Internet تا بىر خىل ئاممىباب ئادرىس شەكلى قوللىنىلغان بولۇپ ، Internet قائۇلانغان ھەر بىر تور ۋە ھەر بىر ئاساسىي ئاپارات ئۈچۈن بىردىن ئادرىستەقسىملەپ بىرىلىدۇ.
Internet نىڭ ئادىرىسى IP ئادىرىسى ۋە دائىرە نامى (域名) ئادىرىسىدىن ئىبارەت 2 خىل بولىدۇ. ئىز تورىدا ئىزلىرىمىز قالسۇن!
1-IP ئادىرىسى
TCP/IP كىلىشىمىنىڭ مەزمۇنى بويىچە IP ئادىرىسى 2لىك سىستىما ئارقىلىق ئىپادىلىنىپ ھەر بىر IP ئادىرىسى ئۇزۇنلۇقى 32 بىتبولىدۇ . ئەمما تور كۆلىمىنىڭ ئوخشاش بولماسلىقىغا قاراپ بەزىلىرىدەئاساسىي ئاپارات كۆپ بەزىلىرىدە ئاساسىي ئاپارات ئاز بولۇش ئەھۋاللىرىغائاساسەن TCP/IP كىلىشىمى IP ئادىرىسىنى A تۈرلۈك، B تۈرلۈك ، C تۈرلۈكئادرىسلار دەپ 3 تۈرگە ئايرىغان . ئىز تورى بەك ياخشى
A تۈرلۈك ئادىرىس ئالاھىدە چوڭ تورلاردائىشلىتىلىپ ، 16 مىلىيوندىن ئارتۇق ئاساسىي ئاپاراتنى سىغدۇرالايدۇ.
B تۈرلۈك ئادرىس ئوتتۇراھال كۆلەمدىكى تورلاردا ئىشلىتىلىپ 60 مىڭدىن ئارتۇق ئاساسىي ئاپاراتنى سىغدۇرالايدۇ.
C تۈرلۈك ئادرىسلار كىچىك تىپتىكى تورلاردا ئىشلىتىلىپ كۆپ بولغاندىمۇ 256 ئاساسىي ئاپاراتنىلا سىغدۇرالايدۇ .
ئادرىسلارنى تۈرگە ئايرىش ئۇسۇلىدىن قارىغاندا A تۈرلۈك ئادرىسنىڭ سانى ئەڭ ئاز بولۇپ پەقەت 31 ى بار .
B تۈرلۈك ئادرىستىن 16 مىڭدىن كۆپرەك بار ، C تۈرلۈك ئادىرىس ئەڭ كۆپ بولۇپ 2 مىلىيوندىن ئاشىدۇ .
بىز بۇنىڭغا قاراپلا A تۈرلۈك ئادىرىس B تۈرلۈكياكى C تۈرلۈك ئادىرىستىن ئۈستۈن ، يۇقىرى ئورۇندا تۇرىدۇ دىسەك بولمايدۇ،ئەمىلىيەتتە بۇ 3 تۈرلۈك ئادىرىس تەڭ دەرىجىدە بولۇپ ھىچقانداق بىقىندىلىقمۇناسىۋىتى بولمايدۇ، IP ئادىرىسىنى ئوقۇغاندا 32 خانە (2 لىك سىستىمائارقىلىق ئىپادىلەنگەن) نى 4 بوغۇمغا ئايرىپ( ھەر بىر بوغۇمى 1 بايىتبولىدۇ) ھەر بىر بوغۇمنى 10 لۇق سىستىمىغا ئايلاندۇرۇپ ھەر بىر بوغۇمنى«.» ئارقىلىق ئايرىپ تۇرۇپ ئوقۇيمىز . ئىز تورى www.iz.la
مەسلەن كومپيۇتېرىڭزنىڭ IP ئادىرىسى11001010110001000100000011000110 بولسا بۇنداق ساننى ئەستە تۇتۇپ بولغىلىبولمايدۇ، شۇڭا ئەستە تۇتۇش قولايلىق بولسۇن ئۈچۈن بۇ 32 خانىنى 4گورىپىغا بۆلىمىز ، ھەر بىر گوروپپا 8 خانىدىن بولىدۇ . ئىز تورى بەك ياخشى
11001010 نى 10 لۇق سىستىمىغا ئايلاندۇرىمىز 202 .
11000100 نى 10 لۇق سىستىمىغا ئايلاندۇرىمىز 196.
01000000 نى 10 لۇق سىستىمىغا ئايلاندۇرىمىز 64 .
11000110 نى 10 لۇق سىستىمىغا ئايلاندۇرىمىز 198 .
شۇڭا سىزنىڭ IP ئادىرىسىڭىز 202.196.64.198 بولىدۇ. بىز ھەممىمىز ئىز تورىنى ياخشى كۆرىمىز!
دائىرە نامى (域名)
IP ئادىرىسى رەقەم تىپلىق بولغانلىقتىن ئەستەقالدۇرۇش تەس بولىدۇ شۇڭا يەنە بىر يۈرۈش IP ئادىرىسىغا ۋەكىللىكقىلىدىغان ھەرپ - بەلگە تىپلىق ئادىرىسلارنى ئىشلىتىش پىلانى ئوتتۇرىغاقويۇلغان بولۇپ قاتلاملىق باشقۇرۇش ئۇسۇلنى تىخىمۇ ياخشى ئەكىس ئەتتۈرۈپبىرەلەيدۇ .
ئۇلارنىڭ يىزىلىش شەكلى تۆۋەندىكىچە بولىدۇ .
بىرىنجى دەرىجىلىك دائىرە نامى . ئىككىنجى دەرىجىلىك دائىرە نامى . ئۈچىنچى دەرىجىلىك دائىرەنامى
بىرىنجى دەرىجىلىك دائىرە نامى شۇ دۆلەت ياكى رايونىنىڭ ۋاكالەت كودىنى كۆرسىتىدۇ . (CN, JP,RU)
ئىككىنجى دەرىجىلىك دائىرە نامى ئاساسىي ئاپارات تەۋە بولغان تور خۇسۇسسىيتىنى بىلدۈرىدۇ . ئىز تورى www.iz.la
مەسلەن :font.ukij.org نىڭ مەنىسىنى ئىيتىپ باقايلى :
بۇنىڭدىكى يۇقىرى دەرىجىلىك دائىرە نامى ORG پايدائالمايدىغان تور نۇقتىلىرىغا ، تارماق دائىرە نامى ukij ئۇيغۇر كومپيۇتېرئىلمىي جەمىيىتىگە ، تارماق دائىرە نامى font خەت نۇسخىسىغا ۋەكىللىك قىلىدۇ ، ئۇھالدا font.ukij.org نىڭ مەنىسى پايدا ئىلىشنى مەقسەت قىلماي قۇرۇلغان تور بەت ئۇيغۇركومپيۇتېر ئىلمىي جەمىيىتىنىڭ خەت نۇسخىسىغامۇناسىۋەتلىك تارماق بىتى ئىكەنلىكىنى چۈشەندۈرىدۇ .
بىز ھەممىمىز ئىز تورىنى ياخشى كۆرىمىز!
بىرىنجى دەرىجىلىك دائىرە نامى
دائىرە سىستىمىسىدا تارماق دائىرە نامىغا نىسبەتەن ھىچقانداق ئۆلچەم بىكىتىلمىگەن، ئەمما بىرىنجى دەرىجىلىك دائىرە نامىغائۆلچەم بىكىتىلگەن : بۇ مەزمۇن ئىز تورىدىن كۆچۈرۈلگەن
Com سودا ئورگىنى
Edu مائارىپ ئورگىنى
Gov ھۆكۈمەت ئورگىنى
Int خەلقئارا ئورگان
Mil ھەربىي تور نۇقتىسى
Net تور مۇلازىمەت نۇقتىسى
Org پايدا ئالمايدىغان تورنۇقتىلىرى
. . . . . . .
بىرىنجى دەرىجىلىك دائىرە ئىككى خىل بولىدۇ،بىرى تەشكىلات خاراكتىرلىك يەنە بىرى جۇغراپىيلىك ئورۇن خاراكتىرلىك .
يۇقارقى دائىرە ناملىرى تەشكىلات خاراكتىرلىك بولۇپدۆلەت ھالقىغان Int دىن باشقا شەكىلدىكى تەشكىلاتلار Internet تورىنىشەكىللەندۈرگەندىلا مەۋجۇت بولىدۇ.
تەشكىلات خاراكتىرلىك دائىرە نامى خەلقئارالىقتورغا ئۇلىنشتىن ئىلگىرى بەلگىلەنگەن بولۇپ ئاساسلىق ئامرىكا دۆلەت ئىچىدەئىشلىتىلىۋاتىدۇ . ئىز تورىدا ئىزلىرىمىز قالسۇن!
