بەزىلەر شېئىرنى كىم ئۈچۈن، نېمە ئۈچۈن يازىدۇ؟

رۇخسەتسىز باشقا مۇنبەرگە يۆتكىمەڭ! nD`w/0hT<  
بەزىلەر شېئىرنى كىم ئۈچۈن،نېمە ئۈچۈن يازىدۇ؟ Sjvdirr  
ئەمەتجان مۇھەممەت ئەركزات

        مەن يېقىندىن بېرى مەتبۇئاتلاردا ۋە تورلاردا مەنىسىنى ئاۋام خەلق زادىلا چۈشەنمەيدىغان«گوڭگا»شېئىرلارنى تولا ئۇچرىتىدىغان بولۇپ قالدىم(بۇنىڭغا مىسال كەلتۈرۈش ھاجەتسىز).بۇنداق شائىرلارغا «بۇ شېئىرىڭىز قاملاشماپتۇ،مەن چۈشىنەلمىدىم»دەيدىغان بولسىڭىز بولدى،  ئۇلار سىزگە:«سىزدە شېئىرىي سەۋىيە بەكلا تۆۋەن ئىكەن، شۇڭا چۈشىنەلمەپسىز...»دەپ چىرايلىق قالپاقتىن بىرنى كەيدۈرۈپ قويىدۇ. شېئىرىيەت توغرىسىدا مەرھۇم  شائىر، تىلشۇناس ھەم تەرجىمان، جامائەت ئەربابى ھاجى ئىمىن تۇرسۇن ئەپەندىم:«شېئىر خەلقتىن ۋاز كەچسە،خەلقمۇ شېئىردىن ۋاز كېچىدۇ» دېگەن ئىدى. Qd
L`|  
       « يېڭى دەۋر ئۇيغۇر شېئىرىيىتى» دەپ ئىسىم قويۇۋېلىپ، ئۇيغۇر شېئىرىيىتىنىڭ كونا قېلىپىنى بۇزۇپ تاشلىغۇچىلار ھەتتا پىشقەدەم شائىرلىرىمىزنىڭ شېئىرلىرىغا قوشاق ياكى قاپىيە ئويۇنى دەپ لەقەم قويۇپ، ئۆزىنىڭ كىشى چۈشەنگىلى بولمايدىغان ئاتالمىش«ئەركىن شېئىر»لىرىنى«شېئىرىيەتنىڭ يېڭى يۈزلىنىشى، شېئىرىيەت شەكلىنىڭ ئىسلاھات قىلىنىشى، ئەركىن ئىپادە قىلىش...»دېگەندەك بىر توقاي سۆزلەر بىلەن نىقاپلاپ ماڭماقتا.مەن بىر قارىسام ئۇنداق «شېئىر»لار نەسىرنىڭ قىسقارتىلمىسىغا ئوخشايدۇ، يەنە بىر قارىسام نەسىرى شېئىرغا ئوخشايدۇ. لېكىن ھېچقايسىسى ئەمەس. بۇنداق «شېئىر»لارنى ئوقۇغاندا كىشى يا نەسىر ئوقۇغاندەك بولمايدۇ ياكى شېئىر ئوقۇغاندەك بولمايدۇ،بۇنداق«شېئىر»لاردىكى سۆزلەرنىڭ بۇزۇلۇشى ئېغىر ، بۇنىمۇ ئۇلار «بىر ئېقىم، شېئىرىيەتنىڭ يېڭى ئېھتىياجى، يېڭى شېئىرىي شەكىل...» دەپ تەرپلىشىدۇ. شەخسەن مەن ئىستېتىك زوق ئالالمايمەن، ئويلاپ قالىمەن: بۇنداق ئاپتۇرلار شېئىرلىرىنى نېمە مەقسەتتە يازىدىغاندۇر؟ ئۇلار ئۆزىگە-ئۆزىلا ئادەممۇ ؟ نېمىشقا ئاۋامنىمۇ ئويلاپ قويمايدۇ؟بۇنداق چۈشنۈكسىز نەرسىلەرنى مەتبۇئاتقا ياكى تورغا يوللاپ ئاۋامغا تېڭىش دەل شۇلار دەۋاتقان كۆز قاراش زوراۋانلىغىدۇر، شۇنداقلا ئاۋامنى كۆزگە ئىلمىغانلىقتۇر. ئەدەبىي ئەسەرنىڭ ئەڭ ئىپتىدائىي شەكىللىرىدىن بىرى بولغان شېئىرىيەتنىڭ مەقسىدى ئادەم تەربىيەلەش، كىشىلەرنىڭ خۇشاللىقى،خاپىلىقى، ئىنتىلىشى... قاتارلىق روھى دۇنياسىنى ئىپادىلەشتۇر.ئۇلارنىڭ دېيىشىچە ھاتتا خېلى ياخشى چىققان ناخشا تېكىستلىرىمۇ شېئىر ھىساپلانمايدىكەن. دەبدەبىلىك سۆزلەرنى ئىشلىتىپ ئەنە شۇنداق چۈشىنىكسىز «شېئىر»لارنى يېزىپ، بۇ كوچىدا تەمتىرەپ يۈرگەن بۇ بىر قىسىم قەلەمكەشلەر زادى نېمە دېمەكچى؟شېئىرنى ئۇلار كىم ئۈچۈن، نېمە ئۈچۈن يازىدۇ؟ _+K_5 IO4  
         يۇقۇرقىلار يالغۇز مېنىڭلا يۈرەك سۆزۈم ئەمەس،خېلى كۆپ ئوقۇرمەنلەرنىڭ، ھەتتا بەزى قەلەم تۇتقانلارنىڭ يۈرەك سۆزى، ئويلىشىپ باقساق! eJxw)zd7  
2011-7-17

[ بۇ يازما ark-zat تەرپىدىن 2011-07-17 07:23 PM دە ق ]