بىر ھەرپكە بىر تەمسىل
qo7jrY5G مۇنبەرداش دوستلار، ئۇيغۇر خەلق ماقال - تەمسىللىرى ئاددىي، چۈشىنىشلىك، قىزىقارلىق بولۇشتەك ئالاھىدىلىكلىرى بىلەن خەلقىمىزنىڭ كۈندىلىك تۇرمۇشىغا ھەمراھ بولۇپ كەلمەكتە، ئۇيغۇر خەلق ماقال - تەمسىللىرىگە نۇرغۇن پەلسەپىۋى ئوي - پىكىرلەر مۇجىسسەملەنگەن. تۆۋەندە مەن ئۆزۈم توپلىغان ماقال - تەمسىللەر ئىچىدىن ماڭا قىزىقارلىق تۇيۇلغان بىر قىسىملىرىنى ئۇيغۇر تىلىدىكى ھەر بىر ھەرپكە بىردىن ماس كەلتۈرۈپ دوستلىرىمىزنىڭ ھوزۇر ئېلىشىنى، مۇمكىن بولسا تېخىمۇ كۆپ ماقال - تەمسىللەرنى يوللاپ، بۇ تېمىنى ھەقىقىي مەنىدىكى «ماقال - تەمسىللەر مەجمۇئەسى» گە، ۋاقتى كەلگەندە ھەممىمىز ئورتاق پايدىلىنىدىغان ماتېرىيالغا ئايلاندۇرۇشىنى ئۈمىد قىلىمەن. ئەگەر مۇمكىن بولسا، باشقۇرغۇچىلار بۇ تېمىنى بىر نەچچە قېتىم ئىلگىرىلىتىپ قويساڭلار.
~F[JupU ئەمسە باشلىدىم:
j>A=Wa7
«ئا»: ــ ئاق يەرنىڭ چالمىسى يامان، U*\1d
خوتۇن كىشىنىڭ ھاممىسى (يامان). 7_`_iymR
«ئە» ــ ئەجەل يەتمەي جان چىقماس، (97&mhs3
بېخىل بايدىن نان (چىقماس) " nLWvV1
«ب» ــ بابكار قېرىسا تىزىدىن كېتەر، "c*#
ZP
زەرگەر قېرىسا كۆزىدىن (كېتەر) J
«پ» ــ پىرىگە بېقىپ مۇرت بولار، 8gJg7RxL
ساقالغا بېقىپ بۇرۇت (بولار) ^&\<[
\
«ت» ــ تازنىڭ بېشى تارىشا، 8gW$\
تۈلكە تۇماق يارىشا. s]
Z++Lh<{
«ج» ــ جان بار يەردە قازا بار، q3ebps9^
ھەممە يەردە مازار (بار). E
&0]s
«چ» ــ چاپاق خوتۇننىڭ جىرتاق ئېرى بار، K_-S`-eH
ياغاق ئاتنىڭ مايماق ئىگىرى (بار) /;WFRp.
«خ» ــ خوتۇنغا خۇمارنىڭ نېمە ئىشى، 4okZ
كالىغا تۇمارنىڭ (نېمە ئىشى). qv
8B$}F U
«د» ــ دادىسى يوقنىڭ پودىقى چوڭ، ;RS^^vDm
ئانىسى يوقنىڭ ئەمچىكى (چوڭ). 7W=s.Gy7G\
«ر» ــ رودۇپاي ئەمەل تۇتسا، -;o0)DwZ
ئېغىلغا زەدىۋال تارتار. <
;fI*km
«ز» ــ زاھىتلىققا زەللە كېرەك، Fr hI[D
مۇھەببەتكە دەللە (كېرەك) JPq' C$
«س» ــ سازچى قېرىسا مۇقامچى بولۇر، M
كىگىزچى قېرىسا توقۇمچى (بولۇر). gP?.io9Oi
«ش» ــ شاتىراق لايغا تاش ئاتما، C:RA
(
گىرى قىزغا قاش (ئاتما). z`!f'I--!
«غ» ــ غۇنۇجۇن ئۇنىمىسا چۈشەپ قويغۇلۇق، s\.\z[1
بۇقا ئۇنىمىسا قانداق قىلغۇلۇق. vgN%vw pL
«ق» ــ قازاندىكى ئاشنى قوشۇق تۈگىتەر، 8i^d*:R
قىمارۋازنىڭ پۇلىنى ھوشۇق (تۈگىتەر). |t_SN
,)dd
«ك» ــ كەپتەرنىڭ يامىنى موللاقچى، w5q'M
كادىرنىڭ يامىنى پوداقچى. IhXP~C6
«گ» ــ گۈرۈچتىن خەۋەر يوق سەۋزە دەم يەپتۇ، N2&h
yM
يىگىتتىن خەۋەر يوق خېنىم غەم يەپتۇ. T*rz#O
«ل» ــ لىڭشىغان كۆتەكتىن قاچ، 3PEW0b*]Pf
ھىجايغان خوتۇندىن (قاچ). Xd'B0kQaT
«م» ــ موللامنىڭ پەتىسى تۈگىمەس، P.kf|,8L
يالغانچىنىڭ ئەتىسى تۈگىمەس. =/bC0bb{i
«ن» ــ نىيىتى ياماننى ئىت بىلەر، %Ktlez:S
ئەسكى چاپاننى پىت (بىلەر) J+YoAf`hi
«ھ» ــ ھاڭگا ئېشەكنىڭ بۇرنى قېرىماس، C0;:")6~
خوتۇنبازنىڭ كۆزى (قېرىماس) 1Wz5I
v#Ez
«ئو» ــ ئوتۇن يارغان پالتا تالادا قالدى، 6bUcrw/#
p
گەپ توشۇغان غالچا بالاغا (قالدى) 'Xg9MS&
«ئۇ» ــ ئۇرۇشقاق خوتۇن ئەرنى قېرىتار، JjQ9AJ?-V
گازىر يىلتىزى يەرنى (قېرىتار) ]9~6lx3/
«ئۆ» ــ ئۆچكە باشلىسا قوي ھارىدۇ، x_#'6H\1ga
خوتۇن باشلىسا ئەر (ھارىدۇ) eKL3Y_5p@
«ئۈ» ــ ئۈكەر يانغا ئۆتسە يازغا تەۋە، :{~TG]4M
چاقا گەدەنگە ئۆتسە تازغا (تەۋە) w s7LDY&(
«ۋ» ــ ۋالاقتەككۈر گەپ بەرمەس، d2*uY.,
سۇنۇق قازان نەپ (بەرمەس) E*8).'S%k
«ئې» ــ ئېشەك ئالساڭ مىنىپ ئال، ,zh4oX`>
خوتۇن ئالساڭ بىلىپ (ئال) y-o54e$4Cq
«ئى» ـــ ئىشچان خوتۇن ياماققا ئامراق، -\M;bQV[C
ھورۇن خوتۇن تاياققا (ئامراق). (BY5omlh
«ي» ـــ ياش ئاتقىلى ئامراق، E~
1"Nh
قېرى ياتقىلى (ئامراق)
7DIFJJE' قېنى دوستۇم، سىزمۇ بىلگىنىڭىزنى يېزىڭ، بىلمىگەنلىرىمىزنى بىلىۋالايلى، ئۆزىمىز بىلىدىغاننى باشقىلارغا دەپ بېرەيلى.
rF=\H3`p3 مەنبە: مېنىڭ ئابلىكىم كەلكۈننىڭكىگە ئوخشايدىغان «ھېكمەت خاتىرەم»