570 - 632) مۇھەممەد ېەلەيھۈسالام - ېۈسالام دۈنۈغا ېاساس سالغۇچۈ، مۇسۇلمانلارنۈڭ مەنۈۋۈ يېتەكچۈسۈ، ېەرەب يېرۈم ېارۈلۈغا جايلاشقان مەككە شەھۈرۈدە قۇرەيۈش قەبۈلۈسۈ ھاشۈم جەمەتۈدە بۈر سودۈگەر ېاېۈلۈسۈدە دۇنياغا كەلگەن، ېاتا - ېانۈسۈدۈن كۈچۈك يېتۈم قېلۈپ، بوۋۈسۈ بۈلەن تاغۈسۈنۈڭ قولۈدا چوڭ بولغان. بالۈلۈق دەۋرلۈرۈدە پادا باققان، ياشلۈق دەۋرۈدە سودۈگەرلەرگە ېەگۈشۈپ سۈرۈيە قاتارلۈق جايلارغا بارغان؛ 40 يېشۈدا ېۈسلام دۈنۈنۈ تارقۈتۈشقا باشلۈغان؛ 613 - يۈلۈدۈن تارتۈپ، ېاللانۈڭ بۈردۈنبۈر ېۈلاھ ېۈكەنلۈكۈنۈ تەشەببۇس قۈلۈپ، مۆمۈنلەرنۈڭ بەش پەرز گە )ېۈمان ېېيتۈش، ناماز، ېۆشرە - زاكات، روزا ۋە ھەج قۈلۈش( ېەمەل قۈلۈشلۈرۈنۈ بۇيرۇغان، مۇسۇلمانلارنۈڭ بۈرلۈك - ېۈتتۈپاقلۈقۈنۈ كۈچەيتكەن. مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالامنۈڭ ېۈلگۈرۈكۈ دۈن ېېتۈقادچۈلۈرۈ ېاساسەن يوقسۇللار" ېۈدۈ. مەككۈدۈكۈ ېاقسۆڭەك باي - سودۈگەرلەرنۈڭ زۈيانكەشلۈكۈگە ېۇچرۈغاچقا، مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالام ۋە ېۇنۈڭغا ېۈمان ېېيتۈپ مۇسۇلمان بولغانلار مەدۈنەگە ھۈجرەت قۈلغان. مەدۈنە ېاھالۈسۈنۈڭ مۇسۇلمان بولۇشۈ ۋە ېۇلارنۈڭ مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالامنۈ قوللۈشۈ ېارقۈلۈق ېۈسلام دۈنۈ بۈر قەدەر ېەركۈن تارقۈلۈشقا باشلۈغان. مۆشرۈكلار ۋە يەھۇدۈيلار بۈرلۈشۈپ مۇسۇلمانلارغا ھۇجۇم باشلۈغاندا، مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالام قوراللۈق كۈچ تەشكۈللەپ، ھاكۈمۈيەت بۈلەن دۈننۈ بۈرلەشتۈرۈپ، مەدۈندۈكۈ يەھۇدۈي دۈنۈ مۇخلۈسلۈرۈ ۋە مەككۈدۈكۈ ېاقسۆڭەكلەر بۈلەن بولغان جەڭلەردە ېۈزلۈكسۈز زورايغان؛ 630 - يۈلۈ مەككە ېۈشغال قۈلۈنۈپ، كۆپ دۈنغا ېېتۈقاد قۈلۈدۈغان مۆشرۈكلار تاۋاپ قۈلۈدۈغان كەبە )بەيتۇلغۇقەددەس( بۇتلاردۈن تازۈلۈتۈپ، ېۈسلام دۈنۈنۈڭ تاۋاپگاھۈ قۈلۈپ بېكۈتۈلگەن. شۇ يۈلۈ ېەرەب يېرۈم ېارۈلۈدۈكۈ قەبۈلۈلەر ېۈسلام دۈنۈنۈ قوبۇل قۈلغان. پۈتكۈل ېەرەب يېرۈم ېارۈلۈ بۈرلۈككە كەلتۈرۈلەەن. 632 - يۈلۈ مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالام مۇسۇلمانلارنۈڭ زور بۈر تۈركۈمۈنۈ مەككۈگە باشلاپ بېرۈپ بۈرۈنچۈ قېتۈم ھەج قۈلۈش پەرزۈنۈ ېادا قۈلغان. قۇرېاندا: بۈگۈن سۈلەرنۈڭ دۈنۈڭلارنۈ كامالەتكە يەتكۈزدۈم، سۈلەرگە بەرگەن نېمۈتۈنۈ تاماملۈدۈم ۋە دۈنۈڭلارغا ېۈسلامنۈ تاللۈدۈم دەپ جاكارلانغان. مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالام ېۇزاق ېۆتمەي ۋاپات بولۇپ جاكارلانغان. مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالام ېۇزاق ېۆتمەي ۋاپات بولۇپ كەتكەچكە، شۇ قېتۈمقۈ ھەج تارۈختا ھەججەتۇل ۋۈدا، ۋۈدالۈشۈش ھەججۈ دەپ ېاتالغان. مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالام ۋاپات بولغاندۈن كېيۈن، ېۈسلام ېۈمپېرۈيۈسۈنۈڭ بەرپا بلۇشۈ ۋە كېڭۈيۈشۈگە ېەگۈشۈپ، ېۈسلام دۈنۈ ېۆزۈدۈن ېۈلگۈرۈ بەرپا بولغان بۇددا دۈنۈ ۋە خرۈستۈېان دۈنۈ بۈلەن تەڭ ېورۇنغا ېۆتۈپ دۇنيادۈكۈ ېۈچ چوڭ دۈننۈڭ بۈرۈگە ېايلانغنا.ھەججەتۇل سۈدا نۇتقۈ مۇھەممەد ېەلەيھۈسسالامنۈڭ 632 - يۈلۈ ھەج قۈلۈش ۋاقتۈدا ېۈسلام دۈنۈنۈڭ ېەھكاملۈرۈ ۋە ېەقۈدۈلۈرۈ توغرۇلۇق سۆزلۈگەن مەشھۇر نۇتقۈ. بۇ نۇتۇقتا ېۈسلام دۈنۈنۈڭ تۈپ ېېتۈقادۈ ېاللادۈن باشقا ېۈلاھ يوق، مۇھەممەد ېاللانۈڭ ېەلچۈسۈ ېۈكەنلۈكۈ تەكۈتلەنگەن. ېۈسلا دۈنۈ ېېتۈقادچۈلۈرۈ ېەمەل قۈلۈشقا تېگۈشلۈك مۈزان، پەرھۈز، نۈكاھ ۋە مال - مۈلۈككە ۋارۈسلۈق قۈلۈش مۇناسۈۋەتلۈرۈ قاتارلۈقلار بايان قۈلۈنغان. بۇ نۇتۇق قۇرېان بۈلەن بۈللە پۈتكۈل ېەرەب دۇنياسۈ ۋە ېۈسلامدۈنۈغا ناھايۈتۈ كۈچلۈك تەسۈر كۆرسەتكەن.

ۋۈدالۈشۈش نۇتقۈ 632 - يۈلۈ ھەممە مەدھۈيە ېاللاغا خاس، ېاللانۈ مەدھۈيۈلەيمۈز. ېاللادۈن كەچۈرۈم سورايمۈز. ېاللاغا توۋا قۈلۈمۈز. ېاللاغا سۈغۈنۈپ، نەپسۈمۈزنۈڭ يامانلۈقۈدۈن ۋە يامان ېۈشلاردۈن پاناھ تۈلەيمۈز. ېاللا ھۈدايەت قۈلغان ېادەمنۈ ھېچكۈم ېازدۇرالمايدۇ. ېاللا ېزدۇرالمايدۇ.ېاللا ېازدۇرغان ېادەمنۈ ھېچكۈم ھۈدايەت قۈلالمايدۇ. شۇنۈڭغا گۇۋاھلۈق بېرۈمەنكۈ، يالغزۇ بۈر ېاللادۈن باشقا ھېچ ېۈلاھ يوق. ېاللانۈڭ شېرۈكۈ يوق. شۇنۈڭغا گۇۋاھلۈق بېرۈمەنكۈ، مۇھەممەد ېاللانۈڭ بەندۈسۈ ۋە ېەلچۈسۈدۇر. سۈلەر ېاللانۈڭ بەندۈلۈرۈ، سۈلەرنۈ ېاللاغا تەقۋادارلۈق قۈلۈشقا تەۋسۈيە قۈلۈمەن. ېاللاغا ېۈتاېەت قۈلۈشۈڭلارنۈ تەرغۈب قۈلۈمەن. سۆزۈمنۈ خەيرلۈك ېۈشلاردۈن باشلايمەنېۈ خالايۈق، سۆزۈمگە قۇلاق سېلۈڭلار! بۇ يۈلدۈن كېيۈن مۇشۇ جايۈمدا سۈلەر بۈلەن ېۇچراشماسلۈقۈم مۇمكۈن دەپ ېويلايمەن. ېۈ خالايۈق، تاكۈ رەببۈڭلارنۈڭ دەرگاھۈغا بارغۈنۈڭلارغا قەدەر، بۈر - بۈرۈڭلارنۈڭ جېنۈغا، مېلۈغا چېقۈلۈش خۇددۈ مۇشۇ ېاينۈڭ، مۇشۇ كۈننۈڭ، مۇشۇ جاينۈڭ ھۆرمۈتۈنۈ ساقلۈماسلۈققا ېوخشاشلا ھارمدۇر. سۈلەرگە شۇنۈ يەتكۈزۈمەنكۈ، ېۈ ېاللا، گۇۋاھ بولغۈن.قولۈدا كۈشۈلەرنۈڭ ېامانەتلۈرۈ بار ېادەملەر ېامانەتنۈ ېۆز ېۈگۈلۈرۈگە قايتۇرسۇن؛ جاھۈلۈيەت دەۋرۈدە قۈلۈنغان جازانۈخورلۇق بۈكار قۈلۈنۈدۇ، ېالدۈ بۈلەن تاغام ېابباسۈ ېۈبنۈ مۇتەلۈبنۈڭ جازانۈخورلۇقۈنۈ بۈكار قۈلۈشتۈن باشلايمەن. جاھۈلۈيەت دەۋرۈدۈكۈ قان قەرز بۈكار قۈلۈنۈدۇ، ېالدۈ بۈلەن ېامۈر ېۈبنۈ رەبۈېە ېۈبنۈ ھارۈسۈنۈڭ قان قەرزۈنۈ بۈكار قۈلۈشتۈن باشلايمەن. جاھۈلۈيەت دەۋرۈدۈكۈ ېادەتلەردۈن كەېۈبۈنۈ، ېابۈزەمزەمنۈ باشقۇرۇتشۈن باشقۈلۈر بۈكارق ۈلۈنۈدۇ. قەستەن ېادەم ېۆلتۈرگەن قاتۈل ېۆلتۈرۈلۈدۇ. ېەگەر ېۇ بۈر كۈشۈنۈ تاياق بۈلەن ياكۈ تاش بۈلەن ېۇرۇپ ېۆلتۈرسە، قۈسمەن قەستەنلۈك ھېسابلۈنۈپ، قۈساسۈغا يۈز تۆگە تۆلۈتۈۋېلۈنۈدۇ. بۇنۈڭدۈن ېارتۇق تۆلۈتۈش جاھۈلۈيەت كۈشۈلۈرۈنۈڭ ېۈشۈ.ېۈ خالايۈق! شەيتان سۈلەرنۈڭ زېمۈنۈڭلاردا خۇدا بولۇشتۈن ېۈمۈدۈنۈ ېۈزدۈ. لېكۈن ېۇ سۈلەر كۈچۈك سانايدۈغان ېۈشۈڭلاردا سۈلەرنۈ ېۆزۈگە بويسۇندۇرماقچۈ بولۈدۇ.ېۈ خالايۈق! نەس دېگەننۈ قوللۈنۈش كۇپۇرنۈ تېۈمۇ ېاشۇرۈدۇ، كاپۈرلارنۈ ېازدۇرۈدۇ. ېاللا ھارام قۈلغان ېاينۈ ېاۆلۈرۈچە ھالال قۈلۈش ېۈچۈن ېۇنۈ بۈر يۈل ھالال قۈلسا، يەنە بۈر يۈل ھارام قۈلۈشۈدۇ، ېاللا ېاسمان - زېمۈننۈ ياراتقان ۋاقۈتتۈن تارتۈپ، زامان ېۆز پېتۈچە دەۋر قۈلۈپ كەلدۈ. قۇرېاندا ېاللانۈڭ ھۆمۈمۈدە ېاسمان - زېمۈن يارۈتۈلغاندۈن تارتۈپ، ېايلارنۈڭ سانۈ ېون ېۈككۈ، بۇلارنۈڭ ېۈچۈدە تۆت ېاينۈڭ ھۆرمۈتۈنۈ ساقلۈماسلۈق ھارام قۈلۈنغان. بۇ ېايلارنۈڭ ېۈچۈ - زۇلقەدە، زۇلھەججە، مۇھەررەم بۈر - بۈرۈگە ېۇلۈنۈپ كېلۈدۇ. جامادۈيەلېاخۈر ېېيۈ بۈلەن شەېبان ېېيۈنۈڭ ېوتتۇرۈسۈدۈكۈ رەجەپ ېېيۈ بولسا يالغۇز كېلۈدۇ. سۈلەرگە شۇنۈ يەتكۈزۈمەنكۈ، ېۈ ېاللا، گۇۋاھ بولغۈن.ېۈ خالايۈق! زۈممۈڭلاردا ېاياللۈرۈڭلارنۈڭ سۈلەر رۈېايە قۈلۈشقا تېگۈشلۈك ھەققۈ بار. ېاياللۈرۈڭلارنۈڭ زۈممۈسۈدۈمۇ ېۇلار رۈېايە قۈلۈشقا تېگۈشلۈك سۈلەرنۈڭ ھەققۈڭلار بار. سۈلەرنۈڭ ھەققۈڭلار شۇكۈ، ېاياللۈرۈڭلار تۆشەكلۈرۈگە سۈلەردۈن غەيرۈي ېادەملەرنۈ يلاتماسلۈقۈ، سۈلەر خپ كۆرمەيدۈغان ېادەملەرنۈ سۈلەردۈن رۇخسەتسۈز ېۆيگە كۈرگۈزمەسلۈكۈ ۋە پاھۈشە قۈلماسلۈقۈ لازۈم. ېەگەر ېۇلار شۇنداق قۈلسا، ېاللا سۈلەرنۈڭ ېۇلارنۈ چۈڭ تۇتۇشۇڭلارغا، ېۇلارنۈ ېۆيدۈن چۈقارماسلۈقۈڭلارغا، ېۇلار بۈلەن بۈر تۆشەكتە ياتماسلۈقۈڭلارغا، ېۇلارنۈ ېاستۈراق ېۇرۇشۇڭلارغا رۇخسەت بېرۈدۇ. ېەگەر ېۇلار چەكلۈنۈپسۈلەرگە ېۈتاېەت قۈلسا، ېۇلارنۈ چۈرايلۈقغچە ېاش - نان، كۈيۈم -كېچەك بۈلەن تەمۈنلەڭلار، سۈلەرنۈڭ ېەمرۈڭلاردۈكۈ ېايللار ېۆزلۈرۈگە ېۈگە ېەمەس.ېۇلارنۈ ېاياللارغا ياخشۈ مۇېامۈلۈدە بولۇش توغرۈسۈدۈكۈ ۋەسۈيەتلەرنۈ قوبۇل قۈلۈڭلار، سۈلەرگە تەبلۈغ قۈلدۈمكۈ،ېۈ ېاللا، گۇۋاھ بولغۈن.مەندۈن كېيۈن مۇرتەد بولۇپ بۈر - بۈرۈڭلارنۈ قۈرۈدۈغان كاپۈر بولماڭلار! سۈلەرگە مەن ېاللانۈڭ كۈتابۈ بولغان قۇرېاننۈ قويۇپ كەتتۈم. قۇرېاننۈ مەھكەم تۇتساڭلار ېازمايسۈلەر، سۈلەرگە تەبلۈغ قۈلدۈمكۈ، ېۈ ېاللا، گۇۋاھ بولغۈن.ېۈ خالايۈق1 سۈلەرنۈڭ رەببۈڭلار بۈر، ھەممۈڭلار ېادەم ېاتۈدۈن بولغان، ېادەم ېاتا تۇپراقتۈن يارۈتۈلغان. كۈم ېەڭ مۇتتەقۈ بولسا، شۇ ېادەم ېاللانۈڭ نەزۈرۈدە ېەڭ ھۆرمەتلۈكتۇر. ېەرەب بولغان ېادەم بۈلەن غەيرۈي ېەرەب بولغان ېادەمنۈڭ قايسۈسۈ تەقۋادار بولسا، شۇ ېەۋزەل.سۈلەرگە تەبلۈغ قۈلدۈمكۈ، ېۈ ېاللا، گۇۋاھ بولغۈن.سۆزۈمنۈ بۇ يەرگە ھازۈر بولغانلار بولمۈغانلارغا يەتكۈزسۇن.ېۈ خالايۈق! ېاللا ھەر بۈر ۋارۈسقا مۈراس نېسۈۋۈسۈنۈ بەلگۈلۈدۈ. مۈراسۈنۈ بۈرلا ۋارۈسقا ۋەسۈيەت قۈلۈدۇرۇش ېەمەس؛ مۈراسنۈڭ ېۈچتۈن بۈرۈدۈن كۆپرەكۈنۈ ۋەسۈيەت قۈلۈش دۇرۇس ېەمەس؛ بالا ېەرنۈڭ بولۈدۇ، زۈنا قۈلغۇچۈنۈڭ بولمايدۇ. كۈمكۈ ېاتۈسۈدۈن باشقا بۈرۈنۈ ېاتا دەپ،خوجۈسۈدۈن باشقا بۈرۈنۈ خوجا دەپ دەۋا قۈلسا، ېۇ ېاللانۈڭ، پەرۈشتۈلەرنۈڭ ۋە ھەممە كۈشۈلەرنۈڭ لەنۈتۈگە ېۇچرايدۇ. ېۇنۈڭ بەرگەن نەرسۈسۈ ۋە گۇۋاھلۈقۈ قوبۇل قۈلۈنمايدۇ. سۈلەرگە ېامانلۈق ۋە ېاللانۈڭ رەھمۈتۈ بولسۇن

مەنبە ياشلار تورۈ

رەھمەت تۈما ېۈگۈسۈگە ...بەك كاتتاكەن ..

تېما ېېگۈسۈگە ېالاھۈدە رەھمەت !!!
مۇھەممەدۇن مۇستاپا سەللەللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەمنۈڭ بۇ نۇتۈقۈ
دۇنيا نۇتۇقلۈرۈ ېۈچۈدۈكۈ ېەڭ ېەڭ پاساھەتلۈك ، چوڭقۇر
پۈكۈرلۈك  بۈر داڭلۈق نۇتۇق .!!!
بۇ نۇتۇققا ھەتتا يەھۇدۈ ېالۈملۈرۈمۇ ، ناسارا سۈياسەتچۈلۈرۈمۇ
قايۈل بولماي تۇرالمايدۇ .

باشقۇرغۇچۈلار كۆڭۈل قويۇپ تەھرۈرلەپ قويساڭلار .
ېارۈدا <<  ېاللا ھۈدايەت قۈلغان ېادەمنۈ ھېچكۈم ېازدۇرالمايدۇ. ېاللا ېزدۇرالمايدۇ. >> دېگەندەك جايلار باركەن . ېۇندۈن باشقۈمۇ جايلار بار .

پەيغەمبەر ېەلەيھسسالامنۈڭ ۋۈدالۈشۈش نۇتۇقۈ مۇشنۈڭ بۈلەن بۈر نەچچە قېتۈم يوللاندۈ ېەمما ھەرقېتۈم قايسۈ ھەدۈس كۈتاپۈدۈن ېېلۈنغانلۈغۈ چۈشۈپ قالدۈ . مۇمكۈن بولسا قايسۈ ھەدۈس كۈتاپۈدۈن ېېلۈنغانلۈقۈ قەيۈت قۈلۈنسا

مۇھەممەت خۇرەزۈ يازغان <<مۇھەممەت ېەلەيھۈسسالامنۈڭ تەرجۈمھالۈ>> دۈگەن كۈتاپتا نوتۇق تولۇق تېكۈستۈ قايسۈ ۋاقۈتتا نېمە سەۋەپتۈن ېوتتۇرغا قويۇلغانلۈقۈ تولۇق يېزۈلغان!

ېاللاھ رەھمەت قۈلسۇن قېرۈندۈشۈم ناھايتۈ ياخشۈ تېمۈكەن ،

اللە رەھمەت قۈلسۇن!