لوندوندىكى ئۇيغۇر باللىرى
( ئابدۇقادىر جالالىدىن )
سېغىنىشتىن چوڭايسىمۇ يارىلار ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
*****************************************
قارا ھىجران دەردكە قېلىپ ئانىلار ،
پۇل تاپىمەن دەپ چىڭقىلىپ دادىلار ،
كىرىپ چۈشكە ۋەتەندىكى ۋەتەندىكى دالىلار،
سېغىنىشتىن چوڭايسىمۇ يارىلار ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
كىلىپ راسا ئوقۇي دېگەن نىيەتكە ،
كېلەي دەپ ھەم كەلگۈسىدە كېرەككە ،
ئىلىم پەندە قاتنىشاي دەپ كۆرەككە ،
ئارمانلىرى ئارام بەرمەي يۈرەككە ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
سۈرۈشتۈرسەم سانى يۈزدىن ئاشارمىش ،
ھەر تەرەپتە ھەر شەھەردە ياشارمىش .
يالغۇزلۇقتا پىغانلىرى تاشارمىش ،
قاتتىقلىقتا ھايات گويا ھاشارمىش .
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
لوندۇن دېگەن بەكمۇ يوغان شەھەركەن.
پۇرسەتكىمۇ شۇنچە تولغان شەھەركەن.
ھەر قەدەمدە پۇلغا تولغان شەھەركەن .
پۇلى يوقنى يەرگە ئۇرغان شەھەركەن ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
خېنىملاردەك تارتتى مىنى جىلۋىسى ،
تەمتىرەتتى پۇلپەزلىكتە ھىيلىسى ،
توپلىنىپتۇ ئادەملەرنىڭ لولىسى ،
دەردمەن ئىكەن كەلگىندىنىڭ تولىسى ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
« زىيارەتچى ئالىم » دېگەن ئاتاقتا ،
كىلىپ ياتتىم كاتەكچىلىك ياتاقتا ،
پۇلۇم يەتمەي قالامدىم دەپ چاتاقتا ،
غەم قاينايدۇ كاللا دېگەن قاپاقتا ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
بىلگەنلىرى مىنى ھۆرمەت قىلىشتى ،
بوسۇغامغا زىيارەتكە كىلىشتى ،
بەزىللىرى تۇز ھەم تائام بېرىشتى ،
قولى يەتمەس ھىممەتكىمۇ ئېرىشتى ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
بۇ شەھەردە كۈننى ئالماق تەس ئىكەن ،
بالىلارنىڭ ھالى شۇڭا تەس ئىكەن ،
گۈلدەك چىراي ئالتە كۈندە خەس ئىكەن،
ياشاش دېگەن بەك مۇرەككەپ دەرس ئىكەن.
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
بۇ جاھاندا دەردى يوقلار نەدە بار،
گەپ سورىساڭ ھەممىسىنىڭ دەردى بار،
بەزىسىنىڭ بەزىسىدىن ئەرزى بار،
يۈرىكىدە شەلۋەرىگەن دەزى بار،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
يىگىتلەرمۇ قۇرامىغا يىتىپتۇ ،
تەنھالىقنىڭ مۇڭلىرىغا پېتىپتۇ ،
كىچىللىرى خىيال سۈرۈپ يىتىپتۇ ،
ئۇيقۇللىرى نەلەگىدۇر قېچىپتۇ ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
قاراپ باقسام قىزلارمۇ بەك ياش ئىكەن ،
قاش كۆزلىرى چىرايلىقكەن شاش ئىكەن ،
قىلغانلىرى بىر - بىرىگە پاش ئىكەن ،
شۇڭا بەزەن كۆزلىرىدە ياش ئىكەن،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
قىز ئوغۇللار بىر بىرىنى ياراتماي ،
بىر - بىرىنى بوسوغىغا يولاتماي ،
ئوغۇل تۇرۇپ قىز بالىغا ئۇناتماي ،
قىزلارمۇ ھەم تەمەننانى غولاتماي ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
پۇل تاپمىساڭ ئوقۇشلارغا نە چارە ،
خەق ئالدىدا بوپقالىسەن بىچارە ،
تاپشۇرمىساڭ ئۆز ۋاقتىدا ئىجارە ،
تالادىسەن سەرسانلىقتا ئاۋارە ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
ئىشلىگەندە قاپتۇ ئوقۇش بىر ياقتا ،
غايىلەرمۇ دەسسىلىپتۇ ئاياقتا ،
مەن ئۆزۈمنى تاپالايمەن نەۋاقتا ،
كېلەچەككە ئاخىرى يوق سولاقتا ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
گۇرۇھ بولۇپ ھەر تەرەپكە چېچىلىپ،
بەزى تۇتۇق، بەزىلەردە ئېچىلىپ ،
ئۆزىدىن بەك باشقىلارغا ئېچىنىپ ،
خىزمەت چىقسا قىزغىنىشىپ ئېتىلىپ ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
ئوقۇمىسا كېلەچەككە چارە يوق ،
ئوقۇي دېسە ياندا ئاقچا - پارە يوق ،
خوتۇن ئالاي دېسە قىز بار ، يارى يوق ،
قىزلارنىڭمۇ بۇ ئىش بىلەن كارى يوق ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار .
تورغا چىقىپ ئېلىخەتلەرنى يوللىشىپ ،
يىراقىتىكى بىرسى بىلەن مۇڭدىشىپ ،
تەسەللىدە بىر - بىرىنى قوللىشىپ ،
روھلانسىمۇ ئاخىرى يەنە سولىشىپ ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار ،
مۇساپىرلىق ھەممىمىزنى تاسقايدۇ ،
بىر كۈنمۇ ھايات كۈلۈپ باقمايدۇ ،
يات شەھەردە جان قىيلىنىپ قاقشايدۇ ،
شۇنداق قىلىپ بېلى بوشنى تاۋلايدۇ ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار.
ياشاشقىمۇ ياراپ قاپتۇ بالىلار ،
ئانچە - مۇنچە بىلىم ئاپتۇ بالىلار ،
پۇلمۇ يىغىپ ، يۇرتقا ساپتۇ بالىلار ،
جۆرىسى يوق، قاراپ قاپتۇ بالىلار ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار.
ئەجىر قىلساڭ كۆيۈپ بىرەر ئارماندا ،
مۇرادىڭنى تاپالايسەن جاھاندا ،
قالسىمۇ گەر مۇساپىرلىق تۇماندا ،
ئەپلەشمىسە يەنە يىڭى پىلاندا ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار.
دەيمەن ئانا ۋەتىنىڭنى ئۇنۇتما ،
ۋەتەندىكى يىلتىزىڭنى قۇرۇتما ،
ئۆز ئېلىڭگە ئاسىيلىقنى يولاتما ،
يۈرۈكىڭدە مۇھەببەتنى سوۋۇتما ،
ئوقۇيدىكەن لوندوندىكى بالىلار.
2006 - يىلى دىكابىر ، لوندۇن