«ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى »: كېلىنسىمان

ئارزۇ

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم مۇنبەرداشلار ھەممىڭلارغا كەمىنىدىن ئوتلۇق سالام ئالى ئېھتىرام.
بۈگۈن  دۇنيا پۇتبول ساھەسىدە«ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى »دەپ نام ئالغان كېلىنسىماننىڭ كەسپى ھاياتى بىلەن تونۇشۇش مەقسىتىدە بۇتىمىنى يازدىم. مۇنبەرداشلارنىڭ سەمىمى تەكلىپ پىكىر بېرىشىنى ئۈمىت قىلىمەن.
جورگىن كېلىنسىمان 1964-يىلى 7-ئاينىڭ 30-كۈنى گىرمانىيىدە تۇغۇلغان.گىرمانىيىدىكى داڭلىق ھۇجۇمچىلارنىڭ بىرى بولۇپ ئۇنىڭ «ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى »دىگەن نامى بار .ھەمدە گىرمانىيەدىكى «ئۈچ ئاتلىق ھارۋا»(يەنى ماتىئۇس،بىروھمى ،كېلىنسىمان)نىڭ بىرى .

ئىككى قېتىملىق دۇنيا ئۇرۇشى مەزگىلىدىكى دۈشمەنلىشىش مۇناسىۋىتى ،بىربىرىدىن قېلىشمىغۇدەك ئىقتىسادى ئەمىلى كۈچى شۇنداقلا دىموكراتىك گىرمانىيە دەۋرىدىكى روھلاندۇرۇش دورىسى سەتچىلىكى(20-ئەسىرنىڭ 70-،80-يىللىرى شەرقى گىرمانىيە تەنھەركەتچىلىرىدە كەڭ كۆلەمدە دورا ئىستىمال قىلىش سەتچىلىكى يۈز بەرگەن.ھەتتا ھۆكۈمەت بۇ ئىشتا پەردە ئارقىسىدىكى قارا قوللۇق رولىنى ئوينىغان.) سەۋەبىدىن گىرمانىيلىكلەرنىڭ تەنتەربىيە ساھەسىدە ئېرىشكەن نەتىجىلىرى بارا بارا كىشىلەرنىڭ گۇمانىنى قوزغاشقا باشلىدى.

جورگىن كىلىنسىمان ئەزەلدىن شەرقى گىرمانىيىگە ۋەكالىتەن مەيدانغا چىقىپ باقمىغان.بىراق 1994-يىلى ئۇ توتتىنھام كوماندىسى بىلەن توختام تۈزگەن.بېرىنجى قىتىم ئەنگىلىيە تۇپرىقىغا كەلگەن ۋاقىتتا ئۇ يەنە ئاز بولمىغان ئاداۋەتلەرگە ئۇچرىغان.كېلىنسىمان مەيداندا بەزى ۋاقىتتا يالغان يىقىلىشنى ياخشى كۆرەتتى.بۇ ئىشى بىلەن ئۇ «سۇغا سەكرەش تەنھەركەتچىسى»دىگەن ئاتاققا ئىگە بولدى.بۇ ئېنگىلاندلىقلارغا نىسبەتەن ئېيتقاندا پۇتبولغا قىلىنغان ھاقارەت ھىسابلىناتتى.بىلىشىمىز كېرەككى،ئېنگىلاند،شوتلاندىيە،ۋېلىش ۋە شىمالى ئىرلاندىيە(بۈيۈك بىرىتانىيە ۋە شىمالى ئىرلاندىيە پادىشاھلىقى)دىكى مەستانىلەرنىڭ ياقتۇرىدىغىنى بولسا تېررى بۇچىر غا ئوخشاش جىگەرلىك قەيسەر ئىرادىلىك باتۇرلار ئىدى.
شۇ پەسىللىك ئېنگىلاند بىرلەشمىسىنىڭ باشلىنىش مۇسابىقىسىدە توتتىنھام 4دە3 نەتىجىدە ئاران يەڭگەن مۇسابىقىدە كېلىنسىمان توپ كىرگۈزگەندىن كىيىن ئىنتايىن ھەجۋى بىر سۇغا سەكرەش ھەركىتىنى ئىشلىگەن.ئۆزىگە قارىتىلغان تەنقىدكە نىسبەتەن كىلىنسىمان ھەردائىم جاۋاپ قايتۇرۇشنى بىلەتتى.
سانلىق مەلۇماتتا كۆرسىتىلىشىچە گىرمانىيىلىك بۇ ھۇجۇمچى تارىختىكى نەتىجىسى ئەڭ يۇقىرى ھۇجۇمچىلارنىڭ بىرى ئىدى. كېلىنسىمان كەسپى ھاياتىدا كۆپلىگەن ئورۇنلارغا يۆتكەلگەن. ئۇ ئىلگىرى توپ ئۇينىغان كوماندىدىن ئايرىلغان ۋاقتتا شۇ  كوماندىنىڭ كۈچى بارابارا ئاجىزلاشقا باشلىغان.
ئارىدىن ئۇزۇن ئۆتمەيلا رەقىبىنىڭ بېكلىرى ۋە مەستانىلىرى ئۆزىنىڭ «ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى »غا دۇچ كەلگەن ۋاقتىنى ئويلاپ قالغان ئىدى.ئۇلار جەڭ قىلمايلا ئەندىشىگە چۈشىدىغان بوپ قالغان ئىدى.1994-يىلى كېلىنسىمان ئىككى گىرمانىيە بىرلەشتۈرۈلگەندىن كىيىنكى گىرمانىيە دۆلەت كوماندىسىنىڭ كاپىتانلىقىغا تەيىنلەندى.ئۇ «گىرمانىيە جەڭ ماشىنىسى»غا نىسبەتەن ئۆزىنىڭ بولمىسا بولمايدىغانلىقىنى ئىسپاتلىدى.
گىرمانىيە پۇتبۇلى گۈللەنگەن دەسلەپكى باسقۇچتا كېلىنسىمان  يەنە گىرمانىيە كوماندىسىنىڭ قامچىسىنى قولغا ئالدى.كىيىنچە بەيرىن مىيۇنخىن كوماندىسى ۋە ئامرىكا دۆلەت كوماندىسىنى يېتەكلىدى.ئەمما ئاشۇ شانلىق نەتىجىلىرىدىن باشقا يەنە ئۇنىڭ  ئاسان يىقىلىشى ۋە 5يىللىق ئامرىكا كوماندىسىدىكى مەغلۇبىيىتى كىشىلەردە چوڭقۇر تەسىر قالدۇردى.
ئەمدىلىكتە كىشىلەرنىڭ كېلىنسىمانغا بەرگەن باھاسى ئىككى قىرلىق بولدى.بۇ ئاتلانتىك ئوكياننىڭ ئىككى تەرىپى (ياۋروپا ۋە ئامرىكىنى كۆرسىتىدۇ)قەيەر سىزنىڭ ئانا كوماندىڭىز ئىكەنلىكىگە باغلىق بوپ قالدى.«ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى »نىڭ ئۆتمۈشتىكى شەرەپلىرىنى تىلغا ئالغاندا ئامرىكىلىقلارنىڭ باھاسى بىرقەدەر پاسسىپ،بىراق كۆپ ساندىكى توتتىنھام قوللىغۇچىلىرى ئۇنىڭ بۇرۇنقى  ئۆتكەن كۈنلىرىنىڭ رىۋايىتىنىڭ كۆڭۈلدىكىدەك   ئىكەنلىكىگە ئىشىنىدۇ.
نىمىلا قىلمىسۇن بىز كېلىنسىماننىڭ نەتىجىلىرى ۋە ئىپادىسىنى خېلىلا ئەقىلگە مۇۋاپىق دەپ قارايمىز.ئۇنىڭ ئۈستىگە ئۇنىڭ يەنە قايتىدىن ئۆزىنى ئىسپاتلاش پۇرسىتى بار.
تەجرىبىسىز ياۋروپا قۇرۇقلۇق سەرگەردانى
16ياش ۋاقىتلاردا كېلىنسىمان كەسپى پۇتبولچى بوپ بولغان.ئۇ ۋاقىتتا ئۇنىڭدا سەۋىيىسى ئەڭ يۇقىرى توپچىدەك تالانت نامايەن بوپ تۇراتتى.كېلىنسىماننىڭ ئەينى چاغدىكى توپ تەپكەن كوماندىسى بولسا سىتۇگارت توپ تەپكۈچىلەر كوماندىسى بولۇپ،بۇ كوماندا 1984-يىلى گىرمانىيە ئا دەرىجىلىككە ئۆرلىگەن.بىراق مۇشۇ پەيتتە «ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى »ئۇلارنىڭ شۇ شەھەردىكى ئەشەددى رەقىبى سىتۇگارت كوماندىسىغا قوشۇلۇشنى تاللىدى.سىتۇگارت كوماندىسى بۇ توپ كىرگۈزىدىغان تالانت ئىگىسىگە ئىگە بولغانلىقىدىن ناھايتى خۇشال بولدى.ئەمما ئۇلارنىڭ  كېلىنسىماننىڭ ئۆسۈپ يېتىلىش تارىخىدىكى رولىمۇ ئىنتايىن چوڭ بولدى.كېلىنسىمان ئەڭ چوڭ باشلامچى ۋە قاۋۇل بولمىسىمۇ بىراق ئۇنىڭدا مۇستەھكەم ئىرادە ۋە ئەقىللىق كاللا بار ئىدى.ئەگەر رەقىبى ئازراقلا توخۇ يۈرەكلىك قىپ قالسا ئۇ كاۋاك تېپىپ كىرىۋالاتتى.
1988-89-يىللىق مۇسابىقە پەسلىدە سىتۇگارت ياۋروپا بىرلەشمە لوڭقىسىنىڭ ھەل قىلغۇچقا كىردى.بىراق كىيىنكى ئۇچرىشىشتا (نابلىس)  3-3 تەڭلىشىپ قالغاندىن كىيىن ئۇلار4-5 ئومۇمى نەتىجىدە رەقىبىگە ئۇتتۇرۇپ قويدى.سىتۇگارت قوماندان ۋە جەڭچىلىرىنىڭ ياۋروپا مۇسابىقە مەيدانىدىكى ئىپادىسى شۇنداق قالتىس بولسىمۇ بىراق ئۇلارنىڭ ياش ھۇجۇمچىسى تېخىمۇ يۇقىرى شەرەپكە ئېرىشىش ئۈچۈن كوماندىدىن ئايرىلىشنى قارار قىلدى.كېلىنسىمان باشتىن ئاخىرى بىر ئەقىدىگە ئىگە.ئۇ بولسىمۇ تېخىمۇ مۇكەممەل بولغان كەسپى ھاياتقا ئېرىشىش.كولۇبنىڭ كۆلىمى ۋە ئابرويىنى كۆزدە تۇتقاندا ئۇنىڭ كىيىنكى تاللىشى ھەقىقەتەن ئەقىلگە مۇۋاپىق.  

ئېنتىر مىلان كېلىنسىماننىڭ كىيىنكى بېكىتى.كۆك قارا قوشۇننىڭ ئەينى چاغدىكى سەپ شەكلىدە بىر تۈركۈم دۇنياۋى چولپانلار بار بولۇپ ،باش تېرىنىر بولسا «ئاتۇن مىداللىق مەشقاۋۇل»تىراپاتتونى ئىدى.كېلىنسىمان بىلەن توختام ئىمزالاشتىن ئىلگىرى ئۇلار بىرلەشمىدە بېرىنجى بوپ ئەركىن ئازادىلا چىمپىيونلۇققا ئېرىشكەن ئىدى.كوماندىغا قوشۇلغان ئىككىنجى پەسىلدە كېلىنسىمان  ۋە ئېنتىر مىلان بىرلىكتە ياۋروپا ئىتتىپاق لوڭقىسى چىمپىيونلۇقىغا ئېرىشتى.بىراق ئۈچىنجى يىلى مۇۋەپپىقىيەت پەيدىنپەي يىراقلاشتى. كېلىنسىمان كوماندىدىكى بېرىنجى نۇمۇرلۇق مەرگەن بولغان تەقدىردىمۇ بىراق كىشىلەرنى ئۈمىتسىزلەندۈرىدىغان ئاشۇ پەسىللىك مۇسابىقىدىن كىيىن ئېنتىر مىلان ئەڭ ئاخىرىدا بىرلەشمىدە 8-ئورۇنغا چۈشۈپ قالدى.ئۇزغۇنلۇق چىمپىيونى بولغان كوماندا ئىتتىپاق لوڭقىسىدىن ئاللىبۇرۇن شاللىنىپ كەتكەن ئىدى.
روشەنكى كېلىنسىماننىڭ ئايرىلىشى ئەقىلگە مۇۋاپىق بولدى. ئۇ ئىككىلەنمەيلا سەرگەردانچىلىقنى تاللىدى.1992-يىلى كېلىنسىمان موناگوغا قوشۇلدى.ئۇنىڭ ئۈزلۈكسىز توپ كىرگۈزىشى بىلەن موناگو ئويلىغاندەك فىرانسىيە بىرلەشمىسىنىڭ 2-لىكىنى قولغا كەلتۈردى.كىيىنكى پەسىلدە موناگو ئىتتىپاق لوڭقىسىنىڭ يېرىم ھەل قىلغۇچقا كىردى.بىراق كىيىن يەنە ئەھۋال كۆرۈلدى:يەنى كېلىنسىمان بىلەن كوماندا ئەزاسى ئوچۇق ئاشكارە جاڭجاللاشتى.سەۋەبى كېلىنسىماننىڭ قارىشىچە بىرقىسىم توپچىلار مۇسابىقىدە پۈتۈن كۈچىنى چىقارمايدىكەن.بۇنداق قاراش ئاسانلا كوماندا ئىچىدە گورۇھۋازلىقنى كەلتۈرۈپ چىقارغان.ئىش بۇ يەرگە كەلدى. ئايرىلىدىغان ۋاقىت بولغان ئىدى.
بۇ قېتىم كېلىنسىمان توتتىنھامغا كېلىشنى تاللىدى.بۇ خېلى كۆپ كىشىلەرنىڭ كۈتكىنىدەك بولمىغان ئىدى.كېلىنسىماننىڭ ئادىتى  بويىچە توتتىنھام ئۇنىڭ ئالىيىپ قارىشىغىمۇ مۇيەسسەر بولالمايدۇ دەپ قارايتتى. ئۇ ۋاقىتتا توتتىنھامنىڭ نەتىجىسى ئېنگىلاند بويىچە 7-ئورۇندا بولۇپ كۆپ يىللاردىن بېرى ئوتتۇرا ئېقىمدا تۇرىۋاتاتتى.
1994-يىلدىكى ئېبگىلاند بىرلەشمىسى ھازىرقى بىلەن تۈپتىن ئوخشىمايتتى.بىراق كېلىنسىماندا ماسلىشالمىغىدەك ھېچقانداق مەسىلە يوق ئىدى.ئەمىلىيەتتە «ئالتۇن رەڭ بوبباردىمانچى »توتتىنھامغا قوشۇلۇشنى قارار قىلغاندا توتتىنھام تېخى چوڭ لەۋھە تالىشىش مۇسابىقىلىرىدە چىمپىيونلۇققا ئېرىشكىدەك  ئىقتىدارنى ھازىرلىمىغان ئىدى.بۇنىڭ بىلەن ئۇ ئاخبارات ۋاستىلىرى ۋە رەئىسكە توسالغۇسىز ھالدا ئۆزىنى ئىپادىلەشنىڭ ئۇسۇلىنى تېپىپ چىققان ئىدى.

شۇ پەسىللىك مۇسابىقىدە كېلىنسىمان ئېنگىلاند پۇتبولچىلار تەرىپىدىن يىللىق پۇتبول ئەپەندىسى بولۇپ باھالاندى.بىراق بەيرىن يازدا چاقىرىق ئەۋەتكەن ۋاقىتتا كېلىنسىمان بىلەن توتتىنھامنىڭ تەقدىرى مۇشۇ يەردە شاپپىدە توختىغان بولۇپ كېلىنسىمان بەيرىننىڭ بۇ تەكلىپىنى قوبۇل قىلغان ئىدى.قانداقلا بولمىسۇن بەيرىننىڭ بىرلەشمە لوڭقىسىغا ئېرىشىش نىسبىتى توتتىنھامدىن خېلى يۇقىرى ئىدى.رەھىمسىز رىئاللىق ئالدىدا ئۇنىڭ باشقا تاللىشى يوق ئىدى.بىراق توتتىنھام مەستانىلىرىنىڭ كۆڭلىنى قاتتىق رەنجىتكەن ئىدى.ئۇلار «ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى »نىڭ ئاق بۇغا كوچىسىدا ئاز دىگەندىمۇ يەنە بىريىلدىن كۆپرەك تۇرۇشىنى بەكمۇ ئۈمىت قىلاتتى.
كوماندىدىن چېكىنىپ قامچىنى قولغا ئېلىش.
ئاخبارات ۋاستىلىرىنىڭ پۈتۈن كۈچى بىلەن قېپ قېلىشقا كۆندۈرىشىگە ۋە ئۆزىنىڭ كوماندىدىكى رولىنىڭ مۇھىملىقىغا  قارىماي كېلىنسىمان يەنىلا توتتىنھامنى خوش دىدى.بۇ ھەتتا شۇ ۋاقىتتىكى توتتىنھام رەئىسى بولغان ئالەن سۇگى دا كېلىنسىماننىڭ كىيىمىدە ماشىنا سۈرتۈشتەك مەشھۇر سۆزنى قالدۇرۇشقا سەۋەپ بوپ قالدى.سۇگى ئەپەندى تەنە سۆزلىرى بىلەن دۇنياغا تونۇلغان ئادەم.بىراق بۇ سۆزىدىن بىز ئۇنىڭ «ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى  »نىڭ كەتمەسلىكىنى قانچىلىك ئۈمىت قىلىدىغانلىقىنى كۆرىۋېلىشىمىز كېرەك
شۇنداق قىلىپ كېلىنسىمان گىرمانىيىگە قايتىپ بەيرىن كوماندىسىغا قوشۇلدى.ھەمدە ھەممىنى بېسىپ چۈشكىدەك  ئاخىرلاشتۇرغۇچىلىق ئىقتىدارى بىلەن كوماندىدىكى بىېرىنجى نۇمۇرلۇق مەرگەنگە ئايلاندى.ئەمما توپ كىرگۈزۈش پەقەت بۇنىڭ ئىچىدىكى بىرقىسمى خالاس.يىراق كەلگۈسىدىن قارىساق ،دۆلىتىگە قايتقان «ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى »ئالدىن كۆزلىگەندەك ئۇتۇقلارغا ئېرىشەلمىدى.ئۇ بۇرۇنقىغا ئوخشاش  بىرلەشمە چىمپىيونلۇقىغا ئېرىشتى  ۋە كۆپ تۈرلۈك رىكورتنى بۇزدى.بىراق ئاخبارات ۋاستىلىرىنىڭ بېسىمى ئۇنىڭغا قاراپ يوپۇرلۇپ كەلدى.ئەمما  1996-يىلىدىكى ئىتتىپاق لوڭقىسىنىڭ ھەل قىلغۇچتا بەيرىن پوردونى يېڭىپ ،كېلىنسىمان يەنە بىر ئىتتىپاق  لوڭقىسىغا ئېرىشتى.
كېلىنسىماننىڭ كىيىنكى نىشانى ئىتالىيە بىرلەشمىسى ئىدى.بىراق كىيىنكى ئەمىلىيەت ئىسپاتلىدىكى سامپودولىيا ئۇنىڭ باي ھەم مەزمۇنلۇق كەسپى ھاياتىدا ئېنىقلا ھېچنىمىگە ئەرزىمەس بىر نەرسە بولدى.بەلكىم كېلىنسىماننىڭ  ئېنگىلاند بىرلەشمىسىدە يەنە تۈگىتىپ بولالمىغان ۋەزىپىلىرى باردەكلا قىلاتتى. توتتىنھام يەنە بىرقىتىم ئۇنىڭغا زەيتۇن شېخىنى ئاتتى. شۇنىڭ بىلەن «ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى » يەنە شىمالى لوندونغا كېلىپ كونا خوجايىنىنى دەرىجە چۈشۈش رايونىدىن ئېلىپ چىقىپ كەتتى.بۇ ۋاقىتتا كېلىنسىمان پۇتلىرىدا ماغدۇر قالمىغانلىقىنى ھىس قىلىپ يەتتى.1997-1998-يىللىق مۇسابىقە ئاخىرلاشقاندىن كىيىن بۇ داڭلىق چولپان كوماندىدىن چېكىنگەنلىكىنى ئېلان قىلدى.

كېلىنسىماننىڭ كولۇب ھاياتى ئوخشاشلا ئۇنتۇلغۇسىز.ئۇ ئىنتايىن قالتىس توپ كىرگۈزۈش ئۈنىمىگە ئىگە بولۇپلا قالماي بەلكى مەستانىلەرگە سانسىزلىغان گۈزەل ئەسلىمىلەرنى قالدۇرغان. خوجايىنىنى ئالماشتۇرۇش سۈرئىتى ھازىرقى بەزى  كۆڭۈل ئېچىش چولپانلىرىدىنمۇ تىز بولغان.بىراق «ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى »نىڭ كىيىنكى نىشانغا قاراپ يۈرۈپ كېتىشى بولسا تېخمۇ كۆپ شەرەپلەرگە ئېرىشىش ئۈچۈن ئىدى.ھەم ھەر قېتىم سالماقلىق بىلەن تەھلىل قىلغاندىن كىيىن ئەڭ ياخشى  تاللاشنى  چىقىراتتى. كېلىنسىمان ماشىنا ئادەم ئەمەس،باشتىن ئاخىرى مەستانىلەر ۋە ئاخبارات ۋاستىلىرىنىڭ ياقتۇرىشىغا ئېرىشىش ئۈچۈن ئۆزىنىڭ مەيداندىكى نەپىس ھەركىتى ۋە تىرىشچانلىقىغا تايانغان شۇنداقلا ئۈزلۈكسىز چىمپىيونلوق لوڭقىىسىغا ئېرىشكەن.
كولۇب قاتلىمىدا كېلىنسىمان ئىككى قېتىم ئېتتىپاق چىمپىيونلۇقىغا ،بىر بىرلەشمە چىمپىيونلۇقىغا ھەمدە نۇرغۇنلىغان شەخسى شان شەرەپكە ئېرىشتى.ھەمدە دۆلەت كوماندىسىدىكى ئاچقۇچلۇق شەخىس بوپ قالدى. «ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى »گىرمانىيەگە ۋەكالىتەن 82قېتىم ئاساسلىق بوپ مەيدانغا چۈشۈپ 40 توپ كىرگۈزۈپ ،گىرمانىيە جەڭ ماشىنىسىنىڭ دۇنيا لوڭقىسى ۋە ياۋروپا لوڭقىسىغا ئېرىشىشىگە ياردەم قىلدى.ئۇ بۇرۇنقىغا ئوخشاشلا دائىم ھالقىلىق ۋاقىتتا توپ كىرگۈزەتتى.ئۇنىڭ بۇ تەرىپى  كىشىلەرنىڭ ئېتىراپ قىلىشىغا ئېرىشتى.پەقەت توپ كىيىمى كىيسىلا  كېلىنسىمان كوماندىنىڭ توپ كىرىشىدىكى ئاساسلىق كېلىش مەنبەسىگە ئايلىناتتى. كولۇب ۋە دۆلەت  ئۈچۈن بىر كىشىلىك كۈچىنى قوشۇش تاكى چېكىنگىچە داۋاملاشتى.

1998-يىللىق فىرانسىيە دۇنيا لوڭقىسىدا كېلىنسىمان ئەڭ ئاخىرقى بىر قېتىملىق دۇنيا لوڭقىسىغا قاتناشقان.بىراق بۇ ئۇنىڭ دۆلەت كوماندىسى  بىلەن بولغان  تەقدىرى  ئاخىرلاشقانلىقى يوق.6يىلدىن كىيىن ئەينى ۋاقىتتىكى بۇ قالتىس ھۇجۇمچى گىرمانىيە دۆلەت كوماندىسىنىڭ قامچىسىنى قولغا ئالغان ۋاقىتتا پۈتۈن دۇنيانىڭ نەزىرى يەنە بىر قىتىم ئۇنىڭغا تىكىلدى.كېلىنسىمان كەلگۈسىنى دوغا تىكىشنى تاللىدى.ئۇ قاپ يۈرەكلىك بىلەن بىرقانچە ياش ماھىرلارنى كوماندىغا تاللىدى.ئەمما  بۇ تالانتلىق ياشلار نەچچە يىلدىن كىيىن دۇنيا پۇتبول ساھەسىدە ھەممە ئادەم تونۇيدىغان شەخىسلەرگە ئايلاندى.
مەشقاۋۇللۇق ھاياتىدىكى ئوڭۇشسىز مۇساپە.
2006-يىللىق دۇنيا لوڭقىسىدا گىرمانىيە كوماندىسىنىڭ سەپ شەكلى بىر قەدەر ياش ئىدى.بىراق گىرمانىيە ئارمىيىسى بىرقىسىم چولپان توپچىلارنى مەيدانغا چىقاردى.ھەمدە بىرنەپەر قالتىس رەھبەر ئۇلارنىڭ تەجرىبىسىنىڭ كەم تەرەپلىرىنى تولۇقلاپ بەردى.ئەڭ ئاخرىدا كېلىنسىماننىڭ گىرمانىيە كوماندىسى 3-لىكتەك ياخشى نەتىجىگە ئېرىشتى.روشەنكى بۇ كوماندىنىڭ تەرەققىيات پىلانى ئۇلارنىڭ كەلگۈسىدە تېخىمۇ يۇقىرى ئۇتۇقلارغا ئېرىشىشىگە ياردەم قىلدى.شۇنداق بولغان تەقدىردىمۇ كېلىنسىمان دۇنيا لوڭقىسىدىن كىيىن ئۆزىنىڭ ئائىلىسىدىكىلەربىلەن جەم بولىدىغان ۋاقىتلىرىنىڭ كەلگەنلىكىنى ئېيتىپ،گىرمانىيە دۆلەت كوماندىسى بىلەن توختام ئۇزارتىشنى تاللىمىدى.توپ مەيدانىدىن ئايرىلىپ بىر مەزگىلدىن كىيىن كېلىنسىمان بەيرىن كوماندىسىنىڭ مەشقاۋۇللۇق ۋەزىپىسىنى ئۈستىگە ئالدى.ئەينى چاغدا توپچى ۋاقتىدا  بۇ چىمپىيون كوماندىنىڭ كاپىتانى ناھايتىمۇ تەستە گىرمانىيە زومىگىرىنىڭ ھەشەمەتلىك سەپ شەكلىگە كىرگەن.نەتىجىدە ئۇ مەشقاۋۇللۇق قامچىسىنى قولغا ئالغاندىن كىيىن ئەھۋالنىڭ  ئۆزى توپچى ۋاقتىدىكىدىن چاتاق ئىكەنلىكىنى بايقىدى.ئارىئان پۇتبول مەيدانىدا «ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى »ھېچقانداق چىمپىيونلوققا ئېرىشەلمىگەننىڭ ئۈستىگە  بىرلەشمىدە يەنە 5ئايلانما مۇسابىقە قالغان ۋاقىتتا ئىشتىن بوشىتىلدى.
كىيىن كېلىنسىمان ئۆزىنىڭ تېرىنىرلىق قىلىش نىشانىنى دۆلەت كوماندىسى قىلىپ بەلگىلىدى.قانداقلا بولمىسۇن ئۇنىڭ ئىلگىرىكى نەتىجىلىرىنىڭ كۆپ قىسمى خېيىم خەتىرى چوڭ بولغان دۆلەت كوماندىسى مۇسابىقىسىدىن  كەلگەن .2011-يىلى كېلىنسىمان ئامرىكا دۆلەت كوماندىسىنى قولغا ئالدى.(ئۇنىڭ چېكىنگەندىن كىيىنكى كۆپ ۋاقىتلىرى ئامرىكىدا ئۆتكەن. )شۇ چاغدا ئامرىكا دۆلەت كوماندىسى قارىماققا توغرا بولغان ئوربىتادا تۇرىۋاتاتتى.«ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى » ھۇجۇمچانلىقى كۈچلۈك بولغان ئويناش ئۇسۇلىنى ئېچىۋەتتى.بۇ خىل ئويناش ئۇسۇلى بىلەن جەنۇبى ئامرىكا كوماندىلىرىنىڭ ئويناش ئۇسۇلى ئىنتايىن  ئوخشىشىپ كېتىدۇ.ئەمما ئىنتايىن يۇقىرى تېخنىكا سەۋىيە تەلەپ قىلىدۇ.

ئامرىكا كوماندىسىغا تېرىنىر بولۇشتىن ئىلگىرى كېلىنسىمان بەيرىندىكى تېرىنىرلىق ئورنىدا كۆپ تىرماشقان ئىدى.بىراق ئۇ ئامرىكىدا كىشىلەرگە داۋىي بىرونت(ئەنگىلىيە تىياتىرى «ئىشخانا»دىكى ئوبراز،قول ئاستىدىكىلەر بىلەن دوس بولۇشنى ،باشقىلارنىڭ ئۆزىنى خوجايىن دەپ قارىشىنى ياخشى كۆرىدىغان ئادەم)دەك تەسىر بېرەلمىدى.ئامرىكا پۇتبولى ئىزچىل ياۋروپادىكى شېرىكى ئەنگىلىيەنىڭ شانلىق پۇتبولىنى كۆچۈرۈپ كېلىشنى ئۈمىت قىلاتتى. بىراق كېلىنسىمان مەيلى توپچى ياكى تېرىنىر بولىشىدىن قەتئىينەزەر گىرمانىيىدە ئۇتۇق قازىنىپ ، دۇنيا پۇتبول ساھەسىدە غايەت زور ئابرويغا ئىگە بولغان.
شۇڭا كۆپلىگەن كىشىلەر بۇنى كېلىنسىماننىڭ ئامرىكا كوماندىسىنىڭ باش تېرىنىرى بولىشىدىكى ھالقىلىق ئامىللارنىڭ بىرى دەپ قارايدۇ.ئەمدىلىكتە كىشىلەر «ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى»نىڭ ئامرىكىدىكى مۇۋەپپىقىيىتى ۋە تېگىشلىك جازاسى ئۆ گېپىنى يورغىلاتغانلىقنىڭ ناتوغرا ئىكەنلىكىنى بىلىپ يەتتى.بىراق ئۇنىڭ بۇ بىرقاتار ئۇتۇق ۋە مەغلۇبىيىتىگە قارىتىلغان ئوخشىمىغان پىكىرلەرنىڭ ئاللىقاچان ئەھمىيىتى قالمىغان ئىدى.مەيلى سىز بۇنىڭغا قانداق تەسراتتا بولۇڭ،بۇ چوقۇم بىر قېتىملىق كىشىلەرنىڭ كۆڭلىنى يېرىم قىلىدىغان ئايرىلىش بولغان ھەمدە ھەربىر قاتناشقان ئادەمنىڭ يۈرىكىدە يوقالمىقى تەس بولغان بىر ئىش بولغان..بەلكىم نەچچە يىل سەرپ قىلىپ كىشىلەر ئاندىن خاتىرجەم ھالدا ئۆزئارا يېڭى يىللىق  كارتا تەييارلىغان بولىشى مۇمكىن.

كېلىنسىمان ئامرىكىدىن ئىشتىن بوشىتىلىشتىن ئىلگىرى ئېنگىلاندنىڭ تېرىنىرلىق ئورنى بوش قالغان ئىدى.گىرمانىيلىكلەر بىرمەھەل  ئۈچ شىر قوشۇنىنىڭ تېرىنىرلىق تاللىشىدىكى قىززىق نۇقتا بوپ قالغان ئىدى.ھەمدە بىرقانچە ئېنگىلاند دەرىجىدىن تاشقىرى كولۇبلىرى بىلەن ئالاقىلاشقان ئىدى. گەرچە «ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى»نىڭ نۇر ھالقىسىنىڭ  ئاللىقاچان رەڭگى ئۆچكەن  بولسىمۇ ،بىراق  كېلىنسىمان قايتىدىن  ئېنگىلاند بىرلەشمىسىنى تەرەققى قىلدۇرۇشنى  قارار قىلسا ئۇنداقتا كولۇب چوقۇم قۇلاققا يادا بوپ كەتكەن بۇ ئىسىمغا دو تىكىشنى خالايتتى.
بىز كېلىنسىماننىڭ توپچىلىق ۋاقتىنى  كۆز ئالدىمىزغا كەلتۈرسەك  ئۇنتۇلماس ئەسلىمىلەرگە پېتىپ قالىمىز.خېلى ئۇزۇنغىچە ئۆزىمىزنى كونتىرول قىلىشقا ئامالسىز قالىمىز،دۇنيادا ئاخىرلاشمايدىغان زىياپەت يوق. كېلىنسىمان گىرمانىيە دۇنيا لوڭقىسىدا بىرمەھەل ئېچىلىپلا توزۇپ كەتتى.
بىراق «ئالتۇن رەڭ بومباردىمانچى»نىڭ كىيىنكى نىشانى قەيەر بولىشىدىن قەتئىينەزەر بۇ كۆزگە كۆرۈنگەن تالانىت ئىگىسى بىر يەڭگۈچى بولۇش سۈپىتى بىلەن دۇنيا جامائەتچىلىكى تەرىپىدىن مەڭگۈ ئەستىن چىقمايدۇ.

كېلىنسىمان كەسپى ھاياتىدا سىتۇگارت،ئېنتىر مىلان،موناگو،توتتىنھام ۋە بەيرىن مىيۇنخىن قاتارلىق كولۇپلاردا توپ تەپكەن.
2004-يىلى گىرمانىيە كوماندىسىغا باش تېرىنىر بولغان.
2008-يىلى كېلىنسىمان بەيرىن كوماندىسىنڭ باش تېرىنىرلىقىغا تەكلىپ قىلىنغان.2009-يىلى 4-ئايدا بەيرىن كولۇبى ئۇنى تېرىنىرلىق ۋەزىپىسىدىن قالدۇرغان.
2011-يىلى 7-ئايدا ئامرىكا كوماندىسىنڭ باش تېرىنىرى بولغان. ۋە 2014-يىللىق بىرازىلىيە دۇنيا لوڭقىسىدا ئامرىكا كوماندىسىنى ھەل قىلغۇچ باسقۇچقا ئەكىرگەن.
2016-يىلى ئامرىكا پۇتبولچىلار بىرلەشمىسى كېلىنسىمان بىلەن بولغان توختامنى بىكار قىلغانلىقىنى ئىلان قىلغان.ئامرىكا كوماندىسىدا ئۇ ئىزچىل 4-4-2 سەپ شەكلىنىڭ تەۋرەنمەس تەرەپدارى ئىدى..
كېلىنسىماننىڭ شان شەرەپلىرى:

كولۇبتىكى  نەتىجىلىرى:
1قېتىم گىرمانىيە ئا دەرىجىلىك  بىرلەشمىسىنىڭ چىمپىيونلۇقىغا ئېرىشكەن.(1996/1997)
2قېتىم ياۋروپا بىرلەشمە لوڭقىسىنىڭ چىمپىيونلۇقىغا ئېرىشكەن(1991-يىلى،1996-يىلى)
1قېتىم ئىتالىيە دەرىجىدىن تاشقىرى لوڭقىسىنىڭ چىمپىيونى بولغان.(1989-يىلى)
دۆلەت كوماندىسىدىكى نەتىجىلىرى:
1990-يىلى دۇنيا لوڭقىسى چىمپىيونلىقىغا ئېرىشكەن.
1996-يىلى ياۋروپا لوڭقىسىنىڭ چىمپىيونى بولغان.
1992-يىلى ياۋروپا لوڭقىسىنىڭ 2-لىككە ئېرىشكەن.
1988-يىلى ياۋروپا لوڭقىسىنىڭ 3-لىككە ئېرىشكەن.
1993-يىلى 4دۆلەت تەكلىپ مۇسابىقىسىنىڭ چىمپىيونى بولغان.
شەخسى شان شەرەپلىرى:
1994-يىلى دۇنيا لوڭقىسى كۈمۈش كەش مۇكاپاتى
1987/1988-يىللىق مۇسابىقە پەسلىدە گىرمانىيە ئەڭ مۇنەۋۋەر مەرگەن مۇكاپاتى
1990-يىلى دۇنيا لوڭقىسى ئەڭ مۇنەۋۋەر سەپ شەكلى
1996-يىلى ياۋروپا بىرلەشمە لوڭقىسىدىكى ئەڭ مۇنەۋۋەر مەرگەن مۇكاپاتى
1988،1994-يىلى گىرمانىيە پۇتبول ئەپەندىسى
1994/1995-يىللىق مۇسابىقە پەسلىدە ئېنگىلاندبىرلەشمىسىدىكى ئەڭ مۇنەۋۋەر چەتئەللىك توپچى
1995-يىلى ئېنگىلاند پۇتبول ئەپەندىسى(تۇنجى بولۇپ  چەتئەللىك توپچى سالاھىيىتىدە تاللانغان)
1995-يىلى ئېنگىلاند بىرلەشمىسىدىكى مەستانىلەر بىلەت تاشلاپ سايلىغان ئەڭ مۇنەۋۋەر توپچى
1995-يىلى«كوماندا گېزىتى»تەرىپىدىن ياۋروپادىكى ئەڭ مۇنەۋۋەر تەنھەركەتچى
1995-يىلى «فىرانسىيە پۇتبولى»ژورنىلى تەرىپىدىن كۈمۈش توپ مۇكاپاتى
1995-يىلى FIFA پۇتبول ئەپەندىسى تاللاشتا 2-دەرىجە
1996-يىلى ياۋروپا بويىچە ھازىرقى زاماندىكى ئەڭ مۇنەۋۋەر ھۇجۇمچى
فىفا خەلىقئارا پۇتبولچىلار بىرلەشمىسى داڭلىق شەخىسلەر بويىچە ئالدىنقى 30كىشىلىك تىزىملىككە كىرگەن.
كېلىنسىماننىڭ پۇتبولچىلىق ھاياتى توغرىسىدا يەنە تولۇقلايدىغان تەرەپلەر بولسا مۇنبەرداشلارنىڭ مۇشۇ تىمىدا تولۇقلاپ قويۇشىنى شۇ ئارقىلىق بۇ پۇتبولچىنىڭ تېخىمۇ كۆپ ئىش ئىزلىرىنى بىلىۋېىلىشنى ئۈمىت قىلىمەن.
مەزمۇنلار باغلاشمىغان ھەمدە بەزى ئاتالغۇلار دەل جايىغا چۈشمىگەن يەرلەر بولسا تەكلىپ پىكىر بېرىشىڭلارنى ھەمدە تۈزىتىپ ئوقۇپ كېتىشىڭلارنى ئۈمىت قىلىمەن.

قاينۇق7

نادىر  تېما  بىر  بىلەت كەتتى ،98-يىللىق  دۇنيا لوڭقىسىدا  شۇ نۆۋەتلىك قارا  تۇلپار  كىرۇدىيەگە  3-0ئۇتتۇرۇپ سەككىز  كۈچلۈكتە  شاللانغاندىن  كىيىن،گىرمانىيە  كۇماندىدا  ياشلاشتۇرۇش  ئىلىپ بارغان،دىگەندەك  2002-يىلى  باللاك،كىلۇز،كائىنلارنىڭ  يېتەكچىلىكىدە  قايتىدىن  گۈللەنگەن،شۇ  نۆۋەتلىك  دۇنيا  لوڭقىسى  كىلىنسىماننىڭ  ئەڭ  ئاخىرقى  بىر  نۆۋەتلىك  دۇنيا  لوڭقىسى  بولۇپ  قالغان

ئۈمىت

تىمىڭىزغا رەھمەت. ئىشلىرىڭىز ئوڭۇشلۇق بولسۇن.

FaRuH777

نادىر تىما.                  

قەشقەرئوغلانى

ئەپەندىم ۋەششى بوپ كىتبارلا جىما  نادىرلا يازدىغان بوپ كەتلە  قوللىرغا دەت كەلمىسۇن   ،  ئامېرىكا كوماندىسنى پىچچەت تۇتۇپتىكەن بۇ  ئالتۇن چاچ   

زەردار

تېمىڭىزنى نادىرلىۋەتتىم ، نادىر تېمىلىرىڭىز ئۈزۈلۈپ قالمىسۇن

ئارزۇ

زەردار يوللىغان ۋاقتى  2016-12-23 17:17
تېمىڭىزنى نادىرلىۋەتتىم ، نادىر تېمىلىرىڭىز ئۈزۈلۈپ ق ...

رەھمەت . مۇشۇنداق قوللاشلا بولسا نادىر تىما مەڭگۈ ئۈزۈلمەيدۇ

ئۇيقۇت

كىيپىياتنى كۆتۇرۋەتتىغۇ ما تىما نادىر تىما .،ئىسىل

FaRuH777

يوۋۋ،ماۋۇ بىچارە تىمىغا ئاران يەتتە تال ئىنكاس چۈشۈپتۇ.

قايسى كۈنى ئۇدۇن دېگەندەك بۇنداق نادىر تىمىلارنى ئوقۇغىنىمىزدا ئاز-تولا رەھمەت،ياخشى يېزىپسىز،قەلىمىڭىز ھارمىغاي.....دېگەندەك گەپلەرنى دەپ قويساق تىما يازغۇچىنىڭمۇ قىزغىنلىقى يۇقرى كۆتۈرۈلەتتى.كەچكىچە بارسېلونا-مادرىد،رونالدو-مېسسى دەپ ئۇرۇشۇپلا يۈرىيمىزمۇ؟

ھەقىقەت

تېما ئىگىسىگە كۆپ رەھمەت

يۇرگېن كېلىنسىمان 1990، 1994، 1998-يىللىرىدىكى دۇنيا لوڭقىسىغا قاتناشقان ،بولۇپمۇ 1990 ۋە 1994-يىلىدىكى دۇنيا لوڭقىسىدا ئىپادىسى ھەقىقەتەن قالتىس بولغان، گېرمانىيە كوماندىسىمۇ بىر مەزگىل چىملىقتىن قۇيۇن چىقىرۋەتكەن، كېلىنسىماننىڭ سۈرئىتى تېز، ئورۇن ئېلىشى ياخشى، باش توپ ماھارىتىمۇ قالتىس توپچى ئىدى، توتتېنھامدا توپ ئوينىغان ۋاقتىدا ‹‹ ئېنگىلانىد پۇتبول ئەپەندىسى›› بولغانغۇ دەيمەن.

ئايقۇت

بەك  ياخشى  يىزىپسىز ، پۇتبول  بىلىمىڭىز راستىنلا خىلى  مول ھەم كەڭرىكەن ، قارىسام يىڭى ئەزاكەنسىز
بۇندىن  كىيىن  نادىر تىمىلارنى  تىخىمۇ  كۆپلەپ  يىزىپ  بىزنى  تىخىمۇ كۆپ  پۇتبول  بىلىملىرى بىلەن  تەمىنلىگەيسىز