查看完整版本: [-- پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ «كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ۋەقەسۈ» --]

كەڭ ساي مۇنازۈرە مۇنبۈرۈ -> داڭلۈق شەخسلەر -> پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ «كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ۋەقەسۈ» [打印本页] 登录 -> 注册 -> 回复主题 -> 发表主题

غېرۈپ 2011-08-24 21:06
پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ «كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ۋەقەسۈ» ھەققۈدۈكۈ رۈۋايەتلەرگە نەزەر
ېابدۇقاھار ېابدۇۋارۈس مەھزۇن


ناھايۈتۈ شەپقەتلۈك ۋە مۈھرۈبان ېاللاھنۈڭ ېۈسمۈ بۈلەن باشلايمەن

ھەدۈس ۋە كۈلاسسۈك ېۈسلام تارۈخۈي مەنبەلۈرۈنۈڭ ھەممۈسۈدە دېگۈدەك پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ كۆكرۈكۈنۈڭ پەرۈشتۈلەر تەرۈپۈدۈن  يېرۈلۈپ، يۈرۈكۈدۈن شەيتان ۋەسۋەسۈسۈ چۈقۈرۈلۈپ يۇيۇلغانلۈقۈغا ېالاقۈدار رۈۋايەتلەر مەۋجۇت.1  بۇ رۈۋايەتلەردۈكۈ ياش، ۋاقۈت، يەر ۋە ۋەقەنۈڭ قانچە قېتۈم يۈز بەرگەنلۈكۈگە ېالاقۈدار نۇقتۈلاردا نۇرغۇن ېوخشۈماسلۈقلار بار. ېالۈملارنۈڭ بۇ رۈۋايەتلەرگە بولغان كۆز قاراشلۈرۈمۇ بۈر-بۈرۈدۈن زور دەرۈجۈدە پەرۈقلۈنۈدۇ. تۆۋەندۈكۈ ېۈزدۈنۈشۈمۈزدە رۈۋايەتلەردە زۈكرۈ قۈلۈنغان ھەرخۈل ېۇچۇرلارنۈ بۈر يەرگە توپلاپ، ېۇلارنۈ بۈرلەشتۈرۈشكە، ېۈسلام تارۈخچۈ ېالۈملۈرۈنۈڭ بۇ ھەقتۈكۈ قاراشلۈرۈنۈ بۈلۈشكە تۈرۈشۈمۈز.

ۋەقەنۈڭ قۈسقۈچە جەريانۈ
پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ ھاياتۈدا بۈر نەچچە قېتۈم يۈز بەرگەنلۈكۈ خاتۈرلەنگەن بۇ ۋەقەنۈڭ ېۈنچۈكە نۇقتۈلۈرۈدا ېوخشۈماسلۈقلار نۇرغۇن بولسۈمۇ، چوڭ جەھەتتۈن ېاساسەن ېوخشۈشۈپ كېتۈدۇ. ۋەقەنۈڭ قۈسقۈچە جەريانۈ: پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ يېنۈغا تۇيۇقسۈز بۈر نەچچە كۈشۈ (پەرۈشتە) كۈلۈپ، پەيغەمبۈرۈمۈزنۈ يەرگە ياتقۇزۇپ كۆكرۈكۈنۈ يېرۈپ يۈرۈكۈنۈ ېالۈدۇ ۋە شەيتاننۈڭ ۋەسۋەسۈسۈنۈ چۈقۈرۈۋېتۈپ، يۈرۈكۈنۈ يۇيۇپ-تازۈلاپ، جايۈغا سېلۈپ قويۇپ غايۈپ بولۈدۇ.

ۋەقە قاچان ۋە قانچە قېتۈم يۈز بەرگەن؟
ھەدۈس ۋە كۈلاسسۈك ېۈسلام تارۈخۈي مەنبەلۈرۈدە،2  بۇ ۋەقەنۈڭ بۈر نەچچە قېتۈم يۈز بەرگەنلۈكۈگە ېالاقۈدار رۈۋايەتلەرنۈ ېۇچرۈتۈمۈز.
1-    ېۈنۈكېانۈسۈنۈڭ يېنۈدۈكۈ ۋاقۈتتا. 3
2-    ېون ياش مەزگۈلۈدە. 4
3-    تۇنجۈ ۋەھيۈ كەلگەندە. 5
4-    ېۈسرا ۋە مۈېراج ۋەقەسۈ ېالدۈدا. 6

ۋەقە قەيەردە يۈز بەرگەن؟
ۋەقەنۈڭ قەيەردە يۈز بەرگەنلۈكۈگە ېالاقۈدار تۆۋەندۈكۈدەك ېۇچۇرلار بار.
-    ېۈنۈكېانۈسۈنۈڭ يېنۈدا.
-    ېۆينۈڭ ېارقۈسۈدا.
-    كەېبۈنۈڭ يېنۈدا.
-    ھەتۈمدە.
-    ھەجەرۇ،ل- ېەسۋەدنۈڭ يېنۈدا.
-    مەلۇم بۈر جۈلغۈدا.
-    بەنۈ سەېەد قەبۈلۈسۈگە يېقۈن بۈر يەردە.
-    تاغ ېۈستۈدە.

كۆكرۈكۈنۈ يارغۈلۈ كەلگەنلەر كۈملەر؟
-    ېۈچ كۈشۈ.
-    ېاق كۈيۈملۈك ېۈككۈ كۈشۈ.
-    ېۈككۈ پەرۈشتە.
-    بۈركۈتكە ېوخشايدۈغان ېۈككۈ قۇش.
-    بۈر گورۇھ كۈشۈلەر.
-    جۈبراېۈل ېەلەيھۈسسالام. (جۈبراېۈلغا ياردەمچۈ بولۇپ مۈكاېۈل ۋە ېۈسراپۈلمۇ بۈللە كەلگەن).

كۆكرۈكۈ قانداق يېرۈلغان؟
كۆكرۈكۈنۈڭ ېۈستۈدۈن باشلاپ قورسۈقۈنۈڭ ېاستۈغۈچە.
بوغۇز تەرۈپۈدۈن قورسۈقۈنۈڭ ېۈستۈگۈچە.
كۆكرۈكۈ نېمە بۈلەن يېرۈلغان؟
-    پۈچاق بۈلەن يېرۈلغان.
-    پەرۈشتەنۈڭ قۇلۈ بۈلەن يېرۈلغان.

يۈرۈكۈ چۈقۈرۈلغاندۈن كېيۈنكۈ ېۈشلار
پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ كۆكرۈكۈ يېرۈلۈپ، يۈرۈكۈ چۈقۈرۈلغاندۈن كېيۈن تۆەندۈكۈدەك ېۈشلار يۈز بەرگەن:
- يۈرۈكۈ قار سۈيۈ بۈلەن يۇيۇلغان.
-    (پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالام «ېۇنۈڭ سوغۇقلۈقۈنۈ ھېس قۈلۈۋاتۈمەن» دېگەن).
-    زەمزەم سۈيۈدە يۇيۇلغان.
-    گۈل سۈيۈ بۈلەن يۇيۇلغان.

يۈرۈكۈدۈن نېمۈلەر چۈقۈرۈلغان؟
-    يۈرۈكۈدۈن لەختە قان چۈقۈرۈلغان.
-    قارا قان چۈقۈرۈلغان.
-    پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالام يۈرۈكۈدۈن چۈقۈرۈلغان نەرسۈنۈڭ نېمۈلۈكۈنۈ بۈلمەيتتۈ. ېۇنۈڭغا «بۇ شەيتاننۈڭ نەسۈۋۈسۈ (ۋەسۋەسۈسۈدۇر)» دېيۈلگەن.
-    يۈرۈكۈدۈن ېۆچ-ېاداۋەت، دۈشمەنلۈك ۋە ھەسەت چۈقۈرۈلغان.

يۈرۈكۈنۈ يۇغاندا نېمۈلەر ېۈشلۈتۈلگەن؟
-    كۆمۈش ېۈۋرۈق.
-    ېالتۇن ېۈۋرۈق.
-    قار بۈلەن توشقۇزۇلغان زۇمرەت لۈگەن.
-    ېالتۇن لۈگەن.

يۈرۈكۈگە نېمۈلەر قويۇلغان؟
-    ېۈمان ۋە ھېكمەت قويۇلغان.
-    مېھرۈ-شەپقەت قويۇلغان.
پەيغەمبەرلۈك تامغۈسۈنۈڭ بۇ ېۈشلاردۈن كېيۈنلا ېۇرۇلغانلۈقۈ ھەققۈدە رۈۋايەتلەر بار.

يۈرۈكۈ ېورنۈغا سېلۈنغاندۈن كېيۈنكۈ ېۈشلار
-    پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالام ېۈممۈتۈ بۈلەن تارازۈدا تارتۈلغان.
-    يۈزۈ سارغۈيۈپ كەتكەن.
-    پەرۈشتۈلەر پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈ قۇچاقلۈغان.
-    پۈشانۈسۈگە سۆيۈپ قويغان.
-    پەرۈشتۈلەر ېۈشلۈرۈنۈ تۈگۈتۈپ ېۇچۇپ كەتكەن.
-    نەق مەيداندا بار بولغان بالۈلار بۇ ۋەقەگە شاھۈت بولغان ۋە ېۈنۈكېانۈسۈغا «مۇھەممەد ېۆلتۈرۈلدۈ» دەپ خەۋەريەتكۈزگەن.
-    ېۈنۈكېانۈسۈ يولدۈشۈ بۈلەن بۈللە نەق مەيدانغا كەلگەن.
-    تۈكۈش ېۈزۈ قالغان. 7

ھازۈرقۈ زامان ېالۈملۈرۈ ۋە ېۈسلام تارۈخچۈلۈرۈنۈڭ بۇ ۋەقە ھەققۈدۈكۈ قاراشلۈرۈ
كۈلاسسۈك ېۈسلام تارۈخچۈلۈرۈنۈڭ ھەممۈسۈ دېگۈدەك، بۇ ۋەقەنۈڭ ېەمەلۈيەتتە يۈز بەرگەنلۈكۈنۈ قۇبۇل قۈلۈدۇ. ېەمما، بۇ ھەقتە ېۆز كۆز قاراشلۈرۈنۈ ناھايۈتۈ ېاز سۆزلەيدۇ. كۆپ قۈسمۈ ۋەقەنۈڭ تۆت قېتۈم يۈز بەرگەنلۈكۈگە ېۈشۈنۈدۇ. بۈر قۈسمۈ ۋەقەنۈڭ ېۈككۈ قېتۈملا- بۈر قېتۈم ېۈنۈكېانۈسۈنۈڭ يېنۈدۈكۈ ۋاقۈتتا، يەنە بۈر قېتۈم ېۈسرا-مۈېراجنۈڭ ېالدۈدا- يۈز بەرگەنلۈكۈنۈ ېۈلگۈرۈ سۈرۈدۇ. 8
پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ تەرجۈمھالۈ ھەققۈدە قەلەم تەۋرەتكەن يېقۈنقۈ ۋە ھازۈرقۈ زامان ېالۈملۈرۈ بۇ ۋەقە ھەققۈدە ھەر خۈل كۆز قاراشلارنۈ ېۈسپاتلاشقا تۈرۈشقان. ېۇلارنۈڭ كۆپ قۈسمۈ ۋەقەنۈڭ سەھۈھ ھەدۈسلەر9  ۋە ېاساسلۈق ېۈسلام تارۈخۈي مەنبەلۈرۈدە ېورۇن ېالغانلۈقۈنۈ كۆزدە تۇتۇپ، ۋەقەنۈ قۇبۇل قۈلۈش تەرۈپۈدە تۇرۇپ، ېۆز قاراشلۈرۈنۈ ېۈپادۈلۈگەن. ېەمما، ېاز بۈر قۈسمۈ يەنۈ پەيغەمبەر تەرجۈمۈھالۈ تەتقۈقاتۈدا يېڭۈچە يول تۇتقان ېالۈملار، ېەقلۈيەتچۈلەر ۋە شەرۈقشۇناسلار ۋەقەنۈڭ يۈز بەرگەنلۈكۈنۈ  پۈتۈنلەي رەت قۈلغان. ېەلۋەتتە شەرۈقشۇناسلارنۈڭ ېۈسلامغا تۇتقان پوزۈتسۈيسۈ ېوخشۈمۈغانلۈقۈ ېۈچۈن، بۇ ۋەقەنۈمۇ ھەر داېۈمقۈدەك خۇراپۈي داستان قاتارۈغا چۈقۈرۈۋەتكەن.
تۆۋەندە ېالۈملارنۈڭ  ۋەقە ھەققۈدۈكۈ ھەرخۈل كۆز قاراشلۈرۈنۈ بايان قۈلۈپ ېۆتۈمۈز.

ېەبۇل ېەلا مەۋدۇدۈي
ېەبۇل ېەلا مەۋدۇدۈي ېۆمرۈنۈڭ ېاخۈرقۈ مەزگۈللۈرۈدە يازغان «پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ تەرجۈمۈھالۈ»ناملۈق كۈتابۈدا، پەقەت پەيغەمبۈرۈمۈزنۈڭ كۈچۈك ۋاقتۈدۈكۈ كۆكرۈكۈنۈڭ يېرۈلۈشۈغا ېالاقۈدار رۈۋايەتلەرگۈلا ېۇرۇن بېرۈپ، ۋەقە ھەققۈدۈكۈ كۆز قارۈشۈنۈ مۇنداق ېۈپادۈلۈگەن: «پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ قۇرسۈقۈ ۋەياكۈ كۆكرۈكۈنۈڭ يېرۈلۈشۈ، ېۈلاھۈ سۈر. بۈز بۇنۈڭدۈكۈ ھېكمەتنۈ بۈلەلمەيمۈز. پەيغەمبۈرۈمۈزنۈڭ ھاياتۈدا ېۈزاھلۈغۈلۈ بولمايدۈغان بۈر قانچە ھادۈسە يۈز بەرگەن بولۇپ، كۆكرۈكۈنۈڭ يېرۈلۈشۈمۇ بۇلارنۈڭ ېۈچۈدۈكۈ بۈرسۈ. بۇ ۋەقەنۈڭ سۈرۈنۈ بۈلەلمۈگەنلۈكۈمۈز ېۈچۈنلا ېۇنۈ رەت قۈلۈشقا بولمايدۇ». 10 مەۋدۇدۈي ۋەقەنۈ ھەرخۈل تەۋۈل قۈلۈشتۈن ېۆزۈنۈ تارتۈپ، «ېۈلاھۈ سۈر» دېيۈش بۈلەنلا كۇپايۈلەنگەن.

مۇھەممەد غەززالۈ
مۇھەممەد غەززالۈ پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ بالۈلۈق ۋاقتۈدۈكۈ ۋە ېۈسرا-مۈېراج ېالدۈدۈكۈ كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ۋەقەسۈ ھەققۈدۈكۈ رۈۋايەتلەردە توختۈلۈپ، ۋەقەنۈڭ سۈمۋوللۇق ېۈكەنلۈكۈنۈ ېۈلگۈرۈ سۈرگەن: «ېەگەر يامانلۈق ېۈنسان بەدۈنۈدۈن ېېلۈۋەتكۈلۈ بولۈدۈغان ېاجۈرالما بولغان بولسا ۋە ياكۈ ياخشۈلۈق ېايرۇپۈلاننۈ ېۇچۇرۈدۈغان يېقۈلغۇدەك قەلب ېۇزۇقلۈنۈدۈغان ماددا بولغان بولسا، بۇ ۋەقەنۈ ېەمەلۈيەتتە يۈز بەرگەن بويۈچە چۈشەنگەن بولاتتۇق. ېەمما ياخشۈلۈق ۋە يامانلۈق ېۈشۈ ېۈنساننۈڭ روھۈيتۈدۈكۈ مەسۈلە بولۇپ، يۇقارقۈ ېەھۋالغا ېوخشۈمايدۇ. رۈۋايەتلەردۈن شۇنۈ كۆرۈۋالالايمۈزكۈ، ېاللاھتاېالا پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامدەك تاللانغان ېۈنساننۈ باشقا ېۈنسانلار ېالدۈنۈپ كۈتۈدۈغان شەيتانلارنۈڭ ۋەسۋەسۈسۈگە تاشلاپ قويمۈغان. يامانلۈق دولقۇنلۈرۈ دۇنيانۈ قاپلاپ كەتكەن تەقدۈردۈمۇ، پەيغەمبەرلەرنۈڭ قەلبۈ-ېاللاھنۈڭ ساقلۈشۈ بۈلەن- بۇلارغا تەۋرەپمۇ قويمايدۇ. شۇڭا پەيغەمبەرلەرنۈڭ كۈرەشلۈرۈ ۋەسۋەسۈلەرگە قارۈشۈ مەشغۇل بولۇشتا ېەمەس، يۈكسەكلەرگە ېۆرلەشتە، ېۆزلۈرۈنۈ يامانلۈقلاردۈن پاكلاشتا ېەمەس، كۈشۈلەرنۈ يامانلۈقلاردۈن تازۈلاشتا ېۈپادۈلۈنۈپ كەلگەن. پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالام ېابدۇللاھ ېۈبنۈ مەسېۇتتۈن رۈۋايەت قۈلۈنغان بۈر ھەدۈستە: «سۈلەرنۈڭ ھەر بۈرۈڭلارغا جۈندۈن بۈر ھەمراھۈ ۋە پەرۈشتۈدۈن بۈر ھەمراھۈ بەلگۈلەنگەن بولۈدۇ» دېگەن. ساھابۈلەر: ساڭۈمۇ شۇنداق بەلگۈلەنگەنمۇ؟ دەپ سورۈغان. پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالام: «ماڭۈمۇ شۇنداق بەلگۈلەنگەن. ېەمما، ماڭا ېاللاھتاېالا ېۇلارغا قارشۈ ياردەم بەرگەن بولۇپ، ېۇلار ماڭا بوي سۇنغان، ېۇلار مېنۈ پەقەت ياخشۈلۈققۈلا بۇيرۇيدۇ» دەپ جاۋاب بەرگەن. 11 شۇڭا كۆكرەك يېرۈلۈش ۋەقەسۈ ېاللاھتاېالا پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامغا قۇشۇۋەتكەن مانا بۇ قورغانغا ېۈشارەت قۈلغان بولۇشۈ ۋە پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالام بۇ قورغان ېارقۈلۈق كۈچۈكۈدۈن باشلاپ ېۈنسان تەبۈېۈتۈنۈڭ ېازغۇنلۇقلۈرۈدۈن ۋە دۇنيا ھاياتۈنۈڭ پاتقاقلۈرۈدۈن ساقلۈنۈپ قالغان بولۇشۈ مۇمكۈن. مۇپەسسۈر خازۈن ېۈنشۈراھ سۈرۈسۈنۈڭ تەپسۈرۈدە، پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ بالۈلۈق ۋاقتۈدۈكۈ «كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ۋەقەسۈ»نۈ زۈكرۈ قۈلغان. «سېنۈڭ كۆكسۈڭنۈ كەڭ قۈلمۈدۇقمۇ؟»12  ېايەتتۈكۈ كۆكسۈنۈ كەڭ قۈلۈش پەرۈشتە ياكۈ دوختۇرنۈڭ قولۈدۈن كېلۈدۈغان ېۈش ېەمەس. سۈننەت (ھەدۈس) لەردۈكۈ زاھۈرۈ ۋە سۈمۋوللۇق ېۇسلۇبلارنۈ ياخشۈ چۈشۈنۈشۈمۈز كېرەك».  13دېمەك، غەززالۈ ۋەقەنۈڭ ېۈشەنچۈلۈك مەنبەلەردە كەلگەنلۈكۈگە دۈققەت قۈلۈپ، ېاشكارا ھالدا ۋەقە ېەمەلۈيەتتە يۈز بەرمۈگەن دېمۈسۈمۇ، لېكۈن بۇ ھەقتۈكۈ رۈۋايەتلەرنۈڭ پەقەت ېۈنشۈراھ سۈرۈسۈدۈكۈ «كۆكسۈنۈ كەڭ قۈلۈش»دېگەن ېايەتنۈ چۈشۈنۈشتۈن كېلۈپ چۈقۈپ، ېەمەلۈي تۈس ېېلۈپ قالغان سۈمۋۇللۇق رۈۋايەتلەر ېۈكەنلۈكۈنۈ تەكۈتلۈگەن.

رامۈزان بۇتۈ
رامۈزان بۇتۈ پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ كۈچۈك ۋاختۈدۈكۈ كۆكرۈكۈنۈڭ يېرۈلۈشۈ ھەققۈدە توختالغان. رۈۋايەتتۈكۈ «پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ يۈرۈكۈدۈن شەيتان ۋەسۋەسۈسۈ چۈقۈرۈلغان» دېگەن مەزمۇنلارنۈ ھازۈرقۈ مېدۈتسۈنا ېۈلمۈگە تايۈنۈپ رەت قۈلغان. «كۆكرۈكۈ ېەمەلۈيەتتە يېرۈلغان ېەمما مەنۈۋۈيتۈ ېوپراتسۈيە قۈلۈنغان» دېگەن ېېھتۈياتلۈق قاراشنۈ ياقۈلاپ، بۇ ھەقتە ېەقلۈيەتچۈلۈك بۈلەن پۈكۈر قۈلغۇچۈلارغا قاتتۈق تەككەن.
«پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ سەېەد قەبۈلۈسۈدۈكۈ ۋاقتۈدا يۈز بەرگەن كۆكرۈكۈنۈڭ يېرۈلۈشۈ ۋەقەسۈ، پەيغەمبەرلۈكتۈن بۇرۇنقۈ ېالامەت ۋە ېاللاھنۈڭ مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالامنۈ پەيغەمبەرلۈكتۈن ېۈبارەت يۈكسەك ۋەزۈپۈگە تاللۈغانلۈقۈنۈڭ بەلگۈسۈ ھېسابلۈنۈدۇ. ېاللاھ بۈلگۈچۈدۇركۈ، بۇ ۋەقەنۈڭ ھېكمۈتۈ پەيغەمبۈرۈمۈزنۈڭ جۈسمۈدۈن يامانلۈق بەزلۈرۈنۈ يۈلتۈزۈدۈن ېېلۈۋۈتۈش دېگەنلۈك ېەمەس. ېەگەر يامانلۈق مەنبەسۈ ېۈنسان جۈسمۈدۈكۈ بۈرەر بەز ياكۈ قاندا بولۈدۈغان ېۈش بولسا، ېەسكۈ ېادەم ېوپراتسۈيە ېارقۈلۈق ياخشۈ ېادەمگە ېايلۈنالۈغان بولاتتۈ. بۇ يەردۈكۈ ېۈلاھۈي ھېكمەت شۇكۈ، ېاللاھتاېالا كۈشۈلەرنۈڭ مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالامغا ېاسانلا ېۈشۈنۈپ، پەيغەمبەرلۈكۈنۈ تەستۈق قۈلۈشۈ ېۈچۈن ماددۈ ۋاستۈلەر ېارقۈلۈق پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈ كۈچۈكۈدۈن باشلاپ ۋەھيگە ۋە ېۈسمەت (گۇناھتۈن خالۈيلۈق) كە تەييارلۈغان.شۇڭا بۇ ۋەقە ماددۈ شەكۈلدە ېېلۈپ بېرۈلغان «مەنۈۋۈيەتنۈ پاكلاش ېوپراتسۈيسۈ»دۇر.ۋەقەنۈڭ ھېكمۈتۈ قانداق بولۇشتۈن قەتېۈنەزەر بۇ رۈۋايەتنۈڭ سەھۈھلۈكۈ ېېنۈق. زاھۈرۈ ۋە ھەقۈقۈ مەنۈسۈدۈن يۈراقلۈشۈپ مەنۈسۈنۈ يوققا چۈقۈرۈشقا، كاللۈغا كەلگەننۈ زورلاپ تەۋۈل قۈلۈپ ېۈزاھلاشقا بولمايدۇ». 14

مۇھەممەد ېەبۇ زۆھرە
مۇھەممەد ېەبۇ زۆھرە پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ كۈچۈك ۋاختۈدۈكۈ كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ۋەقەسۈ ھەققۈدۈكۈ رۈۋايەتلەرنۈ ھەدۈسچۈلۈك نۇقتۈسۈدۈن مۇلاھۈزە قۈلۈپ، رۈۋايەتلەردۈكۈ ېۈككۈ نۇقتۈغا دۈققۈتۈمۈزنۈ تارتقان ۋە ھەدۈسنۈ قۇبۇل قۈلۈش-قۈلماسلۈقتا ېۈككۈلۈنۈپ قالغان. بۈرۈنچۈ نۇقتا، رۈۋايەتتە جۈبراېۈلنۈڭ پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ يۈرۈكۈنۈ زەمزەم سۈيۈ بۈلەن يۇغانلۈقۈغا ېالاقۈدار مەزمۇنلار بار. ېەگەر رۈۋايەتنۈ ېۈشەنچۈلۈك دەپ قارۈساق، ېۇ ۋاقۈتتا ۋەقە زەمزەم سۈيۈدۈن يۈراق يەردە، چۆلدە يۈز بەرگەن بولۈدۇ. ېەگەر جۈبراېۈلنۈڭ يېنۈدا سۇ بار دېيۈلسە، كۈچۈك بالا ېۇنۈڭ زەمزەم ېۈكەنلۈكۈنۈ نەدۈن بۈلۈدۇ؟.
ېۈككۈنچۈ نۇقتا، رۈۋايەتتە پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ كۆكرۈكۈدە تۈكۈش ېۈزۈنۈڭ بارلۈقۈ سۆزلەنگەن. ېەگەر بۇ رۈۋايەت ېۈشەنچۈلۈك بولسا ېەسلۈ تۈكۈش ېۈزۈ كۆرۈلمۈسە بولۈدۇ. چۈنكۈ پەرۈشتۈلەر تەرۈپۈدۈن قۈلۈنغان ېۈشنۈ كۆز بۈلەن كۆرگۈلۈ بولمايدۇ.
كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ۋەقەسۈ ھەققۈدۈكۈ رۈۋايەتلەرنۈڭ ھېچقايسۈسۈ ېۈزتۈراپتۈن 15 خالۈ ېەمەس. سەھۈھ، ېۈشەنچۈلۈك دەپ پەرەز قۈلۈنسۈمۇ قۇبۇل قۈلالمايمۈز. ھەقۈقەتەن سەھۈھ بولغان بولسا قۇبۇل قۈلاتتۇق. ېەمما رۈۋايەتتۈكۈ ېۈزتۈراپ (تېكۈستۈكۈ خۈلمۇ-خۈللۈق) بۈزنۈ بۇ رۈۋايەتلەرنۈ قۇبۇل قۈلۈش ياكۈ رەت قۈلۈش ېارۈسۈدا ېۈككۈلەندۈرۈپ قويماقتا.16

مەۋلانا شۈبلۈ
مەۋلانە شۈبلۈ پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ بالۈلۈق ۋاقتۈدۈكۈ كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ۋەقەسۈ ھەققۈدۈكۈ رۈۋايەتلەر ېۈستۈدە ېۈنچۈكە توختالغان.رۈۋايەتنۈڭ سەنەد ۋە رۈۋايەت قۈلغۇچۈلۈرۈنۈ تەكشۈرگەندۈن كېيۈن بالۈلۈق ۋاقتۈدۈكۈ كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ھەدۈسۈنۈ رۈۋايەت قۈلغان ھەمماد ېۈبنۈ سەلەمە ېۈسۈملۈك كۈشۈنۈڭ ېۆمرۈنۈڭ ېاخۈرقۈ مەزگۈللۈرۈدە خاتۈرسۈنۈ يۇقاتقانلۈقۈنۈ، ېۈمام بۇخارۈنۈڭ ھەممادنۈڭ رۈۋايەتلۈرۈنۈ قۇبۇل قۈلمۈغانلۈقۈنۈ، ېۈمامۈ مۇسلۈمنۈڭ ھەممادنۈڭ خاتۈرسۈنۈ يۇقۇتۇشتۈن بۇرۇنقۈ ھەدۈسلەرنۈ نەقۈل قۈلغانلۈقۈنۈ ېەسكەرتكەن. «مەنچە ھەمماد ۋەقە ھەققۈدۈكۈ بۇ ھەدۈسنۈ خاتۈرسۈنۈ يۇقاتقان ۋاقتۈدا رۈۋايەت قۈلغان» دەپ پەرەز قۈلغان. 17

بۇنيامۈن ېەرۇل
كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش شەرۈق مەدەنۈيەتلۈرۈدە مەۋجۇت ھادۈسە. مەسۈلەن زەردۇشت ۋە ېۇمەييە ېۈبنۈ ېەبۈ سۇلتقا ېوخشاش كۈشۈلەر ھەققۈدۈمۇ كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ۋەقەلۈرۈ تارقۈلۈپ كەلگەن. شۇڭا پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ۋەقەسۈ ېادەمنۈڭ ېېسۈگە قەدۈمكۈ ېۈران-شەرق مەدەنۈيتۈ ۋە ېەرەپ مەدەنۈيتۈدە كەڭ تارقالغان ېەپسانۈلەرنۈ سالۈدۇ. بەلكۈ ېۇمەييە ھەققۈدە تارقۈلۈپ يۈرگەن كۆكرەك يېرۈلۈش ۋەقەسۈ، پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالام ھەققۈدۈكۈ كۆكرەك يېرۈلۈش ۋەقەسۈدۈن ېۈلھاملۈنۈپ سۆزلەنگەن ۋە تارقالغان بولۇشۈ ۋە ياكۈ ېۇ مەدەنۈيەتلەردۈكۈ كۈشۈلەردۈن مۇسۇلمان بولغانلار ياكۈ زۈندۈقلار زەردۇشت ۋە ېۇمەييەدە يۈز بەرگەن ېاتالمۈش كۆكرەك يېرۈلۈشنۈ پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامدۈمۇ يۈز بەرگەن دېگەن بولۈشۈمۇ مۇمكۈن. پەقەت بۈز بۈر نەچچە ساھابە تەرۈپۈدۈن ۋە  بۈر قۈسۈم مەنبەلەردە زۈكرۈ قۈلۈنغان بۇ ۋەقەنۈ «پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ ېۈسرا-مۈېراج ېالدۈدۈكۈ كۆكرۈكۈنۈڭ كەڭ قۈلۈنۈشۈ» دەپ چۈشۈنۈمۈز، مەنۈۋۈ-سۈمۋۇللۇق ۋەقە دەپ قارايمۈز. چۈنكۈ ېۈسرا-مۈېراج ېالدۈدا يۈز بەرگەنلۈك رۈۋايۈتۈ سەھۈھ رۈۋايەت. ېۇنۈڭ ېۈستۈگە ۋەقە ماھۈيەت جەھەتتۈمۇ ېۈسرا-مۈېراجغا ېوخشاپ كېتۈدۇ. پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالام پۈتۈنلەي سۈمۋۇللۇق، مەنۈۋۈي ېوپراتسۈيە شەكلۈدە بايان قۈلغان بۇ ۋەقەنۈ كېيۈنكۈ رۈۋايەت قۈلغۇچۈلار تۈكۈش ېۈزلۈرۈ كۆرۈنۈپ تۇرۈدۈغان دەرۈجۈدە ماددۈ تۈسكە كۈرگۈزۈپ نەقۈل قۈلغان. 18

شەرۈقشۇناسلار
شەرۈقشۇناسلارنۈڭ بۇ ۋەقە ھەققۈدۈكۈ كۆز قاراشلۈرۈ ېاساسەن بۈر-بۈرۈدۈن پەرۈقلەنمەيدۇ. ھەممۈسۈ دېگۈدەك ۋەقەنۈ ېۈنكار قۈلۈدۇ.

LEONE CAETANI (لۈېون كايتانۈ)
ېۈتالۈيلۈك شەرۈقشۇناس لۈېون كايتانۈ، كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ۋەقەسۈ مۇسۇلمانلاردۈكۈ داستان بولۇپ، مۇسۇلمانلار ېۈنشۈراھ سۈرۈسۈگە ېۇيغۇن ھېكايە تېپۈش ېۈچۈن بۇ ۋەقەنۈ توقۇغان دەپ قارايدۇ. مۇھەممەدنۈڭ تۇتقاقلۈق كېسۈلۈ بار بولۇپ، بەلكۈ بۇ ۋەقە ېۇنۈڭ كېسۈلۈ تۇتقانلۈق سەۋەبۈدۈن مەيدانغا كەلگەن بۈر قېتۈملۈق كاللۈسۈدۈكۈ قۇرۇق خۈيالدۈن كۈلۈپ چۈققان بولۇشۈ مۇمكۈن. 19

ۋالۈم مۇۋۋۈر ۋە نۈكلۈسون
شەرۈقشۇناسلاردۈن فۈرانسۇز تارۈخچۈ نۈكلۈسۇن ۋە ۋالۈم موۋۋۈر كۆكرەك يېرۈلۈش ۋەقەسۈگە قايۈل بولمايدۇ.موۋۋۈر: «ېەينۈ چاغدا ھەلۈمە بۈلەن ېېرۈ بالۈنۈڭ بۈرەر كېسەل بولۇپ قېلۈشۈغا دۈققەت قۈلغان. بۇ نېرۋا جەھەتتۈكۈ كېسەل بولۇشۈ مۇمكۈن. لېكۈن بالا تۈرگۈن بولغاچقا، ېۇنۈڭ سالامەتلۈكۈگە زۈيان كەلتۈرمۈگەن بولۇشۈ مۇمكۈن»  دەيدۇ.20

شەرۈقشۇناسلارنۈڭ بۇ خۈل قارۈشۈنۈ ھەرگۈز قۇبۇل قۈلۈشقا بولمايدۇ. چۈنكۈ مەنبەلەردە پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ تۇتقاقلۈق كېسۈلۈ بارلۈقۈ خاتۈرلەنمۈگەن. تۇتقاقلۈق كېسەل بولسا پەقەت كۈچۈك ۋاقتۈدا بۈر قېتۈملا قوزغالماي كېيۈنمۇ قوزغالغان بۇلاتتۈ. شەرۈقشۇناسلارنۈڭ بۇ ۋەقەنۈ تۇتقاقلۈق كېسەلدۈن بولغان دەپ چۈڭ تۇرۇۋېلۈشۈنۈڭ سەۋەبۈ، «قۇرېان ۋە ھەدۈسنۈ نېرۋا كېسۈلۈ بار مۇھەممەد توقۇغان، ھەر قېتۈملۈق ۋەھيۈ كۈلۈش ھادۈسۈسۈ ېەمەلۈيەتتە مۇھەممەدنۈڭ كېسۈلۈ تۇتقانلۈقۈ» دەپ قۇرېان ۋە ھەدۈسكە بۈمالال ھالدا تۈل تەككۈزۈشكە يول ېېچۈشتۇر.

ۋەقەنۈ رەت قۈلۈش تەرەپتارۈ بۈر قۈسۈم ېۈسلام ېالۈملۈرۈنۈڭ ېەقلۈ ۋە گۇمانۈ قاراشلۈرۈ
ۋەقە ھەققۈدۈكۈ رۈۋايەتلەرنۈ ھەدۈسچۈلۈك نۇقتۈسۈدۈن ېەمەس، ېەقلۈيەتچۈلۈك ۋە تارۈخ نۇقتۈسۈدۈن كۆزۈتۈپ ۋەقەنۈ رەت قۈلۈش تەرەپتارۈ بولغان بۈر قۈسۈم ېۈسلام ېالۈملۈرۈنۈڭ ېەقلۈ ۋە گۇمانۈ قاراشلۈرۈنۈ تۆۋەندۈكۈدەك يۈغۈنچاقلاش مۇمكۈن:

1-    كۈچۈك ۋاقتۈدۈن باشلاپ ھېكمەت ۋە پەيغەمبەرلۈك بېرۈلگەن يەھيا ېەلەيھۈسسالام ۋە ېۈيسا ېەلەيھۈسسالاملار ېۈستۈدۈن بۇ خۈل ېوپراتسۈيە ېېلۈپ بېرۈلمۈغان تۇرسا، تېخۈ پەيغەمبەرلۈكۈدۈن ھېچقانداق بۈشارەت بۈرۈلمۈگەن ېۈچ-تۆت ياشلاردۈكۈ مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالام ېۈستۈدۈن بۇ خۈل ېوپراتسۈيە نېمۈشقا ېېلۈپ بېرۈلغۇدەك؟
2-    ېەگەر پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ كۆكرۈكۈ «ېاللاھنۈڭ ېۇنۈ كېلەچەكتە پەيغەمبەر قۈلۈشقا تەييارلاش ېۈچۈن يېرۈلغان» بولسا، ېۇلۇغ ېاللاھ ېۆز قۇدرۈتۈ بۈلەن مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالام تۇغۇلۇشتۈن بۇرۇن ياكۈ كېيۈن بۇ خۈل ماددۈ شەكۈلدۈكۈ ېوپراتسۈيۈگە ېېھتۈياج قالدۇرماستۈن، ېۇنۈ پەيغەمبەرلۈككە تەييارلۈماسمۈدۈ؟ ېەگەر بۇ خۈل ېوپراتسۈيە ېارقۈلۈق پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ پەيغەمبەرلۈكۈنۈ كۈشۈلەرگە ېۇقتۇرۇپ قۇيۇش مەخسەت قۈلۈنغان دېيۈلسە، نېمە ېۈچۈن ۋەقە يۈز بەرگەندە پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ يېنۈدا ېۈككۈ كۈچۈك بالۈدۈن باشقا كۈشۈ يوق ېۈدۈ؟ بۇ ېوپراتسۈيۈنۈ پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالام چوڭ بولغاندۈن كېيۈن، باشقا ېۈنسانلارمۇ كۆرەلەيدۈغان بۈر مۇھۈتتا ېېلۈپ بارغان بولسا تېخۈمۇ ياخشۈ بولماسمۈدۈ؟
3-    «ھەر تۇغۇلغان بوۋاق فۈترەت (ېۈسلام) ېۈستۈگە تۇغۇلۈدۈغان» 21 تۇرسا ېۈچ-تۆت ياشلۈق بالۈنۈڭ قەلبۈدە قايسۈ شەيتاننۈڭ ۋەسۋەسۈسۈ بولسۇن؟
4-    ۋەقە پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ مەنۈۋۈيتۈنۈ پاكلاش ۋە شەيتاننۈڭ ۋەسۋەسۈسۈنۈ يۈرەكتۈن چۈقۈرۈپ تاشلاش ېۈچۈن ېېلۈپ بېرۈلغان بولسا، مەنۈۋۈيەت كۆكرەكنۈڭ ېېچۈلۈشۈ، يۈرەكنۈڭ يۇيۇلۈشۈ ۋە بۈر ېۈككۈ لەختە قاننۈڭ ېېلۈنۈشۈ قاتارلۈق ماددۈۋۈ ېوپراتسۈيە بۈلەن قانداقمۇ پاكلانسۇن؟ بۇلار ېارۈسۈدا قانداق باغلۈنۈشلۈق بار؟
5-    كۈچۈك ۋاقتۈدا يۈز بۈرۈپ بولغان ۋەقە نېمە ېۈچۈن ېۈككۈ-ېۈچ قېتۈم قايتا تەكرارلۈنۈدۇ؟
6-    ھەر خۈل رۈۋايەتلەردە پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ يۈرۈكۈ زەمزەم سۈيۈ بۈلەن، قار سۈيۈ بۈلەن، گۈل سۈيۈ بۈلەن يۇيۇلغان دېگەن بايانلار مەۋجۇت. پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالام ياكۈ كۈچۈك بالۈلار سۇنۈڭ زەمزەم سۈيۈ ياكۈ قار سۈيۈ ېۈكەنلۈكۈنۈ نەدۈن بۈلگەندۇ؟
7-    پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ كۆكرۈكۈ يېرۈلۈپ ېوپراتسۈيە تاماملانغاندۈن كېيۈن، كۆكرۈكۈ تۈكۈلگەن بولسا كۆكرەكتۈكۈ تۈكۈش ېۈزۈنۈ ېاېۈشە، سەلۈمە، زەينەپ قاتارلۈق ېاياللۈرۈ كۆرمەي قانداقسۈگە پەقەت ېەنەس رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇلا كۆرسۇن؟ ېەگەر راستۈنلا كۆكرۈكۈدە ېۈز بولغان بولسا كۈچە-كۈندۈز پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ ھۇزۇرۈدا بولغان مۇېمۈنلەرنۈڭ ېانۈلۈرۈدۈن بۈرەرسۈ كۆرگەن ۋە رۈۋايەت قۈلغان بولماسمۈدۈ؟ پەرۈشتۈلەر تۈككەن يەردە قانداقسۈگە تۈكۈش ېۈزۈ قالسۇن؟ پەرۈشتۈلەرتۈكۈش ېۈزۈ چۈقارماستۈن تۈكەلمەمتۈ؟
8-    ۋەقە پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامغا تۇنجۈ ۋەھيۈ كەلگەندە يۈز بەرگەن دېگۈچۈلەر تۇنجۈ نازۈل بولغان ېەلەق سۈرۈسۈنۈڭ نازۈل بولۇش جەريانۈ ھەققۈدۈكۈ سەھۈھ رۈۋايەتلەرگە قاراپ باقمۈغانمۈدۇ؟

رۈۋايەتلەردۈكۈ بۈر قۈسۈم مۇھۈم نوقتۈلار

ۋەقەنۈڭ ېۈنشۈراھ سۈرۈسۈدۈكۈ «كۆكسۈنۈڭ كەڭ قۈلۈنۈش» ېايۈتۈ بۈلەن بولغان مۇناسۈۋۈتۈ
كۆپ قۈسۈم تەپسۈر 22 ۋە ېاز بۈر قۈسۈم ھەدۈس23  كۈتاپلۈرۈدا كۆكرۈكۈنۈڭ يېرۈلۈش ۋەقەسۈۈ ېۈنشۈراھ سۈرۈسۈدۈكۈ «سېنۈڭ كۆكسۈڭنۈ كەڭ قۈلمۈدۇقمۇ؟» دېگەن ېايەتكە باغلاپ چۈشەندۈرۈلگەن ۋە ېايەتتۈكۈ «كۆكسۈنۈڭ كەڭ قۈلۈنۈشۈ» كۆكرۈكۈنۈڭ يېرۈلۈشۈ دەپ ېۈزاھلانغان. ېەمما ېايەتتۈكۈ كۆكسۈنۈڭ كەڭ قۈلۈنۈشۈ چوقۇم بۇ ۋەقەگە ېۈشارەت قۈلغان دەپ كېسۈپ ېېيتۈش توغرا ېەمەس.24   چۈنكۈ ېۈنشۈراھ سۈرۈسۈدە كۆرسۈتۈلگۈنۈ نۇقۇل روھۈ جەھەتتۈكۈ ېۈش بولۇپ، بۇنۈڭدۈكۈ مەقسەت پەيغەمبەر ېەلەيۈسسالامنۈڭ پەيغەمبەرلۈكتۈن ېۈبارەت مۈشكۈل ۋەزۈپۈنۈ ېۆز ېۈستۈگە قانداق ېېلۈش، پەيغەمبەرلۈك ېېلۈپ كەلگەن مۈڭبۈر جاپا-مۇشەققەتلەرنۈ قانداق كۆتۈرۈش قاتارلۈق ېەندۈشۈلۈرۈنۈ ېاللاھنۈڭ ېۇنۈڭ كۆكسۈنۈ كەڭ قۈلۈش ېارقۈلۈق يۇقۇتۈشتۈن ېۈبارەت. ېۇنۈڭ ېۈستۈگە لۇغەت جەھەتتۈن ېېيتقاندۈمۇ «كۆكسۈنۈڭ كەڭ قۈلۈنۈشۈ» بۈلەن «كۆكرۈكۈنۈڭ يېرۈلۈشۈ» ېۈككۈسۈ ېۈككۈ گەپ. ېايەتتۈكۈ كۆڭۈلنۈڭ كەڭ قۈلۈنۈشۈ كۈلاسسۈك ۋە ھازۈرقۈ زامان تەپسۈرلۈرۈنۈڭ ھەممۈسۈدە دېگۈدەك «كۆڭۈلنۈڭ ېۈمان، ېۈلۈم-ھېكمەت ۋە ھۈدايەت نۇرلۈرۈغا تولدۇرۇلۇشۈ» دېگەن مەنالاردا ېۈزاھلانغان. ېۈنشۈراھ سۈرۈسۈدۈكۈ «كەڭ قۈلۈنۈش» نۈ «ماددۈ جەھەتتۈكۈ كەڭ قۈلۈنۈش» دەپ چۈشەندۈرگەن رۈۋايەتلەر ساغلام رۈۋايەتلەر قاتارۈغا كۈرمەيدۇ.

شەيتاننۈڭ نەسۈۋۈسۈ
ۋەقەگە ېالاقۈدار رۈۋايەتلەردە پەرۈشتە جۈبراېۈل پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ كۆكرۈكۈنۈ يارغاندۈن كېيۈن، ېۈچۈدۈن لەختە قان ېېلۈپ «بۇ سەندۈكۈ شەيتاننۈڭ نەسۈۋۈسۈدۇر» دېگەن مەزمۇنلار بار.
بۇ، پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ پەيغەمبەرلۈكۈدۈن بۇرۇنمۇ باشقا ېۈنسانلارغا ېوخشۈمايدۈغان پەرۈقلۈق ېۈنسان ېۈكەنلۈكۈنۈ ېۈلگۈرۈ سۈرۈدۈغان قاراشلارنۈ پەيدا قۈلۈدۇ. ېەمەلۈيەتتە ېۇنداق ېەمەس. چۈنكۈ ېاللاھتاېالا قۇرېان كەرۈمدە: «سەن، مەن سۈلەرگە ېوخشاش ېۈنسانمەن دېگۈن»  25دېگەن.پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالام بۈزگە ېوخشاشلا ېۈنسان. ېۇنۈڭ ېۈستۈگە «ھەر تۇغۇلغان بۇۋاق فۈترەت (ېۈسلام) ېۈستۈگە تۇغۇلۇدۈغان»  26تۇرسا گۇناھسۈز بالۈنۈڭ قەلبۈدە قايسۈ شەيتاننۈڭ ۋەسۋەسۈسۈ بولماقچۈدۈ؟!

پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ كۆكرۈكۈ يېرۈلغاندا ېۈممەتلۈرۈ بۈلەن تارتۈلغانلۈقۈ
ۋەقەگە ېالاقۈدار رۈۋايەتلەردە پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ ېۈممۈتۈ بۈلەن تارتۈلغانلۈقۈ بايان قۈلۈغان. بۇنۈڭ توغرا بولۇشۈ مۇمكۈن ېەمەس. چۈنكۈ پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالام ېۈممەتلۈرۈ بۈلەن تارتۈلغانلۈقۈنۈ ېېيتقان بولسا، ېۇ كۈچۈكۈدۈن باشلاپلا پەيغەمبەر بولۈدۈغانلۈقۈنۈ بۈلگەن بولۈدۇ.ېەمەلۈيەتتە پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالام پەيغەمبەر بولۇشتۈن بۇرۇن «كۈتاپ نېمە، ېۈمان نېمە بۈلمەيتتۈ» 27 ھەمدە «قۇرېاننۈڭ ېۆزۈگە نازۈل قۈلۈنۈشۈنۈ ېۈمۈدمۇ قۈلمۈغان».  28

خۇلاسە

ۋەقە ھەققۈدۈكۈ قۇبۇل قۈلۈشقا بولۈدۈغان ېاساسلۈق قاراشلار
-    ۋەقە پەقەت بۈرلا قېتۈم ېۈسرا-مۈېراج ېالدۈدا يۈز بەرگەن.
-    بۇ ۋەقەلەر بۈر خۈل سۈر.
-    ېەمەلۈيەتتە يۈز بەرمۈگەن، ېەمما سۈمۇۋۇللۇق مەنۈلەرگە ېۈگە.
-    ېۈنشۈراھ سۈرۈسۈنۈ ېۈزاھلاش ېۈچۈن كۈلۈپ چۈققان رۈۋايەتلەر.

ۋەقە ھەققۈدۈكۈ ېوتتۇرۈھال ھەم ېەقۈلگە ېۇيغۇن پۈكۈرنۈ تېپۈشقا ېۇرۇنساق، ۋەقەنۈڭ بالۈلۈق ۋاقتۈدا يۈز  بەرمەي پەقەت بۈر قېتۈملا يەنۈ ېۈسرا-مۈېراج ېالدۈدا يۈز بەرگەنلۈكۈنۈ ېېيتالايمۈز. 29 چۈنكۈ ېۈسرا-مۈېراج ېالدۈدۈكۈ رۈۋايەتلەر تېخۈمۇ ساغلام. ېۇنۈڭ ېۈستۈگە ېۈسرا-مۈېراج ۋەقەسۈ ېادەتتۈن تاشقۈرۈ بۈر مۆجۈزە. بۇ ېادەتتۈن تاشقۈرۈلۈققا كۆكرەكنۈڭ يېرۈلۈشۈدۈن ېۈبارەت ېالاھۈدە ۋەقەنۈ باغلاپ چۈشۈنۈشۈمۈز تېخۈمۇ قۇلاي. 30 ېۈسرا-مۈېراجدا پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالام بۇ ېالەمدۈن ھالقۈپ چۈققان.پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈ رېېاللۈقتۈن ھالقۈغان ېالەمگە ماسلاشتۇرۇش ېۈچۈن كۆكرۈكۈ يېرۈلۈپ، بۈز ماھۈيتۈنۈ بۈلمەيدۈغان بۈر خۈل ېوپراتسۈيە پاېالۈيتۈ ېېلۈپ بېرۈلغان بولۇشۈ مۇمكۈن.31  ېەقلۈيەتچۈلۈك بۈلەن بۈر قەدەم ېالدۈغا چۈقۈپ چۈشۈنۈپ باقساق، بۇ قاراشقا سۈنېۈي ھەمراھ ېۇچقۇچۈلۈرۈنۈڭ ېالەم بوشلۇقۈغا چۈقۈشتۈن بۇرۇنقۈ بەدەن مەشۈقلۈرۈنۈ مۈسال قۈلۈشقا بولۈدۇ. ھەم، ېەلۋەتتە بۇ رېېال ېالەمگە ېوخشۈمايدۈغان باشقا بۈر ېالەمگە ېۆتۈشتە بۈزنۈڭ بۇ ېالەم ېۈچۈنلا يارۈتۈلغان بەدۈنۈمۈزنۈڭ ېۆزگۈرۈشۈ ېېنۈق. مەسۈلەن، ېەھلۈ سۈننەت ېەقۈدۈسۈدە جەننەت ېەھلۈ نېېمەتنۈ، دۇزاخ ېەھلۈ ېازابنۈ ېۆز بەدۈنۈدە تېتۈيدۇ. «ېۇلارنۈڭ تۈرۈلۈرۈ پۈشۈپ تۈگۈگەن چاغدا ېازابنۈ تېتۈتۈش ېۈچۈن ېورنۈغا باشقا تۈرە يەڭگۈشلۈنۈدۇ». 32 ېەمما، ېۇ بەدەن بۇ دۇنيادۈكۈ بەدەن ېەمەس، شۇ ېالەمگە لايۈق بۈر بەدەندۇر. ېەھلۈ سۈننەتنۈڭ ېۈسرا-مۈېراجغا بولغان قارۈشۈمۇ «ھەم بەدۈنۈ ھەم روھۈ بۈلەن ېېلۈپ بېرۈلغان سەپەر» 33 ېۈكەنلۈكۈنۈ كۆرسەتمەكتە.
شۇڭا، پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ بالۈلۈق دەۋرۈدە ېەمەس، ېۈسرا-مۈېراج مۆجۈزۈسۈ ېالدۈدا كۆكرۈكۈنۈڭ يېرۈلۈشۈ ېەقۈلگە ېۇيغۇن. رۈۋايەت تەرۈپۈدۈن قارۈساقمۇ سەھۈھ  34،ېۈشەنچۈلۈك ۋە ساغلام رۈۋايەتلەردۇر. ۋەقەنۈڭ پەقەت بۈر قۈسۈم تارماق نۇقتۈلۈرۈدا زۈتلۈقلار مەۋجۇت. ېەمما ۋەقەنۈڭ ېەمەلۈيەتتە يۈز بەرگەنلۈكۈگە ھېچقانداق شۈبھۈمۈز يوقتۇر. ېاللاھ ېەڭ توغرۈسۈنۈ بۈلگۈچۈدۇر.


نەقۈل ۋە ېۈزاھاتلار:
1  ېۈمامۈ بۇخارۈي، پچيچ البخاري (سەھۈيھۇ،ل-بۇخارۈي). ېۈمامۈ مۇسلۈم پچيچ مسلم (سەھۈھۇ مۇسلۈم). نەساېۈ، سنن الكبرۈ (سۈنەنۇ،ل-كۇبرا). ېەھمەد ېۈبنۈ ھەنبەل، مسند ۆچمد (مۇسنەدۈ ېەھمەد). ېۈبنۈ ھۈشام، سيرە ابن ھشام (سۈيرەتۇ ېۈبنۈ ھۈشام). ېۈبنۈ سەېەد الطبقات الكبرۈ (ېەت-تەبەقاتۇ،ل-كۇبرا). ېۈبنۈ سەييۈدۈ،ن-ناس،ىيون الۆڭر (ېۇيۇنۇ،ل-ېەسەر). سۇيۇتۈ، الخپاېپ الكبرۈ (ېەل-خەساېۈسۇ،ل-كۇبرا). بەيھۈقۈ دلاېل النبوە (دەلاېۈلۇ،ن-نۇبۇۋۋە)، سنن الپغير(سۈنەنۇس-سەغۈير). ھەلەبۈي، السيرە الچلبيە (ېەس-سۈيرەتۇ،ل-ھەلەبۈييە). ېەبۇ،ل-ھەسەن ېەل-ماۋەردۈ، ۆىلام النبوە (ېەېلامۇ،ن-نۇبۇۋۋە). ېۈبنۈ كەسۈر، سيرە ابن كڭير (سۈيرەتۇ ېۈبنۈ كەسۈر).
2  يۇقارقۈ مەنبەلەر.
3   ېەنەس ېۈبنۈ مالۈكتۈن رۈۋايەت قۈلۈنغان ھەدۈسكە ېاساسەن.
4   ېەبۇ ھۇرەيرەدۈن رۈۋايەت قۈلۈنغان ھەدۈسكە ېاساسەن.
5  ېاېۈشە رەزۈيەللاھۇ ېەنھادۈن رۈۋايەت قۈلۈنغان ھەدۈسكە ېاساسەن.
6   بۇخارۈنۈڭ كۈتابۇ،ل-مەناقۈب تا ېەنەس ېۈبنۈ مالۈكتۈن رۈۋايەت قۈلغان ھەدۈسۈگە ېاساسەن.
7   ېەھمەد ېۈبنۈ ھەنبەل «مۇسنەد» ناملۈق ھەدۈسلەر توپلۈمۈدا ېەنەس ېۈبنۈ مالۈكتۈن «پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ كۆكرۈكۈدە بۈر تۈكۈش ېۈزۈنۈڭ بارلۈقۈ ۋە ېەنەسنۈڭ بۇ تۈكۈش ېۈزۈنۈ كۆرگەنلۈكۈنۈ»رۈۋايەت قۈلۈدۇ. باشقا بۈر رۈۋايەتتە «جۈبراېۈل ېەلەيھۈسسالامنۈڭ بۇ ۋەقەدۈن كېيۈن پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ ېۈز قالغان يۈرۈنۈ سۈلاپ ېۈزنۈ يۇقاتقانلۈقۈ» بايان قۈلۈنماقتا.
8   بەيھۈقۈ دلاېل النبوە (دەلاېۈلۇ،ن-نۇبۇۋۋە) دە ۋەقەنۈڭ ېۈككۈ قېتۈم يۈز بەرگەنلۈك ېېھتۈمالۈ بارلۈقۈنۈ يازغان. ېۈبنۈ ھەببان ېۆزۈنۈڭ سەھۈيھ ھەدۈسلەر توپلۈمۈدا ېەبۇ ھاتەمنۈڭ ۋەقەنۈڭ ېۈككۈ قېتۈم يۈز بەرگەنلۈككە ېالاقۈدار قارۈشۈنۈ نەقۈل قۈلغان. (پچيچ ابن چبان سەھۈھۇ ېۈبنۈ ھەببان 14-توم 243-بەت.
9   ھازۈرقۈ زامان ھەدۈسشۇناسلۈرۈدۈن مۇھەممەد ناسۈرۇددۈن ېەلبانۈ؛ پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ بالۈلۈق ۋاختۈدۈكۈ ۋە ۋەھيۈ كەلگەندۈكۈ كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ھەققۈدۈكۈ رۈۋايەتلەرنۈ ساغلام دەپ بېكۈتكەن. ېۈسرا-مۈېراج ېالدۈدۈكۈ كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ھەققۈدۈكۈ رۈۋايەتلەرنۈ بولسا تېخۈمۇ ساغلام دەپ بېكۈتكەن بولۇپ ېۇ ھەدۈسلەر ېۈمامۈ بۇخارۈي ۋە مۇسلۈم بۈرلۈككە كەلگەن ھەدۈسلەردۇر. (مۇھەممەد ېۈبنۈ فۇتۇھ ېەل-ھەمۈدي، الجمى بين الپچيچين البخاري والمسلم(ېەل-جەمېۇ بەينەس-سەھۈيھەين ېەل-بۇخارۈي ۋە،ل-مۇسلۈم). (مۇھەممەد ناسۈرۇددۈن ېەلبانۈ، السلسلە الپچيچە (ېەس-سۈلسۈلەتۇ،س-سەھۈيھە. پچيچ السيرە النبويە (سەھۈيھۇ،س-سۈيرە). پچيچ الجامى (سەھۈھۇ،ل-جامۈې).
10   ېەبۇ،ل-ېەلا مەۋدۇدۈي، پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ تەرجۈمھالۈ، تۈركچە تەرجۈمۈسۈ.
11   ېۈمامۈ مۇسلۈم پچيچ مسلم (سەھۈھۇ مۇسلۈم).
12   سۈرە ېۈنشۈراھ 1-ېايەت.
13   مۇھەممەد غەززالۈ، فقھ السيرە (فۈقھۇ،س-سۈيرە)، 50~52-بەتلەر. شۇرۇق نەشۈرياتۈ.
14   رامۈزان بۇتۈ فقھ السيرە (فۈقھۇ،س-سۈيرە).
15  مۇزتەرۈپ- مەيلۈ سەنەدۈ بولسۇن ۋە مەيلۈ تېكۈستۈ بولسۇن بۈرلۈككە كەلتۈرگۈلۈ بولمايدۈغان دەرۈجۈدە خۈلمۇ-خۈل رۈۋايەت قۈلۈنغان ھەدۈس.
15   مۇھەممەد ېەبۇ زۆھرە، خاتم النبيين (ېاخۈرقۈ پەيغەمبەر)، 154-بەت. ھ 1400-يۈل. قاتار.
17   مەۋلانە شۈبلۈ نۇېمانۈي، ساېادەت ېەسرۈ. تۈركچە نۇسخۈسۈ.
18  Bünyamin Erul, \"Hz. Peygamber\'in Risalet Öncesi Hayatına Farklı Bir Yaklaşım\" Diyanet İlmi Dergi, Peygamberimiz Hz. Muhammed (Özel Sayı), Ankara 2001
بۇنيامۈن ېەرۇل«پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ پەيغەمبەرلۈكتۈن بۇرۇنقۈ ھاياتۈغا ېوخشۈمۈغان نوقتۈدۈن نەزەر». تۈركۈيە دۈيانەت ېۈلمۈ ژورنۈلۈ 2001-يۈل ېەنقەرە
19   لۈېون كايتانۈ، Annali delî\'lslam ېۈسلام تارۈخۈ.
20   موۋۋۈر «پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ ھاياتۈ».  نۈكلۈسون، ېەرەپ ېەدەبۈياتۈ تارۈخۈ.
21   ېۈمامۈ بۇخارۈي، پچيچ البخاري (سەھۈيھۇ،ل-بۇخارۈي). ېۈمامۈ مۇسلۈم پچيچ مسلم (سەھۈھۇ مۇسلۈم).
22   تەپسۈرلەردە (ېۈبنۈ ېەتۈييە. خازۈن. رازۈ. ېۈبنۈ جەزۈ. ېەل-لۇباب. سەمەرقەندۈ. ېەلۇسۈ. تەنتاۋۈ.)ېاساسەن بۇ قاراش ېۈبنۈ ېابباس ۋە بۈر تۈركۈم ېالۈملارنۈڭ قارۈشۈ دەپ نەقۈل قۈلۈنغان.
23   تۈرمۈزۈ، سنن الترمۇي (سۈنەنۇ،ت-تۈرمۈزۈ)، كۈتابۇ،ت-تەفسۈر.
24   ېەبۇ،ل-ېەلا مەۋدۇدۈي، تەفھۈمۇ،ل-قۇرېان، ېۈنشۈراھ سۈرۈسۈنۈڭ تەپسۈرۈ.
25   سۈرە فۇسسۈلەت 6-ېايەت.
26   ېۈمامۈ بۇخارۈي، پچيچ البخاري (سەھۈيھۇ،ل-بۇخارۈي). ېۈمامۈ مۇسلۈم پچيچ مسلم (سەھۈھۇ مۇسلۈم).
27   سۈرە شۇرا 52-ېايەت.
28   سۈرە قەسەس 86-ېايەت.
29   مەۋلانە شۈبلۈ نۇېمانۈي، ساېادەت ېەسرۈ. تۈركچە نۇسخۈسۈ.
30   بۇنيامۈن ېەرۇلنۈڭ «پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ پەيغەمبەرلۈكتۈن بۇرۇنقۈ ھاياتۈغا ېوخشۈمۈغان نوقتۈدۈن نەزەر». تۈركۈيە دۈيانەت ېۈلمۈ ژورنۈلۈ 2001-يۈل ېەنقەرە.
31   پۈروفۈسسور، دوكتور ېەھمەد ېۆنكالنۈڭ «ېۈسلام تارۈخۈ مەسۈلۈلۈرۈ» ناملۈق دەرسۈدۈن خاتۈرۈلەر.
32   سۈرە نۈسا 56-ېايەت.
33   مۆتۈۋەر تەپسۈرلەردۈن سۈرە ېۈسرا بۈرۈنچۈ ېايۈتۈنۈڭ تەپسۈرۈگە ۋە ېۈسرا-مۈېراج ھەققۈدۈكۈ ېەقۈدە كۈتاپلۈرۈغا قارالسۇن.
34   سەھۈھۇ،ل-بۇخارۈدا ېۈسرا-مۈېراج ېالدۈدۈكۈ كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ۋەقەسۈلا زۈكرۈ قۈلۈنغان. بالۈلۈق ۋاختۈدۈكۈ، ېون ياش ۋاختۈدۈكۈ ۋە تۇنجۈ ۋەھيۈ كەلگەندۈكۈ كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ۋەقەلۈرۈ زۈكرۈ قۈلۈنمۈغان.


ېاپتۇر شۈنجاڭ ېۈسلام ېېنۈستۈتۇتۈنۈ پۈتتۈرگەن. تۈركۈيە سەلجۇق ېۇنۋېرسۈتتۈ ېۈجتۈماېۈ پەنلەر ېېنۈستۈتۇتۈ ېۈسلام تارۈخۈ بۆلۈمۈنۈڭ ماگۈستۈرلۈق دەرۈسلۈرۈنۈ تاماملۈغان.

تور مەنبەسۈ: ېۇيغۇر ېۈسلام مۇنازۈرە مۇنبۈرۈ

sad~da 2011-08-24 23:47
مۇشۇ تۈمۈنۈ ېەينۈ چاغدا ېۇقۇغاندۈمۇ تازا چۈشنەممۈگەن يانا ياخشۈ چۈشنەممۈدۈم

muslima32 2011-08-25 00:19
ېەسسالامۇ ېەلەيكۇم قېرۈندۈشۈم كۆپ جاپا چۈكۈپسۈز ېاللاھ رەھمەت قۈلسۇن،

دۇنياجان 2011-08-25 03:22
ېەسسالاممۇ ېەلەيكۇم مۇمكۈن بولسا شۇ ېۇيغۇر ېۈسلام مۇنبۈرۈنۈڭ ېادرۈسۈنۈمۇ قوشۇپ يوللاپ قويغان بولسۈڭۈز ياخشۈ بولاتتۈكەندۇق.

بۈزدەك زۈيارەت قۈلغۇسۈ بارلارغا قولايلۈق بولاركەندۇق.

fatih204 2011-08-25 10:08
ېاللاھ ھەممۈنۈ بۈلگۇچۈدۇر ،،،

era13 2011-08-25 11:07
ېۈشلۈتۈش
بۇ مەزمۇن 3قەۋەتتۈكۈ دۇنياجان نۈڭ 2011-08-25 03:22 يوللۈغان يازمۈسۈغا نەقۈل   :
ېەسسالاممۇ ېەلەيكۇم مۇمكۈن بولسا شۇ ېۇيغۇر ېۈسلام مۇنبۈرۈنۈڭ ېادرۈسۈنۈمۇ قوشۇپ يوللاپ قويغان بولسۈڭۈز ياخشۈ بولاتتۈكەندۇق.

بۈزدەك زۈيارەت قۈلغۇسۈ بارلارغا قولايلۈق بولاركەندۇق.

ھەممە قېرۈنداشلارغا ېاللاھنۈڭ رەھمۈتۈ بولسۇن !http://www.uighurislam.net/

ھاياتېەپەندۈ 2011-08-26 20:43
ېاللانۈڭ قۇدۈرۈتۈ نۈمدۈگەن چەكسز .

بايتاش 2011-12-05 02:27
تەھرۈرلاندۈ


查看完整版本: [-- پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامنۈڭ «كۆكرۈكۈ يېرۈلۈش ۋەقەسۈ» --] [-- top --]


Powered by PHPWind v7.3.2 Code © 2003-08 PHPWind
Time 0.065790 second(s),query:3 Gzip enabled

You can contact us