ئەسنىگەندە نېمە ئۈچۈن كۆزدىن تاراملاپ ياش ئاقىدۇ؟

ئەلسىھەت

	ئەسنەش دائىم كۆرۈلىدىغان ھادىسە. ئەسنىگەندە ئادەمنىڭ كۆزى قىسىلىپ، ئېغىزى چوڭ ئېچىلىپ، بەدىنى ئارقىغا غادىيىپ، بىر پەس تۆۋەن ئاۋاز چىقىرىش بىلەن بىللە كېرىلىدۇ. بۇ ۋاقىتتا، سىز ئەسنىگە شۇ ئادەمنىڭ كۆز ياشلىرىنىڭ تاراملاپ ئېقىپ چۈشكەنلىكىنى بايقايسىز. ئەسنىگەندە نېمەن ئۈچۈن كۆزىگە تارام-تارام ياش كېلىدۇ؟ بۇ يەردە بىز ئالدى بىلەن ئادەمنىڭ يېشىنىڭ قانداق ئاقىدىغانلىقىنى كۆرۈپ باقايلى: ھەربىر كۆزنىڭ سىرتقى ئۈستۈنكى تەرىپىدىكى كۆز چانىقى ئىچىدە بىردىن ياش بېزى بولۇپ، ياش مانا مۇشۇ يەردىن ئاجرىلىپ چىقىدۇ. ياش بەزلىرى ئۇخلىغاندىن باشقا ۋاقىتلارنىڭ ھەممىسىدە ياش ئاجرىتىپ چىقىرىپ تۇرىدۇ. ئادەتتە كىشىلەر كۆزىدىن ياش ئاققانلىقىنى ھېس قىلالماسلىقى شۇنىڭ ئۈچۈنكى، ئادەم بەدىنىدە بىر يۈرۈش ياش يىغىش ۋە ياش چىقىرىش «قۇرۇلما» سى بولىدۇ. ھەربىر كۆزنىڭ ئاستى ۋە ئۈستى قاپىقىنىڭ ئىچكى تەرەپ بۇرجىكىدە بىردىن كىچىك تۆشۈك – ياش نۇقتىسى بولۇپ، ياش بۇ يەردىن ياش نەيچىسىگە ئېقىپ كېرىدۇ، ئاندىن ياش خالتىسىغا ئېقىپ كىرىدۇ. ياش خالتىسىنىڭ ئاستى تەرىپىدە بۇرۇن-ياش نەيچىسى بار بولۇپ، بۇ نەيچە بۇرۇن بوشلۇقى بىلەن تۇتىشىپ تۇرىدۇ. شۇڭا، ئادەتتىكى چاغلاردا بۆلۈنۈپ چىقىپ تۇرىدىغان ياش ئەڭ ئاخىردا ماڭقا بىلەن ئېقىپ چىقىپ كېتىدۇ. ياش نۇقتىسىدىن بۇرۇن ياش نەيچىسىگە ئومۇملاشتۇرۇلۇپ ياش يولى دەپ ئاتىلىدۇ. بۇ ياش يىغىش ۋە چىقىرىشتا زۆرۈر بولغان يولدۇر. ئادەم ئەسنىگەندە ئېغىز چوڭ ئېچىلىپ. بىر مۇنچە ھاۋا ئېغىزدىن پۇرقۇلۇپ چىقىدۇ. بۇ چاغدىكى ئېغىز بوشلۇقىنىڭ ئىچكى بېسىمى ئىنتايىن يۇقىرى بولىدۇ. بۇرۇن بوشلۇقىنىڭ بېسىمىمۇ بۇنىڭغا ئەگىشىپ ئۆرلەپ، ياش يولىدا ۋاقىتلىق ياش توسۇلۇپ قېلىپ، كۆز چاناقلىرىدىن ياش خۇددى بۇلاق سۈيىدەك بۇلدۇقلاپ ئېقىپ چىقىدۇ. مەنبە: ئەلداۋا تورى