ئانا تىل توغرىسىدا

boraoghli

	يۈسۈپ خاس ھاجىپ: ئانا تىل توغرىسىدا ئابدۇرېھىم ئۆتكۈر <<غەزىنىلەر بوسۇغىسىدا>>دىن ئېلىندى (بىلدۈر ئازغىنە ئەجىر قىلدى) كىشى كۆركى يۈزدۇر، بۇ يۈز كۆركى كۆز، ئوقۇش كۆركى تىلدۇر، بۇ تىل كۆركى سۆز. شائىر ئۆز ئەسىرىدە ئىنساننىڭ ئەڭ ئالىي پەزىلىتىنىڭ بىرى تىل ئىكەنلىكىنى ئەنە شۇنداق ئۇستىلىق بىلەن كۆرسىتىپ ئۆتكەندىن كېيىن، يازغۇچى ۋە شائىرلارنىڭ ئۆز ئانا تىلىغا قاتتىق ھۆرمەت قىلىشى، ئۇنى سۆيىشى، ئۇنىڭدىن پايدىلىنىشنى بىلىشى، ئۆز تىلىدا سۆز بار تۇرۇقلۇق باشقىلاردىن سۆز ئۆتنە ئېلىپ يۈرمەسلىكنى تەكىتلەپ مۇنداق دەيدۇ: ئېلىگ سۇندۇم ئۇش مەن بىلىكنى تىلەپ، سۆزۈگ سۆزگە تىزدىم شاشۇردۇم ئۇرا. كېيىك تاغى كۆردۈم بۇ تۈركچە سۆزۈگ، ئانى ئاقرۇ تۇتتۇم ياقۇردۇم ئارا. (مانا قولنى سۇندۇم ئىلىمنى تىلەپ، قېتىپ سۆزنى سۆزگە تىزىم مەن ئۇدا. بۇ تۈركىي سۆزنى كۆردۈم ياۋايى كېيىك، ئۇنى ئاستا تۇتتۇم، ئۆگەتتىم ئارا.) سىقادىم سەۋىتتىم كۆڭۈل بەردى تەرك، تاقى ما يەلىڭلەر بىرەردە يېرە. سۇنۇپ تۇتمىشىچە ئەدەردىم سۆزۈگ، كەلمۈ بەردى ئۇترۇ يىپارى بۇرا. (سىلاپ ئەركىلەتتىم، كۆڭۈل بەردى تېز، تېخى بەزى قورقۇپ، ئۈركۈپلا تۇرار. سۆز ئالدىم قولۇمغا چىققىنىچە مەن، كېلىۋەردى خۇش ھىد ئىپاردەك پۇرا.) دېمەك، كەڭ تەبىئەتنىڭ ئەركىسى بولغان ياۋايى كېيىكتەك گۈزەل، ئوماق، شوخ ۋە ئويناق تۈركىي تىلى شۇنچە باي تىلدۇركى، ئۇنىڭدىن قانچە سۆز ئالىمەن دېسە، شۇنچىسى قولغا چىقىدۇ ۋە ئۇ سۆزلەر ئىپاردەك خۇش پۇراق چېچىپ تۇرىدۇ؛ ئۇنى سىلاپ، ئەركىلىتىپ، ئۆگىتىۋىلىشقا تىرىشسا، ئۇ ئىگىسىگە تېزلا كۆڭۈل بېرىپ، ھەممە ھاجىتىدىن چىقالايدۇ. 13مىڭ 290 مىسرالىق <<قۇتادغۇ بىلىك>> داستانىدا ئەرەب-پارىس سۆزلىرىنىڭ ئىنتايىن ئاز ئىشلىتىلگەنلىكى (ئىشلەتكەندىمۇ پەقەت تىبابەت، ئىسلام ئەھكاملىرى ۋە شۇنىڭغا ئوخشاش ساھەلەردىكى خاس ئاتالغۇلار بىلەن چەكلەنگەنلىكى) بۇنىڭ جانلىق دەلىلىدۇر. ئۇلۇغ مۇتەپەككۇر شائىرنىڭ بۇ ۋەتەنپەرۋەرلىك پەزىلىتى ئەلشىر ناۋائىنىڭ <<چاغاتاي ئەدەبىياتى>> دەۋرىدە ئۆز ئانا تىلىنى ياراتماي، ئەرەب، پارىس تىللىرىدا يېزىشقا بېرىلىپ كېتىپ، ئەرەب تىلىنى <<ئەسەلەست>> (ھەسەلدەك شېرىن)، پارىس تىلىنى <<شەكەرەست>> (شېكەردەك تاتلىق) دەپ دەۋا قىلغۇچىلارغا قارشى <<تۈركىي ھۈنەرەست>> (تۈركىي تىل ئىلىم-سەنئەت تىلىدۇر) دەپ جاۋاب بەرگەنلىكىنى ئەسلىتىدۇ. يۈسۈپ خاس ھاجىپ بىلەن ئەلشىر ناۋائىنىڭ ئانا تىل جەھەتتىكى بۇ ئۇلۇغ ۋەتەنپەرۋەرلىك روھى بۈگۈنكى ئۇيغۇر ئەدەبىياتىنىڭ ساغلام راۋاجلىنىشىدا زور ئەھمىيەتكە ئىگە.

iltebir

	ئەجرىڭىزگە تەشەككۇر.بالىلىرىمىزغا كىچىگىدە   ئائىلىدىن باشلاپ ئانا تىل تەربىيەسى سىڭدۈرۈش كىرەك. مەكتەپلەرگە ھەممىنى ئېتتىرىپ قويۇشقا بولمايدۇ.

rustorahbar

	ياخشى تېما يۇللاپسىز ئاكا ئانا تىل بولمىسا مىللەتنىڭ پۈتۈنلىكدىن ئىغىز ئىچىش بەكمۇ تەس قېرىنداشلارنىڭ پەرزەنىتلىرنى ئانا تىلغا ئەھمىيەت بىرشىنى ھەم شۇنداقلا ئانا تىلنى قەدىرلەشنى  ئۈگۈتشىنى  ئۈمۈت قىلمەن.

tumurkala

	ئانا تىل راس مۇھىم!ئانا تىلىمدىن ساۋادىم چىققىنىغا يۈز مىڭ قەترە شۈكرى!

aptap104

	بۇرۇنقى ئىلىپبە نى قايتا نەشىر قىلىپ چىقارسا ، باللارغا ئاناتىلنى 1- ئورۇنغا قويۇپ ئۆگەتسە ياخشى بولىدۇ . لىكىن ھازىر بەك تەس بولامىكى ..

halattergul

	مەن ساۋات چىقىرىش كورسۇمنى ئاللا خالىسا مەڭگۈ تاقاپ قويمايمەن..........ھازىرنۇرغۇن ئاتا-ئانىلار بالىلىرىنى خەنزۇ تىلى مەكتىپىگە بىرىپ مېنىڭ  بۇ كورسۇمنىڭ  ئوقۇغۇچىلىرى خىلى كۆپ.... ۋە كۇنسايىن كۆپىيۋاتىدۇ...... لىكىن  ئىچىم بەك بىئارام بولىدۇ....ھەي.......... ئانا تىلىم .....

mahatjan

	ئىنسانىيەت ياراتقان مەدەنىيەتلەر ئچىدە پەقەت تىل مەڭگۈ ئۆڭمەيدۇ . تىلنىڭ رولى ئۆزگەرمەيدۇ . تىل-ئنسانلارنىڭ ئالاقىلىشىش قۇرالى .تەپەككۇر قىلىش قۇرالى . پىكىر قىلىش قۇرالى . تەرەققى قىلىش قۇرالى .ئۇيغۇر تىلىمۇ ھەم شۇنداق .

Roman

	بىر قىسىم بالىلار ئۆزىنىڭ ئانا تىلىدىن نۇمۇس قىلامدۇ ۋە ياكى نىمە ئۈچۈن ئادەتتە گەپ قىلىشقاندا خەنزۇچە گەپ قىلىشىدىغان ئادەتنى  يىتىلدۈرىۋاپتۇ؟!   ھەي..!؟       تىمىڭىزغا تەشەككۈر

ghayur~bag

	ئانا تىلنى بىلىش، توغرا ئىشلىتىش، قوغداش ھەر بىر ئۇيغۇرنىڭ باش تارتىپ بولمايدىغان مەسئۇلىيىتى. باشقا تىللارنى ئارلاشتۇرۇپ سۆزلەيدىغانلارنىڭ 32چىشىنى تۆكىۋەتكىم كىلىدۇ. بىز ئانا تىلىمىزنى قېچىرلاشتۇرۇپ ئاياق ئاستى قىلساق، كەلەگۈسى ئەۋلاتلار نىمە بۇلۇپ كىتەر؟! ئەجرىڭىزگە كۆپ يەشەككۈر!!!

XIKASTA9098

	ئانا تىلنى ئۆگۈنۈش،ۋە ئۇنى قوغداش ھەممىمىزنىڭ مەسئۇلىيتى ۋە مەجبۇرىيتى!