1992 - يىلى يېڭىلا باشلانغۇچنى پۈتتۈرگەن ۋاقتىم ئىدى. شۇ كۈنلەردە ئەمدىلا 26 - 25 ياشلارغا كىرگەن ئاكام قەشقەردىن بىر دانە قوش لېنتىلىق ئۈنئالغۇ ئېلىپ كەپتۇ. ئەتراپىمدىكى ھەممە بالىلارغا ئوخشاش مەنمۇ ھەر قانداق يېڭى شەيئىگە قىزىققاچقا ھەر كۈنى ئاكام ئىشتىن چۈشۈپ ئۆيگە كەلسىلا ئۇكىلىرىم بىلەن ئاكامنىڭ ئۆيىگە چىقاتتۇق - دە، ئۈنئالغۇغا ناخشا لېنتىلىرىنى سېلىپ قۇيۇپ بېرىشىنى كۈتەتتۇق. شۇ چاغلاردا كۈرەش كۈسەن، ئەخمەتجان مەمتىمىن، غالىب رەھىم... قاتارلىقلارنىڭ ناخشىلىرى كەڭ تارقالغان بولۇپ ھەممە ئادەم ياقتۇرۇپ ئاڭلايتتى. كېيىنكى يىللاردا ئۆمەرجان ئالىمنىڭ ھايات، مۇھەببەت، نىكاھ، ئەدەب - ئەخلاق... تېمىسىدىكى بىر يۈرۈش ناخشىلىرىنى ئاڭلىدۇق. ئۇنىڭ ھەر ناخشىسىنىڭ ئارىلىقىغا قىستۇرۇلغان تەنەپپۇسلۇق لەتىپە - چاقچاقلىرى ئاجايىپ قىزىقارلىق ئىدى. ئەنە شۇ چاقچاقلار ئارىسىدا مۇنداق بىر چاقچاق بار ئىدى: ev;5?9\E  
بىر بالا ئالىي مەكتەپ ئىمتاھانىدىن ئۆتۈپ ئۈرۈمچىگە چىقىپتۇ. دەسلەپتە ئاتا - ئانىسى ئەۋەتكەن پۇل بىلەن خېلى ياخشى ئوقۇپتۇ. ئوقۇش پۈتتۈرۈش ۋاقتى يېقىنلاشقانسېرى ئۆيىدىكىلەر ئەۋەتكەن پۇل ئوينىشىغا يەتمەي ئاتا - ئانىسىغا پات - پات پۇل ئەۋەتىڭلار، دەپ خەت يازىدىكەن. ئاتا - ئانىسى پۇل ئەۋەتىپ ئەمدى ئۇھ دېيىشىگە ئۇنىڭ يەنە پۇل ئەۋەتىڭلار دېگەن خېتى كېلىدىكەن. ئاتا - ئانىسى بارا - بارا ئۇنىڭ خېتىگە پەرۋا قىلمايدىغان بوپتۇ... |q!2i  
بىر كۈنى ئۇ بالىنىڭ ئاتا - ئانىسى يەنە بىر پارچە خەت تاپشۇرۇۋاپتۇ. ئاتا - ئانا كونۋېرتنى ئېچىپ قارىسا ئىچىدىن ئوغلىنىڭ بىر پارچە ناننى چىشلەپ تۇرغان بىر پارچە رەسىمى چىقىپتۇ. ئەقىللىق دادا شۇ ھامان ناھىيە بازىرىغا كىرىپ كىيىۋالغان كىيىملىرىدە بار يانچۇقلارنىڭ ھەممىسىنى تەتۈر ئۆرۈپ قويۇپ بىر پارچە رەسىمگە چۈشۈپ ئوغلىغا ئەۋەتىپتۇ. شۇنىڭدىن كېيىن ئوغلى قالايمىقان پۇل ئەۋەتىڭلار، دەپ خەت يازماپتۇ. 9i2vWSga  
كۆڭۈل ئېچىش خاراكتېرىدىكى ئۈن - سىن بۇيۇملىرى ئاز شۇ ۋاقىتلاردا بۇ خىلدىكى چاقچاقلار تالاي كىشىلەرنىڭ مەنىۋىي دۇنياسىنى بېيىتقان ئىدى. يېڭى لېنتىلار چىقسىلا كىشىلەر بەس - بەستە سېتىۋېلىپ ئاڭلايتتى... $Op/5j  
يېقىندا شىنجاڭ گېزىتىنىڭ 2010 - يىللىق 18 - ئاپرېل سانىدىن ئابلىز ئىبراھىم دولاننىڭ ( ئۈنسىز سوئالغا ئۈنسىز جاۋاب ) ماۋزۇسىدىكى بىر پارچە شىڭگىل ھېكايىسىنى ئوقۇدۇم. ھېكايىنىڭ ئۇمۇمىي مەزمۇنى: J\dhi{0  
ئۇ ئاتا - ئانىسىغا خەت يېزىپ دائىم پۇل تەلەپ قىلاتتى. ئۇ خېتىدە بىردەم دەرسنىڭ ئېغىرلىقىنى، شۇڭا ئۆزىنىڭ ياخشى ئۇزۇقلانمىسا بولمايدىغانلىقىنى دېسە، بىردەم ئۇ كۇرس، بۇ كۇرسلارغا قاتنىشاتتىم، دەپ پۇل سورايتتى. بەزىدە ئۇنىڭ خېتى شۇنداق تەسىرلىك يېزىلاتتىكى، ئاتا - ئانىسى تەسىرلىنىپ مىشىلداپ يىغلاپ سالاتتى. ئالىي مەكتەپنىڭ ئاخىرقى يىلىغا بارغاندا ئۇنىڭ خىراجىتى بىراقلا ئېشىپ كەتتى. ئۇ ئەمدىكى خەتلىرىدە ئاتا - ئانىسىدىن ئاز - تولا ھال سوراپ قويۇپلا ( دادا پۇل، ئانا پۇل، ئانچە پۇل ئەۋەتىڭلار، مۇنچە پۇل ئەۋەتىڭلار... ) دەيدىغان بولۇۋالدى. بىچارە بوۋاي - موماي زىل سارغىيىپ يۈرۈپ بىر ئاماللارنى قىلىپ پۇل راسلاپ ئەۋەتتى. Bn#HJ17/#  
بىر چاغلاردا ئۇلارغا ئوغلىدىن يەنە بىر پارچە خەت كەلدى. ئۇلار تىترەپ تۇرۇپ خەتنى ئاچتى. كونۋېرتتىن ئوغلىنىڭ بىر پارچە سۈرىتىدىن باشقا ھېچنېمە چىقمىدى. سۈرەتتە ئوغلى بىر پارچە ناننى چىشلەپ تۇرغان بولۇپ، سۇلغۇن چىرايى كىشىنىڭ ئىچىنى سىرىيتتى. دەسلەپتە، بوۋاي - موماينىڭ ئوغلىغا ئىچى ئاغرىغان بولسىمۇ، ئاستا - ئاستا سۈرەتنىڭ مەنىسىنى چۈشەندى. ئوغلى ئۇلارغا ( پۇل ئەۋەتەمسىلەر - يوق؟ ) دەپ ئۈنسىز سوئال قويغانىدى. بوۋاي - موماينىڭ ئەمدى چىدىغۇچىلىكى قالمىدى. نائىنساب ئوغلىنىڭ بۇ ئۈنسىز سوئالىغا ئۈنسىز جاۋاب بەرمەي بولمايتتى. شۇڭا بوۋاي - موماي كونا كىيىملىرىنى كىيىشىپ، ئىشتان - چاپانلىرىنىڭ يانچۇقلىرىنى تەتۈر ئۆرۈگەن ھالدا سۈرەتكە چۈشۈپ ئوغلىغا ئەۋەتىپ بەردى. شۇنىڭدىن كېيىن ئوغلىدىن قايتا خەت كەلمىدى... E~Up\f  
ھېكايىنى ئوقۇپ بولۇپ ئون نەچچە يىل بۇرۇن ئاڭلىغان ھېلىقى چاقچاق ئېسىمگە كەلدى. چاقچاقنىڭ ئاساسىي مەزمۇنى ئېسىمدە ئېنىق بولغاچقا ئابلىز ئىبراھىم دولاننىڭ ھېكايىسىنىڭ مەزمۇنى بىلەن قايتا - قايتا سېلىشتۇرۇپ باقتىم. ئىككىسىنىڭ مەزمۇنى ئوپمۇ - ئوخشاش... 1(;33),P8  
ئەجەبا، لېنتىدىكى ئاشۇ چاقچاق ھەقىقىي تۇرمۇشتىن ئېلىنغان بولسا شۇ چاقچاق مەزمۇنىنى ئابلىز ئىبراھىم دولان غۇلجىلىق ھېلىقى بوۋاي - مومايدىن ياكى ئۇلارنىڭ ئالىي مەكتەپتە ئوقۇغان ھېلىقى ئوغلىدىن ئاڭلاپ ھېكايىلەشتۈرۈپ يېزىپ چىققانمىدۇ ۋە ياكى باشقىلارنىڭ ئەسەرلىرىنى ئوغرىلاپ ئۆزگەرتىپ كۆنۈپ قالغان ئابلىز ئىبراھىم دولان بۇنىمۇ نەچچە يىللار بورۇنقى ئۈن لېنتىسىدىكى ئۇ چاقچاقنى خەق ئۇنتۇپ كەتتى، دەپ ئوغرىلاپ ھېكايە قىلىپ يازغانمىدۇ؟ sei!9+bZr  
ئەدەبىيات كوچىسى ئىنتايىن جاپالىق كوچا. بۇ كوچىغا كىرگەن ئادەمدە ئەڭ ئاۋۋال ئادىمىيلىك ئەخلاق - پەزىلەت، مول تۇرمۇش جۇغلانمىسى ۋە ئەمەلىي بىلىم بولۇشى كېرەك. چۈنكى ئەدەبىيات قىلچىلىك ساختىلىقنى كۆتۈرمەيدۇ. شۇڭا قەلەمكەشلەر بۇ كوچىغا مۇنداقلا كىرگەن بولسۇن، ياكى ھەۋەس بىلەن كىرگەن بولسۇن ۋە ياكى مەسئۇلىيەت، بۇرچ تۇيغۇسى بىلەن كىرگەن بولسۇن چوقۇم ئىجادىي ئەسەرلىرى بىلەن كەڭ ئوقۇرمەنلەرنىڭ مەنىۋىي ھاياتىغا شەبنەمدەك سۈزۈك تۇيغۇلارنى ئاتا قىلىشى كېرەك. ئەگەر خەلقنى بىلەلمەيدۇ ياكى كۆرمەيدۇ، دەپ ئەدەبىياتقا قالايمىقان چاقچاق قىلسا ئاقىۋەت ھەقىقىي ۋىجدانلىق قەلەمكەشلەرنى كۆتۈرۈشنى بىلگەن خەلق ۋىجدانسىز قەلەمكەشلەرنى لەنەت ئازگىلىغا تاشلىۋېتىشنىمۇ بىلىدۇ!

[ بۇ يازما DDV تەرىپىدىن قايتا تەھرىرلەندى ]