يۇپىتىر (太岁) دىگەن زادى نىمە ؟

yusup823

	قارىسام مىسرانىم تور بىتىدە ، شىنجاڭدە بىر قانچە كىشىنىڭ يۇپىتىر دىگەن بۇ خىل جانلىقنى تىپىۋالغانلىقى توغرىسىدا تىمىلار يىزىلىپتۇ . نۇرغۇن تورداشلار يۇپىتىر دىگەن بۇ ئىسىمنى كۆرۈپلا ، ئۇنى بىر سەييار ، ياكى مىتورت تاش پارچىسى دەپ چۈشنىۋاپتۇ . ئۇنداقتا يۇپىتىر دىگەن زادى نىمە ؟      يۇپىتىر ئاتۇلغۇسى ئىگىلىزچىدىن كىرگەن سۆز ، بۇنى خەنزۇچە  太岁 دەپ ئالغان . يۇپىتىر بىر خىل جانسىز ئۆسۈملۈك ، جانلىق ۋە زەمبۇرۇغنىڭ ئوتتۇرىسىدىكى ئۆتكۈنچى جىسىم  ، يەنى زاغرا تىل بىلەن دىگەندە ئۆسۈملۈكتىن جانلىققا  قاراپ تەدىرىجى تەرەققىي قىلىش داۋامىدا ، دەل بۇ ئىككىسىنىڭ ئوتتۇرسىدا قىلىپ ، يا ئۆسۈملۈك(植物) بولالماي ، ياكى جانلىق）动物（ بولالماي قالغان بىر خىل ئالاھىدە ھاياتلىق شەكلى . بۇنى ئالىملار ھازىرچە ئۈسۈملۈك تۈرىگە تەۋە دەپ قاراپ كەلگەن ، لىكىن ئىنتايىن يۇقىرى مىكراسكوپ بىلەن كۈزەتكەندە يەنە جانلىقلاردا بولىدىغان ھۆجەيرە شەكىللىرىنى بايقىغان . يىغىپ دىگەندە يۇپىتىر - ئۆسۈملۈكمۇ ئەمەس ، جانلىقمۇ ئەمەس ، زەمبىرۇغمۇ ئەمەس ، شۇلارنىڭ ئوتتۇرىسدا قالغان بىر خىل ھاياتلىق شەكلى . بۇنى ھازىرچە مۇشۇنداق  چۈشەندۈرەي . بۇ خىل ئەھۋال ھاياتلىق تەرەققىياتىدا ناھايىتى ئاز ئۇچرايدۇ .     خەنزۇلار بۇ خىل ئۆسۈملۈك (تورداشلار ھازىرچە بۇنى ئۆسۈملۈك دەپ ئىلىپ تۇراي ، بولمىسا نىمە دەپ ئىلشىنى بىلەلمەي قالدىكەنمەن ) نى 太岁 دەيدۇ . بۇنى شۇڭا بۇنى ئۇيغۇرچىدا يۇمشاق ئادەمگىياھ دەپمۇ تەرجىمە قىلغان لىكىن مەن بۇ تەرجىمىنى تازا توغرا تاپمىدىم ، بولمىسا بۇ نەرسە رەسمىي ئۆسۈملۈك دەپ قارىلىپ  قالغۇدەك . خەنزۇلار بۇ خىل ئۈسۈملۈكنى ئۆمۈرنى ئۇزارتىدىغان خاسىيەتلىك دورا دەپ قاراپ كەلگەن . بۇ تۇغۇرلۇق خەنزۇچە تورلارىدىمۇ نۇرغۇن خەۋەرلەر تارقالغان ، ھەتتا مۇشۇ نەرسىنىڭ يالغىنى يەنى جاسىنى ياساپ ساتقانلارمۇ بولغان ( جوڭگولۇقلارنىڭ ياساش سەنئىتىگە توۋا دىمىسە بىكاردە) . يۇپىتىر مەيلى جانلىق ياكى ئۆسۈملۈك ۋە ياكى زەمبۇرۇغ بولسۇن ئىشقىلىپ ناھايىتى ئاستا چوڭىيىدۇ . شۇڭا 1 كىلوگىرامدىن ئاشىدىغان چوڭ يۇپىترلار ناھايىتى ئاز ئۇچرايدۇ ، باھسىمۇ ناھايىتى قىممەت . ئاڭلىسام غولجىدا بىر ئۇيغۇر بۇۋايغا ، ئونسو ناھىيىدە بىر يولداشقا چىققان ئوخشايدۇ . ماتىرىيالدا ئۇنى ئىگىز تاغلاردىكى ئادەم ئاياغ باسمايدىغان قارلىق جايلاردىكى كىچىك ئېقىن ، ياكى كۆللەردە تىپىلىدۇ دەۋاتقان ، قارىغاندا بۇ ئىككى نەپەر يۇپىتىر يولداش ئۆي كۆچىۋاتقاندا تۇتۇلۇپ قالغان چىغىۋا . مەنبە بەيدۇ تورى . (تۇنجى قېتىم تىما يىزىشىم ئىدى ، شۇڭا رەسىم قىستۇرۇلمىدىم ، بەيدۇ تورىغا كىرىپ كۆرۈپ باقارسىلەر )

natik

	مۇنداق گەپكەندە  ئەسلى بۇ   . ئەمدى  بىلدىم ،

peyaz

	بىلۋالدىم ئەمدى مەن يۇپىتىر ئىزدەپ دادام ئاپامىنىڭ تۇققانلارنىڭ ئۆمۇرىنى اللە ئۇزارتىشقا نىسىپ قىلسا يىگۇزىپ قويارمەن ، ئاشقان قىسمىنى سىتىپ تۇرمۇشۇمنى ياخشىلارمەن !!

sazguri

	مەن تېخى 9پىلانىتنىڭ بىرىمىكىن دەپتىمەن دىىسە

yolkezar

	ھە، چۈشىنىۋالدۇقتە ئەمدى! توۋا دېمىسە، ئاللاھنىڭ يارىتىۋاتقانلىرىغا! ئۇ ئىككىيلەنگە ئامەت كەپتۇدە؟ كىيىن بىزلەرمۇ تېپىۋالساق، ما خەقلەرگە گىراملاپ ساتساق بولغۇدەك ھە لىكىن بىزگە چۈشەنچە بەرگەنلىكىڭىزگە تەشەككۈر قېرىندىشىم!

XERHAN

	سۇنۋۇكۇڭ نىڭكىدە چىقىدىغان ئادەمگىياھ مىۋىسىما ؟؟

Hacker

	بۇرۇن ئاڭلاپمۇ باقمىقغان جانلىقكەن

zulayha

	شۇنداقمۇ ، بىلگىنىمدىن خۇرسەنمەن . ئۆتكەندە بىرى مۇشۇنى ئۆزىنىڭ مۇنبەر ئىسمى قىلىپ تىزىملىتىپ كىرىپتىكەن .