| گۈلنىھال |
2014-01-25 21:18 |
دەرس ئسلاھاتىدا تىل - ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىلىرى
دەرس ئسلاھاتىدا تىل - ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىلىرى قايسى نوقتىلارغا ئەھمىيەت بېرىشى كېرەك ؟ ^G4YvS(
k_pv6YrE
گۈلمېھرە ئابدۇراخمان D||0c"E
يېڭىسار ناھىيىلىك 3- ئوتتۇرا مەكتەپتىن !5,C"r
>a8iY|QY
J3yK^@&&
بىر قانچە يىلدىن بېرى چوڭقۇرلىشىۋاتقان دەرس ئىسلاھاتى تىل - ئەدەبىيات دەرسلىكى ۋە ئوقۇتۇشنىڭبىر پۈتۈن جەريانىغا يېڭىچە ئۆزگىرىشلەرنى ئېلىپ كېلىش بىلەن بىر ۋاقىتتا ، دەرسلىك سېستىمىسىدىن تارتىپ دەرسخانا ئىچى - سىرتىغىچە ، تاپشۇرۇق بېرىپ تەكشۈرۈشتىن ئىمتىھان ئېلىپ خۇلاسە قىلىشقىچە بولغان بولغان بارلىق ھالقىلارغا يېڭىچە تەلەپلەرنى قويدى .ئۇنداقتا ، ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىللىرى قايسى نوقتىلارغا ئەھمىيەت بەرسە ، دەرس ئىسلاھاتىنىڭ تەلىپىگە ئۇيغۇنلىشالايدۇ ؟ B.N#9u-vW
1EU4/6!C
1- ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىلىرى تىل ئەدەبىيات ئوقۇتۇشىدا بىلىم بېرىش بىلەن ئادەم تەربىيلەشنىڭ مۇناسىۋىتىنى توغرا بىر تەرەپ قىلىپ، ئوقۇغۇچىلارغا ئېلىپ بېرىلدىغان ۋەتەنپەرۋەرلىك تەربىيەسى ، كۆللىكتىۋىزىملىق تەربىيەسى قاتارلىق ئادىمىيلىك پەزىلەت يېتىلدۈرۈشكە مۇناسىۋەتلىك روھىي تەربىيلەشنى كۈچەيتىش لازىم . joY7Vk!< o
ئەدەبىيات دەرسىنىڭ « دەرس ئۆلچىمى » دە ئېنىق قىلىپ « ئەدەبىيات -- قوراللىق خاراكتىر بىلەنگۇمانتارلىقنىڭ بىرلىكى » دەپ كۆرسىتىلدى . ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىلىرى ئوقۇغۇچىلارغا ئەدەبىي بىلملەرنى بېرىش ، ئەدەبى ئىقتىدارغا ئىگە قىلىش بىلەن بىرگە ئوقۇتۇشنىڭ ھەر قايسى نوقتىلىرىغا روھىي تەربىيەنى سىڭدۈرۈپ ، ئوقۇغۇچىلاردا توغرا دۇنيا قاراش ، قىممەت قاراش ۋە ئالىيجاناب روھ يېتىلدۈرۈشكە ئەھمىيەت بېرىش لازىم . VR (R.
0F[ f%2j
2- ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىلىرى ئوقۇغۇچىلارغا دەرس مەزمۇنىغا بىرلەشتۈرۈپ كۆپ خىل بىلىم بېرىشنى تىرىشىپ ئىشقا ئاشۇرۇشى ، ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئۈنۋېرسال ساپاسىنى ئۆستۈرۈشى لازىم . 5dj " U
xH
,`t+X=#
ئەدەبىيات پەلسەپە ، پىسخولوگىيە ، تارىخ ، فولكلور، ئىنسانشۇناسلىق قاتارلىق پەنلەرگە مۇناسىۋەتلىك سەنئەت بولۇش بىلەن بىرگە ئۈنۋېرساللىقى كۈچلۈك پەن بولغاچقا ، ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىللىرى ئوقۇغۇچىلارنى كۆپ خىل پەنلەر توغرىسىدىكى مول بىلىم ئۇچۇرلار بىلەن تەمىنلەپ ، ئۇلارنىڭ نەزەر دائىرىسىنى كېڭەيتىشى ، بۈگۈنكىدەك تەرەققىيات تېز ، بىلىم ئەھلىلىرىنىڭ قىممىتى ئېشىۋاتقان ، بىلىم ئىقتىدارىغا قويۇلدىغان تەلەپ كۈنسايىن كۈچىيىۋاتقان دەۋىرگە ماسلىشالايدىغان قىلىپ تەربىيەلەشكە كۈچ چىقىرىشى لازىم . s#?ZwD,=
#/>TuJc
3- ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىلىرى ئەدەبىيات ئۇقۇتۇشۇ جەريانىدا ئوقۇغۇچىلارنىڭ يېزىقچىلىق ئىقتىدارىنى ئۆستۈرۈشى ، ئوقۇغۇچىلاردا ئەمەلىي قابىلىيەت يېتىلدۈرۈشى لازىم . `7/(sX.
دەرس ئىسلاھاتى ئوقۇغۇچىلارغا نىمىلارنى سۆزلقگنلىكىمىزگە ئەمەس ، ئوقۇغۇچىلارنىڭ قانداق ئەمەلىي نەرسىلەرنى ئۆگەتكەنلىكىمىزگە ، قانداق ئىقتىدارنى يېتىلدۈرگەنلىكىمىزگە كۆپرەك ئەھمىيەت بېرىدۇ . ئەدەبىيات ئوقۇتۇشىنىڭ مۇھىم مەقسىتى ئوقۇغۇچىلارنى بەلگىلىك يېزىقچىلىق ئىقتىدارىغا ئىگە قىلىش بولغاچقا ، ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىلىرى ئوقۇغۇچىلارنىڭ جەمىئىيەتنىڭ قايسى ساھەلىرىدە ياشىشىدىن قەتئىينەزەر ئورتاق زۆرۈر بولغان يېزىقچىلىق ئىقتىدارىنى ئۆستۈرۈش ئۈچۈن كۆپ تەرەپلىمە تىرىشچانلىق كۆرسىتىشى لازىم . m?w_
]
dlYpbw}W&<
4- ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىلىرى تۈرلۈك مەشىقلەندۈرۈش ئۇسۇللىرى ۋە ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىسىغا خاس تىل سەنئىتىنىڭ ئۆلگىلىك رولى ئارقىلىق ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئاغزاكى ئىپادىلەش ئىقتىدارنى يۇقىرى كۆتۈرۈشى لازىم . 4en3yA0.w
ئىجتىمائىي تۇرمۇشتا كىشىلەرنىڭ نۇتۇق قابىلىيىتى ، ئىپادىلەش ئىقتىدارى ئىنتايىن مۇھىم رول ئوينايدىغان بولغاچقا ، ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىلىرى ئۆلگىلىك ئەسەرلەر ، ئوقۇغۇچىلارنىڭ سۇئاللار ئۈستىدىكى مۇلاھىزە - پىكىرلىرى ۋە تەپەككۇر جەريانلىرى ،ئارقىلىق ئوقۇغۇچىلارغا كۆپرەك سۆزلەش پۇرسىتى يارىتىپ بېرىش ئاقىلىق ئوقۇغۇچىلاردا ئۆزىنىڭ ئئويلىغانلىرىنى قايىل قىلارلىق ئىپادىلىيەلەيدىغان ، جەمىئىيەتتە ئۆزىنىڭ رولىنى ياخشى جارى قىلدۇرالايدىغان ، تۈرلۈك ئىجتىمائىي ئالاقىلەرنى يۈرۈشلەشتۈرەلەيدىغان ئىقتىدار يېتلدۈرۈش لازىم . `'1g>Ebk0
P%2v(
5- ئەدەبىيەت ئوقۇتقۇچىلىرى ئەدەبىيات ئوقۇتۇشى جەريانىدا كىتابتىكى تېكىستلەرنى ئوقۇش بىلەنلا چەكلەنمەي ، دەرسلىككە ، ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئۈنۋېرسال تەرەققىياتىغا مۇناسىۋەتلىكياخشى ئەسەرلەرنى ، ئېسىل كىتابلارنى ، قورال خاراكتېرىدىكى قىممەتلىك ئوقۇشلۇقلارنى ئوقۇپ كېلىشكە ئورۇنلاشتۇرۇش ئارقىلىق ئوقۇغۇچىلاردا ياخشى بولغان كىتاب ئوقۇش ئادىتىنى يېتىلدۈرۈشى لازىم . )] @h}K}
ئاتاقلىق يازغۇچى ۋاڭ مىڭ ئېيتقاندەك « ئۆگىنىشنىڭ چېكى بولمايدۇ . ھاۋا چەكلىمىسىگە ئۇچرىمايدۇ . ئۇ تۇغۇلۇش بىلەن تەڭ باشلىنىپ ، ئۆلۈم بىلەن ئاخىرلىشىدۇ » ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىلىرى ئوقۇغۇچىلارنى دەرس ئىسلاھاتىنىڭ ۋە جەمئىيەت تەلىپىگە ياخشى ئۇيغۇنلاشتۇرۇش ئۈچۈن ، ئوقۇغۇچىلاردا ئىزچىل كىتاب كۆرۈش ئادىتىنى يېتلدۈرۈپ ، ئۇلارنىڭ مەڭگۈ تىرىشچان ئىزدەنگۈچى بولۇشىنى ئىشقا ئاشۇرۇش ئۈچۈن تىرىشچانلىق كۆرسىتىشى لازىم . x;~:p;]J2F
%,\JTN|g|A
6- ئوقۇغۇچىلاردا ساغلام پىخىسك ساپا ، توغرا كىشىلىك تۇرمۇش ئادىتى ، ياخشى بولغان خاراكتېر خۇسۇسىيەت يارىتىش ئۈچۈن تىرىشچانلىق كۆرسىتىشى لازىم . (%
6fMVp
ئەدەبىيات ئوقۇتۇشى ئوقۇغۇچىلارغا گۈزەللىك تەربىيىەسى ئېلىپ باردىغان ئوقۇتۇش بولغاچقا ، ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىلىرى ئېستېتتىك ئەھمىيەتكە ئىگە بەدىئىي ئوبرازلار ، پەلسەپىۋىيلىكى كۈچلۈك بولغان مۇھاكىمىلەر ، گۈزەل تەپسىلاتلار تەسۋىرى ، تەسىرلەندۈرۈش كۈچى يۇقىرى لىرىكىلار بىلەن ئۆزىنىڭ ساغلام ئەقىدىسى ۋە ئېسىل پەزىلەتلىرىنىڭ ئۆلگىلىك رولىنى زىچ بىرلەشتۈرۈپ ، ئوقۇغۇچىلارنىڭ روھىي دۇنياسىغا تەسىر يەتكۈزۈپ ، ئۇلارنىڭ دۇرۇس ئادەم بولىشىغا ھەسسە قوشۇش لازىم . '|[!I!WB`
z:\9t[e4
7- ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىلىرى ئوقۇغۇچىلار تاپشۇرۇقىنىڭ رەڭدار ، كۆپ خىل ، ئوقۇغۇچىلارنىڭ ئۈنۋېرسال تەرەققىياتىغا ماس ھالدا بولۇشىنى ئىشقا ئاشۇرۇشى ، ئۆزى ئۆلگە كۆرسىتىش ئارقىلىق ئوقۇغۇچىلارنى ئەمەلىي قابىلىيەتكە ئىگە قىلىشى لازىم . >V6 t
L;+
ئەدەبىيات ئوقۇتۇشىدا تاپشۇرۇقنىڭرولى ئىنتايىن مۇھىم بولغاچقا ، ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىلىرى ئوقۇغۇچىلارنىڭ نەزەرىيەۋى بىلىملىرىنى ئەمەلىيەتكە تەدبىقلاش پۇرسىتىنى كۆپەيتىشى ، بىلىمنىڭ قوللىنىشچانلىقىنى ئىشقا ئاشۇرۇشى لازىم . .OdtM
X y
b1C)@gl !Z
ئومۇمەن ، ئەدەبىيات ئادىمىيەت ئىلىمى بولغاچقا ، تىل - ئەدەبىيات ئوقۇتقۇچىلىرى دەرس ئىسلاھاتىدا تەكىتلىنىۋاتقان جەمئىيەتنىڭ تەرەققىيات تەلىپىگە ماسلىشالايدىغان پەزىلەتلىك ، ئىقتىدارلىق ، ئەمەلىيەتچىل ئىزباسارلارنى تەربىيەلەش ئۈچۈن ئۈلۈكسىز تىرشچانلىق كۆرسىتىشى لازىم . R1zt6oY
CXq[ VYM&X
VM$n|[C~
YPGM||
مەنبە : ئۆزۈم . M`Q$-#E:
ئىجادى پايدىلانغايسىلەر . ||:> &
sa'1hX^@
|
|