پولو _ ئۇيغۇر خەلقىنىڭ ئەنئەنىۋى تائاملىرىدىن بىرى بولۇپ ، تەبىئىتى ئىسسىق ، ئوزۇقلۇق قىممىتى يۇقۇرى ، تائاملار تۈرى ئىچىدە ئالدىنقى قاتاردا تۇرىدىغان تائاملار شاھىدۇر .

پولونىڭ تۈرى ئىنتايىن كۆپ بولۇپ ، « ئۇيغۇر تائاملىرى » ناملىق كىتاپتا 70 خىلدىن ئاشىدۇ دىيىلگەن .

پولو ئادەتتە «داش قازان پولۇرى» ۋە «ئائىلىلەردە ئېتىلىدىغان پولو» دەپ ئايرىلىدۇ.

ئائىلىلەردە ئېتىلىدىغان پولو _ گۆشلۈك پولو، بەتتە پولو، ئەنجان پولوسى دەپ چوڭ ئۈچ تۈرگە بۆلىنىدۇ. ئائىلىلەردە ئاساسەن گۆشلۈك پولو بىر قەدەر ئومۇمىلاشقان بولۇپ، شارائىت ۋە ئېھتىياجغا قاراپ توخو گۆشى، ئۆردەك گۆشى، باچكا گۆشى، پېتىر مانتا، گۆشلۈك قورۇما قاتارلىقلارنى بېسىپ ئەتسىمۇ بولىدۇ. بۇ خىل پولولار ئايرىم - ئايرىم ھالدا «بەتتە پولو (قورۇما بىلەن ئەتسە)» ، «ئاش مانتا (پېتىر مانتا بېسىلسا)» ، «توخۇ، ئۆردەك، باچكا پولوسى،،،،» دېيىلىدۇ. يەنە نۇرغۇن ئائىلىلەردە يۇقارقىدەك گۆشلۈك ۋە گۆشسىز پولولارغا ھەر خىل قوشۇمچىلارنى (بېھى، كىشمىش، ئۈرۈك قېقى، چامغۇر، ياڭيۇ، پالەك، تۇخۇم، قىزىلمۇچ، ئاق نان،،،،،،،، قاتارلىقلار) خالىغانچە سېلىپ ئېتىدۇ. ئۇنىڭدىن باشقا پولونى دۈملەستىن بۇرۇن، يېسۋىلەك (بەسەي)، پىدىگەن (چەيزە)، كۈدە (جۈسەي)،،،، قاتارلىق كۆكتاتلارنى بىللە دۈملەپ ئاش پىشقاندا ئايرىپ ئېلىپ سوۋۇتۇپ، زىرە - قارامۇچ، قىزىلمۇچ قىيامى، ئاچچىقسۇ، تۇز ئارلاشتۇرۇپ ھەر خىل سوغۇق سەيلەرنى ياسىسىمۇ بولىدۇ.

تۆۋەندە مەن كۆپچىلىكنىڭ پايدىلىنىشى ئۈچۈن ئائىلىلەردە دائىم ئېتىلىدىغان پولونىڭ ئېتىش ئۇسۇلىنى ئاددىيلاشتۇرۇپ تونۇشتۇرۇپ ئۆتەي .

ئالدى بىلەن 2 چىنە گۈرۈچنى (كىچىكرەك چىنە ئۆلچەم قىلىنسۇن ) پاكىز يۇيۇپ ئىلمان سۇغا چىلاپ قويىمىز ، تەخمىنەن 2 كىلوگىرام سەۋزىنى ئادالاپ تەكشى قەلەم قىلىمىز ، پىيازنى يالپاق ، گۆشنى چوڭ چوڭ توغرايمىز .

قازانغا 250 گىرام ئەتراپىدا ماي قۇيۇپ چۈچىگەندە ئوبدان داغلاپ ، ( چوڭراق قوشۇقتا بىر قوشۇق قوي ماي ئارلاشتۇرساق تېخىمۇ ياخشى ) گۆشنى سالىمىز ، گۆش قىزارغاندا پىيازنى سېلىپ سارغايغىچە قورۇپ ، ( مۇۋاپىق مىقداردا تۇز سېلىپ ) توغرالغان سەۋزىنى سېلىپ قورۇيمىز ، سۈيى پۈتۈنلەي تۈگىگەندە ئازراق پەمىدۇر قىيامى سېلىپ ( پەمىدۇر سالساقمۇ بولىدۇ ) ئارلاشتۇرىۋېتىپ سۇ قۇيۇپ ، ( ئادەتتە بىر چىنە گۈرۈچكە بىر يېرىم چىنە سۇ ئۆلچەم قىلىنىدۇ ، گۈرۈچنىڭ سۇ يىيىش ئەھۋالىغا قاراپ تەڭشىلىدۇ ) ئوت كۈچىنى تۆۋەنلىتىپ سۈيى پىشقىچە قاينىتىمىز ، ئاندىن تۇزىنى تەڭشەپ ( تۇزى سەل ئۆتۈپرەك كەلسە ياخشى ) قازاننىڭ قاينىشىنى توختۇتۇپ تۇرۇپ ( سەۋزە ئاستىغا چۆككەندە ) گۈرۈچنى يەڭگىل سالىمىز ، ئوتنى كۈچەيتىپ قازاننى تەكشى قاينىتىپ ، سۈيى تۈگەشكە ئاز قالغاندا ، كاپكىرنى سەۋزىگە يەتكۈزمەي سېلىپ گۈرۈچنى بىر قېتىم ئۆرۈپ ، ئوتتۇراھال ئوتتا 2-3 مىنۇت قايناتقاندىن كىيىن سۈيى پۈتۈنلەي تۈگىگەندە ئاشنى قازاننىڭ ئوتتۇرىسىغىراق يىغىپ كويزا سانچىيمىز ، ئۈستىگە سوققان زېرە سېپىپ ، گۆش، بېھې ، كىشمىش ،،،،قاتارلىقلارنى سېلىپ ( قوشۇمچە نەرسىلەر شارائىتقا، ئىھتىياجغا ئاساسەن سېلىنسا بولىدۇ ) دۇملەيمىز ، 10 مىنۇتتىن كىيىن ئوت كۈچىنى تېخىمۇ تۆۋەن ھالەتكە ئەكىلىپ يەنە 20 مىنۇت دەم يىگۈزگەندىن كىيىن ئاچساق ئاش كۆيۈپ كەتمەي ياخشى پىشىدۇ ، پىشقان پولونى گۆشنى ئېلىۋىتىپ تۇرۇپ ياخشى ئارلاشتۇرۇپ تەخسىلەرگە ئۇسسىساق بولىدۇ .

ئالاھىدىلىكى: پولونىڭ ئوزۇقلۇق قىممىتى يۇقۇرى، تەبىئىتى ئىسسىق، قۈۋەتلىك، كۈچلۈك، قويۇق تاماق بولۇپ، بەدەندىكى خورىغان ئېنىرگىيىلەرنى ۋە ئادەم بەدىنىگە زۆرۈل بولغان ھەر خىل ۋىتامىنلارنى تولۇقلايدۇ.

ئەسكەرتىش : ئىسسىق مىجەزلىك كىشىلەر ھەر خىل سوغۇق سەيلەرنى قوشۇپ ئىستىمال قىلىشى كېرەك .