سەئىد قۇتۇب(1906-1966)مىسىرنىڭ ئاسيوت ئۆلكىسى مۇشا دەيدىغان كىچىك بازارداتۇغۇلغان،ياش ۋاقتىدا پايتەخت قاھىرەگە كىلىپ ئوقۇغان ۋە خىزمەت ئىزدىگەن،كىيىن ئوقوتقۇچى بولغان،دەسلەپ دىندىن خالى مىللەتچى بولۇپ،مىللەتچى سىياسىي پارتىيە(ئەلۋەفدى)نى قىزغىن قوللىغان،بۇ چاغدا ئۇ جامالىددىن ئافغانى، موھەممەدئابدۇ،موھەممەد رەشىيد رىزا قاتارلىق يىقىنقى زامان مۇتەفەككۇرلارنىڭ ئەسەرلىرىنى ئوقۇغان،ھەمدە شۇ چاغدىكى جەمئىيەت ئەھۋالىنى،ۋە تۆۋەن قاتلامدىكى مۇسۇلمانلارنىڭ ئەھۋالىنى چوڭقۇر كۈزەتكەن . CDJ@Tdp
30-يىللانىڭ ئاخىرى سىياسىي ۋە ئىجتىمائىي جەھەتلەردە مۇناسىۋەتلىك ماقالىلىرىنى ئىلان قىلىشقا باشلىغان.سەئىد قۇتۇب 1948-1950-يىلىغىچە ئامېرىكىغا بېرىپ 2يىل ئوقۇغان،ئاساسلىق مائارىپ باشقۇرۇش جەھەتتە بىلىم ئاشۇرغان. بۇ قېتىمقى ئوقۇشى ئارقىلىق ئۇ غەرىپ جەمئىيىتى ۋە مەدەنىيىتىنى يەنىمۇ ئىلگىرلەپ تۇنۇغان ۋەچۈشەنگەن.
ئۇ غەرىپ دۇنياسىنىڭ ماددى تۇرمۇشى تەرەققى تاپقان بولسىمۇ لىكىن روھىي جەھەتتە مەنىسىز،جەمئىيەتنىڭ چىرىك ئىكەنلىگىنى ھېس قىلغان ئۇ «غەرىپنىڭ يولىنى مۇسۇلمانلار رايونلىرىدا قوللىنىشقا بولمايدۇ» دەپ قارىغان.ئەنگىليىنىڭ مىسىر،پەلەستىندە ۋە فىرانسىيىنىڭ سۈرىيە،تونىس،ئالجىريە قاتارلىق جايلارداقىلغان-ئەتكەنلىرىنى كۆزىتىش ئارقىلىق غەرىپ دۆلەتلىرىنىڭ نىشانى ئىسلامىيەتنى تۇلۇق بويسۇندۇرۇش ئىكەنلىكىنى كۆرۈپ يەتكەن.
دەۋىرداش نۇرغۇن كىشىلەر تېخىمۇ رادىكال ئەرەپ مىللەتچىلىكىگە ۋە سوتسىيالىزىمغا بۇرالغاندا ئۇ باشقىلارغا ئوخشىمايدىغان يولنى تاللىۋالغان.يەنى رىئال ئىجتىمائى،سىياسىي مەسىلىلەرنى ئىسلامنىڭ ئەسلى ئىدىيىسىگە تايىنىپ ھەل قىلىش يولىنى تاللىۋالغان. + }"+
50-يىللارنىڭ باشلىرى ئۇنىڭ ئەسىرى«ئىسلام بىلەن كاپتالىزىمنىڭ توقۇنىشى»جامائەت بىلەن يوزكۆرۈشتى،بۇ ئەسەر ئۇنىڭ دىندىن خالى مىللەتچىلىك ئىدىيىسىدە ئەمەس،پۈتۈنلەي ئىسلامنىڭ ساپ يولىنى ياقىلايدىغانلىقىدىن دىرەك بەرگەن.
سەئىد قۇتۇب باشتىلا مۇسۇلمان قېرىنداشلار ئۇيۇشمىسىغا ھېسداشلىق قىلىش ۋە ئۇنى قوللاش پوزىتسىيىسىدە بولغان.قېرىنداشلار ئۇيۇشمىسىنىڭ بەزى پائالىيەتلىرىگە قاتناشقان.
لىكىن بۇ چاغدا ئۇيۇشمىغا رەسمى كىرمىگەن.شۇنىڭ بىلەن بىللە«ئەركىن ئوپىتسىرلار تەشكىلاتى» بىلەنمۇ قۇيۇق مۇناسىۋەت قىلىپ تۇرغان«ئەركىن ئوپىتسىرلار تەشكىلاتى»1952-يىلى مۇسۇلمان قېرىنداشلار ئۇيۇشمىسىنىڭ قوللىشى بىلەن پادىشاھ پارۇقنىڭ ھاكىمىيىتىنى ئاغدۇرۋىتىپ مىسىرجۇمھۇرىيىتىنى قۇرغان.
لېكىن مۇسۇلمان قېرىنداشلار ئۇيۇشمىسى يېڭى ھۆكۈمەتگە كىرەلمىگەن.مۇسۇلمان قېرىنداشلار ئۇيۇشمىسى بىلەن جامال ئابدۇ ناسىر باشچىلىغىداجۇمھۇرىيەت تۈزۈمىدىكى ھاكىمىيەتنىڭ مۇناسىۋىتى يىرىكلىشىشگە باشلىغان.
ھەمدە بۇ ئىككىسىنىڭ ئوتتۇرىسىدا تۇقۇنۇش يۈزبەرگەن.سەئىد قۇتۇپ يىڭى ھۆكۈمەتكە نارازى بۇلۇپ،قېرىنداشلار ئۇيۇشمىسىغا رەسمىي كىرىپ،جامال ئابدۇناسىر ھاكىمىيىتى بىلەن قارشىلىشىش يولىغا ماڭغان.
مۇسۇلمان قېرىنداشلار ئۇيۇشمىسىنىڭ بەزى ئەزالىرى 1954-يىلى جامال ئابدۇناسىرنى ئۆلتۈرۈۋەتمەكچى بولۇپ مۇۋەپپىقىيەت قازىنالمىغان. 1V,@uY)s
ھۆكۈمەت مۇسۇلمان قىرىنداشلار ئۇيۇشمىسىنى كەڭ كۆلەمدە باستۇرۇپ،نەچچە مىڭ ئادەمنى قولغا ئالغان.بەزى ئادەملەرگە ئۆلۈم جازاسى بەرگەن.سەئىد قۇتۇپمۇ قولغا ئېلىنغان، «خەلق سوتى»سوراق قىلغاندىن كېيىن 15 يىل تۈرمىگە قاماش جازاسى بەرگەن.
ئۇ ئاغرىقچان بولغاچقا تۈرمىدىكى كۆپ ۋاقىتنى دوختۇرخانىلاردا ئۆتكۈزگەن.شۇنىڭ بىلەن ئۇ ئېغىرئىشلارنى قىلماي تەپەككۇر قىلىشنى ۋە يىزىقچىلىقنى داۋاملاشتۇرغان.ھۆكۈمەتنى قوللاشتىن،ھۆكۈمەتتىن ئۈمىد كۈتۈشدىن ئۈمىتسىزلىنىشكە ۋە نەپرەتلىنىشكە ئۆزگەرگەن. =R0f{&"i
رىئال جەمئىيەتنىڭ سىياسى تۈزۈلمىسىدىن نارازى بولغانلىقى كۆرەشنىڭ تەكرار ئوڭۇشسىزلىققا ئۇچىرىغانلىق تۈپەيلى،سەئىدقۇتۇپنىڭ ئىدىيىسى ئىنتايىن كەسكىنلەشكەن.ئۇ ئەبولئەلا مەۋدۇدى،ھەسەنول بەنناقاتارلىقلارنىڭ ئىسلام ئىدىيىسىنى توپلاپ،ئۆزى ئىجابىي تەرەققى قىلدۇرۇش ئارقىلىق مۇكەممەل شۇنداقلا تېخىمۇ جەڭگىۋار چاقىرىق كۈچىگە ئىگە بولغان ئىسلام نەزىرىيىسىنى ئوتتۇرىغا قويغان. Pz50etJ
ئۇ تۈرمىدە يېتىپ «بىزنىڭ دىنىمىز»« دىنىمىز نىڭ ئىستىقبالى»«يول بۇ يەردە»قاتارلىق ئەسەرلەرنى يازغان.مۇسۇلمان قېرىنداشلار ئۇيۇشمىسى ئۇلارنى بېسىپ تارقاتقان.شۇنداق قىلىپ سەئىد قۇتۇب تۈرمىدە بولسىمۇ ئۇنىڭ ئەسەرلىرى سىرتقا مەخپى تارقىلىپ جەمئىيەتتە چوڭ تەسىر پەيداقىلغان.
جامال ئابدۇ ناسىر ھۆكۆمىتى بىر تۈركۈم سىياسىي گۇناھكارلارنى تۈرمىدىن قويۇپ بەرگەندە سەئىد قۇتۇبمۇ سالامەتلىگى تۈپەيلى مۇددەتتىن بۇرۇن قويۇپ بىرىلگەن.سەئىد قۇتۇب تۈرمىدىن چىققاندىن كېيىن داڭقى ۋە تەسىرى تۈپەيلى مۇسۇلمان قېرىنداشلار ئۇيۇشمىسى ئۇنى دەرھال رەھبەرلىك ئورگىنىنىڭ ئەزالىقىغا سايلىدى.
ئۇزۇن ئۆتمەي مۇسۇلمان قېرىنداشلار ئۇيۇشمىسىدىكى ئەزالار پىلانلىغان زۇڭتۇڭ،مىنىستىرلارنى ئۆز ئىچىگە ئالغان ھۆكۆمەت ئەمەلدارلىرىنى قەستلەپ ئۆلتۈرۈش ۋەقەسىگە چېتىلىپ قالغان.
مەخپى پىلان ئاشكارىلىنىپ قالغاندىن كېيىن سەئىد قۇتۇپ ۋە مۇسۇلمان قېرىنداشلار ئۇيۇشمىسىنىڭ بىرتۈكۈم ئەزالىرى1966-8-ئايدا يەنە قولغا ئىلىنىپ سوراق قىلىنىدۇ.بۇقېتىمقى سوراقتا سەئىد قۇتۇب ئۆزىنى ئاقلىمايدۇ،بەلكى سوتتا ئىسلام دىنىنىڭ سىياسى ئىدىيىسىنى ئەتراپلىق شەرھىلەيدۇ.
ئۇنىڭ دۆلەتتىن،مىللەتتىن،سىنىپدىن ھالقىغان بۇ ئەقىدە ۋە پىكرى سوتنى زىلزىلىگە سېلىۋىتىدۇ.شۇ چاغدىكى جەمىيەتتىمۇ غۇلغۇلا قوزغىۋېتىدۇ،.سەئىد قۇتۇپ ۋە مۇسۇلمان قېرىنداشلار ئۇيۇشمىسىسىنىڭ بەزى ئەزالىرىغا ھۆكۈمەت ئۆلۈم جازاسى بېرىدۇ،.شۇ چاغدا ئۇ دەل 60 ياشقاكىرگەن ئىدى.
سەئىد قۇتۇپ ھاياتىدا نۇرغۇن ئەسەر يازغان.بۇلارنىڭ ئىچىدە ئۇنىڭ تۈرمىدە يازغان ئەسىرى«يول بۇ يەردە»تەسىرى ئەڭ چوڭ بولۇپ بۇ ئەسەرئۇنىڭ ئىدىيىسىگە ئەڭ ۋەكىلىك قىلالايدۇ.بۇ كىتابتا ئۇئىسلامنىڭ ئىدىيىسىنىڭ نەزىرىيىسىنى سىستىملىق شەرھىلىگەن ئاساسلىقى مۇنداق ئىككى تەرەپنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ. )Q1aAS3
1-رىئاللىقتىكى تۈزۈلمىلەرنى تۇلۇق ئىنكار قىلىدۇ.سەئىد قۇتۇپ «زامانىمىز دۇنياسى، جۈملىدىن مۇسۇلمان دۆلەتلىرى ھېلىمۇ جاھىلىيەت-ئىسلامدىن بۇرۇنقى ھالىتىدە تۇرۇۋاتىدۇ» دەپ قارايدۇ.ئۇ مۇنداق دەيدۇ«بىز بۈگۈن ئىسلامىيەتتىن بۇرۇنقىغا ئوخشاش،ھەتتائۇنىڭدىنمۇ بەتتەر جاھىلىيەت ئىچىدە تۇرۇۋاتىمىز. 3nBZ+n4z
ئەتراپىمىزدىكى ھەممە نەرسەكىشىلەرنىڭ كۆز قاراش ۋە ئىتىقادى ئادەت يوسۇنلىرى كىشىلەرنىڭ مەدەنىيەت،سەنئەت ۋە ئەدەبىيات جەھەتتىكى مەنبەسى ۋە جەمئىيەت نىزامى قانۇن چىقىرىش جاھىلىيەت ئىچىدە تۇرۋاتىدۇ.بىز ئىسلام مەدەنىيىتى،ئىسلام مەنبەسى ياكى ئىسلام پەلسەپىسى ۋە ئىدىيىسى دەپ قارىغان نەرسىلەرمۇ ئەمىلىيەتتە مۇشۇنداق جاھىلىيەت«دىنسىزلىق» نىڭ تەركىۋى قىسمىدۇر»ئۇنىڭ قارىشچەبۇنداق جاھىلىيەت سىياسىي جەھەتتە اللەنىڭ يەر يۈزىدىكى ھوقۇقىغا تاجاۋۇز قىلىشدا يەنى بەزى ئادەملەرنىڭ ئەخلاق،كۆزقاراشلارنى بەلگىلەش،«قانۇن ۋە تۈزۈملەرنى تۈزۈش ھوقۇقىغا ئىگىمىز» دەپ قاراپ بىر قىسىم كىشىلەرنىڭ يەنە بىرقىسىم كىشىلەرگە ھۆكۈمرانلىق قىلىشدا ۋە بېسىم ئىشلىتىشىدە ئىپادىلىنىدۇ.
ئۇ مۇنداق دەيدۇ«فاشىزىم،كوممونىزىم،كاپىتالىزىم ياكى نۆۋەتتە ئەرەپ دۇنياسىدا ئېلىپ بېرىلىۋاتقان مىللەتچىلىك سوتسىيالىزىم ئىدىلوگىيسى بولۇشىدىن قەتئى نەزەربۇلارنىڭ ھەممىسى جاھىلىيەتدۇر.چۈنكى بۇلار اللە تەرىپىدىن كەلگەن ئەمەس. tE0{ae
ئادەمنى اللە قا بويسۇندۇرماستىن بەلكى ئادەمنى ئادەمگە بويسۇندۇرىدۇ»ئۇيەنەمۇنداق دەيدۇ« مىللەتچىلىك ھوقۇقىنى اللەقا مەنسۇپ قىلماستىن مىللەتكە مەنسۇپ قىلىدۇ شۇنىڭ ئۈچۈن بۇ ئىسلام ھىساپلانمايدۇ . ;[o:VuTs
2-ساپ ئىسلام نىزامىنى يېڭى باشتىن ئورنىتىشنى تەشەببۇس قىلىدۇ.سەئىد قۇتۇب مۇنداق دەيدۇ«جاھىلىيەتتىن قۇتۇلۇشنىڭ ئۇسۇلى شۇكى ھەركەت قوللىنىپ اللە نىڭ تۇلۇق ھوقۇقىنى ۋە ھۆكۈمرانلىقىنى تىكلەش لازىم.اللە نىڭ بىردىنبىر ئىلاھ ئىكەنلىگىنى جاكارلاش…قوزغىلىپ ھەرقانداق شەكىلدىكى ،تۈردىكى ۋە ئۇسۇلدىكى ئادەملەرنىڭ ھۆكۈمرانلىقىغا قارشى تۇرۇش،يەر يۈزىدە ئادەملەرنىڭ ھۆكۆمرانلىقىنى كۇمپەيكۇم قىلىپ،اللەنىڭ پادىشالىقىنى تىكلەشتىن…ھوقۇقنى ئىنسان ئىچىدىكى ھوقۇقدارلاردىن قايتۇرۇپ ئېلىپ،بىردىن بىر اللەقا قايتۇرۇپ بىرىشتىن،ئادەملەرنىڭ قانۇنىنى ئەمەلدىن قالدۇرۇپ،تەڭداشسىز مۇقەددەس ئالى قانۇن اللەنىڭ قانۇنىنى تىكلەشتىن دىرەك بىرىدۇ». k*_Gg
سەئىد قۇتۇپ مۇنداق دەپ ئوتتۇرىغا قويىدۇ«اللەنىڭ ھۆكۈمرانلىقىنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش ئۈچۈن ، مۇسۇلمانلار ھىجرەت قىلىپ،زامانىمىزدىكى بۇنداق جاھىلىيەتتىن ئۈزىل-كىسىل قۇتۇلۇپ،پوتۈنلەي ئىسلام ئۇسۇلى ۋە ئۆلچىمى بۇيىچە قۇرۇلغان جەمئىيەتنى بەرپا قىلىشى، مىللەتچىلىك،ۋەتەنپەرۋەرلىك دىگەندەك ئىسلامىيەتكە يات تەسىرلەرنى پۈتۈنلەي تازىلىۋىتىشى لازىم. ئوتتۇرىغا قويغان «ھىجرەت»جۇغراپىيە جەھەتتىكى كۆچۈشنىلا ئەمەس، بەلكى مۇسۇلمانلار جاھىلىيەت بىلەن كۆرەش قىلىش،اللەنىڭ ئىشلىرى ئۈچۈن جەڭ قىلىش ئارقىلىق ئسلام نىزامى بەرپا قىلىنغان مۇھىتقا كۆچۈشنى كۆرسىتىدۇ. =?|$}vDO[
ئۇنى دەۋەت-چاقىرىقلار،قۇرئان ئايەتلىرىنى ئوقۇپ بىرىش بىلەنلا ئەمەلگەئاشۇرغىلى بولمايدۇ.چۈنكى خەلىقنىڭ بوينىغا زەنجىر سىلىۋالغانلا اللەنىڭ يەرشاردىكى نۇپۇزىنى تارتىۋالغانلار بۇنداق چۈشەندۈرۈش ۋە نەسىھەتلەرگە ئورۇننى ئۆتكۈزۈپ بەرمەيدۇ»سەئىد قۇتۇپ تەكىتلەپ مۇنداق دەيدۇ«ھازىرقى مۇھىم ۋەزىپە مەۋجۇت بولۇپ تۇرىۋاتقا غەيرى ئىسلام تەرتىپلىرىنى تازىلاپ،ئىسلام جەمىيىتى بەرپا قىلىشدىن ئىبارەت. {n>.Y-=
بۇنداق«تازىلاش»ئۆزگەرتىش ياكى ئىسلاھ قىلىش بولۇپلا قالماستىن ئۈزىل-كىسىل تۈپتىن ئۆزگەرتىش كىرەك» سەئىد قۇتۇپ كەلگۈسىدىكى ئىسلام دۆلىتىنىڭ لاھىيىسى توغرىسدا توختالمىغان.ئۇنىڭ قارىشچە ھازىرمەۋجۇت بولۇپ تۇرۇۋاتقان غەيرى ئىسلام تەرتىپلىرىنى تازىلاپ بولغاندىن كىيىن تەپسىلى لاھىيەنى ئاندىن ئويلىشىش كىرەك دىگەن. bF9.k
سەئىد قۇتۇپ مۇنداق دەپ ئوتتۇرىغا قويىدۇ«اللەنىڭ ھۆكۈمرانلىقىنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش ئۈچۈن ، مۇسۇلمانلار ھىجرەت قىلىپ،زامانىمىزدىكى بۇنداق جاھىلىيەتتىن ئۈزىل-كىسىل قۇتۇلۇپ،پوتۈنلەي ئىسلام ئۇسۇلى ۋە ئۆلچىمى بۇيىچە قۇرۇلغان جەمئىيەتنى بەرپا قىلىشى، مىللەتچىلىك،ۋەتەنپەرۋەرلىك دىگەندەك ئىسلامىيەتكە يات تەسىرلەرنى پۈتۈنلەي تازىلىۋىتىشى لازىم. ئوتتۇرىغا قويغان «ھىجرەت»جۇغراپىيە جەھەتتىكى كۆچۈشنىلا ئەمەس، بەلكى مۇسۇلمانلار جاھىلىيەت بىلەن كۆرەش قىلىش،اللەنىڭ ئىشلىرى ئۈچۈن جەڭ قىلىش ئارقىلىق ئسلام نىزامى بەرپا قىلىنغان مۇھىتقا كۆچۈشنى كۆرسىتىدۇ. oY~q^Y
ئۇنى دەۋەت-چاقىرىقلار،قۇرئان ئايەتلىرىنى ئوقۇپ بىرىش بىلەنلا ئەمەلگەئاشۇرغىلى بولمايدۇ.چۈنكى خەلىقنىڭ بوينىغا زەنجىر سىلىۋالغانلا اللەنىڭ يەرشاردىكى نۇپۇزىنى تارتىۋالغانلار بۇنداق چۈشەندۈرۈش ۋە نەسىھەتلەرگە ئورۇننى ئۆتكۈزۈپ بەرمەيدۇ»سەئىد قۇتۇپ تەكىتلەپ مۇنداق دەيدۇ«ھازىرقى مۇھىم ۋەزىپە مەۋجۇت بولۇپ تۇرىۋاتقا غەيرى ئىسلام تەرتىپلىرىنى تازىلاپ،ئىسلام جەمىيىتى بەرپا قىلىشدىن ئىبارەت. gy?uk~p
بۇنداق«تازىلاش»ئۆزگەرتىش ياكى ئىسلاھ قىلىش بولۇپلا قالماستىن ئۈزىل-كىسىل تۈپتىن ئۆزگەرتىش كىرەك» سەئىد قۇتۇپ كەلگۈسىدىكى ئىسلام دۆلىتىنىڭ لاھىيىسى توغرىسدا توختالمىغان.ئۇنىڭ قارىشچە ھازىرمەۋجۇت بولۇپ تۇرۇۋاتقان غەيرى ئىسلام تەرتىپلىرىنى تازىلاپ بولغاندىن كىيىن تەپسىلى لاھىيەنى ئاندىن ئويلىشىش كىرەك دىگەن. =V')}f~C
سەئىد قۇتۇپ مۇنداق دەپ ئوتتۇرىغا قويىدۇ«اللەنىڭ ھۆكۈمرانلىقىنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش ئۈچۈن ، مۇسۇلمانلار ھىجرەت قىلىپ،زامانىمىزدىكى بۇنداق جاھىلىيەتتىن ئۈزىل-كىسىل قۇتۇلۇپ،پوتۈنلەي ئىسلام ئۇسۇلى ۋە ئۆلچىمى بۇيىچە قۇرۇلغان جەمئىيەتنى بەرپا قىلىشى، مىللەتچىلىك،ۋەتەنپەرۋەرلىك دىگەندەك ئىسلامىيەتكە يات تەسىرلەرنى پۈتۈنلەي تازىلىۋىتىشى لازىم. ئوتتۇرىغا قويغان «ھىجرەت»جۇغراپىيە جەھەتتىكى كۆچۈشنىلا ئەمەس، بەلكى مۇسۇلمانلار جاھىلىيەت بىلەن كۆرەش قىلىش،اللەنىڭ ئىشلىرى ئۈچۈن جەڭ قىلىش ئارقىلىق ئسلام نىزامى بەرپا قىلىنغان مۇھىتقا كۆچۈشنى كۆرسىتىدۇ. [!U%''
ئۇنى دەۋەت-چاقىرىقلار،قۇرئان ئايەتلىرىنى ئوقۇپ بىرىش بىلەنلا ئەمەلگەئاشۇرغىلى بولمايدۇ.چۈنكى خەلىقنىڭ بوينىغا زەنجىر سىلىۋالغانلا اللەنىڭ يەرشاردىكى نۇپۇزىنى تارتىۋالغانلار بۇنداق چۈشەندۈرۈش ۋە نەسىھەتلەرگە ئورۇننى ئۆتكۈزۈپ بەرمەيدۇ»سەئىد قۇتۇپ تەكىتلەپ مۇنداق دەيدۇ«ھازىرقى مۇھىم ۋەزىپە مەۋجۇت بولۇپ تۇرىۋاتقا غەيرى ئىسلام تەرتىپلىرىنى تازىلاپ،ئىسلام جەمىيىتى بەرپا قىلىشدىن ئىبارەت. E3a^"V3p
بۇنداق«تازىلاش»ئۆزگەرتىش ياكى ئىسلاھ قىلىش بولۇپلا قالماستىن ئۈزىل-كىسىل تۈپتىن ئۆزگەرتىش كىرەك» سەئىد قۇتۇپ كەلگۈسىدىكى ئىسلام دۆلىتىنىڭ لاھىيىسى توغرىسدا توختالمىغان.ئۇنىڭ قارىشچە ھازىرمەۋجۇت بولۇپ تۇرۇۋاتقان غەيرى ئىسلام تەرتىپلىرىنى تازىلاپ بولغاندىن كىيىن تەپسىلى لاھىيەنى ئاندىن ئويلىشىش كىرەك دىگەن. 5~pxu
سەئىد قۇتۇپنىڭ ساپ ئسلام ئىدىيىسى مۇسۇلمانلارئاممىىسىنىڭ نارازلىق ھالىتىنى ئىسلاھ قىلىش پىسخىكىسىنى ناھايىتى زور دەرىجىدە ئىپادىلىدى.
ئۇ سوتتا سوراققا تارتىلغاندا كىشىلەر ئۇنىڭ مەردانىلىق بىلەن سۆزلىگەنلىرىنى ئاڭلاپ ئۆلۈمگە پەرۋاقىلمىغانلىقىنى ئۆز كۆزلىرى بىلەن كۆردى.بۇنداق ساپ ئىسلام نەزىرىيىسى دۇنيادىكى ئىسلامىي تەشكىلاتلارنى كۈچلۈك ئىدىيىۋى قورال بىلەن تەمىنلىدى. Yv=L'0K&
ئۇنىڭ نۇرغۇن ئەسەرلىرى،ساپ ئىسلامنى تەلەپ قىلغۇچىلارئوقۇيدىغان دەرىسلىك بولدى.
«خەلقئارادىكى ئىسلام دولقۇنى»ناملىق كىتاپتىن ئېلىندى . OfrzmL<K
Tf=1p1!3