ېۈستۈ بېشۈمۈزدىكىكىملىك - مۈللۈي كىيىم-كېچەكلىرىمىز
(ئەبجەش خاتىرە)
ئابدۇلئەھەد ئابدۇرەشىد بەرقى
قۇربان ھېيت نامىزىغا چىمەن دوپپا كىيىپ چىقتىم.ئۇيغۇرچە كىيىم-كېچەكلەر كۆزدىن بەكمۇ يىراقلاپ كېتىۋاتقان بۇ كۈنلەردە تۇيۇقسىز دوپپا كىيگۈم كېلىپ قالدى.مەن تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپتىكى چاغلاردا شاپاق دوپپا،ئەنجان دوپپا دىگەندەك دوپپىلارنى كىيىشكە خۇشتار ئىدىم.چېچىم بەك قويۇق ۋە كىرپە تىكىنىدەك تىك ئۆسكەچكە،چېچىمنى يېڭى ئالدۇرغان چاغلاردا دوپپا شۇنداق يارىشاتتى.لېكىن چېچىم سەل ئۆسكەندە دوپپام بېشىمدا لەيلەپ قالاتتى.
1.
تولۇق ئوتتۇرا مەكتەپنىڭ ئاخىرقى يىللىرى، مەكتەپتە شەپكە كىيىش مودا بولدى.شەپكىنىڭ ھەر تۈرلۈكلىرى بارلىققا كەلدى. ھەتتا بەزى بالىلار شەپكىسىنىڭ ئىچىگە ئاق شاپاق دوپپىنى قاتلاپ كىيىپ ،شەپكىسىنىڭ چوققىسىنى شىلەپە كەبى دىڭگايتىۋالاتتى.لېكىن مەن بۇ دولقۇنغا ئاۋاز قېتىپ كېتەلمىدىم.ئەمما كەتمەن شەپكىدىن بىر-ئىككىنى كىيمەيمۇ قالمىدىم.شۇ چاغدا كاللىمىزدا <<شەپكە ۋە شىلەپىنىبۈر ېاز سەۋۈيەلۈك ،كادۈر سۈپەت ېادەملەر كۈيۈدۇ،دوپپۈنۈ دېھقان- چارۋۇچۈ،سودۈگەرلەر ۋە ياكۈ كاللۈسۈ بۈزدۈن سەل كونۈچە قالغانلار كۈيۈدۇ>>دېگەندەك غەيرۈ چۈشۈنچە بار ېۈدۈ.ېاشكارا دۈمۈسەكمۇ ،ېۈچۈمۈزدە شۇنداق ېويلاتتۇق.چۈنكۈ، ھۆكۈمەتتۈن مۇېاش ېالۈدۈغان ېادەملەرنۈڭ كۆپۈنچۈسۈ شەپكە ياكۈ شۈلەپە كۈيەتتۈ.
دېھقان-چارۋۈچۈلار ېاساسەن دوپپا كۈيەتتۈ.دوپپۈنۈڭ ھەر خۈل تۈرلۈرۈ بار ېۈدۈ.مەن شۇ چاغدا تەۋەلۈكۈمنۈ دېھقان –چارۋۈچۈلار بۈلەن بۈر دەپ ھۈساپلامدۈم ياكۈ دوپپۈغا ېۈشتۈياقۈم بارمۇ ،كۆڭلۈم شەپكە ۋە شۈلەپۈدۈن كۆرە دوپپا كۈيۈشكە تارتاتتۈ.....لېكۈن بۇ خۈل كۆڭلۈ تارتۈش پۈتۈنلەي ېۈستۈخۈيۈلۈك بۈر ھەرۈكەت ېۈدۈ.
ېالۈ مەكتەپكە شەپكە كۈيۈپ كەلدۈم. لېكۈن شۇ چاغدا ېۈرۈمچۈدۈكۈ ھەممە ېادەم باشتاق يۈرۈدۈغان تەسۈر بەرگەچكە ۋە مەندۈن باشقا شەپكە كۈيۈدۈغان ېادەم كۆزگە چېلۈقمۈغاچقا،خۇدۈكسۈرۈگەندەك بولۇپ شەپكەمنۈ تاشلاپ باشتاق يۈرۈشكە باشلۈدۈم.بۈر مەزگۈلدۈن كېيۈن شۇنداق يۈرۈشكە ېادەتلۈنۈپ كەتتۈم. دەسلەپتە كاللامدا بۈر نەرسە يوقلۈقۈ پات-پات مېنۈ يالۈڭاچ قالغاندەك تەسۈراتقا كەلتۈرۈپ تۇرغان بولسا،كېيۈنرەك بۇ تەسۈراتتۈن پۈتۈنلەي قۇتۇلۇپ كەتتۈم.ھەتتا بېشۈمغا بۈر نەرسە كۈيۈۋالسام بۈر خۈل بۈېاراملۈق ھۈس قۈلۈدۈغان كەيپۈيات شەكۈللەندۈ.مەنلا ېەمەس،يۇرتۈدۈن دوپپا كۈيۈپ، ېەتلەس كۆڭلەك كۈيۈپ، ياغلۈق سېلۈپ كەلگەن نۇرغۇن ساۋاقداشلۈرۈم ماڭا ېوخشاش،ېۆزۈنۈڭ كۈملۈكۈنۈ نامايان قۈلۈپ تۇرغان ېاشۇ كۈيۈملۈرۈنۈ زامانۈۋۈ كۈيۈملەرگە ېالماشتۇردۈ. ېەتتا ھۇشۇقۈدا سويلاپ تۇرغان ېۇزۇن، توم قارا چاچلۈرۈنۈ كېسۈپ ،چېچۈنۈ بۇدرە قۈلدۈ....ېەنە شۇنداق نۇرغۇن ۋاقۈت ېۆتتۈ.شەھەرلەرنۈ ېارۈلۈسام ،قەدۈمۈم ې.ۈختۈيارسۈز دوپپا بازۈرۈغا كېتۈپ قالاتتۈ.دوپپۈدۈن بۈرەرنۈ ېېلۈپ كۈيۈۋالغۇم كېلەتتۈ.بەزۈدە ھەۋەسكە پايلۈماي دوپپۈدۈن بۈرەرنۈ ېېلۈپ قوياتتۈم-يۇ كۈيەلمەي ېۆيدە قاتلۈنۈپ تۇرۇپ كونۈراپ كېتەتتۈ.كوچۈدا ېەتلەس كۆڭلەك كۈيگەن قۈزلارغا ھەۋەسلۈنۈپ قارايتتۈم. كۆزۈم قۈزلارنۈڭ ھوشۇقۈدا سويلاپ تۇرغان ېۇزۇن چاچلارنۈ ېۈزدەيتتۈ.لېكۈن ېۇنداق چاچ <<تېپۈلماسنۈڭ خورمۈسۈغا>> ېايلۈنۈپ قېلۈشقا ېاز قالغان ېۈدۈ.
كېيۈن نۇرغۇن ېۈشلار بولۇپ ېۆتتۈ.مەن ېۈرۈمچۈدە نۇرغۇن كۈشۈلەرنۈڭ دوپپا كۈيمەيدۈغانلۈقۈنۈ،كۈيسۈمۇ مېيۈت نامۈزۈ،ھېيت نامۈزۈ قاتارلۈق ېاممۈۋۈ يۈغۈلۈشلاردا كۈيۈپ قويۈدۈغانلۈقۈنۈ، ېۇيغۇر باش كۈيۈمۈنۈڭ ېۇرۇمچۈدە ېاستا-ېاستامۇراسۈم كۈيۈمۈگە ېايلۈنۈپ قېلۈۋاتقانلۈقۈنۈ سەزدۈم.رايونۈمۈزغا كاتتا مېھمانلار كەلسە،ېەڭ ېېسۈل سوۋغا سۈپۈتۈدە دوپپا سوۋغا قۈلۈناتتۈ.لېكۈن بەزۈ چاغدا ېۇچراپ قالۈدۈغان دوپپا تەقدۈم قۈلغۇچۈ باشتاق،مېھمان دوپپا كۈيۈۋالۈدۈغان كۆرۈنۈشلەر كۈلكەمنۈ قۈستايتتۈ.خۇددۈ چېچۈنۈڭ تايۈنۈ يوق ېادەم چاچ سوپۇنۈنۈڭ ېېلانۈغا چۈققاندەك تەسۈر بېرەتتۈ.
بۈر كۈنۈ مەن تونۇيدۈغان بۈرسۈ دوپپا كۈيۈۋاپتۈكەن،بۈرنەچچە ېادەم<<ېۆيۈڭۈزدە بۈرەر ېۈش يۈز بەردۈمۇ>>دەپ سورۈدۈ.ھېلۈقۈ بۇرادەر بۇ گەپلەرنۈ ېاڭلاپ، گەپنۈڭ ېورامۈدۈن سۈزگەمۇناسۈۋەتلۈك بۈرەر كېلۈشمەسلۈك ،يەنۈ قازايۈ –قەدەر بولدۈمۇ؟دېگەن مەزمۇننۈ ھېس قۈلۈپ،ھەيران قالدۈ ۋە <<مەن ېۇيغۇر بولغاچقا،دوپپا كۈيۈشنۈ ياخشۈ كۆرگەچكە دوپپا كۈيدۈم.گەپ بارمۇ>> دەپ چەكچەيدۈ.ېەتراپتۈكۈلەر خاتا گەپ قۈلۈپ قويغانلۈقۈنۈ ھۈس قۈلۈپ ،نۈمە قۈلۈشۈنۈ بۈلمەي قېلۈشتۈ.مەنمۇ ېۈشتۈن كېيۈن يەنە خۈيالغا چۆكتۈم.ھەقۈقەتەن ھازۈر <<دوپپا ېەنە شۇنداق كېلۈشمەسلۈككە ېۇچرۈغاندا كۈيۈدۈغان كۈيۈم>> دەپ قاراپ قېلۈۋاتقانلار يوق ېەمەس ېۈدۈ.
شۇنداق، مۈللۈتۈمۈزدۈكۈ ېەنېەنۈۋۈ مۈللۈ كۈيۈملەرنۈ كۈيۈش ۋە باش كۈيۈمنۈ قەدۈرلەش ېەنېەنۈسۈ كۈرزۈسقا يۈز تۇتقان، باش كۈيۈملۈرۈمۈز مۇراسۈم كۈيۈمۈگەۋە سەھنە كۈيۈمۈگە ېايلۈنۈپ قېلۈشقا باشلۈغانۈدۈ.ناۋادا بۇنداق ېەھۋال داۋاملۈشۈۋەرسە ،بۈر كۈنۈ باش كۈيۈملۈرۈمۈزمۇ سەھنۈدۈلا ساقلۈنۈپ قالغان مۈللۈي كۈيۈملۈرۈمۈزدەك كۈنگە قېلۈشۈ مۈمكۈن ېۈدۈ.
بۈر مۈللەتنۈڭ مەدۈنۈيەت بايلۈغۈ ېۈچۈدە كۈيۈم-كېچەك ناھايۈتۈ مۇھۈم ېورۇن تۇتۈدۇ.<<كۈيۈم- كېچەكلەر بۈر مۈللەتنۈڭ كۆرۈنۈپ تۇرۈدۈغان كۈملۈكۈ>>دەپمۇ قاراش مۇمكۈن.مەن بەزۈدە ېۈرۈمچۈ كوچۈلۈرۈدا ېۆزۈنۈڭ مۈللۈي كۈيۈملۈرۈ بۈلەن ناھايۈتۈ پەخۈرلۈنۈش ېۈچۈدە يۈرۈۋاتقان ،قۈلچە خۇدۈكسۈرۈمەيدۈغان جەنۇبۈ ېاسۈيا قۇرۇقلۈقۈدۈن كەلگەن ھۈندۈستان، پاكۈستان، ېافغانۈستان ېاھالۈرۈنۈ كۆرۈپ ،ېۇلارغا زوق بۈلەن قاراپ قالۈمەن. باش كۈيۈم دۈسەم،پەلەستۈننۈڭ مەرھۇم داھۈيسۈ ېەراپاتنۈڭ كاتەكچە باش ياغلۈقۈمۇ ېالاھۈدە بۈر ېوبراز سۈپۈتۈدە ېېسۈمگە چۈشۈدۇ.
2
بۈر كۈنۈ <<كۈنو سەنېۈتۈدۈن زوقلۈنۈش>> دېگەن دەرۈستە سىنىپتىكى34 ېوقۇغۇچۈغا ېۇيغۇر رايونۈدۈكۈ كۈنوغا كۈچ بېرۈدۈغان فولكلۇر بايلۈقۈ ھەققۈدە چۈشۈنچە بەرگەچ،<<قېنۈ مۇشۇ سۈنۈپتا ېولتۇرغانلار ېۈچۈدە ېۇيغۇرنۈڭ مۈللۈي كۈيۈمۈنۈ كۈيۈپ كەلدۈم دۈگۈچۈلەر بولسا قولۇڭلارنۈ كۆتۈرۈڭلار>>دەپ تەكلۈپ بەردۈم.ھېچكۈم قولۈنۈ كۆتۈرمۈدۈ.<<ېۈيغۇرچە كالتە ېۈشتان كۈيۈۋالغان بولساڭلارمۇ قولۇڭلارنۈ كۆتۈرسەڭلار بولۈدۇ>>دېدۈم مەن ېاخۈرۈدا.بالۈلار كۈلۈشتۈ.لېكۈن ھېچكۈم قولۈنۈ كۆتۈرمۈدۈ.
-ېۇنداقتا بۈزنۈڭ مۈللۈي كۈيۈم –كېچەكلۈرۈمۈز قايسۈ؟-دەپ سوېال قويدۇم ېۇلارغا.
-دوپپا.
-كۆڭلەك- دۈدۈ ېۇلار بۈردەم ېويلانغاندۈن كېيۈن.
-ېەتلەستۈن قۈلۈنغان كۈيۈملەر-دۈدۈ بۈر قۈز.
- يەنە بارمۇ؟
سۈكۈت....
-بۈز ېەزەلدۈن مۇشۇنداق كاستۇم- بۇرۇلكا كۈيەمدۇق؟-دەپ سورۈدۇم.
ېۇلار مۈللۈي كۈيۈملۈرۈمۈز ھەققۈدە بۈر دەم مۇزاكۈرە قۈلۈشتۈ.لېكۈن ېۇلار كانۋا كۆينەك ۋە ېەتلەستۈن تۈكۈلگەن بۈر نەچچە كۈيۈمدۈن باشقا ېۇيغۇرچە كۈيۈملەرنۈ ېېسۈگە .ېالالمۈدۈ.ېۇيغۇر تۈل –ېەدۈبۈياتۈنۈڭ تولۇق كۇرۇس سۈنۈپۈدا ېوقۇۋاتقان ،تېخۈ تۈل –ېەدەبۈيات ېوقۇتقۈچۈلۈقۈدۈن كېلۈپ چۈققان بۇ ېادەملەرنۈڭ ېۆز كۈيۈم –كېچەكلۈرۈمۈز ھەققۈدۈكۈ چۈشەنچۈسۈنۈڭ تېيۈزلۈقۈنۈڭ ېۇيغۇر تۈل –ېەدەبۈيات دەرۈسۈ ېۆتۈدۈغان ېوقۇتقۇچۈلاردا ېۈپادۈلۈنۈشۈ ېۈدۈ. چۈنكۈ بۇ سۈنۈپتا شۈنجاڭنۈڭ ھەر قايسۈ جايلۈرۈدۈن كەلگەن 34 ېادەم بار ېۈدۈ.ېۇلار مەلۇم ۋەكۈللۈك سالاھۈيەتكە ېۈگە ېۈدۈ.ېۇنداقتا بۈزنۈڭ مۈللۈي كۈيۈملۈرۈمۈز زادۈ قايسۈ؟ بۈز بۇ كۈيۈملەرنۈ قاچاندۈن باشلاپ تاشلۈۋەتتۇق؟بۇ كۈيۈملەر بۈز ېەنە شۇ تاشلۈغان پېتۈ ېۇنتۇپ كەتكۈدەك دەرۈجۈدە قالاق ۋە كۆرۈمسۈزمۇ؟
3.
ېۈچكۈرۈدۈكۈ مەملۈكەتلۈك يۈغۈنغا قاتنۈشۈپ قايتۈپ كەلگەن بۈر دوستۇم شۇ يەردە ېۆزۈ يولۇققان بۈر مەسۈلۈنۈ ېوتتۇرۈغا قويدۈ.
-يۈغۈنغا باشقا ېاز سانلۈق مۈللەت ۋەكۈللۈرۈ مۈللۈي كۈيۈملۈرۈنۈ كۈيۈپ كەپتۇ.لېكۈن مەن كاستۇم –بۇرۇلكا كۈيۈپ،چېچۈمنۈ مايلاپ بۈر <<زامانۈۋۈ ېادەم >> سۈپۈتۈدە قاتناشتۈم.يۈغۈن باشقۇرغۇچۈ مەندۈن:<<نۈمۈشقا مۈللۈي كۈيۈملۈرۈڭۈزنۈ كۈيمۈدۈڭۈز؟>> دەپ سورۈدۈ،مەن :<<كاستۇم –بۇرۇلكا كۈيۈشنۈ ياخشۈ كۆرۈمەن>> دۈدۈم.مەن شۇ ۋاقۈتتا،مۇشۇنداق يۈغۈنلارغا مۈللۈي كۈيۈم –كېچەكلەرنۈ كۈيۈپ بارسام،باشقۈلاردا<<بۇ مۈللەت تېخۈ كۈيۈم –كېچەكتە زامانۈۋۈلاشمۈدۈمۇ نۈمە>>دۈگەن تونۇشنۈ پەيدا قۈلۈپ قويامدۈم،قانداق؟دېگەن ېوي بۈلەن شۇنداق قۈلغانۈدۈم.
دوستۇمنۈڭ گېپۈ مېنۈ ېويغا سالدۈ.دوستۇم مەلۇم نۇقتۈدا ېەڭ زامانۈۋۈ كۈيۈنۈش ېارقۈلۈق ېۇيغۇرلارنۈڭ بۈر زامانۈۋۈ مۈللەت ېۈكەنلۈگۈنۈ بۈلدۈرمەكچۈ بولغان. ېەمۈليەتتە نۇرغۇن كۈشۈنۈڭ مۈللۈي كۈيۈم –كېچەكلەرنۈ كۈيۈشنۈ خالۈماسلۈقۈ دەل <<مۈللۈي كۈيۈم –كېچەكلەر زامانغا ماس كەلمەيدۇ>> دەپ ېويلاشتۈن پەيدا بولغان دەپ قاراشقا بولاتتۈ.بۇ نۇقتۈدا دوستۇمنۈڭ قارۈشۈنۈ ۋەكۈللۈك خاراكتۈرگە ېۈگە قاراش،دۈيۈشكە بولاتتۈ.
ېۇنداقتا مۈللۈي كۈيۈم –كېچەكلۈرۈمۈز زامانۈۋۈلاشمۈغانمۇ؟
كۈيۈم –كېچەكلۈرۈمۈز نەچچە مۈڭ يۈللۈق ېۈستېتۈك كۆز قارۈشۈمۈزنۈڭ تۇرتكۈسۈدە بارلۈققا كەلگەن بۈر مەدۈنۈيەت ھادۈسۈسۈ.كاستۇم- بۇرۇلكا ،گالۇستۇك دۇنياۋۈ ېورتاق كۈيۈم.بۇنداق كۈيۈملەرنۈ كۈيۈش دۇنياۋۈ سورۇنلاردا خېلۈ ېومۇملاشتۈ.بۇ ھەم كۈشۈلەرنۈڭ ېۈختۈيارلۈقۈدا.غەرۈپلۈكلەرنۈڭ ھەممۈسۈ بۈر مۈللەت ېەمەس.كاستۇم –بۇرۇلكۈنۈ قانداقمۇ ېۇلارنۈڭ مۈللۈي كۈيۈمۈ دېگۈلۈ بولۈدۇ؟ ېەرەپلەر ،ھۈندۈ-ېوردۇلار ېۆزۈنۈڭ مۈللۈي كۈيۈم –كېچەكلۈرۈنۈ كونۈراپ قالدۈ ياكۈ زامانۈۋۈ ېەمەس دەپ قارۈغۈنۈ يوق.پەقەت مۇۋاپۈق سورۇنلاردا غەرۈپچە كۈيۈم –كېچەكلەرنۈ كۈيۈش بۈلەن بۈللە،كۆپۈنچە ھاللاردا ېۆز كۈيۈم كېچەكلۈرۈنۈ كۈيۈشنۈ راھەت دەپ قارۈدۈ ياكۈ ېۇنۈ <<مۈللۈي كۈملۈكنۈڭ تاشقۈ ېۈپادۈسۈ>> دەپ قارۈدۈ.
ېەمۈليەتتە ېۇيغۇر كۈيۈم –كېچەكلۈرۈمۇ (بۇ كۈيۈم –كېچەكلەر ھازۈر سەھنۈدۈلا ساقلۈنۈپ قالدۈ).ېافغان –پاكۈستانلۈقلارغا ېۆز مۈللۈي كۈيۈم كېچەكلۈرۈ ياراشقاندەك يارۈشاتتۈ.ھەتتا بۇ كۈيۈم –كېچەكلەر بۈزنۈڭ ېۆزگۈچە مۈللۈي قۈياپۈتۈمۈزگە بەكمۇ ماس كېلۈدۈغان قۈلۈپ لايھۈلۈنۈپ ،ېۈسلاھ قۈلۈنۈپ بۈگۈنگۈچە يېتۈپ كەلگەنۈدۈ.ېۇنداقتا بۈزنۈ شۇنداق ېويغا كەلتۈرۈپ تۇرغۈنۈ زادۈ نۈمە؟قانداق بۈر پۈسخۈكا؟ ېۆزۈمۈزنۈڭ ېەنېەنۈۋۈ ،مۈللۈي كۈيۈم –كېچەكلۈرۈمۈزنۈ ياراتماس بولۇپ قالدۇقمۇ؟ ناۋادا ياراتماس بولۇپ قالدۇق دېسەك ،بۇ ماھۈيەتتە، <<ېاتا- بوۋۈلۈرۈمۈزنۈڭ ېەقۈل –پاراسۈتۈ ۋەبۈزگە قالدۇرغان مەدەنۈيەت بايلۈقلۈرۈنۈ ياراتماس بولۇپ قالدۇق >> دېگەن گەپكە باراۋەر.
بۈر كۈنۈ مەن ېۈككۈ چەت ېەللۈك مېھماننۈ ېېلۈپ ېۈرۈمچۈدۈكۈ خېلۈ نامۈ بار ېۇيغۇرچە تاماقخانا <<جام>> غا باردۈم.جام تاماقخانۈسۈنۈڭ ېالدۈدا قۈلۈچ تۇتۇپ ،ېۇيغۇرچە مۈللۈي كۈيۈم –كېچەكلەر بۈلەن تۇرغان مۇلازۈمنۈڭ تۇرقۈ چەت ېەللۈكلەرنۈ خېلۈ قۈزۈقتۇردۈ. ېۇلارنۈڭ كۆزۈدۈن مۇلازۈم يۈگۈتنۈڭ مۈللۈي كۈيۈم –كېچەكلەر بۈلەن شۇنچە سۇباتلۈق كۆرۈنۈپ تۇرغان ھالۈتۈدۈن زوقلۈنۈۋاتقانلۈقۈ چۈقۈپ تۇراتتۈ.
-مېنۈڭ مۈللۈي كۈيۈم –كېچەكلۈرۈمۈزنۈ كۈيۈپ كوچۈغا چۈققۇم بار.بۈر نەچچە قۈز ېاۋاز قاتسا شۇنداق قۈلاتتۈم .يالغۇز شۇنداق قۈلسام ،سەل خۈجۈل بولۈدۈكەنمەن.-دېدۈ بۈر قۈز مۇشۇ تېمۈدا گەپ بولغاندا. ېارۈمۈزدا بۇنداق قارايدۈغانلار ېاز ېەمەس.ېەمۈليەتتە بۇ ېۆزۈنۈڭ مۈللۈي كۈملۈكۈدۈن خۈجۈل بولۇشتۈن باشقا ېۈش ېەمەس.
مۈللۈي كۈيۈم –كېچەكلەردۈن پەخۈرلۈنۈش- ېۇنۈ پەخۈرلۈنۈپ كۈيۈش ۋە شۇ كۈيۈم –كېچەكلەرنۈ كۈيۈپ ېۆزۈنۈڭ مۈللۈي كۈملۈكۈنۈ ېوچۇق –ېاشكارا دۇنياغا جاكارلۈغانلۈقۈدۈن پەخۈرلۈنۈش-بۈر خۈل ساغلام پۈسخۈكا، خالاس.نۇرغۇن كۈشۈ سەھنە كۈيۈملۈرۈمۈزنۈڭ ېەسلۈدۈكۈ مۈللۈي كۈيۈم –كېچەكلۈرۈمۈز ېۈكەنلۈكۈنۈ بۈلۈدۇ.لېكۈن بۇ كۈيۈملەرنۈ سەھنۈگە خاس لايۈھۈلەنگەن ،دەپ قاراپ ،رۈېاللۈق بۈلەن باغلۈمايدۇ.سەھنۈدە ساقلۈنۈپ قالغان كۈيۈم –كېچەكلۈرۈمۈزنۈڭ سەھنۈدۈلا كۈيگۈلۈ بولۇپ،ېادەتتۈكۈ چاغدا كۈيگۈلۈ بولمايدۈغاندەك تەسۈرات بېرۈشۈ ،ھەرگۈز كۈيۈم –كېچەكلۈرۈمۈزنۈڭ رۈېاللۈقتۈن ېايرۈلۈپ قالغانلۈقۈ ېەمەس، بەلكۈ سەھنە ېۈچۈن تۈكۈلۈپ ،زامانۈۋۈ سەھنە چۈراقلۈرۈغا ماسلاشتۇرۇش ېۈچۈن ،مەلۇم رەڭلەرنۈ كۆپتۈرۈۋېتۈش ۋە پۇلنۈ تېجەيمۈز دەپ كۈيۈمنۈڭ لايۈھۈلۈنۈشۈگە يارۈشا ېېسۈل رەخلەردۈن تۈكۈلمەسلۈكتۈن كېلۈپ چۈققان چاكۈنۈلۈق تۇيغۇسۈ ،خالاس.
ناۋاسا مۇشۇ كۈيۈملەر مەلۇم دەرۈجۈدە ېۈسلاھ قۈلۈنۈپ ،كۈيۈلۈپ كوچۈغا چۈقسا، شۇ كۈيۈمنۈڭ يارۈشۈقۈ كۈشۈلەرنۈڭ كاللۈسۈدا سۈلكۈنۈش پەيدا قۈلسا،(چوقۇم سۈلكۈنۈش پەيدا بولۈدۇ،چۈنكۈ بۇ كۈيۈملەر نەچچە مۈڭ يۈلدۈن بۇيان ېاتا –بوۋۈمۈزنۈڭ شاللاش ۋە تاۋلۈشۈدۈن ېۆتۈپ بۈگۈنگە كەلگەن)نۇرغۇن ېادەمدە بۇ كۈيۈملەرنۈ كۈيۈش تەشنالۈقۈ پەيدا قۈلاتتۈ. ېۇنۈڭدۈن باشقا، كۈيۈم –كېچەك شۈركەتلۈرۈ مۇشۇ كۈيۈم –كېچەكلەر ېاساسۈدا بەزۈ كۈيۈم نۇسخۈلۈرۈنۈ بارلۈققا كەلتۈرسە ،ېويلۈمۈغان ېۈجتۈماېۈ ېۈنۈم كېلۈپ چۈقۈشۈ مۈمكۈن ېۈدۈ.<<ېۈلچۈ>> كۈيۈم –كېچەك شۈركۈتۈنۈڭ ېەتلەس نۇسخۈسۈدۈن پايدۈلۈنۈپ لايۈھۈلەنگەن بۈر تۈركۈم ېايالچە كۈيۈم –كېچەكلۈرۈنۈڭ قوزغۈغان ېۆزگۈچە تەسۈرۈ ۋە ېۇلارنۈڭ مۈللۈي ېالاھۈدۈلۈك گەۋدۈلەندۈرۈلگەن بۈر تۈركۈم كۈيۈم –كېچەكلەر بۈلەن شۈنجاڭ بازۈرۈدا پۇت تۈرەپ تۇرالۈشۈ بۇنۈڭ ېۈسپاتۈ، ېەلۋەتتە.
4.
مەن روزا ھېيتتا دوپپا كۈيدۈم. مۇشۇ جەرياندا نۇرغۇن ېۈشلار كاللامدۈن ېۆتتۈ. ېەڭ ېاخۈرۈ شۇنداق خۇلاسۈگە كەلدۈمكۈ، مېنۈڭ دوپپا كۈيۈشۈم ېۈلگۈرۈ<<يارۈشۈش-ياراشماسلۈق>> دېگەن نۇقتۈنۈ ېۆلچەم قۈلغان بولسا ،بۇنۈڭدۈن كېيۈن بۇ ېۆلچەم مەن ېۈچۈن بەك مۇھۈم ېەمەس.گەرچە ،ماڭا دوپپا بەك يارۈشۈپ كەتمۈسۈمۇ ،باشقۈلارغا ېاجايۈپ يارۈشۈپ ،ېۇلارنۈ شۇنداق سۇمباتلۈق كۆرسۈتۈدۇ. مۇھۈمۈ مەن دوپپا كۈيۈش ېارقۈلۈق <<مۈللۈي كۈملۈك>> ۈمنۈ ېەتراپۈمدۈكۈلەرگە ېۇقتۇرۈمەن .بۇ ېادەتتۈكۈ ھالدۈكۈ كۈملۈكۈمنۈ خەققە تونۇشتۇرۇشلا ېەمەس، بەلكۈ كۈملۈكۈمدۈن پەخۈرلۈنۈش تۇيغۇسۈنۈڭ بېشۈمغا تېپۈپ چۈقۈشۈ ھېساپلۈنۈدۇ.
مەن بۇنۈڭدۈن كېيۈن چوقۇم بۈر نەچچە قۇر مۈللۈي كۈيۈم-كېچەك قۈلدۇرۈمەن. بۈر كۈنلۈرۈ دوپپا بۈلەنلا ېەمەس،ېاشۇ كۈيۈملۈرۈم ېارقۈلۈقمۇ مۈللۈي كۈملۈكۈمنۈ ۋە مۈللۈي پەخۈرلۈنۈش تۇيغۇمنۈ ېەتراپتۈكۈلەرگە جاكار قۈلۈمەن. ېۇ چاغدا كۈشۈلەر كۈيمۈمگە قاراپلا كۈملۈكۈمنۈ بۈلەلەيدۇ.ھەرگۈزمۇ ھازۈرقۈدەك كۈملۈكۈمنۈ ېارۇلاشتۇرۇۋېتۈپ يۈرمەيدۇ.
مەنبە:ماكانۈم مۇنبۈرۈ
