بىر خىل ئۆسۈملۈك بولۇپ، ئۇيغۇرچە لوغەتتىكى ئىسمى : ئىتبۇرۇن، قارا بەرقۇق، خوزۇر، يەنى گلاس ئائىلىسىغا كىرىدىغان ياۋا مىۋە ئىكەن. بۇ مىۋە شىنجاڭنىڭ شىمالىدىكى تاغلىق رايونلاردا بولىدىكەن. 5 ئايدا چىچەكلەپ، 6-7- ئايدا مىۋە بېرىدىكەن.
  يەرلىك تىبابەتلەردە بۇنى سۈرگۈ دورىسى ئورنىدىمۇ ئىشلىتىدىكەن.

  ئۇيغۇرچە نامى: ئىتبۇرۇن، قارا بەرقۇق، خوزۇر
  خەنزۇچە نامى: 药鼠李
  لاتىنچە نامى: rhamnus cathartica    Cascara


   تورداشلاردىن بۇ مىۋە ھەققىدە بىلىدىغانلار بولسا  ھازىر نەدىن تاپقىلى بۇلىدىغانلىقى ھەققىدە ئۇچۇر بىلەن تەمىنلىسەڭلار، ئالدىن رەھمەت!



 

شەمكىي شىنجاڭنىڭ تاغلىق رايۇنىدا بولسا ،توقۇستارا،كۈنەس،مۇڭغۇلكۈرە قاتارلىق جايلارنىڭ تاغلىق رايۇنلىرىدا بولىدۇ
ھازىر تاپماقچى بولسىڭىز شۇ جايدىكى قازاق يولداشلاردىن سوراپ باقسىڭىز بەلكىم بولىشى مۆمكىن
مىۋە ئۆزى بولمىسىمۇ چوقۇم ۋارىنا قىلىپ قاينىتىۋالغانلىرى بولىدۇ
بۇ مىۋە  يۇقۇرى قان بېسىم ،قان قويۇق قاتارلىق كېسەللىكلەرگە ياخشى ئۈنۈم قىلىدىغۇ دەيمەن

سىزنىڭ دېگىنىڭىز <قارىقات> مىكىن.....مەن بۇنداق مېۋىنى كىچىكىمدە كۆرگەن ھەم يەپمۇ باققان ئەگەر شۇ مېۋە مۇشۇ بولسىلا،لېكىن ئىسمىنى ئىت ئۈزۇم
دەيدىكەنتۇق!`

Quote:

2 نچى قەۋەتتىكى يازغۇچى كەركىدان نىڭ 2009-02-12 22:58 دە يوللىغان ماقالىسى  نى ئىشلىتىش :
سىزنىڭ دېگىنىڭىز <قارىقات> مىكىن.....مەن بۇنداق مېۋىنى كىچىكىمدە كۆرگەن ھەم يەپمۇ باققان ئەگەر شۇ مېۋە مۇشۇ بولسىلا،لېكىن ئىسمىنى ئىت ئۈزۇم
دەيدىكەنتۇق!`

ھەي ئىت ئۈزۈمى دىگەن بۇ ئەمەس. ئىت ئۈزىمىنى شىنجاڭنىڭ ھەممىلا يېرىدىن تاپقىلى بولىدۇ.
بۇ مىۋىنى  گىلاس دەپلا بىلىمەن(گەرچە گىلاسنىڭ باشقا تۈرلېرى بولسىمۇ)...

ئىشقىلىپ ئېتىنىڭ نىمە بولىشى بىلەن كارىم يوق ،شىمالىي شىنجاڭنىڭ تاغلىق رايۇنىدىن چىقىدىغانلىقى  ئېنىق شۇڭا مېنىڭچە چوقۇم  قازاق يولداشلاردىن سورىسا تېپىپ بېرەلەيدۇ

مىۋىسىگە قارىسا قارىقاتقا ئوخشاۋاتىدۇ،لىكىن يۇپۇرمىقى ئەمەستەك

ياۋا ئالمىنىڭ بىرخىلى ئىكەن بۇ. ئۈزى سەل ئاچچق چۈچۈك قارتتاقراق كىدۇ.
ئەگەر  ئېت ئۈزمى بۇلسا يىزدىكى ئېتىز بىشدا بەك جىق بۇ ............  

كىتاپخانىغا كىرسىڭىز ئۇيغۇرتىلىدىكى«دورا ئۆسۈملۈكلەر قامۇسى»دەيدىغان توم بىر كىتاپ بار،شۇ كىتاپتىن ئاختۇرۇپ باقسىڭىز جاۋاپ تېپىپ قېلىشىڭىز مۇمكىن!

    بۇ ئىت ئۈزۈمى ئەمەس، ياۋا ئالمىمۇ ئەمەس. گىلاس يەنى خۇزۇر ئائىلىسىدىكى ياۋا مىۋە ئىكەن. ھازىر يەرلىك ئۇيغۇر تىۋىپ دۇككانلىرىمۇ بىلمەيدىكەن.
    ھازىر مىۋە بېرىدىغان ۋاقتى ئەمەس، شۇڭا يۇقىرىدىكى تورداش ئىېيتقىنىدەك ۋارىنا قايناتقىنى ياكى قۇرۇتقىنىلا تېپىش مۇمكىن.  تورداشلار بۇ خىل مىۋىنى تېپىش يولىنى بىلسە سۆز قالدۇرۇپ قويسا كۆپ مىننەتدار بولاتتىم.

Quote:

1 نچى قەۋەتتىكى يازغۇچى تىككەن نىڭ 2009-02-12 20:04 دە يوللىغان ماقالىسى  نى ئىشلىتىش :
مىۋە ئۆزى بولمىسىمۇ چوقۇم ۋارىنا قىلىپ قاينىتىۋالغانلىرى بولىدۇ
بۇ مىۋە  يۇقۇرى قان بېسىم ،قان قويۇق قاتارلىق كېسەللىكلەرگە ياخشى ئۈنۈم قىلىدىغۇ دەيمەن

بۇ مىۋە ئاساسلىقى قەۋزىيەتكە داۋا ئىكەن. تەبئىتى قۇرۇق، مۇز سوغۇقتەك قىلىدۇ.

قولۇمدا بىر كىتاب بار ئىدى،73_يىلى نەشىر قىلىنغان....
مۇشۇ كىتابتىكى <قارا زىرىق>دەپ ئاتىلىدىغان بىر مىۋە سىز يوللىغانغا ئوپ_ئوخشاشكەن.
مېۋىسىنىڭ رەڭگى،چوڭ_كىچىكلىكى،يوپۇرماقلىرى،ھەم شاخلىرىدىن تارتىپ.
لېكىن بۇنىڭ دورىلىقى ئۈچۈن ئاساسلىق يىلتىز، غول،يىلتىز پوستى تولغاق،ياللۇغ قايتۇرۇش،ھۆل تەمرەتكە
ئۈچۈن،مېۋىسى قان بېسىمنى چۈشۈرۈش ئۈچۈن ئىشلىتىلىدىكەن.شىنجاڭنىڭ ھەممە يېرىدىن تېپىلىدىكەن..

قەۋزىيەتنىڭ گېپى يوق،،،،خەنزۇچە ئىسمى بىلەن لاتىنچە ئىسمىمۇ ئوخشىمايدىكەن،لېكىن رەسىمدىكىگە
ئوپمۇ_ئوخشاش.....

سىزگە قەۋزىيەت داۋالاش ئۈچۈن لازىم بولغانمۇ ؟ئەگەر شۇنداق بولسا ئۇنىڭغا تەڭداش ئۈنۈملۈك باشقا ئۆسۈملۈكنى
ئىزدسىڭىزمۇ بولىدۇ،بۇ تەس ئەمەس.مەسىلەن:سانا،سەبرە(لۇخۈي)...
باشقا سەۋەپ بىلەن پەقەت مۇشۇ ئۆزىڭىز دېگەن مېۋە لازىم بولسا دورىخانىلارنىڭ خەنزۇ تىبابەت دورىلىرىنى
ساتىدىغان مەخسۇس پۇكىيىدىن سوراپ بېقىڭ....
ئۇ يەردىمۇ بولمىسا يەنە ئىزدەپ باقىمىز...