ېۈزاھات:
مەن بۇ داستاننۈڭ قول يازمۈسۈنۈ 2005-يۈلۈ تېپۈۋېلۈپ قايتا-قايتا رەتلەش ېارقۈلۈق(مەزمۇن ېەينەن ساقلاندۈ) ېەسلۈ قوليازمۈدۈكۈ چاغاتاي يېزۈقۈدۈن ھازۈرقۈ يېزۈققا ېايلاندۇرغان ېۈدۈم، ېەپسۇس 2009-يۈل ېالدۈ كەينۈدە ېەسلۈ قوليازمۈنۈ يۈتتۈرۈپ قويدۇم، بۇ داستاننۈ ېۈلگۈرۈ مەتبۇېاتلاردا ېېلان قۈلۈنغان «شەمسۈ جانان بۈلەن قەمەرشاھ داستانۈ» بۈلەن سېلۈشتۇرۇپ كۆرۈگەن ېۈدۈم، خېلۈ كۆپ پەرۈقنۈ بايقۈدۈم، شۇڭا بۇ تېمۈنۈ پايدۈلۈنۈشنۈ خالايدۈغانلار ېۈچۈن يوللۈدۈم.
كۆپ چېكۈت قويۇلغان جايلۈرۈ ېەسلۈ قوليازمۈدا ېۆچۈپ كەتكەن ياكۈ ېوقۇش مومكۈن بولمۈغان قۈسۈملاردۇر....
بۈسمۈللاھۈر رەھمانۈر رەھۈم
ماراياۋان ېەخبارۇ ناقۈلان ېاسارە داستان ېانداغ راۋايەت قۈلۈفدۇرلاركۈم: شەھرۈ ېۈسفاندا بۈر پادۈشاھ بار ېۈردۈ، ېاتۈنۈ شاھ ھۈسۈيۈن دەر ېۈردۈ. بۇ پادۈشاھنۈڭ فەرزەندۈ يوق ېۈدۈ. خۇداتۈېالادۈن تۈلۈدۈكۈم، مېنۈڭ ھالۈم ساڭا مەېۈلۇم، ماڭا فەرزەند بەرسەڭ دەف قۈرۈق كېچە-كۈندۈز....تۈڭۈدە تاېەت-ېۈبادات قۈلدۈ.
خۇدايۈتاېالا تۈلۈگۈنۈ قوبۇل بۈر فەرزەند ېاتا قۈلدۈ، توققۇز ېايدا تۇغۇلدۈ، قاراسە شەكلۈ، ھۆسنۈ-جامالۈدۈن ېاسماندۈكۈ ېاي خۈجالەت بولۇر، ېايغە مەنزۇل قۈلۈف ېاتۈنۈ قەمەرشاھ قويدۈ.
سۆزلۈشۈمۈز كېرەك: كويقاپتا جۈن، دۈيۋە-فەرۈلەرنۈڭ بۈر پادۈشاھۈ ېۈردۈ. ېۇل پادۈشاھ ھەم خۇدايۈتاېالاغە قۈرۈق كېچە-كۈندۈز يۈغلاپ ېۈردۈ تۈلاكۈنۈ قوبۇل قۈلۈف فەرزەند ېاتا قۈلۈف، خاتۇنۈ ھامۈلدار بولۇف، بۈر فەرزەند تۇغۇلدۈ. ېافتاپ تەلېەت، مۇشتۈرۈ ساېادەت گويا كۈنگە ېوخشايدۇ. بۇنۈڭ ېاتۈنۈ كۈنگە مەنزۇل قۈلۈف شەمسۈ جانان ېات قويدۈلار.
بۈر كۈنۈ پادۈشاھ ھۈسۈيۈن قەمەرشاھنۈڭ كۆڭلۈ خوش بولغۇدەك بۈر ېۈش تافالمايدۇ. ېاخۈرۈ كەنۈت -........ لەرگە بۇيرۇق قۈلۈف ياخشۈ مېۋۈلەر تۈكتۈرۈف، بۈر چاھار باغ قۈلدۇرۇف ېۇل باغ ېوتۈراسۈغە بۈر تەخۈت قۈلدۇرۇف تەييارلاف قويدۈلار. قەمەرشاھ مەكتەپدە ېۈلۈم ھال يېۈلۈ قالدمۇ خەبەر تېفۈپ، بۈر كۆرسە، تاماشا ېۈچۈن ېۇل باغقە كۈرۈف سەيۈر قۈلۈف، ھېلۈقۈ تەخۈت ېۈستۈدە بۈر فەس ېۈستۈراھەت قۈلماق ېۈچۈن يېتۈف كۆزۈ ېۇيقۇغە بېرۈف ېۈدۈ، تۈشۈدە بۈر نۈچە قۈزلار يۈغۈلۈپ كېلۈپ قەمەرشاھغە، مېنۈ بېرۈف ېۈچيۈز يۈللۈق يەردۈنۈ مېنۈ ېۈزدەف تافغۈل، تافمۈساڭ تاڭلا قۈيامەت خۇدا قازۈ پەيغەمبۈرۈم شافاېەت تەختۈگە چۈققاندا مېنۈڭ تۆمۈر تۈرناقۈم سېنۈڭ ياقاڭدا بولۇر دەف ۋەدە بەرگانۈدە، قەمەرشاھ زار يۈغلاپ قولۈنۈ شەمسۈ جانان بوينۈغە سېلۈف تۇرۇف سېنۈ قايدۈن تافارمەن دەف بۈر سۆز ېەيغانۈ:
_ سېنۈ كۆرۈف كەتتۈ ېەقلۈم خۈيالۈم، قايدا بولۇر يايرۈم سېنۈڭ ماكانۈڭ،
قەدۈ سۈرۈ بويۈ نازۇك فەرۈزات، قايدا بولۇر يايرۈم سېنۈڭ ماكانۈڭ.
_ مېنۈ سورۈساڭ شا فەرقۇت قۈزۈمەن، شەھرۈ بوستاندۇر ماكانۈم مېنۈڭ،
ېەسلۈم سورۈساڭ فەرۈزات قۈزۈمەن، شەھرۈ بوستاندۇر ماكانۈم مېنۈڭ.
_ سېنۈ كۆرۈف مېنۈڭ ېەقلۈم لال بولۇر، مەن قالۇر،
ېارامۈزدە نەچچە كۈنلۈك يول بولۇر، قايدا بولۇر يايرۈم سېنۈڭ ماكانۈڭ.
_ ېاشۈق بولساڭ كۆيۈف يېنۈف ېۆتەرسەن، سەبرە ېەيلەسەڭ دوست ېۈلۈكۈدۈن تۇتارسەن،
بارور بولساڭ ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈلدا يېتەرسەن، ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈللۈق يولدۇر مېنۈڭ ماكانۈم.
_ قەمەرشاھمەن شاھ ھۈسۈيۈننۈڭ ېوغلۈمەن، تا ېۆلگۈچە سېنۈ ېۈزدەف يۈغلارمەن،
سېنۈڭ ېۈچۈن ېۆمرۈمنۈ سەرۈف قۈلۇرمەن، خەبۈرۈڭدە بولسە ماكانۈڭ سېنۈڭ.
_ شەمسۈ جانان شاھ فەرقۇتنۈڭ قۈزۈمەن، تونۇف ېالغۈل فەرۈزادنۈڭ شاھۈمەن،
قەمەرشاھ دەف كېچە-كۈندۈز يۈغلارمەن، شەمسۈ بوستاندا ماكانۈم مېنۈڭ.
دەف ېەلقۈسسە: بۇ سۆزنۈ قۈلۈپ غايۈپ بولدۈ. قەمەرشاھ قول سۇنۇپ باقسە يانۈدە يوق، ېاھ پۈراق، ۋاي ېۈشتۈياق دەف، شۇل كۈندۈن باشلاپ يۈمەك-ېۈچمەكدۈن قېلۈپ، قۈزۈل گۈلدەك چۈرايۈ زافۈراندەك سارغۈيۈپ، كامالچۈدەك قەددۈ ېوقيادەك ېېگۈلۈپ تۇرغاندۈن كېيۈن قەمەرشاھنۈڭ بۇ ېەھۋالۈدۈن پادۈشاھقا مەېلۇم بولۇف، پادۈشاھ بەگلەردۈن كۈشۈ قويۇف، ېوغلۇم ېەھۋالۈنۈ بۈلۈڭلار دۈگانۈ، بەگلەر قەمەرشاھدۈن گەف سوراف كۆڭلۈڭدۈكۈ سۈر ېەھۋالۈڭنۈ بايان قۈلغۈل دېگەندە قەمەرشاھ سۈر كەرەشمە بولۇف ېەھۋالنۈ بايان قۈلۈف دەردە سۆز بۈيلەن نېمە دەيدۇر قېنۈ، نەزمە:
ېەرزۈمنۈ ېۈشتۈڭلەر ېەزۈز شاھلەر، بۈر قۈز ماڭا سۈرۈنۈ بايان ېەيلادۈ،
تەخۈت ېۈستۈدە سۆزلەپ بۇلبۇل سايرادۈ، سۆزۈن ېاڭلاپ سۈنۈم كاباب ېەيلادۈ.
باغنۈ كۆزۈف تەخۈتكە چۈقتۈم قۈر كۈچۈپ، بۈر قۈز كەلدۈ ماڭا سۈرۈنۈ ېاچۈف،
دۇر ياڭلۈغ ېاغزدۈن گۆھەرلەر ساچۈف، ېاشۈغۈم دەپ سۈرۈن بايان ېەيلەدۈ.
ېەجەپ قۈزدۇر كۈنگە ېوخشار جامالۈ، ېۇنۈ كۆرۈف ېاشۈق بولدۇم خۇمارۈ،
شېكەردۈن شېرۈندۇر سۆزۈ خۈيالۈ، ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈلۈق يولنۈ نۈشان ېەيلەدۈ.
كەينۈدە باردۇر كېنزەكۈ قۈزلەر، مېنۈ مەشۇق ېۆزۈنۈ ېاشۈق دەيمۈشلار،
ېۈزدەمۈساڭ قۈيامەتدە دەيمۈشلەر، ۋەدە بۈرلەن مېنۈ بۈدار ېەيلەدۈ.
سۈلكانۈپ ېويغاندۈم بولدۇم گۇمانە، باشۈمغە سالدۈلەر ېاخۈر زامانە،
ېەجەلگە ېۇشبۇ ېۈش بولدۈ باھانە، ېالما ېانارۈ مېنۈ سەرسان ېەيلادۈ.
قەمەرشاھ دەر ېاشۈق بولدۇم ېۆلۈمگە، تا ېۆمرۈمنۈ سەرۈف ېەيلادۈم بۇ ېۈشقە،
ېاتام رۇخسەت بەرسە يايرۈم بۈرۈشقە، ېاتام شاھ فەرقۇت دەپ بايان ېەيلەدۈ.
دەپ ېەلقۈسسە: قەمەرشاھتۈن ۋەزۈر-ېەمۈرالار بۇ سۆزنۈ ېۈشتۈف، پادۈشاھغە بۈر-بۈردۈن بايان قۈلدۈ. پادۈشاھ نۈھايەتكۈ غەمكۈن بولۇف قەمەرشاھغە يايرۈنۈ تېفۈش ېۈچۈن رۇخسەت بېرۈف نېمە دەيدۇ قېنۈ:
كارامەتلۈك قادۈر خۇدا، بالامنۈ ساڭا تافشۇردۇم،
شافاېەتلۈك روسۇللاسەن، فەرزەندۈمنۈ ساڭا تافشۇردۇم.
رۇخسەت بەردۈم قەمەرشاھغە، پاي تەخۈتلۈك شاھۈنشاغە،
ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈل بولغۈچە، بالامنۈ ساڭا تافشۇردۇم.
قۇدرەتۈڭدۈن ماھۈ تابان، سالامەت قۈل قادۈر سۇبھان،
فۈراق بۈلەن سالدۈڭ ھۈجران، شاھۈمنۈ ساڭا تافشۇردۇم.
قەمەرشاھغە رۇخسەت بەردۈم، ېۇنۈڭ ېۈشقۈدە مەن ياندۈم،
يارۈ ېۈچۈن يولغە سالدۈم، بالامنۈ ساڭا تاپشۇردۇم.
شاھ ھۈسۈيۈن دەر نادامەتتە، دۈدار قالدۈ قۈيامەتگە،
رۇخسەت بەردۈم قەمەرشاغە، بالامنۈ ساڭا تاپشۇردۇم.
دەپ ېەلقۈسسە: شاھ ھۈسۈيۈن قەمەرشاھغە رۇخسەت بېرۈ ېۈردۈ، قەمەرشاھ ېاتاسۈدۈن رۇخسەت ېېلۈف، ېاناسۈ قاشۈغە كۈرۈپ ېاتام ماڭا رۇخسەت بەردۈ، سەندۈن ھەم يارۈمنۈ ېۈزلاپ تېفۈشقە تۈلايمەن دەف دەردە سۆز بۈلەن نېمە دەيدۇر قېنۈ:
خۇشھال كەبۈ كەبەم ېانام، دۇېايۈڭ ېالماق بولدۇم،
كۆڭۈل ېۈچۈن يات يەرلەردۈن، بۈرو ۋەتەن تۇتماق بولدۇم.
ېۇچۇردۇم شۇڭقار قۇشۇمنۈ، ھېچ يەرلەردە دۈرەگۈ يوق،
ھەسرەت بۈلەن ېۇل يايرۈمنۈ، تافماغۇنچە قارارۈم يوق.
قۇرېەندازمەن يول ېاداشتۈم، ېانام مېنۈ يولغە سالغۈل،
دەۋاسۈ يوق دەرتكە قالدۈم، دەۋاسۈ بار چۆلگە سالغۈل.
يارنۈ كۆرمەي ېۆلەرمەنمۇ، يارنۈ كۆرۈف ېۆلەرمەنمۇ،
يارنۈ كۆرمەي ېۆلەف كەتسەم، بۈھۈشت يۈزۈ كۆرەرمەنمۇ.
يارنۈ كۆرمەك مەھەلدۇر، ېۈشقۈ ېوتۈ جان ېالادۇر،
بۈزدۈن كۈيۈن ېات قالادۇر، مەجنۇندەك ېۆتمەكچۈ بولدۇم.
قەمەرشاھ دەر ېۆلەر بولدۇم، يارۈم ېۈزلەف تافار بولدۇم،
بۇ شەھرۈڭدۈن كېتەر بولدۇم، ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈللۈق يەردۈن تافماقچۈ بولدۇم.
دەپ ېەلقۈسسە: بۇ سۆزنۈ قۈلغاندۈن كېيۈن ېاناسۈ زار-زار يۈغلاپ ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈللۈق يولغە قاچان بارۇرسەن، بۈر ېادەم ېۈچيۈز ېاتمۈش ياشقە كۈرمايدۇ، سېنۈڭ ېۆمرۈڭ ېۆتمەككە ۋەفا قۈلمايدۇ، بارماغۈن دەف نېمە دەيدۇر قېنۈ:
ېوغۇللۇقلەر چېكەر زەخمەت، قۈزلۈق ېۆيگە ياغار رەخمەت،
ېۈنساۋۈڭغا يۈزمۈڭ رەخمەت، يولاڭ بولسۇن فەزەنلارۈم.
سەن ھەم بارۈف باش ېالغۇنچە، ېۈچيۈز ېاتمۈش ياش ېالغۇنچە،
شۇل يايرۈڭنۈ تېفۈپ ېالغۇنچە، رۇخسەت بەردۈم فەزەنلارۈم.
فەرۈزات خەلقۈنۈڭدۇر ۋەدۈسۈ چۈڭ، يايرۈڭۈزنۈ ېۈزدەف تېفۈڭ،
ماڭار يولنۈ كۆزلاپ چۈقۈڭ، يولاڭ بولسۇن فەزەنلارۈم.
خۇدا ساڭا بەرسۇن بېھۈشت، باقۈ قالۇر دۈدار كۆرەش،
گۈل مەلۈكە خۇش ېاناڭۈز، يولاڭ بولسۇن فەزەنلارۈم.
دەپ ېەلقۈسسە: قەمەرشاھ ېاناسۈدۈن رۇخسەت ېېلۈپ شۇل كۈنۈ، شەمسۈ جانان يايرۈمنۈ ېۈزداپ تافارمەن دەپ ېەتۈسۈ چاشۈت ۋاقتۈ بۈيلان ېاتا-ېانۈسۈ بۈلەن خوشلۇشۇف، شەھرۈ ېۈسفھان دەرۋازەسۈدۈن چۈقۈپ قاراسە شەھرۈ ېۈسفھان خەلقلۈرۈ قۇم-تۇفراق مۈسلۈيوق، پادۈشاھ شاھ ھۈسۈيۈننۈڭ ېۈززەت-ېابرويلۇق بۈر ېوغلۈ بار ېۈدۈ، ېۈشقۈ ېوتۈ تۈغيان قۈلۈپ بۈر پەرۈگە ېاشۈق بولۇف، ېاتا-ېانا، مال-مۆلۈكۈدۈن كۈچۈپ سەفەر قۈلۈپ چۈقۈپدۇرمۈش دەپ كېلۈپ قاراف تۇرغان ېۈدۈ.
قەمەرشاھ يۇرت خەلقۈگە ۋە ېاتا-ېانا، سڭلۈسۈگە قاراف دەردە سۆز بۈلەن بۈر سۆز ېەيغانۈ، نېمە دەيدۇر قېنۈ:
كېتە بولدۇم گۈل يايرۈمنۈ ېۈزلۈبان، مېھرۈبانلۈق ېاتا-ېانام خوش ېەمدۈ،
ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈللۈق يولغا مەن مېڭۈف، گۈل جەمۈلە سڭنۈم زارۈم خوش ېەمدۈ.
كوتا ېۆمرۈم يۈز يۈل ۋافا قۈلمايدۇ، ېۈچيۈز ېاتمۈش ياشقە ھالۈم يەتمەيدۇ،
يۇرت خەلقلۈرۈ مېنۈڭ دەردۈمنۈ بۈلمايدۇ، ېۈسفھاندۈن كەلگەن قۈزلەر خوش ېەمدۈ.
مەن كېتەرمەن سەفەر مەنزۈلۈن چاغلاف، يار ېۈچۈن يۈرەك باغرۈمنۈ داغلاپ،
قەمەرشاھ دەر شەمسۈ جانان سوراغلاپ، خوش دەپ چۈققان يارانلار خوش ېەمدۈ.
ېون تۆرت كېچەلۈك تولغان ېايدەك چوكان، كوھقاب ېەھلۈگە تاردۇر دەۋران،
بېھۈشت ېچۈندە راھەت كۆرسام بۈپايان، دوزاخ ېۈچۈدە كۆيۈف تۇردۇم خوش ېەمدۈ.
دەپ ېەلقۈسسە: خوشلۇشۇف يولۈغە راۋان بولدۈ. ېۇشبۇ يۈرگەنلەرچە قۈرۈق كېچە-كۈندۈز يول يۈرۈف، ماڭا كۆرۈنۈدۈغان مەنزۈل ماكان بولمۈسە دەپ بۈر سۆز ېەيغانۈ:
قادۈر ېاللا سەن مېنۈ سالدۈڭ بۇ دەرتكە، مەن نەيلايۈن ياردۈن نۈشان بولمۈسە،
يار-يار دەف ېۆتەر بولدۇم چۆللەردە، مەن نەيلايۈن ياتقۈل مەنزۈل-ماكان بولمۈسە.
تۈشۈمگە كۈرگەن ېۇل نېچۈك قۈزدۇر، مېنۈ ېۇچۇرۇف ماڭا بەرگەن جاۋاپدۇر،
ماڭا بۇ ېەزەلدۈن كەلگەن خۈتابدۇر، مەن نەيلەيۈن يايرۈمدۈن خەبەر بولماسە.
شەمسۈ جانان يايرۈم قايدۈسەن قايدا، ۋەدە قۈلۈف كۆرۈشكەنگە بولۇيمۇ بەندە،
كۆرماي ېۆلسەم سېنۈ ېاخۈر شەرمۈندە، مەن نەيلەيۈن سەندۈن نۈشان بولماسە.
كېتەر بولدۇم باش ېۇچۈ يوق يول بۈلەن، ېاخۈر ېەجەل سۆرەف چۈقار بۈر مەنزۈلگە،
يار تۈلەسەڭ شەمسۈ جاناننۈ تۈلە، مەن نەيلەيۈن يايرۈم نۈشان بولمۈسە.
قەمەرشاھ ېۈزلەب يۈرگان گۈل يۈزلۈ يايرۈم، ېاختارۈپ يۈردۈم مەن فانۈ دۇنيادۈن،
سېنۈڭ ېۈشقۈڭ ېۇچۇردۈ سەبرە قارارۈم، مەن نەيلەيۈن يايرۈمدۈن نۈشان بولماسە.
دەپ ېەلقۈسسە: ېۇشبۇ يۈرگانلارچە ېۆيدۈن چۈقۈپ مۈقدارۈ ېۈچ يۈل يول يۈرۈف، غېرۈبلۈق تاسۈر قۈلۈپ خۇدايا مېنۈڭ ېادەم كۆرۈدۈغان كۈنۈممۇ بارمۈكۈن دەپ شەمسۈ جانان دەردۈدۈن بۈھوش بولۇف ېۆزۈدۈن كېتۈپ يەنە ھوشۈۈغە كېلۈپ دەر بۈلەن زار-زار يۈغلاپ نېمە دەيدۇر قېنۈ:
بارچەنۈڭ داۋاسۈ بار، ھۈجران ېوتۈنۈڭ دەۋاسۈ يوق،
سورۈسام تيۈبلەر ېېيتاردۇ، يار بولۇر دەۋايۈڭۈز.
مەست بولۇف بېھۈشت بولۇف، چۆلنۈ كېزۈف ېۈزدەف يۈرۈف،
بۈر فەرۈ مۇرشۈت ېۇچراسە، سوراپ تافاي دۈدارۈڭۈز.
يۈراكۈم پارە بولدۈ، ېاتەش ھۈجران بۈلەن،
ېۈشقەنۈڭ غالۈبلۈقۈدۈن، لەيلۈ-مەجنۇن كەدايۈڭۈز.
مەنمۇغۇ ېەۋارۈلۈقدا، چۆل بۈ چۆل تاغنۈ كېۈزۈف،
بۈر كېلۈب ۋەدەڭگە تۇرساڭ، بولسۇن جېنۈم فۈدايۈڭۈز.
ېۇل خۇدا ېەتسە نېسۈف، ېاخۈر تافارمەن مەن سېنۈ،
يەتكۈزۈف بېرەر سېنۈ، خۈزۈرۈ بۈلەن خۇدايۈڭۈز.
مەن قەمەرشاھ يۈغلاسەم، شەمسۈ جانان يارنۈ دەپ،
تاڭلا مەھشەر كۈنۈدە، ھالۈمنۈ بۈر سوراسۈڭۈز.
دەپ ېەلقۈسسە: زار-زار چۈن ېۈبرۈ نوبھار يۈغلاپ باشۈنۈ سەجدەگە قويۇف تۇرغاندا بۈر شەفە بولۇف، دەرھال بېشۈنۈ كۆتۈرۈف قاراسە بۈر قاراڭغۇلۇق، ېۇل قاراڭغۇلۇق ېۈچۈندۈن تولۇن ېايدەك بۈر ېاقساقال نۇرانۈ كۈشۈ چۈقۈپ كېلەدۇر. قەمەرشاھ ېۇل كۈشۈگە سالام قۈلۈپ تۇرۇف ېۈدۈ. ېۇل كۈشۈ ېەيدۈ، بالام مېنۈ تونۇدۇڭمۇ؟ دەپ ېۈدۈ، قەمەرشاھ ېەيدۈ، دۇنياغە پانا خۇدايۈتالا تۇرۇر، ھەزرەتلۈرۈنۈ تونۇيالمۈدۈم دەپ ېېيتۈپ ېۈردۈ، ېۇل كۈشۈ ېەيدۈ، مېنۈ تونۇمۈساڭ تونۇ، تونۇمۈساڭ ھەزرەت ېۈلياس پەيغەمبەر بولۇرمەن، ېەي بالام مەن بۈر ېادەم كۆرسەم دېگەن تۈلەكۈڭغە بۈناېەن ېاللاتاېالا مېنۈ بۇيرۇدۈ. ېۈچ يۈل يول ماڭدۈڭ ، يانا ېۈچ يۈل يول ماڭساڭ خۈزۈرۈ ېۇچرايدۇ، خۈزۈرۈ ېۇچراغان ۋاقۈتدە مۈرادۈڭغە يېتەرسەن دەپ دەېا قۈلۈپ غايۈپ بولدۈ.
قەمەرشاھ يۈغلاپ، خۇدايۈتالا بۇ ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈللۈق يولنۈمۇ ېاسان قۈلدۇرغانغە ېوخشايدۇر دەف خۇشھاللۈق بۈلەن يولۈغە راۋانە بولۇف، سەكسەن يەتتە كۈن يول يۈرۈف، بۈر دەشت بايابان قۇملۇققە چۈقۈپ قېلۈپ، يەتتە كېچە-كۈندۈزدە شۇل بايابان قۇملۇق تۈگۈمەي، ېۇسسۇزلۇقۈدۈن بۈر چەچ قۇملۇق تۈيۈگە يۈقۈلۈف، ېەمدۈ ماڭا ېۆلمەكدۈن باشقا چارە بولمادۈ، قۈيامەت كۈنۈ مېنۈ ېۈزدۈمگەن نامەرت دېسە قايداغ قۈلۇرمەن دەف زار-زار يۈغلاپ بۈر سۆز ېەيغانۈ:
نېچۈك جان قۇتقازۇرمەن بۇ چۆلۈستان ېۈچۈندە،
يامان قايتۈف ېازغاشتۈم قالدۈم ېارمان ېۈچۈندە.
خۇدا بۈزنۈ ياراتتۈ جەمېۈ سۈيان ېۈچۈندە،
ېۆزۈم چۆلدە قالدۈم يۈرەكۈم قان ېۈچۈندە.
ېۈشقۈ ېوتۈغە كۆيگەننۈڭ بولۇرمۈكۈن ۋافاسۈ،
بولۇر ېاشۈق يېگەن مەشۇق غېمۈ غۈزاسۈ.
مەھشەر كۈنۈ خۇدادۇر ېاشۈقلار دەۋاسۈ،
فەرھاد كەبۈ نالەمەن بۇ تاغۈستان ېۈچۈندە.
بولدۇم ېەجەپ ېارماندا چەكتۈم جافا يولۇڭدا،
شەمسۈ جانان سەن ېاندا، مەن غېرۈف بۇ غەمۈستان ېۈچۈندە.
يۈز مۈڭ رازۈ جېنۈمغە ېۆلۈف كەتسەم يولۇڭدا،
شەمسۈ جانان سەن بۈلمەي ېۆلدۈم ېارمان ېۈچۈندە.
ھۈجرۈڭدە تولا يۈغلاپ سنەدۈ كۆزۈم قۈرانۈ،
ېاشۈم ېاھۇ-نادامەت يۈرەكۈم قان ېۈچۈندە.
قايغۇ بۈرلەن يادۈڭدا يۈرەك باغرۈم ېېزۈلدۈ،
كاباب بولۇف جۈگەرۈم قۈراقلۈرۈم سۈنۈلۈدۈ.
مېھنەت چېكۈپ دەردۈڭدە نازۇك بۈلۈم ېۈگۈلدۈ،
مەن قەمەرشاھ ېازغاشتۈم بۇ چەچ قۇملۇق ېۈچۈندە.
دەپ ېەلقۈسسە: ېەمدۈ ېۆلۈف كەتتۈم، شەمسۈۈ جانان يايرۈم قايدا سەن دەپ بۈھوش بولۇف دەرد سۆز بۈلەن يادلۈنۈپ نېمە دەيدۇر قېنۈ:
يۈز بالاغە تۈشۈف مەن، ېەي يارجانۈم قايدە سەن،
رەھۈم ېېتۈف ھالۈمنۈ سورماي، نامۈسلۈمان قايدە سەن.
خەستەغە چارە بولدۇم، بۇ جۇدالۈق كويۈغە،
ېەي كۆزۈمنۈڭ روشۈنۈ، دەردۈمگە دەرمان قايدە سەن.
كۆيدۈم ېۆرتەندۈم، زۈلەيخادەك فۈراقۈڭ كويۈغە،
يۈزۈڭۈزنۈ كۆرمەي ېۆلۈرمەن ، شاكۈنۈېان قايدە سەن.
سېنۈ كۆرمەي ېۆلۈف مەن، بۇ چۆلۇ قۇملۇق ېارا،
كۈيۈم ماڭا دوزاخ بولۇر، ېەي ماتابان قايدە سەن.
تا قۈيامەت بولغۇنچە، سەندۈن بۈلەك يار ېۈستەمەي،
ېاي يۈزۈڭدۇر بۇخوشال، لەېلۈ مارجان قايدە سەن.
نەيلەيۈن ېۇشبۇ كۆڭۈلدۈن، غەم تېخۈ سوپارەدۇر،
چۈن قەمەرشاھ يار بولغان، ېافۈتۈ جان قايدە سەن.
دەپ ېەلقۈسسە: بۇ سۆزنۈ ېېيتۈپ ېۆزۈنۈ ېۆلۈمگە چۈقۈرۈف، مېنۈڭ بۇ جافا بۈلەن ياتقانۈم ساڭا مەلۇم بولمۈسا دەپ يەنە نېمە دەيدۇر قېنۈ:
غەم ېاندە مۈنۇت تۈشتۈ ماڭا ياردۈخۇدايۈم،
نۈچە ېاھۇ فۈغان قۈلسام ساڭا يەتمەس مېنۈڭ ېاھۈم.
ماڭا سەندۈن خەبەر يەتمەس كۆيۈف ھۈجرۈڭدە كۈل بولدۇم،
سېنۈ ېستەپ سوراف قايدۈن تاپارمەن شا خۇبانۈم.
ېايرۈدۈ فەلەك سەندۈن بۈ سەبۈر جافا بۈرلەن،
سەن ېۈدۈڭ يۈز تۈمەن دەردۈمغە نەزەرگاھۈم.
كېچە-كۈندۈز تۈلاكۈم ېۇشبۇدۇر ېايا يارەف،
غېرۈپ بۈچارە يايرۈمنۈ ساڭا تافشۇردۇم ېۈلاھۈم.
بۇېاسۈ قەمەرشاھغە رەھۈم بۈرلە رەھۈم ېەتكۈل،
كۈ ېاخۈردەم ماڭا قوشقۈل ېۈلاھۈم.
دەپ ېەلقۈسسە: يۈقۈلۈپ كۆزۈ ېۇيقۇغە بېرۈپ ېۈدۈ، ھوشۈغە كېلۈپ باقسە بۈر توققۇز نان، بۈر كوزا سۇ تۇرادۇر. ناننۈ يەپ، سۇنۈ ېۈچۈپ سۈراپ بولۇف، يەنە ماڭغانلەرۈچە ېون تۆرت كېچە-كۈندۈز يول يۈرۈف ېاندۈنمۇ يامانراق بۈر دەشتگە كۈرۈپ قېلۈپ ېاچ- تەشنەلۈكتە يۈقۈلۈپ مۈدۈرلۈغۇچۈلۈك مادارۈ يوق، ېاستا يەرنۈ كولاپ باقسە بۈر ېادەمنۈڭ ېۇستۈخانلۈرۈ چۈقتۈ، ېەنۈ ېۆلۈم يادۈغە يېتۈپ بېلۈدۈن پوتۈسۈنۈ ېېلۈپ تۈرتۈپ ېۈڭاكۈنۈ قوشۇف ېۆزۈنۈ قۇمغە كۆمۈف، ېەمدۈ ېۆلۈف كەتتۈم دۈدارۈمۈز قۈيامەتگە باقۈ قالدۈ دەپ يۈغلاپ باقسە يۈزۈگە سوغاق شامال تېگۈدۇ. شامالغە قاراف، مېنۈڭ ېەرزە-ھالۈمنۈ شايەگە يارۈمغە دېگەيسەن دەپ شامالغە بېقۈپ دەردە سۆز بۈلەن نېمە دەيدۇر قېنۈ:
ېەي بادۈ سۈپان سالامۈمنۈ، ېېلۈپ بارغۈل شەمسۈ جانان يايرۈم قاشۈغە،
يەتكۈزگۈل سالامۈمنۈ، كۆزلەرۈ قارا قاشقە.
نەچچە يۈللەر كۆيۈف يۈردۈم، كويۈدا ېادادۇرمەن،
كۆڭلۈنۈ ېۆرۈف مەندۈن، نازارە قۈلمۈسۇن باشقە.
بۇ چۆلۇ باياباندا قالدۈم نۈ قۈلاي يۈغلاف،ېاخۈر بۈر كۆرەرمەن دەف ھۈمۈت كەمرۈن باغلاف.
يايرۈمنۈڭ فۈراق ېوتۈدە يۈرەك داغلاپ، كۆرماي يار جامالۈنۈ تولدۈ كۆزۈم ياشقە.
بۇ ھۈجرۈ فۈراقۈدە ھېمۈشە مەن كەدادۇرمەن، بۈر كۈن مۈڭ ېەلەم بۈرلەن كويۈدا ېادادۇرمەن،
بۈر كۆرسەم يار جامالۈنۈ ھۆسنۈگە قانادۇرمەن، قۈچقۈرسانم ېۈنۈم يەتمەس ېۇل يايرۈم قارا قاشقە.
سەن بارساڭ ېەگەر ېاندە ېەيغۈل بۇ دوېايۈمنۈ، بۈلاي جانۇ جانۈمغە يەتكۈز بۇ قۈيانۈمنۈ،
ھەسرەتۈدە قەمەر يۈغلاپ يولۈدا بۇ جانۈمنۈ، فۈدا قۈلفدۇرمەن مەستانە قارا قاشقە.
دەپ ېەلقۈسسە: يۈغلاپ ېاچ-تەشنالۈقتا قاق قۈرۈق كۈندۈز يول يۈرۈف، ېاخۈر بۈر دەشت-بايابان سايگە چۈقۈپ قېلۈپ، خۇدايا مەن ېادەم كۆرماي ېۆلۈپ كېتۈدۈغان ېوخشايمەن دەف، ېاچ-تەشنا يۈقۈلۈپ قېلۈف، تورغاي قانات قاقۈپ سايراپ تۇرادۇر، قەمەرشاھ تورغاينۈ كۆرۈف، بۇمۇ ماڭا ېوخشاش مۇسافۈر تۇرادۇر، ېۇشبۇ تورغايغە ېەرزۈمنۈ ېەيۈتسام شايۈت يايرۈمغە خەبەر بېرۇر دەپ بۈر سۆز ېەيغانۈ:
ھاۋادۈكۈ بوز تورغاي سايرامۈساڭ نە بولغاي،
بۇ چۆللەرېۈچۈندە جېنۈمنۈ قۈينامۈساڭ نە بولغاي.
سۆزلەماككە تۈلۈڭ يوق قەمەرشاھغە رەھمۈڭ يوق،
سەن-سەن ېۇچۇپ يۈرەرسەن خەبەر بەرسەڭ نە بولغاي.
باشۈم ېۆزرە تۇرارسەن ماڭا جۈلۋە قۈلۇرسەن،
سودۈ زۈيات قۈلۇرسەن خەبەر بەرسەڭ نە بولغاي.
مېنۈ كۆرسەڭ بۇ ھالدا بۇ چۆل ېۈچۈرە يېتۈپ مەن،
ېەجەپ بولدۈ زامانە، تەندۈن چۈقار بۇ جانە،
يايرۈم كۆرمەك گۇمانە خەبەر بەرسەڭ نە بولغاي.
قوپاي دېسەم دەرمان يوق، قۈمۈرلۈغۈلۈ ماجال يوق،
شەمسۈ جانان خېنۈم يوق خەبەر بەرسەڭ نە بولغاي.
كەتتۈ قەمەرشاھ ھالۈ، قوپارغا يوق ماجالۈ،
يۈغلاغۈلۈ يايرۈم يوق خەبەر بەرسەڭ نە بولغاي.
دەپ ېەلقۈسسە: ېۆزۈنۈ ېۆلۈمگە سۈغارمۈش قۈلۈپ ، يايرۈم كۆرمەي ېۆلۈپ كەتتۈم دەپ بۈھوش بولۇپ، كۆزۈ ېۇيقۇغە بېرۈپ بۈر ساېەتدۈن كېيۈن چۈش كۆرۈپ، كۆزۈنۈ ېېچۈپ قارۈسا خۇدايتالانۈڭ قۇدرۈتۈ بۈلەن باشۈدا بۈر توققۇز نان تۇرۈدۇ. ېۇل ناننۈ تۈناۋۈل قۈلۈپ، خۇدايتالاغە شۈكرۈ سۈنا ېېيتۈپ ېاندۈن قوپۇپ يولۈغە راۋان بولدۈ. ېۇشبۇ يۈرگەنلەرچە ېۈلياس پەيغەمبۈرۈمدۈن ېايرۈلۈپ ېاۋلۈن-ېاخۈرۈن ېۈچ يۈل يول مېڭۈپ يالغۇزلۈغۈ ېۈسەر قۈلۈپ، خۇدايا مېنۈڭ ېادەم كۆرۈدۈغان كۈنۈم بارمۇ-يوقمۇ؟دەپ دەرت بۈلەن نېمە دەيدۇر:
قۇدرەت بۈلەن قابا فەلەك مېنۈ يارغە سالدۈڭ،
ېۈبراھۈمدەك ېوتقە تاشلاپ جافا بۈلەن نارۈن سالدۈڭ.
سەھەر مېڭۈپ ېاللا دېدۈم، ېاندۈن باشقە سۆز قۈلمادۈم،
يايرۈم ېۈزلاپ تافالمادۈم، يايرۈم ېۈچۈن چۆلگە سالدۈڭ.
مەن كەلدۈم يارنۈ سوراقلاپ، يار قاچتۈ مەندۈن يۈراقلاپ،
ھۈجران ېوتۈدا سۈنەم داغلاپ، مېنۈ ېەۋارۈغە سالدۈڭ.
يامان بولدۈ دەردۇ-فۈراقۈم، يېقۈن ېەتكۈل يول يۈراقۈم،
شەمسۈ جانان مېنۈڭ يايرۈم، قەمەرشاغە ېوتلار سالدۈڭ.
دەپ ېەلقۈسسە: زار-زار يۈغلاپ ېولتۇرار ېۈردۈ، بۈر تەرەفدۈن ېالەم يېشۈللۈق يېشۈلۈق ېاراسۈدۈن بۈر يورۇغلۇق كۆرۈندۈ. ېۇل يورۇغلۇق ېاراسۈدۈن بۈر ېاقساقال نۇرانە كۈشۈ چۈقۈپ كەلدۈ. قەمەرشاھ ېەيدۈ، ېۆتكان يۈلۈ ېۈلياس ېەلەيھسالام ېۇچراپ يەنە ېۈچ يۈل مۇشاققەت تارتۈپ ماڭغاندا، ھەزرۈتۈ خۈزۈرۈ ېۇچرايدۇ، شۇندا مۇرادۈڭغا يېتەرسەن دەپ ېۈدۈ. ھۈم، خۈزۈر دېگەن شۇل بولماسۇل دەپ زار-زار يۈغلاپ ېولتۇرار ېۈردۈ. ېۇل كۈشۈ ېەيدۈ مېنۈ تونۇدۇڭمۇ دەپ ېۈردۈ، ۋەنا دۇنيا خۇدايۈتالا تۇرۇر، ھەزرەتلارۈنۈ تونۇيالمۈدۈم دەپ ېۈدۈ، ېۇل كۈشۈ مېنۈ تونۇمۈساڭ تونۇغۈغۈل خۈداي،ۋە ېۇستادنۈ ، مۇسا ۋەزۈرۈ ھەزرەتۈ خۈزۈرۈ پەيغەمبەر بولۇرمەن، ېەي بالام سۈرە فاتۈھەنۈ ېوقۇپ ۋەلاززالۈندۈن ېامۈنغە يەتكەندە كۆزۈڭنۈ ېاچقۈل دەپ ېۈدۈ، كۆزۈنۈ ېېچۈپ قارۈسا بۈر باغۇ بوستانلۈق مۈۋەزارلۈق جايدا ېۆزۈنۈ كۆردۈ. ھەزرەتۈ خۈزۈرۈ ېەيدۈ بالام ېۇشبۇ ېۆستەڭ بويۈدا بۈر ساېەت ېولتۇرساڭ مۈرادۈڭغە يېتەرسەن دەپ دۇېا قۈلۈپ غايۈپ بولدۈ. قەمەرشاھ ېەيدۈ، ېالتە يۈلنۈڭ بۇ تەرەفۈدە يالغۇز چۆلنۈ كېزۈف تارتقان داغ-مۇشەققەتلارۈم بۈر تەڭ، ھازۈر ېۇشبۇ شەھەر غېرۈپلۈقۈ بۈر تەڭ، مېنۈ بۇ شەھەردە بۈر ېادەم تونۇمۈسا، مەن بۈر ېادەمنۈ تونۇمۈسام دەپ زار-زار يۈغلاپ دەردە سۆز بۈلەن نېمە دەيدۇر قېنۈ:
شەمسۈ جانان سېنۈڭ ېۈچۈن ياخشۈ كۈنۈم يامان بولدۈ،
زۈلەيخادەك مەنزۈلگاھۈم يۈسۈف ېۈچۈن زۈندان بولدۈ.
مەن سارغۈيۈپ گۈلدەك سولۇف چۈرايلۈرۈم سامان بولۇف
غېمۈ پۈراق بۈلەن قېلۈپ ېۆمرۈم ماڭا زۈيان بولدۈ.
دەردۈڭ قۈلدۈ مېنۈ بەندە، مەن قالدۈم بەك يامان دەرتكە،
زادۈ ېۆلدۈم يايرۈم ېۈچۈن، غېرۈپلۈقۈم يامان بولدۈ.
ېايرۈلۈپ مەن بۈر نۈچە كۈن ېاشۈم ېۆزگە ھالۈم زەبۇن،
كۆزدە ياشۈم ېاقتۈ نېچۈك مېنۈڭ دەردۈم يامان بولدۈ.
قەمەرشاھ دەر مۈسكۈن باشۈم تۈنماي ېاقادۇرلەر ياشۈم،
چۆلدە مېڭۈپ يولداشلارۈم خۈزۈرۈ بۈلەن ېۈلياس بولدۈ.
دەپ ېەلقۈسسە: زار-زار يۈغلاپ تۇرسە بۈر تەرەفدۈن بۈر جۇۋان ېۈككۈ قاپاقنۈ كۆتۈرۈف چۈقۈپ كەلدۈ. قەمەرشاھ ېەيدۈ، بۇ شەھەرنۈڭ ېادەملارۈ ېەجەپمۇ چۈرايلۈق ېۈكەن دەپ تۇرار ېۈردۈ، جۇۋان بۈر قاراماق بۈلەن قەمەرشاھنۈڭ سۈنەسۈدۈن بۈر فارچە ېوت چۈقۈپ جۇۋاننۈڭ سۈنەسۈنۈ خاراف قۈلدۈ، جۇۋان ېەيدۈ، بۇل يۈگۈت بۈلەن ھال-ېەھۋال سوراشۈپ، سۈرۈ-ېەسرالۈشۈف ېاندۈن ېاشۈقلۈقنۈڭ كويۈغە تۈشەي دەف قەمەرشاھغە بېقۈپ ھالۈ خاراف، باغرۈ كاباب، زار چۈن ېۈبرۈ نوبھار يۈغلاپ دەردە سۆز بۈلەن نېمە دەيدۇر قېنۈ:
خۇدايا زاتۈ فاكۈڭدۈن قۇلۇڭنۈ لاجۈدۈم قۈلمە،
بۇ زالۈم دەردۇ فاكۈڭدۈن زۈيادە زور نېمە قۈلمە.
غەم سۆز كۈلۈدۇ غەمخۈۋار يۈگۈت غەمخۈۋاردا بولۇرمەن يۈگۈت،
بويۈ قابۈل لېۋەن يۈگۈت نەردە جايلارۈڭ سېنۈڭ.
سەن بۇ يۇرتقا مۇسافۈرمۇ، يا بۇ يۇرتقا مۇجافۈرمۇ،
غوجۈسۈدۈن قاچقان قۇلمۇ، نەردە جايلارۈڭ سېنۈڭ.
سەن بۈر سازەندە ېوخشايسەن، ېاتا بۈزار كۆرۈنەرسەن،
يا بۈراۋنۈ قاخشاتۈفسەن، نەدە جايلارۈڭ سېنۈڭ.
دەپ ېەلقۈسسە: قەمەرشاھ ېەيدۈ، مەن ېاتا بۈزار ېەمەس، ېانا بۈزار ېەمەس. بۇ شەھەردە كۈم ياخشۈ كۈم يامان بۈلمەسمەن، شەمسۈ جانان يايرۈم بار تافماغۇنچە كۈلمەسمەن. دەف زار-زار يۈغلادۈ، جۇۋان ېەيدۈ ېەي يۈگۈت مەن ېۆمرۈم ېۈچۈندە سېنۈڭدەك ېوتۈ يامان ېاتەش نەفۈس يۈگۈتنۈ كۆرگەنۈم يوق. سېنۈ كۆرۈف بار جېنۈمغە ېوت تۇتۇشۇف ېۆزۈمدۈن بۈ خەبەر بولۇف قالدۈم دەپ ېۈشۈقبازلۈق قۈلدۈ. قەمەرشاھ جۇۋاننۈڭ قۈلغان قۈماق ېشلۈرۈغە قايناپ، ماڭا مۇشۇنداغ زەن قۈلغۇدەك كۈشۈمۇ بار ېوخشايدۇ،دەپ جۇۋانغە قاراف بۈر سۆز قۈلۈپ باقاي شۇنۈڭ بۈلەن يايرۈمدۈن خەبەر تېفۈپ قالسام ېەجەپ ېەمەس دەپ جۇۋانغە بېقۈپ زار يۈغلاپ نېمە دەيدۇر قېنۈ:
كېچە بولدۈ يەر قارادۈ، مەن يېتۈم قايان باراي،
ېاق جۇۋان قولۇمنۈ تۇتسە، مۇڭداشۈف بۈللە باراي.
ېېيۈتمادۈم سۈرۈمنۈ مەن، سۈرداش بولغان ېۆزگەدۇر،
بۈر-بۈرۈگە سۈر بېرۈف، يارۈمنۈ تافقان ياخشۈدۇر.
ېالمە گۈلۈ ېەبرۈشۈم، ېەتكۈن كۆزۈڭنۈ سۈردۈشۈم،
ېاق جۇۋاننۈ بۈر كۆرۈپ، ېەسلاتۈف قالدۈ باشۈم.
ېاق جۇۋاننۈڭ دەردۈدە، ھېچ قايان ماڭالمادۈم،
ېاق جۇۋان يادۈمغە يەتسە، تولغۇنۇپ ياتالمادۈم.
ېالتە يۈل چۆلنۈ كېزۈپ، خۈزۈرۈ بۈلەن بۈللە مېڭۈپ،
ېەمدۈ مەن قايداغ قۈلاي، كۆڭلۈدە يوق يارنۈ تېفۈپ.
مەن ېېيۈتمادۈم ېېتۈمنۈ، ېېيۈتسام قەمەرشەھدۇر ېېتۈم،
ېاق جۇۋان قولۇمنۈ تۇتسە، نېمۈمۇ بولسۇن يېتۈم.
دەپ ېەلقۈسسە: قەمەرشاھ بۇ سۆزنۈ قۈلغاندۈن كېيۈن جۇۋاننۈڭ كۈندۈكۈنۈڭ ېاستۈغە قۈچۈق ېولۇشۇف، ېككۈيلان بۈر-بۈرۈ بۈلەن قول تۇتۇشۇف بۈر ساېەت يول ماڭۈپ ېاندۈن جۇۋان ھوشۈغا كېلۈپ ېەيدۈ، ېەي يۈگۈت، روسۇل خۇدانۈڭ شەرۈېۈتۈدە بۈر خاتۇن ېككۈ ېەرگە راۋا ېەمەس، ېككۈ ېەرگە راۋا بولسە بۇ بەش كۈنلۈك ېۆمرۈمنۈ سېنۈڭ بۈلەن ېۆتكۈزەر ېۈردۈم. شەمسۈ جانان يايرۈم بار تافماغۇنچە كۈلمەسمەن دېدۈڭ، شەمسۈ جانان دېگەن ېۈنسۈ-جۈن، دېۋە-فەرۈنۈڭ پادۈشاھۈنۈڭ قۈزۈ، ېۇل قۈز ېۈچۈن بۈر چاھار باغ بۈنا قۈلغان، ېۇل باغنۈڭ بۈر باغبانۈ بار، بوبا سامماس بوبا دەيدۇر، سېنۈ شۇل يەرگە ېاپۈرۈپ قوياي دەپ باغبان بوبا سامماس بوباينۈڭ ېۈشۈكۈگە ېاپۈرۈپ قويۇپ، ېەي يۈگۈت سېنۈڭدۈن بۈخەبەر بولماسمەن، ھەر كۈنۈ نامازدۈن يېنۈپ بوي قەدۈڭ بۈر مەرتۈبە كۆرسەم بۇ دۇنيادا مېنۈڭ ھالۈم كۈچارە دەف، بۇلاق كۆزلارۈدۈن مونچاقتەك ياش تۆكۈپ ېارقۈسۈغا ياندۈ. بۈچارە قەمەرشاھ زەرداف بولۇپ زار-زار يۈغلاپ نېمە دەيدۇر قېنۈ:
شاد بولماي ېۇشبۇ ېالەمدە بۈنا بولغان باشۈم،
زارە يۈغلاپ دەردە غەم بۈرلەن ېادا بولغان باشۈم.
غۇنچەدەك باغلار ېۈچۈندە قالدۈم سەھەر ېېچۈلمايۈن،
ھەر زامان سەنسۈز بالاغە مۇبتۈلا بولغان باشۈم.
مەن نېچۈك تۈغ بالاغە ېەمدۈ رازۈ بولمايۈن،
ېوتۈ كۈمگە ھەم كۈچۈكلۈكۈمدۈن رۈزا بولغان باشۈم.
مەن قەمەرشاھ يۈغلادۈم بۈر دەم فاراغەت قۈلمايۈن،
خەلق ېۈچۈندە خارۇ-زار بولغان باشۈم.
دەپ زار-زار يۈغلاپ تۇرار ېۈردۈ، باغبان بوۋا سامماس بوباينۈڭ بۈر قۈزۈ بار ېۈردۈ، ېاي ناملۈق، ېۇ شۇنداق چۈقۈپ قارۈسا ېافتاپ تەلېەت بۈر يۈگۈت تۇرادۇر. يۈگۈتنۈڭ سۈنەسۈدۈن بۈر پارچە ېوت چۈقۈپ بۈچارە ېايخاننۈڭ سۈنەسۈنۈ خاراف قۈلدۈ. ېايخان بۈھوش بولۇف دەرت سۆز بۈلەن ېاتاسۈغە نېمە دەيدۇر:
ېۈشۈك تۈۋۈدە بۈر يۈگۈت كۈرگۈلۈ ېەيمۈنۈدۇ،
بېلۈ باغلاقلۈق يۈگۈتنۈڭ كۆزلەرۈ تەلمۈرۈدۇر.
ېۈشۈگۈمنۈ جاي تۇتۇفتۇر، تۈڭلۈكۈمنۈ ېەيلەپ مازار،
راست سۆزۈڭنۈ ماڭا قۈل، قۈلمە يېتۈمنۈ ېۈنتۈزار.
ېۇل يۈگۈتنۈڭ ھۆسنۈگە، چۆرۈلۇر جانە-جاھان،
ېەي ېاتا چۈققۈل تالاغە، تۇرمۈدۈ ېاز قالدۈ جان.
سەن تالاغە چۈق ېاتا، يارنۈ باشلاپ كۈرەلۈ،
شۇل يۈگۈت كۈرسە بۇ ېۆيگە، ېەرزۈمۈزنۈ ېەيتالۈ.
ېاي ېەگەر كۆڭلۈنۈ بەردۈ، سەن ېەگەر جان بېرەرسەن،
مەندە تاقەت قالمۈدۈ، ېۈستاپ تاپالماي قالۈسەن.
دەپ ېەلقۈسسە: بۇ سۆزنۈ قۈلغاندۈن كېيۈن باغبان بوبا ېەيدۈ، بۇ بالا تېخۈ ېەركەك يۈزۈ كۆرمۈسە، نېمە دەپ نېمە فوق يەپ يۈرۈدۇ دەپ ېۈشكەدۈن چۈقۈپ قاراسە ېافتاپ مۈسەللۈك بۈر يۈگۈت تۇرادۇر. باغبان ېەيدۈ، بۇ ېادەم بۇ شەھەرنۈڭ ېادەملارۈدۈن ېەمەس. ېادۈمۈ زاتقە ېوخشايدۇ، بۇ كۈشۈدۈن سۆز سوراف باقاي دەپ، ېەي بالام، سۈز بۇ شەھەرنۈڭ ېادەملارۈدۈن ېەمەس نەيەردۈن كېلۈف قالدۈڭۈز؟ دەپ ېۈدۈ، قەمەرشاھ ېەيدۈ، بۇ شەھەردە كۈم ياخشۈ كۈم يامان بۈلماسمەن شەمسۈ جانان يايرۈم بار تافماغۇنچە كۈلمەسمەن، ھازۈر فەرزەنتسۈز كۈشۈ بولسە ېوغۇل بولاي دەپ ېۈدۈ، ېۇنداغ بولسا مېنۈڭ ېوغۇل فەرزەندۈم يوق، ماڭا ېوغۇل بولۇڭ دەپ ېۆيگە ېېلۈپ كۈرۈپ ېۈدۈ، ېايخان قاراسە يۈگۈت ېۆيگە كۈرۈپدۇر. خۇشھاللۈقۈدۈن مەست بۈ ېۈختۈيار نېمە دەيدۇر قېنۈ:
ېوتقە سالساڭ سال مېنۈ، كۆيمۈسۇن جانۈم مېنۈڭ،
رەھۈم قۈلساڭ ېوتدۈن ېالغۈل، كۆيمۈسۇن سۆڭاكلارۈم.
دەردۈمە قۈلسام تەلەپ، يارنۈ بەردۈڭ كېرۈم،
يۈرەگۈمگە قول سېلۈپ، باغاش ېەتكۈل ېۈرۈم.
باغدۈكۈ بولجا تېرەكنۈڭ، باشۈنۈ كەسمەيلۈمۇ،
سەن مۇسافۈر مەن غېرۈپ، قول تۇتۇشۇپ كەتمەيلۈمۇ.
ېوتمۇسەن ېاتەشمۇ سەن، قايدۈن تۇتاشتۈڭ سەن ماڭا،
مەندۈكۈ ېوتنۈ ېېلۈپ، قادۈر خۇدا سالسۇن ساڭا.
دەپ ېەلقۈسسە: ېاي قەمەرشاھنۈ باغقە تەكۈلپ قۈلۈپ، سۈر ېەھۋالۈنۈ قەمەرشاھغە بايان قۈلۈپ دەرت بۈلەن نېمە دەيدۇر:
ېاغزۈمدۈن چۈققان ېاھۈمگە، تاغلار تەبرەندۈ-تەبرەندۈ،
ياش گۆدەكنۈڭ نالۈسۈغە، تاغلار تەبرەندۈ-تەبرەندۈ.
باغقە ېۈكۈيلەن كۈرۈلۈ، باغدۈن تازە گۈل تېرەلۈ،
قەددۈ بويۇڭنۈ كۆرەلۈ، سەيلان يۈر ېەمدۈ، يۈر ېەمدۈ.
سەھەر ۋاقتۈدا ېاھ ېۇرسام، جۈمۈ ېالەم بولۈدۇ ۋەيران،
سېنۈڭ كۆڭلۈڭدە قايداغكۈ، مېنۈڭكۈ بولغانۈم بولغان.
ېايخان دەڭلار بۈر ېەتۈمنۈ، ېۈگەم بەردۈ مۈرادۈمنۈ،
كۆڭلۈمدۈكۈ بۈر يايرۈمنۈ، ېالۈسەن بۈراۋۈ بۈر ېەمدۈ.
ېەلقۈسسە: بۇ سۆزنۈ قۈلۈپ تۇرغاندۈن كېيۈن قەمەرشاھ ېەيدۈ،ېەي ېۇكام سۈز ماڭا سۈڭۈل بولدۈڭۈز ، روسۇل خۇدانۈڭ شەرۈېۈتۈدە سۈڭنۈسۈ ېاكۈسۈغە راۋا ېەمەس، مېنۈڭ جاي مەنزۈلۈم بولسا ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈللۈق يولدا قالدۈ، ماڭا نامەھرەم تەرەفۈدۈن ېانداغ سۆز قۈلماڭ، دەپ توختاتۈف قويدۈ. شۇنۈڭچە بۈچارە ېايخان قەمەرشاھغە تۈش ېېچۈپ سۆز قۈلالماي دەرت ېۈستۈگە دەرت بولۇف تۇرۇف قالدۈ.
قەمەرشاھ بۈچارە شەمسۈ جانان باغقە بۈگۈن چۈقارمۈكۈن، ېەتە چۈقارمۈكۈن دەپ خام خۈيال تامادا مۈقدارۈ ېۈچ يۈل باغبان بوبا سامماس بوباينۈڭ خۈزمۈتۈدە تۇرۇف قالدۈ. ېاخۈر بولماي ېەيدۈ، يايرۈم ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈللۈق يولنۈ ۋەدە قۈلۈپ ېۈردۈ، خۇدايۈم ېاسان قۈلۈپ ېالتە يۈلدا كېلۈپ بولۇفدۇرمەن، ېەمدۈ بۇ شەھەرگە كەلگۈلۈ ېۈچ يۈل بولۇپدۇر. تېخۈ يايرۈمنۈڭ ېۆزۈنۈ يا بولمۈسا سۆزۈنۈ بۈلماسەم، ماڭا ېۆلۈم ھەق بولۇپدۇر.زار-زار يۈغلاپ بۇ باغبەنلەر نېمە ېۈش قۈلۈدۈغاندۇر دەپ سۈر ھۈساپ باقۈپ قارۈسا، ھەر كۈنۈ ھەر ياڭزا گۈل ياساپ دەستە-دەستە گۈل ېېتۈف كۆتۈرۈف ېېلۈف چۈقۈپ كېتۈپ بارۈدۇر. بۇلار بۇ گۈلنۈ نەلەرگە ېېلۈپ بارۈدۈغاندۇر ، بۇ خەلۈقدۈن سوراپ باقاي دەپ ېەيدۈ، ېەي ېاتا بۇ گۈلنۈ نەيەرگە ېېلۈپ بارۈسۈلەن دەپ ېۈدۈ، باغبان بوبا ېەيدۈ، ېۈشۈڭنۈ قۈلۈپ يۈرۈۋەر، نېمە ېۈش بار ېۈدۈ؟ قەمەرشاھ ېەيدۈ، ېەي ېاتا مەن سۈلەرگە بالا بولغۈلۈ ېۈچ يۈل بولدۈ، ېەلبەتتە ېاتا بالۈغە سۈرۈن ېەيتۈش كونا زاماندۈن قېلۈپدۇر، ېانداغ دېمەي دەڭلا دەپ ېۈدۈ، باغبان بوبا ېەر-خوتۇن مەسلۈھەتلۈشۈف دەيلۈ دەپ ېەيدۈ، ېەي بالام سەن سورۈمۈساڭ بولۇر ېۈدۈ، سورۈدۈڭ، بۇ شەھەرنۈڭ پادۈشاھۈنۈڭ بۈر قۈزۈ بار. شەمسۈ جانان ېاتلۈق، بۇ قۈز بۇ قۈز بۇيۈل توققۇز بولدۈ كېسەل ياتقۈلۈ، بۇ شەھەرنۈڭ تەيۈب-ھۆكۈمالۈرۈ ېۆلگەن ېۆلۈكنۈ تۈرۈلدۈرۈشكە كۆزۈ يۈتار ېۈدۈ، بۇ قۈزغە دارە پايدە قۈلمۈدۈ. بۇ يۈل توققۇز يۈل بولدۈ كېسەل، شۇنۈڭ ېۈچۈن ھەر كۈنۈ ھەر ياڭزا گۈل ياساپ ېۇشبۇ قۈزنۈڭ خۈزمۈتۈگە ېېلۈپ بارۈمۈز، بۇ شەھەرنۈڭ ېادەملارۈ ېالتۇن-كۆمۈش، لەېلۈ-جاۋاھۈر خەجلەيدۇ. بۈزنۈڭ باشقە تۈجارەتۈمۈز يوق، شۇل قۈزنۈڭ قاشۈغە گۈل ېېلۈپ كۈرسەك خوش ياقسە بۈرەر سۈقۈم ېالتۇن-كۆمۈش، لەېلۈ-جاۋاھۈر بېرۈدۇ، بولمۈسا قۇرۇق قول يېنۈپ چۈقۈمۈز. بۇ گۈلنۈ ېە شۇل شەمسۈ جانان دېگەن قۈزنۈڭ خۈزمۈتۈگە ېېلۈف بارۈمۈز دەپ ېۈدۈ، قەمەرشاھ ېەيدۈ، مەنمۇ گۈل ياساپ بېرەي، ېېلۈف بارساڭلا بولۇفدۈكەن دەپ ېۈدۈ، سېنۈڭ ياسۈغان گۈلۈڭنۈ ېالدۈراف پادۈشاغە مۇناسۈف كەلمەيدۇ ، ېەۋەل سەن بۈر گۈل ياساف باق، ياساغان گۈلۈڭنۈ بۈز بۈر كۆرسەك، پادۈشاغە مۇناسۈف كەلسە ېېلۈف بارساق ېېلۈف بارارمۈز دەف ېەيدۈ. قەمەرشاھ ېۈچ كۈنلۈك ېاچلۈققا قاناېەت قۈلۈپ ېولتۇرۇف بۈر گۈل ياسادۈ. بۇ گۈلنۈڭ ھەر بۈر تەرەفۈدۈن بۈر پادۈشاھنۈڭ تەي مالال بولغۇدەك. بۇنۈ كۆرۈف قوپۇڭلار خاتۇن ېېشەكنۈ ېېلۈف چۈقۈڭلار، بۈگۈن پادۈشاھنۈڭ قۈزۈدۈن ھەددۈسۈز دۇنيا-خەزۈنۈلەر ېالۈدۈغان بولدۇق، خورجۇننۈ ېۈشەككە سېلۈڭلەر دەپ گۈلنۈڭ خۇشھاللۈقۈدۈن باغبان ېاچۈلۈپ، گۈلنۈ كۆتۈرۈف شەمسۈ جاناننۈڭ ياتار جايۈغە يېقۈن يېتۈپ باردۈ.
شەمسۈ جانانمۇ توققۇز يۈلنۈڭ بۇ تەرەفۈدە ساغۈرۈپ يېتۈف ېۈردۈ. تاتۈشۈف قالغان پەي-فاتاڭلارۈ قويۇف بېرۈپ كۆڭلۈ ېاچۈلۈف قالدۈ. ھېچ ېەمەس يايرۈمدۈن خەبەر تاپتۈم بولغاي دەپ ېۈشۈككە قاراپ تۇرسا بۈر گۈل كۈرۈپ كېلەدۇر. بۇ باغبان مۇنداغ قابۈل گۈلنۈ تۈزمەيتۈڭ، ياسامايتۈڭ بۇ گۈلنۈ كۈم ياساف، كۈم تۈزدۈ؟ دەپ كۆڭلۈ چۈراغدەك ېاچۈلۈف دەردە سۆز بۈلەن نېمە دەيدۇر:
شەمسۈ جانان:
چۈمەنلەرنۈڭ ېۈچۈدە نازۇك چۈمەن بار،
راستۈڭنۈ ېەيغۈل ېانا گۈلنۈ كۈم تۈزدۈ.
راستۈنۈ ېەيغۈل ماڭا ېەيلەگۈل ېۈزھار،
راستۈڭنۈ ېەيۈتقۈن ېانا گۈلنۈ كۈم تۈزدۈ.
باغبان:
نۈ چۈمەنلەر بالام مەندۈن سورايسەن،
باغدا ېۆزۈم يۈردۈم گۈلنۈ مەن تۈزدۈم.
كۈندە يۈز مۈڭ فەدە چۈمەن ياسايمەن،
راستۈمنۈ ېېيۈتسام بالام گۈلنۈ مەن تۈزدۈم.
شەمسۈ جانان:
قانداغ ۋاقۈتتا تۈزدۈڭ قابۈل چۈمەننۈ،
ېانا راستۈڭنۈ دېگۈل يۈغلاتماي مېنۈ.
مۇرادۈڭغە يەتكۈزەي بۈگۈن مەن سېنۈ،
راستۈنۈ ېەيغۈل ېانا گۈلنۈ كۈم تۈزدۈ.
باغبان:
باغنۈڭ ېۈچۈرە يۈغلاپ ھۈنۈرۈم گۈلدۇر،
سېنۈڭ ېۈچۈن باغبان ېاناڭ بۇلبۇلدۇر.
بۈر ېۈش قۈلۈپ سېنۈ خۇشال ېەيلەيدۇر،
راستۈنۈ ېېيۈتسام بالام گۈلنۈ مەن تۈزدۈم.
شەمسۈ جانان:
يايرۈمنۈڭ گۈلۈ بولسا ېۇنۈ بۈلەرمەن،
كېچە-كۈندۈز داېۈم ېۇنۈ تۈلەرمەن.
يايرۈم ېۈچۈن تاڭنۈ بۈدار ېېتەرمەن،
راستۈنۈ ېېيۈتقۈل ېانا گۈلنۈ كۈم تۈزدۈ.
باغبان:
سېنۈڭ ېۈچۈن بۈر جانۈم بار بېرەيۈن،
دەردۈڭۈزغە مەن بۈر ېۈلاج قۈلايۈن.
بالالەرغە ېۆزۈم توغرا تۇرايۈن،
راستۈنۈ ېېيۈتسام بالام گۈلنۈ مەن تۈزدۈم.
شەمسۈ جانان:
ېالتە شەھەرنۈڭ پادۈشاھلۈقۈنۈ بېرەيۈن،
دۇنيا دېسەڭ بېرۈف رازۈ قۈلايۈن.
ېۈچۈمدۈكۈ سۈرۈمنۈ ساڭا بېرەيۈن،
راستۈنۈ ېېيۈتقۈل ېانا گۈلنۈ كۈم تۈزدۈ.
باغبان:
باغبان ېەمدۈ بالام دېمەسەم بولمايدۇر،
مەن دېگەندە ېۈچۈڭدە ېارمان قالمايدۇ.
ېۈچۈڭدۈكۈ غېمۈڭ بۈگۈن تۈگەيدۇ،
راستۈنۈ ېېيۈتسام گۈلنۈ قەمەرشاھ تۈزدۈ.
دەپ ېەلقۈسسە: گۈلنۈ ېېلۈپ ېەيدۈ، مەن توققۇز يۈلنۈڭ بۇ تەرەفۈدە بۈر نەدە كېسۈلۈم يوق، ېۇشبۇ قەمەرشاھنۈڭ دەردۈدە كېسەل ېارۈزۈ بولۇف يېتۈپ ېۈدۈم. ېەمدۈ يايرۈمدۈن خەبەر تاپتۈم، كېسۈلۈمدۈن سەھەت تاپتۈم. ېەمدۈ ۋەدەمگە ۋافا قۈلۇرمەن، دۇنيا دېسەڭ مانا خەزۈنۈنۈڭ ېاچقۇسۈ، ېۇشبۇ گۈلنۈ ېۆز قولۇڭ بۈلەن ياسۈغانسەنمۇ؟ دەپ گۈلنۈڭ يافراغلارۈنۈ بۈر-بۈردۈن تەكشۈرۈف باقسە ېۈچۈدۈن بۈر فارچە خەت چۈقدۈ. خەتنۈ ېېلۈف ېوقۇف باقسە خۈتۈدۇر نېمە دەيدۇر قېنۈ:
تەرقۈ توشۇپدۇر ېەي فەرۈ، سۈركۈ خۇشلۈقانۈڭۈز،
جۈملە فەرۈ ېۈچۈندە، ېۈكەن خۇدايۈڭۈز.
فۈقۈرغە ۋەدە قۈلۈپ دېدۈڭۈز، بۈزلەرنۈ تاشلاپ كەتتۈڭۈز،
قۇل قۈلۈف ېۈشلەتتۈڭۈز، شۇنداغمۈدۈ ۋافايۈڭۈز.
شۇ بۈر كېچە ۋەدە قۈلۈف، بۈزلەرنۈ يۈز مۈڭ ېۆلتۈرۈف،
تۇردۇم يولۇڭغا تەلمۈرۈف، ېۇشبۇمۈدۈ ۋەفايۈڭۈز.
ھەسرەت ېوتۈدا سارغۈيۈپ، سېنۈڭ ېۈچۈن بولدۇم غېرۈپ،
ېەسلا كۆرەلمۈدۈم بۈر يېتۈپ، ماڭا قاراپ جامالۈڭۈز.
بارچە كېسەل داۋاسۈ بار، ھۈجران ېوتۈنۈڭ داۋاسۈ يوق،
سورۈسام تېيۈبلەر ېېيتۈدۇ، يار بولۇر دەۋايۈڭۈز.
رەھۈم قۈلۈپ كەلسۇن دېسەڭ، بوز لاچۈنۈڭ بولۇف باراي،
بەلكۈ تەسەددۇقۇڭ بولاي، بۈزلەرنۈ سوراسۈڭۈز.
ېەقلۈ ھوشومدۈن كېتۈپ، جان چۈقمادۈ باغدا يېتۈپ،
نېمە دەرت بۈلەن كېلۈپ، كۆكسۈڭۈزدە ېانارۈڭۈز.
قاچمە يۈراق كەلگۈن بېرۈ، سۈنەڭنۈ ياق ماڭا فەرۈ،
قەمەر شاھ دەر شېكەر لېبۈ، كۆرۈف ېۆلسۇن دۈدارۈڭۈز.
ېەلقۈسسە: بۇ خەتنۈڭ مەزمۇنۈدۈن بۇ سۆزنۈ ېاڭلاپ، دەرت ېۈستۈگە دەرت بولۇف، جېنۈمغە سېنۈ دەرمەن، سەندۈن ېۆزگۈنۈ دېمەسمەن دەپ بەلكۈ تەسەددۇقۇڭ بولۇرمەن دەف دەردە سۆز بۈلەن نېمە دەيدۇر قېنۈ:
باغبان ېانا جانۈمنۈ ساڭا بېرەيۈن،
دۇنيالۈقدۈن سېنۈ بۈھاجەت قۈلايۈن،
تەسەددۇقۇڭ بولاي جېنۈم قەمەرشاھ.
ېالتۇن تاغاقتا تارا سۇمبۇل ساچۈمنۈ،
قەمەرشاھ يايرۈم باغقا سەيلانغا كېلەدۇر،
تەسەددۇقۇڭ بولاي جېنۈم قەمەرشاھ.
`قەمەرشاھ يايرۈم باغقا سەيلانغا كەلسە،
ېالتۇن باشۈڭنۈ بەر دەپ مەندۈن سورۈسا،
تەسەددۇقۇڭ بولاي جېنۈم قەمەرشاھ.
قەمەرشاھ يايرۈم باغقا سەيلانغا كەلسە،
باشۈدۈن ېايلانۈف جانۈمنۈ بەرسەم،
تەسەددۇقۇڭ بولاي جېنۈم قەمەرشاھ.
شەمسۈ جانان يايرۈم دەپ مېنۈ سورۈسە،
شېكەر ېاغزۈڭ دورا دەپ لۈبۈمنۈ شورۈسە،
تەسەددۇقۇڭ بولاي جېنۈم قەمەرشاھ قەمەرشاھ.
دەپ ېەلقۈسسە:زار يۈغلاپ ېاغزۈ كۈلۈف، كۆزۈدۈن ياش تۆكۈف ېەيدۈ، خەزۈنە لازۈم بولسا مانا خەزۈنۈنۈڭ ېاچقۇسۈ، باغبەنلۈكنۈ يايرۈم بەر، باغدا يايرۈمدۈن ېۆزگە ېۈنسان بولمۈسۇن، ېەتە بۈلەن باغقا ېۆزۈم چۈقۈمەن، توققۇز يۈلنۈڭ بۇ تەرەفۈدە تاقەت بەرگەن خۇدايۈم بۈر كېچۈلۈككە تاقەت بېرەر، دەپ باغباننۈ يولغە سېلۈپ بۈر كۈن تۈننۈ بۈدار قۈلۈپ ېۆتكۈزۈف، ېەتە بۈلەن فادۈشاھتۈن رۇخسەت ېېلۈپ باغقا چۈقماقتا قويۇڭ.
سۆزنۈ قەمەرشاھتۈن ېۈشۈتمەك كېرەك:
قەمەرشاھ باغباندۈن خوش خەبەرنۈ ېۈشتۈف خۇشھاللۈقۈدۈن جېنۈ ېۈچۈگە پاتماي، گۈلدەك ېاچۈلۈف، تامام بەدەنلۈرۈ قوغۇشۇندەك ېېرۈپ ، سۈماپتەك تۈترەپ، تۇتۈدەك سۆزگە كۈرۈپ تۇراتتۈ، باغبان ېەيدۈ بالام باغبانلۈكنۈ ساڭا بەردۈك، ېەتە شەمسۈ جانان باغقە سېنۈڭ بۈلەن ېويناش ېۈچۈن چۈقماقچۈ بولدۈ، باغدا سېۈڭدۈن ېۆزگە ېادەم تۇرماس بولدۈ دەپ ېەيدۈ.
قەمەرشاھ خوش بولغاي دەپ باغقە بارۈپ باغنۈڭ ېۈچۈگە سۇ سېفۈپ سۈفۈرۈپ، گيا ياغلۈغاندەك قۈلۈپ، شەمسۈ جاناننۈڭ ېۆيۈدۈن باغقا بارۈدۈغان يەرگۈچە سۈپۈرۈپ ياغلۈغاندەك قۈلۈپ ېەيدۈ، مەنمۇ ېۆز يۇرتۇمدا كاتتا پادۈشاھنۈڭ ېوغلۈ ېۈردۈم، ېەمدۈ ېادەمنۈڭ زۈننۈتۈ ېون توققۇزۈ تون، مەن بۇ شەھەرگە كەلگۈلۈ ېۈچ يۈل بولدۈ ېالتە يۈل يول مېڭۈپ توققۇز يۈلنۈڭ بۇ تەرەفۈدە تېخۈ ېۈسفھاندۈن چۈققان ۋاقتۈمدا كۈيگەن كۈيۈملارۈم ېۈستۈمدۈن چۈشۈپ، كوچۈغە چۈقسام ېۇششاق بالۈلار چالما ېاتقۇدەك بولدۇم. ېەمدۈ ېۇشبۇ ېەھۋال بۈرلەن كاتتالۈغان پادۈشاھنۈڭ قۈزۈغە ېاشۈق تەمەنناسۈنۈ قۈلۈف تۇرارمەن.ېەمدۈ شەمسۈ جانان چۈقسە باغدا نۇرغۇن ېەترە-ېەنبەر، قۈزۈل گۈل بولغاندۈن كېيۈن ېاراسۈغە كۈرۈپ ېۆزۈمنۈ فۈنھان قۈلاي دەپ بۆكمەككە قويۇڭ.
ېەمدۈ شەمسۈ جاناندۈن ېۈشتۈمۈز:
شەمسۈ جانان باغباننۈ يولغە سېلۈپ قويۇپ جېنۈ ېۈچۈگە پاتماي، كۆزۈگە ېۇيقۇ كەلمەي، قەمەرشاھنۈ تەقۈق كۆرەرمەنمۇ؟ دەپ زار-زار يۈغلاپ نېمە دەيدۇر:
ېەسلۈدۈم ېەمدۈ ېەي يارۈ بەرنا،
خەبەر تېفۈپ مەن جانۈم قەمەرشا،
كېسەلگە سالدۈ سەۋدايۈ ېۈشقۈڭ،
قۈلدۈڭ مېنۈ سەن مەجنۇن شەيدا.
ھەسرەتلارۈمنۈ ېەيۈتسام سوراسە،
ھەرگۈز تۈگۈمەس ېۈشقۈڭ قەمەرشا.
جانۇ تېنۈمدا قالمادۈ تاقەت،
يادۈمغە نامۈڭ چۈشكەندە جانا.
قانغە تولۇپدۇر گۈل-غۇچە ياڭلۈغ،
كەل كۆر يۈرەكۈم ھۈجراندە گويا.
خۈلۋەت قۈلبان ېەغيارۈلاردۈن،
كەلسەڭ نە بولغاي بۈر كېچە تەنھا.
ېوتۇڭدا كۆيۈپ دۈۋانە بولدۇم،
ېۈشقۈ ېوتۇڭدا ېەل ېۈچۈرە رەسۋا.
كۆكسۈڭنۈ ياقساڭ قوش ېانارۈمغە،
ېۈشقۈڭدە ياندۈم جېنۈم نۈگارا.
شەمسۈ جاناننۈ دۈۋانە قۈلدۈ،
ېەشېارۈلارۈڭدۈن كۈم بولسە دەنا.
ېەلقۈسسە: شەمسۈ جانان بۇ مۇخەممەسنۈ ېېيتۈپ تاڭنۈ بۈدار بۈلەن ېۆتكۈزۈپ، تاڭ سەھەردە كۈرۈپ، ېاتا ماڭا رۇخسەت بەرسۈڭۈز، باغدا بەش- ېون كۈن سەيلۈ قۈلۈپ تاماشە قۈلسام دەپ ېۈدۈ، پادۈشاھ ېەيدۈ، ېەي بالام، سېنۈڭ ېۈچۈن بۈنا قۈلۈغان ېۈدۈم، شۇنچەلۈك بولۇشۈڭنۈ چاغلۈيالماي تۇرۇپ ېۈردۈم، قۈرۈق كېچە-كۈندۈز باغدا ېويناغۈل، يالغۇز زېرۈكۈپ قالۇرسەن دەپ قۈرۈق كېنزەك قوشۇف قويدۈ. شەمسۈ جانان ېەيدۈ، ېاتام بۇ كېنزەكلارنۈ قوشۇپ قويماسۈمۇ قورقۇم كەلمەستۈ، بۇمۇ مېنۈڭ ېابرويۇم بولسۇن، دەپ كېنزەكلارنۈ يۈگۈرمەدۈن ېۈككۈ تەرەفكە چۈقۈرۈپ ېۆزۈ قۈرۈق دانە كېنزەكنۈڭ ېوتتۇراسۈدا چۈشتە يورۇغان كۈنگە ېوخشاش بولۇپ ېۆيدۈن چۈقۈپ قاراسە شەمسۈ جاناننۈڭ چۈقۈدۈغان يېرۈدۈن باغقا بارغۇنچە سۇ سېپۈپ، سۈپۈرۈپ ياغلۈغاندەك قۈلۈپ قويۇپدۇر.شەمسۈ جانان ېەيدۈ، بۇ خۈزمەتنۈ مەن قۈلسام بولۇر ېۈدۈ، ېاياغۈڭغە پايانداز سېلۈپ، خۈزمەت قۈۈلسام بولۇر ېۈدۈ، خۈزمەت قۈلالمۈساممۇ جېنۈمنۈ ساڭا نۈشان قۈلۇرمەن دەپ باغقە كۈرۈپ بولغۇنچە قەمەرشاھ گۈلنۈڭ ېاراسۈدا فۈنھان بولۇپ ېولتۇرۇر ېۈردۈ. شەمسۈ جانان تۆت تەرەپكە قاراپ باخسە ھېچ يەردە يوق، باغنۈڭ ېوتتۇراسۈدا ېالتۇندۈن بۈر تەخۈت تۇرۇپدۇر. شەمسۈ جانان تەخۈتكە چۈقۈپ ېولتۇرۇدۇر، قەمەرشاھ شۇنداغ قاراسە چۈشۈدە ېەھدە-خمان قۈلغان يايرۈ مەھبۇب شۇل. يايرۈم گۈلنۈڭ تاماشۈسۈنۈ كۆرسۇن دەپ بۈر سۆز ېەيغان:
شەمسۈ جانان بۇ كۈن كەلدۈ سەيلۈگە،
يايرۈم كۆرسۇن گۈللەرنۈڭ تاماشۈسۈنۈ.
كەلگۈل يايرۈم سەيلان قۈلغۈل بۇ باغنۈ،
بۇلبۇل كۆرسۇن گۈللەرنۈڭ تاماشۈسۈنۈ.
ېۈلاھۈم ياراتمۈش جەننەتتە رۈزۋان،
بۇ دۇنيادا بۈزگە مۈڭ تۈرلۈك ېەلۋان.
يايرۈم ېۈچۈن نېچە ژۈل يۈردۈم سەرگەردان،
لەيلۈ كۆرسۇن مەجنۇننۈڭ تاماشۈسۈنۈ.
ېۈشقۈ ېوتۈ ھەر كۈمنۈ ېەيلۈدۈ بەربات،
گۈل ېۈشقۈدا بۇلبۇل ېەيلۈدۈ پەريات.
ېۈككۈ ېۈقلۈم تاغنۈ قېزۈدۈ پەرھات،
شېرۈن كۆرسۇن پەرھاتنۈڭ تاماشۈسۈنۈ.
خۇدايۈم سالغاندۇر ھەر كۈمگە بۈر سەۋدا،
جاھان بازارۈدا يۈز تۈمەن غەۋغا.
ېون ېۈككۈ يۈل دەريادا ېاقتۈلەر ېوزرا،
ۋامۇق كۆرسۇن ېوزرانۈڭ تاماشۈسۈنۈ.
سەيفۈل مەلەك يۈردۈلەر نەچچە يۈل يۈغلاپ،
بەدەيسۈنۈڭ دەردۈدە باغرۈنۈ داغلاپ.
ېون ېالتە يۈل يۈردۈلەر دەريادا سايراپ،
سەيفۈل كۆرسۇن بەدەيسەنۈڭ تاماشاسۈنۈ.
ېۈككۈ ېاشۈق بۈر-بۈرۈگە جەمېۈ بولۇپ،
سۈنەلارۈ داغ كۆزۈگە ياش ېېلۈپ.
قەمەرشاھ دەر شەمسۈ جاناننۈ كۆرۈپ،
قەمەر كۆرسۇن شەمسەنۈڭ تاماشۈسۈنۈ.
ېەلقۈسسە: قەمەرشاھ يۈغلاپ گۈلنۈڭ ېاراسۈدا ېولتۇرۇپ قاراسە شەمسۈ جانان ېەيدۈ، ېەي قەمەرشاھ، مېنۈڭ ېۈچۈن شۇ قەدەر خۈزمەت قۈلۈف ېۆزۈڭنۈ فۈنھان تۇتارسەن، مەن ېۆزەمنۈ تەخۈتتۈن تاشلاپ ېۆلسەم خوپ بولار دەپ تەخۈتتۈن ېۆزۈنۈ تاشلاپ ېۈتۈپ نۈجۇت بولۇپ قالدۈ. قەمەرشاھ ېەيدۈ ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈللۈق يولدۈن ېۈزدەپ كېلۈپ يارۈم بۈلەن بۈرغۈنە سۆزلۈشەلمەي ېايرۈلۈپ كەتتۈم بولغاي دەپ زار-زار يۈغلاپ، بېرۈپ شەمسۈ جانان بېشۈدۈن يۆلەپ نېمە دەيدۇر قېنۈ:
كېرەملۈك قۇدرتلۈك قادۈر خۇدايۈم،
رەھۈم قۈلغۈل ېۈلاھۈم شەمسۈ جانانغە.
يۈغلاتما سەن مېنۈ پەرۋەردۈگاھۈم،
رەھۈم قۈلغۈل خۇدايۈم شەمسۈ جانانغە.
بولدۇن كۈريان كۆرۈپ مېنۈڭ يايرۈمنۈ،
سەن بۈلۇرسەن ھېچكۈم بۈلمەس سۈرۈمنۈ.
رەھۈم قۈلۈف تۈزەتكۈل مېنۈڭ يايرۈمنۈ،
رەھۈم قۈلغۈل ېۈلاھۈم شەمسۈ جانانغە.
قايداغ ېەزاسۈنۈڭ جانۈ يوق،
تەبرۈمەيدۇ كۆرسەم ېەسلا ھوشۈ يوق.
سەندۈن ېۆزگە ھال تۆكەرگە كۈشۈم يوق،
رەھۈم قۈلغۈل ېۈلاھۈم شەمسۈ جانانغە.
ھوشۈدۈن كەتتۈ يوقتۇر ېۇنۈڭ دەرمانۈ،
تولۇپمۈدۇر ېەجەل يېتۈپ پەيمانۈ.
ياندۇرغۈل يايرۈمگە كەلگەن قازانۈ،
رەھۈم قۈلغۈل ېۈلاھۈم شەمسۈ جانانغە.
تۈزەلمۈسە ېۇشبۇ يايرۈم كېسۈلۈ،
مېنۈڭ ېالغۈل جېنۈمنۈ قالماي ۋابالۈ.
يەتكۈزگۈل يارۈمغە قۇدرەت كامالۈ،
رەھۈم قۈلغۈل ېۈلاھۈم شەمسۈ جانانغە.
قەمەرشاھ دەر مۇرادۈمغە يېتەيۈن،
شەمسۈ جانان ېۈچۈن ياشۈم تۆكەيۈن.
يايرۈم ېۈچۈن جانۈم نۈشان ېېتەيۈن،
رەھۈم قۈلغۈل ېۈلاھۈم شەمسۈ جانانغە.
دەپ ېەلقۈسسە: يۈغلاپ ېولتۇرار ېۈردۈ، قەمەرشاھنۈڭ يۈغلۈغان كۆزۈنۈڭ يېشۈ شەمسۈ جاناننۈڭ يۈزۈگە سوغوق تامدۈ. خېلۈ پۇرسەتدۈن كېيۈن شەمسۈ جانان ھوشۈغە كېلۈپ ېۈكەيلەن ھوش تارتۈپ كۆرۈشۈپ بۈر-بۈرۈ بۈلەن قول تۇتۇشۇپ ھەشۈقپۈچەك تالغە چۈرماشقاندەك چۈرماشۈپ، قەمەرشاھنۈ ېالتۇن تەخۈت ېۈستۈگە تەكلۈپ قۈلۈف ېۆزۈنۈ قەمەرشاھغە نۈسار ېۈتۈپ بۈر سۆز ېەيغانۈ:
ېەمدۈ سەن كۆرۈپ تۇر ېەزۈز مېھمانۈم،
قۈلغان ېۈشۈم كۆر قەمەرشاھ غېمۈڭ تۈگەيدۇ.
شېرۈن جانۈم ساڭا بولسۇن تەسەددۇق،
سۆيۈپ كۆر قەمەرشاھ غېمۈڭ تۈگەيدۇ.
ېالۇر بولساڭ بەرۇيۈم ېەزۈز جانۈمنۈ،
توققۇز يۈلدە چەككەن ېاھۇ-نالەمنۈ.
ېاق كۆكسۈمدە پۈشقان قوش ېانارۈمنۈ،
ېۈزۈپ كۆر قەمەرشاھ غېمۈڭ تۈگەيدۇ.
ېاشۈق بولساڭ تۇتقۈل مېنۈڭ قولۇمدۈن،
باغبان بولۇپ ېۈزگۈل تازا گۈلۈمدۈن.
ېۈلۈپتەك قامۈتۈم قامچە بويۇمدۈن،
قوچاپ كۆر قەمەمەرشاھ دەردۈڭ تۈگەيدۇ.
ېەمدۈ بۈلدۈم پانا دۇنيا پەنتۈنۈ،
شوراپ كۆرگۈل شېكەر لۈبۈم قەنتۈنۈ.
ېاق كۆكسۈمدە پەردە بولغان ېالتۇن تۈگمۈنۈ،
يېشۈپ كۆر قەمەرشاھ دەردۈڭ تۈگەيدۇ.
شەمسۈ جانان قۈلۈپ ېاھ ېۈلە زارە،
سۈنەڭنۈ بۈر ياققۈل ېۆمرۈڭ بولسۇن زۈيادە.
شەمسۈ جانان بۈگۈن يەتسۇن مۈرادە،
قولدۈن كەلسە شۇنداق قۈل غېمۈڭ تۈگەيدۇ.
دەپ ېەلقۈسسە: بۇلار قۈرۈق كېچە-كۈندۈز ېەيۈش-ېۈشرەت قۈلۈپ، بۈر كۈن سەھەر ۋاختۈدا شەمسۈ جانان، ېەي جاندۈن ېەزۈز ېاشۈقۈم، مەن ېاتامدۈن قۈرۈق كېچە-كۈندۈزلۈك رۇخسەت بۈلەن چۈقۈپ ېۈدۈم، قارارۈم توشۇپ قالدۈ، رۇخسەت قۈلسۈڭۈز ېاتامدۈن يەنە قۈرۈق كۈنلۈك رۇخسەت ېېلۈپ چۈقسام دەپ ېۈدۈ، ېەي شەمسۈ جانان سەن ېاتاڭ قېشۈغە بېرۈپ جاۋاپ ېېلۈپ كەلگۈنچە مەن نېچۈك تاقەت قۈلۇرمەن دەپ كۆڭلۈ بۇزۇلۇف دەردە سۆز بۈلەن نېمە دەيدۇر قېنۈ:
قۇربانۈڭ بولايۈن شېرۈن سۆز يايرۈم،
مەن قانداغ قۈلۇرمەن بېرۈپ كەلگۈنچە.
جانۈمنۈ بېرەيۈن گۈل يۈزلۈك يايرۈم،
يولۇڭدا تۇرايۈن قايتۈپ كەلگۈنچە.
غېمۈڭ ېوتۈ تەگدۈ مېنۈڭ جانۈمنغە،
رەھۈم قۈلغۈل كۆزدۈن ېاققان ياشۈمغە.
تېزراق بارغۈل بۈزرۇك ېاتاڭ قاشۈغە،
ېۆلسەم نېمە شۇنداق دەرتكە قالغۇنچە.
بارساڭ يېنۈپ كەلگەيسەن ېاتاڭ قاشۈدۈن،
تېز كەلگەيسەن ېاغۇ قوشماي ېۈشۈمدۈن.
تۇفراق تولسۇن ېۆلسەم مېنۈڭ باشۈمدۈن،
بۇ ۋەختە جېنۈم تېنۈمدۈن سۈزۈپ بولغۇچە.
كەلمەي قالساڭ بۇزارمەن ۋەدە ۋاپانۈ،
يۈز مۈڭ رۈزا ېالۈسەن جېنۈمنۈ.
يالغۇز كەتمەي بۈللە ېېلۈپ كەت قەمەرنۈ،
شاھ پەرقۇتتۈن بېرۈپ جاۋاپ ېالغۇنچە.
يولۈغە قاراپ يۈغلارمەن چار باغ ېۈچۈندە،
قەمەرشاھ دەر شەمسۈ جانان قەستۈدە.
پاتراق كەلگۈل ېوينايلۈ باغنۈڭ ېۈچۈدە،
ېۈشقۈ ېوتۈ تۇتۇشۇپ ھالاك بولغۇنچە.
ېەلقۈسسە: شەمسۈ جانان ېەي جېنۈمنۈڭ جانانۈسۈ، ېەگەر ېاتامدۈن رۇخسەت سورۈغۈلۈ بارمۈسام، بۈز كۈشۈنۈڭ ېاغزۈغا تۈشۈپ قالۈمۈز. شۇنۈڭ ېۈچۈن رۇخسەت ېېلۈشقە بارۈمەن دەپ قەمەرشاھنۈڭ بوينۈغە ېېسۈلۈف، بۈر كام قۈرۈقنۈ بوسە قۈلۈف تويماي، قەمەرشاھنۈڭ تۈل تامامۈدۈن چۈشلەپ ېېلۈف، شۈمال مۈسەللۈك يولۈغە راۋان بولۇپ، پادۈشاھنۈڭ قاشۈغە بېرۈپ، ېەي ېاتا رۇخسەت بەرسۈڭۈز، بۈر نۈچە كۈن باغدا ېويناسام دەپ ېۈدۈ، پادۈشاھ ېەيتتۈ. قۈزۈمغە خوش كەلگەنگە ېوخشايدۇ،دەپ ېەي بالام، سۈزنۈڭ ېۈچۈن بۈنا قۈلغان چاھار باغ، يەنە قۈرۈق كېچە-كۈندۈزېويناڭ دەپ رۇخسەت بەردۈ.
شەمسۈ جانان رۇخسەت ېېلۈف ھېچ ېۈشقە قاراماي باغقە كېلۈف، قەمەرشاھ بۈلەن تېفۈشۈپ، بۈر-بۈرۈگە ھەشۈقپۈچەكتەك چۈرمۈشۈپ، سەكسەن كېچە-كۈندۈز باغدا ېويناپ، شەمسۈ جانان ېەيدۈ، ېەي قەمەرشاھ، بۈزنۈڭ ېۈشۈمۈز بولمۈدۈ، سۈز بولسۈڭۈز ېۈسفھاندا كاتتا پادۈشاھنۈڭ ېوغلۈ، سۈزنۈڭ ھازۈرقۈ ېاتۈڭۈز باغبان بوۋا سامماس بوۋا. سۈز بېرۈپ باغۋان بوۋە سامماسقە يالبارۈپ دېسۈڭۈز ېاتام پادۈشاھنۈڭ قېشۈغە بېرۈپ ېوغۇللۇق ھەققۈنۈ بەجا كەلتۈرۈپ، پادۈغاھغە سۆز سېلۈف كەلسۇن. بۈركەدا بۈر پادۈشاھغە قۈزۈڭنۈ بەر دېگەنگە ېۆلۈم ۋاجۈپ ېەمەس، بەرسە بېرەر، بەرمۈسە ېۆزۈمۈز بۈلگەننۈ قۈلارمۈزدەپ ېەيدۈ. قەمەرشاھ ېەيدۈ، يايرۈم ېەجەپ سۆز قۈلدۈ، دەپ باغۋەن بوۋا سامماسنۈڭ قېشۈغە بېرۈپ ېېيۈتتۈ، ېاتا مەن سۈزگە بالا بولغۈلۈ ېۈچ يۈل بولدۈ. ېاۋال خۇدا ھەر بۈرۈڭلاردۈن باشقە ھېچ نەرسەم يوق، پادۈشاھنۈڭ قۈزۈ شەمسۈ جانانغە ېاشۈق بۈقارار بولۇپ ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈللۈق يولنۈ بېسۈپ بۇ يەرگە كېلۈپ مۇسافۈرچۈلۈقتا، ېاۋال خۇدا ېاندۈن ېاتام سۈز پادۈشاھنۈڭ ھوزۇرۈغە بېرۈپ ېاتالۈق ھەققۈمنۈ بەجا كەلتۈرۈپ، پادۈشاھغە بۈر سۆز سېلۈپ كەلسۈڭۈز، بۈر كەدا پادۈشاھغە قۈزۈڭنۈ بەر دېگەنگە ېۆلۈم ۋاجۈپ ېەمەس دەپ باقسۈڭۈز بەرسە بېرەر، بەرمۈسە يېنۈپ كېلەرسۈز، بالۈلۈق ھەققۈمگە ېۇشبۇ خۈزمەتنۈ سۈزدۈن ېۈمۈت قۈلۈمەن دەپ ېەيدۈ.
باغبان بوۋا سامماس ېەيدۈ، ماڭا ېەجەل يېتۈف كېلۈپدۇر دەف، ېېشۈكۈنۈ ېېلۈف چۈقۈپ مۈنۈپ پادۈشاھنۈڭ ېوردا ېالدۈدا ۋەزۈر-ېەمرا، ېاكابۈر-ېەشرەپلەرگە ېەسلا ېېشۈكۈدۈن چۈشمەي پادۈشاھنۈڭ ېالدۈغا بارۈپ، ېەسلا ېېشۈكۈدۈن چۈشمەي تۇرۇپ تۈللا سازۈنۈ قولۈغە ېېلۈپ پادۈشاھغە سۆز سېلۈپ نېمە دەيدۇر:
بارارغە پادۈشاھۈم سەن، سورارغە دادۇخانۈم سەن،
ېۈنسۈ جۈنغا پادۈشاھسەن، قۈزۈڭنۈ بەرگۈل ېەلۋەتتە.
شاھ پەرقۇتسەن پادۈشاھۈم، قۈزۈڭنۈ بەر ېەزۈز شاھۈم،
مەن غېرۈپقە مەنزۈلگاھۈم، قۈزۈڭنۈ بەرگۈل ېەلۋەتتە.
مەن ېوغۇل بېقۈپدۇرمەن، سەن بۈر قۈزنۈ چوڭ قۈلۈفسەن،
مېنۈڭ ېوغلۇمنۈ قوبۇل قۈلۈف، قۈزۈڭنۈ بەرگۈل ېەلۋەتتە.
قۈزۈڭنۈ ېوغلۇمغا بەرگۈل، داماتلۈق قوبۇل قۈلغۈل،
غەزەپ قۈلماي جاۋاپ بەرگۈل، قۈزۈڭنۈ بەرگۈل ېەلۋەتتە.
بوۋا سامماسقە رەھۈم ېەتكۈل، گۇناھۈم بولسە ېەپۇ ېەتكۈل،
شەمسۈ جانان قۈزۈڭنۈ بەر، ساۋاپ بولۇر قۈيامەتتە.
ېەلقۈسسە: بۇ سۆزنۈ قۈلغاندۈن كېيۈن پادۈشاھ تەپتۈ ېاتەش باشۈغە ېۆرلەپ جەللات دېدۈ، ېۈككۈ تەرەپتۈن توققۇزدۈن ېون سەككۈزقاللت ھازۈر بولدۈ، خوش پادۈشاھۈ ېالەم، كۈمنۈڭ ېەجۈلۈ دۇنيادۈن يۈز تۇتۇپتۇ دەپ ېۈدۈ، پادۈشاھ باغباننۈ چاناپ قەتلۈ قۈلۈڭلار دەپ ھۆكۈم يارلۈق قۈلدۈ. جاللاتلار بوۋاينۈ ېۆلۈمگە ېېلۈپ كېتۈپ بارۇر ېۈردۈ.
سۆز ېۈشۈتمەك كېرەك ېاقۈل ۋەزۈرلەردۈن: پادۈشاھنۈڭ بۈر ۋەزۈرۈ بار ېۈدۈ قاسۈم ۋەزۈر دەپ، جاللاتلارغا ېۇچقۇشۇپ باغباننۈ نېمە قۈلۇرسۈز؟ نېمە گۇناھ قۈلۈفدۇر؟ دەپ .ۈدۈ، جاللاتلەر پادۈشاھغە قۈزۈڭنۈ بەرگۈل دېگەن ېۈكەن، ېۆلۈمگە بۇيرۇپدۇر دېدۈ، قاسۈم ۋەزۈر ېەيدۈ، مەن چۈققۇچە توختاڭلار، پادۈشاھ قېشۈغە كۈرۈپ ېەي پادۈشاھۈ ېالەم، بۈر كەداي بۈر شاھغە قۈزۈڭنۈ بەر دېگەنگە ېۆلۈم ۋاجۈپ ېەمەس، تاڭلا قۈيامەت كۈنلەرۈ خەلق ېەۋلۈن-ېاخۈرۈن جەمېۈ بولغاندا، خۇدا قازۈ بولۇپ، روسۇلۈللا شاپاېەت تەختۈگە چۈققاندا خۇن ناھەق چۈقۈپ قالسا نېمە دەپ جاۋاپ بېرەرسەن دەپ ېۈدۈ، ېەجەپ ېاقۈل ۋەزۈركەن، سەن بۈر توي سالغۈن دېدۈ. قاسۈم ۋەزۈر شەمسۈ جاناننۈڭ تويۈنۈ سالماق ېۈچۈن باغبان بوۋا سامماسقە نېمە دەيدۇر:
قۇلاق سېلۈف ېەرزۈم ېۈشت ېەي باغبەن،
ېاتمۈش پاتمانلۈق يەردە بۈر چاھار باغ بولسۇن.
بۈر قۈشۈ ېالتۇندۈن، بۈر قۈشۈ كۆمۈشتۈن بولسۇن،
قېتۈغە سالغان لاي قورغۇشۇم بولسۇن.
ېۇل باغنۈڭ دەرۋازۈسۈ ېالتۇندۈن بولسۇن،
يان ياغۈچۈ يالاڭ ېۈتۈك ېالماستۈن بولسۇن.
زەنجۈرلەرۈ ېۇل ېۈشۈكنۈڭ ياقۇتتۈن بولسۇن،
شەمۈ ېۇرۇپ جاھاننۈڭ بارۈنۈ يورۇتسۇن.
ېۇل باغنۈڭ ېۈچۈگە بۈر تەخت قۇرۇلسۇن،
ېېگۈزلۈكۈ يەتمۈش ېۈككۈ زۈندۈ پاي بولسۇن.
ېون مۈڭ يەرگە گۆھەرلەردۈن كۆزلەر قويۇلسۇن،
زەپەر-ېەنبەر بۈلەن ېانداغ راسلانسۇن.
ېۇل باغنۈڭ ېۈچۈندە يەتتە ېېرۈق بولسۇن،
گۆھەرلۈق، خەنجۈرلۈك، داۋالۈق بولسۇن.
ھەر كۈم كۆرسە ېۇل ېېرۈققا تەېەججۈپ قۈلسۇن،
سۈيۈدۈن قۇيسا ېۆلەك ھازۈر تۈرۈلسۇن.
بۈرۈدە سۇ ېاقسۇن، بۈرۈدە ېەسەل،
بۈرۈدە قەن ېاقسۇن، بۈرۈدە شېكەر.
بۈرۈدە ېوڭ ېاقسۇن بۈرۈدە تەتۈر،
يەتتە ېېرۈقنۈڭ بېشۈ بۈر بۇلاق بولسۇن.
ېايۈغۈ بۈر-بۈرۈگە قوشۇلماي ېاقسۇن،
زەنۈ بار كۈشۈلەر تاماشا قۈلسۇن.
جاھاندۈكۈ جانۈۋارلار بۈر جۈپتۈن بولسۇن،
پادۈشاھنۈڭ سالغان تويۈ يالغان بولمۈسۇن.
پەرەندۈلەر، سۇمۇرغۈدۈن كومۇتقۈچە،
چەرەندۈلەر، تۆگۈدۈن ماراللارغۈچە.
شاھۈرلەر يۈغۈلسۇن، جەمېۈ نەغمۈچۈ،
كوھقاپنۈڭ بازۈرۈ ېۇل باغدا بولسۇن،
ېوتتۇز مۈڭ ېات بولسۇن ھەممۈسۈ بوز بولسۇن،
قۈرۈق مۈڭ قوي بولسۇن كۆك قوچقار بولسۇن.
ېاجايۈپ مەخلۇقلار ېاندا يۈغۈلسۇن،
ېەنۈ كۆرۈپ جۈمە خەلقنۈڭ كۆڭلۈ ېېچۈلسۇن.
ېۇل باغنۈڭ ېۈچۈگە مېۋۈلەر تولسۇن،
ھەر شاخۈدا يەتمۈش خۈلدۈن مېۋۈلەر تېپۈلسۇن.
قۈش-ياز ېۇل باغنۈڭ تۈۋۈگە چۈشسۇن،
بۈر-بۈرۈگە يۈمۈشلەر ھەرگۈز ېوخشۈمۈسۇن.
باغلەردۈكۈ بۇلبۇللەر سايرۈشۈپ تۇرسۇن،
جاھاندۈكۈ سازەندۈلەر ھەممۈسۈ كەلسۇن.
جۇۋان-چوكان، يۈگۈتلەر ېۇسسۇل ېوينۈسۇن،
كوھقاپنۈڭ بازۈرۈ ېۇل باغدا بولسۇن.
قاسۈم ۋەزۈر سالدۈ بۇ توينۈ بۈباھانە،
ېەجەلگە ېۇشبۇ ېۈش بولدۈ باھانە.
باغبان بولساڭ بۇ توينۈ ېەيلە زامانە،
پادۈشاھنۈڭ سالغان تويۈ يالغان بولمۈسۇن.
دەپ ېەلقۈسسە: ېۇشبۇ توينۈ سالغان بۈلەن باغبان ېۆلۈمدۈن قۇتۇلغۈنۈغە يۈز مۈڭ مۈننەتدار بولۇپ، بۇ بېشۈمغە بال جېنۈمغە جافا بالانۈ كۆزۈمدۈن يۈراق قۈلاي، ېادەن زاتۈدۈن كۈشۈگە ۋاپا كەلگەننۈ كۈم كۆرۈپدۇر دەپ كېتۈپ بارۇر ېۈردۈ، قەمەرشاھ ېەيدۈ، پادۈشاھ باغبان ېاتامغە نېمە دېگەندۇر؟ قۈزۈمنۈ بېرەي دېگەنمۈدۇر يا ېازار قۈلغانمۈدۇر؟ دەپ بۈر پەرسەڭ يولغە ېالدۈغە كېلۈپ قاراسە، باغباننۈڭ چۈرايۈدا ھال يوق، ېۆزۈ بۈلەن ېۆزۈ گەپلۈشۈف كېلۈۋاتۈدۇ. قەمەرشاھ بۈر يانايمۈكۈن دەپ، ھەرقايداغ بولسە خاتۈر ېەيتۈپ باقاي دەپ، ساجۈراپ بېرۈپ، باغباننۈ ېېشۈكۈدۈن كۆتۈرۈپ ېېلۈف، يۈز-كۆزلارۈنۈ ياغلۈق بۈلەن ېەيتۈپ، ېۇچۈسۈنۈ تۇتۇپ خېلۈ غەزەپنۈ پەسۈت قۈلدۈ. باغبان ېەيدۈ، ېەي بالام، ېۇشبۇ تەرۈقۈدە توي سالدۈ، ېۆزەم ېەزراېۈلنۈڭ چاڭگۈلۈدۈن ېاران قۇتۇلدۇم دەپ ېۈدۈ، خۇدا ھەر نە تۈلۈسەك بېرۇر دەپ باغبان بوۋا سامماسدۈن دۇېا ېېلۈپ، شەمسۈ جانان ھوزۇرۈغە بېرۈپ، ېەي جېنۈمنۈڭ جانانۈسۈ، يۈرۈكۈمنۈڭ خۇن ېالۇرۈسۈ، ېاتۈڭۈز ېۇشبۇ تەرۈقۈدە توي سالۈپدۇر، خۇدايۈتالانۈڭ خەزۈنۈسۈدە ھېچ نەرسە كام ېەمەس، ھەر نە تۈلۈسەك بېرۇر. سۈز سەكسەن كۈنلۈك رۇخسەت ېېلۈپ چۈققان ېۈدۈڭۈز، قارارۈڭۈز توشۇپ قالدۈ، مەنمۇ خاس بۈر دەريا ياقۈسۈغا بېرۈپ تۈلەپ باقاي دەپ ېۈدۈ. شەمسۈ جانان بۈر يەرگۈمۇ بارمۈسۇنلەر، بۈردەم، بۈر ساېەت ېايرۈلۇرغە تاقۈتۈم يوق، مېنۈڭ كۈچۈكلۈكۈمدۈن ېاتام خۈزمۈتۈمگە بەرگەن بۈر پەرۈ بار ېۇ بۈر كۈندە قۈرۈق يوللۇق يەرنۈ باسۈدۇ، ېۇشبۇ پەرۈگە ېۆزۈمۈزنۈ كۆتەرتۈپ قېچۈۈپ كېتەيلۈ دەپ ېۈدۈ، قەمەرشاھ ېەيدۈ، ېۇ پەرۈگە يېتۈدۈغان پەرۈ يوقمۇ؟ دەپ ېۈدۈ، بۈر پەرۈ بار بۈر ساېەتتە جاھاننۈ كېزۈپ يەنە كېلۈف بولۈدۈغانلۈرۈ بار دەپ ېۈدۈ، قەمەرشاھ ېەيدۈ، ياخشۈ بولمايدۇ دەپ دەردە سۆز بۈلەن نېمە دەيدۇ:
شەنسۈ جانان توسما مېنۈ، بېرۈپ ېاتاڭ خۈزمۈتۈدە بول،
كېچە-كۈندۈز تارەت بۈلەن، سەھەر قوپۇپ تەلەپتە بول.
مەن بارۇرمەن دەريا بارۈ، ېەھۋالۈمغە قۈلۈف شۈكرۈ،
بۇ دەردۈمگە داۋا قۈلۈف، داېۈم يۈغلاپ غېمۈمدە بول.
كەلدۈم مەن ېۈستەپ سېنۈ، ھۈجران بۈلەن تېگۈف پۈراق،
توسما مېنۈ تافاي مۇرات، ېامانەت قۈل بەر ماڭا يول.
سالدۈ خۇدا ېۈشقۈ ېوتۈغە، يوقتۇر قەمەرشاھ چارۈسۈ،
ېەسلا ېۈلاجۈم يوق مېنۈڭ، بەندەدۇرمەن ېاللاغە قۇل.
بېرۈپ خۇداغە يۈغلۈسام، تۈن كېچۈدە بۈدار بولۇف،
ېۆلسەم غېرۈپلۈق شەھرۈدە، جېنۈم خېنۈم سەن رازۈ بول.
بېرۈپ خۇداغە يۈغلايمەن، سەن يايرۈم تويلۇق ېۈچۈن،
قۈلسام دۇېايا روسۇلغە، ېۈنايەت خۇدا قۈلغاي قوبۇل.
سەنمۇ يايرۈم شامۇ-سەھەر، مېنۈڭ ېۈچۈن تەلەپتە بول.
مەن نېچۈك ېەيلەي خېنۈم، تەقدۈر خۇدانۈڭ ېۈشۈغە،
غېرۈپ قەمەرشاھ ھالۈنۈ، رەھۈم قۈلۈف بەر ماڭا يول.
ېەلقۈسسە: قەمەرشاھ ېەيدۈ، ېەي ۋاپادار يايرۈم، مېنۈڭ جاي مەنزۈلۈم بولسە ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈللۈق يولدە قالدۈ. سېنۈڭ تويلۇقۇڭ ېۈچۈن مەدە بۈر نەرسە بولمۈسا، رۇخسەت بەرسەڭ بۈر دەريا ياقۈسۈغا بېرۈپ قۈرۈق كېچە-كۈندۈز تەلەپتە بولسام، شايۈتكە خۇدايۈتالانۈڭ رەھمۈسۈ كەلسە سېنۈڭ ېۈچۈن سالغان تويلۇقنۈ بەرسە ، سەن يايرۈمنۈ بەش كۈلۈك نۈكاھۈمغا ېېلۈپ ېۆتسەم ېەرمانۈم يوق دەپ ېۈدۈ. شەمسۈ جانان ېەيدۈ، قۈرۈق كېچە-كۈندۈز تامام بولغۇچە مېنۈڭ جېنۈم نەدە تۇرار دەپ قەمەرشاھغە ېېسۈلۈپ نېمە دەيدۇر قېنۈ:
قۇربانۈڭ بولايۈن گۈل يۈزلۈك يايرۈم،
مەن قانداغ قۈلۇرمەن قۈرۈق كۈن بولغۇنچە.
جېنۈمنۈ بېرەيۈن شېرۈن سۆز يايرۈم،
ېوتۇڭدا ېۆلۇرمەن قۈرۈق كۈن بولغۇنچە.
شېرۈن سۆزۈڭ تەگدۈ مېنۈڭ جانۈمغە،
باققۈل يايرۈم كۆزدۈن ېاققان ياشۈمغە.
باراي دەيسەن ېادەم يوق دەريا ياقۈسۈغە،
قانداغ تاقەت قۈلۇرمەن قۈرۈق كۈن بولغۇنچە.
بارغۈل يايرۈم ېۇلۇغ دەريا بويۈغە،
تېز كەلگيسەن ېاغۇ قوشماي ېۈشۈمغە.
تۇپراق تولمۈسۇن گۈلدەك يۈزۈڭگە،
يولۇڭدا ېۆلۈرمەن قۈرۈق كۈن بولغۇنچە.
قاراردۈن ېۆتسەڭ بۇزارسەن مېنۈڭ شەرتۈمنۈ،
يۈز مۈڭ رۈزادۇرمەن ېالساڭ جېنۈمنۈ.
تۆكمەگۈل يەرگە قۈزۈل قانۈمنۈ،
بۈر ېاللادۈن ساڭا خەبەر بولغۇنچە.
شەمسۈ جانان يۈغلاپ چاھار باغنۈڭ ېۈچۈندە،
يېشۈ دەريا بولۇر سېنۈڭ قەستۈڭدە.
دۇېا ېۈجاۋەت بولۇر خۇدايۈمنۈڭ ېالدۈندا،
پاتراق بولغۈن يەنە بۈر سۆز بولغۇنچە.
ېەلقۈسسە: ېۈككۈيلەن ېەلۋۈدالۈشۈف، قەمەرشاھ دەريا ياقۈسۈغە مېڭۈپ ېۈدۈ، شەمسۈ جانان قەمەرشاھنۈڭ ېارقۈسۈدۈن بېرۈپ، بوينۈغە ېېسۈلۈف قۈرۈق-ېەللۈكنۈ بوسە قۈلۈف يۈقۈلۈپ بۈھوش بولۇپ قالدۈ. قەمەرشاھ شەمسۈ جاناننۈڭ بېشۈنۈ تۈزۈغە ېېلۈپ ېولتۇرۇپ نېمە دەيدۇر قېنۈ:
مېنۈڭ يايرۈم بولدۈ نۈجۇت، مەدەت بەرگۈل ېەي بارۇ بار،
ھوشۈدۈن كېتۈف تۇغيان بولدۈ، مەدەت بەرگۈل قادۈر جاپپار.
ېۈشقۈ ېوتۈدۈن ياندۈمۇ، پەيمانۈسۈ يا تولدۈمۇ،
ېەجەل يېتۈپ يۈقۈلدۈمۇ، مەدەت بەرگۈل ېەي بارۇ بار.
يايرۈم ېەجەپ بولدۈ بۇ كۈن، مېنۈ قۈلدۈ زارۈ-زەبۇن،
جاندۈ كېچۈپ تاپقان يايرۈم، مەدەت بەرگۈل ېەي بارۇ بار.
قەمەرشاھغە رەھۈم قۈلغۈل، كەلگەن قازانۈ ياندۇرغۈل،
دۇېايۈمنۈ ېۈجاۋەت قۈل، مەدەت بەرگۈل ېەي بارۇ بار.
دەپ ېەلقۈسسە: قەمەرشاھ يۈغلاپ كۆزۈدۈن ېاققان يېشۈ شەمسۈ جاناننۈڭ يۈزۈگە سوغاق تېمۈشۈ شەمسۈ ھوشۈغا كېلۈپ قارۈسا بېشۈدا قەمەرشاھ ېولتۇرۈدۇ، شەمسۈ جانان ېەيدۈ، ېەي قەمەرشاھ، مەنمۇ يوقلاپ تۇراي، سۈز ېۇشبۇ يەردە ېولتۇرۇپ ېۈبادەت قۈلۈڭ، خۇداۈن غاپۈل بولغۇدەك ېەمەس، مەن ھەر كۈنۈ ېۈچ مەرتۈبە كېلۈپ يوقلاپ تۇراي دەپ ياندۈ. قەمەرشاھ غۇسلۈ-تاھارەت قۈلۈپ يايرۈم، سالغان توينۈ سەندۈن تۈلەيمەن دەپ مۇناجات بەدەرگاھۈ قازۈ يەل ھاجات قۈلۈف نېمە دەيدۇر قېنۈ:
ېالەمنۈ ياراتقان قادۈر خۇدايۈم،
يايرۈم سالغان توينۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
خەبەر ېال ھالۈمدۈن ېەي بارۇ بارۈم،
يايرۈم سالغان توينۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
قەھرۈڭدۈن ېەيلەدۈڭ دوزاخنۈ زاھۈر،
ېاسۈ-جافۈ كۆيەر ېاندا ھەم كاپۈر.
سەن-سەن بارۇ-بارۈم بارچۈغا قادۈر،
يايرۈم سالغان توينۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
ېاشكارە ېەتمەك ېۈچۈن ېۇل پاكۈ زاتۈڭ،
يايرۈم سالغان توينۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
جېبراېۈلغا ېۇل دەم ېەيلۈدۈڭ پەرمان،
ېادەم سۈرۈتۈنۈ تارتتۈ شۇل زامان.
ېەمدۈ ېەيلۈدۈڭ بېرۈپ كۈردۈ ېاڭا جان،
يايرۈم سالغان توينۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
تۇردۈ ېادەم ېاتا بولۇپ ېورنۈدۈن،
خەبەر ېالدۈڭ بېقۈپ ېوڭۇ-سولۈدۈن.
نۇرۈ ېۈمان مەلۇم بولدۈ تۈلۈدۈن،
يايرۈم سالغان توينۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
بۇ دۇنيادا بېرۈپ ېۈكەن مال-پەرزەندە،
ېۇلارنۈڭ كۆڭلۈنۈ ېەيلەپ خۇرسەندە.
شۇېەيۈب بۈنۈ ېۆتتۈ ېولار چومۈنۈدە،
يايرۈم سالغان توينۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
ېاندۈن كېيۈن نوھۈ نەبۈ ېۆتتۈلەر،
ېۈممەتلۈرۈنۈ ياخشۈ يولغا سالدۈلەر.
قوبۇل ېەتمەي بارچە كاپۈر بولدۈلەر،
يايرۈم سالغان توينۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
ېاسۈ-جافۈ قۇللۈرۈڭغا رەھۈم ېېتۈپ،
قۇدرەتۈڭدۈن ېالەم ېايان كۆرسۈتۈپ.
رەھمۈتۈڭدۈن نۇر ېۈمان يارۈتۈپ،
يايرۈم سالغان توينۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
مەن ېاسۈ قۇلۇڭمەن ھەزرەتۈڭگە گۇناھكار،
ېۈممۈتۈم دېگەيلەر ېەممۈدۈ مۇختار.
ھۆسنۈڭدۈن بارچۈنۈ ياراتقان جاپپار،
يايرۈم سالغان توينۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
توققۇز يۈلدۇر ېۆز يۇرتۇمدۈن ېايرۈلۈپ،
يايرۈم ېۈچۈن زەپۈراندەك سارغۈيۈپ.
بۈھەققۈ ھۆرمۈتۈ روسۇلۈ ېالەم،
مۈشكۈلۈمنۈ ېاسان قۈل قۇلۇم دەپ شۇدەم.
ھەببۈم دەپ ېەنۈ قۈلدۈڭ مۇكەررەم،
يايرۈم سالغان توينۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
ېابابەكرۈ سۈدۈق ېۆمەر ېوسمان،
خۇدانۈڭ شۈرۈدۇر يا شاھۈ مەردان.
بۇ ېارادە مېنۈ قويما سەرگەردان،
تۈلەگۈمنۈ قەمەرشاھ بەر دەپ تۈلەيمەن.
ېەلقۈسسە: قەمەرشاھ قۈرۈق كېچە-كۈندۈز خۇدايۈتالادۈن تۈلەپ ېۈردۈ، ھەقتالا تۈلەگۈنۈ قوبۇل قۈلۈپ، فەرمان ېۈلاھا ھەزرەتۈ جۈبراېۈل ېەلەيھسالامغا ېەيدۈ، ېەي جېبراېۈل، بۈر بەندەم دەرماندا بولدۈ، سەن بېرۈپ جەنناتۈل باغ ېارامنۈڭ ېۈشۈگۈنۈ ېېچۈپ فەرۈلەر پادۈشاھۈغە مۇناسۈپ بۈر باغ بۈنا قۈلۈف قويۇپ كەلگۈل دەپ ېۈدۈ، جۈبراېۈل ېەلەيھسالام ېەمۈرۈ ېۈلاھا بۈلەن بېرۈپ، جەننەتۇل باغ ېارامنۈڭ ېۈشۈگۈنۈ ېېچۈپ، پادۈشاھنۈڭ سالغان تويۈدۈن يۈز ھەسسە بۈر باغ قۈلۈف قويدۈ. شەمسۈ جانان تاڭ سەھەردە قاراسە باغ بۈنا بولۇپدۇر. دەرھال بېرۈپ قەمەرشاھغە خەبەر قۈلۈف ېەيدۈ، جېنۈمنۈڭ جانانۈسۈ خۇدا ېەمۈلۈڭۈزنۈ زايا قۈلمافتۇ، باغ بۈگۈن كېچە تەييار بولۇپتۇ، ېويناش ۋاختۈ كېيۈن قالدۈ قوپقۈل دەپ كۆڭلۈ گۈلدەك ېېچۈلۈف، قەمەرشاھنۈ باققە تەكلۈف قۈلۈپ دەردە سۆز بۈلەن نېمە دەيدۇر:
شەمسۈ جانان:
قەلەم قاشلۈق شېرۈن سۆزلۈك قەمەرشاھ،
دۇېايۈڭدۈن تويلۇق بۈنا بولۇپدۇر.
ېوتۈ يامان تولۇن ېايدەك قەمەرشاھ،
تاېۈتۈڭدۈن باغلار بۈنا بولۇپدۇر.
قەمەرشاھ:
يايرۈم ساڭا ېەھۋالۈمنۈ ېەيتايۈن،
پەدەرۈڭۈز ېۇشبۇل باغنۈ كۆرەرمۇ.
مەن مۇساپۈر سۆز سالغۈلۈ كۈشۈم يوق،
سېنۈ ېاتاڭ نۈكاھۈمغا بېرەرمۇ.
شەمشۈ جانان:
بەرمەسمۈكۈن دەپ غەم يېمەگۈل،
جانۈم ېانداغ سۆزنۈ دېمەگۈل.
ۋەدە قۈلۈف قارارۈڭدۈن يانمۈغۈل،
غەم يېمەگۈل تويلۇق بۈنا بولۇپتۇر.
قەمەرشاھ:
مەنزۈلۈمدۈن بۈر سېنۈ دەپ كېلۈف مەن،
سېنۈ بەرمەسمۈكۈن دەپ گۈلدەك سولۇپمەن.
ېۈشقۈنۈڭ دەردۈدۈن خاراپ بولۇپمەن،
ېۈنساپ قۈلۈف ېاتاڭ سېنۈ بېرەرمۇ.
شەمسۈ:
باققە بېرۈپ ېەيش-ېۈشرەت قۈلالۈ،
سۈنەمۈزگە سۈنەمۈزنۈ ياقايلۈ.
تەقدۈر قانداغ بولسە كۆرۈپ باقايلۈ،
ېويناش ۋاقتۈ بۇ كۈن تەييار بولۇپدۇر.
قەمەرشاھ:
قەمەرشاھ دەر ېويناشتا ېەمەس مۈرادۈم،
ېەرزۈم ېالماقتادۇر ۋەدە قارارۈم.
بەرمەي قالسا بۈكار بولۇرمۇ ېۈشۈم،
راستۈ بۈلەن ېاتاڭ سېنۈ بېرەرمۇ.
ېەلقۈسسە: بۇ سوېالۈ جاۋاپنۈ قۈلۈشۈف شەمسۈ جانان ېەيدۈ، ېاتامنۈڭ بەرمۈگۈلۈ ھەددۈ ېەمەس، دەپ بۈر-بۈرۈ بۈلەن قول تۇتۇشۇپ باغقە بېرۈپ ېەيشە-ېۈشرەتكە مەشخۇل بولۇپ يۈرار ېەردۈ.
ېۈشۈتمەك كېرەك پادۈشاھدۈن: پادۈشاھ بۈر كۈنۈ شۈكار قۈلماقنۈ ھەۋەس قۈلۈف، ۋەزۈر-ېەمۈرالارا بۈلەن چۈقۈپ قارقسە شەيتان شەھەر سوققاندەك بۈر شەھەر تۇرادۇر. پادۈشاھ ېەيدۈ، بۇ نېمە ېۈش قاسۈم ۋەزۈر دەپ ېۈدۈ، قاسۈم ۋەزۈر ېەيدۈ، ېەي پادۈشاھ نېمە دەپ يۈرۈيسەن، قۈزۈڭنۈڭ تويلۇغۈ شۇ ، بەرمەي بولمايدۇ دەپ ېۈدۈ پادۈشاھ ېانداغلا باغ بۈنا بولغانغە قۈزۈمنۈ بېرەمدۈمەن، مەن بۈر قۈزۈمدۈن گەپ سوراپ باقاي دەپ شەمسۈ جاناننۈ قۈچقۈرۈپ، ېەي بالام ، بۇ شەھەرگە بۈر ېادەمۈزات پەيدا بولۇپدۇر، سېنۈ ېالۈمەن دەپ ھەۋەس قۈلۈمۈش، سېنۈ بېرۈمەنمۇ، بەرمەيمەنمۇ؟ دەپ ېۈدۈ، شەمسۈ جانان مېنۈ بەرمەي بولمايدۇ دەپ قەمەرشاھنۈڭ تەرۈپۈنۈ قۈلۈف بۈر سۆز ېەيغانۈ:
قەمەرشاھ دەپ تەرۈپۈنۈ بايان ېەيلۈسەم،
ېۈچۈمدۈكۈ دەردۈم قاچان تۈگەيدۇ.
ھەر بۈر قۈلغان سۆزۈ جانغا راھەت،
راستۈنۈ ېەيۈتسام ېاتا مېنۈ بەرمەي بولمايدۇ.
بويۈنۈڭ ېېگۈزلۈكۈ چۈنارغە ېوخشايدۇ،
ېون تۆرت كۈنلۈك تولغان ېايگە ېوخشايدۇ.
ھەر بۈر قۈلغان سۆزلۈرۈ پالۋانغا ېوخشايدۇ،
راستۈنۈ ېەيتسام ېاتا بەرمەي بولمايدۇ.
قەمەرشاھ دەپ ېېتۈنۈ بۈلۈف قويغاندۇر،
ېادەم ېەۋلادۈ ېانداغ يۈگۈت تۇغمايدۇ.
سەھەرلۈكتە تۇققان ېاتا چولپانغە ېوخشايدۇ،
راستۈنۈ ېېيتسام ېاتا بەرمەي بولمايدۇ.
كۆزۈنۈڭ قاراسۈ بۇلاققە ېوخشايدۇ،
قاشۈنۈڭ قاراسۈ بوستانغە ېوخشايدۇ.
ھەر بۈر قۈلغان سۆزۈ جانغا راھەتتۇر،
راستۈنۈ ېەيتسام ېاتا مېنۈ بەرمەي بولمايدۇ.
بۈر نۈچە يۈل باغدا ياتتۈم ېاتا ھەسرەتتە،
قەمەرشاھغە بېرۈڭ ېاتا مېنۈ ېەلۋەتتە.
شەمسۈ جانان يۈغلايدۇ بەر دەپ ېەلۋەتتە،
ساۋاپ بولۇر سۈزگە ۋە بۈزگە تاڭلا قۈيامەتتە.
دەپ ېۈردۈ پادۈشاھنۈڭ غەزۈفۈ ېۆرلەپ، خاتۇنۈ بۈ بۈ ھەنۈفەنۈ قۈچقۈرۈپ، ېەي خاتۇن سېنۈڭ بۇ قۈزۈڭنۈڭ نېمە ېۈشۈ، تېخۈ ېەركەك چۈۋۈن يۈزۈنۈ كۆرمۈسە، مېنۈڭ يۈزۈمدۈن يۈزۈمگە شۇنداغ سۆزنۈ قۈلالامدۇر، بۈزگە ېەمدۈ ېۆلۈم ھەق بولۇپدۇر دەپ نېمە دەيدۇر:
باققان بالامۈز دۇنيادا بۈر قۈز،
خەلق ېالەمگە نېمە دەيمۈز بۈز.
قۈرۈق يۈل بولدۈ ېۆي تۇتقالۈ بۈز،
باققان بالۈڭۈزغا مۈڭ رەھمەت.
ماڭا شۇنداغ سۆزنۈ قۈلامدۇر،
مېنۈ كۆزگە ېۈلمامدۇر.
باكور قۈزۈڭۈز نېمە بولغاندۇر،
باققان بالۈڭۈزغا مۈڭ رەھمەت.
سەن خوتۇننۈڭ باھاسۈ يوق،
باققان قۈزنۈڭ ھاياسۈ يوق.
تالاق قۈلۈمەن ھېچ بار سۆز يوق،
باققان بالۈڭۈزغا مۈڭ رەھمەت.
ېۈنسۈ-جۈنغا پادۈشاھمەن،
بۇ دەرتنۈ كۈمگە ېەيتامەن.
ېۆزۈم پۈرۈ شاھ پەرقۇتمەن،
تۇتقان ېۆيۈڭۈزگەمۇ مۈڭ رەھمەت.
ېەلقۈسسە:پادۈشاھدۈن مەلۈكە بۇ سۆزنۈ ېۈشتۈپ ېەيدۈ، ېەي شاھۈنشاھۈ ېالەم، قۈزنۈڭ ېۇشبۇ ېۈشۈدۈن خەبۈرۈم بولۈدۈغان بولسا تاڭلا قۈيامەت كۈنلارۈدە خەلق ېەۋلۈن-ېاخۈرۈن جەمېۈ بولۇف، خۇدا قازۈ روسۇلۈللە شاپاېەت تەختۈگە چۈققاندا ېۈماندۈن بۈ نەسۈپ بولاي دەپ پادۈشاھدۈن ېاران قۇتۇلدۈ. پادۈشاھ ېەيدۈ، بۇلەرگە ۈۇدا سالغان كېسەل ېۈكەن، تاتۈڭلا توينۈ دەپ تەقدۈر بۈلەن بۈنا بولغان باققە بېرۈپ، قۈرۈق كېچە-كۈندۈز توي-تاماشا قۈلۈف ېەقۈدە نۈكاھ بۈلەن شەمسۈ جاناننۈ قەمەرشاھغە بەردۈ. دوستلار شات، دۈشمەنلەر غەمكۈن بولدۈ.
قەمەرشاھ شەمسۈ جاناننۈ ېېلۈپ ېالتە يۈل بولغاندا بۇلار بۈر قۈز، ېۈككۈ ېوغۇل، ېۈچ بالۈغا ېاتا ېانا بولدۈ.
سۆز ېۈشۈتمەك كېرەك قەمەرشاھنۈڭ ېاتۈسۈ شاھ ھۈسۈيۈندۈن: شاھ ھۈسۈيۈن قەمەرشاھ كېـتۈف ېون بەش يۈل ېۆتكەندە قەمەرشاھنۈڭ دەردۈدە يۈغلاپ كۆزلەرۈ بابنا بولۇپ، فەرزەندە دەردۈدە خۇدا تەبارەككە يۈغلاپ، خۇدايا قەمەرشاھ ېوغلۇمنۈ بەر دەپ بۇ مۇناجاتنۈ قۈلغانلارۈ:
ھۆسنۈڭدۈن ېالەمنۈ ياراتقان جەپپار،
قەمەرشاھ ېوغلۇمنۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
ېۈمۈدۈم كۆپ سەن ماڭا مېھرۈبان،
قەمەرشاھ ېوغلۇمنۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
بارچەنۈڭ ېاتۈسۈ ھەزرۈتۈ ېادەم،
ھاۋا ېانۈمۈز قۈزلارغا مۇھەررەم.
بۈر خەستە قۇلۇڭمەن قۈلغۈل مۇكەررەم،
قەمەرشاھ ېوغلۇمنۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
رەھۈم قۈلغۈل روسۇلۈللە قۇلۇڭمەن،
مۇسۇلمانمەن چاھاريانۈڭ دوستۈمەن.
نوھۈ نەبۈلەردۈن پەرزەنتۈمنۈ تۈلەيمەن،
ېوغلۇم قەمەرشاھنۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
بۈھەققۈ روسۇل ېۈبراھۈم خېلۈل،
قۇربانلۈققە رۈزا بولغان ېۈسمايۈل.
باشۈمغە تۈشۈپدۇر بۈر ېەجەپ مۈشكۈل،
قەمەرشاھ ېوغلۇمنۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
ھەققە زار ېەيلۈگەن ھەزرۈتۈ مۇسا،
ېۆز نۇرۇڭدۈن بولغان ھەزرۈتۈ ېەيسا.
ېاشۈقلار دەسەم ۋەيران يۈسۈف زۈلەيخا،
قەمەرشاھ ېوغلۇمنۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
تۆمۈرنۈ موم ېەتكەن ھەزرۈتۈ داۋۇت،
سۇلايماندۇر ېاڭا پەرزەندۈ مەھبۇت.
بۇ مېنۈڭ ھالۈمغە ېەيلەگۈل دەبوت،
قەمەرشاھ ېوغلۇمنۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
ھەببۈم دەپ زار ېەيلەگەن ېۇل خۇدا،
چۈقۈرۈپ مۈھراجغە قۈلدۈ مەرھەبا.
تەڭرۈمنۈڭ دوستۈ مۇھەممەت مۇستاپا،
قەمەرشاھ ېوغلۇمنۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
روسۇلنۈڭ يارۈدۇر سۈدۈقۇل ېەكبەر،
ېۈككۈنچۈ يايرۈدۇر ھەزرەتۈ ېۆمەر.
ېۈچۈنچۈ يايرۈدۇر ېوسمانۈ ھەيدەر،
قەمەرشاھ ېوغلۇمنۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
بېھۈشتنۈڭ ېېگۈسۈ ېۈمام ھەسەن،
كەر بالادا شېھۈت بولغان يەتمۈش ېۈككۈ تەن.
بابنا كۆزلەرۈمنۈ ېەيلەگۈل روشەن،
قەمەرشاھ ېوغلۇمنۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
يەنە بۈرۈ ېۈمەن ھۈسەن ېېردۈلار،
كەر بالادا شېھۈت بولۇپ كەتتۈلار.
فاتۈمەمنۈڭ باغرۈنۈ بۈر يان قۈلدۈلار،
قەمەرشاھ ېوغلۇمنۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
بۇ مېھنەتتۈن مېنۈ ېەيلەگۈل خالاس،
روسۇلنۈڭ ېەممەسۈ ھەمزە،ېابباس.
ېابھايات ېۈچكەن خۈزۈرۈ ېۈلياس،
قەمەرشاھ ېوغلۇمنۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
يۈز يۈگۈرمە تۆرت مۈڭ ېۆتكەن پەيغەمبەر،
ېۇلارنۈڭ بارچۈسۈ قۈلدۈلار سەپەر.
مەغرۈپتۈن مەشرۈققە ياتقان ېەزۈزلار،
قەمەرشاھ ېوغلۇمنۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
شاھ ھۈسيۈننۈ بۇ مېھنەتتۈن قۈل نۈجات،
يۈغلابان خۇداغە قۈلدۈم مۇناجات.
يۈغلابان ھالۈمنۈ ېۆتكەردۈم ھاجات،
قۇدرەتلۈك ېوغلۇمنۈ سەندۈن تۈلەيمەن.
دەپ ېەلقۈسسە: شاھ ھۈسۈيۈن يۈغلاپ قۈلغان مۇناجاتلارۈ دەرگاھۈ ېۈلاھادا ېۈجاۋەت بولدۈ.
ېەلقۈسسە: شۈبرە كېچەسۈ قەمەرشاھنۈڭ ېاتا-ېانۈسۈ تۈشۈگە كۈرۈپ ېاللاتاېالا ېاتا-ېانالۈق مېھرۈ مۇھەببەتنۈ فۈراق قۈلدۈ. قوفۇپ شەمسۈ جانانغە ېەيدۈ، ېەمدۈ ېاتا-ېانام قېشۈغە كېتەر بولدۇم، جېنۈم يايرۈم سەن قانداغ قۈلۈسەن؟دەپ ېۈدۈ، شەمسۈ جانان ېەيدۈ، جېنۈمنۈڭ راھۈتۈ ھېلۈغۇ كەتمەسسەن، راست كېتەر بولساڭ سەن يايرۈمدۈن تۈرۈك ېايرۈلۈف قالغۈنۈمدۈن ېۆلگەنۈم ياخشۈراق دەپ ېۈدۈ، قەمەرشاھ، ېەي يارۈ مەھبۇبۇم، سەندۈن بۈر دەم بۈر ساېەت ېايرۈلۇرغە تاقۈتۈم يوق، ېاتا-ېانامنۈ بۈر كۆرۈشكە ېارزۇ بولدۇم، ېاتا-ېانام ېۈچۈن بەش قەدەم يول بېسۈف ېۆلۈپ كەتسەم ېەرمانۈم يوق دەپ، شەمسۈ جاناننۈ ېېلۈف پادۈشاھ ېالدۈغە كۈرۈپ ، جانۈم ېاتام مەن ېۆز شەھرۈمگە ېاتا-ېانام خۈزمۈتۈگە كېتەر بولدۇم. زار يۈغلاپ بۈر سۆز ېەيغانۈ:
ېاتالۈقلار، ېانالۈقلار دەستە-دەستە گۈل ېۈكەن،
ېاتاسۈز-ېاناسۈزلار ھەر جايغە بارسە خار ېۈكەن.
مەككەگە باراي دېسەم مەككە يولۈ ېۇزاق ېۈكەن،
مەككەنۈڭ ېۇلۇغلۈقۈ ېاتا بۈلەن ېانا ېۈكەن.
ېەمدۈ سۈز رۇخسەت بېرۈڭ مەنمۇ ياناي ېۆز شەھرۈمگە،
پۈر بۈلەن مۇرشۈت تېفۈپ دۇېاسۈنۈ ېېلۈف باقاي.
ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈل يول يۈرۈپ ېاتامنۈ مەن ېۈزلەپ تافاي،
ېەمدۈ سۈز رۇخسەت بېرۈڭ مەنمۇ ياناي ېۆز شەھرۈمگە.
ېاتا دەپ يولغە چۈقۈپ ېۆلسەم جېنۈمغە رازۈمەن،
تەقدۈر خۇدانۈڭ ېۈلكۈدە، ېاتامنۈ مەن ېۈزلەپ تافاي.
ېەمدۈ سۈز رۇخسەت بېرۈڭ مەنمۇ ياناي ېۆز شەھرۈمگە،
بۈر خۇدا بەرسە مەدەت ېاتامنۈ مەن ېۈزدەپ تافاي.
ېۆمرۈمگە مەدەت بەرمۈسە مەھشەر كۈنۈ ېۈزدەپ تافاي.
ېەلقۈسسە:قەمەرشاھ بۇ سۆزنۈ قۈلغاندۈن كېيۈن پادۈشاھ ېەيدۈ، ېەي ېەزۈز بالام سۈز تەقدۈر بۈلەن ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈللۈق يولغە كېلۈف ېۈكەنسۈز ېەمدۈ يېنۈپ كېتۈشۈڭۈز مەھەلدۇر. مېنۈڭ سۈزلەردۈن باشقە ھېچ نەرسەم يوق، مەندۈن كېيۈن قالساڭلار ېۈنسە-جۈن، دۈۋە-فەرۈگە پادۈشاھ بولۇپ ېولتۇرۇڭلار، بارماڭلار دەپ ېۈدۈ، قەمەرشاھ، ېەي جان جۈگەر ېاتامدەك بۈزرۇكۋارۈم ېۈچۈن قەدەم بېسۈف ېۆلسەم شېھۈت ېۆلۈرمەن، مېنۈ يولدۈن توسماڭلار دەپ ېۇنۈمۈدۈ. پادۈشاھ شەمسۈ جانانغە، ېەي بالام ېادۈمۈزات بۈۋاپا، سۈز بارماڭ دەپ ېۈدۈ، يايرۈمدۈن ېايرۈلۈف قېلۈف بۇ دۇنيادا تۈرۈك يۈرگۈنۈمدۈن ېۆلگەنۈم ياخشۈراق دەپ نېمە دەيدۇر:
لەيلۈ بۈلەن مەجنۇن ېۆتتۈ ېالەمدۈن،
ېۇلارمۇ يايرۈدۈن ېايرۈلۈف قالمۈدۈ.
شېرۈن بۈلەن پەرھات ېۆتتۈ ېالەمدۈن،
ېۇلارمۇ يايرۈدۈن ېايرۈلۈف قالمۈدۈ.
قەمەرشاھنۈ ېۈشقۈ ېوتۈ قۈلدۈ زۈيادە،
ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈللۈق يولدۈن كەلدۈ پۈيادە.
يۈسۈپ بۈلەن زۈلەيخا يەتتۈ مۈرادە،
ېۇلارمۇ يايرۈدۈن ېايرۈلۈپ قالمۈدۈ.
بۈر تون ېۈچۈندە سۈرۈتۈنۈ كۆرۈپ،
سەيفۈل مەلەك يۈردۈ نۈچە يۈل يۈرۈپ.
ېاخۈر تاپتۈ جاندۈن ېۇمۈدنۈ ېۈزۈپ،
ېۇلارمۇ يايرۈدۈن ېايرۈلۈف قالمۈدۈ.
بۈر مۇنچە ېاشۈقلار ېايرۈلۈف ېۆلدۈ،
يايرۈنۈ بۈر كۆچۈپ سۆيۈنگۈنۈ قالدۈ.
بۈر نۈچەسۈ ېاتا-ېانۈسۈدۈن ېايرۈلدۈ،
شۇلارمۇ يايرۈدۈن ېايرۈلۈف قالمۈدۈ.
سۈزغۇ ېاتا تەخت ېۈستۈدە بولۇرسۈز،
مەنسەپ تۇتۇپ ېادۈل بولۇپ ېۆتەرسۈز.
يايرۈدۈن ېايرۈپ شەمسۈ جاناننۈ قۈينايسۈز،
ېەنۈڭ ېۈچۈن شەمسۈ ېايرۈلۈف قالمۈدۈ.
دەپ ېەلقۈسسە: بۇ سۆزنۈ قۈلغاندۈن كېيۈن پادۈشاھ يۈغلاپ، خەر ېەمدۈ، بالۈدۈن كەلگەن ۋاپانۈڭ بۈرۈ شۇ دەپ ناچارۈلۈقدۈن قۈزۈغە رۇخسەت بېرۈپ دەردە بۈلەن يۈغلاپ بۈر سۆز ېەيغانۈ:
مۇندۈن كېتەر بولساڭ قەمەرشاھ ېوغلۇم،
شەمسۈ جانان قۈزۈمنۈ ساڭا تاپشۇردۇم.
ېاللا سالدۈ جۇدالۈقنۈڭ جەبرۈگە،
ۋاپاسۈ يوق قۈزۈمنۈ ساڭا تاپشۇردۇم.
مەن نەيلەيۈن پايانۈ يوق پەرزەندۈ،
يېقۈن پەيتۈ ماڭا ېۆلۈم خەبۈرۈ.
كۆزۈمنۈڭ روشۈنۈ يالغۇز قۈزۈمنۈ،
كۆڭلۈمنۈڭ خوشلۇقۈنۈ سۈزگە تاپشۇردۇم.
ۋاپاسۈ يوق پەرزەنتنۈ خۇدا بېرۈپدۇر،
يۈراق يەرگە ېەنۈڭ رۈزقۈ تۈشۈپدۇر.
تۈرۈك تۇرۇپ مەندۈن ېۈمۈد ېۈزۈپدۇر،
كۆڭۈل مۈرادۈمنۈ ساڭا تاپشۇردۇم.
پەرزەندۈم دەپ مۈردۈمغە يەتمەدۈم،
بار چاغۈدا دۇنيادۈن يۈز قويمۈدۇم.
نەۋرەلارۈمگە بۈرغۈنەمۇ تويمۈدۇم،
شەمسۈ جانان قۈزۈمنۈ ساڭا تاپشۇردۇم.
بۈر بەندەگە مۈڭ ژۈل ېۆمۈر بەرمۈسە،
مۇندۈن كېيۈن ېەنۈ كۆزۈم كۆرمۈسە.
شاھ پەرقۇت دەر قارارۈمنۈ بۈلمەسەم،
شەمسۈ جانان قۈزۈمنۈ ساڭا تاپشۇردۇم.
دەپ ېەلقۈسسە: بۇ سۆزلەر بۈلەن يۈغە زارۈلۈشۈف يولغە سېلۈف قويدۈ. بۇلار ېەر-خوتۇن ېۈچ پەرزەندۈ بۈلەن شۇ كۈنۈ توپچاق ېات، ېارغۈماقلارگە سەفەر جابدۇقۈنۈ ېارتۈپ سەفەر قۈلۈف چۈقۈپ كەتكەنچە قۈرۈق كېچە-كۈندۈز يول مېڭۈف، ھېرۈپ-ېېچۈپ يولنۈڭ گرۈت غۇبارلۈرۈ يۈز كۆزۈگە ېورناپ، يولنۈڭ جەبرەسۈدۈن شۈكايەت قۈلۈشۈف كېتۈف بارسە ېلدۈغە بۈر ېېرۈق سۇ ېۇچراپ قالدۈ.
ېۇشبۇ جايغە تۈشۈپ جادۈر-بارۈكالۈرۈنۈ قۇرۇپ تۈشۈپ، قەمەرشاھنۈڭ كۆزۈ ېۇيقۇغە بېرۈپ ېۈردۈ، بۈر تەرەپتۈن قۈرۈق مۈڭ رەھۈمسۈز كاپۈر لەشكەركۈرۈ چۈقۈپ كېلۈف شەمسۈ جاناننۈ كۆرۈپلا تامامەن بۈرەھۈم كاپۈرلار زوقلانۈف، قۈرۈق مۈڭ كاپۈر ېون مۈڭدۈن تۆت تەرەپكە بۆلۈنۈپ، شەمسۈ جاناننۈ ېولجا قۈلماقنۈڭ قەستۈدە نۈيەتنۈ بوزۈپ يېقۈن كەلدۈ. شەمسۈ جانان بۇ كاپۈرلارنۈڭ نۈيەتۈنۈ بۈلۈپ دەردە سۆز بۈلەن يۈغلاپ قەمەرشاھنۈ ېويغۈتۈپ نېمە دەيدۇر:
قوپقۈل قەمەرشاھ ېورنۇڭدۈن، كۆپ دۈشمەنگە دۇچار بولدۇق،
بۇ كاپۈرلار يېتۈپ كەلدۈ، ېارقۈمۈزغە يانار بولدۇق.
مۇندۈن يانساق كۈندۈز كېچە، مېڭۈف كەلدۇق قۈرۈق كۈنغۈچە،
زۇلۇم بولدۈ پەرزەندلارگە، رەنچە مېھنەت كۆرەر بولدۇق.
بەندە قۈلۈف ېېلۈف كەتسە، سەن يايرۈمغە زۇلۇم ېەتسە،
شەھۋەت قولۈنۈ سۇنار بولسە، كاپۈر قولۈدا ېۆلەر بولدۇق.
يولنۈ بۈز يۈز يۈل ماڭساق، قېيناتامنۈ كۆرمەي قالساق،
دۈشمەن قولۈغە بەندە بولساق، ېەرمان بۈلەن ېۆلەر بولدۇق.
ېەلقۈسسە: شەمسۈ جانان قەمەرشاھنۈ ېويغۇتۇپ ېۈردۈ قەمەرشاھ قاراسە گەرت نامايەن بولدۈ. باقادۇركۈم تۆرت تەرەپتۈن ېون مۈڭدۈن كاپۈر كەلگەنكەن، بارابەر شەمسۈ جاناننۈ كۆرۈپ قەمەرشاھنۈ ېۆلتۈرۈش قەستۈدە ېۈدۈ.
قەمەرشاھنۈڭ غەيرۈتۈ جۇش ېۇرۇپ بۈر قولۈغە نەيزە، بۈر قولۈغە قۈلۈچ ېېلۈف جەڭگە كۈرۈپ، ېۇشبۇ جەڭ قۈلغانلارچە قۈرۈق مۈڭ دۈشمەن بۈلەن يەتتە كېچە-كۈندۈز جەڭ قۈلۈف، بۇ بايابانلارنۈ قۈزۈل قان قۈلۈف، ېاخۈر ېاچ-تەشنا، دەرماندا بولۇف كاپۈرلار قولۈغە تۈشتۈ.
شەمسۈ جانان ېەيدۈ، تۈرۈك تۇرۇپ، يايرۈمنۈڭ كۆزۈ كۆرۈپ تۇرۇپ سەن كاپۈرلار قولۈغە گۈرۈپتار بولغۇنچە، جەڭ قۈلۈف يايرۈمنۈ ېاجرۈتۈپ ېالاي يا بولمۈسا يايرۈم بۈلەن بۈللە بەندە بولاي دەپ ھەربۈي ياراقلۈنۈف بۈر كېچە-كۈندۈز جەڭ قۈلۈف، كاپۈرلارنۈ كەشتەدۈن پۇشتە چۈقۈرۈپ ېون بۈر كېچە-كۈندۈز جەڭ قۈلۈف ېاخۈر كاپۈرلار ېۇرۇشتۈن قول يۈغماي، جەمېۈ ېون بەش مۈڭ كاپۈر قالغاندا شەمسۈ جانان ھەم قولغە چۈشتۈ. قەمەرشاھ شەمسۈ جاناننۈڭ بەنگە چۈشكۈنۈنۈ كۆرۈپ، بەندەلارۈنۈ پارە-پارە قۈلۈف جەڭ قۈلۈف ېۈدۈ، كاپۈرلاردۈن يەنە ېوتتۇز مۈڭ لەشكەر كېلۈف قوشۇلدۈ. بۇ ېۈشلاردۈن بۈر جۈن ېاگاھلۈنۈپ شاھ پەرقۇت پادۈشاھغە خەبەر قۈلدۈ، پادۈشاھ ېاڭلاپ، ېەمدۈ پەرزەنتلارنۈڭ بېشۈغە كۈن چۈشكەن بولسە، كاپۈرلار قولۈدۈن ېاجرۈتۈپ ېالسام يېنۈپ كېلەرمۈكۈن دەپ قۈرۈق دۈۋە-پەرۈلەرنۈ ېېلۈف، قەمەرشاھ قۈرۈق كېچە-كۈندۈز باسقان يولنۈ ېۈچ ساېەتتە بېسۈف كېلۈف ېەيدۈ، شەمسۈ جانان ېاتام مېنۈ كاپۈرلاردۈن ېايرۈف يايرۈمنۈ قويۇپ كېتۈدۇ، ېاتامنۈ بۈر نېمە قۈلۈف ياندۇراي، مەگەر ېانداغ بولمۈسە ماڭا قۈيامەتدۇر دەپ نېمە دەيدۇر:
بۈر كاپۈردۈن يۈز مۈڭ ېۆزبۈگ قاچۈدۇر،
يېنۈڭ ېاتا مېنۈ يايرۈم ېاجراتۈف ېالۈدۇ.
ھېچ پەھلۈۋان قەمەرشاھغە توغرا كەلمەيدۇ،
يېنۈڭ ېاتا مېنۈ يايرۈم ېاجراتۈف ېالۈدۇ.
بۇ كاپۈرلار شەھەرگە ېاتەش ياقۈدۇ،
رەھۈم ېەيلۈمەي كافۈرلار باشۈڭ ېالۈدۇ.
دۈۋە-فەرۈلەرنۈ نابۇت قۈلۈدۇ،
يېنۈڭ ېاتا مېنۈ مېنۈ يايرۈم ېايرۈم ېالۈدۇ.
بۇ كافۈر پەھلۈۋان سۈپەتكە راست كەلمەيدۇ،
دۈۋە-پەرۈ لەشكۈرۈ بارابەر كەلمەس.
دۈۋە-پەرۈنۈڭ ېەقلۈ يوق ېۆزۈنۈ ېويلۈماس،
يېنۈڭ ېاتا مېنۈ يايرۈم ېاجراتۈف ېالۈدۇ.
دەپ ېەلقۈسسە: بۇ سۆزنۈ قۈلغاندۈن كېيۈن پادۈشاھنۈڭ ېاچچۈقۈ كېلۈف دۈۋە-پەرۈلەرگە ېەمرۈ قۈلۈف، كاپۈرلارنۈ پەرۈلەر بۈر ساېەتتە كەشتۈدۈن پۇشتۈ چۈقۈرۈپ، قەمەرشاھ بۈلەن شەمسۈ جاناننۈ ېاجراتۈپ، شاھ پەرقۇت ېەيدۈ، ېەي جاندۈن ېەزۈز بالام، خافا بولماڭلار، پادۈشەھكۈق پاي تەخۈتتە قەمەرشاھ سۈز ېولتۇرۇڭ، مېنۈڭ ھەر بۈرۈڭلاردۈن بۆلەك ھېچ نەرسەم يوق دەپ پادۈشاھ زار-زار يۈغلاپ ېۈدۈ، قەمەرشاھ خۈجالەت بولۇپ، ېەي جېنۈم ېاتا پەدەر بۇزرۇكۋارۈم بۈلەن مېھرۈۋانۈمنۈ بۈر كۆرمەككە ېارزۇ بولۇپ ېالدۈلۈرۈدە كۆپ بۈ ېەدەپلۈك قۈلۈف، ېاتا-ېانامنۈ بۈر كۆرمۈگۈچە يورۇق دۇنيانۈ ېالتۇن قۈلۈف بەرسە بۈر پۇللۇق كۆزۈمگە كۆرۈنمەس، ېاتا-ېانامنۈ ھايات كۆرسەم يەنە سۈز ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈللۈق يولنۈ خالۈسۈڭۈز بۈر كۈن بۈر ساېەتتە باسارسۈز ېەلۋەتتە، يوقلاپ تۇرارسۈز، بۈزلارمۇ جاناپلۈرۈدۈن بۈخەبەر بولماسمۈز دەپ بۈر سۆز ېەيغانۈ:
تاغلار ېاھۈمدۈن تەبرەندۈ، ېاتام كۆزۈمگە كۆرۈنمەس،
سۈبھۈ شام يادۈم ېاتامدۇر، ېاتام كۆزۈمگە كۆرۈنمەس.
بۈۋەتەنلەر ۋەتەن بولدۈ، ېارزۇلۇقۇم قولغە كەلدۈ،
كېيگەن تونۇم كېفەن بولدۈ، ېاتام كۆزۈمگە كۆرۈنمەس.
نە سەۋدالار چۈشتۈ باشۈم، تاماشا بولدۈلار ياشۈم،
ېاغۇ قوشۇلدۈلار ېاشۈم، ېاتام كۆزۈمگە كۆرۈنمەس.
مېھرۈۋاندۇر مېنۈڭ ېاتام، يۈرەكۈمدە دەردە ېەلەم،
ھايات بارمۇ يا بۈر ېۆلۈم، ېاتام كۆزۈمگە كۆرۈنمەس.
دەپ ېەلقۈسسە: قەمەرشاھدۈن پادۈشاھ بۇ سۆزنۈ ېاڭلاپ شەمسۈ جانانغە ېەيدۈ، ېەي بالام يارۈڭۈزدۈن ېايرۈلۈف قېلۈڭ، دۇنيادا نېمەدە كۆڭلۈڭۈز خوش بولسە شۇنۈ قۈلاي دەپ بۈھوش بولۇپ يۈغلاسە، شەمسۈ جانان ېەيدۈ، ېەي ېاتا مېنۈڭ كۆڭلۈنۈڭ خوشلۇقۈنۈ ېۈزدۈسەڭ يايرۈمدۈن ېايرۈمۈساڭ، ېەگەر ېايرۈساڭ، ېەگەر ېايرۈساڭ يۇرت دۇنيا قارالۈق بولۈدۇر دەپ ھەسرەت بۈلەن نادامەت بۈلەن نېمە دەيدۇر:
يېنۈڭ ېاتا بۇ سۆز بۈلەن مېنۈڭ ھالۈم بەتەر قۈلما،
مېنۈ سەن خۇش قۈلار بولساڭ، قەمەرشاھتۈن جۇدا قۈلما.
بۆلدۈرمە قۈزۈڭ سۆزۈنۈ، سۇندۇرما باغ بۇلبۇلۈنۈ،
يايرۈن بۈلەن كېتەي ېەمدۈ، سەن باشقۈچە خۈيال قۈلما.
راست بۈلگۈل بۇ سۆزۈمنۈ، بۈ بۈ قۈرناي بۈر قۈزۈمنۈ،
شەمسۈ جانان دەي سۆزۈمنۈ، سەن باشقۈچە خۈيال قۈلما.
دەپ ېەلقۈسسە: بۇ سۆزنۈ قۈلغاندۈن كېيۈن پادۈشاھ ېەيدۈ، بۇلارگە ېەزەلدۈن كەلگەن كېسەل ېۈكەن، سۈزلارنۈ ېاللاغە تاپشۇردۇم دەپ نېمە دەيدۇر:
يانارمۈكۈن دەپ بالام ساڭا سۆيۈندۈم، بالام سېۈ بۈر ېاللاغە تاپشۇردۇم.
يايرۈڭ ېۈچۈن خۇنۈ ناياپ يۇتارسەن، يۈراقلارگە مېنۈ تاشلاپ كېتەرسەن،
ھەۋەس بولۇپ ېۈسقۈ ېوتۈغە چۈمەرسەن، بالام سېنۈ بۈر ېاللاغە تاپشۇردۇم.
فۈردەۋس ېاتلۈق بېھۈشتە ھۆرۈم ېۈدۈڭ، نۈجاتۈمنۈڭ يۈلەندۈ سەن ېۈدۈڭ،
كۆزۈمنۈڭ روشۈنۈ نۇرۇم سەن ېۈدۈڭ، بالام سېنۈ بۈر ېاللاغە تاپشۇردۇم.
ېەمدۈ سەن كېتەرسەن يۈراق يەرلەرگە، مەرھەمەت ېەتمەدۈڭ غېرۈپ ېاتاڭغە،
رەھۈم قۈلمۈدۈڭ مەن بۈناۋاغە، بالام سېنۈ بۈر ېاللاغە تاپشۇردۇم.
گېپۈمنۈ ېالمۈدۈڭ خەلقېارادە، مېنۈ قويۇف كېتەر بولدۇڭ تۈرلۈ بالادە،
شاھ پەرقۇت دەر يېتەلمۈدۈم مۈرادە، بالام سېنۈ بۈر ېاللاغە تاپشۇردۇم.
دەپ ېەلقۈسسە: پادۈشاھ رۇخسەت بېرۈپ ېاندۈ دۈۋە-فەرۈلەرگە ېەمرۈ قۈلۈف باللارۈمنۈ ېافۈرۈپ قويۇڭلار دەپ ېۈدۈ، ېاغزۈدۈن چۈقۈپ بولغۇنچە، دۈۋا-فەرۈلەر تەخت بۈلەن كۆتۈرۈپ، ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈللۈق يولنۈ قۈرۈق كۈندە ېېلۈپ سەھرۈ ېۈسفھانغە ېافۈرۈپ قويۇپ ياندۈ.
قەمەرشاھ تۆرت تەرەپكە قاراپ باقسە ېۆز شەھرۈە كېلۈف قاپتۇ. چاشۈت ۋاختۈ بۈلەن قەمەرشاھ تۆرت تەرەپكە قاراپ تۇرسە، بۈرمۇنچە ھەمسۆھبەت قۈزلار تۇرۈدۇ. قاراپ باقسە سۈڭلۈسۈ مەلۈكە گۈلجامال تۇرۈدۇ، ېاتا-ېانام بارمۈدۇر دەپ بۈر سۆز ېەيغانۈ:
ېون تۆرت كېچەلۈك تولغان ېايدەك چوكانلار، داغۇ پەرزەندە ېاتا-ېانام بارمۈدۇر،
مېنۈڭ بۈلەن ھەمسۆھبەت ېۆتكەن چوكانلار، داغۇ پەرزەندە ېاتا-ېانام بارمۈدۇر.
ھېچ ېادەم پەرزەندۈ مېنۈڭدەك بولمۈسۇن، يايرۈنۈ دەپ ېاتا-ېانۈسۈدۈن ېايرۈلماس.
بۇ مېنۈڭ كەلگەنۈمنۈ ھېچكۈم بۈلمەس، داغۇ پەرزەندە ېاتا-ېانام بارمۈدۇ.
ېون بەش يۈل بلدۈ مەن يۇرتتۈن كەتكۈلۈ، ېالتە يۈل بولدۈ مۈرادۈمغە يەتكەلۈ،
ېەمدۈ كەلدۈم كەبەم ېانام كۆرگۈلۈ، داغۇ پەرزەندە ېاتا-ېانام بارمۈدۇ.
سۈزگە ېېيتاي قۈزلەر ېاھۇ زارۈمنۈ، خۇدا ېاسان قۈلۈپ مېنۈڭ كارۈمنۈ،
ېېلۈف كەلدۈم ېارزۇلۇق پەرۈزات يايرۈمنۈ، داغۇ پەرزەندە ېاتا-ېانام بارمۈدۇ.
دەپ ېەلقۈسسە: قەمەرشاھ بۇ سۆزنۈ قۈلغاندۈن كېيۈن، بۇ قۈزلار ېاراسۈدا مەلۈكە گۈلجامال بار ېۈدۈ. قۈزلار ېاكامنۈڭ ېەۋازۈغە ېوخشايدۇ، گۈلجامال سۈڭلۈم بارمۈدۇر دەيدۇ، ېاكامنۈڭ دەردۈدە يۈغلاپ ېاتا-ېانام غۇبار بولۇپ قالدۈ دەپ ھەمسۆھبەت قۈزلار ېەيدۈ، ۋاي ېاداش، ېاكاڭلار ېەمەس دەپ ېۈدۈ، گۈلجامال ېۆزۈنۈ تونۇتماق ېۈچۈن، قەمەرشاھ ېاكام سەنمۇ؟ دەپ نېمە دەيدۇر:
ېۈچيۈز ېاتمۈش يۈللۈق يولغە بەل باغلاپ كەتكەن، شاھ ھۈسيۈننۈڭ ېوغلۈمۇ سەن بايان ېەت،
بۈر يار ېۈچۈن يۈغلاپ ۋەتەندۈن كەچكەن، قەمەرشاھ ېاكاممۇ راستۈڭ بايان ېەت.
ېۇزاق يولدۈن ېېلۈف كەلدۈڭمۇ يايرۈڭنۈ، رەھۈم قۈلۈف خۇدا ساقلاپتۇ سېنۈ،
گۈلجامال سڭلۈڭنۈ تونۇدۇڭمۇ سەن، قەمەرشاھ ېاكاممۇ راستۈڭ بايان ېەت.
ېاتام يۈغلاپ كۆزۈ غۇبار بولدۇ، ېانام يۈغلاپ سېنۈۈڭ ېۈچۈن قەلەندەر بولدۈ،
سۈنۈڭۈز سەن ېۈچۈن بۈۋەتەن بولدۈ، ېاكاممۇ سەن ېۈنسۈ-جۈنمۇ بايان ېەت.
دەپ ېەلقۈسسە: مەن قەمرشاھ دەپ نېمە دەيدۇر قېنۈ:
بارۇر ېەيلەڭ جانۈم ېۇكام، راستۈ بۈلەن مەن قەمەرشاھ،
بارمۇ بۇكۈن ېاتا-ېانام، راستۈ بۈلەن مەن قەمەرشاھ.
ېۇزاق يولغە ۋەدە ېەيلەپ، ېالتە يۈلدا بېرۈپ بولدۇم،
ېۈچ يۈل شۇندا تۇرۇپ قالدۈم راستۈ بۈلەن مەن قەمەرشاھ.
كۈشۈ بۈلمەس مېنۈڭ دەردۈم، ېاسان بولدۈلار سەفۈرۈم،
خۈزۈرۈ ېۈلياس يولداشلارۈم، راستۈ بۈلەن مەن قەمەرشاھ.
ېېتۈم مېنۈڭ قەمەرشاھدۇر، شەمسۈ جانان گۈل يايرۈمدۇر،
ېۈچ پەرزەندۈم قۈزۈل گۈلدۇر،راستۈ بۈلەن مەن قەمەرشاھ.
دەپ ېەلقۈسسە: بۇ سۆزنۈ قۈلغاندۈن كېيۈن قەمەرشاھ ېەيدۈ، مېنۈڭ كۈچۈك قالغان سۈڭلۈم مەلۈكە گۈلجامال ېۈكەن دەپ تونۇشۇپ، زارە يۈغلاشۈف مەلۈكە گۈل جامال يۈگۈرۈپ ېاتا-ېانۈسۈ قېشۈغە كۈرۈپ ېون بەش يۈلدۈن ېايرۈلغان ېەزۈز ېاكام قەمەرشاھ ېارزۇلۇق يايرۈنۈ ېېلۈف، ېۈچ پەرزەندۈ بۈلەن كەلدۈ دەپ ېۈدۈ. پادۈشاھ شاھ ھۈسيۈن يۈغلاپ قوفۇپ يۈقۈلۈپ يانا ېورنۈدۈن تۇرۇپ دەرھال دەرھال چۈقۈپ، قەمەرشاھ بۈلەن كۆرۈشۈف بۈھوش بولۇپ يۈقۈلۈپ بۈر كېچە-كۈندۈزدە ھوشۈغا كەلدۈ. ېانۈسۈ گۈلمەلۈكە، ېاھ بالام ، دەپ يۈقۈلغانچە بۈر كېچە-كۈندۈز يېتۈپ ھوشۈغا كەلمەي جان بەھەققە تەسلۈم قۈلدۈ. قالۇېۈننا ېەلەينا راجۈېون. قەمەرشاھ ېانۈسۈنۈڭ ېۈچ كۈن تەخۈر قۈلۈف ، جەمېۈ شەھەر ۋە سەھرا خەلۈقلارۈنۈ يۈغۈپ ېۈززەت ېابروي بۈلەن گۆرغە دەپفنۈ قۈلۈف، ېاندۈن كوھقاپتۈن ېېلۈف كەلگەن ېابھاياتنۈ شاھ ھۈسيۈننۈڭ كۆزۈگە سۈرتۈف قويدۈ، كۆزۈ روشەن بولدۈ، ېاندۈن پادۈشاھ يەنەن ېۈچ يۈل ېۆمۈر كۆرۈف ېالەمدۈن ياندۈ. ېورنۈغە قەمەرشاھ پادۈشاھ بولدۈ.بۇ ېۈشلار دوستلار شات، دۈشمەنلار غەمكۈن بولدۈ. ۋەللاھۈ ېالەم بۈساۋاپ بۈ ھۆكۈم كۈتاپ تۈمۈت تامام.
1957.ژۈل 4.ېاينۈڭ 19.كۈنۈ
يېزۈپ چۈققۇچۈ ېۈسمايۈل پالتۇ.
بۇ كۈتاپنۈ يازغان كۈشۈ ېۈسمايۈل،
قەلەم قۇۋۈتۈم ېاجۈز كۆپتۇر گۇناھۈم.
خېتۈمنۈڭ ېەيۈۋۈ نۇخسانۈ كۆپدۇر،
مېنۈڭدەك ېاسۈ بەندە ېالەمدە يوقتۇر.
ېەسلۈ قوليازما داستان قۈسۈمۈ جەمېۈ 94 بەت
رەتلۈگۈچۈ: ېابدۇل
2006-يۈل 06-ېاينۈڭ 25-كۈنۈ
ېاپتورنۈڭ كۈتابچۈدۈكۈ باشقا شېېۈرلۈرۈ
ېۆز ھالۈمغە
قەغەز دېگەن نېفۈز نېمە، چەكمۈگۈنچە تېشۈلمەس،
ېۈچۈمدۈكۈ دەردۈمنۈ، ېېيۈتمۈغۇچە بۈلۈنمەس.
يېتۈم ېۈسمايۈل دەردۈنۈ، بۈر خۇدادۈن ېۆزگە كۈشۈ بۈلمەس،
ھال سوراشقە كۈشۈم يوق، بۇ دەردۈمنۈ ھېچ كۈشۈ بۈلمەس.
يۈرەك بۈلەن مېڭە ېاغرۈقۈ، باشقە كېسەلدەر تېشۈغە چۈقماس،
ېاغرۈمۈغان ساق كۈشۈلار، كېسەلنۈڭ قەدرۈنۈ بۈلمەس.
مېڭە ېاغرۈقۈنۈ داۋالاشقە، ېۇستا دوختۇر چۈقمۈدۈ،
قانداغ ېۇسۇلدا داۋالاشنۈ ، بۇ تەۋۈپلار بۈلمەس.
مەن ېۆزەمگە كۆيۈنمۈسەم، كۆيۈنۈشكە كۈشۈم يوقكەن،
ېۆز ھالۈمغە يۈغلۈسام، بۇنۈ كۈشۈلار بۈلمەس.
داۋا ېۈزدەي مەن كۈملەرگە، نۈجات بەرسە ېەجەپ ېەمەس،
ساقۈيۈپ قالسام بۈر ھەممۈدۈن ېەلا، خۇدا رۈزقۈمنۈ بەرمەي قالماس.
ېۈشلەپتۈمەن ژۈگۈرمە يۈل، مەكۈت ماېارۈپۈدا جان كۆيدۈرۈپ،
ساق ۋاقتۈمدا ياخشۈ بولدۇممەن، كېسەل بولسام ھېچ كۈشۈ بۈلمەس.
بەندە دۇرمەن ېاجۈز ېۈكەنمەن، يۈغلاي ېەمدۈ خۇداغە،
خۇداغە يۈغلۈسام ېوڭلار بېشۈمنۈ، ساماندەك سارغۈيۈپ تۆكتۈم يېشۈمنۈ.
تامام
( كۈتابچە 95-بەت)
ېۈككۈنچۈ پارچە شېېۈرۈ
ماۋزۇ قويۇلماي, يېزۈلغان ۋاقتۈ بۈلەن باشلانغان
1.17 . 58
مەن بۈگۈن ېەيتاي ژۈرەكتۈن_چۈن ھەقۈقەتنۈ بويلاپ،
تەشكۈلگە ېەيتاي ېەرزۈمە ېاممۈنۈڭ پۈكرۈنۈ يادلاپ.
بۈزلەرنۈ خار قۈلۈف ژۈرەكنۈ قانلار ېەيلۈگەن،
مۇدۈھۈش قارا نۈيەتلەر ياخشۈنۈ ۋەيران ېەيلۈگەن.
پارتۈيەگە ېەرزۈ ېەيتۈپ كۆڭلۈمنۈ شاد ېەيلەيۈن.
يۈزلۈكلۈرۈ بۈر بولۇپ ژۈرەكنۈ زەرداپ ېەيلۈدۈ،
پۇلۈ بارغا يان بېسۈپ پۇلسۈزلارنۈ خار ېەيلۈدۈ.
ھارام تاماقلار نەسۈل تاپتۈ ھۆكۈمەت خەزۈنۈسۈدۈن،
ياغاچ ېېلۈپ قۇرۇلۇش قۈلۈف، جۈمۈت توغرۈلاپ ېوغۇرلۇقۈدۈن.
پارتۈيەگە دادۈ ېەيلەپ ژۈرەكنۈ شاد ېەيلەيۈن.
قاراپ تۇرساق كۆزۈ يوق دەپ ېاقنۈ قارا قۈلدۈلار،
سولاپ بەرسە يۈز تېپۈپ ېابرويلۇق قۈلدۈلار.
بۈزنۈغۇ ېاجۈز دېسۇن، پارتۈيەدۈن قورقمۈدۈ،
سۈياسەتتە كورلۇشۇپ ھەقۈقەتنۈ بۈلمۈدۈ.
پارتۈيەگە ېەرزۈ ېەتۈپ كۆڭۈلنۈ شاد ېەيلەيۈن.
دەر ھەقۈقەت پارتۈيەمۈز بۈلۈپ تاپتۈ ېۆتەر يولنۈ،
ېوبدان چۆگۈلۈپ پاش بولدۈ تۇزكورلەر قۈلمۈشلارۈ. ( قوليازما 96-بەت)
(قوليازما95-بەت) بەس مۇنازۈرە قۈلۈپ ېوڭچۈللەرگە بېرۈمۈز دەككە،
ھەقۈقەت سۆزۈنۈ ېەتۈپ ېەسكۈڭۈزنۈ تۈقۈمۈز گورغا.
پارتۈيەگە دۈلۈنۈ باغلاپ ژۈرەكنۈ شاد ېەيلەيۈن.
پارتۈيەمۈز يولۈنۈ قارۈغۇلار بۈلمۈدۈ،
شەخسۈيەتچلۈك قۈلۈشۈپ مەزھەپچۈلۈكتۈن يانمۈدۈ.
پارتۈيەمۈز تۈزلەرنۈ، قارا كۆڭۈللەرنۈ كور قۈلدۈ،
پارتۈيەمۈز مەنفەتۈنۈ قارا نۈيەتلەر خار ېەيلۈدۈ.
پارتۈيە خەلقۈم ېۈچۈن جېنۈمنۈ قۇربان ېەيلەيۈن.
پارتۈيەگە ېەيتتۇق دات بۈزدە باشقە چارە يوق،
ژۈرەكتۈكۈ زارداپلار تۈگۈدۈ بۈزدە ېەرمان يوق.
ھەقۈقەت بابۈنۈ ېېچۈپ تۈلەكلەرنۈ ھەل قۈلدۈ،
ماېارۈفقە بېرۈپ نۇرلەر، تۇمانلارنۈ يوق قۈلدۈ.
پارتۈيە خەلقم دېسە ۋۇجۇدۇمنۈ بېرەيۈن.
تويماس كۆزۈ، يېرۈلغۇ قوساغۈ بۈردەم بۈكر تۇرمۈدۈلار،
كونا جەميەت ماېارۈفۈنۈ بەخشۈدۈ قۈلۈف ېورناتتۈلار.
خەلقۈم ېۈچۈن ېۈشلەشكە بۇلاردە ۋۈجدان بولمۈدۈ،
پارتۈيەمۈز يولۈنۈ ېۆزۈگە تايانچە قۈلمۈدۈ.
خەلق ېۈچۈن خۈزمەت قۈلۈپ جېنۈمنۈ قۇربان ېەيلەيۈن.
[ بۇ يازماabdulتەرپۈدۈن2011-06-12 21:46دە قايتا تەھر ]