| erhabi | 2011-10-05 07:51 |
| چىلىدە ياسالغان دۇنيانىڭ ئەڭ چوڭ تېلېسكوپى رەسمىي خىزمەتكە كىرىشتۈرۈلدى ئالىملار، ئالما نامى بېرىلگەن غايەت زور چوڭلۇقتىكى تېلېسكوپ ئارقىلىق مىلياردلاچە يىل كەينىگە يېنىپ، ئالەمنىڭ ھازىرقى ھالىتىگە قانداق كەلگەنلىكىنى تەتقىق قىلىدۇ. ياسىلىشىغا 10 يىل ۋاقىت سەرپ قىلىنغان، بىر-بىرىگە چېتىلغان بىر يۈرۈش تېلېسكوپتىن تەشكىل تاپقان تېلېسكوپنىڭ سانى ھازىرچە 12 ئەتراپىدا بولۇپ، 2013-يىلغىچە بۇ ساننى 66گە يەتكۈزۈش نىشان قىلىنماقتا. ياۋروپا ئىتتىپاقى، ئامېرىكا قوشما ئىشتاتلىرى ۋە ياپونىيە قاتارلىق دۆلەت ۋە تەشكىلاتلار ھەر قايسى جەھەتتىن قوللىغان مەزكۇر لايىھەگە 600 مىليون دوللار سەرپ قىلىندى. كۆز بىلەن كۆرگىلى بولمايدىغان نۇرلارنى كۆرگىلى بولىدىغان تېلېسكوپ، يېڭى يۇلتۇزلارنى تەشكىل قىلغان زىچ سوغۇق گاز بۇلۇتلىرىنى كۆرۈنىدىغان ھالەتكە ئېلىپ كېلىدۇ. ھازىرغىچە ھېچقانداق بىر تېلېسكوپ ئىگە بولمىغان ئالاھىدىلىكلەرگە ئىگە بولغان تېلېسكوپ، ئالەمنىڭ بۇلۇڭ بۇچقاقلىرىنى، 70 مىليون نۇر يىلى ئۇزاقلىقتىكى ئىككى يۇلتۇزلار سىستېمىسىنىڭ سوقۇلۇشىنى كۆزىتىشكە باشلىدى. بۇ تېلېسكوپنىڭ ئاستىرونومىيەنىڭ يېڭى دەۋرگە قەدەم قويۇشقا تۈرتكە بولغانلىقىنى بىلدۈرگەن ئالىملار، مەزكۇر تېلېسكوپ ئارقىلىق، كائىناتنىڭ ھازىرقى ھالىتىگە قانداق كەلگەنلىكىنى بىلىپ بېقىشنى ئويلايدۇ. | |