يېزىلىق خەلق ھۆكۈمەتلىرىنىڭ مەمۇرىي مەجبۇرلاش ھوقۇقى بولامدۇ؟[قانۇنلۇق ھوقۇقىڭىزنى قوغداڭ] مىسرانىم تورى ،ھازىر كۈندىلىك ئېقىم مىدارى ئۈچ يۈز مىڭدىن ھالقىغان مۇكەممەل توربەتكە ئايلاندى تور بېكىتىمىزنىڭ تەرەققىياتى مىسرانىمنى قوللىغانلارنىڭ تۆھپىسىدىن ئايرىپ قارىغىلى بولمايدۇ مىسرانىمدىن ھەرقانداق ئىجادىي تېما كۆچۈرسىڭىز ئاپتور بىلەن مەنبە ،ئۇلىنىش ئادىرسى قاتارلىقلارنى چوقۇم قوشۇپ مېڭىڭ مودا ناخشىلارنى ئاڭلىماقچى بولسىڭىز مىسرانىم تور بېكىتى مۇزىكا سەھىپىسىگە كىرىڭ مۇھەببەت لىرىكىلىرى مىسرانىمنىڭ ئۆزگىچە خاس بىر سەھىپىسى!مەن مىسرانىم تورىنى ياخشى كۆرىمەن مىسرانىم تور بېكىتى بەك ياخشى مىسرانىمنى گۈللەندۈرۈشكە تېرىشايلى بۇ تېما مىسرانىمدىن بۇ يەرگە كۆچۈرۈپ كېلىندى. تېمىنىڭ ئەسلى كېلىش مەنبەسى مىسرانىم تورى تور ئادىرسى بۇ تېمىنى كۆچۈرۈپ ھەممە توربەتنىڭ خاسلىقىغا تەسىر يەتكۈزمەڭ . ئەگەر تېمىنى ئىشلەتمەكچى بولسىڭىز ئەسلى ھەقىقىي مەنبەنى ئەسكەرتكەن ھالدا ئىشلىتىڭ مىسرانىم تورىنى راۋاجلاندۇرۇش ئۈچۈن مەڭگۈ تېرىشايلى  
مىسرانىم تورى ،ھازىر كۈندىلىك ئېقىم مىدارى ئۈچ يۈز مىڭدىن ھالقىغان مۇكەممەل توربەتكە ئايلاندى تور بېكىتىمىزنىڭ تەرەققىياتى مىسرانىمنى قوللىغانلارنىڭ تۆھپىسىدىن ئايرىپ قارىغىلى بولمايدۇ مىسرانىمدىن ھەرقانداق ئىجادىي تېما كۆچۈرسىڭىز ئاپتور بىلەن مەنبە ،ئۇلىنىش ئادىرسى قاتارلىقلارنى چوقۇم قوشۇپ مېڭىڭ مودا ناخشىلارنى ئاڭلىماقچى بولسىڭىز مىسرانىم تور بېكىتى مۇزىكا سەھىپىسىگە كىرىڭ مۇھەببەت لىرىكىلىرى مىسرانىمنىڭ ئۆزگىچە خاس بىر سەھىپىسى!مەن مىسرانىم تورىنى ياخشى كۆرىمەن مىسرانىم تور بېكىتى بەك ياخشى مىسرانىمنى گۈللەندۈرۈشكە تېرىشايلى بۇ تېما مىسرانىمدىن بۇ يەرگە كۆچۈرۈپ كېلىندى. تېمىنىڭ ئەسلى كېلىش مەنبەسى مىسرانىم تورى تور ئادىرسى بۇ تېمىنى كۆچۈرۈپ ھەممە توربەتنىڭ خاسلىقىغا تەسىر يەتكۈزمەڭ . ئەگەر تېمىنى ئىشلەتمەكچى بولسىڭىز ئەسلى ھەقىقىي مەنبەنى ئەسكەرتكەن ھالدا ئىشلىتىڭ مىسرانىم تورىنى راۋاجلاندۇرۇش ئۈچۈن مەڭگۈ تېرىشايلى  

مىسرانىم تورى ،ھازىر كۈندىلىك ئېقىم مىدارى ئۈچ يۈز مىڭدىن ھالقىغان مۇكەممەل توربەتكە ئايلاندى تور بېكىتىمىزنىڭ تەرەققىياتى مىسرانىمنى قوللىغانلارنىڭ تۆھپىسىدىن ئايرىپ قارىغىلى بولمايدۇ مىسرانىمدىن ھەرقانداق ئىجادىي تېما كۆچۈرسىڭىز ئاپتور بىلەن مەنبە ،ئۇلىنىش ئادىرسى قاتارلىقلارنى چوقۇم قوشۇپ مېڭىڭ مودا ناخشىلارنى ئاڭلىماقچى بولسىڭىز مىسرانىم تور بېكىتى مۇزىكا سەھىپىسىگە كىرىڭ مۇھەببەت لىرىكىلىرى مىسرانىمنىڭ ئۆزگىچە خاس بىر سەھىپىسى!مەن مىسرانىم تورىنى ياخشى كۆرىمەن مىسرانىم تور بېكىتى بەك ياخشى مىسرانىمنى گۈللەندۈرۈشكە تېرىشايلى بۇ تېما مىسرانىمدىن بۇ يەرگە كۆچۈرۈپ كېلىندى. تېمىنىڭ ئەسلى كېلىش مەنبەسى مىسرانىم تورى تور ئادىرسى بۇ تېمىنى كۆچۈرۈپ ھەممە توربەتنىڭ خاسلىقىغا تەسىر يەتكۈزمەڭ . ئەگەر تېمىنى ئىشلەتمەكچى بولسىڭىز ئەسلى ھەقىقىي مەنبەنى ئەسكەرتكەن ھالدا ئىشلىتىڭ مىسرانىم تورىنى راۋاجلاندۇرۇش ئۈچۈن مەڭگۈ تېرىشايلى  
دۆلىتىمىز قانۇنچىلىق قۇرۇلۇشىنىڭ ئۈزۈكسىز تەرەققىي قىلىشى، پۇقرالارنىڭ قانۇندىن پايدىلىنىپ ھوقۇق-مەنپەئەتىنى قوغداش ئېڭىنىڭ ئۆسۈشىگە ئەگىشىپ، پۇقرالار، مۇناسىۋەتلىك تارماقلارنىڭ ئۆي چېقىش-كۆچۈرۈش، يەر ھۆددىگەرلىك قاتارلىق ساھەلەرگە چېتىلىدىغان ئەرز-شىكايەتلىرىنىڭ بىر تەرەپ قىلىنىش قارارىغا قايىل بولماي، داۋاملىق ئەرز قىلىش، دەرىجىمۇ دەرىجە ئەرز قىلىش ئەھۋاللىرى كۆپەيمەكتە. ئاساسىي قاتلامدىكى قىسمەن يېزىلىق خەلق ھۆكۈمەتلىرى، ئەرز قىلغۇچىلارنىڭ ئەرز قىلىش پاكىت ئاساسىنىڭ بار-يوقلۇقى بىلەن ھېسابلاشماي، ئەرز قىلغۇچىلارنى ئىجتىمائىي تەرتىپنى «بۇزغان» دەپ قاراپ، يېزىلىق ھۆكۈمەتكە يىغىۋېلىپ، «ئۆگىنىش قىلىپ تونۇشنى بىرلىككە كەلتۈرۈش» ئۇسۇلى بىلەن بىرقانچە كۈن نەزەربەند قىلىپ، جىسمانىي ئەركىنلىكىنى چەكلەيدىغان شەكلى ئۆزگەرگەن مەمۇرىي مەجبۇرلاش تەدبىرى قوللىنىش ئەھۋاللىرى كۆرۈلمەكتە. بۇنىڭدىكى ئاساسلىق مەسىلە يېزىلىق خەلق ھۆكۈمەتلىرىنىڭ جىسمانىي ئەركىنلىكنى چەكلەش مەمۇرىي مەجبۇرلاش ھوقۇقى بارمۇ-يوق دېگەندىن ئىبارەت. مىسرانىم تورى ،ھازىر كۈندىلىك ئېقىم مىدارى ئۈچ يۈز مىڭدىن ھالقىغان مۇكەممەل توربەتكە ئايلاندى تور بېكىتىمىزنىڭ تەرەققىياتى مىسرانىمنى قوللىغانلارنىڭ تۆھپىسىدىن ئايرىپ قارىغىلى بولمايدۇ مىسرانىمدىن ھەرقانداق ئىجادىي تېما كۆچۈرسىڭىز ئاپتور بىلەن مەنبە ،ئۇلىنىش ئادىرسى قاتارلىقلارنى چوقۇم قوشۇپ مېڭىڭ مودا ناخشىلارنى ئاڭلىماقچى بولسىڭىز مىسرانىم تور بېكىتى مۇزىكا سەھىپىسىگە كىرىڭ مۇھەببەت لىرىكىلىرى مىسرانىمنىڭ ئۆزگىچە خاس بىر سەھىپىسى!مەن مىسرانىم تورىنى ياخشى كۆرىمەن مىسرانىم تور بېكىتى بەك ياخشى مىسرانىمنى گۈللەندۈرۈشكە تېرىشايلى بۇ تېما مىسرانىمدىن بۇ يەرگە كۆچۈرۈپ كېلىندى. تېمىنىڭ ئەسلى كېلىش مەنبەسى مىسرانىم تورى تور ئادىرسى بۇ تېمىنى كۆچۈرۈپ ھەممە توربەتنىڭ خاسلىقىغا تەسىر يەتكۈزمەڭ . ئەگەر تېمىنى ئىشلەتمەكچى بولسىڭىز ئەسلى ھەقىقىي مەنبەنى ئەسكەرتكەن ھالدا ئىشلىتىڭ مىسرانىم تورىنى راۋاجلاندۇرۇش ئۈچۈن مەڭگۈ تېرىشايلى  
مىسرانىم تورى ،ھازىر كۈندىلىك ئېقىم مىدارى ئۈچ يۈز مىڭدىن ھالقىغان مۇكەممەل توربەتكە ئايلاندى تور بېكىتىمىزنىڭ تەرەققىياتى مىسرانىمنى قوللىغانلارنىڭ تۆھپىسىدىن ئايرىپ قارىغىلى بولمايدۇ مىسرانىمدىن ھەرقانداق ئىجادىي تېما كۆچۈرسىڭىز ئاپتور بىلەن مەنبە ،ئۇلىنىش ئادىرسى قاتارلىقلارنى چوقۇم قوشۇپ مېڭىڭ مودا ناخشىلارنى ئاڭلىماقچى بولسىڭىز مىسرانىم تور بېكىتى مۇزىكا سەھىپىسىگە كىرىڭ مۇھەببەت لىرىكىلىرى مىسرانىمنىڭ ئۆزگىچە خاس بىر سەھىپىسى!مەن مىسرانىم تورىنى ياخشى كۆرىمەن مىسرانىم تور بېكىتى بەك ياخشى مىسرانىمنى گۈللەندۈرۈشكە تېرىشايلى بۇ تېما مىسرانىمدىن بۇ يەرگە كۆچۈرۈپ كېلىندى. تېمىنىڭ ئەسلى كېلىش مەنبەسى مىسرانىم تورى تور ئادىرسى بۇ تېمىنى كۆچۈرۈپ ھەممە توربەتنىڭ خاسلىقىغا تەسىر يەتكۈزمەڭ . ئەگەر تېمىنى ئىشلەتمەكچى بولسىڭىز ئەسلى ھەقىقىي مەنبەنى ئەسكەرتكەن ھالدا ئىشلىتىڭ مىسرانىم تورىنى راۋاجلاندۇرۇش ئۈچۈن مەڭگۈ تېرىشايلى  
مەمۇرىي ئورگانلار مەجبۇرلاش تەدبىرىنى يۈرگۈزۈشتە قانۇنىي ئاساسى بولۇش كېرەك. پەقەت قانۇن، مەمۇرىي قانۇن-نىزاملاردا ئېنىق بەلگىلەنگەن، مەمۇرىي مەجبۇرلاش ھوقۇقىدىن بەھرىمەن بولىدىغان مەمۇرىي ئورگانلار، مەمۇرىي مەجبۇرلاش تەدبىرىنى ئىجرا قىلغۇچى سۇبيېكت سۈپىتىدە بۇ خىل تەدبىرنى قوللانسا بولىدۇ، باشقا مەمۇرىي ئورگان، تەشكىلاتلارنىڭ مەمۇرىي مەجبۇرلاش تەدبىرىنى قوللىنىش ھوقۇقى يوق. جىسمانىي ئەركىنلىكنى چەكلەيدىغان مەمۇرىي مەجبۇرلاش تەدبىرىنى يۈرگۈزۈشنىڭ شەرتى تېخىمۇ قاتتىق بولۇپ، قانۇن، مەمۇرىي قانۇن-نىزاملاردىكى بەلگىلىمىلەرگە ئاساسەن، پەقەت ج خ ، سوت، تەپتىش مەھكىمىسى، دۆلەت خەۋپسىزلىكى قاتارلىق قانۇن ئىجرا قىلغۇچى ئورگانلارنىڭ جىسمانىي ئەركىنلىكنى چەكلەيدىغان مەمۇرىي مەجبۇرلاش تەدبىرىنى يۈرگۈزۈش ھوقۇقى بولىدۇ. مىسرانىم تورى ،ھازىر كۈندىلىك ئېقىم مىدارى ئۈچ يۈز مىڭدىن ھالقىغان مۇكەممەل توربەتكە ئايلاندى تور بېكىتىمىزنىڭ تەرەققىياتى مىسرانىمنى قوللىغانلارنىڭ تۆھپىسىدىن ئايرىپ قارىغىلى بولمايدۇ مىسرانىمدىن ھەرقانداق ئىجادىي تېما كۆچۈرسىڭىز ئاپتور بىلەن مەنبە ،ئۇلىنىش ئادىرسى قاتارلىقلارنى چوقۇم قوشۇپ مېڭىڭ مودا ناخشىلارنى ئاڭلىماقچى بولسىڭىز مىسرانىم تور بېكىتى مۇزىكا سەھىپىسىگە كىرىڭ مۇھەببەت لىرىكىلىرى مىسرانىمنىڭ ئۆزگىچە خاس بىر سەھىپىسى!مەن مىسرانىم تورىنى ياخشى كۆرىمەن مىسرانىم تور بېكىتى بەك ياخشى مىسرانىمنى گۈللەندۈرۈشكە تېرىشايلى بۇ تېما مىسرانىمدىن بۇ يەرگە كۆچۈرۈپ كېلىندى. تېمىنىڭ ئەسلى كېلىش مەنبەسى مىسرانىم تورى تور ئادىرسى بۇ تېمىنى كۆچۈرۈپ ھەممە توربەتنىڭ خاسلىقىغا تەسىر يەتكۈزمەڭ . ئەگەر تېمىنى ئىشلەتمەكچى بولسىڭىز ئەسلى ھەقىقىي مەنبەنى ئەسكەرتكەن ھالدا ئىشلىتىڭ مىسرانىم تورىنى راۋاجلاندۇرۇش ئۈچۈن مەڭگۈ تېرىشايلى  
مىسرانىم تورى ،ھازىر كۈندىلىك ئېقىم مىدارى ئۈچ يۈز مىڭدىن ھالقىغان مۇكەممەل توربەتكە ئايلاندى تور بېكىتىمىزنىڭ تەرەققىياتى مىسرانىمنى قوللىغانلارنىڭ تۆھپىسىدىن ئايرىپ قارىغىلى بولمايدۇ مىسرانىمدىن ھەرقانداق ئىجادىي تېما كۆچۈرسىڭىز ئاپتور بىلەن مەنبە ،ئۇلىنىش ئادىرسى قاتارلىقلارنى چوقۇم قوشۇپ مېڭىڭ مودا ناخشىلارنى ئاڭلىماقچى بولسىڭىز مىسرانىم تور بېكىتى مۇزىكا سەھىپىسىگە كىرىڭ مۇھەببەت لىرىكىلىرى مىسرانىمنىڭ ئۆزگىچە خاس بىر سەھىپىسى!مەن مىسرانىم تورىنى ياخشى كۆرىمەن مىسرانىم تور بېكىتى بەك ياخشى مىسرانىمنى گۈللەندۈرۈشكە تېرىشايلى بۇ تېما مىسرانىمدىن بۇ يەرگە كۆچۈرۈپ كېلىندى. تېمىنىڭ ئەسلى كېلىش مەنبەسى مىسرانىم تورى تور ئادىرسى بۇ تېمىنى كۆچۈرۈپ ھەممە توربەتنىڭ خاسلىقىغا تەسىر يەتكۈزمەڭ . ئەگەر تېمىنى ئىشلەتمەكچى بولسىڭىز ئەسلى ھەقىقىي مەنبەنى ئەسكەرتكەن ھالدا ئىشلىتىڭ مىسرانىم تورىنى راۋاجلاندۇرۇش ئۈچۈن مەڭگۈ تېرىشايلى  
يېزىلىق ھۆكۈمەتنىڭ ئەرز قىلغۇچىلارنى ئىجتىمائىي تەرتىپنى «بۇزغان» دەپ قاراپ، شەكلى ئۆزگەرگەن ھالدا نەزەربەند قىلىشى خىزمەت ھوقۇقىدىن ھالقىپ كەتكەن قانۇنغا خىلاپ قىلمىشتۇر. مەمۇرىي سۇبيېكت نۇقتىسىدىن ئېيتقاندا، قانۇندا يېزىلىق ھۆكۈمەتكە جىسمانىي ئەركىنلىكنى چەكلەيدىغان مەمۇرىي ھوقۇق بېرىلمىگەن، يېزىلىق ھۆكۈمەت مەمۇرىي مەجبۇرلاش تەدبىرىنى يۈرگۈزۈش سۇبيېكتلىق سالاھىيەتنى ھازىرلىمىغان؛ ئەرزىيەت نىزامىنىڭ 16-ماددىسىدا: «ئەرز قىلغۇچىلاردىن ئۆزى بېرىپ ئەرز قىلىدىغانلىرى قانۇن بويىچە بىر تەرەپ قىلىش ھوقۇقى بار شۇ دەرىجىلىك ئورگانغا ياكى بىر دەرىجە يۇقىرى ئورگانغا بېرىپ ئەرز قىلىشى كېرەك» دەپ بەلگىلەنگەن. بۇ شۇنى كۆرسىتىپ بېرىدۇكى، دەرىجە ئاتلاپ ئەرز قىلىش يەنىلا قانۇن بويىچە ئەرز قىلىش كاتېگورىيەسىگە تەۋە، ئۇنى قانۇن جازالىماستىن بەلكى قوغدايدۇ. دۆلىتىمىزنىڭ قانۇن-نىزاملىرى پۇقرالارنىڭ ئەرز قىلىش ھوقۇقىنى قانۇنلۇق يۈرگۈزۈشىنى قوغدايدۇ. ئاساسىي قانۇننىڭ 41-ماددىسىنىڭ 2-تارمىقىدا: «مۇناسىۋەتلىك دۆلەت ئورگانلىرى، پۇقرالار شىكايەت قىلغان، ئەرز قىلغان ئىشلارنى ئېنىقلاپ، مەسئۇللۇق بىلەن بىر تەرەپ قىلىشى شەرت، ھەرقانداق كىشىنىڭ بېسىم ئىشلىتىشىگە ۋە زەربە بېرىپ ئۆچ ئېلىشىغا يول قويۇلمايدۇ» دەپ بەلگىلەنگەن. بۇ بەلگىلىمىلەردىن كۆرۈۋېلىشقا بولىدۇكى، پۇقرالارنىڭ ئەرزىيەت ھوقۇقىنى يۈرگۈزۈشى سىياسىي كاپالەتكە ئىگە، ھەرقانداق تەشكىلات ۋە شەخس پۇقرالارنى ئەرزىيەت ھوقۇقىدىن ئۆز مەيلىچە مەھرۇم قىلىشقا، ئۇلارنى بېسىشقا بولمايدۇ. ئەمما شۇنىڭغا دىققەت قىلىش كېرەككى، قانۇن پۇقرالارنىڭ ئەرزىيەت ھوقۇقىنى قوغدايدۇ، دېگەنلىك خالىغانچە ئەرز قىلىشقا بولىدۇ، دېگەنلىك ئەمەس. ئەرز قىلىش نامى بىلەن ئەرزىيەت تەرتىپىگە قەستەن خىلاپلىق قىلىپ، جەمئىيەت تەرتىپىنى بۇزغان قىلمىشلارغا قارىتا، ئەرزىيەت نىزامىنىڭ 47-، 48-ماددىسىدىكى بەلگىلىمىگە ئاساسەن ئالاقىدار دۆلەت ئورگىنى تەنقىد-تەربىيە بېرىدۇ، قانۇن-مەمۇرىي نىزاملارغا خىلاپلىق قىلغانلارغا ج خ ئورگانلىرى ئەھۋالنىڭ ئېغىر-يېنىكلىكىگە قاراپ مەمۇرىي جازا بېرىدۇ. جىنايەت شەكىللەندۈرگەنلەرگە ئەدلىيە ئورگانلىرى قانۇن بويىچە جازا بەرسە ياكى مۇناسىپ جىنايى جاۋابكارلىقنى سۈرۈشتۈرسە بولىدۇ، لېكىن يېزىلىق ھۆكۈمەتنىڭ جىسمانىي ئەركىنلىكنى چەكلەيدىغان مەمۇرىي مەجبۇرلاش ھوقۇقى يوق. مىسرانىم تورى ،ھازىر كۈندىلىك ئېقىم مىدارى ئۈچ يۈز مىڭدىن ھالقىغان مۇكەممەل توربەتكە ئايلاندى تور بېكىتىمىزنىڭ تەرەققىياتى مىسرانىمنى قوللىغانلارنىڭ تۆھپىسىدىن ئايرىپ قارىغىلى بولمايدۇ مىسرانىمدىن ھەرقانداق ئىجادىي تېما كۆچۈرسىڭىز ئاپتور بىلەن مەنبە ،ئۇلىنىش ئادىرسى قاتارلىقلارنى چوقۇم قوشۇپ مېڭىڭ مودا ناخشىلارنى ئاڭلىماقچى بولسىڭىز مىسرانىم تور بېكىتى مۇزىكا سەھىپىسىگە كىرىڭ مۇھەببەت لىرىكىلىرى مىسرانىمنىڭ ئۆزگىچە خاس بىر سەھىپىسى!مەن مىسرانىم تورىنى ياخشى كۆرىمەن مىسرانىم تور بېكىتى بەك ياخشى مىسرانىمنى گۈللەندۈرۈشكە تېرىشايلى بۇ تېما مىسرانىمدىن بۇ يەرگە كۆچۈرۈپ كېلىندى. تېمىنىڭ ئەسلى كېلىش مەنبەسى مىسرانىم تورى تور ئادىرسى بۇ تېمىنى كۆچۈرۈپ ھەممە توربەتنىڭ خاسلىقىغا تەسىر يەتكۈزمەڭ . ئەگەر تېمىنى ئىشلەتمەكچى بولسىڭىز ئەسلى ھەقىقىي مەنبەنى ئەسكەرتكەن ھالدا ئىشلىتىڭ مىسرانىم تورىنى راۋاجلاندۇرۇش ئۈچۈن مەڭگۈ تېرىشايلى  
مەنبە: «شىنجاڭ قانۇنچىلىق گېزىتى» 2011-يىل 28-مارتتىكى سانىدىن ئېلىندى

بۇ ماقالە نۇرزات بىلوگىدىن كۆچۈرۈلدى ، ئەسلى ماقالە ئادرېسى : http://nurzat.blogbus.com/logs/113750735.html