رەسىمسىز مۇنازىرە: [-- تور بىزگە نېمىلەرنى ئېلىپ كەلدى --]

ئەلكۈيى مۇنبىرى -> [ بەس-بەس مۇنازىرە ] (18) -> تور بىزگە نېمىلەرنى ئېلىپ كەلدى [بېسىپ چىقىرىش] كىرىش -> ئەزا بولۇش -> ئىنكاس يوللاش -> تېما يوللاش

<<   1   2  >>  Pages: ( 2 total )

ramizani 2010-08-13 19:05





بۈگۈنكى دەۋردە، ئىنتېرنېت تورى ئۇچقاندەك تەرەققى قىلىپ، كىشىلەرنىڭ تۇرمۇشىدىكى مۇھىم تەركىبكە ۋە ئىنسانلارنىڭ مەدەنىيەت تارقىتىشىدىكى مۇھىم ۋاستىگە ئايلاندى. تورنىڭ تارقىتىش كۈچى تەسىرى زور بولغان يېڭىچە ئاخبارات سىستېمىسىنى پەيدا قىلىدى، ئۇ ئىقتىساد، سىياسىي، مەدەنىيەت، ئىجتىمائىي ساھەلەرگە سىڭىپ كىرىپ، ئىنسانلارنىڭ ئالاقە شەكلى ۋە تەپەككۇر شەكلىنى ئۆزگەرتتى.

1994 يىلى 4-ئايدا دۆلىتىمىز خەلقئارا ئىنتېرنېت تورىغا ئۇلانغاندىن بۇيان، تور دۆلىتىمىزدە ئۇچقاندەك تەرەققىي قىلدى. 2009-يىلى 6-ئاينىڭ ئاخىرىغا كەلگەندە، دۆلىتىمىزدىكى ئىنتېرنېت تور ئابۇنتى 338 مىلىيۇن بولۇپ، ئومۇملىشىش نىسبىتى %25.5 بولغان ھەمدە داۋاملىق ئېشىش ھالىتىنى ساقلىغان. ئىنتېرنېت تورىنىڭ تەرەققىياتى دۆلىتىمىز جەمئىيىتىنىڭ ھەرقايسى تەرەپلىرىگە تەسىر كۆرسىتىۋاتىدۇ دېيشكە بولىدۇ. توردا تارقىتىش شەكلى جەمئىيەت تۇرمۇشىغا نۇرغۇنلىغان ئۆزگىرىشلەرنى ئېلىپ كەلدى، لېكىن يەنە بىر قاتار يېڭى ئىجتىمائىي مەسىلىلەرنى پەيدا قىلدى. ئىلمىي ساھەدىكىلەر بۇنىڭغا ئىزچىل كۆڭۈل بۆلۈپ، تورنىڭ ئەۋزەللىكىدىن قانداق پايدىلىنىش، ئۇنىڭ ئاكتىپ ۋە پاسسىپ رولىنى قانداق كونترول قىلىش، يېتەكلەش دېگەندەك مەسىلىلەرنى كۆپ تەرەپتىن تەھلىل قىلدى.

توردا ئۇچۇر تارقىتىش پۈتۈنلەي يېڭىچە ئالاھىدىلىك ۋە ئەۋزەللىككە ئىگە

توردا تارقىتىش دېگەن نېمە؟ دېگەن مەسىلىگە قارىتا، مۇتەخەسسلەر ئوخشىمغان شەكىلدە يىغىنچاقلايدۇ. بىر قەدەر ئومۇملاشقان قاراش بولسا، ئاتالمىش توردا ئۇچۇر تارقىتىش، ئىنتېرنېت تورىدىن ئىبارەت ئۇچۇر تارقىتىش سۇپىسى ئارقىلىق، كومپيوتېر، تېلىۋىزور ۋە كۆچمە خەۋەرلىشىش ئۈسكۈنىلىرى قاتارلىقلاردىن پايدىلىنىپ، يېزىق، ئاۋاز، رەسىم، سۆرەت قاتارلىق شەكىللەر بىلەن ئۇچۇر تارقىتىشنى كۆرسىتىدۇ.

تورنىڭ قىسقا ۋاقىت ئىچىدە تېز تەرەققىي قىلىشىنى، ئاساسلىق ئەنئەنىۋى تارقىتىش ۋاستىلىرىنىڭ ئالاھىدىلىكى ۋە ئەۋزەللىكى بەلگىلىگەن. توردا ئۇچۇر تارقىتىشنىڭ تېزلىكى ۋە كۆلىمى،  تەسىر كۆرسىتىش دائىرىسى ھەمدە ئىپادىلىنىش شەكلى قاتارلىقلارنىڭ ھەممىسى ئىلگىرىكى ئاممىۋى تارقىتىش ۋاستىلىرىدىن ئېشىپ كەتكەن بولۇپ، كىشىلەرنىڭ نەزەر دائىرىسىنى زور دەرىجىدە كېڭەيتتى، مەدەنىيەت تۇرمۇشىنى تېىخمۇ بېيتتى. مۇتەخەسسىلەرنىڭ يىغىنچاقلىشىغا ئاساسلانغاندا، تور ئاساسلىق تۆۋەندىكى ئەۋزەللىكلەرگە ئىگە:

ئۇچۇر مىقدارى كۆپ، سۈرئىتى تېز. تور ئۇلىنىش شەكلى ئارقىلىق ساقلانغان ئۇچۇرنىڭ ھەجىمىنى چەكسىز كېڭەيتىدۇ، ئەنئەنىۋى تارقىتىش ۋاستىلىرى بولسا، بەت يۈزى، قانال، ۋاقىت قاتارلىق ئامىللارنىڭ چەكلىمىلىكىگە ئۇچرىغاچقا، ئېلان قىلىنغان مەزمۇننى ئېھتىياجغا ئاساسەن كېڭەيتىش ۋە بېيىتىشقا ئامال بولمايدۇ. ئۇچۇرنىڭ تارقىلىش ئۈنۈمى جەھەتتىن، ئەنئەنىۋى تارقىتىش ۋاستىسىدا ئېلان قىلىنغان ئۇچۇرلار چوقۇم توپلاش، تاللاش، پىششىقلاپ ئىشلەش قاتارلىق نۇرغۇن ھالقىلاردىن ئۆتكەندىن كېيىن ئىشلەتكۈچىلەرگە يەتكۈزىلىدۇ، توردا بولسا بۇ جەريانلار زور دەرىجىدە قىسقارتىلغان بولۇپ، توردىكى ئۇچۇرلار ئۆز ۋاقتىدا يېڭىلىنىپ تۇرىدۇ، دۆلەتنىڭ چوڭ ئىشلىرىدىن تارتىپ، تۇرمۇشتىكى ئۇششاق ئىشلارغىچە تور ئارقىلىق ماس قەدەملىك ئىنكاسلارغا ئېرىشكىلى بولىدۇ.

تارقىتىش ۋاستىسى كۆپ خىل. توردا تارقىتىش پەقەت ئەنئەنىۋى تارقىتىش شەكىللىرىنى ئۈنۈملۈك بىرلەشتۈرۈپ، يېزىق، ئاۋاز، سۆرەت قاتارلىقلارنى بىر گەۋدە قىلىپ، ئىشلەتكۈچىلەنىڭ كۆپ تەرەپلىمە ئېھتىياجىنى قاندۇرالايدۇ.

تارقىتىش جەريانى كۆپ تەرەپلىمە بولىدۇ. ئەنئەنىۋى بولغان گېزىت، رادىئو، تېلىۋىزىيە قاتارلىق تارقىتىش ۋاستىلىرى تارقاتقۇچىلارنى مەركەز قىلغان يەككە يۆنىلىشلىك، سىزىقلىق تارقىتىش ۋاستىسى بولۇپ، تارقىتىش سۇبېيكتى بىلەن ئىشلەتكۈچىلەر ئارىسىدا ئۇچۇرنىڭ بىردەك بولماسلىقى مەۋجۈت. لېكىن توردا تارقىتىشتا، تارقاتقۇچى بىلەن ئىشلەتكۈچىلەر ئۆز-ئارا خالىغانچە ئالمىشىپ تۇرىدۇ، قۇبۇل قىلغۇچى ھەم ئۇچۇرنى تارقاتقۇچى ھەم ئۇچۇرنى قۇبۇل قىلغۇچى بولالايدۇ. قۇبۇل قىلغۇچىلارنىڭ سۇبېيكتىپ ئورنى ئالاھىدە گەۋدىلىك بولۇپ، تەشەببۇسكارلىق بىلەن ئۇچۇر تارقىتىپ ياكى ئۇچۇرغا ئېرىشىپلا قالماي، يەنە ۋاقىت-زاماننىڭ چەكلىمىسىگە ئۇچرىماستىن پىكىر ئالماشتۇرالايدۇ.

پىكىر ئالماشتۇرۇش ئاشكارا بولىدۇ. توردا كىشىلەر ئوخشىمىغان دۆلەت، ئوخشىمىغان مىللەت ئارىسىدا، مەدەنىيەت ئەنئەنىسى، ئىدىيە قارىشى، دىنىي ئېتىقادى ۋە تۇرمۇش ئۇسۇلى قاتارلىق كۆپلىگەن تەرەپلەردىن پىكىر ئالماشتۇرىدۇ. توردىكى ئۇچۇر پۈتۈنلەي ئاشكارا بولۇپ، پۈتۈن دۇنيادا ئورتاق بەھىرلىنىدۇ، قاتناشقۇچىلىرىنىڭ كۆپلىكى ئۇنىڭ روشەن ئالاھىدىلىكى ھېسابلىنىدۇ.

تارقىتىش سۇبېيكتى كەڭ. ئەنئەنىۋى ئۇچۇر ئېلان قىلىشنىڭ سۇبېيكتى مەلۇم تېلىۋىزىيە ئىستانىسى، ياكى گېزىتخانا، نەشىرىيات بولىدۇ. ئېنتېرنېتتا بولسا، ھەر بىر تور ئىشلەتكۈچى ئۇچۇرنىڭ تارقاتقۇچىسى بولالايدۇ. شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا، تور يەنە ئەنئەنىۋى تارقىتىش ۋاستىسى ئىگە بولمىغان مەۋھۇملۇققا ئىگە بولۇپ، توردىكى ئۇچۇر تارقاتقۇچى نامسىز بولسا، تور ئىشلەتكۈچىلەر ئىختىيارى سۆز قىلسا بولىدۇ، ھەممەيلەننىڭ سۆز قىلىش پۇرسىتى باراۋەر بولىدۇ.

تور قوش قاتلاملىق ئۈنۈمگە ئىگە

تورنىڭ تېز تەرەققىياتى ئېلىپ كەلگەن تەسىر قوش قاتلاملىق بولىدۇ. مۇتەخەسىسلەر ئورتاق ھالدا، تور بىر قوش بىسلىق پىچاققا ئوخشايدۇ دەپ قارايدۇ. بىر تەرەپتىن، توردىكى ئىلمىي ئۇچۇر تارقىتىش ئىدىيىنى بىرلىككە كەلتۈرۈش، كىشىلەرنى ئويۇشتۇرۇش، جەمئىيەتنىڭ ئىناقلىقىنى ئىلگىرى سۈرۈشكە پايدىلىق، يەنە بىر تەرەپتىن، تور باشقۇرۇشنىڭ مۇكەممەل بولماسلىقى ئاسانلا ناچار ئۇچۇرلارنىڭ تارقىلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىپ، زىددىيەت پەيدا قىلىدۇ. شۇڭا، نۇرغۇن مۇتەخەسىسلەر، توردا تارقىتىشنىڭ ئاكتىپ ئۈنۈمىنى توغرا تونوش ھەمدە توردىكى ناچار ئۇچۇرلارنىڭ جەمئىيەتكە كەلتۈرگەن زىيىنىدىن ھۇشيار بولۇشنى تەشەببۇس قىلدى.

تورنىڭ رولى ئاساسەن تۆۋەندىكى تەرەپلەردە ئىپادىلىنىدۇ :

جەمئىيەتنىڭ ئىقتىسادى پائالىيىتىگە پايدىلىق. يېقىندىن بۇيان، توردا ئۇچۇر يەتكۈزۈش سودا، مائارىپ، داۋالىنىش، پۇل-مۇئامىلە، يېزا ئىگىلىكى قاتارلىق ساھەلەردە كەڭ كۆلەملىك قوللىنىشقا ئېرىشىپ، ئىشلەپچىقىرىش، سېتىش، توشۇش، باشقۇرۇش قاتارلىق نۇرۇغۇن ھالقىلارنى بىرلەشتۈردى، شۇنىڭ بىلەن بىر ۋاقىتتا تور ئويۇنى، IT، ئاخبارات ۋاستىىسى، نەشىرىيات قاتارلىق مۇناسىۋەتلىك كەسىپلەرنىمۇ ئىلگىرى سۈردى. تور بىلەن زىچ بىرلەشتۈرۈلگەن ئۇچۇرنى بىر گەۋدىلەشتۈرۈش لايىھىسى جامائەت خەۋپسىزلىكى، ئاكسىيە، قاتناش قاتارلىق ساھەلەردە ئاكتىپ رولىنى جارى قىلدۇردى.

جەمئىيەتتىكى زىددىيەتلەرنى پەسەيتىشكە پايدىلىق. تور كىشىلەرنى ئەركىن پىكىر بايان قىلىش سورۇنى بىلەن تەمىنلەپ، كىشىلەرنىڭ <<ئىچىنى بوشىتىدىغان>> كۆڭۈلدىكىدەك ئورنى بولۇپ قالدى. شۇنىڭ بىلەن بىرگە، توردىكى باراۋەرلىك كىشىلەر ئارىسىدىكى ئارىلىقنى يېقىنلاشتۇرۇپ، ئىجتىمائىي ئالاقىنى كۈچەيتىش، ئىجتىمائىي مۇناسىۋەتلەرنى تەڭشەپ، جەمئىيەتنىڭ مۇقىملىقىنى قوغداشقا پايدىلىق.

پۇقراۋى ئاڭنى كۈچەيتىشكە پايدىلىق. تورنىڭ مەركىزى، رەھبىرى ئورگىنى يوق. ھەر بىر ئىشلەتكۈچى بەلكىم مەركەز بولىشى مۇمكىن، بۇ ھەممەيلەندە باراۋەرلىك ئېڭى ۋە ھوقۇق ئېڭى شەكىللەندۈرىدۇ. بۇندىن باشقا، تور ئەركىن، ئېچىۋىتىلگەن بولۇپ، كىشىلەر باراۋەر ئاساستا ئەركىن پىكىر بايان قىلسا بولىدۇ. شۇڭا، تور كىشىلەرنىڭ ئۆزگىچىلىكىنى تەرەققىي قىلدۇرىشىغا كەڭ بوشلۇق ھازىرلاپ بەردى.

مەدەنىيەت ۋە ئىلىم-پەننىڭ تارقىلىشىغا پايدىلىق. تور زامان-ماكان چەكلىمىسىنى بۇزۇپ تاشلاپ، ئوخشىمىغان دۆلەت، ئوخشىمىغان مىللەتلەر ئارىسىدا ئالماشتۇرۇش ئېلىپ بېرىپ، ھەرخىل مەدەنىيەت قارىشى، ئۆرپ-ئادەت، سىياسىي، دىنى ۋە قىممەت قارىشى، ئېتىكا قارىشى، تۇرمۇش ئەنئەنىسى قاتارلىقلارنى ئۆز-ئارا ئۇچراشتۇردى. تورنىڭ پۈتۈن دۇنياغا ئېچىۋىتىلگەن بولىشى، بىزنىڭ ئىلغار مەدەنىيەتلەرنى ئۆگىنىشىمىز، دۆلىتىمىزنىڭ خەلقئارادىكى تەسىر كۈچىنى ئاشۇرۇشىمىزغا پايدىلىق.

مۇتەخەسىسلەر، تورنىڭ ئىنسانلار جەمئىيىتىگە ئېلىپ كەلگەن ئاكتىپ تەسىرلىرىنى كۆرۈش بىلەن، ئۇنىڭ سەلبىي ئۈنۈملىرىگىمۇ دىققەت قىلىشنى ئەسكەرتتى. تورنىڭ سەلبى ئۈنۈملىرىنى تۆۋەندىكى نۇقتىلارغا يىغىنچاقلاشقا بولىدۇ :

مەسئۇلىيەت ئېڭىنىڭ سۇسلىشىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. تور جەمئىيىتىنىڭ بىر مۇھىم ئالاھىدىلىكى ھوقۇقسىزلىق، مەركەزسىزلىك. توردا ئادەملەرنىڭ ھەرىكىتىگە قارىتا ئومۇمىيۈزلۈك چەكلەش كۈچىگە ئىگە قېلىپلاشقان تۈزۈم يوق، شۇنىڭ ئۈچۈن كىشىلەر توردا قاپ يۈرەك بولۇپ كېتىدۇ، بۇنىڭ بىلەن كىشىلەردە مەسئۇلىيەت ئېڭىنىڭ سۇسلىشىشى، ھۆكۈمەتسىزلىكنى تەشەببۇس خاھىشلىرى پەيدا بولىدۇ.

كىشىلىك مۇناسىۋەتنىڭ يىراقلىشىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. تورنىڭ ئىجتىمائىي تۇرمۇشقا بولغان زور تەسىرى ۋە سىڭىپ كىرىش كۈچى كىشىلەرنىڭ تورغا زىيادە تايىنىۋىلىشىنى پەيدا قىلدى، ئۇزۇن مەزگىل توردا يۈرگەن ئادەملەر تور ئارقىلىق مەسىلىلەرنى ھەل قىلىشقا، ئۇچۇرغا ئېرىشىشكە، ھېسياتىنى ئىپادىلەشكە، ھەرىكەت قىلىشقا ئادەتلىنىپ قالىدۇ، بۇنىڭ بىلەن رېئال ئىجتىمائىي تۇرمۇشتىن بارغانسىرى يىراقلايدۇ. ئادەملەر بىلەن ئادەملەر ئوتتۇرىسىدىكى ئالاقە، ئادەم بىلەن ماشىنا، ماشىنا بىلەن ماشىنا ئوتتۇرىسىدىكى ئالاقىگە ئايلىنىپ، كىشىلەر ئوتتۇرىسىدىكى ھېسيات سۇسلىشىپ، كىشىلىك مۇناسىۋەتنىڭ ماھىيىتى ۋە ئالاقە شەكلىدە بۇرمىلىنىش پەيدا بولىدۇ.

ئاساسى ئېقىم ئېڭىنىڭ يىمىرلىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. بەزى مۇتەخەسسلەر، تور بەلكىم جەمئىيەتنىڭ ئاساسى ئېقىم ئېڭىغا زور تەھدىت پەيدا قىلىشى مۇمكىن دەپ كۆرسەتتى. توردا ئالاقىلىشىش ئىرق، رايون، مىللەت، دۆلەت ۋە ئوخشىمىغان ئىدىئولوگىيە، قىممەت قارىشى قاتارلىق چەكلىمىلەرنى بۇزۇپ تاشلىدى. ئالاقە جەريانىدا، ئوخشىمىغان ئىجتىمائىي ئاڭلار ئۆز-ئارا تەنقىد قىلىدۇ، بىر-بىرىنى تولۇقلايدۇ، بۇنىڭ بىلەن، جەمئىيەتتىكى ئاساسى ئېقىم ئېڭىنىڭ  مەركەزلىك ئورنى تور دۇنياسىدا ئاسانلا يىمىرىلىدۇ، بۇ ئەھۋال رېئال تۇرمۇشتا تەسىر كۆرسىتىپ، نەتىجىدە قىممەتنىڭ نىسبىيلىكى ۋە قىممەتسىزلىك ئېڭى ئەۋج ئېلىپ، رېئال تۇرمۇشتىكى ئاساسىي ئېقىم ئېڭىنىڭ ھوقۇقلۇق ۋە مەركەزلىك ئورنى يىمىرىلىدۇ.

ئۇچۇردىن پايدىلىنىشنىڭ باراۋەر بولماسلىقىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. تورنىڭ تەرەققىي قىلىشىغا ئەگىشىپ، ئۇچۇر كاۋاكلىقى كۆرۈنۈشكە باشلايدۇ. ئۇچۇر كاۋىكى پۈتۈن دۇنيا ئۇچۇرلاشتۇرۇش قۇرۇلۇشىدىكى ئىنتېرنېتنىڭ ئومۇملىشىشى ۋە پايدىلىنىش پەرقىدىن كېلىپ چىققان ئارقىدا قېلىش، بىلىمنىڭ پارچىلىنىشى ۋە باي-كەمبەغەللەرنىڭ ئايرىلىش ھادىسىنى كۆرسىتىدۇ. بۇ پەقەت دۆلەتلەر ئارىسىدا مەۋجۈت بولۇپ قالماي، ئوخشىمىغان رايون، ئوخشىمىغان جىنىس، ئوخشىمىغان ياش ۋە ئوخشىمىغان مائارىپ تەربىيىسىدىكى كىشىلەر ئارىسىدىمۇ مەۋجۈت. نۆۋەتتە، دۆلىتىمىزدە ياشلار ئاساسى ئورۇندا تۇرىدۇ، ياشلار ئۇچۇر مەنبەسىدىكى ئەۋزەللىككە ئىگە، قېرىلار ئاز سالماقنى ئىگىلەيدۇ، بۇ ئاسانلا دەۋر ئوتتۇرىسىدىكى توقۇنۇشنى پەيدا قىلىدۇ. تور ئابۇنتلىرىنىڭ تارقىلىشىدىن قارىغاندا، شەھەر-بازار نوپۇسى 4/3  ئۆلۈشنى ئىگىلىگەن بولۇپ، يېزىلاردىن بولۇپمۇ، ئوتتۇرا غەربىي رايونلاردىكى يېزىلاردىن خېلىلا يۇقىرى، بۇ دەل ئۇچۇردىن پايدىلىنىشىتىكى رايونلار ئارىسىدىكى باراۋەرسىزلىكنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ.

ئىجتىمائىي ئەخلاقنىڭ چېكىنىشىنى كەلتۈرۈپ چىقىرىدۇ. توردا ئۇچۇر تارقىتىش كىشىلەرگە يېڭى مەدەنىيەت ئېلىپ كېلىش بىلەن بىرگە، توردىكى جىنايى قىلمىشلار ۋە ئەخلاقتا تاپتىن چىقىپ كېتىش ئەھۋاللىرىنى مۇمكىنچىلىك بىلەن تەمىنلىدى. بۇ پەقەت ئەنئەنىۋى جىنايى قىلمىش ۋە ناچار ئەخلاقى ھادىسىلەرگە قولايلىق يارىتىپ بېرىش بىلەنلا ئىپادىلەنمەستىن، بەلكى بەزى يېڭى جىنايەت ۋە ئەخلاق قىلمىشلىرىنى ماگىنىتلىق زېمىن بىلەن تەمىنلەشتىمۇ ئىپادىلىنىدۇ، مەسىلەن، پۇل-مۇئامىلە ئالدامچىلىقى، قاقتى-سوقتى قىلىش، سېرىق ۋىرۇس، شەھۋانىيلىق، باشقىلارنىڭ بىلىم-مۈلۈك ھوقۇقىغا ۋە شەخسي مەخپىيەتلىكىگە تاجاۋۇز قىلىش قاتارلىقلار.

باشقۇرۇپ نازارەت قىلىش ئارقىلىق تورنىڭ ساغلام تەرەققىي قىلىشىنى ئەمەلگە ئاشۇرۇش كېرەك.

مۇتەخەسىسلەر ئومۇمىيۈزلۈك ھالدا، ئېنتېرنىتنىڭ تەرەققىي قىلىشى ۋە ئومۇملىشىشغا ئەگىشىپ، تورنىڭ ئىجابىي ۋە سەلبىي ئۈنۈملىرى ئوخشاش كېڭەيمەكتە. شۇڭا، تورنى باشقۇرۇپ نازارەت قىلىشنى كۈچەيتىش ئىنتايىن زۆرۈر، باشقۇرۇپ نازارەت قىلىش ئارقىلىق تورنىڭ ساغلاپ تەرەققىي قىلىشىنى ئەمەلگە ئاشۇرۇپ، تورنىڭ ئەۋزەللىكىنى جارى قىلدۇرۇش كېرەك دەپ قارىدى. دۆلىتىمىزنىڭ نۆۋەتتىكى تور تەرەققىيات ئاھۋالىغا قارىتا، مۇتەخەسىسلەر باشقۇرۇپ نازارەت قىلىشنى كۈچەيتىش توغرىلىق نۇرغۇن تەكلىپلەرنى بەردى، بۇلارنى تۆۋەندىكىلەرگە يىغىنچاقلاشقا بولىدۇ :

نەزىرىيىۋى تەتقىقاتنى كۈچەيتىش. مۇتەخەسىسلەر، تورنىڭ قۇرۇلۇشى ۋە باشقۇرۇلۇشى جۇڭگوچە ئالاھىدىلىككە ئىگە سوتسىيالىزىم نەزىرىيىسىنى يېتەكچى قىلىشى، سوتسىيالىستىك ئىلغار مەدەنىيەتنى تەرەققىي قىلدۇرۇش تەلىپى بويىچە،  ئاكتىپ پايدىلىنىپ، زور كۈچ بىلەن تەرەققىي قىلدۇرۇلىشى، ئىلمىي باشقۇرۇلۇشى كېرەك، دەپ كۆرسەتتى. شۇنىڭ ئۈچۈن، تەتقىق قىلىشنى كۈچەيتىپ، ئىلغار، مول جەلپ قىلىش كۈچىگە ئىگە مەدەنىيەتتىن تېخىمۇ ياخشى پايدىلىنىپ، ئىلمىي، ئۈنۈملۈك باشقۇرۇش ئۇسۇلى بىلەن تور تەرتىپىنى قېلىپلاشتۇرۇش كېرەك.

تور قانۇنى مۇكەممەللەشتۈرۈش. تېزلىكتە دۆلەت تور باشقۇرۇش ئورگىنىنى ئاڭدىڭلاشتۇرۇپ، پۈتۈن مەملىكەتتىكى تور باشقۇرۇش خىزمىتىنى پىلانلاپ ۋە ماسلاشتۇرۇپ، تورنى نازارەت قىلىش سالمىقىنى ئاشۇرۇش، مۇناسىۋەتلىك قانۇن-نىزاملارنى مۇكەممەللەشتۈرۈپ، باشقۇرۇپ نازارەت قىلىش قۇرۇلمىسى ۋە مەسئۇلىيىتىنى ئايدىڭلاشتۇرۇش لازىم.

كونترول قىلىش تېخنىكىسىنى ئۆستۈرۈش. تور بىخەتەرلىكىنى قوغداش، يۇقىرى پەن-تېخنىكىلىق ئالاھىدىلىككە ئىگە، شۇ سەۋەبتىن تېخنىكىلىق تەتقىقاتنى كۈچەيتىپ، كونترول قىلىش تېخنىكىسىنى ئۆستۈرۈش ئىنتايىن مۇھىم ھالقا. ئۆز بىلىم-مۈلۈك ھوقىغا ئىگە ئۇچۇر بىخەتەرلىك مەھسۇلاتىنى بەرپا قىلىپ، پۈتۈن كۈچ بىلەن شىفىرلاشتۇرۇش ساھەسىدە بۆسۈشنى قولغا كەلتۈرۈش كېرەك. شۇنىڭ بىلەن بىرگە، ۋىرۇسقا قارشى تۇرۇش تېخنىكىسى ۋە ئۇچۇرنى نازارەت قىلىپ سۈزۈش تېخنىكىسىنى تەتقىق قىلىپ، يەنىمۇ ئىلگىرىلىگەن ھالدا تور ئىشلەتكۈچىلىرىنىڭ ئىناۋەت سىستېمىسىنى بەرپا قىلىش كېرەك. ئەگەر تور ئىشلەتكۈچىلىرى ناچار ئۇچۇرلارنى يوللىسا، ئۆز ۋاقتىدا بايقاپ، كونترول قىلىش ھەمدە ئىشلەتكۈچىنىڭ توردىكى ئەركىنلىكىنى چەكلەش كېرەك.

كەسپىي بىرلەشمە قۇرۇش. نۆۋەتتە، دۆلىتىمىزدە ئېنتېرنىېت كەسپىنى باشقۇرۇش ئۇسۇلى كەمچىل، مۇكەممەل ئەمەس. پۇرسەت پىشىپ يېتىلگەندە، كەسپى بىرلەشمە قۇرۇپ، بىرلەشمە ئارقىلىق رەسمىي كەسپى باشقۇرۇش بەلگىلىمىسى تۈزۈپ، بەلگىلىمىگە خىلاپلىق قىلغان بېكەتلەرنى جازالاش ئۇسۇلىنى قوللىنىشنى ئويلىشىپ كۆرۈشكە ئەرزىيدۇ.

تەشۋىقاتنى كۈچەيتىش. تورنىڭ ساغلام تەرەققىي قىلىشىغا يېتەكچىلىك قىلىپ، تور ئىشلەتكۈچىلىرىگە قارىتا تەربىيلەشنى كۈچەيتىپ، قانۇن ۋە ئەخلاق ئېڭىنى ئۆستۈرۈش تولىمۇ مۇھىم. نۆۋەتتىكى دۆلىتىمىز تور ئىشلەتكۈچىلىرىنىڭ ياش جەھەتتىن تۆۋەنلەش ئالاھىدىلىكىگە قارىتا، مۇناسىۋەتلىك تور قانۇن-بەلگىلىمىلىرى ۋە ئەخلاق تەربىيىلىرىنى، ئالىي، ئوتتۇرا ۋە باشلانغۇچ مەكتەپلەرنىڭ چوقۇم ئۆتۈلىدىغان دەرسلىكى قاتارىغا كىرگۈزۈش كېرەك. ھەر قايسى ئاخبارات ۋاستىلىرى، بولۇپمۇ تور ئاخبارات ۋاستىلىرى مەخسۇس سەھىپە ئېچىپ، تور قانۇنى ۋە ئەخلاق ئۆلچىمىنى تەشۋىق قىلىپ، تور ئىشلەتكۈچىلەرنىڭ قانۇن ئېڭى، تۈزۈمچانلىقى ۋە ئۆزىنى باشقۇرۇش ئېڭىنى ئۆستۈرىشى، ساغلام، مەدەنىيەتلىك تورغا چىقىش ئادىتىنى يېتىلدۈرىشى كېرەك.





مەنبە: ئەلكۈيى تورى خەۋەرلەر قانىلى، كومپيوتېر سەھىپىسى



          

torimiz 2010-08-13 20:40
ئەڭ يېڭى مەلۇماتلارغا ئاساسلانغاندا ،كەلگۈسىدە يانفۇن ئارقىلىق تورغا چىقىدىغانلار كومپىيوتېر ئارقىلىق تورغا چىقىدىغانلاردىن ئېشىپ كىتىدىكەن. بۇ بىر يۈزلىنىش، چۈنكى يانفۇن بىرىنچىدىن،ئەپچىل، ئېلىپ يۈرۈشكە قولايلىق، ماكان چەكلىمىسىگە ئاز ئۇچرايدۇ،ئىككىنچىدىن باھاسى، ئەرزان، چۈنكى بەش تەڭگىلىك ج پ ئەر ئەس ئاچتۇرۇپ قويسىڭىز بىر ئايغىچە كىيۇ، كىيۇ، خەۋەر دىگەنلەرگە ئاغزى بۇرنىڭىزغىچە تويسىڭىزمۇ يەنىلا 30مىگابايتلىك ئېقىم ئېقىم مىقدارىنىڭ يېرىمىنىڭ يېرىمىمۇ تۈگىمىگەن...
شۇڭا ئۇيغۇر تورچىلىقى بۇ ئىشقا يۈزلەنمىسە بولمايدۇ، بىراق بىر مەسىلە بار، چۈنكى يانفۇنلىرىمىز، ئەرەپچە خەت تۇنىمايدۇ، ئەقلى ئىقتىدارلىقلىرىغا فونت قاچىلىسا بولىدۇ، بىراق ئۇنداق يانفۇن ئالىدىغانلار قانچىلىك؟ شۇڭا ئۇيغۇر لاتىن يېزىقىدىن پايدىلىنىش كىرەكمۇ يوق، بۇمۇ بىزنىڭ ئويلىنىشىمىزغا تىگىلىشلىك بولۇپ قېلىۋاتقان بىر مەسىلە.
 

malika023 2010-08-13 23:14
تورنىڭ پايدىلىق ھەم زىيانلىق تەرپىنى بىلىۋېلىش ئەڭ مۇھىم.

ustaz 2010-08-14 00:12
تور توغرا يولدا پايدىلانغانلارغا ۋاقىت، سۈرئەت جەھەتتە كۆپ پايدا يەتكۈزدى. بىكار تەلەتلەرگە نۇرغۇن ۋاقىت، پۇل زىيان سالدى...

lukqvn 2010-08-14 00:14
راست گىپىمنى قىلسام : كۇندە تورغا چىقىسام خۇددى ئۆزەمنى كەچلىك كۇرۇستا ئۇقۇۋاتقاندەكلا ھېس قىلىمەن .

maxal20 2010-08-14 00:17
تور خۇددى قوش بىسلىق خەنجەرگە ئوخشايدۇ

layli 2010-08-14 11:13
توردىن ياخشى پايدىلانسا سىزگە يىڭى-يىڭى بىلىمنى ئۈگۈتىدۇ ھەم ئۈگۈتىۋاتىدۇ .
ئەگەر پايدىلنىشنى بۈلمىسىڭىز سىزنىڭ ئەڭ قىممەتلىك  ۋاقتىڭىزنى ئىسراپ قىلۋىتىدۇ،خۇددى لاي سۇ ئاققاندەك  ........
  

mujahid 2010-08-14 14:43
ھەممەيلەننىڭ ئىنكاسلىرىنى ئاڭلىدىم
توغرا تورنىڭ ھەقىقەتەن ياخشى يامان تەرىپى بار ،تورنىڭلا ئەمەس ھەر قانداق نەرسىنىڭ بار .
لىكىن  مەن تورنىڭ مىللىتىمىزگە ئىلىپ كەلگەن پايدىسىنى ھىچنەرسىگە تەڭ قىلمايمەن .
چۈنكى تور بىزگە بىرلىك ،ئۈمۈد ،ئىشەنچ ئىلىپ كەلدى .قالغىننى دىمىسەممۇ كۆپچىلىك بىلىدۇ

zakira 2010-08-14 17:44
  ئەلۋەتتە پايدىلىق تەرىپىنى كۆزدە تۇتىمىزدە ، كىممۇ زىيان تارتىشنى خالىسۇن...

merve 2010-08-14 18:24
ھەم پايدا ھەم زىيان ئەپ كىلىدۇ،گەپ بىزنىڭ توغرا پايدىلىنىشىمىز دا

sezgu 2010-08-14 19:59
تور توغرا يولدا پايدىلانغانلارغا كۆپ پايدا يەتكۈزىدۇ .

tavaruk 2010-08-14 22:14
توردىن توغرا پايدىلانساق باللارنى  ئوقۇۋاتقان ئوقۇغۇچى ئۆسمۈرلەرنى تورغا چىقماسلىققا چىقسىمۇ توردىن توغرا پايدىلىنىشقا  يىتەكلىسەك   تور بۇزغۇنچىلقىغا قەتئي قارشى تۇرساق...........................................................................................................................................................................................................................................................................................

nazakat 2010-08-14 22:19
تور خۇددى قوش بىسلىق شەمشەرگە ئوخشاش پايدىسىمۇ بار، زىينىمۇ بار، گەپ بىزنىڭ ئۇنىڭدىن قانداق پايدىلىنىشىمىزدا

palwan 2010-08-15 01:34
ئەسىرىڭىزنى توللۇق ئوقۇمىدىم سەۋەبى بەك جىق نەرسىلەرنى ئوقۇغۇم كەلمەيدۇ.
كۇزۇمنى ئاسىرىمىسام بولمايدۇ دە...................
سوئالىڭىزغا سىيىنرەك جاۋاپ بىرەي..........   

nimjan 2010-08-15 15:30
توغرا پايدىلانغان ئادەمگە بىلىم، ئېزىپ كەتكەنلەرگە ھەپسە، خاتا پايدىلانغانلارغا ۋاقت ئوغرىسى ئېلىپ كەلدى !

izdanguqi 2010-08-28 16:45
تۇر  مەن ئۈچۈن  بىلم بۇلقى  .مەن  تۇرنى  ئاچقۇزغاندىن  بۇيان  كۇپ  كۇرمىگەننى  كۇردۇم.كۇپ  بىلمىگەننى  بىلدىم  ...

sumaya0999 2010-09-01 20:02
تۇردىن ئۈنۈملۈك پايدىلانساق پايدا بۇلىدۇ ئەمما ئۇنداق بولمىسىچۇ نۇرغۇن زىيانلىقلارنىم ئىلىپ كىلىدۇ

urukjan 2010-09-03 05:07
نەقىل
بۇ 7قەۋەتتىكىmujahid يوللىغان 2010-08-14 14:43 غا قارتىلغان  :
ھەممەيلەننىڭ ئىنكاسلىرىنى ئاڭلىدىم
توغرا تورنىڭ ھەقىقەتەن ياخشى يامان تەرىپى بار ،تورنىڭلا ئەمەس ھەر قانداق نەرسىنىڭ بار .
لىكىن  مەن تورنىڭ مىللىتىمىزگە ئىلىپ كەلگەن پايدىسىنى ھىچنەرسىگە تەڭ قىلمايمەن .
چۈنكى تور بىزگە بىرلىك ،ئۈمۈد ،ئىشەنچ ئىلىپ كەلدى .قالغىننى دىمىسەممۇ كۆپچىلىك بىلىدۇ

مەنمۇ شۇنداق دەپ قارايمەن.

faysal 2010-09-04 12:20
ھى ھى ھى  تور تور  تور    بىلىق  تۇتىدىغان  تور بوپ  قالدى  ھازىر  بۇ!

qabdas 2010-09-04 13:07
تور تەشنالىقنى قاندۇرىدىغان بۇلاق.

rayhan 2010-09-15 23:06
توردىن توغرا پايدىلانساق بولىدۇغۇ ، ھە دىگەندىلا  ،بىكارچىلىقتا ۋاقىت ئۆتكۈزىدىغان  ئەرمەك قىلىۋالماي.

namsiz 2010-09-23 16:56
تور ماڭا زىيان ئەپ كەلگەن

tarim-oghli 2010-09-23 21:39
دوستلار ئېيتقاندەك ئۇنىڭدىن قانداق پايدىلىنىشتا...
سىزنىڭ نىشانىڭىز ئېنىق بولسا نۇرغۇن نەپ ئالىسىز . نىشانىڭىز ئېنىق بولمىسا بارچە زىيان ئۆزىڭىزگە بولىدۇ. ئەڭ ياخشىسى توردىن ئۈنۈملۈك پايدىلىنىش كېرەك. تور مەستانىسى بولۇپ قېلىشقا بولمايدۇ. تورغا مەستانە بولۇپ قېلىپ كۆزىدىن، سالامەتگىدىن، ئۆزىدىن ھەتتا ئاتا - ئانىسىدىن ئايرىلىپ قالغانلارمۇ ئاز ئەمەس. بولۇپمۇ ئۆسمۈرلەرگە چوقۇم تورنىڭ پايدا، زىيىنىنى ئېنىق بىلدۈرۈش تولىمۇ زۆرۈر.

nurlukqirak 2010-10-29 17:55
توردىن توغرا پايدىلىنىش كىرەك. نۇرغۇن يىڭىلىقلارنى بىلگىنى بولىدۇ . مەن بۇ تور دۇنياسىدا نۇرغۇن  كىشىلەرنىڭ كۆڭۇل سۆزلىرىنى كۆرۇپ تۇرىۋاتىمەن.

turkanay 2010-11-23 22:05
تورنىڭ ھەم پايدىلىق ھەم زىيانلىق تەرەپلىرى كۆپ،مېنىڭچە يەنىلا ئۈنۈملۈك پايدىلانسا پايدىلىق تەرەپلىرى ھەقىقەتەن كۆپ،سىستاستىكىغا ئاساسلانغاندا مەملىكىتىمىزدە تورغا چىقىدىغانلا ر 420مىلىيون بۇلۇپ بۇنىڭ ئىچىدە تېلىفۇن بىلەن تورغا چىقىدىغانلار 1.7مىلىيوننى ئىگەللەيدىكەن.بۇنىڭ ئىچىدە بىز ئۇيغۇرلارنىڭ نۇپۇسىمۇ خېلى سالماقنى ئىگەللەيدۇ.

zilnur 2010-12-06 21:24
يانفۇندا تورغا خىلى چىقىمەن.لىكىن ئۇيغۇرچە تور بىكەتلەرنى كۆرەي دىسەممۇ كۆرەلمەيمەن.توردىن نۇرغۇن نەرسىلەرنى بىلىۋالدىم.

kambagal07 2010-12-28 12:36
مەن توردىن توغرا پايدىلىنىپ كەلدىم. توردىن نۇرغۇن يىڭىلىقلارنى بىلگىلى بولىدۇ . مەن بۇ تور دۇنياسىدا نۇرغۇن  كىشىلەرنىڭ كۆڭۇل سۆزلىرىنى كۆرۇپ تۇرىۋاتىمەن.  تور بىزگە بىرلىك ، كۈچ ، ئۈمۈت ، كەلگۈسىىگە ئىشەنىچ بېغىشلىدى . توردۇنياسىنى ھە دىگەندىلا  ،بىكارچىلىقتا ۋاقىت ئۆتكۈزىدىغان  ئەرمەك قىلىۋالماسلىقىمىز كېرەك ئەلۋەتتە .

hakanxp 2010-12-28 12:50
تور ھەققى زەھەردەك قىممەت ئىكەن،  

yadkar001 2010-12-28 23:14
تور توغرا يولدا پايدىلانغانلارغا ۋاقىت، سۈرئەت جەھەتتە كۆپ پايدا يەتكۈزدى. بىكار تەلەتلەرگە نۇرغۇن ۋاقىت، پۇل زىيان سالدى.تورنىڭ پايدىلىق ھەم زىيانلىق تەرپىنى بىلىۋېلىش ئەڭ مۇھىم.ئەلۋەتتە.............!

zilnur 2010-12-28 23:15
يانفۇندا تورغا چىققاندا، چىققىلى بولىدىغان ئۇيغۇرچە يىڭى يېزىقتىكى تور بىكەت بار .لىكىن كۆپىنچە كشىلەر بۇنىڭدىن پايدىلىنالمايدۇ.

akida528 2011-01-09 06:14
مۇباداتوردىن مۇۋاپىق پايدىلىنالىساق ئۇنىڭ پايدىلىق تەرىپنىڭ كۆپ ئىكەنلىكىنى ھس قلالايمىز.ئاساسلىق مەسلە پەقەت ئۆزىمىزنىڭ ئىنتىرنىت تورىلغا توغرامۇئامىلە قىلىشمىزدا ۋەئۇنىڭدىن مۇۋاپىق پايدىلىنىشىمىزدا...

qiqek 2011-01-09 10:25
مەن تورغا چىققاندىن بۇيان زىيانلىق تەرەپلەرنى كۆرمىدىم

shabine 2011-01-25 19:42
بىز توردىن تولىمۇ جىق نەرسىلەرنى ئۈگىنىمىز. تورنىڭ پايدىسى جىق.بىزگە تور بىلىم ۋە ئىلىمنى ئۈگەتتى.

zulmat520 2011-02-01 18:02
مەن  ئۈزەمنى ئالى  مەكتەپتە ئۇقۇۋاتقاندەك  ھىس  قىلىمەن،(ئەپسۇس،مەن ئالى مەكتەپتە ئۇقۇيالمىغان)

saba0999 2011-02-01 22:52
<توردىن ياخشى پايدىلانسا سىزگە يىڭى-يىڭى بىلىمنى ئۈگۈتىدۇ ھەم ئۈگۈتىۋاتىدۇ .
ئەگەر پايدىلنىشنى بۈلمىسىڭىز سىزنىڭ ئەڭ قىممەتلىك  ۋاقتىڭىزنى ئىسراپ قىلۋىتىدۇ،خۇددى لاي سۇ ئاققاندەك  ........> لەيلى سىڭلىمىزنىڭ بۇ  گېپى بەك ئورۇنلۇق بوپتۇ جۇمۇ
  

jahan`ger 2011-02-28 23:31
تور تەسىرى بەك يۇقۇرى.....

barkatjan 2011-03-01 19:25
تورنىڭ ياخشى ياكى يامانلىقىنى باھالاش ئۇچۇن تورغاچىققۇچى ئاۋال ئوزىنىڭ كاللىسىنى باھالسا ياخشى بولىدۇ

arkzada 2011-03-06 18:18
ئۇزۇن بولدى. <يېرىم جان>، <قىزىل قوغدىغۇچى>، قاتارلىق بىر قىسىم ئويۇنلارغا ئۆزۈمنى ئۇپراتماس بولدۇم. ھەر كۈنى مۇشۇنداق مۇنبەرلەرنى ئارىلاپ يۈرۈپ ئۇنۋېرسال بىلىمىم ئېشىپ قالغاندەك ھېس قىلىدىم. تېخى توختىماي ئويۇن ئوينايدىغان دوستلىرىمغا <ئالىمجان >نىڭ كەشپىياتلىرىنى، ئۇنىڭ يەتتە تۈردە يېڭىلىق يارىتىپ دۇنياغا تەسىر كۆرسەتكۈدەك نەتجىلىرىنى سۆزلەپ بەرسەم ھاڭۋىقىپلا قالدى.

arkzada 2011-03-06 18:20
ئاتايىن ئۇيغۇرچە خەت بېسىش ئىقتىدارىمنى ئاشۇرۇش ئۈچۈن ئىنكاس يازىمەن. بىر يىل مۇنبەر بىلەن ھەپىلەشكەننىڭ پايدىسىنى ئەمدى كۆرىۋاتىمەن. مەكتەپنىڭ ئۇيغۇرچە گېزىت- ژۇرناللار بۆلبمىدە تەھرىر ياردەمچىسى بولۇپ ئىشلەپ، تېخى خىزمەتكە چىقماي تۇرۇپلا ئايدا 192 يۇەن مائاش ئېلىپ ئوقۇۋاتىمەن..

kun^kiz 2011-03-06 18:41
تورنىڭ ماڭا ئېلىپ كەلگەن خوشاللىقلىرمۇ كۆپ بولدى خاپىلىقلىرمۇ ئاز ئەمەس . ئىش قىلىپ تەپسىلىي سۆزلىگۈم يوق .بەزى بىر تورداشلىرىممۇ مەندەك  قىسمەتلەردىن مۇستەسنا بولغان ئەمەس .

土狼 2011-03-18 20:10
توغرا تورنىڭ پايدىلىق ھەم زىيانلىق تەرىپى بولىدۇ لىكىن توردا پايدىلىق ئىشلارنى قىلساق زىيانلىق ئىشلارنى قىلمىساقلا بولمىدىمۇ    

xjalibaba 2011-04-02 17:26
ئۇيغۇر تور بەتلىرىمىز تېخىمۇ گۈللەنگەي، تېخىمۇ نادىر تېمىلار ئۈزۈلمىگەي ئېلاھىم

1-tuhrak 2011-04-19 21:43
تور بىكار تەلەتىلەرنىڭ كۆڭۇل ئاچىدىغان جايى بۇلۇپ قالدى.

幸福 2011-04-21 12:26
تۇر سزنىڭ قانداق پايدىلنشڭىزغا باغىلىق.

xirinim-0995 2011-04-29 14:10
نەقىل
بۇ 4قەۋەتتىكىlukqvn يوللىغان 2010-08-14 00:14 غا قارتىلغان  :
راست گىپىمنى قىلسام : كۇندە تورغا چىقىسام خۇددى ئۆزەمنى كەچلىك كۇرۇستا ئۇقۇۋاتقاندەكلا ھېس قىلىمەن .


مەنمۇ شۇنداقراق  ھېسىياتتا  .


تور . بۇ  ئۆزى كىرىپلا   ئوقۇيدىغان بىر مەكتەپ  . پەقەت توك ھەققىنى  توك ھەققىنى تۆ لىسىڭىزلا بولدى . باشقا ئۇشۇقچە ھەقلەر ئېلىىنمايدۇ .  


بۇ  تور دۇنىيادا  ، بەزىسى سىز ئوقۇتقۇچى . بەزىدى بولسا ئوقۇغۇچى بۇلىسىز .

ئىشقىلىپ ئىقرار قىلىمەنكى . پايدىسىدىن  زىيىنى كۆپ .  پۇل تېپىشتىن چىقىرىش كۆپ .

ئۆگەنمىگەنلەر ياخشى  بوپتۇ . بىلمىگىنى زەھەردىن نېرى .

بىلگەنلەر بولسا تاشلىۋەتكىنى  ياخشى  . ھا ھا  ھا ..... .

<< تاماكا چىكىش زىيانلىق ، تاماكا چەكمەڭ . >> بۇلۇڭدا بىر بالا  تاماكا چىكىپ ئولتۇراتتى . ھەي ، تاماكىنى ئۆگىنىپ قالسا تاشلىماق بەكمۇ تەس-تە ھە ،  تور ئەنە شۇنىڭغا ئوخشاپ كىتىشىدۇ .

لېكىن -زە . خوتۇننى تاشلىسا تاشلايدۇكى . تاماكىنى ئەزەل تاشلىمايدۇ-غۇ -ھە .

ھەي قىزىقچىلىقتا دەپ قويدۇم غۇ دوستلار . ئەيىپكە بويرۇشماڭلار -ھە .  

izhar112 2011-05-06 01:35
تورنىڭ ھەقىقەتەن ياخشى ۋە يامان تەرىپى بار ،تورنىڭلا ئەمەس ھەر قانداق بىر شەيئېنىڭ شۇنداق .ئۇ پەقەت بىزنىڭ قانداق پايدىلنېشىمىزغا باغلىق.

marwayt 2011-05-06 17:13
تورماڭا بەك جىق نەرسىلەنى ئۇگەتتى لىكىن زىيانلىق تەرپىمۇ ھەققەتەن بەكلا جىق ئىكەن  بۇلۇپمۇ بالىلىرىمىزغا.............................

margan-hoten 2011-05-15 19:06
مەنچە بىز لەرگە ئېلىپ كەلگەن پايدىسدىن زىيىنى كۆپمىكىن دەيمەن`!
قارىمامسىلەر قىزلارنىڭ توختىماي  ھېلىقى qq چاڭگىلىدىن قۇتىلالمىغانى دىمەمسىلە~! قىزلار ئادەتتە نىمىگە چىقىدۇ ،توختىماي خەت بېسىپ كەتكىننى دىمەمسىلە~!

kamalturk 2011-05-15 20:03
ishqilip torning bizga ilip kalgan ziyinidin paydisi koprek!

erpan.0998 2011-05-15 21:23
تور بولمىسا پەقەتلا بولمايدۇ .


رەسىمسىز مۇنازىرە: [-- تور بىزگە نېمىلەرنى ئېلىپ كەلدى --] [-- top --]



Powered by PHPWind v7.3.5 Code © 2003-08 Guldiyar
Time 0.045647 second(s),query:3 Gzip disabled

You can contact us