ئاخىرقى دەرس

5. ئاخىرقى دەرس

تەنبىھ ــــ ئەيىبلەش، تەنقىدلەش.
پېئىلىنىڭ تۈرلىنىشى ــــ ھەرىكەت ۋە ھالەتنى بىلدۈرىدىغان سۆزلەرگە ھەر خىل قۇشۇمچىلارنىڭ قوشۇلىشى ۋە جۈملە ئىچىدىكى ئۆزگىرىشىنى كۆرسىتىدۇ.
رىشاتكا ــــ تۈمۈر ياكى ياغاچتىن ئارىلق قالدۈرۇپ ياسالغان جازا تۇساق؛
ھۆكۈمەت ــــ ھۆكۈمران ئۇرۇننىڭ ئۆزىنىڭ سىياسىي، ئىقتىسادىي ۋە ئىجتىمائىي ئىھتىياجىغا ئاساسەن تەشكىل قىلغان مەمۇرىي ئورگىنى.
سابىق ــــ ئەينى ۋاقىتتىكى، ئالدىنقى قېتىمىقى، ئىلگىرىكى.
پىرسۇناژ ـــ بەدىئىي ئەسەرلەردە ( يەنى ھېكايە ، پوۋىست ، رومان ، كىنۇ سىنارىيسى ، دىرامما ، قىسسە قاتارلىقلاردا )  يارىتىلىغان شەخىس .
غۇرۇلاي ـــ  بىر خىل قۇش . ماڭلىيى بىلەن بېشىنىڭ ئىككى يېنى قارا ، بوينى كۈل رەڭ كۆك ، دۈمبىسىدە قارا رەڭدە دولقۇنسىمان توغرا يوللىرى بولىدۇ . ھاشارەت ۋە كىچىك قوشلار بىلەن ئۇزۇقلىندۇ .
پەن ـــ تاختاي .
ئۇزايىدىن ــــ تۇرقىدىن، سىياقىدىن، ئەپتىدىن.
چىركاۋ ـــ خېرىستىئان دىنىدىكىلەرنىڭ دىننى مۇراسىم ئۆتكۈزىدىغان، ئىبادەت قىلىدىغان ئورنى.
گىگانىت ـــ غايەت زور، ئۇلۇغ.
پالاق ـــ
        Ⅰ                 ① دىننى مەكتەپلەردە ئوقۇغۇچىلارنى ئەدەپلەيدىغان ياكى سۇراقخانىلاردا گۇناھكارلارنى ئۇرىدىغان جازا قۇرالى؛ يېسى تاياق .
                              ② كېمە ، قېيىق قولۋاقلارنى سۇدا  ھەيدەش ئۈچۈن ئشلىتىلىدىغان ، سۇغا كىرىپ تۇرىدىغان ، ئۇچى يېسى قىلىپ ياسالغان ياغاچ .
                               ③ چىۋىن ئۆلتۈرۈش ئۈچۈن سىم ياكى يالتىراق توردىن ياسالغان ساپلىق ئەسۋاپ .
                              ④ تىكتاك توپ قاتارلىقلارنى ئۇرۇش ئۈچۈن ياغاچ ياكى باشقا ماتىرىياللاردىن مەخسۇس ياسالغان تەنتەربىيە سايمىنى.
       Ⅱ
  بىخسىغان ، بۇزۇلغان ، سېسىپ قالغان كۆكىرىپ قالغان . ( تۇخۇم ھەققىدە )
مۇپەتتىش ـــ بىرەر ئىش ياكى خىزمەتنىڭ قانداق كىتىۋاتقانلىقىنى تەكشۈرۈپ تۇرغۇچى  خادىم .
تۈرمە ــــ جىنايەتچىلەرنى سۇلاپ قۇيۇپ جازالايدىغان ئۇرۇن.
مايقوڭغۇزى ــــ تىنى قارا يېشىل ياكى باشقا رەڭلەردە پارقىراق كىلىدىغان بىر خىل ھاشارەت.
ئالساس ۋە لورىن ـــ  فىرانسىينىڭ گىرمانىيە بىلەن چىگرىلىنىپ تۇرىدىغان پۇلات- تۈمۈر ئىشلەپچىقىرىدىغان رايۇنى ئىدى . 1871- يىلىدىكى فىرانسىيە-  پىرۇسىيە ئۇرۇشىدا فىرانسىينىڭ مەغلۇبىيتى تۈپەيلىدىن پىرۇسسىيگە بۈلۈپ بىرىلگەن .
بىرلىن ـــ گىرمانىينىڭ پايتەخىتى .
نىمىس ـــ گىرمانىينىڭ ئاساسى ئاھالىسىنى تەشكىل قىلغۇچى مىللەتنىڭ نامى . ۋە شۇ مىللەتكە تەۋە بولغان كىشى .
ساريا ـــ  فىرانسىيدىكى بىر دەريانىڭ نامى .
ئىخلاس ـــ  ① چىن يۈرەكتىن قىلىنغان ئىشەنچ ، چىن كۆڭلىدىن بىرىلىش ، ئىشەنچ بىلەن بىرىلىش  ، ئەقىدە  ، ئىتىىقات ، مىھىر .
                ②  كۆڭۈل قۇيۇش  پۈتۈن دىققىتى ،  زىھنى بىلەن كىرىشىش ، بىرىلىش ، ئەستايىدىللىق .

parixta	2014-01-26 23:51
رەھمەت. تۈزۈت قىلمىدۇق ئەمسە.......

مىېھرىما	2014-01-26 23:55
ئەجرىڭىزگە رەھمەت .ھرمىغايسىز.

kaqur

2014-01-27 02:23

تەنبىھ - ناچار، يامان سۆز - ھەرىكەتلەر ئۈچۈن بېرىلگەن تەنقىد، دەككە، كايىش، ئاگاھلاندۇرۇش ياكى يېنىك جازا.
پەن - شال، مەلۇم قېلىنلىقتا ۋە مەلۇم كەڭلىكتە تىلىنغان ياغاچ.
پالاق - ③ يىقىلىش، ئۆرۈلۈش ۋە تېز ھەم تاسادىپىي ھەرىكەتتىن چىقىدىغان ئاۋاز
مايقوڭغۇز - زىرائەتلەرنىڭ يىلتىز، غوللىرىنى يەپ دېھقانچىلىققا زىيان سالىدۇ.
ئالساس - لورىن - تارىخىي رايون نامى. فىرانسىيەدىكى ئالساس ۋە ئوررىن چېگراسىدىكى مېئۇرۇت ئۆلكىسىنى ھەم موزىل ئۆلكىسىنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. پرۇسسىيە - فىرانسىيە ئۇرۇشىدىن كېيىن، 1871 - يىلى فىرانسىيە بۇ رايوننى گېرمانىيەگە بۆلۈپ بەرگەن. گېرمانىيە ئېمپىرىيەسى بۇ رايوننى يۇقىرى ئالساس، تۆۋەنكى ئالساس ۋە لوررىندىن ئىبارەت ئۈچ قىسىمغا ئايرىپ، بىۋاستە ھۆكۈمرانلىق قىلغان ھەمدە يەرلىك ئاھالىنى مەجبۇرىي ھالدا نېمىسلاشتۇرغان. بىرىنچى دۇنيا ئۇرۇشىدىن كېيىن، 1919 - يىلى ئىمزالانغان «ۋېرسال سۈلھ شەرتنامىسى»گە ئاساسەن فىرانسىيەگە قايتۇرۇپ بېرىلگەن. 1940 - يىلى فاشىست گېرمانىيەسى يەنە يۇتۇۋالغان، 1945 - يىلى فىرانسىيە يەنە بىر قېتىم بۇ رايوننىڭ ئىگىلىك ھوقۇقىنى قايتۇرۋالغان.

قاراخان	2014-01-27 12:17
بۇ تۈردىكى ماتىرىياللارمۇ بارغانسىرى تولۇقلانغىلى تۇردى، ھەممىڭلارنىڭ ئەجرىگە رەھمەت.

گۈلنىھال	2014-01-28 16:54
بۇ جەھەتتە يەنىلا تەۋپىق ئەپەندىنىڭ ئەجرى كۆپ . نۇرغۇن تېكىستلەرنىڭ سۆزلەر ئىزاھاتى يوللىنىپ بولدى ، رەھمەت ！

گۈلنىھال	2014-01-28 16:55
kaqur:تەنبىھ - ناچار، يامان سۆز - ھەرىكەتلەر ئۈچۈن بېرىلگەن تەنقىد، دەككە، كايىش، ئاگاھلاندۇرۇش ياكى يېنىك جازا.پەن - شال، مەلۇم قېلىنلىقتا ۋە مەلۇ .. (2014-01-27 02:23) jsNH`" بۇ تولۇقلاش بەك ياخشى بوپتۇ ، رەھمەت ！

ئەكبەرنىياز	2014-01-29 21:53
جاپا چېكىۋاتىسىز ، ئەجرىڭىزگە كۆپ رەھمەت ! داۋاملىق ئالغا !!!