مۇسۇلمان ېۈچۈن مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالام ېەڭ ياخشۈ ېۈلگۈدۇر
ېۇيغۇرچە- الۆويغوريە]-uyghur]
پەزۈلەتلۈك شەيخ ېەلۈ ېۈبنۈ ېابدۇرەھمان ھۇزەيپۈ
تەرجۈمە قۈلغۇچۈ: سەيپۈددۈن ېەبۇ ېابدۇلېەزۈز
تەكشۇرۇپ بېكۈتكۈچۈ: ن.تەمكۈنۈ
نەشۈر ھوقۇقۈ مۇسۇلمانلارغا مەنسۇپ
2011 - 1432
﴿ مچمد - پلۈ اللھ ىليھ وسلم - القدوە الچسنە ﴾
« باللغە الۆويغوريە »
فگيلە الشيخ ىلي بن ىبد الرچمن الچۇيفي
ترجمە: سيف الدين ۆبو ىبد الىزيز
مراجىە: ن. تمكيني
چقوق الطبى والنشر لكل مسلم
2011 - 1432
مۇسۇلمان ېۈچۈن مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالام ېەڭ ياخشۈ ېۈلگۈدۇر
2011-يۈلۈ 07-ېاينۈڭ 01-كۈنۈدۈكۈ جۈمە خۇتبۈسۈنۈڭ قۈسقۈچە مەزمۇنۈ
پەيغەمبەرېەلەيھۈسسالام مەسچۈتۈنۈڭ ېۈمامۈ ېاللاھ تاېالاغا ھەمدە-سانا ېېيتۈپ، پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامغا دۇرۇت-سالام يوللۈغاندۈن كۈيۈن، جۈمە نامۈزۈ ېۈچۈن توپلاشقان يۈز مۈڭلۈغان مۇسۇلمانلارغا "مۇسۇلمانلار نەپسۈنۈ ېۈسلاھ قۈلۈپ، رەسۇلۇللاھنۈ كۈندۈلۈك تۇرمۇشۈدۈكۈ بارلۈق ېۈشلاردا ېۈلگە قۈلۈپ ياشۈشۈ كېرەك" دېگەن مەزمۇندا تۆۋەندۈكۈ قۈممەتلۈك تەۋسۈيەلەرنۈ قۈلدۈ:
ېۈنسانلارنۈڭ ياخشۈ ۋە باياشات، خاتۈرجەملۈك تۈسۈ ېالغان بۈر جەمېۈيەت قۇرۇپ چۈقالۈشۈ، ېۇلارنۈڭ ېۆز ياراتقۇچۈسۈغا ساغلام رەۋۈشتە قەتېۈ تەۋرەنمەستۈن ېېتۈقاد قۈلۈشۈغا باغلۈق بولۇش بۈلەن بۈرگە، كېلۈچەك ېەۋلادلارغا بارلۈق پەزۈلەتلەردە ېۈلگە بولۇش ېارقۈلۈق روياپقا چۈقۈدۇ. ياخشۈ ۋە پەزۈلەتلۈك ېەمەللەرنۈڭ سەۋەبۈ بۈلەن ېاللاھ تاېالا شەخس ۋە ېاېۈلە شۇنداقلا جەمېۈيەت ېەھۋالۈنۈ ېۈسلاھ قۈلۈدۇ، بۇ ېارقۈلۈق دۇنيا گۈللۈنۈدۇ، ياخشۈلۈق ۋە بەرۈكەت ېومۇملۈشۈدۇ، ھاياتلۈقنۈڭ ھەممە تەرەپلۈرۈ بەختكە چۆمۈدۇ-دە، نەتۈجۈدە ېۈنسان ېۆزۈنۈڭ ېاللاھ ېۈچۈن قۈلغان سالۈھ ېەمەللۈرۈ سەۋەبلۈك يۇقۈرۈ مەرتۈۋۈلەرگە مۇيەسسەر بولۈدۇ. بۇ ھەقتە ېاللاھ تاېالا مۇنداق دەيدۇ: «شۈبھۈسۈزكۈ، ېۈمان ېېيتقان ۋە ياخشۈ ېەمەللەرنۈ قۈلغانلارنۈڭ مەنزۈلگاھۈ فۈردەۋس جەننەتلۈرۈ بولۈدۇ.» [سۈرە كەھف 107-ېايەت].
نەمۇنۈلۈك ېۈنسانلار ياش-ېەۋلادلارنۈ دۈنۈ-ېېتۈقاد، ېەدەپ-ېەخلاق جەھەتلەردە توغرا يولغا يېتەكلەيدۇ، ېۇلارنۈڭ ېالۈ نۈشان ۋە يۇقۈرۈ غايۈگە يېتۈشۈگە ېالاھۈدە ېەھمۈيەت بېرۈدۇ. ېۈنسان ھاياتۈنۈڭ ھەممە تەرەپلۈرۈدە ېۈش-ېۈزلۈرۈغا ېەگۈشۈدۈغان نەمۇنۈلۈك كۈشۈلەرگە ېېھتۈياجلۈق بولۈدۇ، يەنۈ دۈن-دۇنيا ېۈشلۈرۈدا ېۇلارغا ېەگۈشۈدۇ.
ېاللاھ تاېالا ېۈنسانلارغا رەھمەت-شەپقەت قۈلۈپ، ېۇلارنۈ توغرا يولغا يېتەكلەيدۈغان نەمۇنۈلۈك ېۈلگە قۈلۈپ، ېۇلارغا ېۆز ېۈچۈدۈن ېەلچۈلەرنۈ ېەۋەتتۈ، ېۇلار ېۈنسانلارنۈ ېاللاھقا شېرۈك كەلتۈرۈشتۈن چەكلەپ، يەككە-يېگانە ېۈبادەتكە لايۈق ھەق مەبۇدقا ېۈبادەت قۈلۈشقا بۇيرۇش بۈلەن بۈرگە، ېېسۈل ېەخلاق-پەزۈلەت، ېادالەت ۋە ھەقۈقەتنۈ بەرپا قۈلۈش، شۇنداقلا دۇنيا-ېاخۈرەتلۈك ېۈشلۈرۈدا ېۈسلاھات ېۈلۈپ بېرۈشقا بۇيرۇپ، تۈرلۈك رەزۈللۈك، پەسكەشلۈك، بۇزۇقچۈلۈقتۈن چەكلۈدۈ ۋە ېۇلارنۈ دوزاختۈن ېاگاھلاندۇردۈ. بۇ ھەقتە ېاللاھ تاېالا مۇنداق دەيدۇ: «بۈز ھەقۈقەتەن ھەر بۈر ېۈممەتكە: "ېاللاھقا ېۈبادەت قۈلۈڭلار، شەيتاندۈن (يەنۈ شەيتانغا، بۇتلارغا، كاھۈنلارغا ېوخشاش ھەرقانداق مەبۇدقا ېۈبادەت قۈلۈشتۈن) يۈراق بولۇڭلار" دەپ پەيغەمبەر ېەۋەتتۇق، ېۇلارنۈڭ ېارۈسۈدا ېاللاھ ھۈدايەت قۈلغانلۈرۈمۇ بار، گۇمراھلۈققا تېگۈشلۈك بولغانلۈرۈمۇ بار. يەر يۈزۈدە سەير قۈلۈپ يۈرۈپ پەيغەمبەرلەرنۈ ېۈنكار قۈلغانلارنۈڭ ېاقۈۋۈتۈنۈڭ قانداق بولغانلۈقۈنۈ كۆزۈتۈڭلار.» [سۈرە نەھل 36-ېايەت].
ھەر بۈر ېۈممەتكە ېەۋەتۈلگەن پەيغەمبەر، بارلۈق ېۈشلاردا شۇ ېۈممەتكە ېۈلگە بولۈدۇ، بۇ ېۇممەتنۈڭ ېەڭ ېۈلغار-ياخشۈ كۈشۈلۈرۈ ېاشۇ پەيغەمبەرگە ھەمراھ بولۇپ بۈر دەۋۈردە ياشۈغان كۈشۈلەردۇر، چۈنكۈ ېۇلار ېۇ پەيغەمبەر بۈلەن بۈر دەۋۈردە ياشۈدۈ ۋە ېۇنۈڭ ھەممە ېۈش-پاېالۈيەتلۈرۈنۈ كۆردۈ ۋە بۇيرۇقلۈرۈغا ېەمەل قۈلدۈ، ېۇلارنۈڭ ھەممۈسۈ ېۈنسانۈيەت دۇنياسۈغا ياخشۈلۈقتا نەمۇنۈلۈك ېۈلگە بولالايدۇ. ېاللاھ تاېالا پەيغەمبەرلۈكنۈ، ھەممە پەيغەمبەرلەرنۈڭ سەردارۈ ۋە ېۈنسانۈيەتنۈڭ ېەڭ ېەۋزۈلۈ، پەزۈلەت ۋە ېېسۈللۈكنۈڭ ساھۈبۈ بولغان، پەيغەمبۈرۈمۈز مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالامنۈ ېاخۈرقۈ پەيغەمبەر قۈلۈپ ېەۋەتۈش ېارقۈلۈق ېاخۈرلاشتۇردۈ. ېۇنۈڭغا چۈشۈرۈلگەن قانۇن-شەرۈېەت ېارقۈلۈق، بارلۈق پەيغەمبەرلەرنۈڭ ېۈلاھۈ قانۇن-تۈزۈملۈرۈنۈ ېەمەلدۈن قالدۇردۈ. ېاللاھ تاېالا پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالامغا ېۈشەنمۈگەن ھېچبۈر كۈشۈنۈڭ ېەمەللۈرۈنۈ قوبۇل قۈلمايدۇ، مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالام بارلۈق پەيغەمبەرلەرنۈڭ ېۈزباسارۈ، ېۈبراھۈم ېەلەيھۈسسالامنۈڭ يولۈ بويۈچە ېەۋەتۈلگەن نەمۇنۈلۈك ېۈلگۈدۇر.
ېاللاھ تاېالا مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالامنۈ ېۈسلام ېۈممۈتۈگە ېۈلگە، ېۈنسانۈيەتكە نەمۇنە قۈلدۈ. ېۇنۈڭ دۈنۈغا كېرۈشنۈ مەقسەت قۈلغان ھەرقانداق كۈشۈگە ېاللاھ كاتتا نېمەت ۋە ياخشۈلۈق ېاتا قۈلۈدۇ. ېاللاھ تاېالا مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالامنۈڭ شەخسۈيۈتۈگە بارلۈق ياخشۈلۈق، ېېسۈللۈك، ېەخلاق-پەزۈلەتنۈ مۇجەسسەملەشتۈردۈ، ېۇنۈ پۈتۈن ھاياتۈدا توغرا يولدا دەپ سۈپەتلەپ قەسەم قۈلدۈ ۋە ېۇنۈ توغرا يولغا يېتەكلۈدۈ. ېاللاھ تاېالانۈڭ پەيغەمبەرېەلەيھۈسسالام ھەققۈدە بەرگەن گۇۋاھلۈقۈ، پەيغەمبەرېەلەيھۈسسالامنۈڭ بارلۈق ېەيۈب-نۇقسان، كەمچۈللۈكۈدۈن پاك ېۈكەنلۈكۈنۈ ېۈسپاتلايدۇ.
جابۈر رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇ پەيغەمبەرېەلەيھۈسسالامنۈڭ خۇتبۈدا مۇنداق دېگەنلۈكۈنۈ رۈۋايەت قۈلۈدۇ: رەسۇلۇللاھ ېەلەيھۈسسالام مۇنداق دېگەن: «سۆزنۈڭ ېەڭ ياخشۈسۈ ېاللاھنۈڭ كۈتابۈدۇر، ېەڭ توغرا يول مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالامنۈڭ تۇتقان يولۈدۇر، ېۈشلارنۈڭ ېەڭ قاباھەتلۈكراقۈ، دۈن نامۈدۈن يېڭۈدۈن ېوتتۇرۈغا قويۇلغان ېۈشلاردۇر، دۈن نامۈدۈن يېڭۈدۈن ېوتتۇرۈغا قويۇلغان ھەرقانداق ېەسلۈ يوق ېۈشلار ېازغۇنلۇقتۇر.» [مۇسلۈم رۈۋايۈتۈ].
ساھابۈلەرنۈڭ ېەڭ شەرەپلۈك ېۈنسانلار بولۈشۈدۈكۈ بۈردۈن-بۈر سۈر، ېۇلار ھاياتۈدۈكۈ بارلۈق ېۈشلۈرۈدا پەيغەمبەرېەلەيھۈسسالامغا ېەگەشكەنلۈكۈ، يەر شارۈدا ېۈسلام دۈنۈنۈ مۇستەھكەم قۈلۈش ېۈچۈن پۈتۈن ھاياتۈ بۈلەن ياردەم بەرگەنلۈكۈ، دۈن دۈشمەنلۈرۈگە قارشۈ ھارماي-تالماي كۆرەش قۈلغانلۈقۈ، بۇ يولدا ېۆزلۈرۈنۈڭ جانلۈرۈ، ماللۈرۈنۈ سەرپ قۈلغانلۈقۈ ۋە ېاخۈرقۈ ھاياتۈغۈچە قۇرېان-ھەدۈس روھۈنۈ زېمۈن ېەھلۈگە تارقۈتۈش ېۈچۈن تۈرۈشچانلۈق كۆرسەتكەنلۈكۈ سەۋەبۈدۈندۇر. ېۇلار پەيغەمبەرېەلەيھۈسسالامدۈن كېيۈنكۈ ېەڭ پەزۈلەتلۈك-شەرەپلۈك، نەمۇنۈلۈك كۈشۈلەر ھېسابلۈنۈدۇ. ېاللاھ ۋە ېۇنۈڭ ېەلچۈسۈ ېۇلارنۈڭ پەزۈلۈتۈ، ياخشۈلۈقۈ ۋە جەننەت ېەھلۈ ېۈكەنلۈكۈگە، ېۇلارنۈ پەقەت ېۈككۈ يۈزلۈمۈچۈ مۇناپۈقلارنۈڭلا ياقتۇرمايدۈغانلۈقۈغا گۇۋاھلۈق بەردۈ، چۈنكۈ ساھابۈلار دۈننۈڭ بۈزلەرگە قەدەر يۈتۈپ كېلۈشۈ ېۈچۈن بۈز بۈلەن پەيغەمبەرېەلەيھۈسسالام ېارۈسۈدۈكۈ ۋاستۈدۇر، ېۇلارنۈ ياقتۇرمايدۈغانلار بولسا، ېاللاھنۈڭ دۈنۈنۈ ياقتۇرمايدۈغانلاردۈندۇر. (يەنۈ ېۆز ياراتقۇچۈسۈغا گەدەنكەشلۈك قۈلۈشنۈ ېۈختۈيار قۈلغانلاردۇر).
پەزۈلەتلۈك كۈشۈلەرگە ېەگۈشۈش مۇسۇلمان ھاياتۈدۈكۈ ېەڭ مۇھۈم ېۈشتۇر، مۇسۇلمانلار ېۇلار ېارقۈلۈق توغرا يولنۈ تاپۈدۇ، ھەقۈقەتتە تەۋرەنمەي تۇرۈدۇ، ېۇلار ېارقۈلۈق ھەق بايرۈقۈنۈ لەپۈلدۈتۈدۇ، باتۈل يوللاردۈن ساقلۈنۈپ، جەننەتكە ېېلۈپ بارۈدۈغان داغدام يولغا ېېرۈشۈدۇ.
مۇسۇلمانلارنۈڭ بۈرۈنچۈ ېۈلگۈسۈ پەيغەمبۈرۈمۈز مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالامدۇر، ېاندۈن ساھابۈلاردۇر، ېاندۈن ېۇلاردۈن كېيۈنكۈ ېۈسلامدۈكۈ توغرا يول كۆرسەتكۈچۈ ېالۈملار ۋە يۈتەكچۈلەردۇر، پەيغەمبەرېەلەيھۈسسالامدۈن باشقا ھەممە كۈشۈ خاتالۈقتۈن ساقلۈنالمايدۇ. ېۈسلام ېۈممۈتۈ ۋە شەخسلەرنۈڭ ھاياتۈدا كۆرۈلگەن كەمچۈللۈكلەر، ېۇلارنۈڭ پەيغەمبەرېەلەيھۈسسالامنۈ ھاياتۈدۈكۈ بارلۈق ېۈشلۈرۈدا نەمۇنە قۈلمۈغانلۈقۈ سەۋەبۈدۈندۇر.
مۇسۇلمانلار پەيغەمبەرېەلەيھۈسسالامغا تولۇق ېەگۈشۈش، سۈننەتلۈرۈگە ېەمەل قۈلۈش، كۆرسەتمۈلۈرۈگە بويسۇنۇش ېۈچۈن پۈتۈن كۈچۈ بۈلەن تۈرۈشۈشۈ، بۇ مەقسەتكە يېتۈش يولۈدا نەپسۈ بۈلەن كۆرەش قۈلۈشۈ كېرەك.
پەيغەمبەرېەلەيھۈسسالامنۈڭ تەرجۈمۈھالۈنۈ ېوقۇش ېارقۈلۈق ېۇنۈڭغا ېەگۈشۈش ۋە ساھابۈلەرنۈڭ يولۈدۈن مېڭۈش كېرەك. ېاللاھ ۋە ېاللاھنۈڭ رەسۇلۈنۈڭ بۇيرۇقۈغا خۈلاپلۈق قۈلغۇچۈلار دۇنيا-ېاخۈرەتتە خار بولۈدۇ ۋە توغرا يولدۈن ېېزۈپ كېتۈدۇ. شۇنۈڭ ېۈچۈن مۇسۇلمان بارلۈق ېۈشلۈرۈنۈ قۇرېان ۋە سۈننەتنۈڭ روھۈغا ېۇيغۇنلاشتۇرۇپ ياشاشقا تۈرۈشچانلۈق كۆرسۈتۈشۈ لازۈم. بۇ ھەقتە ېاللاھ تاېالا مۇنداق دەيدۇ: «(ېۈ مۇھەممەد! ېۇلارغا) ېېيتقۈنكۈ: "ېەگەر سۈلەر ېاللاھنۈ دوست تۇتساڭلار، ماڭا ېەگۈشۈڭلاركۈ، ېاللاھ سۈلەرنۈ دوست تۇتۈدۇ، (ېۆتكەنكۈ) گۇناھۈڭلارنۈ مەغپۈرەت قۈلۈدۇ. ېاللاھ ناھايۈتۈ مەغپۈرەت قۈلغۇچۈدۇر، ناھايۈتۈ مېھرۈباندۇر". ېېيتقۈنكۈ: "ېاللاھقا ۋە پەيغەمبەرگە ېۈتاېەت قۈلۈڭلار". ېەگەر ېۇلار ېۈتاېەت قۈلۈشتۈن يۈز ېۆرۈسە، ېاللاھ كاپۈرلارنۈ (يەنۈ ېاللاھنۈڭ ېايەتلۈرۈنۈ ېۈنكار قۈلغانلارنۈ) دوست تۇتمايدۇ.» [سۈرە ېال-ېۈمران 30-31-ېايەتلەر].
ېۆسۈپ يېتۈلۈۋاتقان ياش-ېەۋلادلار كۆزۈ بۈلەن كۆرگەن ياكۈ ېاتا-ېانا، قېرۈنداشلۈرۈ، ېوقۇتقۇچۈ-ېۇستازلۈرۈ، ساۋاقداشلار ۋە جەمېۈيەتتە ېۆزۈدۈن چوڭلاردۈن ېاڭلۈغان ۋە كۆرگەنلۈرۈگە ېەگۈشۈدۇ، ېەگەر ياخشۈ ېۈش قۈلغۇچۈلارنۈ كۆرۈپ، ېۇلار بۈلەن ېارۈلۈشۈپ، ېۇلارنۈڭ ياخشۈ سۆزلۈرۈنۈ ېاڭلۈسا ياخشۈلۈققا يۈزلۈنۈدۇ، ېەمما ېۇنۈڭ ېەكسۈچە بولسا ېۇلارنۈڭ تەربۈيۈسۈگە ېالاھۈدە كۈچ سەرپ قۈلۈشقا توغرا كېلۈدۇ.
ھازۈر جەمېۈيۈتۈمۈزدە ېۆسمۈر ۋە ياشلارغا سەلبۈي تەسۈر كۆرسۈتۈدۈغان تۈرلۈك قاناللار، ېېنتۈر تورلۈرۈ، قول تۈلۈفۇنلۈرۈ قاتارلۈق قوش بۈسلۈق ھەر-خۈل مېدۈيا ۋاستۈلۈرۈ ېۇچقاندەك تەرەققۈ قۈلۈۋاتقان زاماندا، مۇسۇلمان پەرزەنتلۈرۈنۈڭ ېۈمانۈ ۋە مۈللۈ كۈملۈكۈنۈ ساقلاپ قۈلۈش ېۈچۈن ېۈسلامۈي ۋە دۈنۈ تەلۈم-تەربۈيەنۈ چۈقۈش قۈلغان ېەخلاق-پەزۈلەتكە ېەھمۈيەت بېرۈش ېۈنتايۈن مۇھۈم بولۇپ، بۇ يەنۈلا ھاياتۈمۈزدۈكۈ بارلۈق ېۈشلۈرۈمۈزدا رەسۇلۇللاھ ۋە ساھابۈلارنۈ ېۈلگە قۈلۈپ ياشاشقا تۈرۈشۈشۈمۈزنۈ تەقەززا قۈلۈدۇ. بۇھەقتە ېاللاھ تاېالا مۇنداق دەيدۇ: «سۈلەرگە - ېاللاھنۈ، ېاخۈرەت كۈنۈنۈ ېۈمۈد قۈلغان ۋە ېاللاھنۈ كۆپ ياد ېەتكەنلەرگە - رەسۇلۇللاھ ېەلۋەتتە ياخشۈ ېۈلگۈدۇر.» [سۈرە ېەھزاب 21-ېايەت].
يەنۈ بۈر ېايەتتە: «ېۈ مۇھەممەدنۈڭ ېۈممۈتۈ! ېۈبراھۈم ۋە ېۇنۈڭغا ېەگەشكەن مۆمۈنلەر سۈلەرگە ېاللاھنۈ ۋە ېاخۈرەت كۈنۈنۈ ېۈمۈد قۈلۈدۈغانلارغا ياخشۈ نەمۇنۈدۇر، كۈمكۈ ېۈمانۈدۈن يۈز ېۆرۈيدۈكەن، بۈلسۇنكۈ ېاللاھ ېۇنۈڭدۈن ۋە ېۇنداقلاردۈن بۈھاجەتتۇر، ېاللاھ مەدھۈيۈگە لايۈقتۇر.» [سۈرە مۇمتەھۈنە 6-ېايەت].
جانابۈ ېاللاھ ھەممۈمۈزنۈ قۇرېان ۋە سۈننەتنۈڭ روھۈغا ېۇيغۇن تۇرمۇش شاراېۈتلۈرۈنۈ بەرپا قۈلۈشۈمۈزغا مۇيەسسەر قۈلسۇن. ېامۈن.
مەنبە: دارۇل ېۈسلام تورۈ
