ئىلى دەريا كۆۋرۈكى كەچمىشىلىرى ..

ABRAL.XAMILI

	ئىلى دەرياسى--مىھرى ئىللىق دەريا،ئىككى قىرغاقتىكى خەلىقنى بىقىپ كىلۋاتقان ئانا دەريا،ئىلى دەرياسى شۇنداقلا تەلۋە دەريا،ھەر يىلى كەلكۈن پەسلى كەلگەندە بۇ دەريا ئىككى قىرغاقتىكى سازلىق،ساھىل چاتقاللارنى ھەتتا كىشىلەرنىڭ ئويلىرىنمۇ سۇغا غەرىق قىلىدۇ،مىڭ يىللاردىن بۇيان ئىلى دەرياسى ئىككى قىرغاقتىكىلەرنىڭ بېرىشى كىلىشگە تۇسقۇنلۇق قىلىدىغان تۇساق بۇلوپ كەلگەن ئىدى ،مىڭ يىللاردىن بىرى ئىككى قىرغاقتىكى كىشىلەر قۇي تىرىسىدىن ياسالغان سال بىلەن دەريادىن ئۇتۇپ ئۇزئارا بىرىشى كىلىشى قىلىپ كەلگەن چىڭ خاندانلىقى دەۋرىگە كەلگەندە ئىلى دەرياسىدا كېچىك بەرپا قىلىنىپ ئات ھارۋا ۋە پىيادىلەر مۇشۇ كېچىكتىن قارشى تەرەپكە ئۆتەتتى.ئۇتكەن ئەسىرنىڭ 40-يللىرىغا كەلگەندە كېچىككە پولات سىم ئارغامچىلار باغلىنىپ .سۇ كۈچى بىلەن ئىلگىرلەيدىغان كېچىك كىمىسى قاتناش قۇرالى قىلىنغان ،ماشنىلارمۇ كېچىك كىمىسى ئارقىلىق دەريادىن ئۇتكۈزىلگەن تاكى 60-يىللار كەلگىچە ئىلى دەرياسىدىن ئۇتۈشتە كېچىك كىمىسى ئىشلىتىلگەن .بىراق ھەر قىتىم دەرياغا كەلكۈن كەلگەندە كېچىك كىمىسى قاتناشتىن تۇختىتاتتى،دەريادىن ئۆتمەكچى بۇلغانلار غۇلجا شەھىرىدە تۇرۇپ قىلىپ كەلكۆننىڭ تۇختىشىنى ساقلاشقا مەجبۇر بۇلاتتى،ئىككى قىرغاقتىكى كىشىلەرنىڭ بىرىشى -كېلىشىنىڭ كۇنسىرى كۇپىيىشىگە ئەگىشىپ كىشىلەرنىڭ ئىلى دەرياسىغا كۆۋرۇك ياساش چۈشى رېئاللىققا ئايلاندى . 1971-يىلى ئاپتۇنۇم رايۇنلوق قاتناش مىنىستىرلىكى ئىلى دەرياسىدا ئۆلچەش-سزىش ،ئۇرۇن تاللاش ئىلىپ بېرىپ ،قۇرۇلۇش باشلاندى ۋە 1975-يىلى قۇرۇلۇش تاماملىنىپ قاتناش باشلاندى ،كۆۋرۇكنىڭ ئۇمۇمىي ئۇزۇنلىقى 300مىتىر،قۇش ئەگمىلىك بۇلوپ كۇۋرۇك ئاستىدىن پاراخۇت ئۆتەلەيتتى،بۇ ئەينى چاغدىكى ئىلىدىكى ئەڭ چۇڭ كۇۋرۇك ھىساپلىناتتى. پىشقەدەملەر ئەسلەپ مۇنداق دەيدۇ:شۇ يىلى ئىلى دەريا كۇۋرىكىدە قاتناش باشلانغان كۇنى ،دەريانىڭ ئىككى قىرغىقى ئادەم دېڭىزىغا ئايلانغان بۇلوپ،ئىككى قىرغاق قاتناش باشلانغانلىقىنى كۇرۇش ئۇچۇن يىراق يىقىندىن كەلگەنلەر بىلەن تۇشۇپ كەتكەن ئىدى. ئىلى ئۇيغۇر ياشلىرى تۇي مەرىكىسىدە چۇقۇم بىرىشقا تىگىشلىك بىر جاي بار ئۇ بۇلسىمۇ ئىلى دەرياسى چۇڭ كۆۋرىكى كۇن پاتارغا يىقىن قىز كۇچۇرۇپ ماڭغان تۇي ماشنىلىرى خۇشال ناغرا سۇناي ئىچىدە شەھەرنى ئايلىنىپ ئاخرى تۇي خاتىرىسى سۇپىتىدە رەسىمگە چۇشۇش ئۇچۇن ئالايتەن ئىلى دەرياسى كۇۋرىكىگە بارىدۇ تۇيلوق كىيىم كىيىگەن قىز يىگىتنىڭ كۇۋرۇك ئۇستىدە تۇرغان ھالىتى خۇددى بىر گۇزەل مەنزىرىدەك ساياھەتچىلەرنىڭ دىققىتىنى تاتماي قالمايدۇ ،قىسقىسى  ئىلى دەريا كۆۋرىكى ئىلىلىقلارنىڭ تۇرمۇشى ۋە ھىسياتىغا ئەنە شۇنداق سىڭىشىپ كەتكەن ئۇزۇن يىللاردىن بۇيان مەزمۇت قەد كۇتۇرۇپ تۇرغان بۇ چۇڭ كۇۋرۇكمۇ يىللارنىڭ ئۇتىشى بىلەن كۇنىرىدى ،كۇۋرۇكنىڭ ئىككى قىرغىنقىنىڭ ئىقتىسادى تازا تەرەققى قىلغان مەزگىلىدە كۇۋرۇك يۈزىنىڭ كەڭلىكىنىڭ مۇۋاپىق بۇلماسلىقى كۇتۇرۇشچانلىقى تۇۋەن بۇلوشتەك بىر قاتار نۇقسانلارمۇ كۈنسېىرى كۆرۇلوشكە باشلىدى يۈك ئاپتۇمۇبىللىرىمۇ ئۇتكەندە كۇۋرۇكنىڭ يىنىڭ دەرجىدە سىلكىندىغانلىقى بايقالدى ،ئىلى دەرياسىنىڭ قارشى قىرغىقىغا ئۇت ئىلىكتىر ئىستانسى قۇرۇلغاندىن كىيىن كۇمۇر باسقان ئاپتۇمۇبىللارنىڭ ھىلىدىن -ھىلىغا ئۇتۇشى ،كوۋرۇكنىڭ بىسىمىنى تېخمۇ ئاشۇرۋەتتى ،2004-يىلى ئىلى دەرياسى چۇڭ كۇۋرۇكىنىڭ غەربىگە ئانچە يىراق بۇلمىغان تۇۋەنكى ئېقىنىدا ئىلى دەريا ئىككىنچى كۆۋرىكى ياساش قۇرلىشى باشلىنىپ 2007-يىلىغا كەلگەندە كۆۋرۇ پوتۇپ قاتناش باشلاندى ،كۆۋرۇك يۇزىنىڭ ئۇمۇمىي ئۇزۇنلىقى 1580مىتىر ،كەڭلىكى 27مىتىر بۇلوپ بۇ كۇۋرۇك شىنجاڭدىكى ھازىرقى تۇۋرۇك ئارلىقى ئەڭ كەڭ بۇلغان پولات قۇرۇلمىلىق كۇۋرۇك ھىساپلىنىدۇ ئىلى دەرياسى ئىككىنچى كۇۋرۇكىدە قاتناش باشلاندىن كىيىن ئەسلىدىكى ئىلى دەرياسى كۇۋرىكىمۇ تۇلوق بىر يىل رېمۇنىت قىلىنىپ كۇۋرۇك ئەگمىسى ۋە كۇۋرۇك يۇزى تىخمۇ مۇستەھككەملىنپ كۇۋرۇكتە كىچىلىك مەنزىرەكۆپەيتىلدى ،كۆۋرۇكتىن ئۇتىدىغان ماشنىلارنىڭ ئغىرلىقىغا چەك قۇيۇلدى رىمۇنىت قىلىنىپ بولۇنغاندىن كىيىن ئىلى دەرياسى چۇڭ كۇۋرىكى ھاياتى كۈچىنى يېڭىباشتىن نامايەن قىلدى يىللار تىۋىشسىز ئۆتىۋەردى ،ھەيۋەتلىك ئىلى دەرياسى ۋە ئىلى دەرياسى چۇڭ كۆۋرىكىنىڭ ئىلى خەلقىنىڭ قەلبىدىكى ئۇرنى مەڭگۇ ئۇزگەرمەي ،مەيلى نەگىلا بارسۇن ئۇنى ئۇنتالمايدۇ. ئاپتۇرى (گۇ شىنيۇڭ)

hamelyon

	راس دەيسىز، بۇ كۆرۈكنىڭ ھەقىقەتەنمۇ مەرى ئىسسىق . ھازىرغا قەدەر نۇرغۇنلىغان توي -مەرىكە، ئاشىق -مەشۇقلارغا شاھىت بولۇپ كەلمەكتە. كەچلىك مەنزىرسىنى بىر كۆرسىڭىز ۋاھ........ دەپ ئىچىپلا قالىسىز. تېخى ئىككى سائەت بولدى يوقلاپ كەلگىلى.

تىرەن

	مىنىڭ ئانا يۇرتۇم   ئىلى ۋادىسى                      ئىلى دەرياسى ئانا دەريارىىمىز                                                                پاخخا ئۆركشلەپ ئىقىۋاتقان              ئىلى دەرياسىدا      چۈملىسە  ھە    راھەتلىنىپ چىقىسىز [s:152]         قاندا  كىلىپ بىقىڭە  بىلىسز[s:154] [s:154] [s:154] [s:132] [s:132] [s:132] [s:132] [s:132] راس جۇمۇ

rustorahbar

	شۇ ئىلى دەرياسى ماڭا ئازاپ ئىلىپ كەلگەن قىرىندىشىم .

تىرەن

	ھازىر غۇلجا  شەھرىدە كۈۋرۈكتىن  بىرسى ئەمەس  ئىككىسى بار   [s:132] [s:132] [s:132]

donal

	يەنىلا بۇرۇنقىسىغا يەتمەيدۇ جۇمۇ . يىڭى ياسالغان كۆۋرۈككە بىر -ئىككى قاتا بېرىپتىمەن ،ئۇنىڭدىن كېيىن بېرىپ باقمىدىم .

Girl

	شۇ مەنمۇ بۇرۇنقى كۆۋرۈككە ئامراق ،ئەجرىڭىزگە تەشەككۈر

maytag

	5-ئايدا بارغان  غۇلجىغا يەنە بارغۇم كىلىۋاتىدۇ!!!!![s:201]

پەرۇق

	مېڭ يۇتۇم  شۇ     شۇدەريا  بەك  ياخېشې[s:185] [s:198] [s:154] [s:235] [s:177] [s:174]

mawlanof

quxtikiakku

	كونا ئىلى دەرياسى ھەقىقەتەن گۇزەل. بىز ھەر يىلى چوڭلارنى يوقلاشقا ئىلىغا بارىمىز، شۇ چاغدا ھازىرقى يىڭى كۆۋرۇكتىن ئۆتۇپ چوڭلارنىڭ گۇزەل ماكانىغا بارىمىز . تولىمۇ گۇزەل ماكان.

pursat

	گۈللە ئىلى، ئۆرلە ئىلى!

ABRAL.XAMILI

	مەۋلانۇف رەھمەت سىزگە ،،،،،،،،،،!

kubri

	تېما ئىگىسىگە تەشەككۇر......     ئىلى دەرياسى گۈزەل دەريا.....ئۇ ئۆز قوينىدا تالاي-تالاي كەچمىشلەرنى باشتىن ئۆتكۈزگەن، قىسمەتلەرگە، تىراگىدىيەلەرگە، ئارزۇ-ئارمانلارنى يۈكلىگەن سېھىرلىك بىر دەريا.      ئېسىمنى بىلگىنىمدە، ئۆيۈم ئىلى دەريا بويىدا ئىكەن، يۈز مېتىر ماڭساملا ئىلى دەرياسى ماڭا قۇچىقىنى ئاچاتتى. شۇ ئىلى دەرياسىدا بالىلىقىمنىڭ ئەڭ گۈزەل كەچمىشلىرى ساقلانغان، شۇخلۇقلىرىم بىلەن مەندە ئۆچمەس ئەسلىمىلەرنى قالدۇرغان ئىلى دەرياسىنى قانچىلىك ياخشى كۆرىدىغىنىمنى تىلىمدا تەسۋىرلەپ بېرەلمەيمەن....     كىچىكىمدە ئەدەبىياتقا ئىشتىياقىم بولغاچقىمۇ، ئەتتىگەندە دەريا بويىغا چىقىپ، ‹‹ تارىم غۇنچىلىرى›› غا ئەۋەتىدىغان ‹‹ ئامىنە مۇھىت ئاسراش ماقالە يىزىش مۇسابىقىسى›› يازىدىغان ماقالىنى يازماقچى بولدۇم، قىش كۈنىمىكىن دەيمەن ، دەريا سۈيى تولىمۇ ئاز، ھەم مەينەت ئېقىۋاتاتتى.... مەن بىر دەريا سۈيىگە، بىر كۆۋرۈككە قاراپ، ھەيۋەت كۆۋرۈككە بۇ سۇنىڭ ئازلىق قىلىۋاتقانلىقىنى ھېس قىلدىم. كىچىكلىكىمدىكى قەلبىمگە بۇ ناھايىتى ياخشى تېما تۇيۇلدى بولغاي، قەلىمىمنى قولۇمغا ئېلىپ ، ‹‹ ئىلى دەرياسى›› دېگەن تېمىدىكى بۇ ماقالىنى يېزىپ چىقتىم. ماقالەمنى چىرايلىق قىلىپ ئىش قەغەزگە كۆچۈرۈپ، تارىم غۇنچىلىرى ژورنىلىغا ئەۋەتىۋەتتىم.     كۈتۈشلىرىم بەدىلىگە ماقالەم تارىم غۇنچىلىرى ژورنىلىغا بېسىلدى. خوشال بولدۇم، ئەلۋەتتە، ئۆز ئەجرىنىڭ مېھنىتىنى كۆرگەندىكى خوشاللىققا نېمە يەتسۇن ھە.... قانچىلىك ۋاقىت ئۆتتىكىن تاڭ، قەلەم ھەققىممۇ قولۇمغا تەگدى. سىنىپ تەربىيىچىم 18 سوم پۇلنى قولۇمغا تۇتقۇزغاندا تولىمۇ خوشال بولغانىدىم. شۇنداق قىلىپ ئەدەبىياتقا بولغان قىزىقىشىم ھەسسلەپ ئاشتى. بۇ ماقالەممۇ  كېيىن ‹‹ ئامىنە مۇھىت ئاسراش ماقالە يېزىش مۇسابىقىسى›› دە ئۈچىنچىلىككە ئېرىشكەندىمۇ ئوخشاشلا مەمنۇن بولدۇم.......بۇ ئىلى دەرياسى ماڭا ئېلىپ كەلگەن خوشاللىقلار ئىدى.      ئىلى دەرياسى- توققۇز ئاركىدىن تەشكىل تاپقان بولۇپ، كىچىكىمدە ھەممە ئاركىدا ئاساسەن سۇ ئاقاتتى. ئارىلاپ كەلكۈنمۇ كېلەتتى ھەم توسمىلاردىن تېشىپ كېتەتتى. كەلكۈن كەلگەندە شىددەتلىك ئاقاتتى. ئاركىلاردا سۇ تولۇپ دولقۇنلاپ ئاقاتتى. كىچىكىمدە دەريالاردا بېلىقلار بەكمۇ كۆپ ئىدى. بىز دەريانىڭ كۈنچىقىش تەرىپىدە ئاشخانا ئاچقان چېغىمىزدا بىر ئاشپەز بىزگە دائىم بېلىق تۇتۇپ بېرىپ بىزنى خوشال قىلاتتى. ئۇ ئالدى بىلەن توغرالغان سەي سالىدىغان يوغان سۇلياۋ سېۋەتكە بىر قانچە تال گۆشنى ئىلىپ قوياتتىدە سۇغا سېلىپ بىر ئاز تۇرغۇزغاندىن كېيىن ئاندىن سۇدىن ئالاتتى. كارامەت دەل شۇ چاغدا بولاتتى. ھەرخىل بېلىقلار سېۋەتنىڭ ئىچىدە پىلتىڭ-پىلتىڭ قىلىشاتتى. ئاجايىپ ئىش تۇيۇلاتتى بىزلەرگە. خوشاللىقىمىزدىن سەكرىشىپ كېتەتتۇق. ھەم بېلىقلارنى تۇتۇپ ئوينايتۇق. ئويناپ ھارغاندا ئاشپەز ئاكاش بېلىقلىرىمىزنى يەنە سۇغا قويىۋىتەتتى. بەلكىم بىزنىڭ ئۆلتۈرۈپ قويىشىمىزدىن ئەنسىرىگەن بولسا كېرەك. بىزمۇ قارشى تۇرمايتتۇق. بىر قېتىم ئوخشاشلا بىزگە قىزىقچىلىق قىلىپ بېرىپ ئوخشاش ئۇسۇلدا بېلىق سۈزگەندە بىر تال ئالتۇنبېلىق چىقىپ قالدى. مەن خوشاللىقتىن سەكرەپ كەتتىم. بەكمۇ چىرايلىق بېلىق ئىدى ئۇ . لېكىن ئۇنى كېيىن يەنىلا سۇغا قويىۋەتتۇق. كىچىكلىكىمدىكى بۇ ئەسلىمىلىرىم ھېلىمۇ كۆز ئالدىمدا. ئۇ ئاكاشنىڭ ئاشۇ مېھرىبان سىماسى ھېلىھەم كۆز ئالدىمدا.     مەلىمىزنىڭ بالىلىرى تولىمۇ كەپسىز، قارام ئىدى. دەريا سۈيىگە بىر كىرىۋالسا ئۇلار گويا بېلىق كەبى ئويناقشىپ كېتەتتىكى ھەيران قالماي تۇرالمايسىز. بەزىلىرى ئىگىز كۆۋرۈك ئۈستىدىن سۇغا ئۆزىنى تاشلاپ، سۇ يۈزىدە غايىپ بولۇپ كېتەتتى ھەم بىر چاغلاردا يىراق يەردىن بېشىنى چىقىرىپ، قېنىپ قېنىپ غۇلاچ ئېتىپ چۆمۈلىۋىتىپ ئاندىن قىرغاق تامان ئۈزىشەتتى. ئۇلارنىڭ بۇ ھەرىكەتلىردىن نەقەدەر قاراملىقىنى كۆرىۋالماق تەس ئىدى. ھەرقېتىم كۆرگىنىمدە ئۇلارغا شۇنچىلىك ھەۋىسىم كېلەتتىكى، مەنمۇ ئوغۇل بولۇپ يارالغان بولسام مەنمۇ بېلىق كەبى سۇدا شۇڭغۇپ ئىلى دەرياسىنىڭ ئادەم بېلىقلىرى بولاتتىم. تاتلىق خىياللىرىم تۈگىمەيلا يەنە بىرى دەريا قىرغىقىدىن سۇغا ئۆزىنى تاشلايتتى-دە ، پولتۇڭ قىلغان ئاۋاز بىلەن تەڭ سۇ يۈزىدىن غايىپ بولاتتى. ئۇمۇ ئوخشاشلا تۆۋەن ئېقىندىن شوخلۇق بىلەن بېشىنى چىقىرىپ سۇنى بويلاپ باقاتتى ، ئىككى قولىنى ئىگىز كۆتۈرۈپ سۇغا چۆكۈپ كەتسە، بىر ئازدىن كېيىن يەنە سۇدىن چىقىپ، سۇغا قېنىۋىلىپ قىرغاققا چىقاتتى. يەنە بەزىلىرى دەريانىڭ يۇقىرى ئېقىنىدىن ئېقىپ كېلىپ، دەريانىڭ ئاراللىرىغا ئۆتۈشۈپ، يەنە شۇ ئۇسۇلدا قارشى قىرغاققا ئۈزۈپ چىقىشاتتى.  مانا بۇ ئىلى دەريا باللىرى، قارام، قورقماس ئىلى دەرياسىنىڭ باغرىدا ئۆسۈپ باغرىدا مېھىرلىنىپ ئۈزۈپ چوڭ بولغان  ئىلى بالىلىرى. . . . مەن ئىلى دەرياسىدا مەلىمىزدىكى قىزلار بىلەن ‹‹رىت تاتا ›› ئوينىشىپ ، سۇنىڭ پەيزىنى تازا سۈرىشەتتۇق. كەپسىزلىكىمدىن بولسا كېرەك، بىر قېتىم توسىمىدىن سىيىرىلىپ سۇغا چۈشۈپ كېتىپ ئېقىشقا باشلىدىم. شۇنچە قورقتىم، ھەدەممۇ ماڭا ئوخشاش ئاجىز كەلدى، ئەتراپتا ئادەم يوق دىيەرلىك ئىدى. مەن كۈچۈمنىڭ بارىچە بىرەر يوغان تاشنى تۇتۇۋىلىپ چىقىشقا تىرىشاتتىم، لېكىن ئىمكان بولمايۋاتاتتى، مانا تۇيۇقسىز قولۇم بىر ئارىلىققا كىرىپ شۇ يەرنى چىڭ تۇتۇۋالدىم، جان تاتلىق ئەلۋەتتە، كىچىككىنە تاشنىڭ پۇچۇلغان يىرىنى بار كۈچۈم بىلەن تۇتۇپ تۇرغىنىمدا چوڭراق بىر ئاكاش كېلىپ مېنى سۇدىن چىقىرىۋالدى. پۈتۈن بەدىنىمنى قارا تەر باسسىمۇ، يەنىلا ئۆيگە چاندۇرماي كىرىشكە مەجبۇر بولاتتۇق..... بۇنداق قىسمەت يەنە بىر قېتىم يۈز بەردى. ھەدەم، ئۇكام، مەلىمىزدىكى ئۇششاق بالىلار بىلەن يەنە يازنىڭ پىژغىرىن ئاپتىپىدا سۇغا چۈمۈلگىلى كېلىپ، مەن ئۇكامنى دوراپ چوڭقۇر يەرگە ماڭدىم. باشتا قورقمىدىم، ئۈزۈشكە ئىشەنچىم بار ئىدى. ئۇكام چېغىدا ئۈزۈۋاتسا دېگەن ئوي بىلەن يەنە ئالدىغىراق سۈرۈلدۈم. تۇيۇقسىز پۇتۇم يەرگە تەگمەي سۇغا غورتلا قىلىپ چۆكۈپ كەتتىم. يۈرىكىم شۇنچىلىك ئىتتىك سوقۇپ كەتتىكى، قورققىنىمدىن قولۇمنى ئالدىمغا تاشلاپ ئۈزدۈم. ئۆلۈم ۋەھىمىسى شۇنچىلىك قۇرقۇنۇچلۇق، مەن شۇ چاغدىلا ھېس قىلىپ يىتىشكە ئۈلگۈردۈم، مەن ئۆلىدىغان بولدۇم دېگەن ئوي كاللامدىن چاقماق تېزلىكىدە ئۆتتى. كۈچۈپ پالاقشىپ ئۈزگەندەك قىلىپ قىرغاققا چىقىپ قاپتىمەن. ئەتراپىمدا ئادەملەر يىغىلغان، مەن يەنە ئۆز كۈچۈمگە تايىنىپ ھايات قالغانىدىم، يىراقتىن چوڭراق ئاكاشلارمۇ يۈگرەپ كېلىشكەنىدى، بەلكىم يەيدىغان رىسىقىم باردۇر، يەنە قۇتۇلۇپ قالدىم. بۇ قېتىمقىسى ماڭا شۇنچىلىك تەسىر قىلىدىكى، خېلى ۋاقىتىقىچە سۇغا چۈشۈشكە جۈرئەت قىلالمىدىم... ۋاقىتلار ئۆتۈپ يەنە سۇ بىلەن يەنە  دوسىت بولدۇم. دەريانىڭ مېھرى مېنى يەنە ئۇنىڭ باغرىدا ئويناقلاشقا چاقىراتتى......   يىللار ئۆتۈپ ئايلار ئۆتۈپ مەنمۇ چوڭ بولدۇم، كەينىمگە قارىسام بۇ سۆيۈملۈك ئىلى دەرياسىدە شۇنچە كۆپ بالىلىق ھېس تۇيغۇلىرىم يېڭى پېتىچە ساقلىنىپتۇ، نۇرغۇن ئەسلىمىلىرىم ئۇنىڭ بىلەن يۇغۇرىلىپتۇ، بەلىكىم بۇ گۈزەل ئەسلىمىلىرىمنى قايتىدىن ئەسلەپ چىقىشىم كېرەكتۇر، چۈنكى بىزمۇ بۇ سۆيۈملۈك يەردىن ئايرىلىش ئالدىدا تۇرۇپتىمىز. مەن ئۇزاق ۋاقىتلاردىن كېيىن كەلگىنىمدە دەريا بويىدا چوڭ ئۆزگىرىشلەر بولۇشى مۇمكىن. يەنە قانداق قىسمەتلەرگە شاھىت بولسۇن مەن يەنىلا بۇ مېھىرلىك بالىلىق كەچمىشلىرىمگە تويۇنغان ئىلى دەرياسىنى ئۇنۇتمايمەن.

ABRAL.XAMILI

	kubri يوللىغان ۋاقتى  2012-1-15 06:36 PM تېما ئىگىسىگە تەشەككۇر......     ئىلى دەرياسى گۈزەل  ... ئەسلىمىلىڭىزنى ئايىرىم تىما قىلىپ يۇللىغىدەك تاتلىق ئەسلىمە ئىكەن ،،ئىلى دەرياسى بۇيىدا ھەر بى ئىلىلىقنىڭ تاتلىق ۋە ئازاپلىق  ئەسلىمىلىرى بار ھە،،