تىرۇرچى (terrorist )دىگىنىمىز تىرۇرلۇق تەشكىلاتىنىڭ بىر ئەزاسى.تىرۇرلۇق تەشكىلاتى بولسا :1-قوپال ۋە قورقۇنۇشلۇق ۋاستىلەرنى قوللۇنۇپ جەميەت ئامانلىقىغا ۋە مۇقۇملىقىغا بۇزغۇنچىلىق قىلدىغان،خەلىق ئاممىسىنىڭ جىسمانىي ۋە مالمۇلكىگە زىيانسالدىغان تەشكىلات 2-بەگىلىك تەشكىلچانلىققا ۋە تارماقلارغا ئىگە بولغان. يۇقارقى ئۆلچەمگە چۇشكەندىن كىيىن توۋەندىكىلەرنى ئالاھىدىلىكلەر بولدۇ.1-تەشكىللەنگەن،پىلانلىغان،سەپەرۋەرلىك قىلىنغان،ۋە تىرۇرلۇق پائالىيتىنى ئىجرا قىلىنغان بولوش 2- ماددىي ياردەم قىلغان ۋە پائالىيەتلىرنى قوللىغان بولوش.تىرۇرچىلارنى يىغقان تەربىيلىگەن ۋە تىرۇرلۇق پائالىيەتلىرگە ئورۇنلاشتۇرغان بولوش.
كىلىش مەنبەسى: تىرۇرچىلارنى نۇرغۇنلىغان كىشلەر ھازىرقى زاماننىڭ مەھسۇلاتى دەپ قارايدۇ،لىكىن بەزىلەر ئۇنى ئىلگىركى ئىچكى دۇشمەن ۋە ھۆكۇمەتسىزلەر بىلەن ئوخشاش ۋە ئۇلاردىنمۇ قەبىھ ۋە ۋاستىلىرى ئىلغان دەيدۇ.
1980 يىللاردىن بۇيان تىرورچىلارنىڭ ھەركىتى ھەقىيقى شەرھىيلىنىپ تىرورچى دەپ ئاتالغان.بۇ دەل فىرانسىيەدە 1984يۇزبەرگەن قەھۋە خاننى پارتىلتىش تىرورلۇق ۋەقەسى ،ئامرىكىدا 1866-يىلى يۇزبەرگەن رەزىل تىرۇرلۇق ۋەقەسى قاتارلىقلارنىڭ يۇز بىرشىدىن بىرىلگەن نام ئىدى.لىكىن بۇنىڭ يىقىنقى زاماندا خەلىق ئاممىسىغا زەربە بىرۋاتقان جاھات تىرۇرلوق ۋەقەسى بىلەن نىمە مۇناسىۋىتى بار؟ئۇلارنىڭ مەيلى ئىسلام ھاكىميىتىنى يىقىتش ئۈچۈن قىلغان ھەركەتلىرى بولسۇن ۋە ياكى ئىسلام ياشلىرنىڭ ھۆكۇمەتكە قىلغان ھەركەتلىرى بولسۇن بۇنىڭ ئارقىسدا ئۇلارنىڭ ئۇزۇن يىللىق دىن مەدىنيەت ۋە ئىرىق پەرىقلىرى ئۇلارنىڭ ھۆكۇمەتسىز ئىلىپ بىرىلغان تىرورلۇق ھەركەتلىرنىڭ قوزغاتقۇچ كۈچى بولماقتا.تارىختىن بۇيان ھۆكۇمەتسىز تەشكىلاتلارنىڭ خەلىق ئاممىسىغا كەلتۇرگەن زىينى ناھايتىمۇ زور بولماقتا ۋە قوللانغان ۋاستىسى ناھايتى قەبىھ .لىكىن ھەرقىتىمقى ھەركەتتىن كىيىن ئۇلار نىمگە ئىرىشتى.ئۇلارنىڭ قىلغان ئارزۇلىرى ناھايتى ياخشى ئىناق ئادىل جەميەت قۇرۇش دىگەن بىلەن لىكىن ئۇلارنىڭ قىلمىشلىرى خەلىق ئاممىسىنىڭ تۇرمۇشىغا پۇتمەس زىيانلارنى ئىلىپ كىلىپ ئۇلارنى خانى ۋەيران قىلغان.
لىكىن يىقىندىن بۇيانقى تىرورچىلارنىڭ ئورتاقلىقى ئۇلار غەرىپتىكى باي دۆلەتلەرگە ئۇلارغا ئىلىپ كىلىنگەن تەڭسىزلىك ۋە باراۋەرسىزلىكىگە نارازىلىق بىلدۇرۇپ ئۇلارغىمۇ ئۆزبىشىغا كەلگەن كۈلپەتلەرنى كۆرسۇتۇپ قويۇشنى مەخسەت قىلغان.بولوپمۇ ئىسلام ۋە غەيرى دىندىكىلەرنىڭ مەدىنيەت كۆرەشلىرىدىن پەيدا بولغان كۈچلەر ئوخشىمىغان تەەشكىللەرگە بۆلنۇپ ھۆۇمەتسىزلەرنىڭ يىڭى سەھىيپىسىنى ئىچىپ يىڭچە غەرىپ بىلەن ئىسلام ئوتتۇرسىدىكى چىگىش مەسىللەرنى پەيدا قىلىپ يىڭچە تىرورلۇقلارنى ئىلىپ بىر ۋاتىدۇ.ئىلگىركى خەلىق ئاممىسى بىلەن رەزىل كۈچلەرنىڭ كۆرشىدىن پەيدا بولغان بۇ ئاتالغۇ ئەمدى ئىسلام رادىكاللىرىنىڭ ئومومىي نامى بولوپ قالدى.ئۇلار ئۆزلىرنىڭ ئۆچلىرنى غەيرى بىرەسمى قوپال ئۇسسۇللار ئارقىلىق ئىلىشنى ئويلايدۇ. ۋە ئومومىي خەلىق ئۇلارنىڭ بىرەسمىي ۋە غەيرى ئۇسسۇللىردىن ئەجەپلىندۇ .مانا بۇ ھازىرقى تىرورچىلارنىڭ تىپك ئالاھىدىلكى.
لىكىن ئۇلار ھۆكۇمەتسىز تەشكىلات بولوش سۇپتى بىلەن قەدىمدىن ھازىرغىچە تۇپتىن يوقتۇلمىدى.لىكىن ئۇلار رەسمىي يۇسۇندا ھەق تەرەپدارلىرى بولغانلىرى ناھايتى كۆپ.تارىختىكى نۇرغۇنلىغان ھاكىميەتلەر ئىلگىرى ھۆكۇمەتسىزلىكتىن بارلىققا كەلگەن.ۋە شۇ ھۆكۇمەتكە قوشلۇپ كەتكەن.بۇ مەلۇم تىرورچىلارنىڭ ئاخىرلىشىتىكى بىرخىل ئۇسسۇل.
لىكىن ئۇلارنىڭ يولسىزلىقلىرى ۋە چەكتىن ئاشقان تەلەپلىرى ھىچقاچان خەلىق تەرپىدىن قوبول قىلىنمىغان.شۇڭا تىرۇرچى بىلەن ئۇۋالخورلارنى پەرىق ئىتىش دەل ئۇلارنىڭ نىشانى ئوخشاش بولسىمۇ ئۇسسۇلىنىڭ خەلىق ئاممىسىنىڭ ئارزۇسىنى چىقىش قىلىش قىلالماسلىقتا.
خەلىق ھەم تىرورلۇق تەشكىلاتلىرىنى بىردەك رەت قىلدۇ.ۋە يوللۇق تۇغرا خەلىق ئاممىسىغا مەنپەت يەتكۈزدىغان تەلەپ ۋە يىڭلىقلارنى ئاسان قوبول قىلدۇ.ھەددىدىن ئاشقان كۈچلەرگە قاتتىق زەربە بىردۇ.
