|
قارا يۇمۇر توغرىسىدا(black humor)ا 
قارا يۇمۇر-ئېنگلىزچە(black humor)،( Sick humor)دەپ ئاتىلىدۇ. قارا يۇمۇرنىڭ ئارقا كۆرۈنىشى: قارا يۇمۇر 20-ئەسىرنىڭ 60-يىللىرىدا بارلىققا كىلىپ تەرەققى قىلغان بولۇپ،ئالاھىدە بولغان ئارقا كۆرىنىشكە ئىگە.ئامېرىكا-چاۋشىيەن ئۇرۇشى ئاخىرلىشىپ،بىر تەرەپتىن جەمىيەتتىكى زىدىيەت،يەنە بىر تەرەپتىن مەككارتىيىزىم(McCarthyism)تۈزۈلمىسى ئەينى ۋاقىتتىكى پۈتۈن جەمىيەتنى ئېغىر بىسىم كەيپىياتىغا دۇچار قىلىدۇ.20-ئەسىر 60-يىللارنىڭ باشلىرى ئامېرىكا ۋېتنام ئۇرۇشىغا ئارلىشىپ قالىدۇ.ئۇرۇشنىڭ ئىچىنىشلىق مەغلۇبىيىتى بىلەن ئۇرۇشتا ئېغىر دەرىجىدە قۇربانلىق بېرىش،ئامېرىكا خەلقىنىڭ ئۇرۇشقا قارشى غەزىپىنى يوقۇرى دولقۇنغا كۆتىرىدۇ.جەمىيەت بارغانسىرى قالايمىقانلىشىپ ،غەرىپنىڭ دىموكراتىك ئىدىيىسى بارغانسىرى كىشىلەرنىڭ گۇمانى نەزىرىگە ئايلىنىدۇ.ئەنئەنىۋى ئەخلاق قاراش دەپسەندە قىلىنىشقا باشلايدۇ.تۇرمۇش بىلەن ئىدىيەنىڭ ھەقىقىيىتى گۇمانلىق قاراشقا ئۆزگىرەيدۇ.مانا بۇ خىل ئەھۋال ئاستىدا ئامېرىكىدىكى كىچىك كاپتالىستىك تۈزۈم كوممۇنىزىم ئىنقىلاۋىغا قورقۇنۇش ئىلىپ كىلىدۇ.ئامالسىز قالغان جەمىيەتكە، رىياللىقنى مەسخىرە قىلىش،ئاشكارلاش بىلەن نەشتىرىنى سانجىش،ئارزۇ بىلەن ئىنكار قىلش بىرلىشىپ،«قارا رەڭ»لىك«يۇمۇر»بارلىققا كىلىدۇ. قارا يۇمۇرنىڭ كىلىپ چىقىشى: 20-يىللاردا فىرانسىيەلىك ھالقىما رىيالىزىم يازغۇچى ئاندىرىي برايتون(André Breton)ئىلگىرى (قارا يومۇر توپلىمى)چىقارغان ،1965-يىلى ئامرىكىلىق يازغۇچى برۇس جەي فىرىدمەن(Bruce Jay Friedman)60-يىللاردا گىزىت-ژورناللاردا ئېلان قىلىنغان، قارا يومۇرغا ئوخشاپ كىتىدىغان ماقالىلارنى يازىدىغان،جەمى 12يازغۇچىنىڭ ماقالىلىرىنى يىغىپ ،بىر توپلام قىلىپ چىقىرىدۇ.شۇ يىلى ئامرىكىلىق تەنقىتچى نىكبوك «جاننى ئالىدىغان يومۇر»دەپ بىر ماقالە ئېلان قىلىپ،بۇ خىلدىكى يازغۇچىلارنىڭ «قارا يۇمۇر»ئېقىمىغا تەۋە ئىكەنلىگىگە ئىزاھات بېرىدۇ.شۇندىن ئىتىبارەن«قارا يۇمۇر» ئەدىبىيات-سەنئەت ئېقىمى دۇنياغا كىلىدۇ. قارا يۇمۇرنىڭ ئالاھىدىلىكى: قارا يۇمۇر يازغۇچىلىرى ئاساسەن،ئىنسانلار ئەتراپىدىكى بىمەنە جەمىيەتنىڭ كىشىلەرگە ئىلىپ كەلگەن بىسىملىرىنى يازىدۇ.يەنە چىدىغۇسىز مەسخىر قىلىش پوزىتسىيەسى ئارقىلىق مۇھىت بىلەن ئادەم(ئۆزلۈك) ئوتتۇرسىدىكى ماس كەلمىگەن كەيپىياتلارنى ئىچىپ بېرىدۇ،ھەمدە بۇ خىل ماس كەلمەسلىكنى چوڭايتىپ،بۇرمىلاپ،غەيرى شەكىلگە كەلتۈرۈپ،ئۇلارنى تېخىمۇ بىمەنا ،كۈلكىلىك ۋە ئوقۇرمەنلەرگە ئېغىر بولغان ئىچىنىشلىق نەرسىلەرگە ئايلاندۇرۇپ بېرىدۇ.شۇ سەۋەپتىن بىر قىسىم تەنقىتچىلەر قارا يومۇرنى (دار ئالدىدىكى يۇمۇر)ياكى (ئۆلۈم ئالدىدىكى يۇمۇر)دەپ ئاتاشقان.قارا يۇمۇر يازغۇچىلار (ئەكسىنچە قەھرىمان)لاردىن پايدىلىنىپ،ئۇلارنىڭ قىزىقارلىق سۆز-ھەركەتلىرى ئارقىلىق جەمىيەتنى ئەكىس ئەتتۈرۈپ بېرىدۇ،ھەمدە يازغۇچىنىڭ جەمىيەتكە بولغان كۆزقاراشلىرىنى ئوتتۇرغا قويىدۇ.قۇرۇلما جەھەتتە ئۇلار ئەنئەنە ئۇسۇللارنى بۇزۇپ تاشلىغان بولىدۇ،.رومانلاردىكى لوگىكىلىق ئۇلۇنۇشلارمۇ بۇزۇپ تاشلانغان بولىدۇ،رىيال تۇرمۇشنى ئەكىس ئەتتۈرگەندە ئارزۇ ئۈمۈت بىلەن ئەسلىمىلەرنى زىچ گىرەلەشتۈرۋېتىدۇ.كەسكىن بولغان لوگىكا بىلەن (gag)جەگنى(كۈلكىلىك سۆز ئىبارىلەر) بىرلەشتۈرۋېتىدۇ.مەسلەن:يۈسۈف خېللىر( Joseph Heller)نىڭ(22-ھەربى تۈزۈم)،توماس پىنكون( Thomas Ruggles Pynchon)نىڭ (تاتىش كۈچگە ئىگە ھەسەن-ھۈسۈن)قاتارلىق ئەسەرلەر.بەزى قارا يۇمۇرلار ئىنسانلارنىڭ روھى كىرزىسىنى مەسخىر قىلىنىدۇ.مەسىلەن:جون بارت( John Barth)نىڭ (تاماكا ۋاكالەتچىسى)قاتارلىقلار. قارا يۇمۇرلار ئىستىتىك زوق ئىلىش شەكلى بۇلۇپ،كومىدىيە تۈرىگە تەۋە ،بىراق تىراگىدىيلىك تۈسلىرىمۇ بولغاچقا شەكلى ئۆزگەرگەن كومىدىيە دەپمۇ ھىساپلىنىدۇ. قارا يۇمۇرنىڭ ئالاھىدىلىكى: قارا يۇمۇرنىڭ باشقا يۇمۇرلاردىن پەرىقلىنىدىغان يېرى شۇكى،ئۇنىڭ بىمەنىلىكى،مەسخىرىچانلىقنىڭ يوقۇرى ئورۇندا تۇرۇشى،كۈلكىنىڭ ئاستىغا يۇشۇرۇنغان چوڭقۇر پىكىرلىق ئويلىرى،كۆز ياش ۋە ئازاپلىغى،تەسىرلىك ۋە ئىچىنىشلىق تەرەپلىرى ئارقىلىق زور پەرىقلىنىپ تۇرىدۇ.شۇنىڭ بىلەن بىرگە ئىنتايىن قىزىقارلىق كۈلكىلەرنىڭ ئارىسىغا ئېغىر مەنىلەر يۇشۇرۇنغانلىقى سەۋەبىدىن كېيىنكى كىشىلەر ئۇنىڭغا «قارا يۇمۇر»دەپ ئات قۇيۇشقان. قار يۇمۇرلارنىڭ ئالاھىدىلىكى تۆۋەندىكىدەك بىرقانچە قىسىمغا بۈلۈنىدۇ: 1-ئالاھىدە يۇمۇرچانلىغى. 2-(ئەكسىنچە قەھرىمان)لارنىڭ بولغانلىقىدا. 3-نورمال بولغان رومان قۇرۇلمىسىنىڭ ئەكسىچە بايان قىلىنىشىدا. 4-ئالاھىدە بولغان تىمىلار. 
(يۇقارقى تىمىنى رۇخسەتسىز كۆچۈرمەڭ،................) | 
IP卡
狗仔卡
يوللىغان ۋاقتى 2008-12-15 14:32:45
ھەمبەھر
ساقلاش
提升卡
置顶卡
沉默卡
喧嚣卡
变色卡
显身卡
يوللىغان ۋاقتى 2008-12-15 14:54:55
يوللىغان ۋاقتى 2008-12-15 18:14:11
