ئەي يىگىت، قۇلاق سال!
ئوغلۇم، سەن بارا-بارا چوڭ بولۇۋاتىسەن، ئەر يېتىپ بالاغەت پەلەمپەيلىرىنى بويلاپ قەدممۇ-قەدەم ئىلگىرىلەپ كېتىپ بارىسەن. خىزىئولۇگىيەلىك ۋە پىسخولوگىيەلىك جەھەتتىن ئۆزگىرىپ بۇرۇنقىغا ئوخشىمايدىغان تويغۇ- خىياللار سەندە ئاستا - ئاستا باش كۆتۇرمەكتە. يەنى قىزلارنى كۆرسەڭ ئۇلار بىلەن پاراڭلىشپ بىر يەردە تۇرساڭ سەندە غەيرىي سېزىملار پەيدا بولىدىغان بولدى. بۇ ئىنتايىن چۈشنىشلىك ھادىسە . ئوغلۇم سەن بالاغەتكە يېتۋاتىسەن . بۇ يېتىلىۋاتقان ھەر بىر ئوغۇلدا كۆرۇلىدىغان ئەقەللىي ھادىسلەردۇر. ئەمما ئۆمرۈڭنىڭ دەل مۇشۇ ئوتلۇق ، ئالتۇن دەۋرىدە ، ياشلىق ھېسياتىڭ كۈۋرەپ دولقۇنلاپ تۇرىدىغان چاغدا ئۆزۈڭنى ئېھتىيات بىلەن تىزگىنلەپ تۇرمىقىڭ بەكمۇ زۆرۇر . بولۇپمۇ قىزلار بىلەن بولغان مۇئامىلىدە ئىنتايىن ئېھتيىات بىلەن قەدەم ئالمىقىڭ ، ئېھتىياتسزلىق ياكى قىزىققانلىق ، ھېسياتقا بېرىلىش تۈپەيلى كېلىپ چىقدىغان بەختسىزلىكلەردىن ساقلانممىقڭ لازىمدۇر. بۇ جەرياندا سەن ئەمدى بارا- بارا ئايال، تۇرمۇش، نىكاھ مەسىلىلىرىگە دۈچ كېلىسەن. بۇلار ھېسياتقا تايىنپلا ھەل قىلغىلى بولىدىغان ئىش ئەمەس، بەلكى ئەقل بىلەن ھېسياتنى موۋاپىق دەرىجىدە ماسلاشتۇرۇپ ۋە بەلكى ئەقىلگە بەكرەك تايىنىپ ھەل قىلىدىغان ئىشلاردۇر. تۆۋەندىكىلەرگە ئوبدان قۇلاق سال:
1. قىزلار بىلەن موئەييەن ئارلىق ساقلاشقا ئەھمىيەت بەر. بالام مەيلى قانداق قىز بالا بىلەن قانداق موناسۋەتتە بولغىن ئاراڭلاردا جەزمەن مۇئەييەن ئارىلىق قالسۇن. ئۇ مەيلى ھەرقانچە يېقىن ساۋاقدىشڭ . دوستۇڭ ياكى سەن بىلەن ئارىلشىپ ئۆتۈۋاتقان قىز بولسۇن ئۇنىڭ بىلەن بەلگىلىك ئارلىق ساقلاشقا دىققەت قىل. نىكاھلانماي تۇرۇپ بىر قىز بىلەن بەكلا يېقىنلىشىپ كېتىش ياخشى ئىش ئەمەس . ئىككى جنىس ئارا بۇزۇلمايدىغان ئارىلقنىڭ ساقلنىپ قالغىنى بەكلا ئەۋزەل ئشىتۇر. ئەگەردە موھاببەتلىشىۋاتقان قىز دوستۇڭ بولۇپ قالسا ئۇنىڭ بىلەن بولغان ئارىلقنى ساقلاشىقا تېخىمۇ دىققەت قىلى ئۇنىڭ بىلەن ئاپپاق - چاپاق بولۇپ كۇل بۇلۇپ كەت، ئۇنى كۆرمسەڭ ئۆلۈپ قالغۇدەك مەستانە ، مۇستەغرەق بولۇپ كەتسەڭمۇ ئۇ تېخى سېنىڭ نىكاھىڭدا ئەمەس. دېمەككى ئۇنىڭدىن يىراق تۈر. ئۇنىڭ بىلەن چەكتىن ئېشىپ سۆيۈشۈپ - يالىشىپ قولتۇقلشىپ ، قوچاقلشىپ يۇردىغان ئىشنى ھەرگىزمۇ قىلما ، نىكاھتىن بۇرۇنقى ياد جنىسلار ئارا يېقنچىلىق ھەر ئىككى تەرەپكە ئېغىر ئازاپ ۋە پۇشايمان ئېلىپ كېلىدۇ. مەيلى سەن ئۇنىڭ بىلەن توي قىل ياكى توي قىلما نىكاھتىن بۇرۇنقى چەكتنى ئاشقان يېقنچلىق نادامەتتىن باشقا ھېچنەرسە ئەكېلىپ بەرمەيدۇ. توي قىلىدىڭ دېگەندىمۇ توي كىچىسى سەندە ئۇنتۇلغۇسىز ئەسلىمىلەر قالمايدۇ. ئەگەردە بىر نىكاھ نىكاھلانغۇچى ئىككى تەرەپ ئەزەلدىن ھېس قىلىپ باقمىغان ئۆزگىىچە تاتلىق تويغۇلارنى ھېس قىلدۇرالمىسا بۇنداق نىكاھدا مېھىر بولمايدۇ.
2. قىزلارنى ئويۇن قاتارىدا كۆرمە. ئوغلۇم قىز دىمەك . مەلۇم مەنىدە كەلگۈسدىكى ئانىلار دېمەكتۇر. قىز - ئاياللار بىر مىللەت ، بىر قوۋم ئۈچۈن ئىنتايىن مۇھىم . شۇڭا ئۇلارنى پۇتۇن كۈچىمىز بىلەن ئاسرىشىمىز ، قەدىرلشىمىز . ئۇلارنى ساپالىق قىلىپ تەربىيلەپ چىقىشىمىز كېرەك.
3. لايىقنىڭ مۇۋاپىقىنى تاللا. ئوغلوم چوڭ بولغانىكەنسەن. ھامان توي قىلىسەن ، ئائىلىلىك بولسەن ، تەبىئەتنىڭ ، ھاياتنىڭ بۇ ئەزەلىي قانۇنيتىدىن قېچىپ بولالمايسەن ھەم قېچىشڭمۇ دورۇس ئەمەستۇر. لايىق تاللىغاندا ھەدىسلا چىرايلىق ، نازاكەتلىك بىرسى ئۈچۈنلا كۆز يۈگۈرتمە. ھېسياتنىڭ كەينىگە كىرىپ چىراي - ھۆسنى كېلىشكەن قىزلارنىڭ كەيندىن يۆگۇرۇش بىلەنلا بولۇپ كەتمە. بەلكى ئۆزۇڭنى ئەقىل بىلەن يۈگەنلەپ تۇرۇپ كەلگۈسۈڭنى ئويلاپ تۇرۇپ تاللاش ئېلىپ بار. دىيانەتلىك ، ئىمانلىق قىز سنى ئىككى دونيالىق سائادەتمەن قىلغۇسى.
جان ئوغلۇم قايتا-قايتا ئەسكەرتەيكى ، قىزلارنى ئاسرا، قەدىرلە ، تەربىيلە، قىز - ئاياللارنى تەربىيلىك خوتۇن ، ساپالىق ئانا قىلىپ چىقىش سەن ۋە بىزگە ئوخشاش ئەرلەرنىڭ ، ئوغوللارنىڭ زىممسىدىكى ئىشتۇر. بىز شۇ ئشنى جايىدا بېجىرەلىسەك ، ئاندىن بەختلىك ئائىلگە ئېرىشەلەيمىز.
مەنبە: «ئوغۇللار ئەخلاقى» ناملىق كېتابچە
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا ئامان تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2012-8-7 01:17
| 
قىزغىنلىق
تىللا
تۆھپە
شۆھرەت
يوللىغان ۋاقتى 2012-8-6 20:43:20
يوللىغان ۋاقتى 2012-8-6 23:30:40
يوللىغان ۋاقتى 2012-8-7 03:05:24
يوللىغان ۋاقتى 2012-8-7 06:53:48
