查看完整版本: [-- ‏ئۇيغۇر تىلىدىكى سۆز ياسىغۇچى قوشۇمچىلار --]

تەۋپىق مۇنبىرى -> ئۇيغۇرتىلى بىلىملىرى -> ‏ئۇيغۇر تىلىدىكى سۆز ياسىغۇچى قوشۇمچىلار [打印本页] 登录 -> 注册 -> 回复主题 -> 发表主题

گۈلنىھال 2014-02-13 19:05

‏ئۇيغۇر تىلىدىكى سۆز ياسىغۇچى قوشۇمچىلار

‏ئۇيغۇر تىلىدىكى سۆز ياسىغۇچى قوشۇمچىلار o rBB5JJ  
‏ Aq 5CF`e{  
‏ *RYok{w  
‏  سۆزلەرگە قوشۇلۇپ ، يېڭى سۆز ياسايدىغان قوشۇمچىلار سۆز ياسىغۇچى قوشۇمچىلار دەپ ئاتىلىدۇ . Kj53"eW  
‏ مەسىلەن :  سۈز+ گۈچ ، كىر + ىم ....  دىگەندەك . FW"n+7T  
‏ [a_'pAH  
‏ سۆز ياسىغۇچى قوشۇمچىلارنىڭ بىر نەچچە تۈرلىرى Skg}/Ek  
‏   1-  تۇرغۇن سۆزلەردىن  تۇرغۇن سۆز ياسايدىغان سۆز ياسىغۇچى قوشۇمچىلار : 1 '!D   
‏ I!#WXK  
1-)‏ انە ، ئەن ، با ، بە ،  (  ئاقىلانە ، ئاساسەن ، بامەسلىھەت ، بەدۆلەت ... ) D*>#]0X  
‏ S,EL=3},=  
‏2-)  ىباز ، ۋاز ، ىبان ، ۋەن ، ىبەت ، ىبەخىش   (  كىتابباز ، قىمارۋاز ، مېھرىبان ، سارايۋەن ، باغۋەن ، بەتقىلىق ، بەتنىيەت ، ھاياتبەخىش، ئارامبەخىش  .... ) $o0.oY#  
‏ E%( s=YhW  
‏3-)  بى  ، پەرەس ، پەرۋەر ، پەز ، پۇرۇش   (  بىئارام ، بىئەدەپ ، ئابرۇيپەرەس ، خوتۇنپەرەس ، ئادالەتپەرۋەر ، ۋەتەنپەرۋەر ، ئاشپەز ، مانتىپەز ، كىتاببۇرۇش ، ميپۇرۇش ... ) vaJl}^T  
‏ * nFzfV  
‏  4-)  تاراش ، تىراش ، ىتاق ، ىتاڭ ، ىداڭ ، ىچا (   ھەيكەلتاراش ، سىمتىراش ، قىلتاق ، شالتاق ،  شورتاڭ ، ئۇلتاڭ ، يارداڭ ، ئويداڭ ، قۇلاقچا ، قىزىلچا ، قىيىقچا ... ) L N Fe7 
‏   sQj]#/yK:  
‏5-)   ىچە ، ىچان ، ىچى ، ىچىل  (  سىزىقچە ،  كىتابچە ، ئاغرىقچان  ، ئەمگەكچان ، ئاخپاراتچى ، ئالدامچى  ، مەنمەنچى ، گۇپپاڭچى  ، ئەپچىل ، ئوڭچىل ، ئىقتىسادچىل ...) Zs{7km  
‏ s+v9H10R  
‏  6-)  ىچىلاپ ، ىچىلەپ ، ىچىلىق ، ىچىلىك  (   پاقىچىلاپ ، تۆگىچىلەپ ، ئوغۇلچىلاپ ، دېھقانچىلىق ، پاتقاقچىلىق ،  يېتەكچىلىك ، كەمچىلىك ، ئازچىلىق ...) }nX0h6+1  
‏ 1HKA`]D"p  
‏7-)  ىخان ، ىخانا ،  ىخور ، ىدار ، ىدارچىلىق ، ىداش، ىدان (  كىتابخان ، غەزەلخان ، ئاشخانا ، تاماقخانا ، بالاخور ، پارىخور ، زىناخور ، بايراقدار ، تاجدار ، ئاتىدارچىلىق ، جاھاندارچىلىق ، ئاھاڭداش ، ساۋاقداش  ...) |f @A-d X  
‏ hlV(jz  
‏8-)  ىدۇرۇق ، تۇرۇق ، ىدۈرۈك ىزار ، ىساز ( ساقالدۇرۇق ، ئېغىزدۇرۇق ، بويۇنتۇرۇق ، كەمەلدۈرۈك ، ئۆمۈلدۈرۈك ، كۆچەتزار ، لالىزار ، چىمەنزار ، ئېكىنزار ، پاختىزار ، قۇلۇپساز ، كېمىساز( لىق) .....) mD +9/O!  
‏ !lEV^SQJs  
‏9-)  ستان ،  ىستان ، سۇق ، سىز ، سىمان ،شۇناس  (  قەبرىستان ، گۈلىستان ، ئەرەبىستان ، خامسۇق ، ئارمانسىز ، ئارىسىز ، ئەقىلسىز ، ئادەمسىمان ، قالقانسىمان ، تارىخشۇناس ، تىلشۇناس ،...) $?kTS1I(  
‏ ct*~\C6Ze  
‏10-)  ىغى ، قى ، ىگى ، ىكى ،قىرى ، كىرى ، كار ، كەر ، گەر    (  يازغى ، ئاخشامقى ، ھازىرقى ، كەچكى ، ئاخىرىقى ، كۈزگى ، ئەتىكى ، ئەتىگەنكى ، تۈنۈگۈنكى ، قەدىمكى ، كىيىنكى ... ) 3WkrG.$[b  
‏ K^AIqL8  
‏11-)   كەش ، گاھ ، گەرچىلىك ، گۇي ، گىر ، لاپ ،لەپ ، لەرچە ، لاق ، لىق ، لىك ، لۇق ، لۈك (  تەخسىكەش ، ئەپيۇنكەش ،  جەڭگاھ ، قارارگاھ ، سەجىدىگاھ ، ئادەمگەرچىلىك ، ئاۋارىگەرچىلىك ، خۇداگۇي ، دۇئاگۇي ، باجگىر ، جاھانگىر ،  ئايلاپ ، پاتمانلاپ ، چارەكلەپ ، كۆپلەپ ، ئاتىلارچە  ، باتۇرلارچە،  مەردلەرچە ، بوتىلاق ، تايلاق ، ئوتلاق ، ئاتاقلىق ، ئاجىزلىق ، سۈتلۈك ، بۇزۇقلۇق ، قۇرۇقلۇق ، سەزگۈرلۈك ...) #{bT=:3a  
‏ .a]av   
‏12-)    نا ، نامە ، ھەم ، - ى ، ىدە ، ىزىم ، ىيە ، ىچە ، يى ، ۋى ، ىيى  (  ناتايىن ، ناتوغرا ، باياننامە ، تەبرىكنامە ،  شەرتنامە ، ھەمتاۋاق ، ھەمداستىخان ، ھەمسەپەر ، يازلىقى ، كۈزلۈكى ، پاققىدە ، غىققىدە ، كاپىتالىزىم ،  بۇددىزىم ، ئالبانىيە ، ياپۇنىيە  ، يازىچە ، كۈزىچە ، سەھرايى ، پىدائىي ،  خىمىيىۋى ، پەلسەپىۋى  ... ) LCpS}L;  
‏ 2I~a{:O  
‏ a: OuDjFp  
‏2  -  تۇرغۇن سۆزلەردىن پىئېل ياسىغۇچى قوشۇمچىلار +D+Rf,D  
‏ -r"h [UV)  
‏1-)  ئا ،  ئە ، ئى ، - ر ، ئار ، ئەر ، ي ، ئاي ، ئەي (   بوشا ، ئوينا ، چۈشە ، تۈنە ، كۈچە ، بېيى ( ماق )، ياشار ، ئاقار ،   كۆكەر ،  قاراي ، ئازاي  ...) t1tZ:4  
‏ P 6|\ ^  
‏2-)  ئاڭغىرا ، ئەنگىرە ، ئە ( ر ) كە // ، ئە ( ر ) كەش ، (  ياشاڭغىر ، ئېسەنگىرە  ، چۈشەكە ، ئۆچەكەش ...) &qP&=( $  
‏ amn\#_(  
‏3- )  را ، رە ، ىرا ، سىرا ، سىرە ، سىن ، شى  (  ھاڭرا ، ئىڭرا، ، مەرە ، يالتىرا ، تۇزسىرا، سۇسىرا ، خەۋىپسىرە ، ئەنسىرە ، غېرىپسىن ، خورسىن ، كاپشى ، غودوڭشى ، ھاۋشى ...)  !Z'x h +  
‏ n%>c4*t  
‏4- ) غار  ، قار ، گىر ، كىر ،قۇر ، كۈر ، قىرا ، كىرا ،كىرە   (    سۇغار ، باشقۇر ، ئاڭقار ، مىشقىر ، كېكىر ، پۇشقۇر ، تۈكۈر ، پارقىرا ، شارقىرا ، گۈركىرە  ...) rTiW&#  
‏ xHv 
‏5- ) لا ، لە ، دا ، دە ، شا ، شە ، قا  (  ئالقشلا ، تورلا ، تەقدىرلە ، كەملە ،  ، ئورۇندا ، چىڭدا ، ئىزدە ، تىڭشا ، تەڭشە ، چىڭقا ...) x:W nF62  
‏ *f8; #. Re  
‏ 6- ) لاش ، لەش ، لان ، لەن (  شادلان ، قوراللان ، ھەۋەسلەن ، قانائەتلەن ...) CV%AqJN  
‏ n82N@z<8]  
‏ 8- ) ىرقا ، ىلدا ، ۇلدا، ۈلدە ، ۇق ، ىق ، ىك  ( تاشقىرقا ، ئېچىرقا ، تېڭىرقا،  تاقىلدا ، پىرىلدا ، لەپىلدە ، گۈرۈلدە ، بولۇق ، تېلىق ، بىرىك ، ئىچىك ، تېرىك ....) aa:Oh^AJy  
‏ ssVO+ T  
‏ a1]@&D r  
‏3-  پىئېللاردىن تۇرغۇن سۆز ياسىغۇچى قوشۇمچىلار ]j Nv}{  
‏ wi'CBfr'z  
‏1-)    ت ، ىت ، ئەت ، ۇت ، ۈت ، ىچ ، چا ، چە ، داق ، دەك ، دۇق ، دۈك ، دى (  سارقىت ، چېكىت ، كۆچەت ، تۇغۇت ، قۇرۇت ، تۈزۈت ، تايانچ ، ئىشەنچ ، سۆيۈنچ ، تامچە ، سېلىنچا ، يېپىنچا ، بوغچا ، چۈشەنچە ،  سۆيۈنچە ، قونداق ، ياسىداق ،  كېكىردەك ، تاشلاندۇق ، ھاردۇق ، قالدۇق ، سۈيدۈك  ، پالاندى ، ساقلاندى ...) o HqBNTyH  
‏ m\QUt ;  
‏2-)   ش ، ىش ، ۇش ، ۈش ، غا ، قا ،گە ، كە ، غۇ ، قۇ ، گۈ ، كۈ (  ئوخشاش ، ئوقۇش ، ئۆگىنىش ، ئۇرۇش ، قوشۇش ، كۆرۈنۈش ، سالغا ، تۇتقا ، سۈپۈرگە ، تۈرتكە ، ئاتالغۇ ، يېقلىغۇ ، تارتقۇ ، ئېزىتقۇ ، سەزگۈ ، تەپكۈ ...) nrqr p  
‏ NDsF<2A4  
‏3-)  غان ، قان ، غۇچ ، قۇچ ، گۈچ ، كۈچ ، غۇچى ، قۇچى ، گۈچى ، كۈچى ،  غۇر ، قۇر ، گۈر ، كۈر BO5\rRa0  
‏ (  قورغان ، چېقىلغان ، تۇغقان ،  قاپقان ، ئوينىغۇچ ، ئوتىغۇچ ، ئاچقۇچ ، باسقۇچ ، تەپكۈچ ، يەلپۈگۈچ ، تۈگۈچ ،  چەككۈچ ، يازغۇچى ، ئوقۇغۇچى ، كۈتكۈچى ، بۆلگۈنچى ، كۆزەتكۈچى ، جىمغۇر ، بولمىغۇر ، ئۇچقۇر ، ئۆلگۈر ، ئۆتكۈر ...) [S Jx\Os  
‏ *;E\,,Io  
‏4- )  غۇلۇق ، قۇلۇق ، گۈلۈك ، كۈلۈك ، غىن ، قىن ، كىن ، غۇن ، قۇن ، گۈن ، كۈن  (     ئالغۇلۇق ، قىلغۇلۇق ، تارتقۇلۇق ، كۆرگۈلۈك ، كەلگۈلۈك ، ئىچكۈلۈك ، ئازغۇن ، يانغىن ، تاشقىن ، كەسكىن ، تۇرغۇن ، سولغۇن ، قاچقۇن ، ساتقۇن ، توسقۇن ، تۈرگۈن ، سۈرگۈن ، سەپكۈن ...) +f){x9 :  
‏ !-tP\%'  
‏5-)  ق ، ىق ، ئاق ، ۇق ، ك ، ىك ، ئەك ، ۈك ، غاق ، قاق ، گەك ، كەك ، ڭ ، ئاڭغۇ ، ڭگۈ ، ئەڭگۈ ، لىغۇ ،  ئەلگۈ (   توڭغاق ، بارغاق ، پاتقاق ، چىچىقاق ، كۆكەرگەك ، ئۈركۈگەك ، ئۈسكەك ، تېرىككەك ، بوشاڭ ، قىستاڭ ، بۇلاڭ ، تالاڭ ،  قوزغىلاڭ ، ئالدىراڭغۇ ، يىغلاڭغۇ ، جۈدەڭگۈ ،  ، قونالغۇ ، تۇرالغۇ ، توسالغۇ ، كۆنەلگۈ ...) KA/ ~q"N  
‏ G=( j a?d  
‏6- ) م ، ىم ، ئام ، ئەم ، ۇم ، ۈم ، ما ، مە ، ماچ ، مەچ ، ماس ، مەس ، ماق ، مەك ، مەل ، مۇر ، مۈر ، مىش ، مۇش ، مۈش ( تۇتام ، كۈزەم ، باغلام ، تاسقام ، يارام ، كىرىم ، چىقىم ، بوغۇم ، ئۇقۇم ، كۆرۈم ، ئۈنۈم ، ئايلانما ، ئۇيۇشما ، ئەزمە ، كۆرگەزمە ، ئەسلەتمە ، قوتۇرماچ ، تولغىماچ ، يۆگىمەچ ،  ئايرىلماس ، تۇغماس ، ئەرزىمەس ، ئۆلمەس ، باسماق ، چاقماق ، ئويماق ، يېمەك ، ئىچمەك ، تۈرمەل ، چۈچۈمەل ، سۈرمەل ، يامغۇر ، ئۆسمۈر ، قىلمىش ، كەچمىش ، ئاتالمىش، ، تۇرمۇش ، ئۆتمۈش  ...) a/Ik^:>m  
‏ (nnIRN<}$  
‏ 7-  )   ىن ، ۇن ، ۈن    (  سېغىن ، يىغىن ، ئېقىن ، تولۇن ، قويۇن ، يۇلۇن ، تۈگۈن ....) )Im3';qt  
‏ i:sb_U+M  
‏ A08{]E#v>  
‏4  -  پىئېل ۋە تۇرغۇن سۆزلەردىن تۇرغۇن سۆز ياسىغۇچى  قوشۇمچىلار #]e](j>]  
‏ U Y')|2y 5  
‏ Rln JlY/  
1-)‏  دۇق ، تۇق ، تۈك ،  ل ، ىل ،ۇل ، ۈل (  تاشلاندۇق ، قالدۇق ، ھاردۇق ، قولتۇق ، ئورۇندۇق ، ئۆلۈمتۈك ، ئاچال ، يېشىل ، قىزىل ، قاتىمال ، تۈگەل ، ئۇيۇل ، ئۈزۈل - كېسىل ...) Fmux#}Z  
‏ xXm:S{I  
2- )‏  مان ، مەن ، ۋۇل ، ئاۋۇل ، چاق ، چەك ، چۇق ، چۈك   (  ئويمان ، ئىلمان ، دەردمەن ، سۆزمەن ، باقاۋۇل ، ياساۋۇل ، مەشقاۋۇل ، تارتىچاق ، ماختانچاق ، قىسىلچاق ، سوقىچاق ، كۆڭۈلچەك ، كۈلگۈنچەك ، قارىچۇق ، تارچۇق ، يۆلەنچۈك ، كەسلەنچۈك ...) sCw X|  
‏ {'R\C5 :D7  
‏ .5;X d?  
‏5-    پىئېلدىن  پىئېل ياسىغۇچى قوشۇمچىلار x1$:u6YD22  
‏ `v1Xywg9P  
‏ b)SU8z!NV&  
‏شىتۇر ، شىتۈر   (  تاتىلاشتۇر ، سىلاشتۇر ، تۈزەشتۈر ، كېلىشتۈر ، قىرىشتۇر ...) C)7T'[  
‏ ~*3obZ2>2  
‏ق ، ىق ، ۇك  (  قىزىق ، بېسىق ، كۆنۈك .....) n{>Ge,enP0  
‏ nkKiYr  
‏مەنبە : ئۇيغۇرتىلىنىڭ ئىزاھلىق لۇغىتى . }Pm>mQZ},  
‏ ]r #YU0  
‏تۈزگۈچىلەر : ئابىلىز ياقۇپ ، غەنىزات غەيۇرانى ... pNOVyyo>BW  
X(D$eV  
+k!Y]_&(:f  
# 1MEmt  
تۈرلىگۈچى قوشۇمچىلارنى كىيىن يوللايمەن ، پايدىلانغايسىزلەر . @MfuV4 *  
‏  
‏ |]a =He;  
‏ 2 M c/ah  
‏

تۆتتاش 2014-02-13 19:55
ئەجرىڭىزگە رەھمەت. پايدىلنىش قىممىتى  بار  ئىكەن.

ئەكبەرنىياز 2014-02-13 20:12
ھەقىقەتەن كۆپ ئەجر قىپسىز ، مېنىڭچە بۇ تېمىنىڭ مۇنبەرداشلارغا كۆپ پايدىسى تېگىدۇ . ئەجرىڭىزگە كۆپ رەھمەت  گۈلنىھال ، ھارمىغايسىز !!!

گۈلنىھال 2014-02-13 20:20
‏قوللىغىنىڭلارغا ھەم ئىلھامىڭلارغا كۆپ رەھمەت . ئىمكان بولسا تىز پۇرسەتتە ، سۆز تۈرلىگۈچى قوشۇمچىلار ھوزۇرۇڭلارغا سۇنۇلماقچى .

گۈلنىھال 2014-02-13 21:22
تۆتتاش:ئەجرىڭىزگە رەھمەت. پايدىلنىش قىممىتى  بار  ئىكەن. (2014-02-13 19:55) 
2|bt"y-5r  
‏بۇ تىما بىلەن ناھايىتى تىز يۈز كۆرۈشتۈرگىنىڭلارغا رەھمەت .

قاراخان 2014-02-13 21:40
5.    پىئېلدىن  پىئېل ياسىغۇچى قوشۇمچىلار   CqEbQ>?  
‏   gamB]FPZ  
‏ ‏شىتۇر ، شىتۈر   (  تاتىلاشتۇر ، سىلاشتۇر ، تۈزەشتۈر ، كېلىشتۈر ، قىرىشتۇر ...)   &V*MNi,4Z  
مۇشۇنىمۇ ياسىغۇچى قوشۇمچە دەپ ئايرىساق توغرا بولارمۇ تەۋپىقداشلار؟ [w<_Wj  
مەنچە بۇ تۈرلىگۈچى قوشۇمچە بولامدىكى، قېنى سىلەرمۇ ئۆز پىكىرىڭلارنى ئوتتۇرىغا قويۇپ باقساڭلار.

گۈلنىھال 2014-02-13 22:02
‏يېڭىدىن تۈزۈلگەن « ھازىرىقى زامان ئۇيغۇر تىلى »  دىگەن ئۈچ توملۇق كىتابتا قايسىغا ئايرىدىكىن ؟  قاراپ باقايلى . 05H:ZrUV  
‏ مەنمۇ لۇغەتنىڭ ئاخىرىدا بولغاچقا ،  يوللاۋەرگەنتىم . c!\T 0XtT  
‏بېرىلگەن مىساللارغا (  تاتىلاشتۇر ، سىلاشتۇر ...  )  قارساققۇ ، بۇلار يېڭى سۆز ياسىمىغان ، پەقەت سۆزگە مەلۇم گرامماتىكىلىق مەنا قوشقان . Zocuc"j  
‏ T&[6  
‏ قېنى ، باشقىلار نىم دەركىن ؟؟؟

گۈلنىھال 2014-02-13 22:11
‏بۇرۇنقى  2- قىسىم ‏ئۇيغۇرتىلى  دەرسلىك كىتابىدىمۇ بۇ قوشۇمچىلار سۆز ياسىغۇچى قوشۇمچە دەپ ئايرىلىغانىكەن .مەسىلەن : fUf 1G{4  
‏ شىتۇر،  شتۈر   ---- تاتلاشتۇر ، تۈزەشتۈر  ، يۆمەشتۈر ... pmBN?<  
‏ KKk~vwW  
‏ىشتۇر ، ىشتۈر  ----    يىغىشتۇر ، كېلىشتۈر ، يېتىشتۈر .... +mBS&FK  
‏

مىېھرىما 2014-02-14 09:39
ئەجرىڭىزگە رەھمەت گۈلنىھال. ھارمىغايسىز.

گۈلنىھال 2014-02-14 09:46
ئەكبەرنىياز:ھەقىقەتەن كۆپ ئەجر قىپسىز ، مېنىڭچە بۇ تېمىنىڭ مۇنبەرداشلارغا كۆپ پايدىسى تېگىدۇ . ئەجرىڭىزگە كۆپ رەھمەت  گۈلنىھال ، ھارمىغايسىز !!! (2014-02-13 20:12) 
vAi kd#C)  
‏ئەكبەر مۇئەللىم ، قارا خان كۆرسەتكەن قوشۇمچىلار ھەققىدە بىر نىمە دەپ باققان بولسىڭىز ....

بابۇر0725 2014-03-15 23:54
بەكلا ياخشى پايدىلىنىش ماتېرىيالىكەن


查看完整版本: [-- ‏ئۇيغۇر تىلىدىكى سۆز ياسىغۇچى قوشۇمچىلار --] [-- top --]


Powered by phpwind v8.7 Code ©2003-2011 phpwind
Gzip enabled