تۈركچىدىن ئۇيغۇرچىلاشتۇرغۇچى : ئۇيغۇر ئاكادېمىيىسىدىن باتۇر قاراخانلې


تۇركىيە تاشقى ئىشلار مىنىستىرى ئەھمەد داۋۇت ئوغلۇ سۆزلىرىدىن-



پۈتۈن دۇنيانى تەۋرەتكەن 11 – سېنتەبىر ۋەقەسى يۈز بەرگىنىگە ئون يىل بولدى. بۇ ئون يىل جەريانىدا بېشىمىزدىن ئۆتكۈزگەن ۋەقە – ھادىسىلەر ھەققىدە سوغۇق قانلىق بىلەن خۇلاسە چىقىرىشىمىز زۆرۈر. ئۆتكەن ئون يىل ئىچىدە، دۇنيامىز ۋەقە يۈزبەرگەندىن كېيىنلا ئىنكاس قايتۇرۇلغان دۇنياغا ئوخشىمايدۇ، دۇنيامىز ئۇ كۈنكىدىن بەكىرەك بىر – بىرى بىلەن زىچ باغلاندى.
ئەرەب باھارى بۇ دائىرىدە
بۇ يېڭى ۋەزىيەت، مەسلىلەرنىڭ ھەل قىلىنىشىدا كۆپ قىرلىق دىپلوماتىك تىرىشچانلىقنىڭ كېرەكلىكىنى روشەن ھالدا ئوتتۇرىغا قويدى. دۇنياۋى ئىقتىسادىي بۆھران، غەربنىڭ ئىقتىسادىي ئۈستۈنلىكىدىن تاشقىرى، دىپلوماتىك ۋە سىياسىي ئۈستۈنلىكىدىنمۇ بىر قەدەم ئىلگىرلىگەن ھالدا شۈبھىلىنىشكە سەۋەب بولدى.
ئوتتۇرا شەرق ۋە شىمالىي ئافرىقىدا يىل بېشىدىن بۇيان يۈزبەرگەن ئۆزگۈرۈشلەرنىمۇ بۇ دائىرىدە خۇلاسىلاشقا بولىدۇ. بۇ رايۇندىكى خەلقلەر دېموكراتىيە، ئەركىنلىك ۋە ھەممىدىن مۇھىمى ئار – نۇمۇسى ئۈچۈن مەيدانلارغا چىقتى. بۇ ۋەقەلەر ئۆتمۈشتە دۇنيانىڭ بىر بۇلۇڭىدا قالغان ۋە ۋەزىيىتى ئۆزگەرمەس دەپ قارىلىپ دىققەت – ئىتىبارغا ئېلىنمىغان رايوننىڭ دۇنيا سىياسىتىدە مۇھىم رولغا ئىگە بولۇشقا باشلىغانلىقىنىڭ بىر ئىپادىسى. بۈگۈنكى كۈنىمىزدە پۈتۈن دۆلەتلەر بۇ تەلەپلەرگە جاۋاپ بېرەلەيدىغان سىياسەت بەلگىلىشى لازىم. 11 – سېنتەبىر ۋەقەسىدىن كېيىنكى ئون يىل بىزگە شۇنى كۆرسەتتىكى، يەرشارىۋى مەسلىلەرنىڭ ھەل قىلىنىشىدا ئىتتىپاقداشلار بىلەن يېقىندىن ھەمكارلىشىپ، كۆپ قىرلىق دىپلوماتىيىنىڭ پۈتۈن ئىمكانلىرىدىن ئەڭ كەڭ دائىرىدە پايدىلانغان ھالدا ھەرىكەت قىلىش مەسىلىنى يىلتىزىدىن ھەل قىلغۇچى نەتىجىلەرنى ۋۇجۇدقا چىقىرىدۇ.
تۈركىيە مۇھىم رول ئوينايدۇ
11 – سېنتەبىر ۋەقەسى يۈزبەرگەن يىلدا، تۈركىيە ئەڭ ئېغىر ئىقتىسادىي بۆھراننى بېشىدىن ئۆتكۈزىۋاتاتتى. سىياسىي ۋە ئىقتىسادىي داۋالغۇش تۈركىيىنىڭ خەلقئارادا ئۈستىگە ئېلىشىغا تىگىشلىك رولنى ئېلىشىغا توسقۇنلۇق قىلىش بىلەن بىرگە، خەلقىمىزنىڭ ئۆزىگە بولغان ئىشەنچىسىنىمۇ خېلىلا ئازىلاشتۇرىۋاتاتتى. بۇ ۋەقەدىن ئون يىل ئۆتكەن بۈگۈنكى كۈندە، تۈركىيە سىياسىي ۋە ئىقتىسادىي ۋەزىيىتى مۇقىم ھالغا كەلدى ۋە دۇنياۋى ئىقتىسادىي بۆھراننىڭ تەسىرىگە ئەڭ ئاز ئۇچرىغان ھالدا ئۆز رايونىدا ۋە دۇنيادا مۇھىم رول ئويناۋاتىدۇ. تاشقىي سىياسەتتە، يېقىنقى يىللاردا يۈزبەرگەن سىياسىي، ئىقتىسادىي ۋە تەپەككۇر جەھەتتىن مەيدانغا كەلگەن ئۆزگۈرۈشلەرنى كۆزدە تۇتقان ھالدا ھەرىكەت قىلىۋاتىمىز.
ئەركىنلىك، دېموكراتىيە ۋە پاراۋانلىققا ئوخشاش تەلەپلەرنى بەلگىلىك دۆلەت ۋە خەلق ئۈچۈن ئەمەس، بەلكى دۇنياۋى بىر پرىنسىپ سۈپتىدە بارلىق كىشىلەر ئۈچۈن تەلەپ قىلىمىز. 11 – سېنتەبىر ۋەقەسى يۈزبەرگىنىگە ئون يىل بولغان بۈگۈنكى كۈندە چىقىرىلىدىغان يەكۈننىڭ، بۇ ۋەقەگە سەۋەب بولغان ۋەزىيەت – ئامىلنىڭ تۈپ يىلتىزىدىن قۇرۇتۇپ تاشلىنىشىغا شارائىت ھازىرلايدىغان شەكىلدە كەڭ دائىرىلىك ۋە دۇنياۋى خاراكتېردە بولىشى زۆرۈر.
ھەممە كىشىگە مۇۋاپىق كېلىدىغان بىر دۇنيا
سوغۇق مۇناسىۋەتلەر ئۇرۇشى ئاخىرىلاشقاندىن تارتىپ 11 – سېنتەبىر ۋەقەسىگىچە بولغان دەۋردە ھەممە قوبۇل قىلالىغىدەك بىر يەرشارىۋى تەرتىپ بەرپا قىلىنمىدى. بۈگۈن، 11 – سېنتەبىر ۋەقەسىدىن ئون يىل كېيىن ياشاۋاتقان دۇنيامىزنىڭ سىياسىي، ئىقتىسادىي ۋە مەدەنىي رىئاللىقىغا تېخىمۇ ماس كېلىدىغان ۋە ھەممە ئېتىراپ قىلىپ قوبۇل قىلالايدىغان بىر دۇنيا چۈشەنچىسى بىلەن ھەرىكەت قىلىشىمىز لازىم.
مەنبە: ئۇيغۇر ئاكادىمىيە تورى 
دەسلەپكى مەنبە-
http://www.timeturk.com/tr/2011/09/11/davutoglu-ozgurluk-ve-demokrasi-herkese.html

دېمكېراتىيە-ئۇ مەڭگۈلۈك  بىر چۈش.پەقەت- جەننەتتىن باشقە يەردە.

نىماندق چۇشەنچىسىز گەپ بۇ تۇزۇك بىر خۇلاسە يوق

ئۆزى چۈشەنگەن نەرسىنى باشقىلارغا چۈشەندۈرگىلى بولىدۇ.  

ئىشلىتىش

بۇ مەزمۇن 3قەۋەتتىكى ئا.ئابلەتخان نىڭ 2011-09-13 21:40 يوللىغان يازمىسىغا نەقىل :
ئۆزى چۈشەنگەن نەرسىنى باشقىلارغا چۈشەندۈرگىلى بولىدۇ.  

ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم:
    ئادەم بىلەن ھەۋۋانىڭ بالىلىرى دىگەن تېمىنى يوللاپ قويۇپلا يوقاپ كەتكەن،ئا.ئابلەتخان ئەپەندىم باكەنسىز.
كۆپ ۋاقىتلار بوپتۇ سىزنى مۇنبەردە كۆرمىگىلى سالامەت تۇرغانسىز-ھە؟

بۇ ئادەم < ئەركىنلىك ۋە دىمىكىراتىيە ئۇ غەرىپكە تەۋە نەرسە ئەمەس، ئۇ پۈتكۈل ئىنسانىيەتكە تەۋە . شۇڭا ئۇنى  چۈشۈنۈشتە غەرىب بەلگىلەپ بەرگەن ئۆلچەمدە ئەمەس بەلكى غەرىبنىڭ چۈشەنچىسىدىنمۇ يۇقىرى بولغان ،زامان ماكاننىڭ چەكلىمىسىگە ئۇچرىمايدىغان  ئەڭ سەۋىيەلىك ئۆلچەمنى ئىشلىتىشىمىز كىرەك >دىمەكچى.< بۇ ئۆلچەمنى بىكىتىشتە ھىچ ئىنساننىڭ كۆزىگە قارىماسلىغىمىز ، توغرىسى ئەركىنلىك دىمكىراتىيەنىڭ مەنىسىنى ساماۋى كىتابتىن ئىزلىشىمىز كىرەك >دىمەكچى.

دىموكىراتىيە ...  ...؟؟؟ گېپىمنى يۇتۇۋەتتىم . مانا بېزنىڭ دىموكىراتىيە !!!

ئۈمىدلىك بولۇڭ ، غەلبە ئالدىڭىزدا ...

ئىشلىتىش

بۇ مەزمۇن 7قەۋەتتىكى !adiyat نىڭ 2011-09-14 11:49 يوللىغان يازمىسىغا نەقىل :
ئۈمىدلىك بولۇڭ ، غەلبە ئالدىڭىزدا ...

ھاھاھا ... ئۆزەمنىڭ ئىمزايىنى ئەسلىتىپسىز ، رەخمەت قېرىندىشىم ، دىگىنىڭىز كەلگەي ...