ئۇنتۇلغان تېما: چالا قالغان بالىلىق

ئويلانغۇدەك تېما بولۇپتۇ ، ھەربىر جۈملىسى بىزگە ياخشى بولغان ئەخلاق تەربىيسىنى ئەسلىتىدىكەن ...

راستىنلا ئويلاشقا تىگىشلىكل مەسلىلەر ئىكەن        

ئوقۇۋېتىپ بالىلىقتىكى غەمسىز كۈنلىرىم، بىللە ئوينىغان دوستلىرىم بىر بىرلەپ كۆز ئالدىمغا كەلدى....تېمىدا دېيىلگەندەك،ھەرخىل قىزىقارلىق ئويۇنلىرىمىز باتتى،ئويۇنچۇقلارنى ئاساسەن دېگۈدەك ئۆزىمىز ياساپ ئوينايتتۇق، مەھەللىدىكى باللىلار بىر بولىۋالساق زېرىكمەيتتۇق، ئۆزىمىز ئويۇنلارنى ئىجات قىلىپ ئويناپ كېتەتتۇق تېخى.......ئىنىم ئىككىمىزنىڭ ياسىۋالغان ئويۇنچۇقلىرىمىزنى مەخسۇس بىر تۆمۈر ساندۇقتا ساقلاپ قوياتتۇق، ئاچقۇچىنى مەن ئېلىۋېلىپ،ئۇكامنى يالۋۇرتۇپ ئاران بېرەتتىم....     ئۆي كۆچۈش جەريانىدا بەزىلىرى بۇزۇلۇپ كەتكەن بولسىمۇ، لېكىن ھەممىسى ھازىرغىچە ئاشۇ ساندۇقتا ساقلاقلىق.....ئاللاھ خالىسا كېيىن پەرزەتلىرىمگە كۆرسىتىپ قويىمەن، بۇزۇلغان يەرلىرىنى ئۆزلىرى قايتا قۇراشتۇرۇپ ئوينايدۇ................

كىچىك چاغلاردا مەيلى قىشتا بولسۇن مەيلى يازدا بولسۇن تالادىن كىرمەي ئوينايتىم،ئەڭ خۇشال ۋاقىتلىرىم يازلىق قىشلىق تەتىللەردە يېزىدىكى تۇغقانلىرىمنىڭ يېنىغا بېرىپ بىر نەۋرە بالىلار بىلەن ئوينايدىغان ۋاقتىم ئىدى،بالىلار ئويۇنىنىڭ جىقلىقىدىن قايسىسىنى ئويناشنى تالىشىپ كېتەتتۇق.تۇلۇقسىزدىكى چاغلاردا بىر ساۋاقدىشىم "بىز ھازىر مانداق بالىلار ئويۇنى ئويناپ چوڭ بولغان دېسەك،كېيىن بالىلىرىمىز كىچىك ۋاقتىمىزدا كومپىيوتىر ئويۇنى دەپ بىر نەرسىلەرنى ئويناپ قوياتتۇق دەيدۇ"دەپ بىزنى كۈلدۈرگەن ئىدى.ئاكامنىڭ بالىلىرىمۇ ئۆيدە ئاتا-ئانىسى يوق چاغلاردا كومپىيوتىرنىڭ ئالدىدىن قوپمايدىكەن،قارىغاندا ھازىرقى بالىلارنىڭ بالىلىق دەۋرى كومپىيوتىر ئىكرانى ياكى تېلىۋىزۇر ئىكرانى ئالدىدا ئۆتىدىغان ئوخشايدۇ.بالىلارغا كۆڭۈل بۆلۈپ ئۇلارنى قۇتقۇزىۋالايلى،ئۇلارنىڭ بالىلىقى چالا قالمىسۇن.

بۇ تىمىنى ئۇقۇپ تۈگىتىپ ئئىچىم غىققىدە بۇلۇپ قالدى     

ئۇنتۇلغان تۇيغۇلىرىم قايتا غىدىقلىنىپ، غەمكىن ھىسلار قوينىغا باشلاپ كىردى، پولات سىمنى ئىگىپ تاپانچا ياساپ، قەغەزنى قاتلاپ ئوق قىلىپ ئىككى تەرەپ بولۇپ ھەربى-دۆشمەن ئۇينايىتتۇق، دەڭدە قۇيۇلغان كىنونى تامدىن سەكرەپ كۆرەتتۇق، دەرۋازۋەن ماراپ كەلسە ، بۇ ياقتىن بىرسى شەپە بىرىپ، قالغانلىرىمىز دەرۋازۋەن يوق تامدىن سەكرەيىتتۇق..............،ھەي-بالىللىق. 2*laAB
 
ئاتا ئانىمىز بىزنى مەۋھۇم بولغان يوغان دىۋە، بىر كۆزلۆك ئاق چاچلىق، يەكچەشمەئالۋاستىدىن قورقۇتسا ، بىز باللىرمىزنى ماشىنا سۇقىۋېىدۇ، مادىسكىنىت ئۇرۋېتىدۇ، بالا ئوغرىسى ئەپ قاچىدۇ، دەپ ماددى بولغان نەرسە بىلەن قورقۇتۋاتىمىز؟ KQ% GIz x  
بىزنى ئاتا بوۋىمىز قورقۇتۇپ چوڭ قىلىپتۇ، بىزمۇ باللىرىمىزنى قورقۇتۇپ چوڭ قىلىۋاتىمىز، 3M[!N  
قورقۇش-قورقۇتۇش قاچانغىچە مۇشۇنداق ۋەھىمە ئىچىدە ياشارمىز؟

كىيىنلىكىم ئۈچۈن ئاساس.ئاللاھ خالىسا تەبىئەتكە يىقىن قىلىپ تەربىيلەيمەن باللىرىمنى ئىللىق سەھرادا....

ئالدى بىلەن مەڭگۈتاش ئەپەندىمگە رەھمەت!بۇ تېما نادىرلانسا بولغۇدەك! -uf |w?  
-[.[>&`/  
بالىلىق -بالىلارنىڭ قەلبىدە ئەمدى كۆتۈرۈلگەن تاڭ قۇياشىغا ئوخشاش جۇلالىق،نۇرلۇق ۋە ئەستىن چىقماس بۇلۇشى كېرەك ئىدى.سەھرادىكى بالىلار ھېچ بولمىغاندا چىلان تۇپراققا دەسسەپ،توپىلارنى كېچىپ ئوينىيالايدۇ،سۇنىڭ ئۆستەڭلەردە ئاقىدىغانلقىنى،كاككۇك،قۇشقاچلارنىڭ شاختىن-شاخقا قۇنۇپ يۈرىدىغانلقىنى،كەپتەرلەرنىڭ قانداق ئاۋاز چىقىرىپ بۇقۇلىدىشانلقىنى،چۈجىلەرنىڭ مىكياننىڭ كەيىندىن چىقماي ئانىسغا ئەگىشپ دان ئىزدەيدىغانلقىنى،موزاي ،قوزىلارنىڭ ئانسىغا يېپىشپ تۇرۇپ ئېمىدىغانلقىنى بىلىدۇ..لېكىن سۈنئىي مۇھىت ۋە ئالداش ،ئالدىنىش،ئاتالمىش ئادىمگەرچلىك بورانلىرىغا كۆمۈلۈپ كېتىۋاتقان شەھەرلەردىكى،كېچلىرى يۇلتۇزلۇق ئاسمان ۋە يۇلتۇزنىڭ ئاپىسى بولغان ئاينى (ئاپام كىچىك ۋاقتىمدا ئاي يۇلتۇزنىڭ ئاپسى دەپ بېرەتتى.كېيىن بالامغىمۇ چۇقۇم شۇنداق دەپ بېرىمەن)،كۈلۈپ چىققان تاڭ قۇياشنى كۆرەلمەي يايلاق دېسە مەكتەپ،باغچا ۋە يوللاردىكى يېشل چىملار يادىغا كېلدىغان،ئىگىسنىڭ كەيىندىن ئەگشىپ يۈرىدىغان ئىت ۋە مۈشۈكلەر ،مومىسى ئېيتىپ بېرىدىغان چىن تۈمۈر باتۇر بىلەن مەختۇمسۇلانىڭ چۆچىكىدىلا قالغان دەپ ئويلايدىغان شەھەردىكى ئاشۇ غۇبارسىز ،ئەمما بالىلىق دېسە زوقلىنىپ تۇرۇپ تىلغا ئالغۇدەك ئەسلىمسى بولمايدىغان ئاشۇ نارسىدىلىرىمىز كېيىن بالىلىرىغا نېملەرنى سۆزلەپ بېرەر دەيمەن. jNk%OrP]  
pW3^X=6  
بالىلىق يادىمغا يەتسە مېھرىبان پەرشتەم ئاپامغا چىڭ ئېسلىپ تۇرۇپ رەھمەت جېنم ئاپا دەۋالغۇم كېلدۇ.چۈنكى شۇنچلىك گۈزەل،ھازىرىمۇ زوقلىنىپ تۇرۇپ تىلغا ئالالايدىغان ئاشۇ بالىلىقىمنى ماڭا ئاپام بەرگەن. }5"u[Z.  
aPL+=58r  
‹بۇرۇن بىر مۈشۈك بولغانكەن ،ئۇ پەقەت يۈزىنى يۇمايدىكەن،دوستىلىرى مەينەت دەپ ئۇنىڭ بىلەن ئوينىماپتۇ......›مانا بۇ ئاپام دائىملا ماڭا دەپ بېردىغان چۆچەك،چۈنكى بۇنى كىچىك ۋاقتىمدا ئاپام ماڭا ئېيىتپ بەرگەن كېيىن دائىم ماڭا ئېيتقۇزىدىغان .شۇڭا بۇنى تا ھازىرغا قەدەر يادقا بىلمەن.شۇ غەمسىز چېغىمدا ئوينىغان ئۇيۇنچۇقلۇرۇم ،ئۈچ دانە پۇرۇچ قونچۇقۇم 60-70قۇر چىقىدىغان كىيملرى بىلەن ھازىرمۇ كچىك قىزىل چاماداندا ساقلاقلىق،بۇ كيىملەرنىڭ نۇرغۇنلىرىنى ئاپام تىكىپ بەرگەن،ئازراقلرىنى ئاپامنى دوراپ ئۆزۈم تىككەن،چوڭ ئاپامنىڭ دېيشىچە ئاپام ئەسلىي كىيىم تىكىش ماشنىسى ئىشلتەلمەيدىكەن پەقەت مېنى ۋە ھەدەمنى دەپ ئاشۇ ۋاقتتكى 39كوي مائاشنى يىغىپ 57يۈەنگە بىر كيىم تىكىش ماشنىسى سېتۋېلىپ، مەكتەپتىن قايتىپ ماشنىچى ئۇستامنىڭ قېشغا كىرىپ ماشنا تېپشنى ۋە كىيىم تىكشى ئۆگەنگەنكەن.ئاپام ھازىرمۇ شۇنداق كۆپ ئۇيۇنلارنى بىلىدۇ.ئانكام،قارا-قۇشلارىم،تاش تەرمەك،ۋاللەي،ھوپ بولدى،5كاتەك دېگەندەك...ئاق تاش -كۆك تاش قوشقىنى تۇللۇق يادا بىلدۇ،مەن  رامىزان كېچىسى بالىلارنىڭ كونا كالاچىنى ياغقا چىلاپ ئۆيمۇ-ئۆي كىرپ ئېيتىدىغان بارات قوشقىنىمۇ شۇ كىچىك ۋاقتىلىرىمدا ئۆگەنگەن.ئاپام ئۈچ ياش ۋاقتىمدا گۈللۈك يېندا ئۆلۈپ قالغان بىر كىچىك چاشقاننى كۆرۈپ ئۇنڭىغا بىر كۈن يىغلاپ كېيىن ئاپام بىلەن تەڭ كۆمۈپ قويغاندىلا ئاندىن يىغىدىن توختاپ ئۇخلاپ قالغانلىقمنى ھازىرغا قەدەر سۆزلەشتىن توختىغىنى يوق..مەن باشلانغۇچىنى پۈتتۈرمەيلا شەھەرگە يۆتكىلپ كەتتۇق،بىراق ئاپام -دادم يېزىدىكى ئاشۇ  ئۆيىمىزنى سېتۋەتكىنى يوق.چۈنكى ئۇلارنىڭ ئۈچ بالىسىنىڭ ئەڭ تاتلىق ۋاقتلىرى شۇ يەردە ئۆتكەن،نەۋرىلىرنىڭمۇ شۇ يەردە ئەنە شۇنداق گۈزەل بالىلق ئىچىدە چوڭ بۇلۇشنى ئۈمىد قىلدىغانلقنى بىلمەن.. Ysv" 6b}  
D*d]aC  
كەلگۈسىدە بالامغا مەندە بار بولغان بالىلىقنى، مەن ئارزۇ قىلغاندىمۇ ئاشۇرۇپ بەرسەمكەن دەيمەن. oOFVb5qoFU  
=dN@Sa/  
خالىدە ئىسرائىنلنىڭ ‹ئوربىتا›ناملىق ھېكايىسىدە يازغاندەك ھازىرقى بالىلار تېلۋىزۇر ئالدىدا چوڭ بولدى.بىز شەپەرەڭنى بىلەتتۇق بىراق ئۇلار شەپەرەڭنى ئەمەس شەپەرەڭ پالۋاننى بىلدۇ.بىز مۈشۈكلەرنى چاشقان تۇتىدۇ دەپ بىلگەن بولساق ئۇلار مۈشۈكنىڭ شۇنچىلىك دۆت،چاشقان جېررىينى  مەڭگۈ تۇتالمايدىغانلقىغا چەكسىز ئىشنىدۇ.بىز ئىتلارنى ھويلا ئارامغا قارايدۇ ،ئوغرى -يالغان كەلسە قاۋايدۇ دەپ ئويلىغان بولساق ئۇلار پاكار پىستە كۈچۈكلەرنىڭ ئادەمگە ئوخشاش كىيندۈرلۈپ بېقىلدىغانلىقنى ئۇلارنىڭ پەقەت ۋە پەقەت كوچا-كويدا سەيلە قىلغاندا يېتلۋالىدىغان  كۆرەك ئىكەنلىگە چىن پۈتىدۇ.ئۇلار خاماننىڭ نېملىكنى ،لاي-لاي ناخشسىنىڭ قانداق توۋلىندىغانلىقنى بىلمەيدۇ.خۇددى جىيەنىم ‹دادا،پاقا يۇپۇرمىقى دېگەن نېمە دېسە،دادىسى :نىلۇپەر› دەپ جاۋاپ بەرگەنگە ئوخشاش ..مانا بۇ شەھەر ۋە مەدەنىيەت يەپ كەتكەن سۈنئيىلەشكەن بالىلىق... + {'.7#  
بالىلرىمىزغا بالىىلقىنى سەبىيلكنى بېرەيلى..ئۇلار پارنىكتىن چىقسا گۈزەل دالانىڭ بارلىقنمۇ بىلسۇن.

ئېسىل تىمىڭىزدىن بەھىرلەندىم.... B?wq=DoG  
بالىلىق چاغلىرىم ئېسىمگە كەلدى، كىچىك ۋاقتىمدا ئانامنى بەك قاقشىتاتتىم    J^/p (  
قىز بالا،سوغۇقىڭىز ئېشىپ كېتىدۇ،ئېقىنغا بارماڭ دىسىمۇ ، مەھەللىدىكى بالىلار بىلەن ئېقىنغا سۇغا كەچكەچ .بېلىجان تۇتقىلى باراتتىم. بىر قېتىم سۇلياۋ كەشىم سۇدا ئېقىپ كېتىپ ،ئۆيگە بىر پاي كەشنى كۆتۈرۈپ كېلىپ ،ئانامدىن تاياق يىگەنتىم،    C.QO#b  
بەك ئاغرىغانتى . كۈزدە بىر تال بېلىجاننى تۇتۇپ كېلىپ ،ئىككى ئايدەك باققانتىم، ئەتىگىنى مۇز توڭلايدىغان چاغلاركەنتۇق، بىر كۈنى سۈيىنى ئالماشتۇراي دەپ قارىسام يوق،« مېنىڭ بېلىقىم قېنى ؟»دەپ سورىسام،«چوڭىمايدىغان بېلىقنى باقىۋەرگەن، تۆكۈۋەتتىم ھويلىغا ،»دىگەنتى،يۈگۈرۈپ چىقىپ ھويلىدىكى سۇ تۆكۈلگەن ئورۇنغا قارىسام،باققان بىلىقىم توڭلاپ قاپتىكەن،بەك يىغلاپ كەتكەنتىم.    . ^W@5TkkBQq  
لايدىن خىمىر يۇغۇراتتىم، نان ياقاتتىم،ھەرخىل نەقىشلەرنى باساتتىم، ئوت چۆپلەرنى ئەكىلىپ تاماق ئېتەتتىم. سۇلياۋلارنى بىر بىرنىڭ ئۈستىگە قويۇپ،تاش بىلەن ئۇرسا چاپلىشىدۇ، ئاندىن ساقىلى ئۇزۇن كۆكۋاشلارنى ئەكىلىپ، سۇلياۋدىن كىيىم تىكىپ كىيدۈرەتتىم. Er[A X.3  
مۆكۈشمەك ئويناپ، كالا قوتىنىغا چۈشۈپ كەتكىنىمنى ،قوناق شېخىدا ياسىۋالغان ئاپتۇماتلىرىمنى كۆتۈرۈپ، ئوغرى ساقچى ئويناپ ،يۈگۈرۈپ،ئورەككە چۈشۈپ ،پۇتۇم چىقىپ كەتكىنىنى دىمەيلا قوياي...بالىلىقىم بەك كۆڭۈللۈك ئۆتۈپتىكەن.... 1nOCQ\$l  
ھازىرقى بالىلارغا راست ئادەمنىڭ ئىچى ئاغرىيدۇ، قويدىنمۇ قورقىدىغان بالىلار بار،چىشلەيدۇ دەپ.... A(N4N  
يازلىق تەتىلدە 3 ياشلىق نەۋرە ئۇكامنى ھارۋىغا ئولتۇرغۇزۇپ :« جىم ئولتۇرۇپ تۇرۇڭ،مەن شاپتۇلنى سومكىغا قاچىلاپ كېلەي،سىز بارسىڭىز پاشا بوزەك قىلىدۇ »دەپ بەش مىنۇت ھايال قالسام ،توۋۋا،قانداق مىندىكىن،ھارۋىغا قوشۇلغان ئېشەككە مېنىۋاپتۇ. قولىدا تاياق تېخى، ئېشەكنىڭ ئەسكىلىكىنى دىمەيسىزلەر، ناۋادا يەرگە چۈشۈپ كەتسە قانداقمۇ قىلار بولغىيتىم دەيمەن. ھارۋىغا چىقىڭە ،كېتىمىز دىسەم،مەن مۇشۇنداق ئولتۇراي،سىز ھەيدەۋىرىڭ دەيدۇ.... c"xK`%e  
  سېنى ھەيدەمدىم،ئېشەكنىمۇ ؟دەپ چۈشەردىم،...... c:g'.'/*  
مەنمۇ قورقىمەن ئاشۇ ئېشەكتىن،لېكىن سەھرادا چوڭ بولغان ئاشۇ ئىنىمنىڭ ئېشەككە قانداق مېنگىنىگە بەك ھەيران بولىمەن. 0?M:6zf_iv  
ھازىر پەقەت تېلۋۇزۇر كۆرمەيدىكەن،ئاكىسى دۈم چۈشكەن، قىرىق قانالنىڭ قايسىدا نىمە بېرىدۇ ھەممىنى بىلىدۇ. مۇشۇ كىچىك ئۇكاممۇ شۇنداق تىلۋۇزۇرغا دۈم چۈشەرمۇ دەپ ئەنسىرەيمەن.... 3BLq
CZ  
شەھەردىكى تۇغقانلار بىزنىڭ ئۆيگە چىقسا،ئەڭ ئاۋۋال ئەنسىرەيدىغىنى بالىلىرىنىڭ ئۆيىمىزنىڭ ئالدىدىكى ئۆستەڭگە چۈشۈپ كېتىشى   ،ئۆستەڭ ئەمەس ئەمدى،بىر ئېرىق سۈزۈك سۇ ئۈزۈلمەي ئاقىدۇ، سۇغا كېچىپ،كىيىملىرى يۆل بوپ كەتسىلا « ئاپا،مەن سۇغا چۈشۈپ كەتتىم تۇيۇقسىزلا...» دەپ كىرىدۇ ئۇلار. s9d_GhT%-  
يەنە ئالماشتۇرۇپ قويسا ،يەنە چۈشۈپ كېتىدۇ، نىمانداق تولا چۈشۈپ كېتىسەن ؟دەپ ئاكىلىرىم،ھاممىلىرىم قاقشاپلا كېتەتتى، تەبىئەتنىڭ سېھرىدە بۇمۇ... IIqUZJ  
باللىرىمىز ئۈچۈن ياشاپ قويايلى  ~~~ o`RKXfCq  
تەپەككۇرلىرى ئەركىن بولسۇن،روھى بۇغۇق چوڭ بولمىسۇن.

مەنمۇ غەيرى بولاپ قالدىم .  مەڭگۇتاش  ئەپەندى  سىلنىڭ تىمىلىرىڭلار  كىشىنى ھەقىقەتەن  ئويغا  سالىدىغان  تىمىلارنى يىزىۋاتىسىلەن .  باشقۇرغۇچلار  مەڭگۇتاش  ئەپەندىنى  بىر  زىيارەت قىلساڭلار  بولاتتى ...

ئاكا بەك ياخشې يېزېپ سېز