بەل چىم بولۇش: ياڭيۇنى ئاقلاپ چوڭراق بولسا بىرنى،كىچىكرەك بولسا ئىككى ،ئۈچنى خام يەپ بەرسە بەل چىم بولۇش توختايدۇ،ئەگەر ئۈنۈمى كۆرۈلمىسە كۈندە يەپ بېرىش كىرەك،ئادەتتە ئىككى قىتىمدىلا ئۈنۈمى كۈرۈلىدۇ.
  
چىش ئاغرىش: تىتىتقۇنى چوكا بىلەن بىر ئاز ئىلىپ ئاغرىغان چىشنىڭ ئۆستىگە قويسا ئاغرىق توختايدۇ.

جاراھەت:ھۈل زەنجىۋىلنى يانجىپ ،قانىغان جاراھەت ئاغزىغا قويسا قان توختايدۇ.

قاداق:پۇتنى پاكىز يۇيۇپ قۇرۇتۇپ ،ئاندىن سوڭپىياز غولىنىڭ ئەڭ سىرتىدىكى بىر قەۋەت پوستىنى ئېلىپ ،قاداقنىڭ ئۈسىتىگە قويۇپ پىلاستىر چاپلاپ قويسا ،بىر كۈن ئۆتكەندىن كىيىن ئاغرىق كۈرۈنەرلىك توختايدۇ ياكى يۇقايدۇ،بۇنى بىر نەچچە كۈن داۋاملاشتۇرغاندا ،قاداقنىڭ ئەتراپىدىكى تېرىلەر ئاقىرىپ يۇمشاپ ،قاداق ئۈزلىكىدىن چۈشۈپ كىتىدۇ.

يەنە بىر ئۇسۇلى:ئاۋال بەكە بىلەن قاداق ئۈستىدىكى قاتتىق ماددىنى ئېلىۋىتىپ ،ئاندىن ئاز مىقداردا چاي ئۇۋۇندىسىنى  قاداق ئۈستىگە سېپىپ پىلاستىر بىلەن ھىملاپ كۈندە بىر قېتىم ئالماشتۇرۇپ بەرسە 3-5 كۈنگىچە قاداق چۈشۈپ كېتىدۇ.


پۇت تەمرەتكىسى:يىلان بېلىق سۈڭىكىدىن 100 گىرامنى قۇرۇتۇپ يەنجىپ تالقان قىلىپ ،كۈنجۈت يىغى بىلەن تەمرەتكە بار ئورۇنغا ھەر كۈنى بىر قېتىم سۈرتۈپ بەرسە ،ئۈچ ،تۈت مىنۇتتىلا ئۈنۈمى كۈرۈلىدۇ.


قورساق ئاغرىقى: 50 گىرام ئاچچىقسۇغا 50 گىرام قارا شېكەر قوشۇپ قازاندا قاينىتىپ سوۋۇغاندىن كىيىن كېسىلى يىنىكلەر بىر قېتىم ،ئېغىرلار ئىككى قېتىم ئىچسە شىپا بولىدۇ.

  بىر تال ئاچچىق ئانار شۈپىكىنى بىر چىنە سۇغا سېلىپ قاينىتىپ يېرىم چىنە قالغاندىن كىيىن ئۇنىڭغا 50 گىرام قارا شېكەر سىلىپ ،سوۋۇغاندىن كىيىن ئىچسە شىپا بولىدۇ.

  بالىلار (بۇۋاقلار)نىڭ قورسىقى ئاغرىسا بىر تال ئالمىنى پاكىز يۇيۇپ ،شۈپىكى ۋە ئۇرۇقىنى ئېلىۋىتىپ توغراپ قازانغا ئاز مېقداردا سۇ قۇيۇپ 20 مېنۇت قايناتقاندىن كىيىن سوۋۇتۇپ يىسە شىپا بولىدۇ (كۈنىگە ئۈچ قېتىم)

يۇتقۇنچاق يالۇغى:بىر نەچچە خىل پۇراقلىق ماي قوشۇپ ياسالغان دورا(风油精) دىن بىر بوتۇلكا ئېلىپ ،ھەر كۈنى كەچ ئۇخلاشتىن ئاۋۋال كانايغا بىر تامچە تېمىتىپ بەرسە ئۈنۈم بېرىدۇ.

يۇقىرى قان بېسىم:قۇرۇق كۈممىقۇناق پۆپىكىدىن 50 گىرام ،ياز غازىڭى دىن 50 گىرام سۇدا قاينىتىپ كۈنىگە ئىككى قېتىم ئىچىپ بەرسە ،قان بېسىمىنى تۆۋەنلەتكىلى بولىدۇ،ئۇدا ئۈچ ھەپتە ئىچىپ بەرسە يۇقىرى قان بېسىمىنى نۇرمال ھالەتكە كەلتۈرگىلى بولىدۇ.

قاندا ياغ تەركىبى يۇقىرى بولۇش:قارا پۇرچاقتىن ئىككى كېلۇگىرامنى قازانغا سېلىپ قازانغا سېلىپ پۇشۇرۇپ (تۇز سالماي).كۈنىگە 50-100 گىرام يەپ بەرسە ،قاندىكى ياغ تەركىبى نورمال ھالەتكە كىلىدۇ.
گېمۇرۇي:نارگۈل ئۇرۇقىدىن 15 گىرام ،ياۋا سۈپۈرگە ئۇرۇقىدىن 15 گىرامغا ئاچچىق ئادەمگىياھنى قۇشۇپ قاينىتىپ يەرلىك ئورۇننى ھەر كۈنى كەچتە بىر قىتىم يۇيۇپ بەرسە ئۈنۈمى بولىدۇ.

  باناننى ھەسەلگە مىلەپ يەرلىك ئورۇنغا سۈرۈپ بەرسىمۇ ئۈنۈمى ياخشى بولىدۇ.

بۇرۇن قاناش:سول بۇرۇن قانىسا ئوڭ قۇلاققا،ئوڭ بۇرۇن قانىسا سول بۇرۇنغا پۈۋلىسە بولىدۇ.

سۇ ياكى ئوت كۈيىكى:كىچىك ئوغۇل بالىنىڭ سۈيدىكىنى جاراھەت ئېغىزىغا سۈرتۈپ بەرسە بىر نەچچە كۈندە ئەسلىگە كىلىدۇ.

  يېڭى سازاڭدىن ئون نەچچە تالنى پاكىز يۇيۇپ ئۇنىڭغا 20 گىرام ئاق شېكەر ئارلاشتۇرۇپ قاچىغا سېلىپ ئاغزىنى ھىم ئىتىپ سۇيۇقلاندۇرۇپ جاراھەت ئاغزىغا سۈرتسىمۇ تېز ساقىيىدۇ.
قۇلاق ئېقىش:قۇشقاچ قېنىنى قۇلاققا بىر قانچە قىتىم تېمىتىپ بەرسە يىرىڭ توختايدۇ.

خورەك تارتىش:كاۋاۋىچىندىن 10 نەچچە تالنى قاينىتىپ ئۇخلاشتىن بۇرۇن سۈيىنى بىر ئىستاكاندىن ئىچىپ بېرىپ بۇنى بىر ھەپتە داۋاملاشتۇرسا خورەك تارتمايدىغان بولىدۇ.
تۇتقاقلىق كېسىلى:ئەركەك چاشقاننىڭ ئۇرۇقدىنىدىن بەش تالنى قورۇپ ئېزىپ ئىسسىق قايناقسۇ بىلەن كۈنىگە بىر قېتىم بىر ھەپتە ئىچىپ بەرسە ئۈنۈمى بولىدۇ.

ئەستە تۇتۇش ناچار بولۇش:غاز تۇخۇمىدىن بىر تالغا مۇۋاپىق مېقداردا ئاق شېكەر ئارلاشتۇرۇپ پىشۇرۇپ ،ئۇدا بەش كۈن ئەتىگەندە ئاچ قورساق يەپ بەرسە ئۈنۈمى ناھايىتى ياخشى بولىدۇ.

بۇرۇن كۆپ قاناش:بىر باغلام يىڭى پىدىگەننىڭ شىرنىسىنى چىقىرىپ ئۇنىڭغا يۈز گىرام ئاق شېكەر سېلىپ ئىچسە (پىدىگەن قالدۇقىنى بۇرۇنغا تىقىپ قويسا )بىر قىتىمدىلا ئۈنۈمى كۈرۈلىدۇ.
ئۇيقۇسىزلىق(كۈپ چۈش كۈرۈش):خاسىڭ يوپورمىقى ياكى پوستى،قىزىل پۇرچاق،بوغداي قاتارلىقلارنىڭ ھەر بىرىدىن 50 گىرامدىن ئېلىپ قاينىتىپ ھەسەلگە ئارىلاشتۇرۇپ ئەتىگەن ،كەچتە ئىچىپ بەرسە 5-7 كۈندە ئۈنۈمى كۈرۈلىدۇ
  غولپىيازدىن ئىككى تالنى ئۇششاق توغراپ قاچىغا سىلىپ ،ئۇخلاشتىن بۇرۇن ياستۇق تۈۋىگە قويۇپ قويسا بۇنىڭ ئۈنۈمىمۇ ياخشى بولىدۇ.

بۇرۇن ياللۇغى:پىششىق كېسەكنى ئوتقا قويۇپ قىززىتىپ ئازراق ئاچچىقسۇنى كېسەك ئۈستىگە قۇيۇپ چىققان ھورنى كۈنىگە ئىككى قېتىمدىن پۇراپ بەرسە شىپا بولىدۇ.

سوڭى چىقىپ قىلىش:ئابدىمىلىكتىن بەش تال ،توخۇ تۇخۇمىدىن ئىككى تال تەييارلاپ ،ئابدىمىلىك ئۇرۇقىنى ئېزىپ تۇخۇمغا ئارلاشتۇرۇپ قورۇپ ئەھۋالى ئېغىرلار ئۈچ قېتىم ،يىنىكلەر بىر قېتىم يىسە ئۈنۈمى بولىدۇ.
بالىلار سىيگەك كىسىلى:خام غولپىياز پۈپۈكىدىن 50 گىرام ،زەرنىخ (雄黄) دىن 10 گىرامنى ئارىلاشتۇرۇپ سوقۇپ،3-5 كۈنگىچە ھەر كۈنى كەچ ئۇخلاشتىن بۇرۇن كىندىككە لاتا بىلەن تېڭىپ ئەتىگەندە ئېلىۋەتسە سەللىمازا ساقىيىدۇ.
بالىلار كىچىدە يىغلاش كېسىلى:چاينى چايناپ ،ھەر كۈنى كەچ ئۇخلاشتىن بۇرۇن بالىنىڭ كىندىكىگە تېڭىپ قويۇپ ئەتىسى ئەتىگەندە ئېلىۋىتىپ بۇنى ئۈچ كۈن داۋاملاشتۇرۇپ بەرسە ئالاھىدە ئۈنۈم بېرىدۇ.:

قۇلاققا قۇرۇت كىرىپ كەتسە : مۈشۈك سۈيدىكىنى قۇلاققا تېمىتسا قۇرت چىقىپ كېتىدۇ (سامساقنى بۆلۈپ مۈشۈكنىڭ بۇرنىغا سۈرتسە مۈشۈك سىيىدۇ

بالىلارنى ئەمچەكتىن ئايرىش:سوڭپىيازدىن ئىككى تالنى ئوتتا پىشۇرۇپ يەۋەتسە ،بالىلار دەرھال ئەمچەكتىن ئايرىلىدۇ. )
مېتال بۇيۇملارنى ئېھتىياتسىزلىقتىن يۈتۈۋالسا:يېڭى كۈدىنى توغرىماي پاكىز يۇيۇپ ياغ،تۇز سېلىپ قورۇپ ،بىر قىتىمدا قانچىلىك يىيەلىسە شۇنچىلىك يىيىش كېرەك،ئىككىنجى كۈنى مېتال بۇيۇم سىرتقا چىقىپ كىتىدۇ (بۇ چاغدا باشقا نەرسە يىيىش پەرھىز قىلىنىدۇ).

ئېغىز پۇراش:30 گىرام قۇمۇش يىلتىزىغا 100 گىرام ناۋات سېلىپ سۇدا قاينىتىپ كۈنىگە ئىككى قېتىمدىن ئۇدا بەش كۈنى ئىچىپ بەرسە بولىدۇ.

باش قېيىش:بىر تال غاز تۇخۇمى،ئۇششاق قىزىل پۇرچاقتىن 20 تال،ئاق شېكەردىن بەش مىسقال تەييارلاپ ئارىلاشتۇرۇپ سوقۇپ دۈملەپ پىشۇرۇپ ،ئەتىگەندە ئاچ قورساق ئۇدا يەتتە كۈن يەپ بەرسە بولىدۇ(ھاراق ۋە ئاچچىق يىمەكلىكلەردىن پەرھىز تۇتۇش كىرەك).
باش ئاغرىقى:كۆك لوبۇ شىرنىسىغا يىرىم مسقال مۇز پارچىسى ئارىلاشتۇرۇپ ،كۈنىگە ئۆچ قېتىمدىن ئۇدا تۈت-بەش كۈن بۇرۇنغا بىر قانچە قېتىم تېمىتىپ بەرسە سەللىمازا ساقىيىدۇ(كاۋاۋىچىن ۋە قارىمۇچتىن پەرھىز تۇتۇش كىرەك).
كۆك يۈتەل:1-2 تاتلىق نەشپۈتكە 50 گىرام ناۋاتنى بىر چىنە سۇ بىلەن قاينىتىپ ،ھەر كۈنى ئەتىگەن ۋە كەچتە تاماقتىن ئاۋال ئۇدا بىر ھەپتە ئىچىپ بەرسە بولىدۇ.
ئېلىكتىر نۇرى تەسىرىدە كۆز قىزىرىش كېسىلى:ئانا سۈتىنى ھەر كۈنى كۆزگە ئىككى قېتىم تېمىتىپ ،كۆزنى 10 مېنۇت يۇمۇپ تۇرسا ئۈنۈمى ئالاھىدە ياخشى بولىدۇ.

پۇت تەرلەش:زەمچە بىلەن پۇيرارىيە (葛根 )نى قاينىتىپ پۇتنى يۇيۇپ بەرسە بولىدۇ. >)

كۆرۈش قۇۋۋىتى ئاجىزلاش:ئىككى مىسقال ئاق جۇخار گۈلى ،ئىككى مىسقال ئالىقاتنى ھەر كۈنى قايناقسۇغا سېلىپ ئۇدا بىر ئاي  چاي ئورنىدا ئىچىپ بەرسە بولىدۇ(ئاچچىق نەرسە ۋە لامىنارىيىدىن پەرھىز تۇتۇش كېرەك).

قۇلاق غۇڭۇلداش،ئاڭلىماسلىق:ئېغىزغا بىر پارچە تۈمۈر پارچىسى سېلىپ ،قۇلاق سىرتىغا بىر دانە ماگنىتنى تۇتۇپ ،كۈنىگە ئىككى قېتىم ،ھەر قېتىمدا 10 مىنۇتتىن ئۇدا 20 كۈن داۋاملاشتۇرۇپ بەرسە بولىدۇ (بۇ تۇغما گاس كىسىلىگە شىپا بولمايدۇ).

ئانگىنا:50 گىرام قارا قېرىنقۇلاق (مۇئېر)نى قورۇپ قۇرۇغاندىن كىيىن سوقۇپ ،يېرىم قوشۇق ھەسەل ئارىلاشتۇرۇپ ،كۈنىگە ئىككى قېتىم ئۇدا بەش كۈن ئىچىپ نەرسە بولىدۇ (بۇ رېتسىپ كېسەل قوزغالغاندا ئىشلىتىلىدۇ).

ئاۋازى پۈتۈپ قېلىش:بىر تال توخۇ توخۇمىنى چىنىگە چېقىپ بىر قوشۇق ئاچچىقسۇ قۇيۇپ پىشۇرۇپ ،ئۇدا ئىككى ئۈچ كۈن ئەتىگەن ۋە كەچتە يەپ بەرسە بولىدۇ (ئاچچىق نەرسدىن پەرھىز تۇتۇش لازىم).

يۈز تېرىسى قارىداپ يېرىكلىشىش:ئاق ئاچچىقسۇ ۋە گېلىتسىرىن (甘油) نى 1:2 نىسبەت بويىچە ئارىلاشتۇرۇپ ،كۈنىگە 2-3 ۋاخ سۈرۈپ بەرسە سىلىقلىشىپ ئاقىرىدۇ.

سەپكۈن:ئۆرۈك مېغىزىدىن بەش مىسقالنى سوقۇپ تۇخۇم ئېقىغا ئارىلاشتۇرۇپ ھەر كۈنى ئۇخلاشتىن بۇرۇن سەپكۈن بار يەرگە سۈركەپ ئەتىسى ئەتىگەندە ئىسسىق سۇ بىلەن يۇيۇۋەتسە ھەم بۇنى 10-15 كۈنگىچە داۋاملاشتۇرسا ئۈنۈمى كۆرىلىدۇ.

سېرىق داغ:خەنزۇ كاۋىسى شىرنىسى ۋە ئاق ئاچچىقسۇنى تەڭ مىقداردا ئارىلاشتۇرۇپ ،كۈنىگە 2-3 قىتىم يۈزگە سۈرتۈپ 10 مىنۇتتىن كىيىن يۇيۇۋەتسە ھەم 15 كۈن داۋاملاشتۇرسا ئۈنۈمى كۈرىلىدۇ.

يۈزدىكى داغنى يوقىتىش:يېڭى پەمىدۇر شىرنىسى بىلەن ھەسەلنى 5:1 نىسبەت بويىچە ئارىلاشتۇرۇپ داغ بار يەرگە سۈركەپ 10 مېنۇتتىن كىيىن يۇيۇۋەتسە ھەم بۇنى 10-15 كۈن داۋاملاشتۇرسا قارا داغ پارچىلىنىپ ،يۈز تېرىسى ئاقىرىدۇ.

دانىخورەك:ئالدى بىلەن يۈزنى ئىلمان سۇدا يۇيۇپ ،ئاندىن يېڭى تەرخەمەك شىرنىسى بىلەن ئاق ئاچچىقسۇنى تەڭ مىقداردا ئارىلاشتۇرۇپ ،دانىخورەك بار ئورۇنغا سۈرتۈپ 10 مىنۇتتىن كىيىن ئىلمان سۇدا يۇيۇۋەتسە بولىدۇ،بۇنى 15 كۈنگىچە كۈندە ئۈچ قېتىم داۋاملاشتۇرسا ئۈنۈمى كۆرىلىدۇ.

چاچ چۈشۈش(چاچ كىپەكلىشىش،باش قىچىشىش):ئۈجمە يۇپۇرمىقىدىن 300 گىرام ،زەنجىۋىلدىن 50 گىرام تەييارلاپ ،ئاز مىقداردا ئاچچىقسۇ قوشۇپ ،2.5 كىلۇگىرام سۇدا قاينىتىپ كۈنىگە بىر قىتىمدىن ئۇدا بىر ھەپتە باشنى يۇيۇپ بەرسە بولىدۇ(يۇيۇپ بولغاندىن كىيىن باشنى پاكىز سۇدا چايقاشقا بولمايدۇ).
پاينەكباشلار (تاقىر باشلار):يۇقىرىدا ئېيتىلغاندەك باشنى يۇيغاندىن كىيىن ،زەنجىۋىل پارچىسىنى ئۇدا 20 كۈن ،كۈنىگە 3-5 قېتىم باشقا سۈرتۈپ بەرسە بىر ئايغا بارماي چاچ ئۆسۈپ چىقىدۇ~~يەنە بىر ئۇسۇلى(گۈلسىمادىن تەۋسىيە):زەنجىۋىلنى نىپىز يالپاقلاپ توغراپ پەتنۇسقا تىزىپ سۈيى قۇرىغىچە قويۇپ ئاندىن ئۇنى ھەسەلگە مىلەپ ئاغزى ھىم قاچىغا سىلىپ 1-2كۈن تۇرغۇزۇپ ،قىيام ھالىتىگە كەلگەندە ،ئەتىگەن ۋە كەچتە بىر قوشۇقتىن يەپ بەرسە ،ھەم بۇنى 1-2 ئاي داۋاملاشتۇرسا چاچ ئۆسۈپ چىقىدۇ،بۇنىڭ ئۈنۈمى ئالاھىدە ياخشى ،سىناقتىن ئۈتكەن.

ئورۇقلاش: نېلۇپەر يوپۇرمىغى ،قۇرۇتۇلغان خەنزۇ كاۋىسى پوستىنى 1:2 نىسبەت بويىچە ئارىلاشتۇرۇپ ،كۈنىگە 50 گىرامدىن چاي دەملەپ ئىچسە ئۈنۈمى ئالاھىدە ياخشى بولىدۇ(سېمىز گۈشتىن پەرھىز تۇتۇلىدۇ).(2) 50 گىرام خەيدەي ،50گىرام پونۇس(草决明) نى سۇدا قاينىتىپ كۈندە بىر قېتىمدىن ئۇدا 15 كۈن ئىچىپ بەرسە بولىدۇ. `

ۋاقىتسىز چاچ ئاقىرىش:كۆپ گۈللۈك قامچىئوت ،قارا كۈنجۈتتىن 50 گىرام تەييارلاپ ،قۇرۇتۇپ سوقۇپ قارا شىكەر سۈيىگە ئۈچ مىسقال سېلىپ كۈنىگە ئىككى قىتىم ئىچسە بولىدۇ (دادۇر يىيىشتىن پەرھىز تۇتۇلىدۇ).

«پەن ۋە تۇرمۇش»  ۋە  « ئۈرۈمچى كەچلىك گىزىتى»

مەن ماۋۇ مەزمۇنلارنى ساقلاپ قويوپ كىيىنكى باللىرىمغا مىراس قالدۇرسام بولغۇدەك..........