بۇگۈن دۇنيا سەھىيە تەشكىلارتى ساغلاملىق يىمەكلىرىنىڭ تىزىملىكىنى يىڭىلىدى. بۇ يىلقى ئەڭ يىىڭى تىزىملىكتە، تۈنجى قىتىم يىمەكلىك تۈرلىرى تۈرگە ئايرىلىپ تىزىلدى.
1. گۆش تۈرىدىكى يىمەكلىكلەر: ئۆردەك گۆشى، غاز گۆشى، تۇخۇ گۆشى .
ئالتە يىلنىڭ ئالدىدا ، دۇنيا سەھىيە تەشكىلاتى گۆش تۈرىدىكى يىمەكلىكلەرنى رەتكە تىزغاندا تۇخۇ گۆشى، كالا گۆشى ، كىنگۇرۇ گۆشى قاتارلىق ئالتە خىل گۆشنى تاللىغان ئىدى. بۇ يىلقى تىزىملىكتە ئۆردەك گۆشى، غاز گۆشى ، تۇخۇ گۆشى دەپ تىزىلدى. ئۆردەك گۆشى بىلەن غاز گۆشىنىڭ خىمىيەلىك تەركىۋى زەيتۇن يېغىغا يىقىن بولۇپ، يۈرەكنىڭ ساغلاملىقىغا پايدىلىق. توخۇ گۆشى بولسا ھەممە بىر دەك ئىتىراپ قىلغان "ئاقسىل ئەڭ كۆپ" يىمەكلىكتۇر.
2.مىۋەلەردىن : مۇگۇا (木瓜 ) جۇزى (橘子) ئاپلىسى(橙子) بۆلدۈرگەن (قۇلۇپنېك)، مايمۇن شاپتۇل، ماڭگۇ، ئالما، شىنشېزى(杏柿子)، تاۋۇز .
مۇگۇا بۇ قىتىم ئالمىنىڭ ئورنىنى ئىلىپ بىرىنچى ئورۇنغا تىزىلىشىنىڭ سەۋەبى مۇگۇانىڭ تەركىۋىدىكى، ئىچىتقۇنىڭ بايقىلىشى سەۋەپ بولغان بولۇپ بۇ خىل ئىچىتقۇنىڭ گۆش تۈرىدىكى ئاقسىلنى پارچىلاش رولى بار. ھەزىم قىلىش ئىلمىنىڭ مۇتەخەسىسلىرى، تاماقتىن كىيىن ئازراق مۇگۇا يەپ بەرسە ، ئۈچەي يوللىرىدىكى ئادەم بەدىنىگە تەستە سىڭىدىغان گۆش تۈرىدىكى ئاقسىللارنىڭ ھەزىم بولۇشىغا ياردەم قىلىپ، ئاشقازان يارىسى، تاماق سىڭمەسلىك كىسىلىنىڭ ئالدىنى ئالىدىكەن.
ئالما بۇلتۇرقى ئالدىنقى رەتتىن 7-ئورۇنغا ئۆتۈپ قالغان، ئوزۇقلۇقشۇناسلارنىڭ چۈشەندۈرۈشىچە، ئالمىلارنىڭ تۈرى كۆپ بولۇپ، يىتىشتۈرۈش ئۇسۇلىنىڭ ئۆزگىرىشىگە ئەگىشىپ، تەكىۋىدىكى شىكەر مىقدارى كۆپىيىپ، ۋىتامىنلار ئازلاپ كەرتەن .
3، كۆكتات تىزىملىكى
تاتلىق ياڭيۇ، قۇناق، 芦لۇجى، چىچەك سەي، پىدىگەن، گەنجۈ، جىسەي ، كۆك ئۈندۈرمە، ياڭيۇ، ئالتۇن يىڭنىلىك مۇگۇ، شۇلى، يىسىۋىلەك ،
بۇ يىل تاتلىق ياڭيۇ بىرىنچى رەتكە تىزىلغان، مۇتەخەسىسلەرنىڭ چۈشەندۈرىشىچە تاتلىق ياڭيۇنىڭ تەركىۋىدىكى خىمىيىلىك ماددىلار ئاز بولۇپ، تالا ماددىسى يىقىندىن بۇيان كۆپ ئاشقان. بۇلتۇر ئالدىنقى ئورۇننى ئىگەللىگەن ياڭيۇنىڭ بۇ يىل ئەڭ ئاخىرىغا تىزىلىپ قىلىشنىڭ سەۋەبى ، ئۇنىڭ " بالدۇر قىرىش"نى كەلتۈرۈپ چىقىرىش رولى باركەن. دىھقانچىلىقشۇناسلارنىڭ دىيىشىچە بۇ ھاشارەت ئۆلتۈرۈش دورىسىنىڭ ھەددىدىن كۆپ ئىشلىتىلگەنلىكىنىڭ سەۋەبى ئىكەن.
4. ئۇششاق يىمىكلىكلەر ى : مىڭىگە پايدىلىق يىمەكلىكلەر
مىڭىگە پايدىلىق يىمەكلىكلەردىن : ياڭاق، خاسىڭ، كەيشىنگۇ، ياۋگۇ، قارغاي ئۇرۇقى، ئۈرۈك مىغىزى، دادۇر، قاتارلىقلار
5.ئىشلىتىدىغان ماي تۇردىكىلەر بولسا،
زەيتۇن يېغى، قوناق يېغى، گۈرۈچ شىكىرى مىيى قاتارلىقلار بولۇپ بۇرۇنقىغا ئوخشاش بولغان.
مەنبە : جوڭگۇ قايچا گىزىتى 2001-يىلى 5-ئاينىڭ 11-كۈنىدىن سانىدىن تەرجىمە قىلىندى.
[ بۇ يازما ARKU تەرىپىدىن قايتا تەھرىرلەندى ]
