تۇنۇر بېشىدا "ھېكايە" تور ئەسەرلىرى ئانا تۇپراق مۇنبىرى

بۇ ھېكايىنى ئىلگىرى دوستۇمنىڭ دوستى ئۇنىڭغا ئېيتىپ بەرگەن ئىكەن، كېيىن دوستۇم ماڭا ئېيتىپ بەردى. دەسلەپ ئاڭلىغان چېغىمدا "ھە" دەپلا قۇيۇپتىمەن. كېيىنچە بۇ ھېكايىنى ئويلىسام تۇلىمۇ ئىچىنىشلىق بىر ئىش بولغانلىقىنى ھىس قىلدىم. شۇ سەۋەپ بۇ ھېكايىنى يېزىش ئۈچۈن قۇلۇمغا قەلەم ئالدىم.
ئەتىگەنلىك قۇياش چاڭقىپلا چىقتى. زورىخان ئانا 60 ياشنىڭ قارىسىنى ئالغان تۇلىمۇ يوۋاش ئايال ئىدى. بۇ ئانا ھەر كۈنى سەھەر تۇراتتى. بۇگۇنمۇ پىشايۋاندا ئەتىگەنلىلىك چايغا تۇتۇش قىلغان ئىدى. بۈگۇن ئۇنىڭ ئۈچۈن ئىش بىسىۋالغان بىر كۈن بولدى. شۇڭا ئانا ناماز ۋاقتىدا ئورنىدىن تۇرۇپ، ئىككى راكەت نامازنى بىجاندىل ئورۇنداپ بولغاندىن كېيىن ھويلا-ئاراملارنى تازلىدى. ئېغىلدىكى قويلارغا ئوت-چۆپ تاشلىدى،ئۆيدە نان تۈگەپ قالغاچقا، سەھەردە ناننىڭ خېمىرىنى يۇغۇرۇپ قېلىن ئەدىيالغا يۆگەپ قۇيۇپ، ئەتىگەنلىك چايغا تۇتۇش قىلغان ئىدى.
كۈن ئاسـتا-ئاستا ئۆرلەشكە باشلىدى، ھاۋامۇ ئاستا_ئاستا قىزىۋاتاتتى. زورىخان ئانا ئەتىگەنلىك چېيىنى يالغۇز ئولتۇرۇپ ئىچىۋالدى_دە، بولغان خېمىرنى نان راسلاشقا باشلىدى.
-ئەجەپ باللارغۇ بۇ، ھەر كۈنى چۈشكىچە ئۇخلىغان. خۇدايىم توۋا، ھازىرقى ياشلاردا ئىنساپ،دىيانەت ئۈچۈپ قالدىمۇ نىمە؟
ئانا ئۇدۇلدىكى ھۆجىرىغا ئورنىدىن تۇرۇپ بويۇنداپ قاراپ باقتى. ئوغلى بىلەن كېلىننى بىر خىلدا پۇشۇلداپ ئۇخلاۋاتاتتى، ئانا بېشىنى سېلكىپ قۇيۇپ، سۇپا بېشىغا ئولتۇرۋالدى، قوللېرىنى ھەركەتكە كەلتۇرۇپ نان راسلاشقا چۇشتى. ئانا ئۆزىنىڭ كېلىن بولغان چاغلېرىنى ئەسلەپ قالدى. دەسلەپ يات بىر بۇسۇغىغا قەدەم تەشىرىپ قىلغان ئەشۇ چاغلېرىنى ئەسلەپ قالدى.خوراز چىللىغان ھامان ئورنىدىن تۇراتتى، ئۆزى نامازنى ئۇقۇپ بۇلۇپ،ئېرىنى ئويغۇتـۇپ تاھارەت سۇيى تەڭشەپ بېرىپ، قېيىنئاتا،قېيىنانىسىغا تاھارەت سۇيى تەڭشەپ قۇياتتى.ئاندىن كېيىن يۇغان يامداق بىلەن ھۇيلا-ئاراملارنى ۋە كۇچىلارنى پاكىز سۇپۇرۇپ قۇياتتى.قېيىنانسى بىلەن تەڭ نان ياقاتتى، بەزى چاغلاردا ئېرىق بۇيىدا كۈنلەپ كىر يۇياتتى. ئانا ئۈچۇن بۇ ئىشلار شۇ چاغدا مۇققەدەس بىر بۇرچتەك تۇيۇلاتتى، بۇنىڭدىن ئېرى،قېيىنئاتا-قېيىنانىسى سۈيۇنەتتى. ئانا بۇ ئادەتنى تا ھازىرغىچە داۋاملاشتۇرۇپ كەلدى.
رەھمەتلىك ئېرى تۇلىمۇ كۆيۇمچان ئەر ئىدى. ئۇلار توي قىلىپ بىر نەچچە يىلدىن كېيىن بىر بۇدۇرۇق ئوغۇل پەرزەنتلىك بولدى.ئۇلار بۇ ئوغۇلنى تـۇلىمۇ ئەتىۋارلاپ باقتى،كېيىنچە ئانا پەرزەنتلىك بولالمىدى.ئۆغلى ئەخمەت 18ياشقا كىرگەن يىلى بىر قارا قىشتا ئاتا كۈمۈر ئىلىپ كېلىش ئۈچۈن كۈمۈرلىككە كەتكەنچە قايتىپ كېلەلمىدى. ئانا كۆپ ھەسىرەتلەندى،يىغلىدى ئاخىرى يەنىلا ئاللاھنىڭ ھۈكۈمىگە بويسۇندى.
"تاراق" قىلىپ ئىچىلغان ئىشىك ئاۋازىدىن ئانا چۇچۇپ ئىشىك تەرەپكە قارىدى. ئوماق كېلىنى سەت كېرىلىپ ھۆجىرىدىن چىقىپ كىلىۋاتاتتى.ئانا بىر ئاز ئەپسىزلىك ھىس قىلىپ، بىشىنى سىلىپ ئۆز ئىشىغا بەنت بولدى. كېلىن ئىشىك ئالدىدا بىر ئاز تۇرغاندىن كېيىن، سۇپا ئالدىدىكى قول چوگۇننى ئىلىپ ھۆجىرىسىغا كىرىپ كەتتى.
ئانا ناننى راسلاپ بولدى. قۇياش خېلى ئورلەپ قالغان ئىدى. ھاۋامۇ تىنجىشقا باشلىدى. ئانا قۇرۇق ئۇتۇنلارنى تۇنۇر بېشىغا دوۋۇلەپ قۇيۇپ، تۇنۇر ئىچىگە ئوت ياقتى، قۇرۇق ئۇتۇننى بىر-بىرلەپ تۇنۇر ئىچىگە تاشلىدى، تۇنۇر ئىچىدىكى قۇرۇق ئۇتۇن چاراسلاپ كۈيۈشكە باشلىدى. تۇنۇر قىزىدى،ئانا نان تۇشۇشقا تەرەددۇتلەندى.
كېلىن بىلەن ئوغۇل سۇپا ئاستىدا ناشتىلىق قىلىۋاتاتتى، ئانا يۇغان تاۋاققا ناننى سېلىپ تۇشۇشقا باشلىدى.ئانىنىڭ ھەر بىر ھەرىكىتىنى كۆزىتىپ ئولتۇرغان كېلىن بىر ئاز خېجىل بولغان چېغى، ئىتتىك ئورنىدىن تۇرۇپ تاۋاقلارغا نان سېلىشقا باشلىدى.ئانا بىلەن كېلىن نانلارنى تۇشۇپ بولدى. ئىسسىق ھاۋا بىلەن قىززىق تۇنۇر بېشى چىدىغۇسىز دەرىجىدە قىزىپ كەتكەن ئىدى، ياش كېلىن بۇنىڭغا چىدىيالمىدى. ئانا يەنىلا بىر ئىزىدا ئىشىنى داۋاملاشتۇرىۋاتاتتى.قولىغا يەڭلىكنى ئىلىپ، تۇنۇر ئىچىگە ئېڭشىپ بىر-بىرلەپ ناننى چاپلاشقا باشلىدى،تـۇنۇر ئىچىدىكى قىززىق ئوت تەپتىدىن ئاننىڭ يۇز-كۆزلېرىدىن شۇرۇلداپ تەر قۇيۇلۋاتاتتى، ناننىڭ يېرىمى تـۇنۇرغا چاپلىنىپ بولدى.ئانا قىززىق ئوت تەپتىدىن يۇزلېرى قىزىرىپ ھاسىراپ كەتتى. كېلىن ئانىغا سەپسالدى، كۆڭلىدە نان يېقىپ بېقىش ئىستىكى تۇغۇلدى.
-ئانا، مەن چاپلاپ باقايمۇ؟
-قىزىم، چاپلالارسىزمۇ؟
-سىناپ باقمايمەنمۇ.
ئانا كېلىننىڭ سۆزىدىن بىر ئاز راھەت ھس قىلغاندەك بولدى، قولىدىكى يەڭلىكنى كېلىنگە ئۇزاتتى. كېلىن يەڭلىكنى ئىلىپ ئانا سۇۋاپ بەرگەن ناننى يەڭلىككە قۇيۇپ تۇنۇرغا ئېڭشتى، قىززىق تۇنۇر ئىچى كېلىنگە دوزاخنى ئەسلەتتى بولغاي ئېڭشتىيۇ كەينىگە داجىپ كەتتى.
-نىمانچە ئىسسق بۇنىڭ ئىچى.
كېلىن غۇدىراپ قۇيۇپ، ئىككىنچى قىتىم تۇنۇرغا ئېڭشتى. "ۋايجان" كېلىن قولىدىكى ناننى تۇنۇر ئىچىگە تاشلىۋەتتى. قولى بىلەن پىشانىسىنى چىڭ تۇتۇۋالغان ئىدى. ئانا نىمە بولغانلىقىنى بىلەلمەي كېلىنىنىڭ يېنىغا يۇگۇرۇپ كەلدى.
-نىمە بولدى قىزىم؟
-پىشانەمنى كۆيدۇرۋالدىم-قاراڭ!
كېلىن پىشانىسىنى ئانىغا كۆرسەتتى. ئانا ئازىراق يېرى چاۋۇراپ قالغان پىشانە تېرىسىگە قاراپ خېجىل بولدى. سۇپا ئالدىدا چاي ئىچىپ ئولتۇرغان ئەخمەت يۇگۇرۇپ ئايالىنىڭ يىنىغا كەلدى.
-نىمە بولدى جىنىم؟
-پىشانەمنى كۆيدۇرۋالدىم.
-قانداق قىلىپ؟
-نان ياقىمەن دەپچۇ.
ئەخمەت ئورۇلۇپ ئانىسىغا قارىدى، ئانا خېجىل بولغان ھالدا تۇنۇر بېشىدا تۇراتتى.
-ئانا، كېلىنىڭنى ئارلاشتۇرۋالغۇچە، بۇ نانلارنى ئۆزەڭ ياقساڭ بولمامدۇ؟
ئوغلىنىڭ ئاغزىدىن چىققان سۆزگە ئانا ھەيران قالدى. لېكىن ھېچنىمە دىمىدى.
ئەر-خۇتۇن بىر-بىرنى قولتۇقلىشىپ ھۆجىرىغا كىرىپ كېتىشتى. ھاۋا تېنجىشقا باشلىدى.ئانىنىڭ كۆزىدىن ياش سىرغىشقا باشلىدى. يۇز-كۆزلېرىدىن تەر تۇكۇلۇپ تۇراتتى. مىسكىن ئانا قالغان نانلارنى يېقىۋىتىش ئۈچۈن تـۇنۇر ئىچىگە ئېڭشتى.