بۇ رۈسالە  بۈرقەدەر ېۈخچام يېزۈلغان بولۇپ، ېوقۇغۇچۈدۈن يۇقۈرۈ ېەقلۈ كۈچ ۋە بەلگۈلۈك  بۈلۈم ېاساسۈ بولۇشۈنۈ تەلەپ قۈلۈدۇ. توختۇلۇپ ېوقۇشۇڭلارنۈ تەۋسۈيە قۈلۈمەن.

بۇ ېۈجتۈھاد رۈسالۈسۈ بەش-ېالتە يۈل ېۈلگۈرۈ
مەن ېەرەپچە بۈر رۈسالۈدە يازغان ېۈجتۈھادقا داېۈر
بۈر مەسۈلە بولۇپ، ېۇ مەسۈلە بويۈچە ھەددۈدۈن
ېېشۈپ كەتكەنلەرنۈڭ ھەددۈنۈ بۈلدۈرۈش ېۈچۈن
ېۈككۈ قېرۈندۈشۈمنۈڭ ېارزۇسۈ بۈلەن يەنە يېزۈلدۈ.

  
      ېۈجتۈھاد ېۈشۈكۈ ېوچۇقتۇر. لېكۈن بۇ زاماندا ېۇنۈڭغا كۈرۈشكە «ېالتە  توسقۇنلۇق» بار.
      بۈرۈنچۈسۈ: قۈشتا، بوران-چاپقۇنلار شۈددەتلۈك بولغان ۋاقۈتتا تار تۆشۈكلەرمۇ ېۈتۈلۈدۇ. يېڭۈ ېۈشۈكلەرنۈ ېېچۈش، ھېچبۈر جەھەتتە ېەقۈلگە ېۇيغۇن ېەمەس. ھەم چوڭ بۈر كەلكۈننۈڭ ھۇجۇمۈدا، رېمونت ېۈچۈن تاملاردۈن  تۆشۈكلەرنۈ ېېچۈش  غەرق بولۇشقا سەۋەبتۇر. دەل شۇنۈڭدەك گۇناھلار قاپلۈغان زاماندا ۋە ېەجنەبۈ ېادەتلۈرۈنۈڭ يامۈرۈغان ۋاقتۈدا، بۈدېەتلەرنۈڭ كۆپەيگەن دەۋرۈدە ۋە ېازغۇنلۇقنۈڭ بۇزغۇنچۈلۈقلۈرۈ ۋاقتۈدا ېۈجتۈھاد نامۈ بۈلەن ېۈسلامۈيەت قەسرۈدۈن يېڭۈ ېۈشۈكلەرنۈ، تاملۈرۈدۈن بۇزغۇنچۈلارنۈڭ كۈرۈشۈگە سەۋەب بولۈدۈغان تۆشۈكلەرنۈ ېېچۈش ېۈسلامۈيەتكە  بولغان جۈنايەتتۇر.
  ېۈككۈنچۈسۈ: دۈننۈڭ زەرۇرۈييات <زەرۇرۈييات: ېۈمان ېېيتۈش زۆرۈر بولغان دۈننۈڭ ېاساسلۈرۈ، دۈننۈڭ ېۆزگەرمەس ھۆكۈملۈرۈ> قۈسمۈغا ېۈجتۈھاد كۈرەلمەيدۇ. چۇنكۈ قەتېۈيدۇر، ېېنۈقتۇر. ھەم ېۇ زەرۇرۈيات غۈزا ۋە قۇۋۋەت ھۆكمۈدۈدۇر. بۇ زاماندا تەرك قۈلۈنۈشقا ېۇچراۋاتۈدۇ ۋە تەۋرۈنۈش ېۈچۈدۈدۇر. پۇتۇن قۇۋۋەت ۋە غەيرەتنۈ ېۇلارنۈ تېرۈلدۈرۈشكە ۋە مۇقۈملاشتۇرۇشقا سەرپ قۈلۈش لازۈم تۇرسا، ېۈسلامۈيەتنۈڭ نازارۈييات<نازارۈييات: توغرۈلۈقۈ ېۈسپات قۈلۈنمۈغان ېۈلمۈي پۈكۈرلەر، مۇنازۈرۈلۈك چۈشەنچۈلەر> قۈسمۈدا ۋە سەلەفۈ سالۈھۈننۈڭ<سەلەفۈ سالۈھۈن: ساھابە، ېۇلاردۈن كېيۈن كەلگەن تابۈېۈن ۋە ېۇلاردۈنمۇ كېيۈن كەلگەن تەبەېۈ تابۈېۈنلارنۈڭ ېۆلۈمالۈرۈ. ېەھلۈ سۈننەتنۈڭ دەسلەپكۈ رەھبەرلۈرۈ > ساپ ۋە خالۈس بولغان، پۇتۇن زامانلارنۈڭ ېېھتۈياجۈغا تار كەلمۈگەن پۈكۈرلۈرۈ بار تۇرۇقلۇق، ېۇلارنۈ تاشلاپ، ھەۋەسكارانە يېڭۈ ېۈجتۈھادلارنۈ قۈلۈش بۈدېەتكارانە بۈر خۈيانەتتۇر.
     ېۈچۈنچۈسۈ: بازاردا پەسۈللەرگە قارۈتا، بۈردۈن تاۋار مەرغۇب (مودا) بولۈدۇ. مەلۇم ۋاقۈتتا بۈرەر مالنۈڭ بازۈرۈ چۈقۈدۇ. شۇنۈڭدەك ېالەم كۆرگەرزمۈخانۈسۈدا، ېۈنسانۈيەتنۈڭ مەدەنۈيەت ۋە ېۈجتۈماېۈي ھايات بازۈرۈدا، ھەر ېەسۈردە بۈردۈن مال مەرغۇب بولۈدۇ ۋە راۋاج تاپۈدۇ. بازاردا ېېلان قۈلۈنۈپ سېتۈلۈدۇ. ېارزۇلار ېۇنۈڭغا جەلپ بولۈدۇ، نەزەرلەر ېۇنۈڭغا يۈزلۈنۈدۇ، پۈكۈرلەر ېۇنۈڭغا باغلۈنۈدۇ. مەسۈلەن: شۇ زاماندا سۈياسەت تاۋۈرۈ، دۇنيا ھاياتۈنۈڭ تۈرۈكچۈلۈكۈ ۋە پەلسەپۈنۈڭ راۋاج تاپقۈنۈدەك ...  سەلەفۈ سالۈھۈن ېەسرۈدە ۋە ېۇ زاماننۈڭ بازۈرۈدا ېەڭ مەرغۇب تاۋار، ساماۋات ۋە زېمۈننۈڭ ياراتقۇچۈسۈنۈڭ رازۈلۈقۈنۈ ۋە بۈزدۈن خالۈغان ېارزۇلۈرۈنۈ كالامۈدۈن چۈقۈرۈش، ھەمدە پەيغەمبەرلۈك ۋە قۇرېان نۇرۈ بۈلەن ېۈتۈلمۈگۈدەك دەرۈجۈدە ېېچۈلغان ېاخۈرەت ېالۈمۈدۈكۈ ېەبەدۈي ساېادەتنۈ قازاندۇرۈدۈغان ۋاستۈلارنۈ قولغا كەلتۈرۇش ېۈدۈ.
      ېۇ زاماندا زېھۈنلەر، قەلبلەر ۋە روھلار پۈتۈن قۇۋۋەتلۈرۈ بۈلەن يەر ۋە كۆكلەرنۈڭ رەببۈنۈڭ رازۈلۈقۈنۈ چۈشۈنۈشكە يۈزلەنگەن بولغانلۈقتۈن،  ېۈنسانلارنۈڭ ېۈجتۈماېۈي ھاياتتۈكۈ سۆھبەتلۈرۈ، مۇېامۈلۈلۈرۈ، ۋەقە ۋە ېەھۋاللۈرۈ ېۇنۈڭغا يۈزلۈنەتتۈ. ېۇنۈڭغا قارۈتا جەريان قۈلغانلۈقتۈن ھەركۈمنۈڭ ياخشۈ بۈر قابۈلۈيۈتۈ بولغان بولسا، ېۇنۈڭ قەلبۈ ۋە تەبۈېۈتۈ ېۈختۈيارسۈز ھالدا ھەر نەرسۈدۈن بۈر مەرۈپەت دەرسۈ ېالاتتۈ. ېۇ زاماندا جەريان قۈلغان ېەھۋال، ۋەقە، مۇنازۈرۈلەردۈن ېۈلۈم ېالاتتۈ. گويا ھەر بۈر شەيېۈ ېۇنۈڭغا مۇېەللۈم ھۆكمۈگە ېۆتۈپ، ېۇنۈڭ فۈترات(خاراكتۈر) ۋە ېۈستۈداتۈغا ېۈجتۈھاد ېۈچۈن ېۇل بولۈدۈغان قابۈلۈيەتلەرنۈ سۈڭدۈرەتتۈ. ھەتتا ېۇ فۈترۈ (تەبۈېۈ) دەرس شۇ دەرۈجۈدە نۇرلاندۇراتتۈكۈ، تېرۈشۈش بولماستۈنلا ېۈجتۈھادقا قابۈلۈيۈتۈ بولۈدۈغان، ېوت ياقماستۈنلا نۇرلۈنۈدۈغان ھالەتكە يېقۈنلۈشۈپ قالاتتۈ... دېمەك، ېۇ تەرۈقۈدە فۈترۈ دەرس ېالغان بۈر قابۈلۈيەت ېۈگۈسۈ ېۈجتۈھاد ېۈچۈن تۈرۈشۈشقا باشلۈغان ۋاقۈتتا، سەرەڭگە ھۆكمۈگە ېۆتكەن قابۈلۈيۈتۈ ‹نۇرۇن ېەلا نۇر›(نۇر ېۈستۈگە نۇر)  سۈرۈغا ېۈگە بولۇپ، تېز ۋە ېازلا بۈر زاماندا مۇجتەھۈد بولاتتۈ.
ېەمما بۇ زاماندا بولسا، ياۋروپا مەدۈنۈيۈتۈنۈڭ ھۆكۈمرانلۈقۈ، تەبۈېەت پەلسەپۈسۈنۈڭ ھۇجۇمۈ ۋە دۇنياۋۈ ھايات شاراېۈتلۈرۈنۈڭ ېېغۈرلۈشۈشۈ سەۋەبلۈك، پۈكۈر ۋە قەلبلەر چېچۈلغان، ھامۈيەت (تۆھپۈكارلۈق) ۋە ياردەم ھېسلۈرۈ بۆلۈنگەن، زېھۈنلەر مەنۈۋۈياتقا قارۈتا ياتلاشقان. مانا بۇ سەۋەبلەر تۈپەيلۈ، بۇ زاماندا بۈرسۈدە تۆت يېشۈدا قۇرېاننۈ يادقا ېېلۈپ، ېالۈملار بۈلەن سۆھبەتلەشكەن ‍‍‍‍‍ سۇفيان ېۈبنۈ ېۇيەينە دېگەن مۇجتەھۈد زاتنۈڭ ېەقلۈ بار دېيۈلسە، سۇفياننۈڭ ېۈجتۈھاد قابۈلۈيۈتۈنۈ قازۈنۈشقا كەتكەن ۋاقۈتتۈن ېون ھەسسۈدۈن تېخۈمۇ كۆپ ۋاقۈتقا مۇھتاجدۇر. سۇفيان ېون يۈلدا ېۇ قابۈلۈيەتنۈ ېۈگۈلۈگەن بولسا، بۇ زاماندا ېۇ ېادەم ېۇ نەتۈجۈنۈ تەھسۈل قۈلۈش ېۈچۈن يۈز يۈل كېتۈدۇ . چۈنكۈ سۇفياننۈڭ فۈترۈ شەكۈلدۈكۈ ېۈلۈم تەھسۈلۈگە باشلۈغان ۋاقتۈ توغرا-خاتانۈ پەرق قۈلۈش ۋاقۈتۈدۈن باشلۈنۈدۇ. ېۈستۈداتۈ ېاستا-ېاستا تەييارلۈنۈدۇ، نۇرلۈنۈدۇ، ھەر نەرسۈدۈن دەرس ېالۈدۇ. سەرەڭگە ھۆكمۈگە ېۆتۈدۇ. ېەمما ېۇنۈڭ ېوخشۈشۈ بۇ زاماندا زېھنۈ پەلسەپۈگە شۇڭغۈغان، ېەقلۈ سۈياسەتكە  چۆككەن، قەلبۈ دۇنيا ھاياتۈ بۈلەن گالۋاڭلاشقان بولغانلۈقتۈن، قابۈلۈيۈتۈ ېۈجتۈھادتۈن يۈراقلاشقان. ېەلۋەتتە پەلسەپۈۋۈ پەنلەرگە شۇڭغۇش نۈسبۈتۈدە ېۈستۈداتۈ شەرېۈي مەسۈلۈلەردە ېۈجتۈھاد قۈلۈشتۈن ېۇزاقلاشقان ۋە ېەرزۈي (زېمۈنچە، ساماۋۈ بولمۈغان) ېۈلۈملەردە تەرەققۈ قۈلۈش دەرۈجۈسۈدە  ېۈجتۈھاد قابۈلۈيۈتۈنۈ قوبۇل قۈلۈشتۈن كۈيۈن قالغاندۇر. شۇنۈڭ ېۈچۈن «مەنمۇ ېۇنۈڭدەك ېەقۈللۈق، نېمۈشقا ېۇنۈڭغا يۈتۈشەلمەيدۈكەنمەن؟» دۈيەلمەيدۇ. دېيۈشكە ھەققۈ يوقتۇر ۋە يۈتۈشەلمەيدۇ.
      تۆتۈنچۈسۈ: جۈسۈملاردا ېۆسۈش ېۈچۈن كېڭۈيۈش (چوڭۈيۈش) مايۈللۈقۈ بولۈدۇ. بۇ كېڭۈيۈش مايۈللۈقۈ ېۈچۈدۈن بولسا، ۋۇجۇد ۋە جۈسۈم ېۈچۈن بۈر مۇكەممەللۈشۈشتۇر. لېكۈن سۈرتۈدۈن چوڭايتۈش ېۈچۈن كەلگەن بۈر ېارزۇ بولسا، ېۇ ۋۇجۇدنۈڭ تېرۈسۈنۈ يېرتۈشتۇر، بۇزۇشتۇر. ېۆستۈرۈش ېەمەستۇر. شۇنۈڭدەك ېۈسلامۈيەت داېۈرۈسۈگە سەلەفۈ سالۈھۈندەك تەقۋالۈقتا مۇكەممەللۈك ېۈشۈكۈ بۈلەن ۋە دۈننۈڭ زەرۇرۈيياتۈنۈ تولۇق ېورۇنداش يولۈ بۈلەن كۈرگەنلەر ېۈچۈن بۇ كېڭەيتۈش مايۈللۈقۈ ۋە ېۈجتۈھاد ېۈرادۈسۈ بولغان بولسا، ېۇ بۈر كامالەتتۇر ۋە مۇكەممەللۈشۈشتۇر. ېۇنداق بولماستۈن  زەرۇرۈيەتنۈ تەرك قۈلغان، دۇنيا ھاياتۈنۈ ېاخۈرەتلۈك ھاياتتۈن ېۈستۈن كۆرگەن ۋە ماتېرۈيالۈزم پەلسەپۈسۈ بۈلەن كاللۈسۈ قالايمۈقانلاشقانلارنۈڭ كېڭەيتۈش ېارزۇسۈ ۋە ېۈجتۈھاد ېۈرادۈسۈ ېۈسلامۈيەت ۋۇجۇدۈنۈ بۇزماقتۇر ۋە ېۆزۈنۈڭ بوينۈدۈكۈ شەرېۈي زەنجۈرۈنۈ چۈقۈرۈشقا سەۋەبتۇر.
      بەشۈنچۈسۈ: تۆۋەندۈكۈ ېۈچ نۇقتۈېۈنەزەر بۇ زاماندۈكۈ ېۈجتۈھادنۈ ېەرزۈي (زېمۈنچە) قۈلۈدۇ، ساماۋۈيلۈقتۈن چۈقۈرۈدۇ. ھالبۇكۈ شەرۈېەت ساماۋۈيدۇر ۋە شەرېۈي ېۈجتۈھادلارمۇ ېۇنۈڭ يېپۈق ېەھكاملۈرۈنۈ كۆرسەتكەنلۈكۈ ېۈچۈن ساماۋۈيدۇر.
      بۈرۈنچۈ: بۈر ھۆكۈمنۈڭ ھۈكمۈتۈ باشقۈدۇر، ېۈللۈتۈ (بۈردۈنبۈر سەۋەبۈ) باشقۈدۇر. ھۈكمەت ۋە پايدۈلار بولسا ېۈستۈن كۆرۈلۈشكە سەۋەبتۇر، ېۈجابقا (قەتېۈي كەلتۈرۈپ چۈقۈرۈشقا) ۋە (يېڭۈ ھۆكۈمنۈ) ېۈجاتقا سەۋەب بولالمايدۇ. ېۈللەت بولسا ھۆكۈمنۈڭ ېوتتۇرۈغا چۈقۈشۈغا ېاساستۇر. مەسۈلەن: سەپەردە ناماز قەسۈر قۈلۈنۈدۇ. ېۈككۈ رەكەت ېوقۇلۈدۇ. شۇ شەرېۈي رۇخسەتنۈڭ ېۈللۈتۈ سەپەردۇر. ھۈكمۈتۈ بولسا مۇشەققەتتۇر. سەپەر بولسا، مۇشەققەت پەقەتلا بولمۈسۈمۇ ناماز قەسۈر قۈلۈنۈدۇ. چۈنكۈ ېۈللەت بار. لېكۈن سەپەر بولمۈسا، يۈز مۇشەققەت بولسۈمۇ، بۇ مۇشەققەتلەر  نامازنۈڭ قەسۈر قۈلۈنۈشۈغا ېۈللەت بولالمايدۇ. بۇ زاماننۈڭ نەزۈرۈ بۇ ھەقۈقەتنۈڭ ېەكسۈچە، پايدا ۋە ھۈكمەتنۈ ېۈللەت ېورنۈغا دەسسۈتۈپ، ېۇنۈڭغا قارۈتا ھۆكۈم چۈقۈرۈۋاتۈدۇ. ېەلۋەتتە بۇنداق ېۈجتۈھاد ېەرزۈيدۇر، ساماۋۈ بولالمايدۇ.
     ېۈككۈنچۈ: بۇ زاماننۈڭ نەزۈرۈ باشتا ۋە  بۈۋاستە دۇنيا ساېادۈتۈگە قارايدۇ ۋە ھۆكۈملەرنۈ ېۇنۈڭغا قارۈتا يۈزلەندۈرۈدۇ. ھالبۇكۈ شەرۈېەتنۈڭ نەزۈرۈ بولسا باشتا ۋە بۈۋاستە ېاخۈرەتنڭ ساېادۈتۈگە قارايدۇ. ېۈككۈنچۈ دەرۈجۈدە ېاخۈرەتكە ۋاستە  بولۇش جەھەتتە دۇنيا ساېادۈتۈگە قارايدۇ. دېمەك شۇ زاماننۈڭ نەزۈرۈ شەرۈېەت روھۈدۈن ياتلاشقان. ېۇنداق بولسا شەرۈېەت نامۈدۈن ېۈجتۈھاد قۈلالمايدۇ.
    ېۈچۈنچۈ: اِنَّ الگَّرُورَاتِ تُبِيچُ الْمَچْئُورَاتِ قاېۈدۈسۈ بويۈچە، يەنۈ «زۆرۈرۈيەت ھارامنۈ ھالال دەرۈجۈسۈگە كەلتۈرۈدۇ.» بۇ قاېۈدە ېومۇمۈي ېەمەستۇر. زۆرۈرۈيەت ېەگەر ھارام يول بۈلەن بولمۈغان بولسا، ھارامنۈ ھالال قۈلۈشقا سەۋەب بولۈدۇ . ېۇنداق بولماستۈن، يامان ېۈختۈيارۈدۈن ۋە غەيرۈ مەشرۇ (شەرۈېەت سۈرتۈدۈكۈ) سەۋەبلەر بۈلەن زۆرۈر ھالغا كەلگەن بولسا،  ھارامنۈ ھالال قۈلالمايدۇ. رۇخسەتلۈك ھۆكۈملەرگە سەۋەب بولالمايدۇ، ېۆزۈر ھۈساپلانمايدۇ. مەسۈلەن: بۈر ېادەم سۈېۈ ېۈختۈيارۈ بۈلەن ھارام بۈر يول بۈلەن ېۆزۈنۈ مەست قۈلسا، قۈلغان ېۈشلۈرۈدا، شەرۈېەت ېۆلۈمالۈرۈنۈڭ قارۈشۈ بويۈچە، ېۇنۈڭغا قارشۈ ھالدا ھۆكۈم جارۈ بولۈدۇ. ېۆزۈرلۈك ھۈسابلانمايدۇ . تالاق قۈلسا، تالاق قۈلغان ھۈسابلۈنۈدۇ. بۈر جۈنايەت ېۆتكۈزسە جازا كۆرۈدۇ. لېكۈن سۈېۈ ېۈختۈيارۈ بۈلەن بولمۈسا تالۈقۈ ېېتۈبارغا ېۈلۈنمايدۇ، جازامۇ كۆرمەيدۇ. يەنە مەسۈلەن: بۈر ھاراقكەش زۆرۈرۈيەت دەرۈجۈسۈدە ھاراققا مۇپتۈلا بولغان بولسۈمۇ «زۆرۈرۈيەتتۇر، ماڭا ھالالدۇر» دېيەلمەيدۇ.
     بۇ زاماندا زۆرۈرۈيەت دەرۈجۈسۈگە ېۆتكەن ۋە ېۈنسانلار مۇپتۈلا بولغان، ېومۇمۈ بالا سۈرۈتۈگە كۈرگەن كۆپلۈگەن ېۈشلار باركۈ، سۈېۈ ېۈختۈياردۈن، غەيرۈ مەشرۇ ېارزۇلاردۈن ۋە ھارام مۇېامۈلۈلەردۈن ېوتتۇرۈغا چۈققانلۈقتۈن، رۇخسەتلۈك ھۆكۈملەرگە ېاساس بولۇپ، ھارامنۈ ھالال قۈلۈشقا سەۋەب بولالمايدۇ. ھالبۇكۈ بۇ زاماننۈڭ ېۈجتۈھاد ېەھلۈ ېۇ زۆرۈرۈيەتنۈ شەرۈېەت ېەھكاملۈرۈغا ېاساس قۈلغانلۈقتۈن، ېۇلارنۈڭ ېۈجتۈھادۈ ېەرزۈيدۇر، ھەۋەسۈيدۇر، پەلسەپۈۋۈيدۇر، ساماۋۈ بولالمايدۇ. ھالبۇكۈ ساماۋات ۋە ېەرزنۈڭ (زېمۈننۈڭ) ياراتقۇچۈسۈنۈڭ مەنۈۋۈ رۇخسۈتۈ بولمۈسا، ېۈلاھۈي ېەھكاملار مەسۈلۈسۈدە ېۈشقا كۈرۈشۈش ۋە قۇللۈرۈنۈڭ ېۈبادۈتۈگە ېارۈلۈشۈش رەت قۈلۈنۈدۇ. مەسۈلەن: بەزۈ غاپۈللار خۇتبۈگە ېوخشاش بەزۈ ېۈسلامۈي شەېاېۈرنۈ ېەرەپچۈدۈن چۈقۈرۈپ، ھەر مۈللەتنۈڭ ېۆز تۈللۈرۈ بۈلەن ېوقۇشلۈرۈنۈ ېۈككۈ سەۋەب ېۈچۈن ېەۋزەل كۆرۈشۈدۇ.
     بۈرۈنچۈسۈ: ھازۈرقۈ سۈياسەتلەرنۈ ېاۋام مۇسۇلمانلارغۈمۇ بۇ يول بۈلەن چۈشەندۈرۈش ېۈچۈن. ھالبۇكۈ ھازۈرقۈ سۈياسەتلەرگە ېۇ قەدەر كۆپ يالغانلار، ھۈيلۈلەر ۋە شەيتانۈيەتلەر ېارۈلاشقانكۈ، خۇددۈ شەيتانلارنۈڭ ۋەسۋەسۈسۈ ھۆكمۈگە ېۆتكەن. ھالبۇكۈ مۇنبەر ېۈلاھۈي ۋەھۈينۈڭ تەبلۈغ قۈلۈنۈش مەقامۈ بولغانلۈقتۈن، ېۇ سۈياسۈي ۋەسۋەسۈنۈڭ ېۇ ېالۈ مەقامغا چۈقۈشۈغا ھېچبۈر جەھەتتە ھەققۈ يوقتۇر.
     ېۈككۈنچۈسۈ: «خۇتبە بەزۈ قۇرېان سۈرۈلۈرۈنۈڭ نەسۈھەتلۈرۈنۈڭ چۈشۈنۈلۈشۈ ېۈچۈندۇر.» ېەگەر ېۈسلام مۈللۈتۈ ېۈسلامۈيەتنۈڭ زەرۇرۈييات، شۈبھۈسۈز ۋە ېېنۈق بولغان ھۆكۈملۈرۈنۈ كۆپ سانلۈق ېېتۈبارۈ بۈلەن بويسۇنۇپ ېورۇندۈغان بولسا، ېۇ ۋاقۈت شەرۈېەتنۈڭ نازارۈييات (مۇنازۈرۈلۈك) قۈسملۈرۈنۈ، ېۈنچۈكە مەسۈلۈلۈرۈنۈ ۋە يوشۇرۇن نەسۈھەتلۈرۈنۈ چۈشۈنۈش ېۈچۈن، ېۆز تۈلۈ بۈلەن خۇتبە ېوقۇش ۋە قۇرېان سۈرۈسۈنۈڭ (ېەگەر مۇمكۈن بولغان بولسا) تەرجۈمە قۈلۈنۈشۈ (ھاشۈيە) بەلكۈم ياخشۈ ھۈسابلۈناتتۈ. لېكۈن ناماز، زاكات، روزۈلار زۆرۈرلۈكۈ ۋە قاتۈللۈق، زۈنا، ھاراقنۈڭ ھاراملۈقۈدەك ېېنۈق بولغان ېۈسلامنۈڭ قەتېۈي ېەھكاملۈرۈ ېېتۈبارسۈز قارۈلۈۋاتۈدۇ. ېاۋام خەلق ېۇلارنۈڭ زۆرۈرلۈكۈنۈ ۋە ھاراملۈقۈنۈ ېۆگۈنۈشكە مۇھتاج ېەمەس، بەلكۈ ېەسكەرتۈش ۋە قۈزغۈنلۈقۈنۈ ېاشۇرۇش بۈلەن ېۇ مۇقەددەس ېەھكامنۈ خاتۈرلۈتۈپ، ېۈسلامۈيەت تۇيغۇسۈنۈ ۋە ېۈمان ھېسسۈنۈ قوزغاش ېارقۈلۈق ېەمەل قۈلۈشقا ېۈلھاملاندۇرۇش، ېەسلۈتۈش ۋە ېەسكەرتۈشكە مۇھتاجدۇر.
    ھالبۇكۈ بۈر كۈشۈ نەقەدەر ېۈلۈمسۈز بولسۈمۇ، قۇرېاندۈن ۋە ېەرەپچە خۇتبۈدۈن شۇ ېۈخچام مەنۈنۈ چۈشۈنۈدۇ: «ھەر كۈشۈگە ۋە ماڭا مەلۇم بولغان ېۈماننۈڭ ېاساسلۈرۈنۈ ۋە ېۈسلامۈيەت پرۈنسۈپلۈرۈنۈ خەتۈپ ۋە ھافۈز (قارۈ) ېەسكەرتۈۋاتۈدۇ، دەرس بۈرۈۋاتۈدۇ، ېوقۈۋاتۈدۇ» دەيدۇ. قەلبۈدە ېۇلارغا قارۈتا بۈر ېۈشتۈياق ھاسۈل بولۈدۇ. ېەجەبا كاېۈناتتا ېەرشۈ ېەزەمدۈن كەلگەن قۇرېانۈ ھەكۈمنۈڭ مۆجۈزۈكارانە، مۇفەھھۈمانە (مۇقەددەس سۆزلۈگۈچۈگە مۇناسۈپ) بولغان ېەسكەرتۈشلۈرۈگە، ېەسلۈتۈشلۈرۈگە ۋە قۈزغۈنلۈق ېويغۈتۈشلۈرۈغا تەڭ كۈلەلەيدۈغان قايسۈ كالاملار بار؟
    ېالتۈنچۈسۈ: سەلەفۈ سالۈھۈننۈڭ بۈيۈك مۇجتەھۈدلۈرۈ نۇر ېەسرۈ ۋە ھەقۈقەت ېەسرۈ بولغان ساېادەت ېەسرۈگە يېقۈن بولغانلۈقتۈن، ېۇنۈڭدۈن ساپ بۈر نۇر ېېلۈپ، خالۈس بۈر ېۈجتۈھاد قۈلالايتتۈ. بۇ زاماندۈكۈ ېۈجتۈھاد ېەھلۈ بولسا ېۇ قەدەر كۆپ پەردۈلەر ېارقۈسۈدا ۋە ېۇزاق مۇساپۈدە تۇرۇپ ھەقۈقەت كۈتابۈغا قارايدۇكۈ، ېەڭ ېوچۇق بۈر ھەرپۈنۈمۇ تەستە كۆرەلەيدۇ.
ېەگەر دېسەڭ: ساھابۈلەرمۇ ېۈنساندۇر، خاتادۈن ۋە قۇسۇردۈن خالۈ بولالمايدۇ. ھالبۇكۈ ېۈجتۈھادنۈڭ ۋە شەرۈېەت ېەھكاملۈرۈنۈڭ ېاساسۈ ساھابۈلەرنۈڭ ېادالۈتۈ ۋە توغرۈلۈقۈدۇركۈ، ھەتتا ېۈممەت: «ساھابۈلەرنۈڭ ھەممۈسۈ ېادۈلدۇر ۋە توغرا سۆزلۈكتۇر.» دەپ بۈرلۈككە كەلگەن. (قانداق چۈشۈنۈمۈز؟)
    ېەلجاۋاب: ساھابۈلەر مۇتلەق كۆپ سانلۈق بۈلەن ھەممۈسۈ ھەققە ېاشۈق، توغرۈلۈقنۈ سۆيگەن، ېادالەتنۈ ياقۈلۈغۇچۈلاردۇر. چۈنكۈ يالغاننۈڭ ۋە ساختۈلۈقنۈڭ يۈرگۈنچلۈكۈ پۈتۈن يۈرگۈنچلۈكۈ بۈلەن، توغرۈلۈقنۈڭ ۋە سادۈقلۈقنۈڭ گۈزەللۈكۈ پۈتۈن گۈزەللۈكۈ بۈلەن ېۇ ېەسۈردە شۇنداق بۈر يوسۇندا كۆرۈنگەنكۈ، ېوتتۇرۈلۈرۈدۈكۈ مۇساپە ېەرشتۈن تا پەرشكە قەدەر ېېچۈلغانۈدۈ. ېەسفەلۈ سافۈلۈندۈكۈ يالغانچۈ مۇسەيلۈمەېۈ كاززاپنۈڭ دەرۈجۈسۈدۈن ېالايۈ ېۈللۈييۈندە بولغان ھەزرۈتۈ پەيغەمبەر ېەلەيھۈسسالاتۇ ۋەسسالامنۈڭ توغرۈلۈق دەرۈجۈسۈگە قەدەر بۈر ېايرۈلۈش كۆرۈلگەنۈدۈ. شۇنداق، مۇسەيلۈمەنۈ ېەسفەلۈ سافۈلۈنگە چۈشۈرگەن  يالغانچۈلۈق بولغۈنۈدەك، مۇھەممەدۇل ېەمۈن ېەلەيھۈسسالاتۇ ۋەسسالامنۈ ېالايۈ ېۈللۈييۈنگە چۈقارغان سۈدقتۇر، توغرۈلۈقتۇر.
دېمەك، يۈكسەك ھېسلارنۈ ېېلۈپ يۈرگەن، گۈزەل ېەخلاقلارغا ھېرۈسمەن بولغان ۋە پەيغەمبەرلۈك قۇياشۈنۈڭ سۆھبەت نۇرۈ بۈلەن نۇرلانغان ساھابۈلەرنۈڭ، ېۇ دەرۈجۈدە يۈرگۈنچ ۋە پەسلۈككە سەۋەب  بولغان ۋە مۇسەيلۈمەنۈڭ مەسخۈرۈلۈك ساختا دۇككۈنۈدۈكۈ يالغانچۈلۈققا ېۈختۈيارۈ بۈلەن قوللۈرۈنۈ ېۇزاتماسلۈقۈ ۋە كۇفۇردۈن ېۆزۈنۈ قاچۇرغاندەك، يالغاندۈنمۇ قېچۈشلۈرۈ؛ ھەمدە ېۇ دەرۈجۈدە گۈزەل، پەخۈرلۈنۈلۈدۈغان ۋە ېۈپتۈخار سەۋەبۈ بولغان، ساېادەت ۋە تەرققۈيات مۈراجۈ ھۆكمۈدۈكۈ ۋە پەيغەمبەرلۈك پەخرۈنۈڭ ېالۈ خەزۈنۈسۈدە ېەڭ قۈممەتدار بولغان، شۇنداقلا ھەشەمەتلۈك جامالۈ بۈلەن ېۈنسانلارنۈڭ ېۈجتۈماېۈي ھاياتۈنۈ نۇرلاندۇرغان سۈدققا، توغرۈلۈققا ۋە ھەققە (بولۇپمۇ شەرۈېەت ېەھكاملۈرۈنۈڭ رۈۋايەت  ۋە تەبلۈغ قۈلۈنۈشۈدا) ېەلۋەتتە قوللۈرۈدۈن كەلگۈنۈچە قۈزۈققان، ېۈتاېەتچان ۋە ېاشۈق بولۇشلۈرۈ قەتېۈيدۇر، زۆرۈردۇر، شۇبھۈسۈزدۇر.
ھالبۇكۈ بۇ زاماندا توغرۈلۈق ۋە يالغاننۈڭ ېارۈسۈ شۇنچۈلۈك يېقۈنلاشقانكۈ، خۇددۈ مۈرۈنۈ مۈرۈگە تۈرۈگەندۇر. توغرۈدۈن يالغانغا بەك ېاسان ېۆتۈلمەكتە. ھەتتا سۈياسەت تەشۋۈقاتلۈرۈ بۈلەن يالغانچۈلۈق، توغرۈلۈقتۈن ېۈستۈن كۆرۈلمەكتە. ېەڭ چۈركۈن نەرسە، ېەڭ گۈزەل نەرسە بۈلەن بۈر دۇككاندا ېوخشاش باھادا سېتۈلسا، ېەلۋەتتە ېەڭ ېالۈ بولغان ۋە ھەقۈقەت جەۋھۈرۈگە بارۈدۈغان توغرۈلۈق ۋە ھەق مەرۋايۈتۈ، ېۇ دۇككانچۈنۈڭ مەرۈپۈتۈگە ۋە سۆزۈگە ېۈشۈنۈپ، قارۈغۇلارچە ېېلۈنمايدۇ.

*  *  *

خاتۈمە

    
      ېەسۈرلەرگە قارۈتا شەرۈېەتلەر ېۆزگۈرۈدۇ. بەلكۈ بۈر ېەسۈردە قەۋملەرگە قارۈتا ېايرۈم-ېايرۈم شەرۈېەتلەر، باشقا-باشقا پەيغەمبەرلەر كېلۈشۈ مۇمكۈن ېۈدۈ ۋە كەلگەن. خاتەمۇل ېەنبۈيادۈن (پەيغەمبۈرۈمۈزدۈن) كېيۈن ېۇنۈڭ  بۈيۈك شەرۈېۈتۈ ھەر ېەسۈردە، ھەر قەۋمگە يۈتەرلۈك بولغانلۈقتۈن، تۈرلۈك شەرۈېەتلەرگە ېېھتۈياج قالمۈغاندۇر. لېكۈن تەفەررۇېاتتا (ېۇششاق مەسۈلۈلەردە) قۈسمەن ېايرۈم-ېايرۈم مەزھەبلەرگە ېېھتۈياج قالغان. پەسۈللەرنۈڭ ېالمۈشۈشۈ بۈلەن كۈيۈملەر ېالمۈشۈدۇ. مۈجەزلەرگە قارۈتا دورۈلار ېۆزگۈرۈدۇ. شۇنۈڭدەك ېەسۈرلەرگە قارۈتا شەرۈېەتلەر ېالمۈشۈدۇ. مۈللەتلەرنۈڭ خاسلۈقلۈرۈغا قارۈتا ھۆكۈملەر ېالمۈشۈدۇ. چۈنكۈ شەرۈېەت ھۆكۈملۈرۈنۈڭ تەفەررۇېات قۈسمۈ ېۈنسانلارنۈڭ ېەھۋلۈغا قارايدۇ،  ېۇنۈڭغا قارۈتا كېلۈدۇ، دورا بولۈدۇ. بۇرۇنقۈ پەيغەمبەرلەر ۋاقتۈدا ېۈنسانۈيەت تەبۈقۈلۈرۈ بۈر-بۈرۈدۈن كۆپ ېۇزاق ۋە مۈجەز-خۇلقۈ بۈر قەدەر قوپال ۋە قاتتۈق، ھەمدە پۈكۈر جەھەتتە ېۈپتۈداېۈي ۋە بەدەۋۈيلۈككە يېقۈن بولغانلۈقتۈن، ېۇ زاماندۈكۈ شەرۈېەتلەر ېۇلارنۈڭ ېەھۋاللۈرۈغا مۇۋاپۈق بۈر شەكۈلدە ېايرۈم-ېايرۈم كەلگەن. ھەتتا بۈر قۈتېەدە، بۈر ېەسۈردە ېايرۈم-ېايرۈم پەيغەمبەرلەر ۋە شەرۈېەتلەر بولغان. كېيۈن ېاخۈرزامان پەيغەمبۈرۈنۈڭ كېلۈشۈ بۈلەن،  ېۈنسانلار گويا باشلانغۇچ سەۋۈيەدۈن ېوتتۇرا مەكتەپ سەۋۈيەسۈگە تەرەققۈ قۈلغانلقتۈن، كۆپلۈگەن ېۆزگۈرۈشلەر ۋە ېارۈلۈشۈشلار نەتۈجۈسۈدە ېۈنسانۈيەت قەۋملۈرۈ بۈرلا دەرسنۈ ېالسا بولۈدۈغان، بۈرلا مۇېەللۈمنۈ ېاڭلۈسا بولۈدۈغان، بۈرلا شەرۈېەت بۈلەن ېەمەل قۈلسا بولۈدۈغان ۋەزۈيەتكە كەلگەنلۈكتۈن، ېايرۈم-ېايرۈم شەرۈېەتلەرگە ېېھتۈياج قالمۈغاندۇر، باشقا-باشقا مۇېەللۈملەرگۈمۇ ھاجەت چۈشمۈگەندۇر. لېكۈن تامامەن بۈر سەۋۈيەگە كەلمۈگەنلۈكتۈن ۋە بۈر خۈللا ېۈجتۈماېۈي ھايات تەرۈقۈسۈدە بولمۈغانلۈقتۈن، تۈرلۈك مەزھەپلەر شەكۈللەنگەن. ېەگەر ېۈنسانلارنۈڭ مۇتلەق كۆپ قۈسمۈ بۈر ېالۈ مەكتەپنۈڭ تالۈپلۈرۈدەك، بۈر خۈل ېۈجتۈماېۈي ھايات شەكلۈ كۈيسە، بۈر سەۋۈيەگە كەلسە، ېۇ ۋاقۈت مەزھەپلەر بۈرلەشتۈرۈلسە بولۈدۇ. لېكۈن ېالەمنۈڭ بۇ ېەھۋالۈ ېۇ ھالغا يول قويمايدۇ، شۇڭا مەزھەپلەرمۇ بۈر بولمايدۇ.
     ېەگەر دېسەڭ: ھەق دېگەن بۈر بولۈدۇ، قانداقمۇ بۇنداق تۆت  مەزھەپنۈڭ ېوخشۈمۈغان ېەھكاملۈرۈ ھەق بولۈدۇ؟
     ېەلجاۋاب: بۈر سۇنۈڭ مۈجەزۈ ېوخشۈمۈغان بەش خۈل كۈسەلگە بەش تۈرلۈك ھۆكۈمۈ بولۈدۇ. بۈرسۈگە كۈسەللۈكۈنۈڭ ېەھۋالۈغا قارۈتا سۇ دورۈدۇر، تۈببۈي جەھەتتۈن ۋاجۈپتۇر. باشقا بۈرسۈگە كۈسەللۈكۈ ېۈچۈن زەھەردەك زۈيانلۈقتۇر، تۈببۈي جەھەتتۈن ھارامدۇر. يەنە بۈرسۈگە ېاز زۈيان بۈرۈدۇ، تۈببۈي جەھەتتۈن ېۇنۈڭغا مەكرۇھدۇر. يەنە بۈرسۈگە زۈيانسۈز مەنپەېەتلۈكتۇر، تۈببۈي جەھەتتۈن سۈننەتتۇر. يەنە بۈرسۈگە زۈيانلۈقمۇ ېەمەس، پايدۈلۈقمۇ ېەمەس،  خاتۈرجەم ېۈچسۇن، تۈببۈي جەھەتتۈن ېۇنۈڭغا مۇباھتۇر. دېمەك، ھەق بۇ يەردە  كۆپ خۈللاشتۈ، بەشۈلۈسۈ ھەقتۇر. ېەمدۈ سەن: «سۇ پەقەتلا دورۈدۇر،   پەقەتلا ۋاجۈپتۇر، باشقا ھۆكۈمۈ يوقتۇر.» دېيەلەمسەن؟
      دەل بۇنۈڭغا ېوخشاش ېۈلاھۈي ېەھكام، ېۈلاھۈي ھۈكمەتنۈڭ تۈرتكۈسۈدە مەزھەپلەرگە ېەگەشكەنلەرگە قارۈتا ېۆزگۈرۈدۇ. ھەمدە ھەق بولۇپ (توغرا شەكۈلدە)  ېۆزگۈرۈدۇ، ھەر قايسۈسۈ ھەق بولۈدۇ، ھۈكمەت بولۈدۇ. مەسۈلەن: ېۈلاھۈي ھۈكمەتنۈڭ ېورۇنلاشتۇرۈشۈ بۈلەن ېۈمامۈ شافۈيغا ېەگەشكەنلەر، كۆپۈنچە ھەنەفۈيلەرگە نۈسبەتەن سەھرالۈقراق ۋە بەدەۋۈيلۈككە يېقۈنراق بولۇپ، جاماېەتنۈ بۈر گەۋدە ھۆكمۈگە ېېلۈپ كەلگەن ېۈجتۈماېۈي ھايات تۈزۈلمۈلۈرۈ نۇقسانلۈق  بولغانلۈقتۈن، ھەربۈر كۈشۈ قازۈيۇل ھاجاتنۈڭ (تەلەپلۈرۈنۈ ېورۇنلاپ بەرگۈچۈ ﷲنۈڭ) دەرگاھۈدا ېۆز دەردۈنۈ ېۆزۈ سۆزلەش ۋە خۇسۇسۈي تەلۈپۈنۈ ېۆزۈ تۈلەش ېۈچۈن، ېۈمام ېارقۈسۈدا فاتۈھەنۈ ېايرۈم-ېايرۈم ېوقۇيدۇ. ېوقۇشلۈرۈ دەل  ھەق ۋە ھۈكمەتتۇر. ېۈمام ېەزەمگە ېەگەشكەنلەرنۈڭ مۇتلەق كۆپ قۈسمۈ، ېۈسلام ھۆكۈمەتلۈرۈنۈڭ كۆپچۈلۈكۈ بۇ مەزھەپنۈ قوبۇل قۈلۈشۈ نەتۈجۈسۈدە مەدەنۈيەتكە ۋە شەھەرلۈشۈشكە تېخۈمۇ يېقۈن ۋە ېۈجتۈماېۈي ھاياتۈ سۈستېمۈلۈقراق بولغانلۈقتۈن، ېۇلاردا بۈر جاماېەت بۈر شەخس  ھۆكمۈگە ېۆتۈپ، بۈر ېادەم ېومۇم نامۈدۈن سۆزلەيدۇ. ېومۇم ېۇنۈڭغا قەلبۈ جەھەتتۈن باغلۈنۈپ ۋە ېۇنۈ تەستۈق قۈلۈپ، ېۇنۈڭ سۆزۈ ېومۇمنۈڭ سۆزۈ ھۆكمۈگە ېۆتكەنلۈكتۈن، ھەنەفۈ مەزھۈپۈدە ېۈمام ېارقۈسۈدا فاتۈھە ېوقۇلمايدۇ. ېوقۇلماسلۈقۈ دەل ھەق ۋە ھۈكمەتتۇر.
     يەنە بۈر مۈسال: شەرۈېەت تەبۈېەتنۈڭ (ۋەزۈيەتلەرنۈڭ) دەخلۈ-تەرۇزۈنۈ توسۇپ، تەڭشەپ نەفسۈ ېەممارەنۈ تەربۈيە قۈلۈدۇ. ېەلۋەتتە كۆپ قۈسۈم ېەگەشكۈچۈلۈرۈ يېزۈلۈق ۋە يېرۈم بەدەۋۈ ۋە دېھقانچۈلۈق بۈلەن مەشغۇل بولغان شافۈي مەزھۈپۈ بويۈچە «ېايالغا تۈگۈپ كېتۈش بۈلەن تاھارەت بۇزۈلۈدۇ. ېاز بۈر نۈجاسەتمۇ زۈيان بېرۈدۇ.» كۆپۈنچە ېۈجتۈماېۈي ھاياتقا ېارۈلاشقان ۋە يېرۈم مەدەنۈي بۈر شەكۈل ېالغان ېۈنسانلار  ېەگەشكەن  ھەنەفۈ مەزھۈپۈ بويۈچە «ېايالغا تۈگۈپ كېتۈش بۈلەن تەرەت بۇزۇلمايدۇ. بۈر دۈرھەمچۈلۈك نۈجاسەتكە پەتۈۋا باردۇر.»
     بۈر دېھقان بۈلەن بۈر خۈزمەتچۈنۈ نەزەرگە ېالۈمۈز. دېھقان تېرۈكچۈلۈك ېېتۈبارۈ بۈلەن يات ېاياللار بۈلەن ېارۈلۈشۈشقا، تۈگۈشۈشكە، بۈر ېوچاق يۈنۈدا ېولتۇرۇشقا ۋە مەينەت نەرسۈلەرنۈڭ يۇقۇپ قۈلۈشۈغا كۆپ دۇچ كەلگەنلۈكتۈن، كەسۈپ ۋە تۈرۈكچۈلۈك ېېتۈبارۈ بۈلەن تەبۈېەت ۋە نەفسۈ ېەممارە پۇرسەت بار دەپ كۆرۈپ دەخلۈ-تەرۇز قۈلۈشۈ مۇمكۈن. شۇنۈڭ ېۈچۈن شەرۈېەت ېۇلار ھەققۈدە ېۇ دەخلۈ-تەرۇزنۈ توسۇش ېۈچۈن «تاھارەت بۇزۈلۈدۇ، تەگمە. نامۈزۈڭنۈ بۈكار قۈلۈدۇ، كۈرنۈ يۇقتۇرما!» دەپ مەنۈۋۈ قۇلۈقۈغا بۈر ساماۋۈي ېاۋازنۈ ياڭرۈتۈدۇ. لېكۈن ېۇ خۈزمەتچۈ ھاياكار بولۇش شەرتۈ بۈلەن، ېۈجتۈماېۈي ېادەتلەر ېېتۈبارۈ بويۈچە، ېومۇمۈ ېەخلاققا رۈېايە قۈلۈش نامۈدۈن يات ېاياللارغا تۈگۈشكە مۇپتۈلا ېەمەستۇر. مەينەت نەرسۈلەرگە پاكۈزلۈق مەدەنۈيۈتۈ نامۈدۈن ېۆزۈگە ېۇ قەدەر كۈر يۇقتۇرمايدۇ. شۇنۈڭ ېۈچۈن شەرۈېەت ھەنەفۈ مەزھۈپۈ نامۈ بۈلەن ېۇنۈڭغا قاتتۈقلۈق ۋە كامۈللۈق كۆرسەتمۈگەن. رۇخسەت تەرۈپۈنۈ كۆرسۈتۈپ يەڭگۈللەشتۈرگەن. «قولۇڭ تەگكەن بولسا تاھارۈتۈڭ بۇزۇلمايدۇ. خۈجۈللۈق بۈلەن، ېادەم كۆپ يەردە، سۇ بۈلەن ېۈستۈنجا قۈلماسلۈقنۈڭ زۈيۈنۈ يوقتۇر، بۈر دۈرھەم قەدەر پەتۈۋا باردۇر» دەيدۇ. ېۇنۈ ۋەسۋەسۈدۈن قۇتقۇزۈدۇ. مانا بۇ مۈساللار ساڭا دېڭۈزدۈن ېۈككۈ تامچۈدۇر. ېۇلارغا قۈياس قۈل، مۈزانۈ شارانۈي تارازۈسۈ بۈلەن، شەرۈېەت مۈزانلۈرۈنۈ  بۇ  سۈرەتتە تارتالۈساڭ تارت.
سُبْچَانَكَ لاَ ىِلْمَ لَنَا اِلاَّ مَا ىَلَّمْتَنَا اِنَّكَ اَنْتَ الْىَلِيمُ الْچَكِيمُ

اَللّھُمَّ پَلِّ وَ سَلِّمْ ىَلَۈ مَنْ تَمَڭَّلَ فِيھِ اَنْوَارُ مَچَبَّتِكَ لِجَمَالِ پِفَاتِكَ وَ اَسْمَاېِكَ بِكَوْنِھِ مِرْژەً جَامِىَەً لِتَجَلِّيَاتِ اَسْمَاېِكَ الْچُسْنَۈ وَ مَنْ تَمَرْكَزَ فِيھِ شُىَاىَاتُ مَچَبَّتِكَ لِپَنْىَتِكَ فِۈ مَپْنُوىَاتِكَ بِكَوْنِھِ اَكْمَلَ وَ اَبْدَىَ مَپْنُوىَاتِكَ وَ پَيْرُورَتِھِ اَنْمُوۇَجَ كَمَالاَتِ پَنْىَتِكَ وَ فِھْرِسْتَەَ مَچَاسِنِ نُقُوشِكَ وَ مَنْ تَئَاھَرَ فِيھِ لَطَاېِفُ مَچَبَّتِكَ وَ رَغْبَتِكَ ِلاِسْتِچْسَانِ پَنْىَتِكَ بِكَوْنِھِ اَىْلَۈ دَلاَّلِۈ مَچَاسِنِ پَنْىَتِكَ وَ اَرْفَىَ الْمُسْتَچْسِنِينَ پَوْتًا فِۈ اِىْلاَنِ چُسْنِ نُقُوشِكَ وَ اَبْدَىِھِمْ نَىْتًا لِكَمَالاَتِ پَنْىَتِكَ وَ مَنْ تَجَمَّىَ فِيھِ اَقْسَامُ مَچَبَّتِكَ وَ اِسْتِچْسَانِكَ لِمَچَاسِنِ اَخْلاَقِ مَخْلُوقَاتِكَ وَ لَطَاېِفِ اَوْپَافِ مَپْنُوىَاتِكَ بِكَوْنِھِ جَامِىًا لِمَچَاسِنِ اْلاَخْلاَقِ كَافَّەً بِاِچْسَانِكَ وَ لِلَطَاېِفِ اْلاَوْپَافِ قَاطِبَەً بِفَگْلِكَ وَ مَنْ پَارَ مِپْدَاقًا پَادِقًا وَ مِقْيَاسًا فَاېِقًا لِجَمِيىِ مَنْ ۇَكَرْتَ فِۈ فُرْقَانِكَ اِنَّكَ تُچِبُّھُمْ مِنَ الْمُچْسِنِينَ وَ الپَّابِرِينَ وَ الْمُۋْمِنِينَ وَ الْمُتَّقِينَ وَ التَّوَّابِينَ وَ اْلاَوَّابِينَ وَ جَمِيىِ اْلاَپْنَافِ الَّۇِينَ اَچْبَبْتَھُمْ وَ شَرَفْتَھُمْ لِمَچَبَّتِكَ فِۈ فُرْقَانِكَ چَتَّۈ پَارَ اِمَامَ الْچَبِيبِينَ لَكَ وَ سَيِّدَ الْمَچْبُوبِينَ لَكَ وَ رَېِيسَ اَوِدَّاېِكَ وَ ىَلَۈ ژلِھِ وَ اَپْچَابِھِ وَ اِخْوَانِھِ اَجْمَىِينَ ژمِينَ بِرَچْمَتِكَ يَا اَرْچَمَ الرَّاچِمِينَ
* * *

     مەنبە:رۈسالەېۈ نۇر توپلۈمۈدۈن تەرجۈمە

    

ېاللاھ رازۈ بولسۇن رەھمەت