مەسجىدى ھەرەم بارلىق مۇسۇلمانلارنىڭ تەلپۈنىدىغان جايى، ئىسلامنىڭ مۇقەددەس ماكانى. ھەر يىلى نەچچە يۈزمىڭلىغان مۇسۇلمان بۇ يەردە ھەجقىلىشقا كېلىدۇ. ئۇنداقتا سىز مەسجىدى ھەرەم توغۇرلۇق نېمىلەرنى بىلىسىز؟
مەسجىدى ھەرەم سەئۇدى ئەرەبىستاننىڭ مەركىزى شەھرى مەككە شەھرىگە جايلاشقان، ئۇنىڭ ئومومى كۆلۈمى 180000 كۇادىرات مېتىر كېلىدۇ. بىرلا ۋاقىتتا بەش يۈزمىڭ كىشى ئۇنىڭ ئىچىدە ناماز ئوقۇيالايدۇ، مەسجىدى ھەرەمنىڭ ئىچىدە 25 چوڭ ئىشىك ۋە بىر ھەپتىدىكى يەتتە كۈنگە سىموۋول قىلىنغان يەتتە دانە 92 مېتىرلىق ئۇچلۇق مۇنار بار. ئۇنىڭدىن باشقا يەنە ئالتە كىچىك ئىشىك بىلەن 24 مېتىر ئېگىزلىكتىكى قورشاۋ تام بۇ مۇنارلارنى ئۆز ئارا تۇتاشتۇرغان. مەسجىدنىڭ ئاستىغا ئاساسەن ئاق مەرمەر ياتقۇزۇلغان، كۈندۈزى قۇياش نۇرىدا مەسجىدنىڭ ئىچىگە چۈشكەن قۇياش نۇرى ئاق مەرمەردىن قايتىپ مەسجىدنى ئاجايىپ بىر تۈسكە ئىگە قىلىدۇ، كېچىسى بولسا ئاي نۇرى ۋە چىراق يورۇقىدا مەسجىدى ھەرەمنىڭ ئىچى كۈندۈزدەك يورۇپ كېتىدۇ.
كەبە مەسجىدى ھەرەمنىڭ مەركىزىگە جايلاشقان، كەبىنىڭ ئېگىزلىگى تەخمىنەن 14مېتىر كېلىدۇ. ئۇنىڭ شەرقى شىمالى تەرىپىگە يەر يۈزىدىن ئىككى مېتىر ئېگىز ئورۇندا ئېگىزلىگى ئۈچ مېتىر، كەڭلىگى ئىككى مېتىر كېلىدىغان ئالتۇن ئىشىك ئورنىتىلغان. كەبىنىڭ ئۈستىگە ئالتۇن مەشۈتتىن قۇرئان ئايەتلىرى كەشتىلەنگەن قارا رەڭلىك يوپۇق يېپىلغان. بۇ يوپۇق ھەر يىلى بىر قېتىم ئالماشتۇرىلىدۇ، كەبىنىڭ ئىچى ھەر يىلى يەتتىنچى ۋە ئونئىككنچى ئايلاردا ئېچىپ تازىلىدۇ، تازىلاشقا سەئۇدى ئەرەبىستان پادىشاھى ئۆزى قاتنىشىدۇ. كەبىنى تازىلاشقا ئىشلىتىلگەن سۇ ئەتىۋارلىق بۇيۇم سۈپىتىدە ساقلىنىدۇ. 1300يىلدىن بۇيان شۇنداق بولۇپ كەلمەكتە. كەبىنىڭ شەرقى جەنۇبى تەرىپىدە تەخمىنەن بىر يېرىم مېتىر ئېگىزلىكتە ئىبراھىم ئەلەيھىسسالام كەبىنى قۇرغان چاغدا ئىشلەتكەن ھەم ھەزرىتى ئىبراھىم ئەلەيھىسسالامنىڭ مۇبارەك ئاياق ئىزلىرى قېپقالغان مۇقەددەس تاش بار. زەمزەم قۇدۇقى مەسجىدى ھەرەمنىڭ ئىچىگە جايلاشقان، ئۇنىڭ چوڭقۇرلۇغى 24 مېتىر كېلىدۇ.
مەسجىدى ھەرەم سەئۇدى ئەرەبىستان خان جەمەتىنىڭ بىۋاستە قوماندانلىغىدا تەشكىللەنگەن قۇرۇلۇش ئەترىتىنىڭ يېتەكچىلىگىدە ئىككى قېتىم چوڭ كۆلەمدە يېڭىلانغان. بىرىنچى قېتىم 1925-يىلى پادىشاھ ئابدۇللا ئەزىزنىڭ يېتەكچىلىگىدە كېڭەيتىپ قۇرۇلغان، ھەج تاۋاب قىلغۇچىلارنىڭ قاتنىشىغا كاپالەتلىك قىلىش ئۈچۈن. بۇ قېتىمقى قۇرۇلۇشتا پەقەت مەسجىدى ھەرەملا ئەمەس، ئۇنىڭ ئەتراپىدىكى بىنالار، يوللار، سودا مەيدانلىرىمۇ بىللە ئۆزگەرتىلگەن. ئىككىنچى قېتىملىغى بولسا 1989-يىل ھازىرقى ھالەتكە كەلتۈرۈلگەن. ئۇنىڭدىن باشقا مەسجىدى ھەرەمنىڭ سەرەمجانلاشتۇرۇش ۋە كىچىك تىپتىكى ئۆزگەرتىش، رېمونت قىلىش خىزمىتى ئىزچىل توختاپ باقمىغان. مەسىلەن 2007- يىلى مەسجىدنىڭ ئىچىگە ھاۋا تەڭشىگۈچ سەپلەنگەن.
مەنبە-http://siraj.blogbus.com/logs/108613613.html
