شېنجېن شەھەرلىك يول-كۆۋرۈك قۇرۇلۇش گوروھىنىڭ سابىق باش مۇدىرى ساۋ ئەپەندى پارىخورلۇق جىنايىتى سادىر قىلغانلىقتىن يەنتيەن رايونلۇق سوت مەھكىمىسى مۇددەتلىك ئۈچ يىل قاماق جازاسى بېرىپ، بەش يىل كىچىكتۈرۈپ ئىجرا قىلىشقا ھۆكۈم قىلغان. تەپتىش مەھكىمىسى 1-سوت ھۆكۈمىدە قانۇن خاتا تەدبىقلانغان، جازا يەڭگىل بولۇپ قالغان، دېگەن ئاساس بىلەن ئېتىراز بىلدۈرگەندىن كېيىن، شېنجېن شەھەرلىك ئوتتۇرا سوت مەھكىمىسى ساۋ ئەپەندىگە مۇددەتلىك ئون يىللىق قاماق جازاسى بەرگەن. ساۋ ئەپەندى 420مىڭ يۈەن پارا ئالغان بولۇپ، قىلمىشلىرىنى تەپتىش مەھكىمىسى دەلىللەپ بولغاندا ئاندىن ئىقرار قىلغان ئىكەن. (داياڭ تورىنىڭ 2011-يىل 13-ئۆكتەبىردىكى خەۋىرى)
ساۋ ئەپەندىگە 1-سوتتا ئۈچ يىل جازا بېرىپ، بەش يىل كېچىكتۈرۈپ ئىجرا قىلىش ھۆكۈم قىلسا، 2-سوتتا ئون يىل جازا بېرىلىپتۇ. بۇنداق چوڭ پەرقنى كۆرۈپ، دۆلەتنىڭ جىنايى ئىشلار قانۇنى بەزى سودىيەلەرنىڭ خالىغانچە مىجىقلاپ ئوينايدىغان رېزىنكە قورچىقى بولۇپ قالدىمۇ نېمە دەپ دەرگۇماندا قالدىم.
جىنايى ئىشلار قانۇنىدا پارا ئالغانلارغا سوممىسى ۋە قىلمىشىغا قاراپ جازا بېرىلىدىغانلىقى، سوممىسى 100 مىڭ يۈەندىن ئاشقان بولسا، ئون يىلدىن يۇقۇرى مۇددەتلىك قاماق جازاسى ياكى مۇددەتسىز قاماق جازاسى بېرىلىدىغانلىقى، قىلمىشى پەۋقۇلئاددە ئېغىر بولغانلارغا ئالىي جازا بېرىلىدىغانلىقى ئېنىق بەلگىلەنگەن تۇرسا، ھۆكۈم نىمىشقا ئاسمان-زىمىن پەرق قىلىدۇ؟
سودىيەنىڭ ئەركىن كېسىم قىلىش ھوقۇقى مۇتلەق بولمايدۇ، جىنايەت بىلەن جازا ماس كېلىش پىرىنسىپىنىڭ چەكلىمىسىگە ئۇچرايدۇ. سودىيە دېلوغا ئادىل ھۆكۈم قىلىش ينزىسىدىن قانۇننى چۈشەندۈرگەندە قانۇننىڭ بەلگىلىمىسىدىن ھالقىپ كەتسە بولمايدۇ. سودىيەنىڭ يەكۈنى قانۇن بەلگىلىمىسىدىن ھالقىپ كەتسە، «سودىيە قانۇن پەيدا قىلغان» بولۇپ قېلىپ، جىنايەت ۋە جازانى قانۇندا بەلگىلەش پىرىنسىپىغا مۇخالىپ بولۇپ قالىدۇ.
ئەدلىيەنىڭ نوپۇزى قالمىسا، تولىمۇ قورقۇنچلىق. ھەققانىيەتنى ياقلايدىغان قەيەر قالىدۇ؟ ھەق گېپىمىزنى نەدە دەيمىز؟ ئىككى دەرىجىلىك سوت ساۋ ئەپەندىنىڭ پارىخورلۇق جىنايىتىگە چىقارغان ھۆكۈمدە نېمىشقا شۇنچە چوڭ پەرق بولىدۇ؟ ئادىمەتچىلىك ئامىللىرىنىڭ ئەدلىيىگە سىڭىپ كېتىشى مەلۇم جەھەتتىن ئالغاندا قانۇننى ئاختا قىلغانلىق بولۇپ، ئەدلىيە ئادىللىقى ئېغىزدىكى گەپ، ھەتتا كۆز بويامچىلىق بولۇپ قالىدۇ.
باكون: بىر ناھەق ھۆكۈم ئون قېتىملىق جىنايەتكە تەڭ. جىنايەت ئېقىننى بۇلغايدۇ، ناھەق ھۆكۈم مەنبەنى بۇلغايدۇ، دېگەن. قانۇن ئەنئەنىسى جەھەتتىن، دۆلىتىمىزنىڭ قانۇنلىرى يازما قانۇنغا تەۋە بولۇپ، بۇنىڭ ھالقىلىق يېرى «چوقۇم قەغەزدىكى قانۇن بويىچە ئىجرا قىلىش»تۇر، قانۇن تەدبىقلىغاندا ئۈنۈم كۈچى دەرىجىسىگە قاراش، سىياسەت، يېتەكچى پىكىر دېگەنلەرنى قانۇننىڭ ئۈستىگە قويىۋالماسلىق كېرەك. دېمەك، سودىيەنىڭ «قانۇننى ئۆزگەرتىۋېتىش» ھوقۇقى بولمايدۇ.
ئېغىر جازا بېرىشكە تېگىشلىك بولسا، ئېغىر جازا بەرسە، يەڭگىل جازا بېرىشكە تېگىشلىك بولسا، يەڭگىل جازا بەرسە، ئېغىر جازالاش بىلەن كەڭچىلىك قىلىشنى بىرلەشتۈرۈش تەلىپىگە ئۇيغۇن بولىدۇ. بۇنىڭ ئالدىنقى شەرتى قانۇننى بىردەك، توغرا ئىجرا قىلىش، قانۇن ئىجرا قىلىشتا بىرلىككە كەلتۈرۈلگەن ئۆلچەم بولۇش كېرەك. يەرلىك قورۇقچىلىق، ئادىمەتچىلىك قاتارلىقلار قانۇننى توغرا ئىجرا قىلىشقا دەخلى قىلسا بولمايدۇ. قانۇننىڭ ئىناۋىتى ۋە نوپۇزىنىڭ قايتىدىن تىكلىنىشىگە تەقەززامىز. قانۇن سودىيەنىڭ رېزىنكە قورچىقى بولۇپ قالمىسۇن، ئەسلا شۇنداق بولۇپ قالمىسۇن.


مەنبە: خەلق تورى. خەنزۇچە تەڭرىتاغ تورىغا 2011-يىلى 13-ئۆكتەبىر كۆچۈرۈلگەن نۇسخىسىغا ئاساسەن تەرجىمە قىلىندى.
ئاپتورى: چيەن گۇيلىن
تەرجىمەقىلغۇچى:  نوشىرۋان

ئۇيغۇرچە مەنبە: تورى

http://elbehre.com/forum.php?mod=viewthread&tid=396

شۇنداق قانۇن رىزىڭكە قورچاق بوپ قالسا بولماي دۇ . تەرجىمە ئەسەرلىرىڭىز ئۈزلۈپ قالمىسۇن ، شىنجاڭ مۇنبىرگە يوللىغان يەنە بىر تەرجىمە ئەسىرڭىز نى كەڭساي مۇنبىرگە يوللاش تەكلىبىنى بىرمەن. ھىلقى ئەركىن ئىلمىي پىكىرلىشى توغرىسدىكى ..مۇم كىن بولسا يولاپ قويسىڭىز .مۇنبىرمىزگە قىلغان ياردىمىڭىز بوللاتتى . تىما ئىگسىگە تەشەككۈر.

ئالدى بىلەن ياخشى تېمىدىن بىرنى يوللىغانلىقىڭىز ئۈچۈن رەھمەت!

جىنايى ئىشلار قانۇنىدا پارا ئالغانلارغا سوممىسى ۋە قىلمىشىغا قاراپ جازا بېرىلىدىغانلىقى، سوممىسى 100 مىڭ يۈەندىن ئاشقان بولسا، ئون يىلدىن يۇقۇرى مۇددەتلىك قاماق جازاسى ياكى مۇددەتسىز قاماق جازاسى بېرىلىدىغانلىقى، قىلمىشى پەۋقۇلئاددە ئېغىر بولغانلارغا ئالىي جازا بېرىلىدىغانلىقى ئېنىق بەلگىلەنگەن.
بۇ يەردىكى ئالىي جازا قايسى جازاكىن؟ جىنايى ئىشلار قانۇنىدا ئالىي جازا دەپ جازا يوق. بۇ بەلكىم تەرجىمىدىكى خاتالىق بولسا كېرەك.
ئەمدى ، قانۇننىڭ بۇنداق ئەھۋاللارغا ئۇچرىشىدا كۆپ خىل سەۋەب بار. مېنىڭ بىر ئۇقۇتقۇچۇم دەرس ۋاقتىدا ئەگەر سوتچىلارنىڭ پارە ئالىدىغان ئىشىنى ئازلىتىمىز دەيدىكەنمىز، سوتچىلارنىڭ سانىنى ئازلىتىپ، ئۇلارغا بېرىدىغان مائاشنى ئۆستۈرۈشىمىز كېرەك دېگەنىدى. ئىشقىلىپ ، بىز پۇقرالاردىمۇ  خاتالىق بار، ئەگەر قانۇننى بىلسەك، شۇ باشلىقلارنىڭ يېنىغا بېرىپ ئىش بىجىرمەكچى بولغاندا ئۇنىڭغا يالۋۇرماي، مەن مۇنداق ئىشنى قىلماقچى ئىدىم، دۆلىتىمىزنىڭ پالانى قانۇنىدا دېيىلىشىچە بۇ ئىش سېنىڭ باشقۇرۇش دائىرەڭدە ئىكەن. شۇڭا قىلىپ بېرىشىڭ كېرەك  بولمىسا ئۈستىڭدىن بىر دەرىجە يۇقىرى ئورۇنغا ئەرز قىلىمەن دېيەلىسەك ئاندىن بۇ ئىشلار ئازلايدۇ ياكى تۈگەيدۇ.  ئۇنداق قىلماي پۇلغا زورلاپ ئۇنىڭغا پارە بەرسەك، ئۆزىمىزنىمۇ ، ئۇ باشلىقنىمۇ دۇزاخقا ئىتتىرىۋېتىمىز. چۈنكى<<پارە ئالغۇچىمۇ، پارە بەرگۈچىمۇ دوزاخقا مەھكۇمدۇر>>.

ئىشلىتىش

بۇ مەزمۇن 1قەۋەتتىكى جەڭچى نىڭ 2011-10-14 17:40 يوللىغان يازمىسىغا نەقىل   :
شۇنداق قانۇن رىزىڭكە قورچاق بوپ قالسا بولماي دۇ . تەرجىمە ئەسەرلىرىڭىز ئۈزلۈپ قالمىسۇن ، شىنجاڭ مۇنبىرگە يوللىغان يەنە بىر تەرجىمە ئەسىرڭىز نى كەڭساي مۇنبىرگە يوللاش تەكلىبىنى بىرمەن. ھىلقى ئەركىن ئىلمىي پىكىرلىشى توغرىسدىكى ..مۇم كىن بولسا يولاپ قويسىڭىز .مۇنبىرمىزگە قىلغان ياردىمىڭىز بوللاتتى . تىما ئىگسىگە تەشەككۈر.

<< باشقىچە پىكىرلەرگە كەڭ قورساق بولايلى >> ماۋزۇلۇق ماقالىنى دېمەكچىمۇ؟ كەڭساي مۇنبىرىگە يوللاپ قوياي.

ئىشلىتىش

بۇ مەزمۇن 2قەۋەتتىكى تاش نىڭ 2011-10-14 17:57 يوللىغان يازمىسىغا نەقىل   :
ئالدى بىلەن ياخشى تېمىدىن بىرنى يوللىغانلىقىڭىز ئۈچۈن رەھمەت!

جىنايى ئىشلار قانۇنىدا پارا ئالغانلارغا سوممىسى ۋە قىلمىشىغا قاراپ جازا بېرىلىدىغانلىقى، سوممىسى 100 مىڭ يۈەندىن ئاشقان بولسا، ئون يىلدىن يۇقۇرى مۇددەتلىك قاماق جازاسى ياكى مۇددەتسىز قاماق جازاسى بېرىلىدىغانلىقى، قىلمىشى پەۋقۇلئاددە ئېغىر بولغانلارغا ئالىي جازا بېرىلىدىغانلىقى ئېنىق بەلگىلەنگەن.
بۇ يەردىكى ئالىي جازا قايسى جازاكىن؟ جىنايى ئىشلار قانۇنىدا ئالىي جازا دەپ جازا يوق. بۇ بەلكىن تەرجىمىدىكى خاتالىق بولسا كېرەك.
ئەمدى ، قانۇننىڭ بۇنداق ئەھۋاللارغا ئۇچرىشىدا كۆپ خىل سەۋەب بار. مېنىڭ بىر ئۇقۇتقۇچۇم دەرس ۋاقتىدا ئەگەر سوتچىلارنىڭ پارە ئالىدىغان ئىشىنى ئازلىتىمىز دەيدىكەنمىز، سوتچىلارنىڭ سانىنى ئازلىتىپ، ئۇلارغا بېرىدىغان مائاشنى ئۆستۈرۈشىمىز كېرەك دېگەنىدى. ئىشقىلىپ ، بىز پۇقرالاردىمۇ  خاتالىق بار، ئەگەر قانۇننى بىلسەك، شۇ باشلىقلارنىڭ يېنىغا بېرىپ ئىش بىجىرمەكچى بولغاندا ئۇنىڭغا يالۋۇرماي، مەن مۇنداق ئىشنى قىلماقچى ئىدىم، دۆلىتىمىزنىڭ پالانى قانۇنىدا دېيىلىشىچە بۇ ئىش سېنىڭ باشقۇرۇش دائىرەڭدە ئىكەن. شۇڭا قىلىپ بېرىشىڭ كېرەك  بولمىسا ئۈستىڭدىن بىر دەرىجە يۇقىرى ئورۇنغا ئەرز قىلىمەن دېيەلىسەك ئاندىن بۇ ئىشلار ئازلايدۇ ياكى تۈگەيدۇ.  ئۇنداق قىلماي پۇلغا زورلاپ ئۇنىڭغا پارە بەرسەك، ئۆزىمىزنىمۇ ، ئۇ باشلىقنىمۇ دۇزاخقا ئىتتىرىۋېتىمىز. چۈنكى<<پارە ئالغۇچىمۇ، پارە بەرگۈچىمۇ دوزاخقا مەھكۇمدۇر>>.

مەزكۇر يازمىغا دىققەت ئاغدۇرغانلىقىڭىزغا رەھمەت.
توغرا ئېيتىسىز، دۆلىتىمىزنىڭ ھازىرقى جىنايى ئىشلار قانۇنىدا ئۆلۈم جازاسى دېگەن گەپ بار، ئالىي جازا دېگەن ئاتالغۇ قوللىنىلمىغان.
ئەجداتلىرىمىز قانۇن تۈزگەندە ئۆلۈم جازاسى دېگەن ئاتالغۇنىڭ ئورنىغا ئالىي جازا دەپ قوللانغان ئىكەن، بەزى دۆلەتلەرنىڭ جىنايى ئىشلار قانۇنلىرىدىمۇ بۇ ئاتالغۇ بارىكەن. دېمەك، ئالىي جازا ئۆلۈم جازاسىنىڭ يەنە بىر خىل ئاتىلىشى ئىكەن. شۇ نۇقتىدىن، تەرجىمىدە شۇنداق قوللانغان، بەلكىم تەرجىمىدىكى خاتالىق دەپ كەتكىلىمۇ بولماس. نامۇۋاپىق بولۇپ قالغان بولسا، بۇندىن كېيىن تەرجىمىدە دىققەت قىلىشىم ئۈچۈن بىر سەمىمىي ئەسكەرتىش دەپ چۈشىنىمەن.

يازمىنىڭ مەزمۇنى ئۈستىدە ياخشى مۇلاھىزىلەر بوپتۇ. پارا بېرىش، پارا ئېلىشنىڭ ھەر ئىككىسى قانۇنغا خىلاپ.

ھازىرقى  زاماندا  قانۇن راستىنلا  رەزىنكىغا  ئوخشاپ قالدى قانۇن ساھەسىدكى بىر قىسىم  پارىخور مۇناپىقلار    دۆلەت بەرگەن ھۇقۇتىن پايدىلىنىپ  تۆۋەندىكى ئەرىزدارلارنى بۇلىشىغا شۇلۇپ يەۋالمىسا ھىساپ ئەمەس

توردا،تاملاردىكى شۇئارلاردا قانۇن سودىيە ،ئانداق  ئادىل دىگەن بىلەن گىپىنى تاپالايدىغان  ھۇقۇقى بار  تۇنۇشى بار  لارغا
شۇنداق  دىخانغا  ئۇنداق  ئەمەسكەن......نىمىشقا  دىسىڭىز  مەن بىرسىگە قەرىز  بىرىپتۇرۇپ   سوتقا چىقسام  قەرىزدار  قەرىزدار سوتنىڭ ئالدىدالا  پۇلنى قەستەن  بەرمەيمەن  پۇلنى بەرسەم  ئالدۇ  بەرمىسەم سوت نىمقالالايدۇ  ، دەپ يۈرگەن  مەن گىپىڭنى  ئۈن ئالغۇغا  ئالدۇرۇپ قۇيمەن دىسەم   قوقمايمەن  بولسا  سىنئالغۇغا ئالمامسىز  دەيدىغان گەپ   ئەملىيەتتە شۇنداق قىلغان ھۈكۈم چىققاندىن كىيىن  پۇل يوق  ئىجرا چىلار مۇ  يوق دەپتۇرۋالسا  بىرە يىرنى  كىسۋالغىلى  بولمىسا ،دەپ25000يۈنگىمۇ ئامال يوق دەيدىغان گەپ  خەقنىڭ 3000-4000مىڭ  پۇلغىمۇ  سولاپ بولسىمۇ
ئالدىكەن  ،بىزگە كەل گەندە  كىپىلنىڭمۇ  بەرگننى  ئېلىپ تۇرۇڭلار  پۇلنى بىز  بەگۈزۇپ  قويمىغاندىكىن  ئۇندىن باشقا گەپ جىق
بولدى  دىمەي  نىمە پايدىسى ................

ئىشلىتىش

بۇ مەزمۇن 6قەۋەتتىكى karawan نىڭ 2011-10-14 21:34 يوللىغان يازمىسىغا نەقىل :
توردا،تاملاردىكى شۇئارلاردا قانۇن سودىيە ،ئانداق  ئادىل دىگەن بىلەن گىپىنى تاپالايدىغان  ھۇقۇقى بار  تۇنۇشى بار  لارغا
شۇنداق  دىخانغا  ئۇنداق  ئەمەسكەن......نىمىشقا  دىسىڭىز  مەن بىرسىگە قەرىز  بىرىپتۇرۇپ   سوتقا چىقسام  قەرىزدار  قەرىزدار سوتنىڭ ئالدىدالا  پۇلنى قەستەن  بەرمەيمەن  پۇلنى بەرسەم  ئالدۇ  بەرمىسەم سوت نىمقالالايدۇ  ، دەپ يۈرگەن  مەن گىپىڭنى  ئۈن ئالغۇغا  ئالدۇرۇپ قۇيمەن دىسەم   قوقمايمەن  بولسا  سىنئالغۇغا ئالمامسىز  دەيدىغان گەپ   ئەملىيەتتە شۇنداق قىلغان ھۈكۈم چىققاندىن كىيىن  پۇل يوق  ئىجرا چىلار مۇ  يوق دەپتۇرۋالسا  بىرە يىرنى  كىسۋالغىلى  بولمىسا ،دەپ25000يۈنگىمۇ ئامال يوق دەيدىغان گەپ  خەقنىڭ 3000-4000مىڭ  پۇلغىمۇ  سولاپ بولسىمۇ
ئالدىكەن  ،بىزگە كەل گەندە  كىپىلنىڭمۇ  بەرگننى  ئېلىپ تۇرۇڭلار  پۇلنى بىز  بەگۈزۇپ  قويمىغاندىكىن  ئۇندىن باشقا گەپ جىق
بولدى  دىمەي  نىمە پايدىسى ................

ھەق-تەلەپ قانۇنىدا ئۆزىڭىز يوشۇرۇن ئاۋازغا ئېلىۋالغان ھۆججەتلەر پاكىت قىلىنمايدۇ،جىنايى ئىشلار قانۇنىدا پاكىت بولىدۇ.

قۇساقتىكى ئىلىمنى ئىشلەتمىسە نىمە پايدىسى ،،نۇشۇرۋان ئەپەندىنىڭ مەملىكىتمىز ئىچىىدىكى داڭلىق تۇر بەت ۋە مەتبۇئاتلاردا ئىلان قىلنىۋاتقان قىززىق نۇقتا تىمىلارنى ۋاختىدا تەرجىمە قىلىپ بىز بىلەن يۇز كۇرۇشتۇرۋاتسىز....سىزگە كۇپ رەھمەت ...!!!!!