قۇرئان تەسەۋۋۇردىكى ئايال

پىنھان00

	قۇرئان تەسەۋۋۇردىكى ئايال    من مقدمە كتاب «المرأە في التىور القرانى» سوسن فەد الحوال.‏   سەوسەن فەھدۇل ھەۋۋالنىڭ ئۇشبۇ تەتقىقاتى بىلەن ما گىستىرلىق ئۇنۋانىغا ئىرىشكەن (قۇرئان تەسەۋۋۇردىكى ئايال) تىمىسىدىكى كىتابىنىڭ مۇقەددىمىسدىن پارچە،    ‏1- بۇ تىمىنىڭ ئەھمىيتى توغرىسدا ‏ئىنساننى ئىسلاھ قىلىش ۋە ئۇنىڭڭغا كۆڭۈل بۆلۈش ۋە ئىنساننىڭ ئىنسانى مۇكەممەللىك دەرىجىلىرنىڭ ئەڭ يۇقىرسىغا يىتىشى ،مانا بۇ قۇرئان كەرىمنىڭ ئاساسلىق نىشانى ۋە مۇشۇ تەرەپنى ئۆز ئىچىگە ئالغان ئاساستا قۇرئان كەرىم ئايال كىشىگە ئەر كىشىگە كوڭۈل بۆلگەنگە ئوخشاش كوڭۈل بۆلدى ،چۈنكى ئايال ئەرنىڭ يىرمى ۋە قۇرئان ئايال كىشنىڭ ئەھۋالىنى  يۇقىرى قىلدى ۋە ئايال كىشنىڭ ھۆرمىتىنى مۇھاپىزەت قىلدى ھەم ئايال كىشىنى ھەققانى شەرىئەت چاقىرغان ئەدەپ ئەخلاقلارنى ئجرا قىلىشقا قىزىقتۇردى  ‏ئۆلىمالار قۇرئان كەرىمدىكى  خىتاپنىڭ ئەر كىشىگە خاس قىلغان ۋە ئايال كىشىگە خاس قىلغان جايلىرغا ئالاھىدە كۆڭۈل بۆلۈپ  ئايرىم خاسلىۋالغان ئورۇندىن باشقا يەردە ئەر كىشى بىلەن ئايال كىشىگە ئومۇمى خىتاپ قىلغانلىقىنى ۋە قۇرئاننىڭ ئايال كىشىنىڭ ئائىلىدىكى ئورنى ۋە جەميەتتىكى ئورنى ۋە بارلىق ئىجتىمائى ئالاقىلىرنى بايان قىلغانلىقىنى ئوچۇق ئېلان قىلىشتى .  ‏دىمەك قۇرئان كەرىم 10سۈرىدىن كۆپرەك ئورۇندا ئايال كىشىگە كۆڭۈل بۆلگەن ئۇنىڭدىن ئىككىسى ،«چوڭ سۈرە نىسا»«كىچىك سۈرە نىسا» دەپ ئاتالغان نىسا سۈرىسى بىلەن تالاق سۈرىسى  ھەم بۇ قۇرئان كەرىم ئايال كىشى توغۇرلۇق «بەقەرە»«مائىدە»«نۇر»«ئەھزاپ»«مۇجادەلە»«مۇمتەھىنە»«تەھرىم»سۈرىلەردە سۆزلىگەن . مانا بۇ كۆڭۈل بۆلۈش مەلۇم نەرسىنى مەقسەت قىلغان بولسا شۇ جەزمەن ئايال كىشىنىڭ ئىسلامنىڭ نەزرىدە ، ئايال كىشىگە تىگىشلىك لايىق ئورۇنغا قويۇلۇش كىرەكلىكىنى كۆرسىتىدۇ. ھەقىقەتەن  ئۇ ئورۇن شۇنداق بىر ئورۇنكى ئىنسانىيەت ئۆز ئارا قويىۋىلىشقان ۋە ئۆزلىكىدىن  ئۇنىڭغا قانۇن تۈزۈملەرنى قويىۋالغان قايسى بىر جەميەتتىكى ئايال كىشى ئىرشەلمىگەن ئورۇندۇر.  ‏شۇنداق تۇرۇغلۇق بەزى قۇتراتقۇلۇق قىلغۇچىلار (ئىسلام  ئايال كش ھەققىنى كىمەيتىۋەتتى، ئورنىنى چۈشۈرۋەتتى، ئەر كىشىنىڭ خالىغانچە تەسەررۇپ قىلىدىغان مال -مۈلىكى قىلۋەتتى )دەپ داۋراڭ قىلىشتى ، سۈرە كەھفىدە  مۇنداق دەيدۇ، «كبرت كلمە تخرج من افواەەم إن يقولون إلا كذبا»«ئۇلارنىڭ ئىغىزلىردىن چىققان سۆز نىمدىگەن چوڭ،ئۇلار پەقەت يالغاننىلا ئىيتىدۇ» بۇ رىئاللىقتىن يىراق ئاساسى يوق  پىتنە -پاسات ،شۈبھىلەرنىڭ نەتىجىسى ئايال كىشىنىڭ دىنىدىن يات،رىئاللىقتىن يات ، ئوزىنىڭ پايدا زىينىنى بىلمەيدىغان ھالەتتە ياشىشىنى كەلتۈرۈپ چىقارماقتا.  ‏لىكىن بىز ئالدىرمايلى ،،،،،،ھەقىقەتەن ئىسلام ئايال كىشىگە شۇنداق زۇلۇم قىلدىمۇ؟  ‏ئەمما ھەقىقەت ئىسلام ئايال كىشى ئۈچۈن ئىنسانىيەت روھىنىڭ يىرمىغا مۇئامىلە قىلغاندەك  مۇئامىلە قىلدى،ۋە قىلغان ياخشى ئەمەللىرگە بىرىلدىغان ساۋاپ ۋە ئەجىردە ئەر-ئايالنىڭ ئوتتۇرسىنى باراۋەر قىلدى ۋە ئاللا تائالا قۇرئان كەرىمدە مۇنداق دىدى،«فاستجاب لەم ربەم أني لا أضيع عمل عامل منكم من ذكر أو انڭى بعضكم من بعض» سۈرە  ئال ئىمران 195-ئايەت «ئۇلارنىڭ  پەرۋەردىگارى دۇئاسىنى ئىجابەت قىلىپ مۇنداق دىدى، مەن سىلەردىن  ئەر ئايالدىن ياخشى ئەمەل قىلغۇچىلارنىڭ ئەجرىنى بىكار قىلىۋەتمەيمەن »  ‏‏2-تىمىنى تاللاشتىكى سەۋەپلەر  ‏بىزنىڭ ئىسلامى جەمىيتىمىزدىكى  ئايال كىشىنىڭ مەسىلسى چەكتىن ئېشىش ۋە كەمتۇكلىك قىلىشنى مۇجەسسەملەشتۇردىغان گەۋدىلىك  بىر ئىبرەت ئاللاھ تائالانىڭ مۇنۇ سۆزىنى ئوقۇيلى، «و كذالك جعلناكم أمە وسط»«بىز سىلەرنى ئوتتۇرھال ئۈممەت قىلدۇق» دىمەك بىر قىسىم كىشلەر  ئايال كىشىنىڭ ھەققىدە كەمتۇكلىك قىلدۇ، ئۇلار ئاياللارنى  خورلاش ئۇلارنى مونىپول قىلىش نەزىردە قارىدى،ۋە ئۇنىڭ ھەققىگە سەل قارىدى ۋە كەمتۇكلۇك قىلىشتى ھەم زوراۋانلىق قىلىشتى.  ‏يەنە بىر قىسىم كىشلەر بولسا ئۇ ئاياللارنىڭ ئىشىنى چەكتىن ئاشۇرۋەتتى شۇنداقلا ئاللا تائالانىڭ بەلگىلمىلىردىن ئۆتكۈزۋەتتى ھەم ئەسلى تەبىئىتىدىن ئاشۇرۇپ ئە-ئايال ئوتتۇردىكى پەرىقنى بىكار قىلىشنى تەلەپ قىلغانلارمۇ بار، ‏شۇڭلاشقا چەكتىن ئېشىشمۇ سەل قاراشمۇ بولمىغان ئىسلامى ئوتتۇرھاللىق پوزىتسىيەسىنى ئوتتۇرغا قويۇش زۆرۈر، بۇ تىمىنى تاللاش  ئايال كىشىنىڭ   ئورنىغا ،ھەق-ھوقۇقىغا، ۋە ئايال كىشىنىڭ ئائىلدىكى ۋە جەميەتتىكى ئومومى ۋە خۇسۇسى مەسئۇلىيەتلىرگە كۆرسىتىپ قويۇش يولىدا قۇرئان كەرىم سىزىپ بەرگەن پىرىنسىپلىردىن ھە قىقەت يولىنى روشەنلەشتۈرۈش ئۇچۇن تاللانغاندۇر  ‏بۇ تىمىنىڭ ئەھمىيتى جەھتىدىن ئىلگىركى  تەتقىقاتچى ئۆلىمالارمۇ ۋە كىينكى ئۆلىمالارمۇ  كىتاپلارنى يىزىپ چىققان ۋە ھازىرقى زامان ئۆلىمالىرى بۇ تىمىغا چوڭقۇرلاشتى، ئەمما بۇ رىسالىلەر ئايال كىشنىڭ ئەر- ئاياللىق تۇرمۇش مەزگىلىدىكى ئەر  ۋە ئايالنىڭ  ھەق ھوقۇقلىرنى تەتقىق قىلغان مەسىلسنى ۋە نىكا تالاق ئىددەت مەسىللىرنى ئۆز ئىچىگە ئالغان ۋە ياكى ئايال كىشنىڭ  نامىزى روزىسى تەھارتى  نىڭ ئەھكاملىرى توغۇرلۇق تەتقىق قىلغان ،ئەمما ئۇ رىسالىلەر، شەخسىيتى ياكى ئورنى كىيىم كىچىكى ۋە زىننىتى ۋە ئائىلدىكى ۋە جەميەتتىكى رولى ۋە ئومومى ۋە خۇسۇسى  مەسئۇلىيەتلىرى ،شۇنداقلا شەرەپلىك قۇرئان ۋە پاك سۈننەت  تىكىسلىر نۇردىكى ، ۋە ئىلگىركى سالھ ئۆلىمالار چۈشەنچىسدىكى، ئىجتىمائى ۋە سىياسى، ھاياتتا ئەرلەرگە ئۇچرشىشى، ئورتاقلىشىشى،قاتارلىق مەسىللەرنى تەتقىق قىلىشقا يۈزلەنمىگەن، ھەمدە ئوتتۇرغا قويمىغان ،  ‏ئىسلام دۈشمەنلىرى باشقۇرۇش تۈزىمىدىن ئەركىن قىلىش داۋاسى بىلەن جەميەتكە رەزىللىك ۋە بۇزۇقچىلىقكنىڭ تۈرلۈكلىرنى تۆكۈش ئۈچۈن ئايال كىشىنى دىندىن چىقىرىپ بۇزۇشقا ئاندىن خۇسۇسەن قىپ ئېيتقاندا مۇسۇلمان ياشلىرنى بۇزۇشتا ئومومەن قىلىپ ئىيتقاندا  ئىسلام دۇنياسىنى بۇزۇشتاشۇ ئاياللاردىن پايدىلنىش ئۇچۇن لايھە پىلانلىرنى ئوتتۇرغا قويۇشتىن توختىمىدى، ‏يەنە بۇ تىمىنى تاللاش ئىسلام دۇشمەنلىرنىڭ شۈبھەلىرگە رەددىيە بىرىش ، ئۇلار ئايال كىشىنىڭ ئوبرازىنى خۇنىكلەشتۈرۈشقا  ھەركەت قىلىپ ئاقىۋىتى ياخشى بولمىغان يولغا مۇسۇلمان قىز ئاياللارنى ئىتتىرىپ ئايال كىشىنىڭ مەيدانى ئەتراپىدا ئاياللارغا تەسىر كۆرسىتىشتى، ئۇلار ئۆزلىرنىڭ شۇئارلىرنى «باراۋەرلىك»«ئەركىلىك»«تەرەققىيات»«مەدەنىيلىك»دەپ ئاتىشىۋالدى،  ‏يەنە قۇرئان چۈشەنچىسى نۇرىدىكى مەسىللىرنىڭ كۆپىنچىسدىكى ئىسلامنىڭ پوزىتسىيەسىنى  بايان قىلىشنى قوشۇپ قويىمەن، چۈنكى قۇرئان كەرىم بۇ تەرەپلەرنىڭ ھەممىنى تەپسىلى بايان قىلدى، ھەر بىر تەرەپنى دەلىللەپ تەھلىل قىلىپ چۈشەندۇرۇشتە دەرھال ئاللانىڭ كىتابىغا ۋە ئىسلام مەنبەلىرگە مۇراجەت قىلدىم بۇ تەتقىقاتنىڭ مەنپەئەتلىك بىر يوچۇقنى ئەتكۈچى خىش بولۇپ قىلىشنى ئۇمۇد قىلىمەن،   تەرجمىدە، نۇرىيە  ساجىيە ئىسلام مۇنبىرىدىن ئىلىندى

706

	دەججالنىڭ ئەسكەرلىرى ئاياللار    مۇسۇلمان خانىم قىزلار ئۆزىگە ۋە ئىمانىغا دىققەت قىلسۇن

ھۆكما

	تۇغرا !!! دۇنيادىكى كىشىلېك ھوقۇق، ئاياللار ھوقۇقى دىگەن سىياسەتلەر بولسىمۇ بىراق، ئىسلام دىنىدا ئىنسانلارنىڭ كىشىلېك ھوقۇقىنى يۈكسەك دەرجىدە يۇقۇرى كۆتۈرۈپ، بولۇپمۇ ئاياللارنى ئاسراش ۋە ھۆرمەتلەش جەھەتلەردە بولسۇن ئۇلارغا بىر پۈتۈن ھوقۇق ئىمتىيازلارنى بەرگەن. بۇ جەميەتنىڭ مۇقۇملىقىنى مۇستەكەملەپ، خەلق ساباسىنى ياخشىلاشتا موھىم رول ئوينايدۇ.    ئاللاھ رەھمەت قىلسۇن! رەھمەت سىزگە.

uqkun5

	ئاياللانى قەدىرلەش ھەممىمىزنىڭ بۇرچى.

eslam-waresi

bijirim

	ئاياللارنى ئىشلەتمەي بالىسىغا قاراتقۇزۇپ، ئېرى ئىشلەشنى خاتا ساناپ ھەتتا بۇنى ئاياللارنىڭ ھوقوقىنى قىسقانلىق دەپ قارىماقتا. مانا مۇشۇ ئۆزىمۇ بىر ئاسىراش.

yultuzay0997

	ئاياللانى قەدىرلەش ھەممىمىزنىڭ بۇرچى.

nurjahan0997

	ئۇ بىر كىچىك قىز ۋاقتىدا دادىسى ئۈچۈن جەننەتنىڭ ئىشىكىنى ئاچىدۇ،ئۇ بىر ئايال بولغاندا ئېرىنىڭ دىنىنى پۈتۈنلەيدۇ،ئۇ بىر ئانا بولغاندا جەننەت ئۇنىڭ ئاياغلىرى ئاستىدا بولىدۇ،ئەگەر ھەر قانداق بىر ئادەم مۇسۇلمان ئايالنىڭ ئىسلامدىكى نۇپۇزىنى ھەقىقىي ھېس قىلالىسا ھەتتاكى ئەرلەرنىڭمۇ ئايال بولغۇسى كېلىپ قالىدۇ.

ogdulmux

	يۇقارقى تىمىنى يوللۇغۇچىغا رەھمەت .قۇرئاندا ئاياللارغا ئالاھىدە كوڭۇل بولگەن ۋە ئەرلەر بىلەن باراۋەر مۇئامىلە قىلغان ....بىزنىڭ ياشاۋاتقان مۇھىتىمىز قۇرئاندىكى ئاياللارنى يىتۇشتۇرەلەمدۇ ؟ بولسا  بىز ، كورىيەدەك، ياپونىيەدەك ، ئىسرائىلەدەك تەرەققى قىلساق .تۇرمۇشتا خاتىرجەم بولالىساق .ئايال تاللىغاندا .ئۇنىڭ ئەخلاق پەزىلىتىگە ،بىلىم قۇرۇلمىسىغا قاراپ تاللايتۇق .ھەم ئايالىمىز    پەرزەنتىمىزگە ھامىلە بولغان كۇندىن ئىتىۋارەن ئۇلارنى ياخشى كۇتۇپ ،خىزمىتىدىن ئىستىپا بەرگۇزۇپ بولغۇسى پەرزەنتىمىزنىڭ ياخشى، مىللەتكە ،دولەتكە ،خەلەققە ياراملىق قىلىپ تەربىلەپ چىقاتتۇق ..ئەپسۇس ،بىز ھازىر ئۇ سەۋيەگە يىتىشكە خىلى با .... دىھقانلىرىمىزنىڭ چاپىنى تىزىدىن ئاشماۋاتىدۇ ... كادىرلىرىمىز ،بىنا قىزغىنلىقى بىلەن تاپىنىغىچە قەرىزنى يۇدۇپ يۇرۇۋاتىدۇ .... گەرچە دولىتىمىز يىلدىن يىلغا سىياسەتلەرنى ياخشىلاپ ،تۇمەنلىگەن ،توۋەن ئىجارىلىك .كاپالەتلىك قۇرلۇشنى سىلىۋاتقان بولسىمۇ قامداپ بولالمايۋاتىدۇ .... مۇشۇنداق شارائىتتا قانداق قىلىش كىرەك .. ئەر ئايال بىر بىرسىگە باراۋەر مۇئامىلە قىلىپ ..تىرىشىپ ئىشلىشى ،، پەرزەتلىرىنىڭ پۇل يوق ئالى مەلۇماتلىق بولۇشتىن مەھرۇم قالدۇرماسلىغى كىرەك ... بەزىلەر قۇر ئاننى خاتا چۇشۇنۇپ ئاياللارنىڭ بىلىم ئىلىش ھوقۇقىدىن مەھرۇم قىلماقتا ۋە باشقىلارنى شۇنداق قىلىشقا كۇشكۇرتمەكتە .. .. ئاياللار ئەرلەرگە ئوخشاش ياشاش ھوقۇقىدىن ،بىلىم ئىلىش ھوقۇقىدىن ،پىكىر قىلىش ھوقۇقىدىن . دىمەك ئىنسانلار دۇنيادا ئىرىشىشكە تىگىشلىك بولغان بارلىق ھوقۇقلاردىن چوقۇم ئاياللارمۇ تەڭ بەھرىلىنىشى كىرەك .... ئاياللىرىنى ئويگە سولاپ قۇيۇپ باشقۇرىدىغان .بىشىدىن تاپىنىغىچە ھىچ يىرىنى كورسەتمەي يۇرۇشنى تەرغىپ قىلغۇچىلار .. ئاللانىڭ ھوكمىگە قارشى چىققۇچىلاردۇر .. قۇرئاندا ھىچ يەردە ئۇنداق قىلىشنى تەكىتلىمىگەن .ئۇلار ئوزلىرىنىڭ كۇللەمچىلىگىدىن شۇنداق قىلغان شۇنداق قىيلغۇچىلار سەخسىيەتچىلەردۇر .. قارا قوساقلاردىن قۇر ئاندىن مەلۇماتى يوقلاردۇر .قۇرئاننىڭ ئەرەپچىسىنى ئوقۇپ ئۇيغۇرچىسىنى ئوقۇمىغانلاردۇر ...  مەن بىلەن بىر نەۋرە  تەڭ تۇش  7 يىل قارىلىقتا ئوقۇغان . ئاتا بوۋىسىدىن تارتىپ موللا ئائئلىسىدە چوڭ بولغان ... ھازىر ۋاھابىزىمنى تەرغىپ قىلىدىغان بولۇپ كەتتى . دەموللام .. قىزىنىڭ ئالدىنى تولۇقسىز كەينىنى باشلانغۇچتا ئوقۇتتى مەكتەپتىن چىقىرىۋالدى .. قىزبالا دىگەن ئەرنىڭ ھوددىسىدىن چىقسا بولدى .بالا باقسا بولدى دەپ ... مەن بۇنداق ئىدىيەگە ئوچ ....... يۇقارقى تىما مىنىڭچە تولۇق يۇللانغان بولسا ياخشى بولاتتى لىكىن يۇللىغۇچى ئاخىرىنى يوللىماپتۇ  بولسا قۇرئاندىكى ئايالنىڭ قانداق بولىدىغانلىغىنى بىلىۋالساق ياخشى بولاتتى .مۇشۇ   ئۇچۇر .رىقابەت   دەۋرىدە .ئاياللارغا قويۇلغان تەلەپ زادى قانچىلىق ؟.....؟    ؟  بولسا ئاخىرىنى يوللىۋەتسىڭىز ..