ئۈندىدارغا ئورتاقلىشىڭ|تېلېفوندا كۆرۈڭ
بۇ مەزمۇن ئىز تورىدىن كۆچۈرۈلگەن
سىز چوقۇم پويىزغا ئولتۇرۇپ باققان . ئۇنداقتا ، بىر بۆلەك _بىر بۆلەكتىن چېتىلىغان ۋاگونلارنىڭ رەتىلىك تۈپ _تۈز رېلىسىتا ئۇچقاندەك كېتىپ بارغانلىقىنى كۆرۈپ ، پويىزنىڭ نېمە ئۈچۈن پولات رېىلىستا ماڭىدىغانلىقىنى ئويلاپ كۆرىدىڭىزمۇ ؟ ئەگەر سىز تۈز يولدا ۋېلسپىت مىنىگىنىڭىزدە ، ناھايتى يىنىك ھېس قىلىسىز . ۋېلسپىت چاقىنىڭ يېىلى يېتەرلىك بولغاندا ، يېنىك ماڭىدۇ . يېتەرلىك بولىمىغاندا ، ئېغىر ھېس قىلىسىز . بۇ نېمە ئۈچۈن ؟ ئەسىلىدە بۇنىڭ ھەممسىى دوملىما ھەرىكەتنىڭ قارشىلىق كۈچى مەسىلىسى . يول تەكشى بولۇپ ، يەل يېتەرلىك ئۇرۇلغان ۋېلىسپىت چاقىنىڭ دوملىغان ھەرىكىتىگە بولغان قارشىلىقى ئاجىز بولىدۇ ، شۇڭا ، كىشىلەر ۋېلسىپت مىنىگەندە بىر قەدەر يېنىك ھېىس قىلىدۇ . مۇشۇنداق بولغاچقا ، دوملىما قارشىلىقىنى كېمەيتىش ترانسپورت ئۈنۈمىنى يۇقىرى كۆتۈرۈشىنىڭ بىر مۇھىم ھالقسىى ھېسابىلىنىدۇ . ئەڭ بۇرۇنقى پويىزلارنىڭ چاقى ياغاچتىن ياسالغان بولۇپ ، ياغاچتىن ياسالغان رېلستا ماڭغاچقا ، دوملىما قارشىلىق كۈچى يەنىلا ناھايىتى چوڭ ئىدى . 100 نەچچە يىلىنىڭ ئالدىدا پاراۋۇز ئىجاد قىلىنىغاندىن كېينىلا ، پويىز چاقى بىلەن رېلسىنىڭ ھەممسىىى پولات _تۆمۈردىن ياسىلىشىقا ئۆزگەرتىلىپ ، دومىلىما قارشىلىق كۈچ زور دەرىجىدە كېمەيتىلىدى. تەجىربىگە ئاساسلانغاندا ، شېغىل يولدا توختىتىلىغان بىر يۈك ئاپتوموبىلىنى 15 ئادەم ئىتىترىپ ئاران ماڭغۇزالايدۇ . لېىكىن ئوخشاش ئېغىرلىقىتىكى بىر پويىز سىلىق پولات رېلىسىنىڭ ئۈستىگە توختىلىتىىغان بولسا ، پەقەت ئىككى ئادەملا ئۇنى ئىتىتىرىپ ماڭغۇزالايدۇ . روشەنكى ، پويىز پولات رېلىس ئۈستىدە يۈرگەندە زور مىقىداردىكى ئېنېرگىيىنى تېجەپلا قالماستىن ، ترانسپورت ئۈنۈمىنى زور دەرىجىدە يۇقىرىغا كۆتۈرەلەيدۇ . بۇنڭىدىن باشقا ، پويىزنىڭ گەۋدسىى ناھايتى قوپال ئۈچۈن ، ئەگەر پويىز چاقى بىۋاستە شېغىل يول ياكى سېمونت يولىدا يۈرسە ، يول يۈزى ئويۇلۇپ كېتىدۇ . ئەگەر پولات رېلىس ۋە شىپال قاتارلىقىلار ئىشلىتىلىسە ، ئېغر پويىزنىڭ يەرگە بولغان بېسم كۈچىنى تۆۋەنلەتىكىلى بولىدۇ . شۇنىڭ بىلەن بىرگە ، تۆمۈر يولىنىڭ ئىككى تال رېلىسى ئارىسدا مەلۇم ئارىلىق بولۇپ ، ئۇ رېلىس ئارىلىقى دەپ ئاتىلىدۇ . ئۇ ئوخشاش بىر ئوقىنىڭ ئىككى چاقى گىرۋىكىدىكى پويىز چاقلىرىنىڭ ئارىلىقى بىلەن ئۆز ئارا ماسلاشتۇرۇلغان . شۇڭا ، پويىز چاقىنىڭ رېلىس بىلەن مۇقىم بولغان مۇناسىۋىتىگە تاينىپ ، پويىز ئىككى رېلىس يۆنلىشىنى بويلاپ يۈرەلەيدۇ ، بۇمۇ پويىزنىڭ پولات رېلىس ئۈستىدە يۈرۈشىنىڭ يەنە بىر سەۋەبى . بىز ھەممىمىز ئىز تورىنى ياخشى كۆرىمىز!
مەنبە.....يۈز مېڭلىغان نېمە ئۈچۈن
ئىز تورىدا ئىزلىرىمىز قالسۇن!
