ېابلاجان مۇھەممەدېەمۈنروزا ھەققۈدە ېومۇمۈ چۈشەنچە
روزا دېگەن نېمە؟
روزا دېگەن سۆز ېەسلۈ پارس تۈلۈدۈن ېۈسلام دۈنۈ ېارقۈلۈق ېۇيغۇر تۈلۈغا كۈرگەن سۆز بولۇپ ،بۇ سۆزنۈڭ لوغەت مەنۈسۈ ”كۈن“دېگەن بولۈدۇ.دۈنۈي ېاتالغۇ مەنۈسۈ بولسا ،ېۈسلام دۈنۈدۈكۈ مۇسۇلمانلارنۈڭ رامۈزان ېېيۈدا ھەركۈنۈ تاڭ سەھەردۈن باشلاپ كۈن ېولتۇرغانغا قەدەر ېاللاھنۈڭ رازۈلۈقۈ ېۈچۈن يۈمەك ېۈچمەك ،جۈنسۈ مۇناسۈۋەتتۈن ېۆزۈنۈ  تۇتۇۋالماق دېگەن ېوقۇمنۈ ېۈپادۈلەيدۇ . بۇنۈ ېەرەب تۈلۈدا ”ساۋم“دەپ ېاتايدۇ .بۇنۈڭ مەنۈسۈمۇ ‘تۇتماق ياكۈ ېۆزۈنۈ بۈركۈن روزۈنۈ بۇزۇپ قويۈدۈغان بارلۈق ېۈشلاردۈن تۇتماق“دېگەن مەزمۇننۈ ېۈپادۈلەيدۇ. ”رامۈزان“ دېگەن سۆزنۈ بولسا ‘چېنۈقتۇرۇش“دەپ تەرجۈمە قۈلۈشقا بولۈدۇ. يەنۈ ېۈرادۈنۈ ،ېۈدۈيۈنۈ ،بەەدەننۈ چېنۈقتۇرۈدۇ. تارۈخۈ ېۈشەنچلۈك رۈۋايەتلەردە ۋە ھەدۈسلەردە مۇسا ېەلەيھۈسسالام ېۈيسا ېەلەيھۈسسالام ،داۋۇت ېەلەيھۈسسالامنۈڭ روزا تۇتقانلۈقۈ زۈكرۈ  قۈلۈنۈدۇ. دېمەك ”روزا تۇتۇش“تۈن ېبارەت بۇ ېۈبادەت تارۈختۈن بۇيان ېاللاھنۈڭ بۈيۈك شەرۈېەتلۈرۈدە ېۈجرا بولۇپ كەلمەكتە . ېۈسلام دۈنۈمۈزدا ھۈجۈريۈنۈڭ 2- يۈلۈ رامۈزان ېېيۈدا )ھۈجۈرۈيە 9-ېايدا( بۈر ېاي روزا تۇتۇش پەرز قۈلۈپ بەلگۈلەنگەن  . H1 بۇ ھەقتە ېاللاھ تەېەلا قۇرېان كەرۈمدە ېوچۇق قۈلۈپ مۇنداق دېگەن:
يَا ۆَيُّھَا الَّۇِينَ ژمَنُواْ كُتِبَ ىَلَيْكُمُ الپِّيَامُ كَمَا كُتِبَ ىَلَۈ الَّۇِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَىَلَّكُمْ تَتَّقُونَ
ېۈ مۇېمۈنلەر! (گۇناھلاردۈن) ساقلۈنۈشۈڭلار ېۈچۈن سۈلەردۈن ېۈلگۈرۈكۈلەرگە (يەنۈ ېۈلگۈرۈكۈ ېۈممەتلەرگە) روزا پەرز قۈلۈنغاندەك سۈلەرگۈمۇ (رامۈزان روزۈسۈ) پەرز قۈلۈندۈ.
دېمەك ،روزا تۇتۇش – بۇندۈن بۇرۇنقۈ ېۈممەتلەرگۈمۇ پەرز قۈلۈنغان ،ېاللاھنۈڭ نەزۈرۈدە تولۈمۇ پەزۈلەتلۈك بولغان بۈيۈك ېۈبادەتتۇر .
كەرەملۈك ېاللاھ بۇ ھەقتە  روزا )رامۈزان(ھەققۈدە قۇرېان كەرۈمدە يەنە مۇنداق دەيدۇ:
شَھْرُ رَمَگَانَ الَّۇِيَ ۆُنزِلَ فِيھِ الْقُرْژنُ ھُدًۈ لِّلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِّنَ الْھُدَۈ وَالْفُرْقَانِ فَمَن شَھِدَ مِنكُمُ الشَّھْرَ فَلْيَپُمْھُ وَمَن كَانَ مَرِيگًا ۆَوْ ىَلَۈ سَفَرٍ فَىِدَّەٌ مِّنْ ۆَيَّامٍ ۆُخَرَ يُرِيدُ اللّھُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلاَ يُرِيدُ بِكُمُ الْىُسْرَ وَلِتُكْمِلُواْ الْىِدَّەَ وَلِتُكَبِّرُواْ اللّھَ ىَلَۈ مَا ھَدَاكُمْ وَلَىَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ
رامۈزان ېېيۈدا قۇرېان نازۈل بۇلۇشقا باشلۈدۈ قۇرېان ېنسانلارغا يېتەكچۈدۇر ھۈدايەت قۈلغۇچۈ ۋە ھەق بۈلەن ناھەقنۈ ېايرۈغۇچۈ روشەن ېايەتلەردۇر سۈلەردۈن كۈمكۈ رامۈزان ېېيۈدا ھازۈر بولسا رامۈزان روزۈسۈنۈ تۇتسۇن كۈمكۈ كېسەل ياكۈ سەپەر ېۈستۈدە (يەنۈ مۇساپۈر) بولۇپ (تۇتمۈغان بولسا تۇتمۈغان كۈنلەر ېۈچۈن) باشقا كۈنلەردە تۇتسۇن. اﷲ سۈلەرگە ېاسانلۈقنۈ خالايدۇ تەسلۈكنۈ خالۈمايدۇ (ېاغزۈڭلار ېۇچۇق يۈرگەن كۈنلەرنۈڭ قازاسۈنۈ قۈلۈش بۈلەن رامۈزان روزۈسۈنۈڭ) سانۈنۈ تولدۇرۇشۇڭلارنۈ سۈلەرنۈ ھۈدايەت قۈلغانلۈقۈغا اﷲنۈ ېۇلۇغلۈشۈڭلارنۈ (ېۇنۈڭ ېۈنېاملۈرۈغا) شۈكرۈ قۈلۈشۈڭلارنۈ خالايدۇ.
 بەقەرە 185-ېايەت
 پەيغەمبۈرۈمۈز مۇھەممەد سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەممۇ رامۈزان روزۈسۈنۈڭ دۈنۈمۈزدۈكۈ ېورنۈنۈ باشقا پەرۈزلەرگە قارۈتا ،تەۋھۈد،ناماز ،زاكات،ھەج قاتارلۈقلار بۈلەن بۈرقاتاردا ېالاھۈدە ېورۇندا ېۈكەنلۈكۈنۈ تەكۈتلەپ مۇنداق دەيدۇ:

ېۈبنۈ ېۆمەر رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن رۈۋايەت قۈلۈنۈدۇكۈ ،رەسۇلۇللاھ سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن :
ېۈسلام دۈنۈ بەش نەرسە ېۈستۈگە قۇرۇلدۈ.
1.ېاللاھدۈن باشقا ېۈلاھ يوق ،ھەقۈقەتەن رەسۇلۇللاھ سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم ېاللاھنۈڭ ېەلچۈسۈ دەپ گۇۋاھلۈق بېرۈش،ېۈسلامغا كۈرۈش
2.ناماز ېوقۇش
3.زاكات بېرۈش
4.بەيتۇللاھنۈ ھەج قۈلۈش
5.رامۈزان ېېيۈدا روزا تۇتۇش
ېەھمەد،بەيھەقۈ ،تۈرمۈزۈ ،نەسەېۈ توپلۈغان .سەھۈھ. س 2840
دېمەك رامۈزاندا روزا تۇتۇش – بۈيۈك ېاللاھنۈڭ قۇرېان كەرۈمدۈكۈ ېوچۇق باياناتۈ ېارقۈلۈق ۋە رەسۇل ېەكرەم سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەمنۈڭ سەھۈھ ھەدۈسلۈرۈ ېارقۈلۈق ېالاھۈدە تەرۈپلەنگەن ،تەكۈتلەنگەن ،شەرەپلەنگەن بۈيۈك ېۈبادەتتۇر.
تۆۋەندە رامۈزاننۈڭ ېۇلۇغلۇقۈ ھەققۈدۈكۈ بۈر قۈسۈم سەھۈھ ھەدۈسلەرنۈ زۈكرۈ قۈلۈش ېارقۈلۈق رامۈزاننۈڭ  ېاللاھنۈڭ نەزۈرۈدۈكۈ پەزۈلۈتۈ نەقەدەر ېۈستۈن ېۈكەنلۈكۈنۈ  سەمۈڭلارغا سالۈمۈز ۋە مۇشۇنداق بۈيۈك ېاي ھەققۈدە غەپلەتتە قالماسلۈقۈڭلارنۈ ېاگاھلاندۇرۈمۈز.
1. رامۈزان ېېيۈ – قۇرېان نازۈل قۈلۈنغان ، مۆېمۈنلەرگە جسۈمانۈي ۋە مەنۈۋۈ سالامەتلۈك ۋە ېەمۈنلۈك بېغۈشلايدۈغان ،قەلۈبلەر پاكلۈنۈدۈغان مۇبارەك ېايدۇر.
بۇ ھەقتە ېاللاھ ھەق سۇبھانە ۋەتەېەلا قەدۈر سۈرۈسۈدە مۇنداق دەيدۇ:
 «بۈز قۇرېاننۈ ھەقۈقەتەن شەبۈ قەدرۈدە نازۈل قۈلدۇق.1
شەبۈ قەدرۈنۈڭ نېمە ېۈكەنلۈكۈنۈ بۈلەمسەن؟2
شەبۈ قەدرۈ (شەرەپ ۋە پەزۈلەتتە) مۈڭ ېايدۈن ېارتۇقتۇر.3
پەرۈشتۈلەر ۋە جۈبرۈېۈل شۇ كېچۈدە پەرۋەردۈگارۈنۈڭ ېەمرۈ بۈلەن (زېمۈنغا اﷲ تەقدۈر قۈلغان) بارلۈق ېۈش ېۈچۈن چۈشۈدۇ.4
شۇ كېچە تاڭ يۇرۇغانغا قەدەر پۈتۈنلەي تۈنچ- ېامانلۈقتۈن ېۈبارەتتۇر.5 »
-قەدۈر سۈرۈسۈ
ېەبۇ ھۇرەيرە رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن رۈۋايەت قۈلۈنۈدۇكۈ ، پەيغەمبەر سەللەللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن:
…روزا تۇتۇڭلار،سالامەت بولۈسۈلەر ،سەپەر قۈلۈڭۈلار ،بۈھاجەت بولۈسۈلەر (يەنۈ سەپەر ېارقۈلۈق ېاللاھنۈڭ رۈزقۈغا ېېرۈشۈۈسۈلەر .
ج2870.   T1
ېەلۈ ،ېۈبنا ېابباس ،نەمۈر ېۈبنۈ تۆۋلەپ رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن رۈۋايەت قۈلۈنۈدۇكۈ ،رەسۇلۇللاھ سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن :
رامۈزان ېېيۈدا روزا تۇتۇش بۈلەن ھەر ېايدا ېۈچ كۈن روزا تۇتۇش – قەلبنۈڭ ھېقدە،ھەسەد ،ېۆچ-ېاداۋەت كۈرلۈرۈنۈ تازلاپ يوقۈتۈدۇ. يەزار ، يەغدۈ،تەبرانۈ قاتارلۈقلار توپلۈغان . سەھۈھ . س3804.
 2.رامۈزان ېېيۈ – ېۈنسانلارنۈڭ ېاشكارا دۈشمۈنۈ شەيتانلارنۈڭ ېەڭ قېيۈن كۈنۈدۇر.

ېەبۇ ھۇرەيرا زۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن ،رەسۇلۇللاھ سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن : رامۈزان ېېيۈ كۈرگەندە ېاسمان ېۈشكلۈرۈ ،جەننەت ېۈشۈكلۈرۈ ېېچۈلۈپ ،دەۋزەخ ېۈشۈكلۈرۈ تاقۈلۈدۇ . شەيتانلارغا تاقاق ،زەنجۈر كۈشەن سېلۈنۈدۇ . ېەھمەد ،بەيھەقۈ ،بۇخارۈ ،مۇسلۈم توپلۈغان ،سەھۈھ .
) كۈشۈلەر يەنۈلا ېادۈتۈ ،نەپسۈ ،كۆنۈپ كېتۈشۈ بۈلەن گۇناھ قۈلۈۋۈرۈدۇ ياكۈ ېۇ ېۈنسۈ شەيتاندۇر (م 1956
3.رامۈزان ېېيۈ – گۇناھلار مەغپۈرەت قۈلۈنۈدۈغان بۈيۈك ېايدۇر.
ېەبۇ ھۈرەيرە رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن ،رەسۇلۇللاھ سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن ؛ كۈم ېۈمان كەلتۈرۈپ ،ساۋاب ېۈمۈد قۈلۈپ ،رامۈزان ېېيۈدا روزا تۇتسا ،ېۇ كۈشۈنۈڭ بۇرۇنقۈ بارلۈق گۇناھلۈرۈ مەغپۈرەت قۈلۈنۈدۇ .كۈم ،ېۈمان كەلتۈرۈپ ،ساۋاب ېۈمۈد قۈلۈپ ،ېەجۈرگە ېۈشۈنۈپ رامۈزان ېېيۈدا قۈيامدا تۇرسا ،ېۇنۈڭ بۇرۇنقۈ بارلۈق گۇناھلۈرۈ مەغپۈرەت قۈلۈنۈدۇ . كۈم ساۋاب ېۈمۈد قۈلۈپ ،ېەجۈرگە ېۈشۈنۈپ ،ېۈمان كەلتۈرۈپ قەدۈر كېچۈسۈ قۈيامدا تۇرسا ،ېۇ كۈشۈگە بۇرۇنقۈ بارلۈق گۇناھلۈرۈ مەغپۈرەت قۈلۈنۈدۇ . ېەھمەد ،بەيھەقۈ ،بۇخارۈ ،مۇسلۈم ،كېيۈنكۈ تۆت كۈتاب توپلۈغان.سەھۈھ. م 1958
ېۈمام ېەھمەد بۇ ھەقتە يەنە ”كۈيۈنكۈ گۇناھلۈرۈمۇ مەغپۈرەت قۈلۈنۈدۇ“دېگەننۈ قوشۇپ رۈۋايەت قۈلغان. سەھۈھ.ج8775
4.رامۈزان ېېيۈ – جەننەتكە ېېرۈشتۈرۈلۈدۈغان ،دوزاختۈن پاناھ بولۈدۈغان سۆيۈملۈك ېايدۇر.
ېەبۇ ھۇرەيرا رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن ،رەسۇلۇللاھ سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن : رامۈزان ېېيۈنۈڭ تۈنجۈ كېچۈسۈلا ،شەيتانلار ،جۈنلارنۈڭ ھەددۈدۈن ېاشقانلۈرۈ تاقاق سېلۈنۈپ باغلۈنۈدۇ . دوزاخنۈڭ ېۈشۈكلۈرۈگە قۇلۇپ سېلۈنۈپ ،بۈرسۈمۇ ېېچۈلمايدۇ .جەننەت ېۈشۈكلۈرۈ ېېچۈلۈپ ،بۈرسۈمۇ يېپۈلمايدۇ ،قۇلۇب سېلۈنمايدۇ . ھەر كېچۈسۈ جاكارچۈ مۇنداق توۋلايدۇ:
ېۈ ياخشۈلۈقنۈ تەلەپ قۈلغۇچۈ ېالدۈڭنۈ قۈل ،ېي يامانلۈقنۈ تەلەپ قۈلغۇچۈ ،بولدۈ قۈل دەيدۇ ،ېاللاھ دوۋزاقتۈن نۇرغۇن كۈشۈلەرنۈ ېازاد قۈلۈدۇ .بۇ ېۈش ھەر كېچۈسۈ بولۈدۇ. تۈرمۈزۈ ،ېۈبنۈ ماجە ،ېۈبنۈ ھەببان ، ھاكۈم ،بەيھەقۈ توپلۈغان ،سەھۈھ. م 1960
ېۈبنۈ ېەمرۇ رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن ،رەسۇلۇللاھ سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن : روزا بۈلەن قۇرېان قۈيامەت كۈنۈ بەندە ېۈچۈن شاپاېەت قۈلۈدۇ ،روزا مۇنداق دەيدۇ ؛ ېۈ رەببۈم ،ھەقۈقەتەن مەن ېۇنۈڭدۈن تاېاملۈرۈنۈ ،شارابلۈرۈنۈ چەكلەپ ،توسۇپ قويدۇم ،مېنۈ بۇ بەندە توغرۈسۈدا شاپاېەتچۈ قۈلساڭ . قۇرېان مۇنداق دەيدۇ : ېۈ رەببۈم ،مەن بۇ بەندۈنۈ كېچۈلۈرۈ ېۇيقۇسۈدۈن توسۇپ قويدۇم ،يەنۈ كېچۈللۈرۈ مەن بۈلەن ناماز ېوقۇپ ،قۈيامدا تۇردۈ ،مېنۈ بۇ بەندە توغرۈسۈدا شاپاېەتچۈ قۈلۈپ شاپاېەت ھوقۇقۈنۈ بەرسەڭ دەپ ،بۇ ېۈككۈسۈ بەندە ېۈچۈن شاپاېەت قۈلۈپ ،جەننەتكە كۈرگۈزۈدۇ . ېەھمەد ،تەبراۈ ،ھاكۈم ،بەيھەقۈ توپلۈغان. سەھۈھ.  م1963
ېوسمان ېۈبنۈ ېەبۇلېاس رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن رۈۋايەت قۈلۈنۈدۇكۈ ، پەيغەمبەر سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن:
روزا بولسا ،بەندە دوزاختۈن ،ېوت ېازابۈدۈن ساقلۈنۈدۈغان قالقاندۇر)روزا بەدەننۈڭ ھەممە يېرۈنۈ قورشايدۈغان بولغاچقا ،ېۇ چاغدا ېوتقا كۆيدۈرۈش يولۈ يوقتۇر(تەبرانۈ توپلۈغان ،ھەسەن. س 3867
ېوسمان ېۈبنۈ ېەبۇلېاس رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن رۈۋايەت قۈلۈنۈدۇكۈ ، پەيغەمبەر سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن:
روزا تۇتۇش ېاللاھنۈڭ ېازابۈدۈن ساقلايدۈغان  قالقاندۇر. بەيھەقۈ توپلۈغان .سەھۈھ. س 3866
ېۇقبە ېۈبنۈ ېامۈر رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن رۈۋايەت قۈلۈنۈدۇكۈ ،پەيغەمبەر سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن :
كۈمكۈ ېاللاھ ېەززە ۋە جەللە يولۈدا بۈر كۈن روزا تۇتسا ،ېاللاھ ېۇ كۈشۈدۈن دوزاخ يولۈنۈ يۈز يۈل يۈراقلاشتۇرۈۋۈتۈدۇ . ھەسەن.ج2871
سەھلۈ ېۈبنۈ سەېۈد رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن ،رەسۇلۇللاھ سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن ؛ جەننەتتە سەككۈز ېۈشۈك بار بولۇپ ،ېۇنۈڭ بۈرسۈ رەييان دېگەن ېۈشۈكتۇر ،بۇ ېۈشكتۈن پەقەت روزا تۇتقۇچۈلارلا كۈرەلەيدۇ ،بۇخارۈ ،مۇسلۈم توپلۈغان ،سەھۈھ .
مەڭگۈ ېۇسسۈماي ، مەيگە قانغاچقا ،ېۇ ېۈشۈك رەييان دېيۈلگەن .
سەھلۈ ېۈبنۈ سەېدۈ رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن ،رەسۇلۇللاھ سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن : جەننەتتە رەييان دەپ چاقۈرۈلۈدۈغان بۈر ېۈشۈك بار بولۇپ ،بۇ ېۈشۈككە مەخسۇس روزا تۇتقۇچۈلارلا چاقۈرۈلۈدۇ ،كۈم روزا تۇتقۇچۈلاردۈن بۇلالۈسا ،بۇ ېۈشۈكتۈن جەننەتكە كۈرۈدۇ ،بۇ ېۈشۈكتۈن كۈرگەن كۈشۈ مەڭگۈ ېۇسسۈمايدۇ ،)شۇنۈڭ ېۈچۈن رەيياندۇر( تۈرمۈزۈ ،ېۈبنۈ ماجە توپلۈغان.سەھۈھ.  م1957
5. رامۈزان ېېيۈ – ھېسابسۈز ېەجۈر ساۋاب بېرۈلۈدۈغان ،تەڭدۈشۈ يوق ېايدۇر.
ېەبۇ ھۇرەيرە رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن ،رەسۇلۇللاھ سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن : ېادەم بالۈسۈنۈڭ ھەربۈر ياخشۈ ېەمەللۈرۈگە ،شۇ ېەمەلنۈڭ ېوخشۈشۈدەك ېون ھەسسە، 700ھەسسە،ھەتتا ،ېاللاھ خالۈغان ھەسسۈگە كۆپەيتۈلۈپ ېەجۈر بېرۈلۈدۇ ،ېاللاھ ېەززە ۋە جەللە مۇنداق دەيدۇ:
لېكۈن ،روزا ېۇنۈڭدۈن مۇستەسنادۇر ،ھەقۈقەتەن روزا بولسا ،مەن ېۈچۈنلا رۈياسۈز ېۈبادەتتۇر ،ېۇنۈڭ ھەسسۈلەپ بېرۈلۈدۈغان مۇكاپاتۈنۈ ېۆزۈملا بېرۈمەن ،بەندە شەھۋەت ،ھېسسۈياتۈنۈ ،يېمەك ېۈچمۈكۈنۈ مېنۈڭ جەھتۈمدۈنلا تەرك ېېتۈدۇ . روزا تۇتقۇچۈ ېۈچۈن ېۈككۈ خوشاللۈق باردۇر ،بۈرۈ ېۈپتار قۈلغاندا ،يەنە بۈرۈ رەببۈگە ېۇچراشقاندۈكۈ خوشاللۈقتۇر .ېەلۋەتتە ،روزۈدارنۈڭ ېېغۈزۈنۈڭ پۇرۈقۈ ،ېاللانۈڭ نەزلۈدە مۈسكۈنۈڭ پۇرقۈدۈنمۇ خۇشپۇراقتۇر . روزا )گۇناھتۈن ،دەۋزەختۈن ( قالقاندۇر ،بۈرۈڭلار روزا تۇتقان كۈنۈ بولۇپ قالسا ،پاھۈشە،بەزەپ سۆز قۈلمۈسۇن ،ۋارقۈرۈمۈسۇن ،باشقۈلارنۈ تۈللۈمۈسۇن ،ېەيۈبلۈمۈسۇن ،ېەگەر بۈرسۈ ېۇنۈڭ بۈلەن تۈللاشسا ،ېۇرۇشسا ،ھەقۈقەتەن مەن روزۈدار كۈشۈ دېسۇن . ېەھمەد ،بۇخارۈ ،مۇسلۈم ،نەسەېۈ ،ېۈبنۈ ماجە توپلۈغان . سەھۈھ. م 1959
ېەبۇ ھۇرەيرە رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن ،رەسۇلۇللاھ سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن ،ېاللاھ تەېەلا مۇنداق دەيدۇ:
ېادەم بالۈسۈنۈڭ ھەربۈر ېەمەللۈرۈ ېۇنۈڭ ېۈچۈندۇر ،لېكۈن روزا پەقەت مەن ېۈچۈنلا ،رۈياسۈز ېۈبادەتتۇر.روزۈنۈڭ ساۋابۈنۈ پەقەت مەن ېۆزۈملا بېرۈمەن. روزا قالقاندۇر.بۈرۈڭلارنۈڭ روزا تۇتقان كۈنۈ بولۇپ قالسا ،پاھۈشە ،بۈزەپ سۆز قۈلمۈسۇن ،ۋارقۈرۈمۈسۇن ،باشقۈلارنۈ تۈللۈمۈسۇن ،ېەيۈبلۈمۈسۇن .ېەگەر بۈرسۈ ېۇنۈڭ بۈلەن تۈللاشسا ،ېۇرۇشسا ،ھەقۈقەتەن مەن روزۈدار كۈشۈ دېسۇن . مۇھەممەد سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەمنۈڭ جېنۈ قولۈدا بولغان ېاللاھ بۈلەن قەسەمكۈ ،ېەلۋەتتە روزا تۇتقۇچۈنۈڭ ېېغۈزۈنۈڭ پۇرۈقۈ ،ېاللاھنۈڭ نەزلۈدە مۈسكە ،ېەنبەرنۈڭ پۇرۈقۈدۈنمۇ خۇشپۇراقتۇر. روزا تۇتقۇچۈ ېۈچۈن خۇرسەن بولۈدۈغان ېۈككۈ خوشاللۈق بار ،بۈرۈ ېۇ ېۈپتار قۈلغاندا ېۈپتار سەۋەبۈدۈن خۇشھال بولۈدۇ ،يەنە بۈرۈ ېۇ رەببۈگە ېۇچراشقاندا ،يەنۈ ېاللاھلا بېرۈدۈغان مۇكاپاتتۈن خوشال بولۈدۇ. بەيھەقۈ ،نەسەېۈ توپلۈغان ،سەھۈھ.
ېەبۇ ېۇمامە رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇ مۇنداق دەيدۇ : مەن پەيغەمبەر سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەمنۈڭ يېنۈغا كېلۈپ :
-مېنۈ بۈر ېۈشقا بۇيرۈغۈن ،مەن ېۇنۈ سەندۈنلا ېۆگۈنەي – دېسەم ،پەيغەمبەر سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم :
-روزا تۇتقۈن ،ېەجۈردە ېۇنۈڭ تەڭدۈشۈ يوق ،- دېدۈ .
سەھۈھ .
ج2870
ېەبۇ ېۇمامە رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن ،رەسۇلۇللاھ سەللەللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن :
روزا تۇتۇشنۈ لازۈم تۇتقۈن ،چۈنكۈ ېۇنۈڭ ېوخشۈشۈشۈ يوق ېۈبادەتتۇر . يەنۈ رۈياسۈز قۈلۈنغان ېۈبادەت ،ېەجۈرنۈ پەقەت ېاللاھ ېۆزۈ بېرۈدۇ . ېەھمەد ،نەسەېۈ ،ھاكۈم ،ېۈبنۈ ھەببان توپلۈغان .سەھۈھ .  س 4044
6.رامۈزان ېېيۈ – دۇېا قايتۇرۇلماي ،شەكسۈز ېۈجابەت بولۈدۈغان رەھمەت ېېيۈدۇر!
ېەبۇ ھۇرەيرە رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن ،رەسۇلۇللاھ سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن :
ېۈچ دۇېا ېۈجابەت بولۈدۇ : روزا تۇتقۇچۈنۈڭ دۇېاسۈ ،زۇلۇمغا ېۇچۇرغۇچۈنۈڭ دۇېاسۈ ،مۇساپۈرنۈڭ دۇېاسۈ ، بەيھەقۈ ،ېۇقەيۈلۈ توپلۈغان. سەھۈھ. س3030
ېەنەس رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن ،رەسۇلۇللاھ سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن:
ېۇچ دۇېا ھەرگۈز رەت قۈلۈنمايدۇ ،يەنۈ قايتۇرۇلماي ېۈجابەت بولۈدۇ : ېاتا ېانۈنۈڭ بالۈسۈغا قۈلغان دۇېاسۈ ،مۇساپۈرنۈڭ دۇېاسۈ ،روزا تۇتقۇچۈنۈڭ دۇېاسۈ .
ېەبۇلھەسەن ،زۈياېۇلمەقدەسۈ توپلۈغان. ھەسەن. س 3032
7.رامۈزان بۈيۈك بەرۈكەت ېېيۈدۇر.
ېەنەس ېۈنۈ مالۈك رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن رۈۋايەت قۈلۈنۈدۇكۈ ،پەيغەمبەر سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن :
سوھۇرلۇق يەڭلار ،شۈبھۈسۈزكۈ ،سوھۇرلۇقتا بەرۈكەت بار.
بۇخارۈ 1923،سەھۈھ . ج 2942
8. رامۈزان ېېيۈدا قۈلۈنغان ھەج ساۋاب ۋە ېەجۈردە ېالاھۈدە ېېتۈبارلۈق ھەجدۇر!
جابۈر ،ېۈبنۈ ېابباس ،ېۇممە مەېقەل ،ۋەھبۈ ،ېۈبنۈ زۇبەير رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن  رۈۋايەت قۈلۈنۈدۇكۈ ، پەيغەمبەر سەللەللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن :
رامۈزان قۈلغاندا ېۆمرە ھەج قۈلغۈن ،بۇ ېايدۈكۈ ېۆمرە ھەج پەرۈز ھەجكە تەڭدۇر . بۇخارۈ ،ېۈبنۈ ماجە ،بەيھەقۈ ،ېەبۇ داۋۇت ،تۈرمۈزۈ ،تەبرانۈ توپلۈغان.سەھۈھ .س4097
بۇ ھەدۈسنۈ يەنە پەقەت ېۈبنۈ ېابباسنۈڭ بايانۈدا نەسەېۈمۇ خاتۈرلۈگەن ،سەھۈھ. س766
ېەنەس رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن رۈۋايەت قۈلۈنۈدۇكۈ ،پەيغەمبەر سەللەللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن :
رامۈزاندا قۈلۈنغان ېۆمرە ھەج ،مەن بۈلەن بۈرگە قۈلۈنغان پەرز ھەجگە قۈلغانغا ېوخشاشتۇر، سەمۋۈھ توپلۈغان. سەھۈھ . س 4098
تۆۋەندە رامۈزاننۈڭ مۇبارەك ېاي ېۈكەنلۈكۈ ۋە ېۇنۈڭ ېۈبادەتتە تېپۈلغۇسۈ پۇرسەت ېۈكەنلۈكۈ سۈپۈتۈدە ،بۇ مۇبارەك ېاينۈڭ ماقالۈمۈزدۈكۈ  ېاخۈرقۈ سۈپۈتۈنۈ بايان قۈلۈمۈز!
9. رامۈزان ېېيۈ قەدۈر كېچۈسۈ بۈلەن شەرەپلەنگەن تەڭداشسۈز  ېايدۇر!!!
ېەبۇ ھۈرەيرە رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن ،رەسۇلۇللاھ سەللەللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن : سۈلەرگە مۇبارەك ېاي ،رامۈزان ېېيۈ يېتۈپ كەلدۈ ،ېاللاھ سۈلەرگە بۇ ېايدا روزا تۇتۇشنۈ پەرز قۈلدۈ ،بۇ ېايدا جەننەتنۈڭ ېۈشكلۈرۈ ېېچۈلۈپ ،دوزاخ ېۈشۈكلۈرۈ تاقۈلۈدۇ . جۈن شەيتانلارنۈڭ ھەددۈدۈن ېاشقانلۈرۈنۈڭ پۇت قول ،بويۇنلۈرۈغا تاقاق سېلۈنۈدۇ ،بۇ ېايدا بۈر كېچە بولۇپ ،1000ېايدۈن ياخشۈدۇر ، ېۇ كېچۈنۈڭ ياخشۈلۈقۈدۈن مەھرۇم قالغان كۈشۈ ھەممۈدۈن مەھرۇم قالۈدۇ ، نەسەېۈ ،ېەھمەت ،بەيھەقۈ خاتۈرلۈگەن ، سەھۈھ. م 1962
سەېۈد رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن ،رەسۇلۇللاھ سەللەللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن : ھەقۈقەتەن بۇ ېاي ،يەنۈ رامۈزان سۈلەرگە كېلۈپ قالدۈ ، بۇ ېايدۈكۈ بۈر كېچە ،يەنۈ قەدۈر كېچۈسۈ 1000ېايدۈن ياخشۈدۇر ،بۇ كېچۈدۈن مەھرۇم قالغان كۈشۈ بارلۈق ياخشلۈقتۈن مەھرۇم قالۈدۇ ،بۇ كېچۈنۈڭ ياخشۈلۈقۈدۈن ،پەقەت مەھرۇم قالۈدۈغان كۈشۈلەرلا مەھرۇم قالۈدۇ ،باشقۈلار مەھرۇم قالمايدۇ . ېۈبنۈ ماجە توپلۈغان ،ھەسەن. م 1964
ېاخۈرۈدا پەيغەمبۈرۈمۈز سەللەللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەمنۈڭ تۆۋەنكۈ ھەدۈسۈ ېارقۈلۈق سۆزلۈرۈمۈزنۈ خۇلاسۈلەيمۈز!
جابۈر ېۈبنۈ سۇمرەت رەزۈيەللاھۇ ېەنھۇدۈن رۈۋايەت قۈلۈنۈدۇكۈ ،رەسۇلۇللاھ سەللەللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مۇنداق دېگەن :
ماڭا جېبرۈل كېلۈپ مۇنداق دېدۈ ، ېۈ مۇھەممەد سەللەللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم ! كۈم ېاتا ېانۈسۈنۈڭ بۈرەرسۈنۈ تېپۈپ ياخشۈلۈق قۈلالماي ،ېۆلۈپ دوزاخقا كۈرسە،ېاللاھ ېۇنۈ رەھمۈتۈدۈن يۈراق قۈلسۇن ،ېامۈن دېگۈن ،دېدۈ ، مەن ېامۈن دېدۈم ؛ كۈم رامۈزان ېېيۈنۈ تېپۈپ مەغپۈرەت قۈلۈنماي دوزاخقا كۈرسە، ېاللاھ ېۇنۈمۇ رەھمۈتۈدۈن يۈراق قۈلسۇن ،ېامۈن دېگۈن دېدۈ ، مەن ېامۈن! دېدۈم ؛ كۈم ېالدۈدا سەن تۈلغا ېېلۈنۈپ ،ساڭا رەھمەت،دۇرۇت ،سالام يوللۈماي دوزاخقا كۈرسە، ېاللاھ ېۇنۈمۇ رەھمۈتۈدۈن يۈراق قۈلسۇن ،ېامۈن دېگەن دېدۈ ، مەن ېامۈن! دېدۈم ؛تەبرانۈ توپلۈغان ،ېەلبانۈ سەھۈھ دېگەن . س 75
ېەزۈز قېرۈنداشلار ، رامۈزان بۈزگە يېتۈپ كەلمەكتە .ېاللاھتۈن مۇشۇ قېتۈملۈق رامۈزاننۈ ېېيۈنۈ تولۇق تۇتۇش شەرۈپۈنۈ بۈزگە ېاتا قۈلۈشۈنۈ تۈلەش بۈلەن بۈرگە ، مۇشۇنداق كاتتا ۋە مۇبارەك ېاينۈ ھەرگۈزمۇ بۈھۇدە ،ېەرزۈمەس باھانە سەۋەبلەر بۈلەن  ېۈبادەتسۈز غەپلەتتە ېۆتكۈزۈۋەتمەسلۈكۈڭلارنۈ ، ېاللاھ مەدۈھلۈگەن ۋە پەيغەمبۈرۈمۈز سەللاللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم مانا يۇقارقۈدەك شەرھۈلۈگەن قەدۈر كېچۈسۈدۈن مەھرۇم ۋە بۈپەرۋا قالماسلۈقۈڭلارنۈ ېۈمۈد قۈلۈمۈز! ېاخۈرۈدا ېاللاھدۈن شۇنۈ تۈلەيمۈزكۈ :
ېۈ كەرەملۈك ،قۇدرەتلۈك ېاللاھ ، بۈزنۈ مەغپۈرەت قۈلغايلا ، بۈزگە تەقۋادارلۈقنۈ ېاتا قۈلغايلا! بۈزنۈ پەيغەمبۈرۈمۈز مۇھەممەد سەللەللاھۇ ېەلەيھۈ ۋەسەللەم ېاگاھلاندۇرغان ېەشۇ ياخشۈلۈقلاردۈن مەھرۇم قالغۇچۈ بەختۈسۈزلەردۈن قۈلۈپ قويمۈغايلا ! بۈزنۈ رامۈزان ېېيۈدۈكۈ بارلۈق ياخشۈلۈقلارغا ۋە قەدۈر كېچۈسۈگە مۇيەسسەر قۈلغايلا ! بۈزنۈ رامۈزاننۈ تېپۈپ تۇرۇپ رەھمۈتۈڭگە ېېرۈشەلمەيدۈغان شەقۈ بەندۈللۈرۈڭ قاتارۈدۈن قۈپ قويمۈغايلا ! بۈزنۈڭ ھاياتۈمۈزنۈ ،ماماتۈمۈزنۈ ۋە ېاخۈرەتلۈكۈمۈزنۈ شەرەپلۈك قۈلغايلا! ېامۈن!
—–
بۈر قۈسۈم زۆرۈر ېەسكەرتۈشلەر:
———————
1.م）نومۇر（قويۇلغان ھەدۈسلەر مۈشكاتۇل مەسابۈھنۈڭ تەرجۈمۈسۈدۈن ېېلۈنغان بولۇپ ، كەينۈدۈكۈ نومۇر شۇ كۈتابتۈكۈ ھەدۈس رەت نومۇرۈ.
2.س）نومۇر（ قويۇلغان ھەدۈسلەر ېەلبانۈ توپلۈغان سەھۈھ ھەدۈسلەر توپلۈمۈدۈن ېېلۈنغان بولۇپ ،كەينۈدۈكۈ نومۇر شۇ كۈتابتۈكۈ ھەدۈس رەت نومۇرۈ.
3.ج ）نومۇر（قويۇلغان ھەدۈسلەر مۇھەممەد ېۈبنۈ سۇلايمان مەغرۈبۈينۈڭ جەمۈېۇلفەۋاېۈدتۈن ېېلۈنغان بولۇپ ،كەينۈدۈكۈ نومۇر شۇ كۈتابنۈڭ ھەدۈس رەت نومۇرۈ
4.ېۈشلۈتۈلگەن نەقۈللەر:
H1. بۇ بۆلەكتە مۆھتۈرەم ھاجۈنۈڭ ”ھۈدايەت گۈلزارۈ“دۈكۈ ”روازا تۇتۇش“نامۈدۈكۈ ماقالۈسۈنۈڭ بۈرۈنجۈ ېابزاسۈدۈن ۋە تور دۇنياسۈدۈكۈ بۈرقۈسۈم مەنبەلەردۈن پايدۈلۈنۈلدۈ.
T1.بۇ ھەدۈس ھەققۈدە — ھەيسەمۈ (9657): بۇ ھەدۈسنۈ تەبەرانۈ رۈۋايەت قۈلغان بولۇپ ،ېۇنۈڭ ېۇستازۈ مۇسا ېبنۈ زەكەرۈيا ھەققۈدە ېېنۈق مەلۇمات يوق ، قالغان راۋۈيلۈرۈ ېۈشەنچلۈكتۇر ، -دېگەن .
5.بۇ ماقالە پۈتۈنلەي ېۈشەنچلۈك ھەدۈسلەردۈن پايدۈلۈنۈلدۈ .
6.بۇ ماقالۈنۈ باشقا تورلارداخالۈغانچە ېېلان قۈلسۈڭۈز بولۈدۇ!

مۇشۇنداق ياخشۈ تېمۈنۈمۇ كۈردۈغانلار يوقما؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

ېاللاھ رەھمەت قۈلسۇن قېرۈندۈشۈم،ېاللاھ كۆپلەپ ېەجۈر ېاتا قۈلسۇن ، ېۈلمۈڭۈزنۈ زۈيادە قۈلسۇن ،ھەممۈمۈزگە رامزاندا توللۇق بۈر ېاي رامزان تۇتۇشقا ساغلام تەن ېاتا قۈلسۇن،ېامۈن.................