تەكشۈرگۈچى ئادىل گۈرنىڭ مىللىيەت گېزىتى ئۈچۈن ئېلىپ بارغان‹ئاياللارغا قارىتا زوراۋانلىق›ھەققىدە تەكشۈرۈش ئېلىپ بارغان،42ۋىلايەت،126ناھىيىدە بۇلارغا قارايدىغان195مەھەللە ۋە يېزىدا18ياش ۋە ئۇنىڭدىن يۇقۇرى ياشتىكى ئاياللارغا ۋەكىللىك قىلىدىغان3252ئايال بىلەن يۈزمۇيۈز سۆھبەت ئېلىپ بېرىلدى.سۆھبەت جەريانىدا ئايال ئانكىتچىلەر ئىشلىتىلگەن بولۇپ،دىققەت تارتىدىغان نەتىجىلەرئوتتۇرغا چىقتى.
18ياشتىن چوڭ ھەر 100ئايالدىن 10نى ئوقۇيالمايدۇ،يازالمايدۇ،تەكشۈرۈشكەقېتىلغانلارنىڭ%9.8ئوقۇشنى،يېزىشنى بىلمەيدىغانلار،%3.6سى دىپلۇمىسى يوق،ئوقۇشنى بىلىدىغانلار،%33.6تى باشلانغۇچ مەكتەپ سەۋىيىسىدە،%30.4تى تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپ سەۋىيىسىدە،%9تى ئۇنۋېرستېت ئوقۇغۇچىسى.
44ياشتىن يۇقۇرى ھەر 100ئايالدىن 20سى ئوقۇيالمايدۇ،يازالمايدۇ،
شەرقى جەنۇپتا 18ياش ۋە ئۇنىڭدىن يۇقۇرى ياشتىكى ئاياللارنىڭ%28.8تى،شەرقى ئانادولۇدا%26،6سى،ئاق دېڭىز رايۇنىدا بولسا %15.9ئى ئوقۇشنى،يېزىشنى بىلمەيدىغانلار.بۇ سان قارا دېڭىز رايۇنىدا %7.3،ئىچ ئانادولۇدا%6.6،مەرمەرە رايۇنىدا%3.1 ۋە ئەگە رايۇنىدا %3.1بولغان.
ئۇنۋېرستېت ئوقۇغۇچىسى ئەڭ كۆپ بولغان رايۇن مەرمەرە رايۇنى،تەكشۈرۈشكە مەرمەرە يايۇنىدىن قېتىلغان ۋە ئۇنۋېرستېت ئوقۇغۇچىسى بولغانلارنىڭ سانى %12.4،مەرمەرەنىڭ ئارقىسىدىن ئەگە %9.7،ئىچ ئانادولۇ%8.7، ئاق دېڭىز، قارا دېڭىز%8.7،شەرقى ئانادولۇ%4.3،شەرقى جەنۇپ رايۇنىدا بولسا %2.7بولغان.
تۈركىيەدە ئاياللارنىڭ %61.8ئائىلە ئايالى،%%10.3ئوقۇغۇچى،%7،6تى ئىشسىز.
ھەق تاياق يېدىم دەپ قارىمايدىغانلارنىڭ سانى%89.6نى،بەزى ھاللاردا ئەرلەر ئاياللىرىنى ئۇرىدۇ دېگۈچىلەرنىڭ %10.تى ئەرلىرى تەرىپىدىن ئائىلە زوراۋانلىقىغا ئوچىرىغانلىقىنى ئېيىتقان.
ھەر 100ئايالنىڭ 79ئى ئەرلەرنى تەربىيەلەش ئارقىلىق،74ئى ئاياللارغان پاناھلىق ئۆي ئېچىش ئارقىلىق،73ئى ئۇيۇشما ۋە قۇرلۇشلارنى قوللاش ئارقىلىق،49بولسا ساقچىلارنى بۇ توغرىدا تەربىيەلەپ،دۆلەتنىڭ زوراۋانلىقنىڭ ئالدىنى ئېلىشىنى ئويلايدىكەن.
ئۆيلۈك ئاياللارنىڭ %38.9ئى،ئاجراشقان،تۇل يۈرگەن ئاياللارنىڭ%59.5ئى پەرداز قىلمايدىغانلار،توي قىلمىغانلارنىڭ%13.6بولغان.
ئاجراشقان،تۇل يۈرگەن ئاياللارنىڭ%68.6سى ئائىلىسىدىكىلەر بىلەن سىرتقا تاماق يىيىشكە چىقمايدىكەن،ئارام ئېلىش،ساياھەتلەرگە بارمايمەن دېگۈچىلەر ئارىسىدا ئاجراشقان،تۇل يۈرگەن ئاياللارنىڭ سانى يۇقىرى نىسبەتنى ئىگىلەيدىكەن،%73تى تۇغۇلغان كۈنلىرىنى ئۆتكۈزمەيدىكەن،ئۆيلۈك ئاياللارنىڭ %52.7سى توي قىلغان خاتىرە كۈنلىرىمىزنى ئۆتكۈزمەيمىز دېگەن،%6.6سى توي قىلغان خاتىرە كۈنلىرىنى ئۆتكۈزىدىغانلىقىنى ئېيىتقان،ھەردائىم توي قىلغان خاتىرە كۈنلىرىنى ئۆتكۈزىدىغانلارنىڭ نىسبىتى%27.6بولغان.
تۈركىيەدىكى توي قىلمىغان ئاياللارنىڭ%18.3تى ئۆزىنى ھېچقاچان ئەركىن ھېس قىلمىغانلىقىنى،%50.6سى ئۆزىنى ھەرزامان ئەركىن ھېس قىلىدىغانلىقىنى ئېيىتقان.
ئۆيلۈك ئاياللارنىڭ %13.9ئى ئۆزىنى ھېچقاچان ئەركىن ھېس قىلمىغانلىقىنى،%58.6تى ئۆزىنى ھەرزامان ئەركىن ھېس قىلىدىغانلىقىنى ئېيىتقان. ئاجراشقان،تۇل يۈرگەن ئاياللارنىڭ %10.3تى ئۆزىنى ھېچقاچان ئەركىن ھېس قىلمىغانلىقىنى،%66.7تى ئۆزىنى ھەرزامان ئەركىن ھېس قىلىدىغانلىقىنى ئېيىتقان
ئاياللارنىڭ %54تى قايتا يارىلىپ قالسا ئۆزىنىڭ ئايال بولۇپ تۇغۇلۇپ قېلىشىنى خالىمايدىكەن،قىزلىرى ئوقۇيسلىسا ئوتتۇرا مەكتەپ ۋە ئۇنۋېرستېتلاردا ئوقۇتقۇلۇق دەپ قارايدىغانلارنىڭ سانى %92.5،قېتىلمىغانلارنىڭ سانى %4.1بولغان.
تۈركىيەدىكى ئۆيلۈك ئاياللارنىڭ %47،2سى تۇنۇشۇپ،ياخشى كۆرۈشۈپ توي قىلغانلىقىنى ئېيتىقان.ئەلچىلەرنىڭ ۋاستىسى بىلەن توي قىلۈانلارنىڭ سانى يەنىلا كۆپ بولۇپ %40نى ئىگىلىگەن.
ئاياللارنىڭ %67.9ئى ئاياللار كۆپ ئىشلارنى قىلسىمۇ ئۆي ئىشلىرى ئاياللارنىڭ زىممىسىدە دەپ قارايدىكەن،تەكشۈرۈشنىڭ دىققەت تارتىدىغان نەتىجىسى شۇكى،ئاياللار دۇنيادىكى ئومۇمى كىرىمىنىڭ %10نى ئىگىلەيدىكەن،ئاياللار دۇنيادىكى بايلىقنىڭ پەقەت %1گە ئىگە ئىكەن.
تۈركچىدىن تەرجىمە قىلغۇچى:ئىمىنجان تۇرسۇن ئۆزتۈرك
مەنبە:
http://www.hurriyet.com.tr/gundem/20097473.asp
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا مارشال تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2012-3-12 03:26 AM
يوللىغان ۋاقتى 2012-3-11 10:51:50 PM
.gif)
.gif)
