| kaqur | 2013-08-20 21:45 |
يـۈگـەنسىـز سـۆيگـۈ (كەچـۈر)مۇھەببەت يولىدا تېڭىرقىغان قىزلارغا بېغىشلايمەن ۋە بارلىق قىز - يىگىتنىڭ قەلبىگە ئىنساپ تىلەيمەن. يۈگەنسىز سۆيگۈ باھارنىڭ ئاپتىپىغا ئۆزۈمنى قاقلاپ، بارلىق دەرد – ئازابىمنى ئۆز – ئۆزۈمگە سازايى قىلىۋاتىمەن، لەختە – لەختە بولغان يۈرىكىمگە قايتىدىن كۈلۈپ شۇ باغچىدا خىياللار دېڭىزىغا غەرق بولماقتىمەن. ئەنە ئاۋۇ مەن تەرەپكە قاراپ كېلىۋاتقان سېرىق چاچلىق، كۈلكىسى شۇنچە جەزبىدار، چىرايلىق قىز تېخى تۈنۈگۈن مېنى ئېغىزغا ئالغۇسىز گەپلەر بىلەن تىللاپ كەتكەن قىزغا نېمانچە ئوخشايدۇ – ھە. راست، ئەتراپىمدا بۇنداق قىزلار كۆپ، مۇنداقچە ئېيتقاندا قورققانغا قوش كۆرۈنگەندەك ماڭا ھەممىلا قىز شۇنىڭدەكلا كۆرۈنىدۇ، لېكىن مەن ئۇنىڭغا ئۆچ ئەمەس، ئۇنى چىرايلىق قىز دەيمەن تېخى. ئەمما ئۇ ماڭا چىش تىرنىقىغىچە ئۆچ، نۆۋىتى كەلسە بوغۇپلا ئۆلتۈرۈپ قويغۇسى، ئۆز تۇرمۇشىدىن بىر تېپىك بىلەنلا ھەيدىۋەتكۈسى كېلىدۇ. ھەي... چىرايلىق قىز، ئازابلىق ئۆتمۈش، مەن يۇيۇپمۇ ئۆچۈرەلمەس ھېكايە. 1 ئەزەلدىن مەكتەپكە بېرىشقا ئالدىرىمايدىغان مەن مانا بۈگۈنمۇ كېچىككىلى ئازلا قالدىم... ۋاقىت ئادەتتىكىدىنمۇ بەكىرەك تېز ئۆتمەكتە. ئاھ... ئىككىگە ئون بەش مىنۇت قالدى، تېز بولاي... تېخى ئاياغلىرىمنى كىيمىدىم، چاچلىرىمنى تارىمىدىم، بول، تېز بول.... ئۆزۈمنى ئالدىرىتىۋاتىمەن... ئون ئۈچ، ئون ئىككى... ئىشلىرىمنى ئەڭ تېز سۈرەتتە تۈگەتكەن بولساممۇ يەنە ئىككىگە ئون مىنۇت قالغاندا پۇتۇمنى ئارانلا ئۆينىڭ بوسۇغىسىدىن ئاتلاتتىم. «تۈگەشتىم، تۈگەشتىم... بۇ سۆرۈن تەلەت فىزىكا ئوقۇتقۇچىمىز يەنە بىرەر سائەت ئۆرە تۇرۇپ دەرس ئاڭلىتارمۇ ئەمدى...» ئەڭ تېز سۈرەت بىلەن، كۆزلىرىمنى بىرەر قۇرۇق ماشىنىغا تىككەنچە لىققىدە ئادەمگە تولغان يولدا كېتىۋاتىمەن. كەينىمدىن يېنىككىنە ماشىنا سىگنالى ئاڭلاندى... «ئىشتە... يوغان بىر نېمە ھەيدىۋالغاندەك، شۇنچە كەڭ يول تۇرمامدۇ مەن بىلەن يول تالاشمىسىمۇ» دەپ غۇدىرىغىنىمچە بېشىمنى سىگنال ئۇرغان ماشىنىغا بۇرىدىم. كېلىشكەن دېيىشكە بولمىسىمۇ مېھرى ئىسسىق، قارا قاشلىق، قاڭشارلىق يىگىت ماشىنا دېرىزىسىدىن ماڭا قاراپ تۇراتتى، بۇ شەھەرنىڭ كىچىكلىكىدە بۇ يىگىتنى بۇرۇن بىر نەچچە قېتىم كۆرگەن بولساممۇ، بۇنداق قارىشىشىمىز تۇنجى ئىدى. - سىڭلىم، ماشىنا كېرەكمۇ؟ چىقىۋېلىڭ. شۇنداق، مەن ئالدىراۋاتاتتىم. تاكسى تاپالمىغاندا قارا تاكسىغا چىقساممۇ نېمە بولماقچى، كېچىككەندىن ياخشىغۇ ئاخىر. ئارتۇق خىياللاردا بولۇشقىمۇ ئۈلگۈرمەي، ئۆزىنى ئۇزاق ۋاقىت ساقلىتىۋەتكەن بىرىنىڭ ماشىنىسىغا ئاچچىقلاپ چىققاندەك قاپاقنى تۈرگىنىمچە شوپۇرنىڭ كەينىدىكى ئورۇنغا ئولتۇردۇم. پىيادە ماڭسام ئون نەچچە مىنۇتلۇق يول بولغىنى بىلەن ماشىنىدا بىردەملىك ئىشقۇ. سائەتكە تىكىلىپ ئولتۇرۇپ، بىر ئېغىز پاراڭسىز ھالدا مەكتەپكە كېلىشىمىزگە بايىدىن بېرى تەييارلاپ قويغان بەش كوينى ھېلىقى ئاكاشقا تەڭلىگەچ ماشىنا ئىشىكىنى ئاچتىم. - نېمە پۇل بۇ، سىڭلىم؟ - ۋۇي، ماشىنىنىڭ پۇلى. نەچچە ئەمسە، تېز بولۇڭە ئاكا، دەرسكە كېچىكتىم. - بىرى سىزگە بۇنى قارا ماشىنا دېدىمۇ. قارىسام بەك ئالدىراپ كېتىۋېتىپتىكەنسىز، شۇڭا ئەكىلىپ قويدۇم. ئىشلەيدىغان يېرىممۇ مۇشۇ ئەتراپتا ئىدى. - ھە.. رەھمەت ئەمسە. اللاھقا ئامانەت. - خوش، ياخشى ئوقۇڭ. توۋا، ئەجەب قىزىق ئاكاشكىنا... مېنىڭ بۇ مەكتەپتە ئوقۇيدىغانلىقىمنى نەدىن بىلەر... مەنمۇ ساراڭ، قانچىلىك ئۇيغۇر بار ئىدى بۇ شەھەردە، بىر – بىرىنىڭ نېمىسىنى بىلمەيدۇ، يەنە كېلىپ ئۆيىمىز بىر مەھەللىدە ئىكەن، ئۆزىمۇ مۇشۇ ئەتراپتا ئىشلەيدىكەن، بىلىشى تەبىئىي ئەھۋالغۇ. بىراق، نېمانچە ياخشىلىق قىلىدۇ... سىرتىمدا ئارانلا «رەھمەت» دەپ قويغىنىم بىلەن ئۆزۈمنىڭ قانداق ھېسلارغا چۆمۈۋاتقانلىقىمنى بىر مەن، بىر اللاھلا بىلەتتى. خىياللىرىمنى قوڭغۇراق ئاۋازى بۇزۇۋەتتى، ئاھ خۇدا.... يەنە كېچىكىپتىمەن.... پۈتۈن كۈچۈم بىلەن سىنىپقا قاراپ يۈگۈردۈم. ئالىي مەكتەپ ئىمتىھانىغا تەييارلىق قىلىۋاتقان بولغاچقا ئوقۇتقۇچىمىز مۇھىم مەزمۇنلارنى قايتا بىر قۇر سۆزلەپ بېرىپلا بولدى قىلاتتى، ئوقۇغۇچىلارنى ئىنتىزامغا تەشكىللەش، سۇئال سوراش، دوسكىغا چىقىرىش دېگەندەك ئىشلاردىن ئېغىز ئېچىش ئەسلا مۇمكىن ئەمەس ئىدى. شۇڭا، خىياللىرىمنى ھېچقانداق بىر كىشى بۇزالمايتتى. كۆز ئالدىمدا پۈتۈنلەي ھېلىقى مەن تالاي قېتىم كۆرگەن ئەمما تۇنجى رەت كۆرۈشكەن يىگىتنىڭ سىماسى، قۇلاق تۈۋۈمدە ئۇنىڭ كىشى يۈرىكىنى شۇررىدە ئېرىتىۋەتكۈدەك ئاۋازى... تاتلىق خىياللار بىلەن قۇچاقلىشىپ قوڭغۇراق ئاۋازىغىمۇ دىققەت قىلماپتىمەن. - ياخشى قىز،ئۆگىنىش قىلامسەن سىنىپتا؟ - توۋا دېگىنە... مەن دەرس قارايدىغان ئادەممۇ؟ - بىرەرسىنى ساقلامتىڭ؟ - ياق، - شۇندىلا قوڭغۇراق چالغىنىنى بىلىپ، كىتابلىرىمنى رەتلەشكە تۇتۇندۇم. 2 - ھەي، ئىمتىھانغىمۇ ئاز قالدى، بۇنداق كۈندە مېنىڭ قوغدىغۇچىلىقىمنى قىلىپ يۈرمەي دەرىسىڭنى ياخشىراق قارىساڭچۇ، دەيمەن. - ياخشى قىز، بايىلا تېخى سەن بىلەن ئۆگىنىش قىلىپ چىقتىمغۇ سىنىپتىن، بەك ياخشى ئۆگىنىۋېتىپ فۇدەن، چىڭخۇالارغا ئۆتۈپ كېتىپ قالسام سەن قانداق قىلىسەن؟ - مەن بىر مۇھەببىتىڭ بولغىيتتىم، سەن يېنىمدا بولمىساڭ يىغلاپ قالىدىغان، - تەنتەكلىك قىلىپ دەپ سالغان بۇ گېپىمنىڭ قانداق ئاقىۋەتلەرنى باشلاپ كېلىدىغانلىقىنى بىلگىنىمدە بولسا ھەممىگە كېچىككەن ئىدىم. - بەرنا، توغرا. سەن مېنىڭ مۇھەببىتىم ئەمەس، لېكىن بولساڭ بولىدىغۇ. كۆزلىرىڭ نېمىشقا كۆرەلمەيدۇ مېنى. نېمە قىلىپ بەرسەم رازى بولىسەن؟! كۆڭلۈڭدە سۆيگۈنۈڭ بارمۇ - يا؟ - يا... ياق، - نېمىشقىكىن، سۆزلىرىم بوغۇزۇمدىن چىقمايۋاتاتتى. - ئەمسە نېمىشقا سۆيگۈمنى قوبۇل قىلمايسەن، مەن سەن ئويلىغاندەك ئۇنچە ئەسكى بالا ئەمەس، بەرنا. - فىدات، مەن سېنى ئەسكى دېمىدىم، ياخشىلىقىڭنى بىلىمەن. بىراق، بۇ ئىشتا ... ئۇف... كۆڭۈل ئىشىنى زورلىغىلى بولمايدۇ - دە فىدات. - ماڭا ۋاقىت بەر، پۇرسەت بەر، بولامدۇ بەرنا؟ ماقۇل، دېگىن. ئۆزۈڭنى مەندىن ئېلىپ قاچما. ھامان بىر كۈنى ياخشىلىقىمنى ھېس قىلىسەن. ئۇنىڭ ئۈن - تىنسىز ھالدا مەن ئۈچۈن قىلغانلىرىدىن ھەقىقەتەن تەسىرلەندىم، كۆزلىرىم نەملەندى، مۇنداقچە ئېيتقاندا ئۆزۈمنى ئۇنىڭ مېھرىگە قەرىزداردەك ھېس قىلىدىغان بولۇپ قالدىم. شۇڭىمىكىن، بېشىمنى ئىختىيارسىزلا لىڭشىتتىم. ئەتە ئالىي مەكتەپ ئىمتىھانى، دېگەن كۈنىمۇ فىداتنىڭ «قوغدىشى» ئاستىدا ئۆيۈمگە قايتتىم. بەزىدە ئويلاپ قالىمەن، يۈرىكىمنى تاشمىكىن دەپ، تەسىرلەنمەيدىغان، فىداتنىڭ ياخشىلىقىنى كۆرمەيدىغان. بولمىسا ئۇ مەكتەپكە كەلگەن قىسقا ۋاقىت ئىچىدىلا نى - نى قىزلارنى ئۆزىگە كۆيدۈرۈپ كۈل قىلىۋەتكىلى قىللا قالدى. شۇنداق زاماندە بۇ، بىردىن زار، بىرگە ئىنتىزار. ئالىي مەكتەپ ئىمتىھانىدىن بۇرۇن بەك كۆپ قېتىم مانېۋىر ئىمتىھانلارنى بېرىپ كەتكەچكىمۇ قەتئىي جىددىيلەشمىگەن ھالدا، ئۆزۈمنىڭ ئادەتتىكى ئىقتىدارىمنى جارى قىلىپ خېلى قەدىر ئەھۋال بېرىۋالدىم. خۇشال ئىدىم، چۈنكى، بۇ ئەمدى فىدات بىلەن كۈندە كۆرۈشمىسەممۇ بولىدىغانلىقىدىن دېرەك بېرەتتى. فىداتنى ئۇچرىتىپ قالماي دەپ ئۆيدىنمۇ چىقماي ئولتۇردۇم، يەنە ئەڭ دەسلەپكى ھالىتىمگە قايتتىم. بېكىنمە، ئىچ مىجەز، كۈنىنى كومپيۇتېر ئالدىدىلا ئۆتكۈزىدىغان جىمغۇر قىز بولۇپ قالدىم. ئىمتىھاندىن كېيىنكى ئالدىن ئارزۇ تولدۇرۇش، نومۇر مۆلچەرلەش قاتارلىق ھېچقانداق ئىشتا مەكتەپكە بارمىدىم، كېرەكلىك نەرسىلەرنى لەيلى مەكتەپتىن - ماڭا، مەندىن - مەكتەپكە توشۇيتتى. ھەتتا مەكتەپ پۈتتۈرۈش گۇۋاھنامىمىزنى ئېلىۋېلىشىمىزنى ئېيتقاندىمۇ يەنە لەيلىگە تاپشۇردۇم. - قاچانغىچە ئۇنىڭدىن ئۆزۈڭنى ئېلىپ قېچىپ يۈرىسەن، بەرنا. - كىمدىن؟ فىداتتىن، دېمەكچىمۇ؟ بىرەرسىدىن ئۆزۈمنى ئېلىپ قاچقىنىم يوق لەيلى، شۇ... - ئەمسە نېمىشقا؟ - شۇ بارغۇم يوق. - ئۇف... مەيلىڭ ئەمسە. تۈرلۈك باھانە - سەۋەبلەرنى تېپىپ ئۆزۈمنى ئامال بار فىداتتىن يىراق تۇتىۋاتاتتىم، بۇنداق قىلىشىم بەلكى ئۇنىڭغا ئازار بەرمەسلىك ئۈچۈندۇر. كۈنلىرىم كۆل سۈيىدەك تىنچ ئۆتۈۋاتقان چاغلارنىڭ بىرىدە مەكتىپىمىزنىڭ ئىلمىي مۇدىرى زاكا ئاغىينىسىگە تېلېفون قىلىپ مەكتەپكە نەچچە ۋاقىتتىن بېرى كەلمىگەن قىزىنىڭ ئارزۇ تولدۇرۇش ئىشىنى چوقۇم مەكتەپتە قىلىشى كېرەكلىكىنى قايتا - قايتا جىكىلەپتۇ. ماڭىمۇ نېمە ئامال، دادامنىڭ سۆزىنى يارالمايمەندە. ساۋاقداشلىرىمغا تېلېفون قىلىپ سائەت قانچىدە، قەيەردە يىغىلىدىغىنىمىزنى دېيىشىۋېلىپ ئادەتتىكىدەكلا كىيىنىپ، ئەينەككىمۇ قارىماي ئۆيدىن بالدۇرلا چىقىپ كەتتىم. بۇ ھالىتىم ئۆيىدىن ئىككى مېتىر يىراقتىكى دۇكانغا سۈت ياكى نان ئالغىلى چىقىپ كېتىۋاتقان، ئۆزىنى ئاللىبۇرۇنلا تاشلىۋەتكەن قىزلارغا تولىمۇ ئوخشايتتى. كۆڭۈل ئاسمىنىمدا ئاللىقانداقتۇر تۇمان ئەگىپ يۈرەتتى، شۇڭىمىكىن، ئۇزۇندىن بۇيان ئۇنچە ئىللىق كۆرۈنمەيدىغان بۇ مەكتىپىم مېنى تېخىمۇ بۇرۇقتۇرما قىلىپ قويدى. يۈرىكىمنى بىرى ئىككى قولىدا سىقىمداپ تۇتۇۋالغاندەك مۇجۇپ - مۇجۇپ ئاغىرىيتتى. ساۋاقداشلىرىم بىلەن بىرەر قۇر كۆرۈشىۋېتىپ قىز - ئوغۇللار ئايرىم ئىككى توپ بولۇشۇپ تۇرۇپ، غەيۋەت سورۇنى تۈزگەچ سىنىپ مەسئۇلىمىزنى ساقلىدۇق. يارىلانغان كېيىكتەك ئوغۇللار توپىغا چۆچۈپ - چۆچۈپ قارايتتىم، ئۇ تونۇش كۆلەڭگىنى كۆرۈپ قېلىشنى ئەسلا خالىمايتتىم. ئۆزۈمنى يالغان كۈلكىلەردە پەردەزلاپ ئارزۇ تولدۇرۇپ بولغاندىن كېيىن قولۇمنى كۆتۈردۈم، ئوقۇتقۇچىمىز ئارزۇ تولدۇرۇش تور بېتىدىكى سانلىق مەلۇماتلارنى تەكشۈرۈپ ئۆتكۈزىۋالغاندىن كېيىن ماڭىدىغانلىقىمىزنى ئېيتقان ئىدى. - ۋۇي، بەرنا. پۈتۈنلەي شىنجاڭدىكى مەكتەپلەرنى يېزىپسىز - دە؟ - دېدى ئوقۇتقۇچۇم، تاللىغان مەكتەپلىرىمنى كۆرگەچ. - ھەئە، دادام بىزگە يېقىنراق يەردە ئوقۇ، دەپ ئىچكىرىدە ئوقۇشۇمغا قوشۇلمىغان. - ھە... بۇمۇ بولغىنى، يالغۇز قىز بولغاندىن كېيىن ئۆيۈڭىزدىكىلەر قىيالماپتۇدە. - ئىم... ماڭساق بولامدۇ مۇئەللىم؟ - بۇ يەردە بىر سىكۇنتمۇ ئارتۇق تۇرۇشنى خالىمايتتىم. - ھە.... بولىدۇ، خوش ئەمسە. ئۇف... ئېغىر بىر يۈكنى زىممەمدىن ئېلىۋەتكەندەك يەڭگىل بولۇپ قالدىم، سىنىپتىن چىققۇچە قەدەملىرىم پەيدەك يەڭگىل ئىدى. «خۇداغا شۈكرى، كۆزلىرىم ئۇنىڭ خەنجەردەك قادىلىپ تۇرىدىغان نىگاھلىرى بىلەن ئۇچرىشىپ قالمىدى ھېلىمۇ» دەپ ئويلىغاچ يۈگۈرگەن ھالدا مەكتەپ دەرۋازىسىغا قاراپ كېتىۋاتاتتىم. ساۋاقداشلىرىمدىن بىرەرىنى ساقلاش، ئۇلار بىلەن قايسى مەكتەپنى تاللىغانلىقى توغرۇلۇق پاراڭلىشىش، دېگەندەكلەرنىڭ ھېچقايسىسى كاللامدا يوق ئىدى. ئوغرىنىڭ يۈرىكى پوك - پوك، دېگەن راست ئوخشايدۇ. ئۆزى خالىمىسىمۇ قولىغا چۈشۈپ قالغان يۈرەكنى قانداق بىر تەرەپ قىلىشىنى بىلمەيۋاتقان مەندەك يۈرەك ئوغرىسى ئۈچۈن تېخىمۇ شۇنداق. نېمىلەرنى ئويلاۋاتقان بولغىيتتىم، مۈرەمگە يېنىككىنە ئۇرغان بىرى مېنى خىياللار دېڭىزىدىن تارتىپ چىقاردى. - ئەسسالاممۇ ئەلەيكۇم، جىندىن قاچقاندەك قاچىسەن - ھە مەندىن. - ۋەئەلەيكۇم ئەسسالام، ئۇنداق ئەمەس. - ئەمسە قانداق؟ ئالىي مەكتەپ ئىمتىھانىدىن كېيىن ئاقتىڭمۇ يوق، كۆكتىڭمۇ يوق. بىرەر ئېغىز «ئىمتىھاننى قانداقراق بەردىڭ» دەپ قويغان بولساڭ خۇشلۇقتا ئاسماندا ئۇچارمەنمۇ - ھە؟ بۇ سۇئاللارغا قانداق جاۋاب بېرىشنى بىلمەي ئاۋازىمنى چىقىرىپ يەڭگىل كۈلۈپ قويدۇم. - مانا، ماڭا قىلىدىغان بىر ئېغىز گېپىڭمۇ يوق. بولدىلا.... ئۆيۈڭگە ئاپىرىپ قويسام بولامدۇ؟ كۆل يۈزىدەك كۆڭلۈمگە كىچىككىنە تاش پارچىسى ئېتىلىپ داۋالغۇپ كەتتى، ئىدراكىيلىق ۋە ھېسسىيلىقنىڭ دارى ئۈستىدىن تالاي رەت ئۆتتۈم، ئاخىر «ئىم» دەپ بېشىمنى لىڭشىتىپ ئۇنىڭ بۇ ئاددىيغىنە تەلىپىگە قوشۇلغىنىمنى بىلدۈردۈم. ھەي... ئۇنىڭغىمۇ ئامال يوقتە، بۇنچە قىيناپ نېمە قىلاي ئۇنى. مەن ئامراق شائىر مۇھەممەدجان راشىدىنمۇ «سۆيگەننى سۆيۈپ قوي، كۆڭلى قالمىسۇن. بىر سۆيۈشمۇ غەنىيمەت، مەيلى قانسۇن – قانمىسۇن» دېمىگەنمىدى؟ كۆڭلىگە قەرز بولۇپ نېمە قىلارمەن بۇ ئاشىقنىڭ، ئەتە قوپۇپ ئۆگۈنى مۇشۇ كۈنلەر ئۆزۈمگە يېنىپ قالسا ، نەلەردە سەرسانە - سەرگەردان بولۇپ، يۇم - يۇم يىغلاپ كېتەي؟؟ ئامال بار نازۇك مەسىلىلەر ئۈستىدە پاراڭ بولۇپ قالماسلىقى ئۈچۈن فىداتنىڭ ئىمتىھاننى قانداق بەرگەنلىكى، قايسى جايلارنى تاللىغانلىقى ھەققىدە ئىمتىھاندىن بىر ئېغىز نېرى - بېرى قىلماي سۇئال سوراپ ماڭدىم، فىدات مەقسىتىمنى سېزىپ قالدىمىكىن، كۈلكە ئۆچكەن چىرايىمغا قاراپ مېنى كۈلدۈرۈشكە ئۇرۇنۇپ ھەر ئاماللارنى ئىشلىتىپ باقتى. تېتىتقۇلىرى تېتىمىغان تاماقتەك بىر خىل رەۋىشتە پاراڭلىشىپ ماڭدۇق، تۇيۇقسىز كۆرۈش دائىرەمگە تونۇش ھەم ناتونۇش بىر سايە بۆسۈپ كىردى - دە، يۈرىكىمدىكى ئۈچەككە كىرىپ كەتكەن تۇيغۇلىرىمنى پەپىلەپ ئويغاتتى. - ئەسسالاممۇ ئەلەيكۇم ، - دەپ قول بېرىپلا ئۇ تونۇش سايىنىڭ قېشىغا ماڭدى فىدات مېنىڭ بىردەم ساقلىشىمنى كۆزى ئارقىلىق ئىشارە قىلىپ. ئەدەب يۈزىسىدىن فىداتنى ئۇلاردىن سەل يىراقراق تۇرۇپ ساقلىدىم، ساقلاۋاتقىنىم فىدات بولغىنى بىلەن كۆزلىرىم ھېلىقى ناتونۇش سايىدە. تۇنجى قېتىم قان ئالغۇزغان ۋاقىتتىمۇ بۇنچە جىددىيلەشمىگەنغۇ مەن، ئەمدى نېمە بولدۇم؟ ئۇلارنىڭ پارىڭى نېمانچە تۈگىمەيدىغاندۇ، بىر مىنۇت بىر ئايدەك ھەتتا يىلدەكمۇ بىلىنىپ كېتىۋاتاتتى. تەخىرسىزلىنىپ نەچچىنى ئۇھسىنىۋەتتىم. كۆڭلۈمنى يەنە باشقىچە ھېسلارنىڭ قاماللىۋالماسلىقى ئۈچۈن ئۇلاردىن كۆزۈمنى ئۈزۈپ يانتۇ ئالدىمغا قاراپ تۇردۇم. قاچانلاردىكىن پارىڭىنى تۈگىتىپ كەلگەن فىدات قولىنى كۆزۈم ئالدىدا نەچچە پۇلاڭلىتىپ: - بىر كۆرۈپ ئاشىق بولۇپ قالدىڭما يادىكارغا، - دېدى. 3 كۆك ئاسماندا ئاندا - ساندا لەيلەپ يۈرگەن ئاپئاق بۇلۇتلار ئىچىدىن ئۇيۇلۇپقىنە ناگان - ناگاندا كۆرۈنىدىغان قۇياش ماڭا قاراپ كۈلمەكتە. كەيپىياتىم كىشىگە ھوزۇر بېرىدىغان بۇ ئىللىق ھاۋادىنمۇ ياخشى. ئۆزۈمنى چىرايلىق تۈزەشتۈرۈپ تۈنۈگۈن ماھىرە ئاچام بىلەن دېيىشكىنىم بويىچە بىللە كۆرۈشۈپ تاماق يېيىش ئۈچۈن سىرتقا ماڭدىم. دېيىشكەن جايغا خېلىلا بالدۇر بېرىۋالغانلىقىمدىن، شۇنىڭ ئەتراپىدىكى سايىرەك بىر يەرگە بېرىپ ئاچامنى ساقلاۋاتقان ئىدىم ئۇزۇن يىللىق ساۋاقدېشىم راھىلەنى كۆرۈپ قالدىم: - ۋۇي، سەنمۇ سىرتقا چىقىدىكەنسەن - ھە؟ - دېدى ئۇ قىسقىغىنە سالام - سەھەتتىن كېيىن. - ھە، شۇ.. ئاچام بىلەن تاماق يەيلى دەپ چىققان، ئۆزۈڭچۇ؟ تىنچلىق، ئامانلىقمۇ؟ - خۇداغا شۈكرى، ئىمتىھاندىن كېيىن بەك كەم دىدار بولۇپ كەتتىڭ - ھە زادى. لەيلىدىن ئاڭلىسام فىدات بىلەن بىر مەكتەپكە ئۆتۈپسەن - ھە؟ ئەمدى ياخشى بوپتۇ، باشقا مەكتەپلەرگە ساۋاقداشلار تۆت - بەشتىن بولۇپ ئۆتۈشۈپتىكەن، بىر - بىرىگە ھال - مۇڭ بولىدۇ ئەمەسمۇ. دەسلەپ بىرىنچى تۈركۈمنىڭ قوبۇل قىلىش ئۇقتۇرىشى چىققاندا سېنى ئۇ مەكتەپتە يالغۇز قانداق قىلار، دەپ ئەنسىرەپ كەتكەن ئىدىم. - فىدات؟ فىداتمۇ شۇ مەكتەپكە ئۆتۈپتۇما؟ - ھە... سەن تېخى بىلمەمسەن؟ ئۇ سەن بىلەن بىر مەكتەپتە ئوقۇيمەن، دەپ سەن تاللىغانلا مەكتەپلەرنى يېزىپتىكەن. ئىككىنچى تۈركۈم بولسىمۇ ئىشقىلىپ سېنىڭ يېنىڭدا ئوقۇيدىكەن. - ھە... مۇنداق دە، ئۆزۈڭچۇ، قايسى مەكتەپكە ئۆتۈپسەن، - دەپ پاراڭنى فىداتتىن يۆتكىۋەتتىم. شۇ كۈندىن باشلاپ ئۇيقۇم ئۇيقۇ، تامىقىم تاماق بولمىدى، بۇ بىر يىلنىغۇ ئەپلەپ - سەپلەپ ئۆتكۈزىۋالغان ئىدىم، فىدات نېمىشقا مەن ئۈچۈن شۇنچە كۆپ بەدەل تۆلەيدىكىنە؟ ئەزەلدىنلا ساقچى ئوفىتسىرلار مەكتىپىدە ئوقۇش ئارزۇسى بارلىقىنى ئېيتىپ يۈرمەمتى؟ بەش يىلىم قانداقمۇ ئۆتەر - ھە ئەمدى... ئىزتىراپلىق سۇئاللار مېنى يەنە تېگى يوق ھاڭلارغا تاشلىدى، قىز بالا بولۇش نېمانچە تەستۇ؟ فىداتنىڭ قىلغانلىرىغا تاشمۇ ئېرەر بولغىيتتى - ھە... بولمىسا، ئۇنى بىر مەزگىل كۆزىتىپ بېقىپ ئاندىن بىرەر جاۋاب بېرەيمىكىن - يا؟ بەرىبىر ئىككىمىز بىر مەكتەپتە ئىكەنمىز، ئۇنىڭ ئۈستىگە «سەن سۆيگەننىڭ قۇلى بولغۇچە، سېنى سۆيگەننىڭ گۈلى بول» دەيدۇ ئەمەسمۇ، بەش يىل ئۆزۈم ئۇنىڭ يېنىدا بولغاندىن كېيىن باشقا قىزلارغا قانات - قۇيرۇق سۆرەپمۇ يۈرمەس، شۇنداق قىلىپ قالسا مەنمۇ ئاندىن جۈرەتلىك ھالدا «خوش - ھە غوجام» دەۋالارمەن... مىجەزىم ئۈرۈمچى ئاسمىنىدەكلا ئۆزگۈرۈشچان ئىدى، ئالىي مەكتەپ قوبۇل قىلىش ئۇقتۇرىشىنى ئويلاپ قالغىنىمدا ئاپتاپپەرەستەك ئېچىلىپ كەتسەم، فىدات ئېسىمگە چۈشۈپ قالغىنىدا پېشىندىكى نامازشام گۈلىدەك سولىشىپلا قالاتتىم، يادىكارنى ئويلاپ قالسامغۇ بولدى، ئۆزۈمنىڭ تىرىكلىكىنىمۇ ئۇنتۇيتتۇم. ساۋاقداشلار ھەممىمىز ئۇچۇرما بولغان قۇش بالىلىرىدەك تەرەپ - تەرەپكە ئۇچماقچى بولۇپ تۇراتتۇق، قەلبىمدە يەنە ئۇلارغا بولغان ئېيتقۇسىز قىيماسلىق بار ئىدى. نېمىلا دېگەن بىلەن ئون نەچچە يىللىق ساۋاقداشلىرىمدە... لەيلىنىڭ تېخى ھېچقانداق قوبۇل قىلىش ئۇقتۇرىشى تاپشۇرىۋالمىغاندىن كېيىن ئۆزىنى بەكلا تاشلىۋەتكەنلىكىنى ئاڭلاپ چوڭلارنىڭ «بەرمىگەننى بېرىپ ئۇيالدۇر» دېگەن گېپى بويىچە ئۇنىڭ كۆڭلىنى ئېچىپ قوياي دەپ تېلفۇن قىلدىم. - ۋەي ياخشىمۇسىز، لەيلى بارمىدۇ؟ - ھە... بەرنا قىزىممۇ؟ لەيلى بايا سىرتقا چىقىپ كەتكەن ئىدى، سەل تۇرۇپ كېلىپ قالارمىكىن. - خاپا بولماي لەيلىگە دەپ قويسىڭىز، ئازىراق ئىشىم بار ئىدى، كەلگەندىن كېيىن ماڭا تېلفۇن قايتۇرسا. - ھە، ماقۇل بالام، مەن دەپ قوياي. ئەمسە خوش - ھە. تېلىفۇننى لەيلىنىڭ ئاپىسى ئالغان ئىدى. لەيلىنىڭ ئۆيىدە ئىكەنلىكىنى، بۈگۈن ماڭا تېلفون قايتۇرمايدىغانلىقىنى بىلىپ تۇراتتىم. بۇ قىز ئەزەلدىنلا يالغان سۆزلەشكە ئادەتمۇ ياكى باشقا ئىشمۇ بىز ئادەتتە تېلفون قىلىپ چاقىرساقمۇ ئۆيىدىكىلەرگە «مېنى يوق دەپ قويۇڭلار» دەپلا يۈرىۋېرەتتى، شۇڭىمىكىن باشقا قىزلار بىرەر يەرگە بارساق ئۇنى چاقىرىۋېلىشقا ئۆچ ئىدى. ئىشلار شۇنداق ئۆتىۋېرىپ بىزمۇ «بۆرە كەلدى»دىكىگە ئوخشاش، ئۇنىڭغا ئىشەنمەس بولۇپ قالدۇق. باشقا قىزلارمۇ ئۇنى ئىزدەپ تېلفون قىلماس بولۇپ قالدى، لېكىن مەن يەنە «ئېلىپ قالار» دېگەن ئۈمىدلەردە مۇشۇنداق تېلفون قىلىپ تۇراتتىم. بەرىبىر ئۇنى تېلفون ئارقىلىق تاپالمايدىغانلىقىمنى بىلگەندىن كېيىن ئۆيىگە بېرىپلا ئىزدەشنى خوپ كۆردۈم. ئۆيىمىزنىڭ ئارىلىقى ئۇنچە يىراقمۇ ئەمەس، پىيادە ماڭسا ئون مىنۇتلۇقلا يول. دېگەندەك چوڭ ئېچىقلىق تۇرغان دەرۋازىدىن ھويلا ئىچىدە مۇزىكا ئاڭلاپ ئولتۇرغان لەيلىنى كۆرۈپ قالدىم. - لەيلى، ھەي لەيلى! - ئۆيىگە كىرسەم ئاپىسى ئاۋارە بولۇپ كەتمىسۇن دەپ، دەرۋازا ئالدىدىلا چاقىردىم. مېنىڭ كېلىشىمنى ئويلاپمۇ باقمىغاچقىمىكىن ئۈركىگەن قۇچقاچتەك ئەندىكىپ تۇردى: - ۋۇي، سەنمىدىڭ؟ كېلىپ قاپسەنغۇ... كىرە ئۆيگە. - بولدى، بولدى، كىرمەي. ۋاقتى بولسا سىرتقا چىقىپ ئايلىنىپ كىرەيلىمىكىن دېگەن ، - بايىقى ئىشنى تىلغا ئېلىپ ئۇنى خىجىل قىلغۇم يوق ئىدى، بۇ كۆڭۈل يېرىمچىلىقىدا ئۇنچە ئىشلارنى نەرىدە كۆتۈرۈپ يۈرسۇن. - ھە... شۇ، مەنمۇ ھازىرلا ئۆيگە كىرگەن تېخى. بايا ئاپام سېنى تېلفون قىلدى دەۋاتقان، بىر قېتىم قايتۇرسام «پاراڭلىشىۋاتىدۇ» دېدى، سەل تۇرۇپ يەنە قىلارمەن دەپ ئولتۇرغانتىم تېخى. ئۇنىڭ دېگەنلىرىنىڭ يالغانلىقىنى بىلىپ تۇرساممۇ «ھە...» دېمەي ئامالىم يوق. ئۇنى باشلاپ بىز دائىم بارىدىغان قەھۋەخانىغا كىردىم، ئۇ يەرنىڭ ئايرىمخانىسى بىزنىڭ «دوقمۇش»ىمىز ئىدى، بىكار ۋاقىتلىرىمىزنىڭ تولىسىنى شۇ يەردە ئۆتكۈزەتتۇق. ئامال بار ئالىي مەكتەپ ئىمتىھانى دېگەندەك نازۇك مەسىلىلەر ھەققىدە پاراڭلىشىپ ئۇنىڭ يۈرەك يارىسىنى تاتىلاپ قويماي دەپ كۈلكە - چاقچاق بىلەن ئولتۇردۇق، تۇيۇقسىز ئۇ ئويچان كۆزلىرىنى بىر نۇقتىغا تىكىپ، ئاجايىپ ئەستايىدىل قىياپەتتە ماڭا ئېغىز ئاچتى: - بەرنا، ساڭا بىر گەپنى دەي دېگەن ئىدىم، بىراق.. - نېمە بىراق؟ سۆزنىڭ بېشىنى باشلىغاندىن كېيىن دەۋەتكىن ئەمدى.. - فىدات ئىككىڭلار بىر مەكتەپتىغۇ ھىم؟ - تاڭ، مەنغۇ ئۆزىدىن سورىمىدىم، ماڭىمۇ راھىلە دېدى. - ھە... راھىلەگە مەن دېگەن شۇ، ئاداش، راست گەپنى دېسەم مەن فىداتنى ياخشى كۆرۈپ قاپتىمەن. - ھە؟!!! فىداتنى.... ، - ئەزەلدىن لەيلىنىڭ ماڭا كۆڭلىنى بىلدۈرۈپ يۈرگەن يىگىتلەرنى «ياخشى كۆرۈپ» قالىدىغان ئادىتى بارلىقىنى بىلسەممۇ بۇ گېپىگە يەنىلا ھەيران قالدىم. - ھەئە، فىداتنى. بولمىسا بىز تونۇشقىلى ئۇنچە ئۇزۇنمۇ بولمىدى، ئىككىمىزمۇ سېنىڭ باھانەڭدىلا نەچچە ئېغىز پاراڭلىشالايمىز، لېكىن يەنىلا كۆزلىرىم ئۇنىڭ بىلەن ئۇچرىشىپ قالسا ئېيتقۇسىز بىر ھېسلارغا چۆمىمەن، - ئۇنىڭ ئاۋازى بارغانچە يىغلامسىراپ چىقاتتى. ئۇف، مانا بەرنا، مانا. كەلمىگەن تەلەيدە ئاناڭنىڭ ھەققى بارمۇ، قانداق قىلىسەن ئەمدى؟ دوستۇڭنىڭ ئاشىقىغا چاڭ سالامسەن؟ بىراق بۇمۇ بىر ھېسابتا ياخشى بولدى، ئۇنى رەت قىلىشقا ئوبدانلا باھانە تېپىۋالدىم، لېكىن كۆڭلۈمنىڭ بىر يەرلىرى چىممىدە قىلاتتى، بەلكىم ئۇنىڭغا كۆنۈپ قالغاندىمەن. - ھىم، ئاندىنچۇ؟ - شۇ، سېنى ئۇنىڭغا كۆز - قۇلاق بولۇپ قويامدىكىن، دەپ. سەنمۇ بىلىسەن ئۇ ياخشى بالا، باشقىلارغا ئاسانلا ئىشىنىپ قالىدۇ. مەنمۇ سىلەرنىڭ يېنىڭلارغا بېرىپ تولۇق 3 - يىللىقنى قايتا ئوقۇپ ئىمتىھان بېرىدىغان بولدۇم، لېكىن شۇ نېمىلا دېگەن بىلەن سەندەك كۈندە دېگۈدەك يېنىدا بولۇپ بولالمايمەندە. ئىشلىرىدىن مېنى ئاز - پاز خەۋەردار قىلىپ تۇرساڭ قالغان ئىشنى ئۆزۈم ئوڭشايمەن. - ئۆزۈم تەلەپ قويىمەن، دېمەكچىما؟ - ئۇنىڭ گەپلىرىگە بارغانسېرى ھەيران قالغىلى تۇردۇم. - ھەئە، ئۇنداق بولسا بولمامدا؟ ئاجايىپ ياخشى تونۇشلىرىم بار دەيمەن مېنىڭ، بىرلا ئېغىز گېپى بىلەن مېنى «تۇيۇقسىز خۇشال قىلىپ» خىيال دېڭىزىغا ئىتتىرىپلىۋېتىدىغان. كىمدىن كۆرىمەن، ھەممە ئىشنى ئىچىمگە ئېلىپ باشقىلارغا دېمەي يۈرىدىغان ئۆزۈمدىن كۆرمەي. 4 كۆپ ئۆتمەي ساۋاقداشلار «ئايرىلىش سورۇنى» سۈپىتىدە ئاخىرقى قېتىم يىغىلماقچى بولدۇق، كۆڭلۈمنىڭ بىر يەرلىرى يېرىم بولسا بىر يەرلىرى خۇشال ئىدى، ئالىي مەكتەپكە لەيلى، ئەكبەر، مەردان ئۆتەلمىگەندىن باشقا ھەممىمىزلا بىرىنچى، ئىككىنچى تۈركۈمگە قوبۇل قىلىنغان ئىدۇق، نېمىلا بولمىسۇن ئۆز كۆڭلۈمنى ياخشىراق ئېچىۋېلىش ئۈچۈن توزدەك ياسىنىپ باردىم. ساۋاقداشلار بۇ قېتىملىق زىياپەتنى مۇھىم چاغلىغاچقىمىكىن ھەممىمىزلا تولۇق كەلگەن ئىدۇق، بىر يەرگە بېرىش ئۈچۈن ئون - يىگىرمە قېتىم يالۋۇرغۇزىدىغان لەيلىمۇ مەندىن بالدۇر كېلىۋالغان ئىدى. بالىلارنىڭ ئالدى - كەينى تولۇق كېلىپ، چاي تارتىتىلىپ بولغۇچە ئارىلىقتا بىزدىن باشقا ئۈستەلدە ئولتۇرغانلارغا دىققەت قىلدىم. تونۇش سىمالار، ئەمما كىملىكىنى بىلمەيدىغان كىشىلەر كۆز ئالدىمنى بىر ئالدى. ساۋاقداشلارنى ساقلىغاچ گۇڭۇر - مۇڭۇر پاراڭلارغا چۈشۈپ كەتتۇق، ئوغۇللارغا ۋاكالەتەن ئېرشات سەھنىگە چىقىپ ئىككى ئېغىز سۆز قىلىپ چاناقلىرىمىزنى نەمدەتتى، كېيىن قىزلار «بىزمۇ بوش كەلمەيمىز» دېگەندەك قىلىپ مېنى زورمۇ - زور سەھنىگە ئېلىپ چىقىپ قويدى. بايىلا ئېرشاتنىڭ گەپلىرىگە يىغلاپ توختىغانلىقىم سەۋەبلىكمىكىن ئېغىزىمغا ھېچقانداق گەپ كەلمەيتتى، لېكىن دەۋاتقىنىمنىڭ ھەممىسىنىڭ يۈرىكىمدىن ئوخچۇپ چىققانلىقىدا شەك يوق، گېپىمنىڭ ئاخىرىنى يىغا بىلەن دېيەلمەي سەھنىدىن چۈشۈشكە مەجبۇر بولدۇم. - بىر قول تانسىغا تارتسام بولامدىكىن؟ بېشىمنى ئاۋاز چىققان تەرەپكە ئىتتىك بۇرىدىم، ھەيرانلىقتا تېخى بايىلا ئوتلاپ، يۈتۈشكە ئۈلگۈرمىگەن چېيىمنى پۈركىۋەتكىلى تاسلا قالدىم. توغرا، قىلچە خاتاسى يوق، ئالدىمدىلا تۇرغان بۇ يىگىت مەن كېچە – كۈندۈز بىر كۆرۈشكە ئىنتىزار بولغان يادىكار ئىدى. - مەن تانسا بىلمەيتتىم ، - دېيەلىدىم ئارانلا، تانسا ئويناشنى بىلمەيدىغانلىقىمغا ئۆزۈمنىڭمۇ ئاچچىقىم كېلىۋاتاتتى، بىر ئوبدان پۇرسەت مۇشۇنداقلا كېتىپ قالىدىغان بولدى مانا. - ھېچقىسى يوق، ئويناشنى بىلمەيمەن، دەپ ئولتۇرىۋەرسىڭىز بىر ئۆمۈر ئولتۇرۇپ قالىسىز، دەيمەن. قوپۇڭە، مەن ئۆگىتىمەن. قىز ساۋاقداشلىرىمنىڭ ھەيرانلىق ۋە ئاللىقانداقتۇر كۆرەلمەسلىك، ئوغۇل ساۋاقداشلىرىمنىڭ رەنجىش ئارىلاشقان نىگاھلىرى ئىچىدە ئورنۇمدىن تۇرۇشقا مەجبۇر بولدۇم. «كۆيۈكنى مەن گويا بىر دېڭىز دېسەم، سەن ئاڭا باقمايلا تىز پۈكەلەمسەن» نېمە دېگەن مۇڭلۇق رېتىم، ئىسسىق تىنىق، ئوتقاشتەك مېھىر. تانسا ئوينىيالمايدىغانلىقىمنىمۇ ئۇنتۇپ ناخشا ئىچىگە يۇغۇرۇلۇپلا كەتتىم، ئۇنىڭ قۇلىقىمنىڭ تۈۋىدىلا پىچىرلىشى قەلبىمدە ھۆكۈم سۈرىۋاتقان ئويلارنى كاتالىزلاۋاتقان ئىدى: - قايتقاندا بىللە قايتايلىمۇ؟ - بولدى، ساۋاقداشلىرىم بىلەن قايتساملا بولغىنى، نەچچىمىزنىڭ ئۆيى بىر تەرەپتە ئەمەسمۇ. - ھە... ھېچنېمە بولمايتتى، بىزنىڭ ئۆيىمىزمۇ بىر تەرەپتىغۇ، دوستلىرىڭىزنىمۇ بىللە ئالغاچ قايتاي. - بۇنىڭدا قانداق بولىدۇ، بولدىلا، رەھمەت ، - دېدىم يەنىلا قىزلاردا بولۇشقا تېگىشلىك ھايا تۇيغۇسى بىلەن. |
|
