تونۇش:

ھەرخىل سەۋەپلەردىن قىزلار بالاغەتكە يىتىش يىشىدىن ئۆتكەندىمۇ ياكى 18ياشتىن ئاشقاندىمۇ بىرەر قىتىممۇ ھەيىز كەلمىسە بۇ ھەيىز كەلمەسلىك(ئادەت كەلمەسلىك)دەپ ئاتىلىدۇ....
ئادەت كەلمەسلىك ئۇيغۇر تىبابىتى كىلاسسىك ئەسەرلىرىدە (ئىھتىباسۇت تەمەسسۇ)دەپ ئاتىلىدۇ....

ئادەت كەلمەسلىك كىلىنكىدا كۆپ ئۇچرايدىغان ئالامەت بولۇپ،بۇ كىسەللىك 2تۇرگە بۆلىنىدۇ....
1-ھەقىقىي ئادەت كەلمەسلىك
2-غەيرىي ھەقىقىي ئادەت كەلمەسلىك

ھەقىقىي ئادەت كەلمەسلىك-تۇخۇمدان،تۇخۇم توشۇش نەيچىسى ۋە بالاياتقۇدىكى نورمالسىزلىقلاردىن كىلىپ چىققان ئادەت كەلمەسلىكنى كۆرسىتىدۇ...
غەيرىي ھەقىقىي ئادەت كەلمەسلىك-تۇخۇمدان،تۇخۇم توشۇش نەيچىسى ۋە بالاياتقۇنىڭ تۇزۇلۇشى ۋە خىزمىتى نورمال بولۇپ باشقا سەۋەپلەردىن ئادەت كەلمەسلىكنى كۆرسىتىدۇ....

بۇ كىسەللىكنىڭ يۇز بىرىش سەۋەبى:
1-جىنسىي ئەزالاردىكى غەيرىلىكتىن كىلىپ چىقىدۇ.
1)تۇغما خاراكتىرلىك غەيرىلىكلەر:تۇخۇمدان بولماسلىق،بالاياتقۇ بولماسلىق،تۇخۇم توشۇش نەيچىسى پۇتەيلىكى،قىزلىق پەردە پۇتەيلىكى،تولۇق بولغان جىنسىي يول توغرا كىرگىتى،جىنسىي يول چاپلىشىپ قىلىش،كۆپ خالتىكىق تۇخۇمدان قاتارلىقلاردا ئادەت كەلمەسلىك كۆرۇلىدۇ....
2)جىنسىي ئەزالارنىڭ تولۇق يىتىلمەسلىكىدىن كىلىپ چىقىدۇ.
يەنى تۇخۇمدان ۋە بالاياتقۇنىڭ تولۇق يىتىلمەسلىكىدىن ئادەت كەلمەسلىك كۆرىلىدۇ.
2-تۇخۇمدانننىڭ زەىمىنىلىشىدىن كىلىپ چىقىدۇ.
تۇخۇمدان رادىئو ئاكتىپلىق نۇرنىڭ تەسىرىدە زەخمىلىنىپ ئۆزىنىڭ نورمال پائالىيەت تەڭپۇڭلىقىنى يوقاتقانلىقتىن ئادەت كەلمەسلىك كۆرىلىدۇ.
3-باشقا كىسەللىكلەر سەۋەبىدىن كىلىپ چىقىدۇ.
پۇتۇن بەدەندىكى سوزۇلما خوراتقۇچى كىسەللىكلەر،ئۆتكۇر ياللۇغلىنىشلىق كىسەللىكلەر،ئوزۇقلۇق يىتىشمەسلىك،قان ئازلىق،تۇتقاقلىق كىسىلىنىڭ دورىلىرىىنى ئۇزۇن مۇددەت ئىستىمال قىلىش،مۇھىت ئامىلى قاتارلىقلار سەۋەبىدىن كىلىپ چىقىدۇ.
4-خىلىتلار تەڭپۇڭسىزلىقىدىن كىلىپ چىقىدۇ.
1)بەلغەم خلىتىنىڭ كۆپىيىپ كىتىشىدىن كىلىپ چىقىدۇ.
2)سەۋدا خىلىتىنىڭ كۆپىيىپ كىتىشىدىن كىلىپ چىقىدۇ.

بۇ كىسەللىككە دىئاگۇنۇز قويۇش ئاساسى:
1-كىسەللىك تارىخى ۋە تىپىك كىسەللىك ئالامىتىگە ئاساسەن دىئاگۇنۇز قويىلىدۇ.
مەسلەن:زەخمىلىنىش،جىنسىي ئەزا غەيرىلىكى ۋە جىنسىي ئەزا كىسەللىكلىرى بىلەن ئاغرىغانلىق تارىخى بولۇش بىلەن بىرگە بالاغەتكە يەتكەندىن ئادەت كەلمەسلىك ئەھۋالى كۆرۇلىدۇ.
2-ئاياللار بۆلۇمىدە تەكشۇرۇش نەتىجىسىگە ئاساسەن دىئاگۇنۇز قويىلىدۇ.
مەسلەن:جىنسىي ئەزالاردا غەيرىلىك بار-يوقلۇقى،قىزلىق پەردە ۋە جىنسىي يولنىڭ پۇتەي ياكى پۇتەي ئەمەسلىكى،جىنسىي يولنىڭ راۋانلىقى،بالاياتقۇ ۋە ئۇنىڭ يىتىلىشىدە نورمالسىزلىق بار يوقلۇقى،تۇخۇمدان،تۇخۇم توشۇش نەيىچىسىدە غەيرىلىك بار-يوقلۇقى قاتارلىقلار تەكشۇرۇلىدۇ.
3-قوشۇمچە تەكشۇرۇش نەتىجىلىرىگە ئاساسەن دىئاگۇنۇز قويىلىدۇ.

بۇ كىسەللىكنى داۋالاش پىرىنسىپى:
1-سەۋەبىنى ئىنىقلاپ سەۋەبلىرىگە قارىتا قاراتمىلىق داۋالاش ئىلىپ بىرىلىدۇ.غەيرىلىكتىن كىلىپ چىققان بولسا غەيرىلىكنى داۋالاش پىرىنسىپى بويىچە داۋالىنىدۇ.
2-مۇھىت ئامىلدىن كىلىپ چىققان بولسا كىچىكىپ يىتىلىش خاراكتىرلىك ئادەت كەلمەسلىكنى داۋالاش ھاجەتسىز،بۇ ياشاش مۇھىتنىڭ ياخشىلىنىشىغا ئەگىشىپ ياخشىلىنىدۇ.
3-خىلىتلارنىڭ غەيرىي تەبئىي ئۆزگىرىشىدىن كىلىپ چىققان بولسا،تازىلاش ئىلىپ بىرىلىدۇ.
4-جىنسىي ئەزالارنىڭ تولۇق يىتىلمەسلىكىدىن كىلىپ چىققان بولسا قۇۋەتلىگۇچى دورىلار ئىشلىتىلىدۇ..

داۋالاش ئۇسۇلى:
بەلغەم خلىتىنىڭ كۆپىيىپ كىتىشىدىن كىلىپ چىققان بولسا خاس بەلغەم خىلىتىنىڭ مۇنزىچىغا ماددا ئالمىشىشنى ياخشىلىغۇچى دورىلاردىن:لاچىندانە،سۇمبۇل قاتارلقلارنى قوشۇپ مەتبۇخ تەييارلاپ،كۇندە 3قىتىم،تاماقتىن كىيىن،ھەر قىتىمدا 80مىللىتىردىن ياكى مددەتۇلھايات كۇندە ئىككى قىتىم،تاماقتىن كىيىن،ھەرقىتىمدا 10گىرامدىن.
ئۇزۇم شەربىتى كۇندە 3قىتىم،تاماقتىن كىيىن،ھەرقىتىمدا 30مىللىتىردىن،ئەنجۇر شەربىتى كۇندە 3قىتىم،تاماقتىن كىيىن،30مىللىتىردىن7-10كۇنگىچە بىرىپ،ماددا پىشقانلىقىغا ئالاقىدار ئالامەتلەر كۆرۇلگەندىن كىيىن،يۇقىرىقى مۇنزىچ نۇسقىسىغا خاس بەلغەم خىلىتىنىڭ مۇسھىل دورىلىرىنى قوشۇپ مەتبۇخ تەييارلاپ ئىستىمال قىلىنىپ بەلغەم خىلىتى تازىلىنىدۇ.
سەۋدا خىلىتىنىڭ كۆپىيىپ كىتىشىدىن كىلىپ چىققان بولسا:
خاس سەۋدانىڭ مۇنزىچىدىن مەتبۇخ تەييارلاپ قائىدە بويىچە ئىستىمال قىلىنىدۇ.
ياكى ئۇستىقۇددۇس شەربىتى بىرىلىدۇ..
جىنسىي ئەزالارنىڭ يىتىلىشىنى ئىلگىرى سۇرۇش،جىنسىي ئەزالارنى ۋە ئومۇمىي بەدەننى قۇۋەتلەش مەقسىتىدە ماددەتۇلھايات كۇندە ئىككى قىتىم،تاماقتىن كىيىن ھەر قىتىمدا 10گىرامدىن،لوبوبى كەبىر كۇندە .ئىككى قىتىمدىن،تاماقتىن كىيىن 10گىرامدىن ئىستىمال قىلىنىدۇ.مەجۇنى سۆلەپ يىيىش مىقدارى ئالدىنقىسىگە ئوخشاش.
ھالۋايى بادام تاماقتىن كىيىن كۇندە 2ۋاخ 20گىرامدىن ئىستىمال قىلىنىدۇ.

توسالغۇلارنى ئىچىپ،ئادەتنى راۋان قىلىش مەقسىتىدە:مەجۇنى خىيار شەنبەر كۇندە ئىككى قىتىم،تاماقتىن كىيىن 5-7گىرامغىچە ئەھۋالىغا قاراپ ئىستىمال قىلىنىدۇ.

رەئىس ئەزالارنى قۇۋەتلەش مەقسىتىدە:مەجۇنى نوجاھ كۇندە ئىككى قىتىم،تاماقتىن كىيىن ھەرقىتىمدا 10گىرامدىن
مەجۇنى داۋايىمىشكى ھەر كۇندە ئىككى قىتىم تاماقتىن بۇرۇن،ھەر قىتىمدا 3-5گىرامدىن تاللاپ ئىستىمال قىلىنىدۇ.

قىزلىق پەردە پۇتەي بولسا،ئوپراتسىيە ئۇسۇلىنى قوللىنىپ راۋانلاشتۇرىدۇ!


پايدىلانغان ماتىرىياللار: ئۇيغۇر تىبابىتى ئاياللار كېسەللىكلىرى ئىلمى
ئۇيغۇر تىبابىتى نەزەرىيە ئاساس دەرسلىكى

              

      

قان ئازلىقتىنمۇ شۇنداق بولىدۇ، ئۇ خىل ئادەت كەلمەسلىك ياكى ئازلاپ كېتىش كۆرۈلسە قان ئازلىقنىڭ سەۋەبىنى ئېنىقلاپ داۋالاش كېرەك. مەسىلەن: قايتا ئىشلىنىشى توسالغۇغا ئۇچراشتىن قان ئازلىق كۆرۈلسە تۆمۈر، سېنىك، كالتسىي تولۇقلاش ھەم قان بولىدىغان يىمەكلىكلەرنى يىيىش لازىم. قان يوقۇتۇشتىن قان ئازلىق كۆرۈلسە قان تولۇقلاش ئوزۇقلۇقلىرى (قىزىلقان جەۋھىرى، گۆش، تۇخۇم، شىكەر، سۈت قاتارلىق) نى ئىستىمال قىلىش كېرەك. ئەمگەك بېسىمى، روھى بېسىم ئېغىرلاش سەۋەبىدىن قان ئازلىق كۆرۈلسە ياخشى ئارام ئېلىشقا دىققەت قىلغان ئاساستا مۇۋاپىق لېتىستىن بېرىش، ۋىتامىن B گورۇپپىسى يىيىش، ئاقسىل، كالتسىي تولۇقلاش كېرەك. ئۇنىڭغا قوشۇپ قارغاي ەل چېڭى بىلەن تۇخۇمدان ئاسراش ماددىسىنى بىرلەشتۈرۈپ يەپ بەرسە ئادەت تىزلا نۇرماللىشىدۇ، ھېچقانداق زىيانلىق تەرىپى يوق. داۋالاندىم دەپ مەجبۇرى كەلتۈرسە زىيانلىق.

          

ئادەت ئاز كېلىشنى يىمەكلىك ئارقىلىق داۋالىغىلى بولماسما؟؟؟

بۇ تېمىنى قىزلار كۆرسە بولغۇدەك . مەن چۇشىنەلمىدىم . ھى ھى ھى ھى ھى ھى ھى