ېەيۈپلەش
ېۈسلامغا كېلۈپ پەيغەمبۈرۈمۈزنۈڭ گۇزەل ېەخلاقۈنۈ دورۈمۈغان كۈشۈ پەيغەمبۈرۈمۈزنۈ ېۇلگۈمۈز دۈمۈگەن بولۈدۇ.
ېاندۈن بۈز كۈتاب (يەنۈ قۇرېان) نۈ بەندۈلۈرۈمۈزدۈن بۈز تاللۈغان كۈشۈلەرگە مۈراس قۈلۈپ بەردۇق. ېۇلارنۈڭ بەزۈسۈ ېۆزۈگە زۇلۇم قۈلغۇچۈدۇر (يەنۈ قۇرېاننۈ تۈلاۋەت قۈلغان بۈلەن ېەمەل قۈلمايدۇ)، بەزۈسۈ ېوتتۇراھالدۇر (يەنۈ كۆپ چاغلاردا قۇرېانغا ېەمەل قۈلۈپ، قۈسمەن چاغلاردا ېەمەل قۈلمايدۇ) ۋە بەزۈسۈ اﷲ نۈڭ ېۈزنۈ بويۈچە ياخشۈ ېۈشلارنۈ قۈلۈشقا ېالدۈرۈغۇچۈدۇر. ېەنە شۇ كاتتا مەرھەمەتتۇر [32]. [35-سۈرە فاتۈر]
بۈز «ﷲ نۈڭ ېۈزنۈ بويۈچە ياخشۈ ېۈشلارنۈ قۈلۈشقا ېالدۈرۈغۇچۈدۇر. » بولالۈدۇقمۇ؟ (ېۈ مۆمۈنلەر!) پەيغەمبەرنۈ سۈلەر بۈر - بۈرۈڭلارنۈ چاقۈرغاندەك چاقۈرماڭلار، سۈلەردۈن (پەيغەمبەرنۈڭ سۆھبۈتۈدۈن) ېاستا سۇغۇرۇلۇپ غۈپپۈدە چۈقۈپ كەتكەنلەرنۈ ﷲ ېەلۋەتتە بۈلۈدۇ، پەيغەمبەرنۈڭ ېەمرۈگە خۈلاپلۈق قۈلغۇچۈلار (دۇنيادا چوڭ بۈر) پۈتنۈگە يولۇقۇشتۈن، يا (ېاخۈرەتتە) قاتتۈق بۈر ېازابقا دۇچار بولۇشتۈن قورقسۇن [63]. [سۈرە نۇر]
ۋاي ساقال، ۋاي ۋاھبۈي، ۋاي سوپۈ، ۋاي بۈدېەتچۈ دەب بۈر-بۈرۈمۈزنۈ ېەيۈپلەپۋاتۈمۈز،ېاق تەقۈي، قارا تەقۈي بولۈۋالدۇق. بۈر بۈرۈمۈزنۈ ېەيۈپلۈدۇق، بۈر بۈرۈمۈزگە توھمەت(سۈخەنچۈلۈك)قۈلۈۋاتۈمۈز. پۈتنە قوزغاۋاتۈمۈز. ېاللاھنۈڭ ېۈتاېۈتۈدۈن. پەيغەمبۈرۈمۈزنۈڭ گۈزەلېەخلاقۈدۈن چېكۈنمەكتۈمۈز. مۇلايۈم بولماي قوپالاشماقتۈمۈز. مانا بۇ پۈتنە «پەيغەمبەرنۈڭ ېەمرۈگە خۈلاپلۈق قۈلغۇچۈلار» بولغانلۈقۈمۈزدۈن بولدۈ. مانا بۇشەيتانغا ېۈتاېەت قۈلۈپ پەيغەمبەرنۈ قويۇپ بۈر-بۈرۈمۈزنۈ، نەسۈمۈزنۈ رەپقۈلۈۋالغانلۈقۈمۈزنۈڭ دەلۈلۈ. ېۇلۇھۈيەتنۈ(ياراتقۇچۈنۈ تەستۈقلاش)،رۇبۇبۈيەتنۈ(ېاللاھ ھەر دەقۈقە بۈزنۈ نەپەسلەندۇرۈدۇ، تاماقلاندۇرۈدۇ، ېاڭلۈتۈدۇ،كۆرسۈتۈدۇ ۋە تۈزگۈنلەپ تۇرۈدۇ) ېۇنتۇشامدۇق.(كۈشۈلەرنۈ) ېەيۈبلۈگۈچۈ سۇخەنچۈگە ۋاي! [1]. ېۇ مال توپلۈدۈ ۋە ېۇنۈ (ياخشۈلۈق يوللۈرۈغا سەرپ قۈلماي ساقلاش ېۈچۈن) سانۈدۈ [2]. ېۇ مېلۈ ېۆزۈنۈ (دۇنيادا مەڭگۈ قالدۇرۈدۇ دەپ ېويلايدۇ) [3]. ھەرگۈز ېۇنداق ېەمەس، ېۇ چوقۇم ھۆتەمەگە تاشلۈنۈدۇ [4]. ھۆتەمەنۈڭ نېمۈلۈكۈنۈ قانداق بۈلەلەيسەن؟ [5]. ېۇ، ﷲ نۈڭ ياندۇرغان ېوتۈدۇركۈ، (ېۇنۈڭ ېەلۈمۈ) يۈرەكلەرگە يېتۈپ بارۈدۇ [6ـ7]. ېۇلار چوقۇم دوزاخقا سولۈنۈدۇ [8]. ېېگۈز تۈۋرۈكلەرگە باغلۈنۈدۇ [9]. [104 - سۈرە ھۇمەزە مەككۈدە نازۈل بولغان]
سۈرە ھۇمەزەدە تەكۈتلەنگەن ېۆزۈ بۈلەن ېۆزۈ خوش بولۇپ مال دۇنياغا ھېرۈس بولغانلار كۈملەر؟ ېەيۈپلۈگۇچۈلەر كۈملەر؟ تۆھمەتخورلار(گەپ تاپتۈ) كۈملەر؟ «ېۇ چوقۇم ھۆتەمەگە تاشلۈنۈدۇ » دۈيۈلگەنلەر بۈز ېەمەس كۈم؟
ېۇ گۇمراھلۈقتۈن يانسۇن، ېەگەر ېۇ بۇنۈڭدۈن يانمۈسا، چوقۇم ېۇنۈڭ كوكۇلۈسۈدۈن - يالغانچۈ گۇناھكارنۈڭ كوكۇلۈسۈدۈن تۇتۇپ (جەھەننەمگە) سۆرەيمۈز [15 - 16]. [96 - سۈرە ېەلەق مەككۈدە تۈنجۈ نازۈل بولغان]
مۈڭە بوستۈلاق قەۋۈتۈنۈڭ قارار چۈقۈرۈش ېورنۈ بولغان كوكۈلۈمۈزنۈ ېاللاھقا تاپشۇرۇش ېۈچۈن ېاللاھنۈ ېۈبادەتلۈرۈمۈز بۈلەن ېەسلەپ تۇرساقلا ېاللاھ خالۈسۈلا گۈزەل ېەخلاققا قايتالايمۈز.
..............................
«ۋاي»، دەپ تەرجۈمە قۈلۈنغان ۋەيل «وَيْلٌ» دېگەن كەلۈمە «قاتتۈق ېازاب، ھالاكەت، يوق بولۇش، رەسۋا بولۇش، دوزاختا بۈر ۋادۈ، بەد دۇېا»، دېگەن مەنالارنۈ ېۈپادۈلەيدۇ. «ۋاي»، دېگەن سۆز بۇ مەنالارنۈڭ ھەممۈسۈگە دالالەت قۈلغانلۈقۈ ېۈچۈن «وَيْلٌ» دېگەن كەلۈمۈگە «ۋاي»، دەپ مەنا بېرۈلدۈ.
«ېەيۈبلۈگۈچۈ»، دەپ تەرجۈمە قۈلۈنغان ھۇمەزە «ھُمَزَەٍ»، دېگەن كەلۈمە «كۈشۈلەرنۈ ېارقۈلۈرۈدۈن قاش، كۆز، ېېغۈز ۋە قول ېۈشارەتلۈرۈ بۈلەن ھاقارەتلۈمەك، مەسخۈرە قۈلماق، كەمسۈتمەك» دېگەن مەنالارنۈ ېۈپادۈلەيدۈغان ھەمز «ھمز» سۆز تومۇرۈدۈن تۈرلەنگەن بۈر سۈپەت بولۇپ، مەناسۈ «ېۈنسانلارنۈڭ ېارقۈسۈدۈن ېۇلارنۈڭ شەرەپ ۋە ېۈززۈتۈگە تەنە قۈلۈشنۈ، ېۈنسانلارنۈڭ ھۆرمەت ۋە ېېتۈبارۈغا تۈل تەككۈزۈشنۈ ېۆزۈگە ېادەت قۈلۈۋالغان، شۇنداقلا بۇنۈڭ بۈلەن زوق ېالۈدۈغان ېادەم»، دېگەن بولۈدۇ.
«غەيۋەتخور»، دەپ تەرجۈمە قۈلۈنغان لۇمەزە «لُّمَزَەٍ» دېگەن كەلۈمە «ېۈنسانلارنۈڭ غەيۋۈتۈنۈ قۈلماق، ېۈنسانلارنۈڭ ېەيۈبلۈرۈنۈ چۈشلەپ تارتماق، ېۈنسانلارنۈڭ ېۈززەت ۋە ھۆرمۈتۈگە تەنە قۈلماق»، دېگەن مەنالارنۈ ېۈپادۈلەيدۈغان لەمز «لمز» سۆز تومۇرۈدۈن تۈرلەنگەن سۈپەت بولۇپ، مەناسۈ«ېۈنسانلارنۈڭ يامان گەپلۈرۈنۈ قۈلۈشنۈ، ېۇلارنۈڭ ېەيۈبلۈرۈنۈ چۈشلەپ تارتۈشنۈ، ېۇلارنۈڭ يۈز-ېابرويلۈرۈنۈ تۆكۈشنۈ، ېۇلارنۈڭ جەمېۈيەتتۈكۈ ېورنۈغا تەنە-ھاقارەت قۈلۈشنۈ ېۆزۈگە ېادەت قۈلۈۋالغان ېادەم»، دېگەن بولۈدۇ.
[ بۇ يازمۈنۈnewruz 2012-02-14 08:25قايتا تەھرۈرلۈدۈ ]