- تىزىملاتقان
- 2014-2-13
- ئاخىرقى قېتىم
- 2014-6-24
- ھوقۇقى
- 30
- جۇغلانما
- 434
- نادىر
- 0
- يازما
- 31
 
- تۆھپە
- 54
- مۇنبەر پۇلى
- 356
- ئىشەنىچ
- 54
| بۇ ئىلمىي يىغىلىشتىن تولىمۇ سۆيۈندۈم شۇنداقلا زۇلپىقار بارات ئەپەندىنىڭ نۇرغۇن ماقالىلىرىنى ۋە كىتابىنى سۆيۈپ ئوقۇيدىغانلىقىمدىن ، ئۇنى بۇ يىغىلىشتا كۆرۈپ قاتتىق ھاياجانلاندىم . تەشەككۇر ! مەن « ئۆزۈمنى چاغلىمىغان » ھالدا بىر نەچچە ئېغىز سۆزلىمەكچىمەن ، ئۇقۇشماستىن جۆيلۈپ سالسام كەچۈرىۋىتىشىڭلارنى سورايمەن . ئالدى بىلەن باشقىنى قويۇپ تۇرۇپ ، « زورو ئاستىر شۇنداق دەيدۇ » ناملىق ئەسەرنىڭ ئاپتورى بولمىش نىچشېنىڭ ئۆزىنىڭ مەزكۇر ئەسىرىگە بولغان بايانىغا قاراپ باقايلى . نىچشې ئۆزىنىڭ ئۆمۈرلۈك ئىجادىيىتىنىڭ ئاخىرقى يىللىرىدا يېزىپ تاماملىغان كىتابى « قاراڭلار بۇ ئادەمگە » ( نىچشې بۇ ئەسىرىنى تاماملاپ بىر قانچە ئايدىن كېيىنلا نېرۋىسىدىن ئادىشىپ قالىدۇ ) دە ، ئۆزىنىڭ پۈتكۈل ئىجادىيەت ھاياتىنى ئەسلەپ ئۆتىدۇ . ئۇ مۇشۇ « قاراڭلار بۇ ئادەمگە » دېگەن كىتابىنىڭ « زورو ئاستىر شۇنداق دەيدۇ » دېگەن بابىدا ، مەزكۇر ئەسىرىنى «بارلىق كىشىلەر ئۈچۈن يېزىلغان ، ئەمما ھېچكىم ئوقۇيالمايدىغان كىتاب » دەپ ئاتايدۇ ، ئارقىدىنلا ئۇ بۇ كىتابنىڭ يادرولۇق مەزمۇنى بولسا « مەڭگۈلۈك قايتىلىنىش ئىدىيىسى » دىن ئىبارەت دەپ كۆرسەتكەن ، ئاندىن « قاتتىق بازغان ، يەنى راۋۇرۇس كەسكىنلىك بىلەن ھەممىنى كۇمپەي-كۇم قىلىشنىڭ ئوتتەك ئارزۇسى بولسا مەي ئىلاھى دېيونايسوسنىڭ بۇرچىنى ئورۇنداشنىڭ شەرتلىرىدىن بىرى . بۇيرۇق : مۇستەھكەم بول ! بارلىق قىممەت ياراتقۇچىلارنىڭ ھەممىسى مۇستەھكەم بولىدۇ ، بۇ خىل ئەقەللىي ئەقىدىنىڭ ئۆزى دېيونايسوسنىڭ ئەسلى ماھىيىتى » دېگەن مۇنۇ بايانلار بىلەن بۇ بابنى ئاخىرلاشتۇرغان . دېمەك ، « زورو ئاستىر شۇنداق دەيدۇ » دە ئىپادە قىلغان كۆڭۈلدىكىدەك مەۋجۇدلۇق بولسا دەل مەي ئىلاھى دېيونايسوسنىڭ ئۆزى . مەي شاھى دېيونايسوس بولسا ئىسمى-جىسمىغا لايىق « مەي ئىلاھى » ، ئۇ مەي-شاراپ ئىچىپ، ئۆزىنىڭ ئىچىگە پاتماي قالغان غايەت زور كۈچ ۋە ھاياتلىق ئىرادىسى ئارقىلىق ئېرىشكەن بازغاندەك كەسكىنلىك بىلەن ھەممىنى كۇمپەي-كۇم قىلىپ ، ھەممىنىڭ ۋەتىۋەرىكىنى ئۇچۇرىدۇ ، بۇ جەرياندا ئۇ ئەقىل-ئىدراكقا قارىمايدۇ ، ئۆرپ-ئادەتكە قارىمايدۇ ، ئەخلاق نىزاملارغا قارىمايدۇ ، بولۇپمۇ دىنغا قارىمايدۇ ، ئۇنىڭ ۋەزىپىسى پەقەتلا ھەممىنى بۇزۇش ، شۇ ئارقىلىق ئۆزىنىڭ ئىنسانىيلىقىدىن ھالقىش ، شۇنداق قىلىپ مەڭگۈلۈك قايتىلىنىشنى ئىشقا ئاشۇرۇش . بۇ خىل ھالقىش بولۇپمۇ دىنىي ئەھكاملاردىن ھالقىشقا قارىتىلغان ، نىچشې « قاراڭلار بۇ ئادەمگە » ناملىق كىتابنىڭ ئاخىرىنى « ــــــ سىلەر ئەمدى مېنى چۈشەندىڭلارمۇ ؟ ــــــــ مەي ئىلاھى دېيونايسوس بولسا كرېستقا مىخلانغان ئەيسا پەيغەمبەرنىڭ ئەشەددى رەقىبى .... » دەپ چۈشۈرىدۇ ، بۇ ھەم نىچشېنىڭ ئۆز قولى بىلەن يازغان ئەڭ ئاخىرقى يازمىسى بولۇشى مۇمكىن . شۇڭا ، زۇلپىقار بارات ئەپەندىنىڭ بايانلىرىنى ھېچبولمىغاندا مەسلىھەتلىشىپ بېقىشقا ئەرزىيدۇ : نىچشې زادى نېمىدىن ھالقىغان ؟ بۇرژۇئازىيەنىڭ ئۆزىنىلا ئويلايدىغان شەخسىيەتچىلىكىدىن ھالقىغانمۇ ؟ مېنىڭ جاۋابىم : ئۇنداق ئەمەس . ئۇنىڭدىن باشقا ، نىچشېنىڭ پۈتكۈل ھاياتىنى ئۇنىڭ پەلسەپە ئىددىيىسىنىڭ ئۆزى دىيىشكە بولىدۇ . ئۇ قانداق پىكىر قىلغان بولسا ، شۇنداق ياشىغان ، كىتابتىكى قۇرمۇ-قۇر خەتلەر دەل ئۇنىڭ ھاياتىنىڭ ئۆزى شۇ : كىسەل ئازابى ئۇنى چىرمىغان ، ئۇ ئۆزىنىڭ ئالىي مەكتەپ پروفېسورلۇق ھاياتىدىن يىرگەنگەن ، كىشىلىك ئالاقىدىن يىرگەنگەن ، مەنىسىز مەۋجۇتلۇقتىن يىرگەنگەن ، ئاخىرى بۇنداق يىرگىنىشتىن ھالقىش ئۈچۈن ، ئىنسان ئۆزىدىن ھالقىشى كېرەكلىنى كۆرۈپ يەتكەن ، بارا-بارا يالغۇز تەپەككۇر قىلىش ئۇنىڭ ھاياتىنى تەشكىل قىلغۇچى بىردىنبىر ئامىلغا ئايلانغان ، ئاندىن ئۇ ئەسەر يازغان ــــــ ئۆزىنىڭ گىپى بويىچە ئېيتقاندا ، ئۇ بىر پۇتىنى ئۇ ئالەمگە ساڭگىلىتىپ قويۇپ تۇرۇپ يازغان ؛ شۇڭا ئۇ مۇشۇنداق مەشھۇر ئەسەرنى بارلىققا كەلتۈرەلىگەن . ئۇنىڭ ئۈستىگە ، « زورو ئاستىر شۇنداق دەيدۇ » دېگەن بۇ ئەسەر ئۇنىڭ بارلىق پەلسەپە ئىددىيىسىنىڭ جۇغلىنىپ ئىپادىلىنىشى بولۇپ ھېسابلىنىدۇ . شۇنىڭ ئۈچۈن ، « زورو ئاستىر شۇنداق دەيدۇ » دېگەن بۇ ئەسەرنىڭ مەشھۇرلىقىنى تولۇق ھېس قىلىش ئۈچۈن ، نىچشېنىڭ ئۆزىنى ، ئۇنىڭ ھاياتىنى ، ئۇنىڭ پۈتكۈل پەلسەپە ئىددىيىسىنى ئازراق بولسىمۇ چۈشىنىش بەلكىم زۆرۈر بولسا كېرەك . بۇنىڭدا نىچشېنىڭ « قاراڭلار بۇ ئادەمگە » دېگەن ئەسىرى ياخشى رول ئوينىيالىشى مۇمكىن . |
|