سىز ئانا تىلىڭىزنى قانچىلىك سۆيىسىز؟

تور بىكەت باشلىقلىرى ۋە كەڭ ئويغۇر قېرىنداشلىرىمىزغا:
ئۇچۇر تېخنىكىسىنىڭ ئۇچقاندەك تەرەققىي قىلىۋاتقان بۈگۈنكى كۈندە تىل شۇ مىللەتنىڭ ساپاسىنى بەلىگىلىيەلەيدۇ. ئۇيغۇر تىلى دونيا تىلى ھېسابلانمىسىمۇ گەرچە ئۆزىنىڭ تىگىشلىك رولىنى جارىي قىلدۇرىۋاتىدۇ. بىراق رولى كۈرىنەرلىك ئەمەس. مېنىڭ دېمەكچى بولغىنىم، ئۇيغۇر تىلىنى دونياغا تونۇتقىلى بولماسمۇ، دونيا ئەھلى ئىتىراپ قىلىدىغان تىللار قاتارىغا ئېلىپ كىرگىلى بولماسمۇ. بىز قاچانغىچە يۈسۈپ خاس ھاجىپ، مەھمۇد قەشقەرىي بوۋىلىرىمىز قالدۇرۇپ كەتكەن قالپاقنى كىيىپ، قودۇقنىڭ ئىچىدىكى پاقىدەكلا يۈرىۋېرىمىز.
بولدى بەس! بىزنىڭمۇ ئەمدى تەرەققىي قىلىدىغان، ئويغۇر تىلىنى دونياغا تونۇتىدىغان ۋاقتىمىز كەلمىدىمۇ!؟  بو تېما توغرىلىق ھەممىمىزنىڭ ئويلىنىپ بېقىشقا ئەرزىيدۇ.
بۇ ھەقتە مەن نامۇۋاپىق بولسىمۇ بىر قانچە كەلىمە سۆزلەپ باقاي.
1. ئىشنى ئالدى بىلەن ئۆزىمىزدىن باشلىشىمىز كېرەك. يەنى، مەيلى خەت ئالاقە، تەشۋىقات ۋاستىلىرى، لىكسىيە سۆزلەش، كۈندىلىك ئالاقىلەردە ساپ ئانا تىلىمىزنى ئىشلەتسەك، بولۇپمۇ چەتتىن كىرگەن سۆزلەرنى ئۆز پېتى كۈچۈرىۋالماي، ئونى ئانا تىلىمىزغا ئايلاندۇرۇپ، راۋان، ئېنىق بولۇشقا كاپالەتلىك قىلساق.
2. تور بىكەت باشلىقلىرى ئىمكان بار تور بەت تۈزگەن ۋاقتىمىزدا چەتتىن كىرگەن سۆزلەرنى ئىشلىتىشنىڭ ئورنىغا ئۇنى بىرلىككە كەلگەن سۆز ئىبارىلەر بىلەن ئىپادىلىسەك.
3. تور بىكەتلىرى تور بەت ياسىغان ۋاقتىمىزدا ئىملا قائىدىسىگە دىققەت قىلساق، تور ھەۋەسكارلىرىمۇ ئىنكاس، تېما يازغان ۋاقىتتا ئىملاغا دىققەت قىلساق؛
4. ئائىلىمىزدە ئىمكان بار ساپ ئۇيغۇر تىلىدا سۆزلەشسەك، ئەۋلاتلىرىمىزنىڭ بىزدىن كىيىن «بۇزۇۋانلار»غا ئايلىنىپ قېلىشنىڭ ئالدىنى ئالساق؛
5. تور بىكەت باشلىقلىرى ۋە سىستىما تۈزگۈچىلەر بىرلىكتە ئىزدىنىپ، تور بەتتە ئەقلىي ئىقتىدارلىق ئىملا تۈزەتكۈچ دىتالى ياساپ باقسا، بۇنىڭ پايدىىسى زور بولامدىكىن دەيمەن.
ئاخىرىدا دوستلارغا دىمەكچى بولغىنىم « سىز ئۆز ئانا تىلىڭىزنى سۆيمىسىڭىز، باشقىلار سۈيۈپ بەرمەيدۇ» ئەلۋەتتە.
سۆزۈم قاتتىق تەككەن بولسا كەچۈرەرسىلەر. دوستلارنىڭ بۇ ھەقتە ئەستايدىل ئويلىنىپ بېقىشنى ئۈمۈد قىلىمەن.

ناھايىتى توغرا، بولىدىغان پىكىر.... بولسا ھەممىز كىچىك ئىشلاردىن باشلاپ، ئانا تىلىمىزنىڭ قەدرىنى قىلايلى... بولمىسا كېيىنچە پۇشايمان قىلغان بىلەن ئورنىغا كەلمەيدۇ، قېرىنداشلىرىم!!!
   پىكىرىڭىزنى تامامەن قوللايمەن قېرىندىشىم.... ئەمما سىزگە بىرىدىغان تەكلىپىم  : ئۇيغۇر تىلىنى قوغداش ئۈچۈن ئىملاغا ئالاھىدە دىققەت قىلىشىمىز كېرەك... بۇنى ئۆزىڭىز دېگەن بولغاندىكىن، ئۆزىڭىز ئەمەل قىلمىسىڭىز بولماس؟ مۇشۇ تېمىدىمۇ بەزى جايلاردا خاتالىق باركەن   ئاددىيسى(ئۇيغۇر) نى(ئويغۇر) دەپ يېزىپ قويىپسىز باشتىلا... ئاندىن يەنە بىر تەكلىپ: ئەزالىق ئىسمىڭىز خاتامۇ قانداق ئەگەر ئىسمىڭىزنىڭ مەنىسى ئۇيغۇرچە بولسا، مىنىڭچە بۇنى توغرا بولغان ئۇيغۇر لاتىن يېزىقىدا يازسىڭىز مۇۋاپىق بولارمىكىن؟!

بولىدىغان تەكلىپكەن.بۇ ھەممىمىز ئويلىنىپ بېقىشقا تىگىشلىك مەسىلە

ياخشى  پىكىركەن  ھەممەيلەن  ياخشى  ئوقۇپ چىقساق  بولغىدەك  تېمىكەن  .

توغرا دەيسىز ئۆزتىلمىزنى ئۆزمىز قوغدىمىساق باشقىلار قوغداپ بەرمەيدۇ.ھەربىرمىز چۇقۇم ئانا تىلمىزنى ساپ ئىشلىتىشكە دىققەت قىلشمىز كېرەك. ھازىر بىرقىسىم كىشلىرمىز ئۆز تىلىدىن نۇمۇس قىلىپ خەنچە پاراڭلىشىدىغان خەنچە خەت ئالاقە قىلدىغان ئەھۋال شەكىللەندى. 2012 -يىل شاڭگاڭ ئاخبارات ۋاستىللىرى ئويغۇرتىلى 21مىليون ئادام ئىشلىتدىغان تىل بولۇش سۈپۈتى بىلەن دۇنيادا 61-ئوروندا تۇردۇ دەپ ئېلان قىلدى. ھازىر بۇ شەرەپسىز خەن تىلى تىلمىزنىڭ ئارسىغا كىرىپ ئەسلى ئويغۇر تىلدىكى سۆزلەرگە ھۇجۇم قىلۋاتىدۇ. مەن سىزنى قوللايمەن قېدرىندىشىم来自: Android客户端

ئانا تىلمىزدا شالغۇت تىلغا ئورۇن يوق ھەم بۇ تىلنىڭ ئىگىللىرى بولغان بىز شالغۇت تىلنى قەتئى ئىشلەتمەسلىكمىز كېرەك.来自: Android客户端

      راست گەپنى قىلسام يېقىندىن بېرى موشۇنداق شۇئارلار تازا قۇلاققا ياقمايدىغان بولۇپ قالدى،ئوقۇغان ۋاقىتتا خۇددى ئادەمگە دەككە بېرىۋاتقاندەك تويۇلىدۇ، . توربەتلەردە ، ئائىلىدە ئۇيغۇر تىلىمىزنى ئۆلچەملىك ئىشلىتىش ئەك ئەقەللىي تەلەپ ، ئەمما شۇ ئورۇنلاردا  ئۆلچەملىك ئىشلىتىش بىلەن ئۇيغۇر تىلىنى دۇنياغا تونۇتۇشنىڭ مۇناسىۋىتى بارما؟  باشقىلار نېمىشقا بىزدەك بىر مىللەتنىڭ بارلىقىنى بىلىدۇ؟ بۇ مەسىلىنىڭ جاۋابى ئايلىنىپ كىلىپ يەنىلا مىللىتىمىزنىڭ تەرەققىياتىغا كىلىپ توختايدۇ، ئۇنداقتا بىر مىللەتنىڭ تەرەققىياتى نەدىن كېلىدۇ؟ بىر مىللەتنىڭ تەرەققىياتى شۇ مىللەتتىكى ھەربىر ئادەمنىڭ مەسئۇلىيەت تويغۇسىدىن كېلىدۇ.شۇڭا شۇئار توۋلاشتىن كۆرە ئالدى بىلەن ھەممىمىز مىللىتىمىزگە نىسبەتەن مەسئۇلىيەت تويغۇسىنى ھازىرلايلى، ئاندىن ھەر بىرىمىز قىلالىغىنىمىزچە مەسئۇليىتىمىزنى ئادا قىلايلى..باشتا مىللىتىمىز تەرەققىي قىلسا ئۆزىمىزنى باشقىلارغا تونۇتۇشمۇ تەبىئىيلا ھەل بولىدۇ....

توغرا دەيسىز، ئىشنى ئۆزىمىزدىن باشلىشىمىز كېرەك...

بەرگەن  پىكىرىڭلار  توغرا  بوپتۇ.
مەن   uystar دوستىمىزنىڭ پىكىرىگە قارىتا چۈشەنچىمنى ئوتتۇرغا قويماقچىمەن.
1. «ئۇيغۇر » دېگەننى مەن  «ئويغۇر» دەپ ئېلىپ قويۇپتىمەن. بۇ  ھەقتە دوستلاردىن چىن دىلىمدىن ئەپۇ سورايمەن.
2. مېنىڭ تېزىملىتىپ كىرگەن  نامىم ئەسلى  «ئۆز كىشى» دېگەن نام بىلەن كىرگەن ئىدىم. بۇنى ئىنگىلىزچە بويىچە بىزنىڭ ئوقۇلۇشىمىز بويىچە ئالغانتىم. «ئۆز كىشى »  «ئۆز ئادەم» دېگەندەك مەنىلەرنى بىلدۈرىدىغۇ دەيمەن.
يەنە دوستلىرىمىزنىڭ قىممەتلىك تەكلىپ پىكىرلىرىنى بىرىشىنى چىن دىلىمدىن ئۈمىد قىلىمەن.
دوستلارغا بىر تەكلىپ، پىكىر يازغاندا مەقسەتكە توغرا مۇئامىلە قىلساق، ئۆز تىلىمىزنى تەرەققىي قىلدۇرىمىز دەپ ئۆز پۇتىمىزغا پالتا چېپىۋالمايلى يەنە.

  mojiza يوللىغان ۋاقتى  2013-6-22 16:41
توغرا دەيسىز ئۆزتىلمىزنى ئۆزمىز قوغدىمىساق باشقىلار ق ...

بۇ مەسىلە ناھايىتى ياخشى ئوتتۇرىغاقويۇلۇپتۇ.بۇ ئۆزىنى  مەن ئۇيغۇر دىگەن ئادەم ئويلنىشقا،قىلىشقا تىگىشلىك تەخىرسىزئىش.ھازىر دۇنيادىكى نۇرغۇن تىللار يوقالدى ھەم يوقىلۋاتىدۇ،كاللىمىزنى سىلكىۋىتەيلى قېرىنداشلار！ئانا تىلىمىزنى قوغداشنى ئۆزىمىزدىن،ئۆز باللىرىمىزدىن باشلايلى.باللىرىمىز ئاتالمىش قوش تىل يەسلىسى،قوش تىل مەكتەپلىرىدە خەن زۇۋان بۇلۇپ چىقمىسۇن.

uzkixi يوللىغان ۋاقتى  2013-6-22 17:25
بەرگەن  پىكىرىڭلار  توغرا  بوپتۇ.
مەن   uystar دوستىمىزنىڭ  ...

ئەمىسە ئۆلچەملىك لاتىن يېزىقىدا يازسىڭىز بولىدىكەنغۇ....دوستۇم! يەنى özkishi دەپ، öھەرپىنى چىقىرالمىسىڭىز،oنى قوللىنىپ ozkishiدەپ ئۆزگەرتسىڭىز بولىدۇ.... يەنى مەن دىمەكچى 2001ـ يىلى ئېلان قىلىنغان ئۆلچەملىك لاتىن يېزقنى ئۆلچەم قىلايلى .... بۇ لاتىن يېزىقىدىن خەۋىرىڭىز بارغۇ دەيمەن....
ئەمدى ھازىرقى ئىسمىڭىزنى مەن ئۇز كىشى دەپ چۈشۈنۈپ قالدىم، بەلكىم كۆپىنچىمىز شۇنداق ئوقۇدۇق ،شۇڭا ئۆزگەرتىۋېلىڭ دىمەكچىمەن....

ئىنتايىن ياخشى تېما بوپتۇ،بىركۈنى چ چ توپىغا بىر خەت كەلدى ئۈ خەتلەر ئانا تىلنى قوغداش توغۇرلۇق يېزىلغان خەتلەر ئىكەن ئىملا دىن سۆز ئاچقىلى بولمايدۇ ئاخىردا مۇنداق يېزىلىپتۇ(ئۇرغۇي بولسىڭىز تايقىتىڭ)ئاچچىقىمدا (مەن ئۇرغۇي ئەمەس ) دەپ يازدىم،بىرسى تۇرۇپ(ئەمسە يۇقال) دەپ يېزىپتۇ،ئاندىن مەن تۇرۇپ(مەن دىگەن
ساپ ئۇيغۇر نەسلىدىن ئانا تىلغا ھاقارەت قىلىشما )دەپ يازدىم ،مۇشۇنداق ئانا تىلنى قوغداش توغۇرلۇق يېزىلغان خەتلەر ئىملا خاتالىقى ئېغىر تۇرسا ھاقارەتلىگەندەك تۇيۇلۇپ كەتتى،ئويلاپ بېقىڭلار قېرىنداشلىرىم ،كۆپ سۆزلەپ قويدۇم ئەپۇ سورايمەن.

  mojiza يوللىغان ۋاقتى  2013-6-22 16:41
توغرا دەيسىز ئۆزتىلمىزنى ئۆزمىز قوغدىمىساق باشقىلار ق ...

سىزنىڭمۇ ئىملاغا ئالاھىدە دىققەت قىلشىڭىزنى سورايمەن ،

ئەمدى تەس توختامىكى ئۇيغۇر تېلنى ساپلاشتۇرۇش تېلۋىزىيە ئىستانسىنىڭ يىڭى ناۋاسى بارغۇ شۇنۇڭغا چىققان ماھىرللارننىڭ ئىسمىنى ئەشەدى خاتا يىزىپتۇ تېلفۇن قىلىپ سەمىگەسىلىپ قۇياي دەپ بۇلۇپ قالپاقتىن بىرننى كەيگۈزمىسۈن دەپ ئىچىمگە يۈتتۈم ھازىر تېل شالغۇتلاشتۇرۇشتا تېلۋىزىيە ئىستانسى رادىيۇ ئىستانىسى باشلامىچى بۇلۇپ مىڭىۋاتسا تىخى ئائىلەردىمىۇ ئەبجەش پاراڭلىشىدىغان ئىشلار چىقتى يەنە 30 يىلغىچە تېلىمىز (خاڭكوڭ)شاڭگاڭ تېلدەك بۇلۇپ كىتەمىكە ئۇلارمۇ يىرمىنى ئىنگىلىسچە يىرمىنى خەنزۇچچە گەپ قىلدۇ