ئاتا-ئانىلار پەرزەنتلەرگە ئۈلگە بۇلىشى كېرەك
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @- B1 S8 s( V9 z
پەرزەنت ئائىلىنىڭ يىلتىزى، ئاتا-ئانىنىڭ ئۈمىدى، ۋەتەن ۋە مىللەتنىڭ كەلگۈسى . شۇنداق ئىكەن ، پەرشەنتلەرنى كىچىكىدىن باشلاپ ساغلام، ئەقىدىلىك ، بىلىملىك ، ئېسىل ئەخلاقى پەزىلەتكە ئىگە ئادەملەردىن قىلىپ تەربىيىلەپ يېتىشتۈرۈش ئاتا- ئانىلارنىڭ ۋەتەن ، مىللەت ۋە جەمئىيەت ئالدىدىكى مۇقەددەس بۇرچى . بالىلارنىڭ خاراكتىرى ۋە ئەخلاق-پەزىلىتىنىڭ شەكىللىنىشىدە ئاتا- ئانىنىڭ تۇتقان ئورنى ۋە رولى ناھايىتتى مۇھىم بولغاچقا ئاتا- ئانىلار ئۆزنىڭ ئېسىل مىجەز-خارەكتىرى ، گۈزەل ئەخلاق-پەزىلىتى جۈملىدىن ، تىلى ، ھەرىكىتى،قەلبى ئارقىلىق پەرزەنتلىرىگە ھەر جەھەتتىن ئۈلگە بۇلۇشى ، ئۇلارنىڭ يۇمران قەلبىدە يۈكسەك ئوبرازىنى تىكلەش ئۈچۈن تىرىشىشى زۆرۈردۇر.
ئاتا- ئانا پەرزەنتىنىڭ ئەينىكى ، تېرىك ئۈلگىسى . پەرزەنتلەر ئائىلە تەربىيىسىنى ئاتا- ئانىسنىڭ بىۋاستە تەسىرىدە قۇبۇل قىلىدۇ . ئاتا- ئانىنىڭ مىجەز-خارەكتىرى،ئەخلاق – پەزىلىتى، مەسلىلەرگە تۇتقان پوزىتسىيىسى بالىنىڭ ئېڭىغا تەسىر كۆرسىتىدىغانلىقىتىن ، ئاتا- ئانىنىڭ مىجەز –خۇلىقى ، ئىش ھەركىتنىڭ تەسىرى ئۇنىڭ ۋۇجۇدىدا مۇئەييەن دەرىجىدە ئەكىس ئېتىدۇ . بالىلاردا ئەقەلىي قابىلىيەت ۋە خاراكتېرىنىڭ شەكىللىنىشىگە ئەگىشىپ ، ئۇلاردا شەيئىلەرگە بولغان ئىنكاس، قىزىقىش تېخىمۇ كۈچىيىدۇ ." بالا كۆرگەننى دورايدۇ، قېرى كۆرگەننى سورايدۇ'' دېگەندەك ، بالىلار ئاتا- ئانىسىنىڭ سۆز – ھەرىكىتىگە دىققەت قىلىپ ئۇلارنىڭ رېئال تۇرۇقىنى دورايدۇ . ئاتا-ئانىنىڭ ئۈلگىلىك رولى ھەققىدە روس پىداگوكى نوۋچىكوف :"بالىلارنىڭ يۇمران قەلبىگە ھېچنەرسە ئۈلگىدەك كۈچلۈك تەسىر قىلالمايدۇ، ھەممە ئۈلگىلەر ئىچىدە ئاتا- ئانا ئۈلگىسىدىنمۇ ئالاھىدە چوڭقۇرراق ۋە مۇستەھكەمرەك ئۇرۇن ئالىدىغان ئۈلگە يوق '' دەپ ئېيتقان. ئائىلە تەربىيىسى شارائىتىدا بالىلار ئاتا- ئانىسىدىن قۇبۇل قىلغان ھەرقانداق سۆز – ھەرىكەت بالىلارنىڭ ئېڭىغا بىۋاستە تەسىر كۆرسىتىپ ، ئۇلارنىڭ خارەكتىر ۋە ئەخلاق-پەزىلەت جەھەتتە ئۆسۈپ يېتىلىشىدە ئوخشىمايىدىغان نەتىجىلەرنى بارلىققا كەلتۈرىدۇ."ئوغۇل ئاتىنى دورايدۇ، قىز ئانىنى دورايدۇ" دېگەندەك ، بالىلار ئاتا- ئانىسىدىن مەلۇم ناچار ئىللەتلەرنى يۇقتۇرۇۋالسا ، بۇنى ئۆزگەرتىش ناھايتتى قىيىنغا توختايدۇ. بەزى ئاتا- ئانىلار پەرزەنت تەربىيىسىدە بولمىغۇر سۆز – ھەرىكەتلەرنىڭ پەرزەنتىگە بىۋاستە تەسىر كۆرسىتىدىغانلىقىنى ئانچە ئېتىبارغا ئېلىپ كەتمەيدۇ، نەتىجىدە بىلىپ-بىلمەي پەرزەنتىنىڭ ناچار ئىللەتلەرنى، يامان ئادەتلەرنى يۇقتۇرىۋېلىشىغا ئۆزلىرى سەۋەپچى بۇلىدۇ." بالاڭ يامان بولسا ئۆزەڭدىن كۆر " دېگەندەك ، بالام تېخى كىچىك، ئاڭلىمايدۇ، بىلمەيدۇ، دەپ قاراپ بالىلارنىڭ ئالدىدا دېيىشكە بولمايدىغان گەپ-سۆزلەرنى دېيىش، بولمىغۇر چاقچاقلارنى قىلىش، ئىچ كىيىملەر بىلەن يۈرۈش، كۆرۈشكە بولمايدىغان فىلىملەرنى كۆرۈش، ۋارقىراش-جارقىراش ، جېدەل-ماجىرا قىلىش،رومكا سوقۇشتۇرۇش، تاماكا چېكىش، پۇل تىكىپ قارتا ئويناش ، قاتار چايلارغا ، قاۋاقخانىلارغا تولا قاتىراش... قاتارلىقلارنىڭ ھەممىسى بالىلاردا سەلىبىي تەسىر پەيدا قىلىدىغان سۆز-ھەرىكەتلەر بۇلۇپ ، بۇنداق ناچار ئىللەتلەرنىڭ بالىلارنىڭ بەخىت-ئىستىقبالىغا ۋە جەمئىيەتكە ئېلىپ كېلىدىغان يامان تەسىرى، ئاتا-ئانىلارغا ئېلىپ كېلىدىغان ئازاب-ئوقۇبەتلەرنىڭ چېكىنى مۆلچەرلىگىلى بولمايدۇ ."ئاۋۋال ئۆزەڭنى تۈزە ، ئاندىن بالىنى" دېگەندەك ، پەرزەنتنىڭ كەلگۈسى ئىستىقبالى ئۈچۈن ئۆزىنى بېغىشلىيالايدىغان، ئۆزىنىڭ شەخسىي ئارزۇ-ھەۋەسلىرىدىن ۋاز كېچەلەيدىغان،ئويۇن –تاماشىلىرىنى قۇربان قىلالايدىغان روھىنى يېتىلدۈرگەن ئاتا- ئانىلارلا ھەقىقىي مەنىدىكى مەسئۇلىيەتچان ئاتا- ئانىلاردۇر.بۇ توغرىدا مۇنداق بىر ئىبىرەتلىك ھېكايە بار:
بىر ئادەم ھەركۈنى ئىشقا بېرىشتىن ئىلگىرى قاۋاقخانىغا بېرىپ ھاراق ئىچىشكە ئادەتلىنىپ قاپتۇ.قېلىن قار ياغقان بىر كۈنى ئۇ يەنە ئەتىگەندە خوتۇن – بالىلىرى بىلەن خوشلشىپ ئۆزى يالغۇز قاۋاقخانا تەرەپكە قاراپ مېڭىپتۇ. ئۇزاققا بارمايلا ئۇ بىرىنىڭ ئارقىسىدىن ئەگىشىپ كېلىۋاتقانلىقىنى سېزىپتۇ ، ئارقىغا ئۆرۈلۈپ قارىسا ، بالىسى ئۇنىڭ قاردا قالدۇرغان ئاياغ ئىزىغا دەسسەپ تۇرۇپ خۇشال ھالدا :"دادا، قارا، مەن سېنىڭ ئاياغ ئىزىڭغا دەسسەپ كېلىۋاتىمەن" دەپتۇ . بۇ گەپنى ئاڭلىغان دادا قاتتىق چۆچۈپتۇ ۋە كۆڭلىدە :"مەن نېمە ئىش قىلسام بالام شۇنى دورايدىكەن، ھەتتا قاۋاقخانىغا بارساممۇ..." دەپ ئويلاپتۇ ھەمدە شۇ كۈنىدىن باشلاپ قاۋاقخانىغا قايتا ئاياغ باسماپتۇ.
بۇ ھېكايىدىن شۇنى كۆرۈشكە بولىدۇكى، ئاتا-ئانىنىڭ سۆزى ، ھەركىتى،قەلبى پەرزەنتكە نىسپەتەن بىۋاستە ئۈلگە ۋە تەربىيەدۇر.ئاتا-ئانا ئائىلىدە ئەدەب-ئەخلاقلىق،قائىدە – يۇسۇنلۇق، ئىناق –ئىجىل بولسا ، بۇنداق ئائىلە مۇھىتىدا ياشىغان بالىلارمۇ ئاتا-ئانىسىغا ئوخشاش پەزىلەتلىك چوڭ بۇلىدۇ.
خەلقىمىزدە :" ئاتىنىڭ پەزىلىتى ئوغۇلغا مىراس" دېگەن ھېكىمەت بار . شۇڭا ئاتا-ئانىلار پەرزەنتلىرىنىڭ ئۆزلىرىنى ئۈلگە قىلىپ چوڭ بولىدىغانلىقىنى ،ئۆزلىرى قانداق ئادەم بولسا ، پەرزەنتلىرىنىڭمۇ شۇنداق ئادەم بولىدىغانلىقىنى ئەستىن چىقارماسلىقى ، پەرزەنتى ئالدىدا قىلغان ئەڭ كىچىك گەپ –سۆز ، ئىش – ھەرىكەتلىرىگىمۇ ئالاھىدە ئېھتىياتچانلىق بىلەن مۇئامىلە قىلىشى، پەرزەنتى ئۈچۈن ئۆزىنىڭ ئۇرۇنسىز ئارزۇ – ھەۋىسى ، ئەھمىيەتسىز باردى-كەلدىلىرىنى ، شەخسىي مەنپەئەتىنى قۇربان قىلالايدىغان پىداكار روھنى يېتىلدۈرىشى ، پەرزەنتلىرىگە ئۆزىنىڭ ئېسىل مىجەز-خۇلىقى ، گۈزەل ئەخلاق-پەزىلىتى،ساپ قەلبى بىلەن ئۈلگە بۇلۇشى كېرەك
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا ruzemammat تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2015-2-5 06:45 PM
بۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @* K$ a- f( Z3 R! n5 O2 Eبۇ مەزمۇنلار پۈتۈنلەي مىسرنىم مۇنبىرىدىن كۆچۈرۈلگەن @+ g; E( t2 W* n$ Q$ y$ p9 A# F( [. e
يوللىغان ۋاقتى 2015-2-5 06:11:46 PM
.gif)
