[quote]بۇ مەزمۇن 26قەۋەتتىكى نارات نىڭ 2012-03-12 20:37 يوللىغان يازمىسىغا نەقىل 24-قەۋەت (قازنۇر) نىڭ يازمىسىغا :
ماۋۇ تارىخى پاكىتنى كۈرىپباق
http://www.56.com/u55/v_NjA2Nzg4NjA.html بۇنىڭدىنباشقا تارىخى پاكىت كۈپ تولۇق وتىرمەكتەپنىڭ تارىق كىتاپلىرىدىنمۇ كۈرەلەيسىز ۇرخۇن ۇيغۇر خانىدانلىغى مىلادىيە 745يلى قۇرلۇپ 840-يىلى قىرغىزلار تەرپىدىن ئاغدۇرۋىتىلدى بۇ توغرىلق ھەرقايسى ۇيغۇرغا مۇناسىۋەتلىك تارىخى كىتاپلارنىڭ تولىسىدا سۈزلەنگەن بۇتوغرىلىق ۇرخۇن خانلىرىنىڭ قەۋرە مەڭگۈ تاشلىرى بار .رەخمەتسىزگە .تارىخى ماتىريالنى كۇپرەك كۈرىڭ.قازىنۇر باۋېر بىرنەرسېنى سوراپسىز سىزنىڭ كيېنكى سورىماقچى بولغان مەسىلىڭىزگە ئازىراق قىسقىلا جاۋاپ بېرەي مۇشۇ كۈزنەكنى خاتا ېچىۋاپتىمەن شۇنداقتىمۇ مۇشۇيەرگ يازىۋىرەي توغرا چۈشىنەرسىلەر. ۇرخۇن ۇيغۇر خانىدالىقىنىڭ ئاغدۇرلىشىدا مۇنداق بىر نەتچە مەسىلەبار شۇۋاقىتتىكى ۇييغۇر خانلىرى ۇيغۇرلارنىڭ ياغلۇقارلار جەمەتىدىن چىقاتتى شۇڭا بۇ جەمەت خان جەمەتى دەپ ئاتىلاتتى كىيىنچە بۇجەمەتتە خان بولغىدەك ئادەم قالمىغاندىنكىيىن باشقا جەمەتتىن خان تەيىنلىگەن ئەمما بۇنىڭغا بەزى ىچىيامان ۋەزىرلەر بانا قىلىپ وقوقنى ۈزلىرى ېلىشنى كۇزلەپ پۇرسەت كۈتكەن.دەل شۇۋاقلاردا تاڭ پاتىشا ۋاڭماڭنى نەتچە يۈزمىڭ خىل ئەسكەرلىرىنى ئەۋەتىپ 500مىكدىن ئارتۇق <بەزى تارىخلاردا 800دەيدۇ>ۇيغۇر پۇقرالىرىنى قېرغىن قىلدى بۇ ېغىر كۈنلەرنى بىشىدىن ۈتكۈزىپ ئاران ۈزىنى وكشىغان ۇيغۇرلارنىڭ بىشىغا يەنە ۇنىڭدىنمۇ ۋھەشى بولغان تەبىى ئاپەت ۋە يۇقۇملق كېسەل ۋابا كىسىلى ئەجەلىك سەۋەپ بولدى تارىخىماتىريللاردا دىيىلىشىچە 840يىلىدىكى قىلىن قار تارىختا ئاز كۈرىلىدىغان قاربولۇپ ئات ۇلاقلار ىگەرتوقىمى بىلەن توڭلاپ قالغان ۇنىڭ ۈستىگە ۋابا كىسىلى يۇقۇپ ئادەملەرنىڭ ئۈلىكى ھەممە يەرنى قاپلاپ كۈمىش مۇمكىن بولمايقالغان مىسلى كۈرىلمىگەن ېغىر ئاپەت يۈز بەرگەن .مۇشۇ ۋەيرانچىلىق تۈپەيلىدىن ۇرخۇن ۇيغۇر خانىدانلىقى قاتتىق ئاجىزلاپ كەتكەن .مۇشۇ پۇرسەتنى كۈزدە تۇتقان تاماخور ۋەزىر خان بولىشنى كۈزلەپ چۈللىكنىڭ غەرىبىدىكى ۇيغۇرلارغا تەۋە بولغان قىرغىز لاردىن 200مىڭ خىللانغان ئاتلىق قوشۇننى باشلاپ كىلىپ بىر كىچىدىلام ئاران جېنى قالغان ۇيغۇر خانىدالىقىنى تۈپتۈزقىلىپ.خاننى ئۈلترىرىپ شەھەرنى تۇزەپ ئادەملەرنى ۇلتىرىپ ۋەيران قىلدى .مەنە بۇ تارىخى چىنلىق .شۇنداق قىلىپ قازنۇر باۋرۇم ۇيغۇر خانلىغىنى ۇيغۇردىن بولغان ۋەزىر جىم ياتقان قىرغىزنى باشلاپ كىلىپ مەنسەپ ئابروي ئۈچۈن ۇز قېرىنداشلىرىنى قىرزغىن قىلىپ مەشۇر خانىدانلىقنى ۋەيران قىلىپ قىرغىزلارنىڭ باشكۈتىرىشىنى كەلتۈرىپ چىقاردى .شەھەرنى ئالغان قىرغىز ئادىتى بويىچە ۋەزىرگە بەرگەن ۋەدىسىدىن يېنىۋېلىپ خانلىقنى ئۈزلىرى باشقىرىدۇ ،مەنە بۇ قازاق خەلقىنىڭ<ىشتەن چىققان جاۋ جامان>دىگەن تەمسىل سۈزىنى ىسپاتلايدۇ .يىغىپ ېيتقاندا ۇزىمىزنى ئۈزىمىز مەنسەپ ئابروي ئۈچۈن ۋەيران قىلغان گەپ .خوش ئەندى بۇۋەقەدىن كيىنكى ۇيغۇرلارنىڭ.ئەخۋالىدىن ئازىراقلا بىلىدىغان ماتىريالىمغا ئاساسەن خۇلاسىسىنى سۈزلەپ بىرەي ۇرخۇن ۇيغۇر خانىدانلىقى 840-يىلى قىرغىزلار تەرپىدىن ۋەيران قىلىنغاندىن كېيىن قىچىپ قۇتۇلغان ۇيغۇرلاردىن خانىڭ بىر وغلى شاھزادە پان تېكىن بلاسانغۇن يەنى قەشقەردىكى ۇز قېرىنداشلىرى يېنىغا كېلىپ قارا خانىلار دۈلىتىنى قۇرۇپ خاقانىيەنى دۇنياغا تونىتتى.بۇلار كىيىنچە940-يلى ىسلام دىنىني قۇبۇلقىلدى بىربۈلىم قاشقان ۇيغۇرلار ئالتاي تاغلىرىغا بېرىپ ۇزلىرىگە بىر بۈلىم مۇڭغۇل قتارلىق تايىپىلەربىلەەن قوشۇلۇپ تەركىۋىدە 70%ۇيغۇر بولغان نايمان خانلىغىنى قۇرۇپ چىقتى ۇلار خىرىستىيان دىنىگە ىشىنەتتى يەنە بىر بىر بۇلىم شەرىق تەرەپكە قاشقانلار گەنجۇ ۇيغۇر خاندانلىغىنى <سېرىق ۇيغۇر خاندانلىقىنى >قۇردى ۇلار بۇددا دىنىدا بولدى .ئەسلى ۇيغۇر جەمەتلىرى 10ۇيغۇر 9وغېزدىن تەركىپ تاپقان ئازىرقى مەلىماتلارغا قارىغاندا 10 ۇيغۇرنىڭ 6تىسى توبا ىستاىدا كەن ۇلار غەرىبى شىمالغا قاراپ قېچىپ ھازىرقى ئالتاي مۇڭغۇلىيە روسسىيە قازاق ىستان بىلەن چىگىرداش بولۇپ نوپوسى 600مىڭدىن ئاشىدىكەن ۇلارنىڭ ئۈزلىرىنىڭ دىيىشىچە قىرغىزلاردىن ئۈچ ىلىشنى ويلاپ مۇشۇ يەردە پۇرسەت كۈتىپ تۇرۇپ قلغانمىش ھازىر ۇلار شامان دىنىغا ىتىقات قىلىدىكەن .يەنە بىربۈلىم ۇيغۇرلار دىيارىمىزدىكى كىچك خانلىقلارنى قۇرغان دىيىلىدۇ مەسىلەن قۇچۇ ىدىقۇت خاندانلىقلىرى قاتارلىقلار ،بۇ ناھىتى ۇزۇن تارىق چۈنكى ۇيغۇر خانلىقلىرى دۇنيا يىپەك يۇلىغا ئۈچمەس دۇنياۋى خارەكتىرلىق تۈھپىلەرنى قوشتى ئۇ ئۈزىنىڭ يىپەك يولىدىكى ىستىراتىيەگىيەلىك مۇھىم ورنىغا ئاساسەن ۇيغۇر مەدىنىيىتىنى كەڭتاراتتى ۇز تىل يېزىقىنى دۇنيا خەلقىنىڭ ۇگۈنىشىگە ئاساس سالدى خۇددى ھازىر دۇنيا خەلقى ئەڭگىلىس تىلىنى ئۈگەندەك ،مەشەگىچە سۈزلەي .ئارتۇق خاتا يەلىرىنى تۇزتىپ وقاسىلەر ئەپۇ قىلارسىلەر قىرىنداشلىرىم بىلىمىم چەكلىك
[ بۇ يازمىنىنارات 2012-03-13 14:59قايتا تەھرىرلىدى ]
