ئۆلۈكلەر بىلەن يۇيۇنۇش

گانگى دەرياسى بولسا ھىندىستاننىڭ مۇقەددەس دەرياسى. بۇددا دىنى ۋە ھىندى دىنىدا ئوخشاشلا مۇقەددەسلىكنىڭ سىمۋولى بولۇپ، ھىندىستاننىڭ ئانا دەرياسى دېيىشكە بولىدۇ. گانگى دەرياسىدا يۇيۇنۇش ھىندىستانلىقلارنىڭ ئەنئەنىسى بولۇپ كەلگەن، بىراق يېقىنقى يىللاردىن بۇيان مۇھىتنىڭ بۇلغۇنىشى بىلەن دەريا سۈيى مەينەتلىشىپ كەتكەن، شۇنداقلا نۇرغۇن كىشىلەر گانگى دەريا بويىنى سۇغا دەپنە قىلىدىغان ۋە جەسەتنى كۆيدۈرىدىغان ئورۇن قىلىپ تاللىغاچقا، گانگى دەريا بويىدا دائىم لەيلەپ قالغان جەسەتلەرنى ئۇچراتقىلى بولىدۇ......+ W: k% r# Y) h9 [3 R  X2 H* _* d

& u3 g0 V4 J" N' Z  }, m
8 G: `$ b7 ^5 @" a4 x8 h0 b4 ~
8 {" P6 W: A0 {( u8 e3 z4 L7 Q9 N% l

ھىندىستاندا، ھىندى دىنى مۇرتلىرىنىڭ ئۆمرىدە ئۈچ چوڭ ئارزۇسى بار: مۇقەددەس شەھەرگە بېرىپ تەڭرى شىۋانى تاۋاپ قىلىش،گانگى دەرياسىغا بېرىپ يۇيۇنۇپ پاكلىنىش، ئۆلگەندىن كېيىن گانگى دەرياسىغا دەپنە قىلىنىش، ھالبۇكى گانگى دەرياسىنىڭ ئەڭ ياخشى بۆلىكى ۋاراناسىدىكى گانگى دەريا بويى، چۈنكى بۇ ھىندى دىنىنىڭ ئەڭ گۈللەنگەن شەھىرى، ئىلاھقا ئەڭ يېقىن، گانگى دەرياسىنىڭ بۇ بۆلىكى «جەننەتنىڭ كىرىش ئېغىزى». 3 a; \6 \8 G  h+ e
% p  h) k# T" w, e9 o5 O

" W- z; c- _, |5 d: b" @9 O: i+ r4 w: C* Y# M
! \7 {9 ?% w; {  N
' ?( h+ _4 f1 |1 A
7 z1 P2 g" w+ n- q  {! l  L, X

گانگى دەرياسى مۇرتلار ئۈچۈن پاك مۇقەددەس دەريا، ھىندىستانلىقلارنىڭ ئىلگىرىكى، ھازىرقى ۋە كېيىنكى ھاياتىنى ئۈستىگە ئالغان. گەرچە دەريا سۈيى بۇلغۇنۇپ كەتكەن بولسىمۇ بىراق دىن مۇرتلىرى بۇ دەريادا يۇيۇنسا تېنىدىكى پاسكىنىچىلىقلار ۋە گۇناھلاردىن پاكلانغىلى بولىدىغىنىغا ئىشىنىدۇ.

9 Y4 B  ~  p7 Y" j# G# ]
6 Q, w, I+ A5 Y  [
" h: @9 `- `5 {5 V! X
" h, B* r' N0 C7 @8 R- p
0 P/ H$ p" i0 h9 s# Q# V

ئۇلار يەنە تەڭرىسى شىۋانى بۇ يەرنى كۆزىتىپ تۇرىدىغىنىغا، بۇ يەردە كۆيدۈرۈلگەنلىكى كىشىلەرنىڭ، قايتا تىرىلىش ئازابىنى تارتماستىنلا، ئۇدۇل جەننەتكە كىرىدىغىنىغا ئىشىنىدۇ.

& B; q7 ^- e2 b' V0 M& I

. [" ]! }- ^" w& @/ ^  t
( Z9 L+ L6 N, l: S# `6 s5 ^
  k+ @0 l9 w, v( a) {: r7 Y

شۇڭا، ھىندى دىنى مۇرتلىرى بۇ يەرنى جەننەتنىڭ كىرىش ئېغىزى قىلىۋالغان، ئۇلارنىڭ ئۆمرىدە ، كامىدا بىر نۆۋەت گانگى دەرياسىدا يۇيۇنىدۇ.

9 ]( r9 H6 [3 W( f

9 J& l- @% U8 q/ X' E
+ r* L* @% P3 ^+ U1 w# d2 R
4 Z. S  o" L7 ^, f# E7 _9 X, L) a2 p' z$ c, H9 s

ھىندى دىنى رىۋايەتلىرىگە كۆرە، گانگى دەرياسى ھىندىستاننىڭ مۇقەددەس ئانىسى، دەريا سۈيى بولسا ھىندى دىنى مۇرتلىرى تەرىپىدىن مۇقەددەس سۇ دەپ قارىلىپ، نەزر چىراق قىلىشتا كەم بولسا بولمايدىغان نەرسە بولۇپ قالغان. ھەركۈنى دېگۈدەك نۇرغۇنلىغان ھىندى دىنى مۇرتى بۇ يەردە تاۋاپ قىلىدۇ، يۇيۇنىدۇ.

* a  ]0 }7 d1 e
. @, ?2 q8 D' g2 V) T' g5 K: n5 q9 V2 b4 A) W9 j9 p% C# L
% K: O- N/ L7 o; ^: g: f& }5 a

شۇڭا گانگى دەريا بويىدىكى پرىستانلاردا جەسەت كۆيدۈرۈش ئورۇنلىرى بار، كۆيدۈرۈلگەندىن كېيىنكى جەسەت كۈللىرى گانگى دەرياسىغا چېچىۋېتىلىدۇ. سانسىزلىغان ھىندى دىنى مۇرتى يىراقلاردىن يېقىنلىرىنىڭ مېيىتىنى گانگى دەريا بويىدىكى ۋاراناسىغا ئېلىپ كېلىدۇ، بەزى مويسىپىتلار ۋاراناسىغا بېرىپ ئۆلۈمنى كۈتىدۇ.

/ G. N- \- h9 s; e5 |3 y: \- k
2 K. j( m' N9 U0 Y3 g# `$ D; \( z
) M) O% s" F: H/ j. D

1 o$ q7 c( ~9 v3 L

ئالدىنقى ئەسىرنىڭ 80-يىللىرىدىن باشلاپ، ياغاچ ماتېرىياللىرى كەمچىل بولۇپ، كۆيدۈرۈپ دەپنە قىلىشقا ئىشلىتىلىدىغان ياغاچ ماتېرىيالىنىڭ باھاسى كۈندىن-كۈنگە ئۆسۈپ كېتىپ، نۇرغۇنلىغان پۈتۈنلەي كۆيدۈرۈپ بولۇنمىغان جەسەتلەر بىۋاستە گانگى دەرياسىغا بىۋاستە تاشلاندى. - Z- ~9 S  z' I+ o. V7 s; @6 r

( \$ B. ~/ s, i( L  [2 \

- U5 |( R/ |5 Q! x! ]! n  I

; _5 j! Q( O( k6 u# }* X) z) {; H5 i" Jدەريا بويىدا،قىرغاققا قانچە يېقىن جاينىڭ سۈيى شۇنچە مەينەت، دەريانىڭ تىگىدە
/ B, N5 \  Y; y' b% K% h/ pدەرەخ
, X' D0 E, p( }) n# aيوپۇرماقلىرى، قەغەز پارچىلىرى قاتارلىق ئەخلەتلەر
5 [, w2 m$ p2 Q! }توشۇپ كەتكەنلىكىنى كۆرگىلى بولىدۇ. گەرچە ھاۋا ئىسىىق بولمىسىمۇ،سۇدىن تارقالغان سېسىق ھىدنى پۇرىغىلى بولىدۇ." v$ N6 S7 W- u! }
- P7 P, ~) Z' A3 J

7 U# @: \% ?8 T; Y1 V9 }" p

گانگى دەريا بويىدىكى داڭلىق يۇيۇنۇش ئورنىغا يىراق بولمىغان جايدا
/ A$ d9 E+ t* [& Xبىر جەسەت كۆيدۈرۈش ئورنى بار، دەريا بويىدا ئولتۇرۇشقىلا شاماللار قويۇق ئىس-تۈتەك پۇرىقىنى ئېلىپ كېلىدۇ، ھاۋادا لەيلەپ يۈرگەن كۈللەرنى كۆرگىلى بولىدۇ. كۆپلىگەن تەقۋادار ھىندى دىنى مۇرتلىرى دەريادا يۇيۇنماقتا، ئانىسى دەريا سۈيىدە كىچىك بالىسىنىڭ يۈزىنى يۇيۇپ قويىۋاتىدۇ، چوڭراق بالا مەينەت دەريا سۈيىدە خۇشال سۇ ئۈزمەكتە. 9 [3 O2 s: e6 P( [# ?
! C0 a1 P3 u  {( \( _8 x

گانگى دەرياسىغا قۇيۇلىدىغان مەينەت سۇلار ئىچىدە %80 تى ئىككى قىرغاقتىكى ئاھالىلەرنىڭ تۇرمۇشتا ئىشلىتىشىدىن چىققان مەينەت كېرەكسىز سۇ،%15 تى بولسا سانائەتتىن كەلگەن كېرەكسىز سۇ. سانائەتتىن كەلگەن كېرەكسىز سۇنى قويۇپ بېرىشنى چەكلەش بۇيرۇقى يىتەرلىك بولمىغاچقا،
, o& P' P( N. O# T# o% Fنۇرغۇن زاۋۇتلار تۆۋەن سوممىلىق كاپالەت پۇلى تاپشۇرۇپلا كېرەكسىز سۇلارنى گانگى دەرياسىغا قويۇپ بېرىدۇ. " U5 g. h0 c* }( `

- u' u+ B/ v2 d3 m& E; ^8 H  R8 W
9 A( c; Y/ S+ |4 j# g- M* I& ^& T3 p2 z: _+ Z2 F1 o

تەركىبىدە تۇز كىسلاتاسى، قوغۇشۇن قاتارلىق ئېغىر مىتاللار بولغان كېرەكسىز سۇلار سۇ سۈپىتىنى ئېغىر بۇلغىغاچقا، ئىككى قىرغاقتىكى ئاھالىلەرنىڭ سۇ ئىشلىتىشى ئېغىر تەسىرگە ئۇچىرىغان.+ M1 e" N& e$ a6 e7 u
1 X) I& t5 V+ L/ X# B5 n
# f0 A% p( {7 r6 }3 v& `

گانگى دەرياسى بويىدا 29 شەھەر، 70 بازار ۋە مىڭدەك كەنت بار، بۇ جايدا ئۈچ مىلىيۇندەك ئاھالىنىڭ تۇرمۇشىدىن چىققان كېرەكسىز سۇلار گانگى دەرياسىغا قۇيۇلىدۇ، ھەركۈنىكى مىقدارى 130 مىڭ كۇب مېتىرغا يېتىدۇ،, H5 E) v( [" w) L/ {, k" e
مەلۇم دەريا بۆلىكىدىكى چو ئۈچەي تاياقچە باكتىرىيىسىنىڭ مىقدارى 280 ھەسسىدىن ئارتۇق.
& t& d7 L" i8 {
2 b5 ?- m& V* c1 R0 A8 @. E' Y
9 u4 T3 H4 k+ G6 e! q

ھېسابلاشلارغا كۆرە، گانەى دەرياسىنىڭ ئىككى قىرغىقىدىكى نوپۇس سانى 2020-يىلى10 مىليۇنغا يىتىدىكەن،ئۇ چاغقا بارغاندا گانگى دەرياسىغا ھەركۈنى قويۇپ بېرىلىدىغان پاسكىنا سۇ 250 مىڭ كۇب مېتىرغا يېتىدىكەن. نوپۇس توختىماستىن كۆپەيمەكتە، بىراق مەينەت سۇ بىر تەرەپ قىلىش ئەسلىھەلىرى ياخشىلانمىدى. ئاھالىلەر گانگى دەرياسىنىڭ سۈيىنى ئىچكەچكە خولېرا، ئۈچەي يالۇغى، كېزىك قاتارلىق كېسەلگە گىرىپتار بولۇپ تۇرىدۇ.

گەرچە گانگى دەرياسىنىڭ سۈيى ئىنتايىن خەتەرلىك باسقۇچقا بېرىپ قالغان بولسىمۇ،بىراق ئەتراپتىكى ئاھالىلەر ئانچە دىققەت قىلىپ كەتمىدى، چۈنكى گانگى دەرياسىنىڭ كىشىلەر قەلبىدىكى مۇقەددەس ئورنى ئۆزگەرمىدى. چەتئەلنىڭ بىر پارچە ئانالىز دوكىلاتىدا مەلۇم بولىشىچە گانەى دەرياسىنىڭ يىللار مابەينىدىكى بۇلغىنىش مەسىلىسىگە قارىتا ھىندىلارمۇ ياخشىلاشنى خالايدۇ، بىراق ئۇلارنىڭ ھەرىكەت قىلغۇسى يوق.
( t3 x9 M4 L+ O4 a, v! }
8 v: o% T8 @6 u( f
6 T9 m2 A2 K; d+ c, U( U9 f

1985-يىلى، ھىندىستان ھۆكىمىتى گانگى دەرياسى ھەرىكەت پىلان لاھىيەسى ناملىق بىر سىياسەتنى يولغا قويۇپ، 33مىليۇن دوللار مەبلەغ سېلىپ، ۋاراناسىدا پاسكىنا سۇ بىر تەرەپ قىلىش زاۋۇتى قۇرۇپ، مەينەت سۇنى بىر تەرەپ قىلغاندىن كېيىن گانگى دەرياسىغا قويۇپ بەردى. بىراق، باشقۇرۇشنى ياخشى بولماسلىقى، شۇنداقلا ھىندىستاننىڭ توك بىلەن تەمىنلىشىنىڭ مۇقىم بولماسلىقى دەۋەبلىك، توك توختىشىغىلا مەينەت سۇنى قويۇپ بېرىدىغان ئەھۋال كۆرۈلۈپ، بۇ پىلانمۇ سۇغا چىلاشتى.
' V7 u, q# \4 k1 m/ n3 ^! `, Y( s0 N/ f7 j$ @0 ?

بىراق، ھىندىلار گانگى دەرياسىدىكى بۇلغۇنۇشنىڭ ئېغىرلىقىنى تونۇپ يېتىپ، قانداق قىلىپ گانگى دەرياسىنى پاكىزلايمىز دېگەن مەسىلىنى ئويلىنىشقا باشلىدى. گانەى دەريا قىرغىقىدىكى بىر قىسىم ئاھالىلەر ئۆزلىكىدىن تەشكىللىنىپ، گانگى دەرياسىنى تازىلاش ھەرىكىتىنى باشلىۋەتتى.% b  a  H( E. G9 X) @2 I
0 f2 H" D* X( s$ R* V9 t

ۋاراناسىدىكى بىر مەشھۇر بۇتخانا 1982-يىلىلا
* f$ I; R0 {. j& Y1 ~; T" ^بىر فوندى جەمئىيەت قۇرۇپ مەخسۇس گانگى دەرياسىنى قوغدايدىغان پائالىيەت تەشكىللىدى. مەزكۇر تەشكىلات ھىندى دىنى مۇرتلىرىنىڭ گانگى دەرياسىنىڭ ئۆزىنى تازىلاش رولى بار دەپ قارايدىغانلىقىنى كۆزدە تۇتۇپ، ھىندى دىنى مۇرتلىرىغا گانگى دەرياسىنىڭ بۇلغىنىشىنىڭ شەكسىز بىر نۇمۇس ئىكەنلىكىنى ئېيتتى، شۇڭا بۇ تەشكىلات بىز ئۆز ئانىمىزنى بۇلغاۋاتىمىز دېگەن قاراشنى ئوتتۇرىغا قويۇپ، دىنىي مەدەنىيەت مەزمۇنىغا مۇھىت ئاسىراشنى سىڭدۈردى، شۇنىڭ بىلەن كەڭ ھىندىستانلىقلار گانگى دەرياسىنى قوغدايدىغان ھەرىكەت قانات يايدۇرۇلدى.

( v# z1 p5 a, F' R. Q

$ i! ~  R0 M1 q) C3 p; S

% i8 i2 W* V2 S* k
  

بۇتەشكىلاتنىڭ ئەزالىرى دەريا بويىدا مەخسۇس دەريادىكى ھايۋان ۋە ئادەملەرنىڭ جەسەت سۆڭەكلىرىنى سۈزدى، ھەمدە بىر پاسكىنا سۇ تۇرۇبىسى ئورنىتىپ، ۋاراناسىدىكى پاسكىنا سۇلارنى گانگى دەرياسىدىكى يەر يۈزى سەل ئېگىز بولغان ئارالچاقلاردىكى بىر قىسىم كۆللەرگە باشلاپ، كۆلدىكى مىكرو جانلىقلاردىن پايدىلىنىپ پاسكىنا سۇدىكى باكتېرىيەلەرنى ئۆلتۈردى، يەرلىك ھۆكۈمەت بۇ تۈر ئۈچۈن 33 مىليۇن مەبلەغ سالدى.

0 S. t6 v' ~" y) V) j! j0 I8 \

$ ?5 l7 k! b& [, a# l
. w7 k/ G7 W; r/ I) s- p1 _8 X1 Z+ o9 D& G/ g3 r0 b

ھىندىستان ھۆكۈمىتى يەنە ئالاقىدار سىياسەتلەرنى بەلگىلەپ، قەرەرلىك ھالدا يەر ئاستى سۇ بايلىقىغا باھالاش ئېلىپ باردى ۋە سۇ بۇلغۇنىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدىغان خىمىيىۋى ئوغۇت ۋە دېھقانچىلىق دورىلىرىنى ئىشلىتىشنى چەكلىدى، پاسكىنا سۇ چىقىرىدىغان سانائەت كارخانىلىرىغا چەكلىك مۇددەتتە ئۆزگەرتىش ئۇقتۇرۇشى چىقاردى.