| ئالىپئەر |
2014-04-03 12:08 |
«پادىشاھنىڭ يىڭى كىيىمى»دىكى «بالا»نەگە كەتتى ؟
wgb
e7-{
~T_4M
gh{Z=_
«پادىشاھنىڭ يىڭى كىيىمى»دىكى «بالا»نەگە كەتتى ؟ NQx`u"=
-t:~d:
(ئابدۇرىھىمجان ئابلىز) X?'v FC
(")IU{>c6
NR* s7>
Vlk]
S8 { S b>
HFr#Ql>g
)9.i'{{ 0
'D B4po.
ئاپتۇر : يەكەن ناھيە ئىشقۇل ئوتتۇرا مەكتەپتە ئوقۇتقۇچى \
nIz5J}3
Hkcr+BQ
RW#& f*
«پادىشاھنىڭ يىڭى كىيىمى»دىكى «بالا»نەگە كەتتى ؟ "`aNNIG&
V8aLPJ0_
تولۇقسىز ئوتتۇرا مەكتەپ 7-يىللىق تىل-ئەدەبىيات دەرىسلىكىدە «پادىشاھنىڭ يىڭى كىيىمى»ناملىق چۆچەك بار بولۇپ، بۇ چۆچەك تىلنىڭ راۋانلىقى، قۇرۇلمىسىنىڭ جانلىقلىقى بىلەن ھەممىزنى جەلىپ قىلىپ ئادەمنى سۆيۈندۈرسە، ئەڭ مۇھىمى، ئۇنىڭدىكى ئەكىس ئەتكەن ئىدىيە تىخمۇ چۇڭقۇر ئويلىنىشلارغا دالالەت قىلىپ، ئەينى دەۋىر سىياسى تۈزۈلمىسى، قانۇنچىلىق قۇرۇلىشى قاتارلىقلار ھەققىدە تىخىمۇ چۇڭقۇر ئويلاندۇرۇپ، ئەسەرنىڭ فىئۇداللىق تۈزۈم ئۈسىتىدىن، شۇنداقلا فىئۇداللىق تۈزۈم ئاسارىتىدە «راست گەپ »قىلىشقىمۇ پىتىنالمايدىغان ئاۋامنىڭ ھالىدىن قىلىنغان شىكايەت ئىكەنلىكى ئوقۇرمەنلەرنى پادىشاھ-ئەمەلدارلار، «ھىلىقى ئىككى ئالدامچى » ۋە ئاۋام ھەققىدە تەكرار ئويلاندۇرۇپ ھازىرقى رىئاللىققا، رېئال مەسىللەرگە سەزگۈر مۇئامىلە قىلىش توغرسىدا ساۋاق بىلەن تەمىنلەيدۇ .
بۇئەسەر 19-ئەسىردىكى دانېيىلىك مەشھۇر بالىلار چۆچىكى پىرى ئاندىرسىننىڭ دەسلەپكى مەزگىللەردىكى ئەسىرى بولۇپ 1837-يىلى يىزىلغان. بۇئەسەر ئۇنىڭ ئەڭ داڭلىق بالىلار چۆچەكلىرىنىڭ بىرى . y?t2@f]!XK
دەرۋەقە، يىزىلغىنىغا ئاز كەم ئىككى يۈز يىلغا يىقىنلاشقان بولسىمۇ ئۇنىڭ ھازىرغىچە بىزنىڭ سۆيۈپ ئوقۇشىمىزغا سازاۋەر بولۇپ، دەرىسلىكىمىزدىن ئورۇن ئىلىشى ئەسەرنىڭ تىل ئالاھىدىلىكى، قۇرۇلما جەھەتتىكى مۇۋاپپىقىيىتلا بولۇپ قالماستىن، ئەسەردكى ئىدىيە يەنىلا ئاساسى ئورۇندا تۇرىدۇ . tP?pN]Q$,
بۇ بالىلار چۆچىكىدە ئەخمەق پادىشاھنىڭ ئىككى ئالدامچى تەرىپىدىن ئالدىنىپ كۆرگىلى بولمايدىغان __ ئەمەلىيەتتە ئەسلا مەۋجۇت بولمىغان كىيىمنى كىيىپ نامايىش مۇراسىمىغا قىپيالىڭاچ چىققانلىقىدەك كىنايە ئارقىلىق، پادىشاھ ھەم چوڭ كىچىك ئەمەلدارلارنىڭ ساختا، مەككار، ئەخمەق، رەزىل ماھىيىتى چۇڭقۇر پاش قىلىنغان . Au q)
پادىشاھ ئەمەلدارلار ئالدانغان، ھىلىقى ئىككى مەككار ئالدىغان. دىمەك، پادىشاھ-ئەمەلدارلار، ئەمەلدارلار بىلەن «رەخىت توقۇش ماھىرى» ئوتتۇرىسىدا ئالداش ئالدىنىش مۇناسىۋىتى شەكىللىنىدۇ، بۇ مۇناسىۋەتتە بىر تەرەپ كەم بولسا بولمايدۇ، خۇددى ئالدانغۇچىلار بولغاچقا ئالدامچىلارغا شارائىت ھازىرلانغان، ئالدانغۇچىلار –ئالدىغۇچىلار بولغاچقىلا ئالدانغان . /``4!jU
ئەڭ مۇھىم تەرەپ-ئالداش ئالدىنىش ئوردىدىن ھالقىپ، پۈتۈن جەمىيەتكە تارقالغان. ئوردىدىكلەرنىڭ ئالدىنىشى–بىر تەرەپتىن ئۇلارنىڭ پىسخكىسىدىكى «ئوڭشالماس دەرىجىدىكى ئەخمەق» بوپقالماسلىقتىن ئىبارەت بولسا، يەنە بىر تەرەپتىن پۇقرالارنىڭ راست سۆزلەشكە پىتىنالماسلىقىدىن بولغان . @E(_H$|E
ئوردا –بىر مەملىكەتنىڭ بارلىق ئىشلىرنىڭ …مەركىزى. بىر پۈتۈن ئوردا ئالداندى دىمەك، بىرئەلنىڭ نادانلىق پاتقىقىغا پاتماقلىقى، ھاكىمىيەتنىڭ زاۋاللىقىدىن دىرەك بىرىدۇ. شۇنچە ئەمەلدارلار ئىچىدىن ھىچكىم رەخىت توقۇش ماھىرلىرىنىڭ ھەركىتىدىن، سۆزلىرىدىن گۇمانلىنىپ باقمايدۇ، بۇ ئۇلار ئوتتۇرىسىدىكى يۈكسەك ئىشەنچىتن ئەمەس،ئەلۋەتتە. J?yNZK$WqN
چۆچەك ئاخىرىدا بىر بالا توساتتىن راسىت گەپ قىلىپ تاشلايدۇ ،ئارقىدىنلا پۇقرالارمۇ بۇراسىت گەپنى بىر-بىرىگە يەتكۈزىدۇ، بىراق پادىشاھ، ئۇنىڭ ۋەزىر-ۋۇزۇرالىرى يەنىلا بىلمەسكە سىلىۋالىدۇ. شۇنداق قىلىپ چۆچەك خاتىمىسىدە ئاپتۇر گۆدەك بالىنىڭ «گۆدەك ئاۋازى » ئارقىلىق، بۇ ئالدامچىلىقنى پاش قىلىدۇ. نىمىشقا يىڭى كىيىمنىڭ سىرىنى بىر بالا پاش قىلىدۇ ؟ بۇ نوقتىدا «يىڭى تۇغۇلغان موزاي يولۋاستىن قورقماپتۇ» دىگەندەك، سەبىي بالا چىن، سەمىمىي، بىغۇبار بولىدۇ چىنلىقنى ھىس قىلىدۇ، نىمىنى كۆرسە شۇنى سۆزلەيدۇ، شۇنى ئىيتىدۇ، راست سۆزلەيدۇ. بۇ ھەم بىزنى ساپ نىيەتلىك، شەخسىيەتسىز قورقماس بولۇشقا، جۈرئەتلىك بولۇشقا ئىلھاملاندۇرىدۇ ، ھەم بىزنى ئەسەرھەققىدە تىخمۇ ئىلگىرلەپ تەھلىل يۈرگۈزۈشكە يىتەكلەيدۇ. راسىت گەپ قىلىش ئۈچۈن جاسارەتلىك بولۇش كىرەك . ھەتتا، بەزىدە ئىغىر بەدەل تۆلەشكە توغرا كىلىدۇ . aR
iD}P*V
قائىدە بويىچە ئىيتقاندا، كىشىلەر ئالدامچىلاردىن نەپرەتلىنىدۇ ،ئالدانغۇچىلارغا ھىسداشلىق قىلىدۇ .ئەسەردە بولسا ئالدامچىلار پادىشاھ ۋە ۋەزىرلەرنى ئالدىدى. لىكىن ئۇلارغا ئادەمنىڭ ھىسداشلىقى كەلمەيلا قالماستىن بەلكى نەپرىتى قوزغىلىدۇ . بىر ئەلنىڭ باشچىسى بىر دۆلەتنىڭ يىتەكلىگۈچىلىرى بولىمىش پادىشاھ،ئەمەلدارلاردىكى نادانلىق كىشى قەلبىدىكى ھىسداشلىق تۇيغۇلىرىنى تۇنجۇقتۇرۇپ، نەپرىتىنى قوزغايدۇ، يەنە كىلىپ پادىشاھنىڭ «كىيىمگە ئامراقلىقى » تۈپەيلىدىن ھاكىمىيەت ئىشلىرى بىلەن كارى بولماسلىقى، دەۋرىمىزدىكى بىر قىسىم چاشقانسىمان ئەمەلدارلارنى- «پەقەت پۇل بايلىق توپلاش ئۈچۈنلا ئەمەلدار بولغان كىشىلەر»نى ئېسىمىزگە سىلىپ، نەپرىتىمىزنى قوزغايدۇ . l17sJ! I
يې شېىڭتاۋ ئەپەندى بۇ چۆچەكنى داۋاملاشتۇرۇپ يازغاندا : «پادىشاھ بالا راسىت سۆزلىگەندىن كىيىن مۇراسىم ئاخىرلاشقىچە يول بويى مەسخىرىگە قالىدۇ، شۇنىڭ بىلەن پادىشاھ ‹ كىمىكى يامان گەپ قىلىسا دەرھال ئۆلتۈرۈلسۇن› دىگەن يىڭى قانۇننى ئىلان قىلىدۇ، كىشىلەرنىڭ سۆز ئەركىنلكى، كۈلكە-چاقچاق ئەركىنلىكى توغىرسىدىكى تەلىپىمۇ رەت قىلىنىدۇ، ئاخىردا پادىشاھ خەلىقنىڭ قارشىلىقىغا ئۇچراپ ۋەزىر، ئەسكەرلەرگىچە خەلق تەرىپىگە ئۆتىدۇ » دەپ يازىدۇ . #E[{
خۇلاسە كالام :كىيىمگە ئامراق پادىشاھنىڭ ئاقىۋىتى قانداق بولدى؟نەپسانىيەتچى ئەمەلدارلارنىڭ ئاقىۋىتىمۇ شۇنداق . 7*!h:rg
بالا راسىت سۆزلىدى –جەمئىيەتكە راسىت سۆزنىڭ قىممىتىنى تونۇتتى. راسىت سۆزلەش جەھەتتە باتۇرلۇقىنى نامايەن قىلىپ ھەممەيلەنگە ئۆلگە بولدى، مۇستەبىت پادىشاھ زۇلمىتىنىڭ ئاخىرلىشىشىغا پىلتە ياقتى . n9Mi?#xIp
راسىت سۆزلۈك كىشىلەر جەمئىيەتكە قانچىلىك مۇھىم بولسا، ھاكىمىيەتكە تىخىمۇ شۇنداق . Js`xTH'
ئوقۇتقۇچى–ئوقۇغۇچىلارغا بىلىم يەتكۈزگۈچى بولۇپلا قالماي، بەلكى ئادىمىيلىك يوللىرىنى ئۆگەتكۈچى .پەنلەرنىڭ گۇمانىتارلىقىدىمۇ دەل مۇشۇ نوقتا كۆزدە تۇتۇلغان. بەرھەق،«يۈز يىللىق ئۇلۇغۋار ئىشنىڭ ئاساسى –مائارىپتا ». ئوقوغۇچىلارنى قانداق تەربىيلەش، توغىرسىدا پارتىيە ھۆكۈمەتنىڭ يىتەكچى خارەكتىرلىك قانۇن نىزاملىرى، مائارىپ مەمۇرى تارماقلىرىنىڭ تەكشۈرۈش تۈزۈلمىلىرى بولسىمۇ، لىكىن دەرىس مۇنىبىرىدە سۆزلىگۈچى سىزبىلەن بىز، ئوقۇتۇشنىڭ ئالدىنقى سىپىدىكى «پالۋانلار». بىزنىڭ قانداق ئۇسۇلدا يەتكۈزۈشىمىز بىزنىڭ قابىلىيتىمىزگە، ئىقتىدارىمىزغا، ئەڭ مۇھىمى، ۋىجدانەن بۇرچىمىزنى قانداق تونۇشىنمىزغا باغلىق. قىنى، پەرزەنتلىرىمىزنىڭ راست سۆزلۈك بولۇشى، جەمئىيتمىزنىڭ ئىناق جەمئىيەت بولۇشى ئۈچۈن بىرلكتە تىرىشايلى ! [ k"@n+%
:# 1d;jx
_[yB wh
`Qf$]Eoft
v6gfyGCJ
8PWx>}X
Pt
WaU+ZgDrG
ئاپتۇر : يەكەن ناھيە ئىشقۇل ئوتتۇرا مەكتەپتە ئوقۇتقۇچى }gk37_}X\I
莎车县伊什库力中学教师阿布都热依木江.阿不力孜 ^4Nk13
联系电话：13899148022 R {s&6
TU6e, G|t
|
|