|
بۇ يازمىنى ئاخىرىدا e-chewendaz تەھرىرلىگەن. ۋاقتى 2013-12-31 17:36
ئەسسالامۇ ئەلەيكۇم ئالىپ تورىدىكى ئېلېكتىرون ھەۋەسكارلىرى! خىزمەتلەرنىڭ ئالدىراشلىقى تۈپەيلىدىن يېڭى تېمىنى ۋاقىتىدا يوللىيالمىدىم.بۈگۈنكى تېمىدا Arduinoنىڭ يۇمشاق دىتال مۇھىتى بىلەن تونۇشۇپ چىقىمىز:
Arduinoتوپلاشتۇرۇلغان ئىجادىيەت مۇھىتى (IDE) بولسا سىزنىڭ كومپىيۇتىرىڭىزدا ئىجىرا بولىدىغان يۇمشاق دىتال بولۇپ،سىز ئۇ ئارقىلىق Arduinoتوك يول تاختىڭىزغا ئوخشاش بولمىغان پروگىراممىلارنى تۈزۈپ،يوللىيالايسىز.
توپلاشتۇرۇلغان ئېجادىيەت مۇھىتنىڭ ئەڭ قالتىس يېرى شۇكى،سىز تۈزۈپ چىققان پروگىراممىڭىزنى Arduinoتوك يولى تاختىسىغا يوللىغان ۋاقتىڭىزدا،ئۇ ئاپتۇماتىك ھالدا سىز يازغان پروگىرامما كودىنى ئالدى بىلەن Cتىلى كودىغا ئايلاندۇرىدۇ،ئاندىن avr-gccتەرجىمانى(بىر ئىنتايىن مۇھىم بولغان ئېچىۋىتىلگەن يۇمشاق دىتال)غا يوللاپ بىرىدۇ،ئەڭ ئاخىرىدا مەزكۈر پروگىرامما كودىنى مىكرو بىرتەرەپ قىلغۇچ چۈشىنەلەيدىغان بۇيرۇق توپىغا ئايلاندۇرۇپ بىرىدۇ.بۇلارنىڭ ھەممىسى Arduinoنىڭ ئىنتايىن مۇھىم بولغان بىر بۆلىكى بولۇپ،توپلاشتۇرۇلغان ئىجادىيەت موھىتى مۇرەككەپ بولغان ماشىنا تىلىغا تەرجىمە قىلىش،كودلاش جەرىياننى يوشۇرۇن ئېلىپ بارغاچقا،سىز تېخىمۇ ئاددىي بولغان ئۇسۇللار ئارقىلىق مىكرو بىرتەرەپ قىلغۇچنى كونتىرول قىلالايسىز.توپلاشتۇرۇلغان ئىجادىيەت مۇھىتىنىڭ كۆرۈنمە يۈزى:
Arduino غا پروگىرامما تۈزۈشتىن ئاۋۋال،ئالدى بىلەن Arduinoتوپلاشتۇرۇلغان ئىجادىيەت مۇھىتى (IDE)نى چۈشۈرۈپ،كومپىيۇتىرىڭىزغا ئورنىتىشىڭىز كېرەك،چۈشۈرۈش ئادرىسى:www.arduino.cc/en/main/software،چۈشۈرگەن ۋاقىتتا كومپىيۇتىرىڭىزدىكى مەشغۇلات سىستېمىسغا ماس نەشىرىنى چۈشۈرۈڭ.
كومپىيۇتىرغا ئورنىتىش ئۇسۇلى ئادەتتىكى يۇمشاق دىتاللارنى ئورنىتىش ئۇسۇلى بىلەن ئوخشاش،شۇڭا ئورنىتىش قەدەم باسقۇچلىرى قىسقارتىلىدى.
Arduino غا پروگىرامما تۈزگەندە،پروگىرامما ئىجىرا قىلىش تەرتىپى تۆۋەندىكىچە:
>> توك يولى خەرىتىسى بويىچە توك يولنى قۇراشتۇرۇپ چىقىش.
>> USBئۇلىنىش سىمى ئارقىلىق Arduino توك يول تاختىسنى كومپىيۇتىرغا ئۇلاش.تۇنجى قېتىم ئۇلانغاندا كومپىيۇتېر سېستىمىسىدا يېڭىدىن قاتتىق دىتال بايقىغانلىق ئاگاھلاندۇرۇشى كۆرنىدۇ،بۇ ۋاقىتتا قوزغىتىش پروگىراممىسىنى قاچىلاش.
>> Arduino توپلاشتۇرۇلغان ئېجادىيەت مۇھىتىنى قوزغىتىش.
(ئۈستەل يۈزدىكى سىن بەلگىسىنى قوش چېكىش)
>> توپلاشما ئىجادىيەت مۇھىتى كۆزنىكىدىن نۆۋەتتىكى ئاردىينو تاختا تېپىنى تاللاش.
>> پروگىرامما كودىنى يېزىشنى باشلاش.
>> تۈزگەن پروگىراممىنى Arduinoغا يوللاش،ئاندىن بىر قانچە سىكۇنت Arduinoنىڭ ئۆزىنى ئاپتۇماتىك يېڭىلىشىنى كۈتۈش.
>> Arduino بىر قانچە سىكۇنتتىن كىيىن،سىز يازغان پروگىرامما كودى بويىچە خىزمىتىنى باشلايدۇ.
تۇنجى پروگىرامما-LEDنى چاقنىتىش
LEDنى چاقنىتىش پروگىراممىسى Arduinoنى ئۈگەنگۈچىلەر تۇنجى قەدەمدە ئۈگىنىدىغان پروگىرامما بولۇپ،شۇنىڭ بىلەن بىرلا ۋاقىتتا بىز يەنە بۇ پروگىراممىدىن پايدىلىنىپ Arduinoنىڭ توك يول تاختىسىدا مەسلە بار-يوقلىقىنى سىنايمىز،ئادەتتە بۇ پروگىرامما مىكرو بىر تەرەپ قىلغۇچقا پروگىرامما تۈزۈشنى ئۈگىنىشتىكى تۇنجى مەشىق ھىساپلىنىدۇ.
LEDچىرىغى كىچىك تىپتىكى ئېلېكتىرون دىتالى بولۇپ،لامپۇچكىغا ئوخشاش نۇر چىقارسىمۇ،ئەمما ئىنتايىن تۆۋەن بولغان توك بىسىمى ۋە ئىنتايىن ئاز مىقداردىكى توك ئېقىمىنى ئىشلىتىدۇ.
سىزنىڭ قولىڭىزدىكى Arduinoتوك يولى تاختىسىغا ئاللىبۇرۇن بىردانە LEDچىرىغى ئورنىتىلغان بولۇپ،ئەمدىلا Arduinoبىلەن ئۇچىراشقان يېڭى ئۈگەنگۈچىلەرنىڭ تۇنجى قېتىملىق سىناقنى ئوڭوشلۇق ئېلىپ بىرىشىغا قولايلىق يارىتىلغان.ئادەتتە توك يولى تاختىسىدىكى LEDچىرىغىنىڭ يېنىغا ئىنگىلىزچە «L»ھەرىپى بېسىلغان بولىدۇ.ياكى بولمىسا تۆۋەندىكى توك يولى خەرىتىسى بويىچە LEDچىرىغنى Arduinoتوك يول تاختىسىغا ئۆزىڭىز ئۇلىسىڭىزمۇ بولىدۇ.
LEDچىرىغنى ئۆزىمىز ئۇلاشتا دىققەت قىلىدىغان نۇقتا شۇكى،رەسىمدىكى LEDچىرىغنىڭ قىسقىراق پۇتى (K) مەنپى قۇتۇپنى،ئۇزۇنراق پۇتى (A)مۇسبەت قۇتۇپنى كۆرىسىتىدۇ.
LED چىرىغنى ئۇلاپ بولغاندىن كىيىن،ئارقىدىنلا بىز پروگىرامما ئارقىلىق Arduinoغا نېمە قىلىش كېرەكلىكىنى ئېيتىپ بىرىشىمىز كېرەك،يەنى بىر قانچە قۇر پروگىرامما كودى ئارقىلىق مىكرو بىرتەرەپ قىلغۇچقا بۇيرۇق چۈشۈرۈپ،ئۆزىمىز قىلماقچى بولغان ئىشنى ئورۇندىتىمىز.
تۇنجى پروگىراممىنى يېزىش
ئەمدى سىز كومپىيۇتىرىڭىزدىن Arduino IDEنى قويغان ھۆججەت خالىتىڭىزنى ئىزدەپ تېپىپ،ئۇنى قوزغىتىڭ،تېزىملىكتىن File/Newتاللاش ئارقىلىق يېڭىدىن كۇپىيە ھۆججىتى(Sketch) قۇرۇڭ،ھەمدە ئىسمىنى «Blinking LED»دەپ قويۇڭ،ئاندىن «OK»نى بېسىڭ. Arduino توپلاشما ئېچىش مۇھىتىنىڭ پروگىرامما تەھرىرلەش كۆرۈنمە يۈزىدە يېڭىدىن بىر پروگىرامما تەھرىرلەش كۆزنىكى ئېچىلىدۇ،تۆۋەندىكى «مىسال-1» دىن پايدىلىنىڭ.ياكى سىز بېۋاستە توردىن مەزكۈر پروگىراممىنىڭ كودىنى چۈشۈرۈپ ئىشلەتسىڭىزمۇ بولىدۇ.
پروگىرامما كودى:- //Example 01:Blinking LED
- #define LED 13 //نىڭ ئۇلىنىش پۇتىنى 13-پۇت قىلىپ بەلگىلەش LED
- void setup() {
- pinMode(LED, OUTPUT); // 13-پۇتنى چىقىرىش ھالىتىدە قىلىپ بەلگىلەش
- }
- void loop() {
- digitalWrite(LED, HIGH); // نى ياندۇرۇش LEDيۇقىرى ئېلېكتىر ئېقىمى ئارقىلىق
- delay(1000); // بىر سىكۇنت كۈتۈش
- digitalWrite(LED, LOW); // نى ئۆچۈرۈش LED تۆۋەن ئېلېكتىر ئېقىمى ئارقىلىق
- delay(1000); // بىر سىكۇنت كۈتۈش
- }
مەزمۇننى كۆچۈرۈۋېلىش بارلىق پروگىرامما كودىنى كىرگۈزۈپ بولغاندىن كېيىن،تەكشۈرۈش(Verify) دىگەن كونۇپكىنى باسىمىز،ئەگەر تەكشۈرۈش نەتىجىسى توغرا بولۇپ خاتالىق بولمىسا،كۆزنەك ئاستىدىكى قارا رەڭلىك كاتەكچىدە «Done Compiling»دىگەن ئۇچۇر كۆرنىدۇ.بۇ ئۇچۇر Arduino IDEنىڭ سىز تۈزگەن پروگىراممىنى ئۆزەكتە ئىجىرا قىلىشقا بولىدىغان پروگىراممىغا تەرجىمە قىلىپ بولغانلىقىنى بىلدۈرىدۇ.
يۇقارقى قەدەم باسقۇچلارنى تاماملاپ بولغاندىن كېيىن،كۆزنەكتىكى «يوللاش(Upload)» كونۇپكىسىنى بېسىش ئارقىلىق پروگىراممىنى Arduino توك يول تاختىسىغا يوللايمىز.پروگىراممىنى يوللىغاندا،مەزكۈر پروگىرامما نۆۋەتتە Arduino دا ئىجىرا بولىۋاتقان پروگىراممىنى توختىتىپ،ئۆزەكنى «قايتا قوزغاش(Rest)» ھالىتىگە ئېلىپ كىرگەندىن كېيىن،Arduinoتوك يول تاختىسى USBئۇلىنىش سىمى ئارقىلىق كومپىيۇتىردىن ئېۋەرتىلگەن پروگىراممىنى قوبۇل قىلىدۇ ۋە ساقلايدۇ.
Arduino IDE كۆزنىكىنىڭ ئاستىدىكى قارا رەڭلىك كاتەكچىدە «Done uploading»دىگەن ئۇچۇر كۆرنىدۇ،بۇ ئۇچۇر پروگىرامما يوللاش جەرىياننىڭ مۇۋاپىقىيەتلىك ئورۇندالغانلىقىنى بىلدۈرىدۇ. Arduino توك يول تاختىسنىڭ ئۈستىدە ئىككى دانە LEDچىرىغى بار بولۇپ،ئۇلار يوللاش(TX) ۋە قوبۇل قىلىش(RX) ھالىتىنى كۆرسىتىپ تۇرىدۇ،ھەربىر بايىت ئۇچۇر يوللانغان ۋاقىتتا بۇ چىراغلار بىر قېتىم يانىدىغان بولۇپ،پۈتكۈل پروگىرامما يوللاش جەرىياندا توختىماستىن لاپىلداپ تۇرىدۇ.
ئەگەر يوللاش،قوبۇل قىلىش LEDكۆرىستىش چىرىغى يانمىسا،ياكى كۆزنەك ئاستىدىكى قارا رەڭلىك رايۇندا خاتالىق ئۇچۇرى كۆرۈنسە،كومپىيۇتىر بىلەن توك يول تاختىسى ئارىسىدىكى ئۇلىنىشتا مەسىلە بارلىقىنى بىلدۈرىدۇ،بۇ ۋاقىتتا سىز Tool/Serialتېزىملىكىدىن ئارقىمۇ-ئارقا ئۇلىنىش ئىغىزىنىڭ نۇمۇرىنى توغرا تاللىغان ياكى تاللىمىغانلىقىڭىزنى تەكشۈرۈڭ،شۇنىڭ بىلەن بىرگە Tool/Boardتېزىملىكىدىن Arduinoتوك يول تاختىسنىڭ تىپىنى توغرا تاللىغان ياكى تاللىمىغانلىقىڭىزنى جەزىملەشتۈرۈشىڭىز كېرەك.
پروگىرامما يوللاش تاماملانغاندىن كىيىن،ئۆزەك «قايتا قوزغاش(Rest)» بۇيرۇقنى قوبۇل قىلغان ۋاقىتتا ياكى توك مەنبەسى قايتىدىن ئۇلانغان ۋاقىتتا،پروگىراممىمۇ قايتىدىن قوزغىلىدۇ.بارلىق پروگىرامما كودلىرى ئۆزەكتە ساقلىنىدىغان بولۇپ،توك مەنبەسى ئۈزۈلگەن تەقدىردىمۇ ئۆچۈپ كەتمەيدۇ.
قولۇڭلاردا تەجىرىبە تاختىسى بولمىغاچقا سىناشقا ئامال بولماسلىقى مۈمكىن،بۇنىڭغىمۇ ئۇزاق ۋاقىت قالمىدى،ئەتە تاختا توغرىسىدا تۇنجى ئۇچۇر ئىلان قىلىنىدۇ،ئىھتىياجلىق بولغانلارنىڭ سېتىۋىلىشىنى ئۈمىد قىلىمەن.
نەزىرىڭىز داۋاملىق تېمىدا بولسۇن،سورايدىغان سۇئاللارنى تېما ئاستىغا قالدۇرۇڭ.
سىز بۇ تېمىنى يېڭى كۆرگەن بولسىڭىز بۇ تېمىلارنىمۇ بىر كۆرۈپ چىقىڭ.
ئاندرويىدتىن ئاردىينو(Arduino)غىچە
Arduinoنىڭ قۇرۇلمىسى
Arduino ئارقىلىق نىمىلەرنى ياساشقا بولىدۇ؟
كامالى ئېھتىرام بىلەن:ئېلېكتىر چەۋەنداز
2013-يىلى 12-ئاينىڭ 31-كۈنى |
|