ئافغانىستاندا 18 – سېنتەبىر مىللىي پارلامېنتنىڭ خەلق پالاتاسى(تۆۋەن پالاتا) سايلىمى ئۆتكۈزۈلدى. بۇ، 2001 – يىلى 10 – ئايدا تالىبان ھاكىمىيىتى تەختتىن چۈشكەندىن كېيىنكى ئافغانىستاننىڭ 2 – نۆۋەتلىك پارلامېنت سايلىمى ھېسابلىنىدۇ. بۇ قېتىمقى سايلامدا 405 ئايالنى ئۆز ئىچىگە ئالغان 2500 دىن كۆپرەك نامزات 64 ئايال پارلامېنت ئەزاسى ئورنىنى ئۆز ئىچىگە ئالغان 249 ئورۇننى تالىشىدۇ.
ئىز تورى www.iz.la
2004 – يىلى 1 – ئايدا ماقۇللانغان ئاساسىي قانۇنغا ئاساسەن، ئافغانىستان مىللىي پارلامېنتى دۆلەتنىڭ ئالىي قانۇن چىقىرىش ئورگىنى بولۇپ، خەلق پالاتاسى(تۆۋەن پالاتا) بىلەن ئاقساقاللار پالاتاسى (يۇقىرى پالاتا) دىن تەشكىللىنىدۇ. ئافغانىستان تۆۋەن پالاتاسىنىڭ ئەزالىرى بىۋاسىتە سايلام ئارقىلىق بارلىققا كېلىدۇ، ۋەزىپە ئۆتەش مۇددىتى بەش يىل بولىدۇ. تۆۋەن پالاتا ئەزاسى 250 كىشىدىن ئېشىپ كەتمەيدۇ، ئۆلكىلەرنىڭ نوپۇس سانىغا قاراپ تەڭ تەقسىملىنىدۇ، لېكىن ھەر بىر ئۆلكىدە ئاز دېگەندە ئىككى ئايال پارلامېنت ئەزاسى بولۇشقا كاپالەتلىك قىلىنىدۇ. تۆۋەن پالاتا مىللىي پارلامېنتتا قارار چىقىرىش ھوقۇقىغا ئىگە بولۇپ، تۆۋەن پالاتا كابىنېت ئەزالىرىغا ئىشەنمەسلىك لايىھەسىنى ماقۇللىسا، ئافغانىستان زۇڭتۇڭى يېڭى كابىنېت ئەزالىرىنى تەيىنلەشكە مەجبۇر بولىدۇ. ئاقساقاللار پالاتاسىنىڭ ئەزالىرى ھەر قايسى ئۆلكە پارلامېنتى ۋە رايونلۇق باشقۇرۇش كومىتېتى ئەزالىرى ئىچىدىن ۋاسىتىلىك سايلاپ چىقىلىدۇ. ئافغانىستاننىڭ تۇنجى نۆۋەتلىك پارلامېنتى 2005 – يىلى 18 – سېنتەبىر سايلام ئارقىلىق ۋۇجۇدقا كەلگەن بولۇپ، بۇلارنىڭ ئىچىدە تۆۋەن پالاتا ئەزاسى 249، يۇقىرى پالاتا ئەزاسى102 . copyright by www.iz.la
ئافغانىستان مۇستەقىل سايلام كومىتېتى ئېلان قىلغان سانلىق مەلۇماتقا قارىغاندا، ئافغانىستاننىڭ ئومۇمىي نوپۇسى تەخمىنەن 30 مىليون بولسىمۇ، ئاران 1 مىليون 140 مىڭ كىشى ئاۋاز بېرىش ھوقۇقىنى يۈرگۈزەلەيدۇ؛ ئافغانىستاندا ئاۋاز بېرىش پونكىتىدىن 6835 ى بار بولسىمۇ، بىخەتەرلىك ئامىلى تۈپەيلىدىن ھازىر پەقەت 5816 سىنىلا ئىشلەتكىلى بولىدۇ؛ 300 مىڭ كۆزەتكۈچى ئومۇمىي سايلامنى نازارەت قىلىش خىزمىتىگە مەسئۇل بولىدۇ، بۇلارنىڭ ئىچىدە نامزاتلار ۋەكىللىرى، مۇستەقىل ئەربابلار، خەلقئارا كۆزەتكۈچىلەر ۋە ئاخبارات ساھەسىدىكى ئەربابلار بار. تور دۇنياسىدىكى چاقنىغان يۇلتۇز - ئىز تورى!
تالىبان تەشكىلاتى سايلامغا بۇزغۇنچىلىق قىلىمىز، دەپ داۋراڭ سالدى، ھەم سايلىغۇچىلارغا ئاۋاز بېرىشتىن ۋاز كېچىش توغرىسىدا تەھدىت سالدى. 16 – سېنتەبىر تالىبانلار بۇ قېتىمقى سايلام ئامېرىكىنىڭ سۇيىقەستى، دەپ يەنە بىر قېتىم بايانات ئېلان قىلىپ، سايلىغۇچىلاردىن سايلامغا قارشى تۇرۇشنى تەلەپ قىلدى. پارلامېنت سايلىمىنىڭ بىخەتەر ئۆتكۈزۈلۈشىگە كاپالەتلىك قىلىش ئۈچۈن ئافغانىستاننىڭ تەخمىنەن 250 مىڭ ھەربىي، ساقچىسى ۋە ش ئا ئە ت نىڭ 140 مىڭ ئەسكىرى پارلامېنت سايلىمىنىڭ بىخەتەرلىكىنى قوغداش ھەرىكىتىگە بىۋاسىتە ياكى ۋاسىتىلىك قاتناشتى. ئىز تورى بەك ياخشى
شىنخۇا ئاگېنتلىقى
